11 Haziran 1940 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3
. AZİRAN 10 MELECRAELMELE 'HABER-— EO 'AXşam Postast "Harbin genişlemesi di İKİZ j My vekaleti, Beşretliği bir ( zy Kamarasının büyün ak» İk, cclesnin başka bir 2x Sdllmiş olduğunu bildir. # Mogotistan de Mançuko Makid: hakiman tam bir Y liğuna dalr Moskovu tas w haber Tokyoda te ALA) — Bulgar Theo. profesörlerinden dok- < Sotya üniversitenine rek- tir, Bariçiye nazırı Urbuya, Mm, Sara Moskovada bulu. Merkysin çağırması 026 İk yyare ile Moskovaya lir. imparatoru, İalyanın billnmesinden evvel igâhını terkederek Ma #üniş ve bir otele inmiş | Aa Londrayr © ziyaretinin İyad hiçbir melamet ille, ecliste dünkü “İ kereler 0 ç — Büyük millet mec narak, Türkiye « Suriye ia komşuluk miahedesile İM otokoltarın, Türkiyo “1. masının bazı hüküm i be nit notaların tasdik- SER, “ki kanun © Bâyihaleriyle Pig aylıklarının tevbit Rİt kanuna o beğu bir Aş vivelin maliye © ve adliye Mabaua kanunun Gördün. Yin tadiline elt kanun 1 Üirinet miazkerelerini yap e iğ ünü içtimamda Tür siner ve İn tasdikine mit &n İkinci müzakere, en ie eylemiştir. İÜ Svamba günü topimmacak , Ymm : n muayenc- & başlandı ÜR, #enelike munyenasine dün p lanmıştır. o Aynı 28 > ni tamir için müsaa. playlerin de muayenelerine ” tadır. Taksilerin rnu- ç © Düçuk ay devam edecek Ruzvelt dün- gece mühim bir nutuk söyledi Amerika, müttefiklere elinden gelen her türlü yardımı yapacak Paris, il — Amerika Cumhur- reisi dün gece radyoda bir nutuk söylemiştir. Ruzvelt Amerikunın sempatisi müttefikler tarafında ol- duğunu ve Amerikanın müttefikle- ri gelirlerinden istifade ettireceği" ni söyledikten sonra İtalyayı har- be girmekten döndürmek için Ame- rika Birleşik devletlerinin sarfet. tiği gayretlerin bir tarihçesini yap- mış ve sözlerine şöyle devam et” miştir: “e İtaiyanm harbe girmemesi takdirinde, diğer alâkadar dovlet- lerin, İtalya ile teklif olunan yeni tesviye suretleri hakkında aktedi- lecek her türlü anlaşmaları sadı- kane bir surette tatbik edecekleri- n6 dair teminat vermelerini İste” mesini İtulyaya teklif ettim. Maa- lesef, İtalyan hükümeti reisi, ken- disine yapılan teklifleri kabulden imtina etti Amerika Birleşik Devletleri bü- kümeti, daha sabit bir övrensâl pi- zam kurmak için iyi bir fırsat düş töğü zaman, İlalyan hükümeti ile işbirliği yapmak © azmini bildirdi. Bu nizam, silâhlarm azaltılması ve daha liberal bir ekonomik sistem kurulması esaslarına dayanocaktı- Fakat, İtalva, hareket serbestisi is mini verdiği şeyi muhafaza etmeyi karşı, taahhütleri, ; gey Bu suretle, İtalya, diğer mil - letlerin haklarına ve emniyetlerine ve harbin bu genişlemesi ile doğ- rudan doğruya tehdit edilmiş bu- İunan milletlerin hayatma karşı istihfaf hislerini gösterdi. 