17 Aralık 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

i i Tasarruf usulünde de tasarruf! Yazan: Hi. JALKILIÇ TİRAF otmelidir ki bu yıl Tasarruf Haftası çok ciddi tu. tuldu, En başta sayın Başveklilmiz olmak üzere vekilleri» miz ve münevverlerimiz tasarruf meselesine ciddi ve uyandırıcı alâkalar gösterdiler. Ciddiyetle uyandıran bu havanın. yeni ye- şüphe olunamaz, derin tesirler o yaratacağına hiç Genç nesillerimizin, değil yalnız kendi tarih ve memleketimiz. de, belki bütün dünyada bıraktığı bir şöhret vardır ki, hâlâ yaşa, l geng nesillerimiz üzerinde jan Avrupallarm sik sık, adeti bir darbumesel gibi, müthiş israf yapan bir ndamı tarif veya hievetmek istedikleri zaman: — Türk paşası gibi para sarfediyor! Dediklerini görüp dururuz. Dün bülün dünyada bu suretle di- le düşmüş olan bir şöhretimizi, yarın, yetişecek nesillerimiz el- betie akılles ve müspet bir şöhrete tahil edeceklerdir. Ancak bir hakikati ortaya koymak lâzımgelirse diyebiliriz ki, tasarruf hafta. i sı gibi meraslın bizde daha ziyade sembolik bir mahiyette kal, maktadır. Bu haftanm yalnız fikri bir sirayet olarak değil, fill bir sirayet olarak da canlı ve terbiyevi bir hafta olması'için de ted. ? birler alınması gerektir kanaatindeyiz. Garibdir ki tasarrufa bu kadar ehemmiyet verdiğimiz halde ço- cuğu ve çırağı, hattâ belki de hallu buna müspet sekilde alıştıra. cak smeli kolaylıklar ve sistemler tegamiyle konulmuş değildir. Meselâ, en başta bir tasarruf milleti olan Fransada fakir halka sit tasarruf parslsriyle milyonluk sanayi işletilmektedir. Fakat orada hertangi bir adam tasarruf için bir frank dahi ya- tarabilir ve bü frangı kapsma mektub vermeye gelmiş posta mü, vezsiine vermek suretile yapabilir, Bizde bu kadar ameli kolayhk sistemleri yapılmış mıdır? Tasarruf wswltinde de böyle tasarruf ister, Ya ale Vakıt Am Us “İhtikiria mücadelede muvaffakıyet,, başlığıyla © yazdığı başmakalede, ihtikârla mücadele i- ölnin gün geçtikçe ehemmiyeti ar. tan bir mesele şeklini aldığını söy» liyerek diyor ki: “— Şimdiden piyasadaki stokla, TI tükenmesine imkân ve İhtimal bulunmıyan birtakım malların ba- z! dükkünlardın ve mağaralardan tamamiyle kalkmış olduğu görülü. yor, Birçok tüccarlar da: “— Vakık Bu malm kilasu ba- ba vaktinde meselâ-bir liraya mal oldu, Fakat şimdi iki değil, üçü. rüya bile yenisini tedarik edemem. Mademki ayni malr yerin$ tekrar koymak, kilosuna fş ira versem yina mümkün olmıyacak; o halde bir liraya aldığım mal için dört U- ra İstemek hakkım değil midir?7,, Diyebilir, Bu sebeblerden kanunun hükü- mete vereceği sâlâhiyot, iktikârla geücadele vazifesile mükellef ola» gaklarm he ve tepgddüdlerine mahal vermiyecek şekilde saraha, ti ihtiva etmelidir. iYeni Sabah Püsoyin Cahli Yalçın “İngiliz lerle Fransızlar galib gelirlerse, başlığıyla yandığı başmakelede, başka bir milletin hududlarma te- Bavüz etmiyerek