1940 haziranınım onuncu günü, hançeri tutan el, bu bançeri kom- Şusunun sırtma sapiadi,, Ruzvelt nutkunun sonunda Ame” rikanin Avrupa işlerine karışma» smı İstemiyen “infiratoı” Iarın dü- şüncelerinin yanlış olduğunu te » bariz. ettirmiştir. ğin hate HARB İLANINDAN EVVEL. Nevyork, 10 (A: A) — Nev- york Taymis gazetesi Roma muha” birinden aldığı gu telgrafı negret- mektedir; “Romadan alman malümata gö- re Ruzvelt Musoliniye harbe gir- diği takdirde bunun birçok müda- halelere ve özcümle Amerikanın müdahalesine gebebiyet vereceğini bildirmiştir. MÜTTEFİKLERE YARDIM Londra, 11 — Amerikadan ge len haberlere göre Amerika âyün hariciye encümeni reisi Pitman, İtalyanın hareketinin Amerika Bir. leşik odevletlerinin omüttefiklere, asker göndermek hariç, mümkün ölen yarârmı yapmak gayretlerini çabuklaştıracağnı söylemiştir. Ayin özüsmden Lee, dün âyân meclisinde, Amerika Birleşik dev- letlerinin müttefiklere, askçr gön- dermek hariş, mümkün olan her şeyi, müttefiklere o yollıyacağını söylediği zaman, dahili nizamname hilâfına, âyân localarını dolduran dinleyiciler hatibi şiddetli surette nikişlamış'ardır. Dün Vaşingtonda toplanan 30 Amerikalı pedagog, kanun'ağamı ve muhkayriri bir beyanname neşre- derek. Almanyaya ilâ- leb etmişlerdir. Beyannnmede Amerika o bilaraf kaldıkça askeri teslihatm kâfi de- recede süratle müttefiklere gönde- rilemiyeceği kaydolunmaktadır. “Bu sebeble Amerikanm bu ve” kınayı ve vaziyeti derhal takdir e- derek hali harp mevcut olduğunu resmen ilân etmesi lâzımdır.,, Diğer taraftan öğrenildiğine gö- re, Amerika harbiye nezareti 150 muharebe talim ve hilhassa bom - bardıman tayyaresini, tüccarların müttefiklere vermeleri için satışa çıkaracaktır. ondra ve Paris bildiriyor: Hüttefikler Akdenizde çok kuvvetlidirler karşısında Amerika Norveç mücadeleyi terketmiş değildir Norveçli askerler başka cephelerde çarpışacak Londra, 1i — İcyiliz ve Fransız ki taatının imali Norveçten © çöklimiş olduğu resmen teyit edilmektedir, Norveç kral Haakon ve maliyeti vütün hükümet azsa ile birlikte dün bir harp gemisi ila İngiliz limahis rından birine çıkmışlardır. Kral rın. tamda yilksek rütbeli Ingiliz ve Wran- sız subayları İarafından karşılanmış ve meçhül bir istikamete gitmek ü- zere bususi irene binmeden önce bu subaylarla bir müddet görüşmüştür. Kralın muvasalut ve hâreketi esma» unda gar halka kapalı tutulmuş ve divar polisi tarafından muhafaza edi, Mn Norveç ajânsı bir telgrafmda diyor ki; “wvelki gece yarını Norveç Bağ- kumandanlığı, No ta muhasamata rihayet verilmesini emretasiştiri Kral Hatkon ve Norveç hükümeti. rin millete hitaben neşretmiş olduğu bir beyannamede, Norveçin vazifesini diğer cepbelerde ifa edeceğini bildi riyor, Bu beyanname, Norveçin mücade, ieyi terketmiyeceğini ve hareketinin, daba ziyade Holandanın o hüreketine benzediğini bildirmektedir. ALMAN BAŞKUMANDANLIĞININ TEBLİĞİ Führerin umumi karargühı: 10 (A- A.) — Başkumandanlıktan tebliğ e dllmiştir: General — Dietlin kumandasındaki muharebe grupunun uzun haftalardan beri tevkalide güç şartlar o altında Aadetçe kahir bi: televvuku olan düş wana karşı göslerdiği! kahramanca mukavemgi bir zaferle nirayet bul mutur. ” Baki Avusturyanm dağ avcıları, a8- keri hava kuvvetlerinin unsurları ve torpido muhriplerimizin mürettebatı i&l sy muharebe esnasmda Alman as kerimin kahramanlık vesfım göster. miştir. Bu vasıf sayesinde düşman kara, deniz ve hava kuvvetleri Nar- vik ve Haratadt bölgelerini boşaltma, &a mecbur edilmişlerdir. Alman harp bayrağı Narvik gebri üzerinde (kati olarak dâlgalanmaktadır, 9 haziranı 10 hazirana (o bağlıyan kece Norveç kuvvetleri de o muhasa- patı tatil etmişlerdir. Teslim olma müzakereleri baş'amış bulunmakta. dır. atiklar tamdır, kılıca kılıçla cevap verilecek, harp uzun sürecektir kli 10 (ALA) — Musoli- i İngiltereye ve a sğizini karşı harbe girdiğini haklında, istihba” Metin, Aşağıdaki deklâras Kva; Dilletleri, B, Musolini” eg, Haklarında söylediği , VE teminattan ahzı . klerdir. devletleri, mazide bu ki üy, atta çok semih dav- k Ki rYeS, Daytkark Holân. NS ça Kükeeimturz. dMüM > Vi Öğrenmişlerdir. e 18 Almanyanın müşriz Tİ arasmdaki bu mü Bllkümet,müüahale i eri mile Bekiemletir. A mad bulunacağı gana Ümit olunmuştur. “ün ynların, fiiliyatta göre | N MN zilleti ve term. Sy, Kelyanın hücüm et, İk 1m kuvvetidir, Eğer 9 ba, Melik bir torzda M bir harp olacak. “Söylediği gibi, harp, ne başlanmıştır. Alman tehdidinin Avrupadan ber - taraf edilmesine kadar, mütlefik - lerin emrindeki geniş gelirlerle, ok, yanuslarda, kürüda ve havalarda yapılacaktır. İtalyanın az zamanda ve nt mas, rafla büyük muvaffakiyetler elde etmesi için hiç bir ümidi olamaz. Italya, büyük fedakirhkinr yap- mak meeburiyetinde kalacaktır ve kimin lehine? Almanyanın lehine, Müttefik hökümetler, bir kaç 2- manfianberi, İtalyanın Almanyanın tabii olarak harbe girmek kararım nazarı dikkate almakta idiler, Müt, tefiklerin hazırlıkları tamdır. Müt, tefikler, kılıca kıhıçin nasıl cevap verildiğini bilirler, LONDRADAKI IYALYANLARIN TEVKİFİ Londra, 10 (A.A.) — İstihba- rat nazırı Duf Kuper, bü akşam radyoda bir konuşma yapmış ve İtalyanm bugünkü şerait içinde İ harbe girişini takbih ederek bur nun tarihin tanıdığı en âdi hare Me birini teşkil ettiğini söylemiştir. İ Londra, 10 (A.A.) — Musoli İ hinin nutkundan dört saa* sonra, | Londradaki İtalyanların tevkifi: FRANSIZ BAŞVEKİLİNİN NUTKU Paris, 10 (A.A.) — Reyno, bu $am Fransız radyoları ile aşa" ğıdaki nutku söylemiştir: — Tarihin en büyük meydan mubarebesinin altıncı gününde yiz. Ordularımız, bir tek müstal” kem noktayı, düşmana büyük za- yiat verdirmeden O terketmemiş- İerdir, İşte, Musolini bize harp ilân etmek için, yaralı, fakat #sel ve sadık Fransanın kendi istiklâli ve bütün dünyasın istiklâli için AK man heğgemonyasına karşı çarpış” tığı bu dakikayı seçmiştir. Bil” yorsunuz ki, birçok defa, gerek ben, gerek selefim, İtalya ile ara mızda müzakere ile kalledilemiye cek muallâkta hiçbir mesele bır Yunmadığını beyan ettik, Dün Yâlun en büyük manevi otorite leri Papa ve Ruzvelt, bütün hıris İ tiyan ideallerine ve insanlık tesa nüdüne muhalif bulunan bu har be mani olmak için birçok defa, fakat beyhude yere teşebbüs et mişlerdir. Müsolini, kan akmamna karat vermiştir. Bu harp ilârmın baha nesi nedir? Büyük elçimiz Fran suva Ponse, Cianoya bu suali sorduğu zaman, Ciano, Musolini- nin ancak Hitlere karşı aldığı ta ahbütleri ifa etmekte bulunduğu cevabını vermiştir. Muhasamat, bu gece yarısı başlıyacaktır. Müt tefikler, Akdenizde, hattâ diğer yerlerden daha ziyade, kuvvetli dirler. Fransa, bu harbe açık bir vicdanla girmektedir. Fransa öle mez. İLANI HARP NOTALARI Roma, 10 (4.4) — Stefani ajan, no, Chi büyün saa saroyında, 16,80 da Fransa büyük elçisini ka, bul ederek kendisine deklürasyomu yapmıştır: “Majeste kral ve İmparator be. yan eder ki İtalya, yarın, İİ huzi- randan itibaren, kendisini Hronsa ile harp halinde telâkki eyler.,, Kont Ciano, saat 10,45 te İngil. tere büyük elçisini davet eylemiş ve İngiltere büyük elçisine de #yn! mealde beyanatla bulunmuştur, ROMA VE BERLİN ARASINDA TELGRAFLAR Berlin, 10 (A.A.) — İtalyanın harbe girmesi münasebetile, Füh- rer, İtalyan krakna ve Duçeye iki memleket arasındaki silâh kar deşliğinin kiymetini tebarüz etti zen telgraflar göndermiştir. aşağıdaki Donanın Çok güveniyor Yazan: FRANK BVEN Akdenizde basil olan #on ovsziyet, matıni tetkike değer bir r. italya o donanmasının bakıki kuvvetini tam olürak bilmek biraz müşküldür. Zira lu sw #5 neler tarfında Kâti bir ketumiyet mu- | halaza etmektedir. Fakat şu muhak- kak ki, bugünkü İtalyan dona malzeme Ve mürettebat © ciheti geçen barbin fevkindadir. Italyan harp gemileri stiratleriyle meşhurdur, Bu göhret yabancı dev. ietlerin İtalyan bezgüklürna olan #i- parişlerini arttırdı. Gemi maşa hükümet tarafından teğvik oturur; vaziyet böyle olduğu halde, malzeme yokluğu gemi laşna- mi gecikiirmekledir. — Meselâ 1934 de Lezghha konulan Litoryo ve Vittor yo Vensto harp gemileri o (ber biri 33,000 tonluktur) on sekiz ayllt bir Ueahhurla donanmaya ilhak olundular, Bu gömller 30 ml © sürstindedirler, Doküz tane 15 pusluk, on iki tane 6 pusluk, on iki tane 3,5 pusluk tayyare İ topu, ve Kirka yakm diğer ufak çap, ta toplarla mücehbezdirler, Şunu W butmamak lâzım ki, Italy&n gem'le- rinde bulunan tayyare topları, ber hangi bir devlet doonrmasmda bulu, nan toplardan büyüktür. Littaryo ve Vitloryo Verelonur zırh ları 12 pus kalınlığındadır, ve ber biri Uç tayyare tagir, Bu gemi sınıfına İmpero ve Roma dahil olacaktır. kin ( bunlar 1858 de tezgaha kanuldukları için doha» maya flbakları bir zaman için geci- kecektir. 1911 de inşa olunan Ront di Ka. vur, Gilyo Sezar ve 1013 de inşa olu- man Duslio ve Andrea ODöryâ mo dernleştiritmiştir. Bunların sürati 22 milken 27 mile çıkmıştır. Ayrıca bir çok toplar değiştirilmiş veya tâve 0 Yunmuştur. Herbiri 40 tane (o tayyare topu ile Mmücehhezdir. İtalyanlar, zırhlılarınn layyars ve tahtelbahirş karşı fazla hir şey ya, pamıyacnkları kanaatindedirler, İta)- ya bu sebeble ufax, fakat çok siratii tekneler"inşa Jüzumunu hissetmiştir. © italyan donanması ikruvazör filo- #urn çok güvenir. Tahtelbahir 2x” bitleri ise sml solün tabtelbahirler ta, rafından oynanacağını söylüyorlar, Vaşington silAhsızlırnmı wualeğesi 10.000 tonluk tipleri kabul (edince, den Ççsviren: HA -KE Htalyanlar bunlardan derhal yedi tam nesini inşa ettiler, Lik inşa olunan iki tanesinin sürati 35 mhldi, Zırbın Okalınlığı 3 pustu; diğer dört geminin sürati 52 mile 17“ dirilirken zırhları 6 pus (o kalınlığına çıkarıldı, Hepsinin 8 pusluk topları ve on iki pusluk tayyare Wpları var torpili kovunlarının adedi ize sa. izdir, Bu seriye dahil yedinci sürati öö mile çıkarıldı, Bunları, meşhur Kondolyeri tipinde olsn, sürat kruvazörleri, takip etti, On #xi tanesinin İnşası tamamlanmış olan bu kruvazörlerden iki tannat Bali inşadadır. Röhdötyeri serisine dabll olan gönle ler 6,060 ton ve 8,000 ton arasındıdır tar, Süratleri 89 ve 37 mildir. 5,009 tonluk olan kruvazörün sekiz tane 6 pusluk topu vardır. 8.000 ton olan ve geçen sene deni" 26 indirilen iki kruvazörün on tabs 6 pustuk topu ve çok sağlam (Sirli vardır, Düryanın en süratli kruvazörleri o, lâcak olan on iki harp gemisi 1030 wutsinde tezgiha kondu ve ingaları gelecek sone tamamlanacaktır. İlatyanın destroyer filosu çok bis yüktür. Bunlardan yirmi sekiz (tanesi on Senelik olup (1,220 ve 1,730 tonluk“ tür, Süratleri 38 ve 39 mil olup dört lane 4,7 pusluk top ve sl terpil ka, van Üc mücehhezdirler. On o seneği geçkin otuz bir tane destroyer vardır, İtalyanların 190 tane hücum botu 47 mil süratindeğir. Italyanlar dünyatm en büyük taha telbahir filosuna maliktir, Mâlin Fran» #13 tahteltahir #lozunda olan tecanla Malyan tabtelbahirlerinde yoktur. İtalyanın teyyare gemisi (o yoktur; sahilde hava meydanları (yapmayı tercih etmektedir, Ufak tayyarsler ise gemilere alına. caklardır, Yazımı bitirmeden şunu Düve ei mak isterim ki bütün İtalya deatro- yerlerinde mayn dökmek (o tertibatı mevcuttur, Pakat Fransa ve İngiltere donanmasının İtalyan o docanmasına tonaj itibarile faik olduğu da unutul, mamalıdır, geminin Musolininin harp ilânını bildiren dünkü nutku Roma, 10 (A.A.) — Stefani ojan- sı bildiriyor: Duçe buzün tam sagt-18 de Vene. dik sarayının balkonunda göründü. Ve meydan üzerinde ve bülün $0- kaklarda toplanmış olan muazzam insan kütlelerinin mutantan leza- büratile karşılandı. Duçe sözlerine şu suretle başla. dı: Kara, deniz ve hava muhariple- ri, inkilâbın ve lejyonun kara göm, lekiileri, İlalyanın, imparatorluğun ve Arbavu'luk o kraliyetinin kadın ve erkekleri: Mukadderatın tesbit etmiş oldu- gu sast, vatanımızın semalarında çalıyor, Cerhi imkânsız kararların saasidl İlânı harp tebliğimiz İn. gillere ve Fransa büyük elçiletine verilmiş bulunuyor. İtalya milleti, nim çok zaman mevcudiyetini teh- dit etmiş ve her zaman İlerlemesi, ne moni olmuş olan piğtokralik ve resksiyoner garp odemokrasilerine karşı barbe giriyoruz, Yepyeni tarihin hâdiseleri şü ke- Tmelerle bulâsn edilebilir: Yarım vaitler, dalma o Cehditler, şanlullar ve nihay bn mekruh müessesenin letevvücü ölarak ta 52 devletin sesyeler merkezi, Vicdammız tamamen müsterih. tir. Sizinle, birlikle bütün dünya şahittir ki Littorin İtalya Avru, payı nllüst eden fırtınadan İiçtinp ettirmek için beşeri olarak müm- kün olan her şeyi yapmıştır. Fakat hepsi boşa gitmiştir, Muahedeleri milletler - mevcudiyetinin o bayatı Ieabatına uydurmak için bu mun, bedeleri tadil etmek ve bunları e- bedi olarak dokunulmaz bir şey te. lâkki etmemek kâfi idi. Kabul e, denlerin hepsi için bilhânsa inti- har demek olduğu sabit olan Er. ramliler politikasında israr etme. mek kâfi idi. Führerin, Polonya muharebesi nihayet bulduğu zaman geçen teşrinleyvelde yaptığı teklif. leri reddetmemek kâfi idi, Sie - Bugün harbin bütün tehlike v4 fedakârliklarını karşılamaya karar verdik. Bir millet taahhüdötanı Biti, kâddes telâkki etmez ve torihinin seyrini kararlaştıran ulvi imtiban- lardan kaçınacak olursa 6 millet hakikaten büyük bir millet ola, maz, Kara hudutlarımızın o meselesini hallellikten sonra, deniz hıtdatlarıa mızın meselesini müdafaa için Si, lâha sarıhyoruz. Bizim denirimiz, de bizi boğan arazi xineirlerini ve Askeri zibeirleri kirmak İstiyoruz. Çünkü, 45 milyonluk bir teilletin Okyanusa serbest yolu olamazsa, böyle bir millet hakikaten hür de Bildir. Bu muazzam mücadele, an, cak, inkilibimızın mantıki inkişe- hüm bir safhasıdır. Bu, fakir fa- kat kol bakımından zengin millet, lerin, dünyanın bütün zenginlikle rinia ve bütün altınının inkisarmı kı suretle ellerinde tulsn İstis, marcılara karşı mücadelesidir. Bu, genç ve velât milletlerin kısır ve “ inbitata yakın mülellere karşı müs cadelesidir. Bo, iki asır ve iki f. kir aresında bir mücadeledir. Şimdi, mukadderat taayyün et, Uklen ve azmimiz arkırmızda ka- lan köprüleri yoktıklen sonra res, men beyan ederim ki İtalya, ken- disine denizle ve kara ile bemhü. dul diğer; milletleri anlaşmazlığı sörtiklemek niyetinde değildir. Isviçre, Yugoslavya, Türkiye, Ma, sır ve Yunanistan, bu kelimelerden kaydimelümat eisinler, Berlinde unutulmaz bir toplantı esnasında dedim ki faşit ahlâki ka- nunu mucibince, insanım bir dostu olanca, onunli sonuna kadar yü, rür. Almanya ile, Alman milleti ile ve muzaffer orduları ile bunu yap» tık ve bunu yapacağız. Bu tarihi hödisesinin arifesinde fiktederimizi majeste kral ve İmpâ, (Lütfen sayfayı çeviriniz)