syih ve sükün da yaşamağa raz olsn mil, Werin Fransızlarla İngilizlerin besini büyük bir memnuniyet- Ve itminanla bekliyebileesklerini #öylüyar ve diyor ki: “— Müttefiklerin galebesi beye. riyet ve medeniyet için köbustan sonra rohat bir nefes alma teşki! edeşek ve istikbal için geniş bir ümit kapısı açacaktır. Çünkü müt- SİSLİ LAR Yazanı Nezihe MUHİDDİN EE Pakat ona karşı içinde (o çizi gizli bir infia. le benziyen bir hissin kıpırdamasır na da mani olamıyordu. Hiç kaba. hati olmadığı halde o kadar itina ileidare ettiği bu sakin ve müşlik müessesesinin sakin havasmı bu landırmıştı. Akşama doğru bir hastabakler” ya sordu: — Zeynep verede? — Yatıyor ofontim. — Hosta m? « Sıtma tutmuş (gidi bir hali var, Yüzü sapsarı, Ateşi ver, tit riyor tefiklerin galebesi hiç kimse işin bir tehdid teşkil etmiyecektir; hiç bir millet haklarmdan mahrum kalmıyncaktır. Cumhuriyet Yunus Nadi “Yarın sulhünde İtalyanm rolü, başlığıyla yazdığı başmakalede, İtalyanm şimdiye kadar harbe iştirak etmiyerek bir İntizar variyetini muhafaza ettiği, ni ve pek galib bir ihtimalle İtal- yanın yakın veya uzak bir gele. cekteki müdahalesin! harbin sulhü. ne verilecök İstikamet lehinde kul, Janacağını söylüyor. Tan M. Zekeriya Sertel, “Finlândiya harbi mevziilikten çıkıyor, başlığı İle yazdığı başmakalede diğer memleketler tarafından Pinlândi- yaya yapılan yardımlar dolayınile Rus . Fin harbinin çok uzun sür- mesi ihtimali olduğunu ve böyle, likle Sovyet Rusyanın Balkanlara uğraşmasına vakit kalmıyacağını ve Sovyet Rusyanın bu megguli - yetinden istifade edilerek Alman- yenm daha kolay mağlüb edilebi. İeceğini söylüyor ve diyor ki: “— Onun için Finlândiya barbi günden güne mahajli ve mevsi va, ziyetini kaybederek beynelmilel bir ehemmiyet kazanmaktadır.,, Yeniden konulacak sokak lâmbaları Dün belediyede toplanan teuvi. rat komisyonu Beyoğluna 1, Ni şantaşma 1, Büyükdereye 2, Ka. dköyüne 3, Biyemeze 5, Kumka . piya 11, Kırtaşma 1, Atpazarma 3 Yâmha, konulmasına karar vermiş, verlerini tesbit etmiştir. Bu 29 lâmbanm derhal asrtmasma başla, nazsklır. ROMA 1 Doktor Şefkat bu sane onu aramadığı için müteessisr ol. du. Yerinden kalkarak Oodamna gitmeğe hazırlanırken: — Kâmil ağa da biraz oğırcay- dr. Ne halde acaba? — Şimdi yanından geliyorum. Durmadan Zeynebi (o sayıkhıyor. Daha ağırlaştı. — Sakın Zeynebe söylemeyiniz, Hem Zeynep bu ihtiyarın Recebin babası olduğunu duymaşın.. — Zannederim ki bundan habe- ri yoktur. Zeynep bu ihtiyar ada- mu ne kadar çok seviyor. Ona bir çocuk gibi bakıyor. Hırçın ihti- yar da onu görünce acılarını bile unutuyor. Adetâ bir kuzu oluyor. Onları bir arada görenler bada ile kızı gannederler.. İhtiyara bir bal olursa Zeynep çok yanacaktır 6. fendim, — Şiz derhal nöbetçi (delrtora baber veririz. — Verdim efendim: Boktor KA- HABER — Aksam Postası ihtikârın men kanunu Bu hafta içinde Meclisten çıkacak Men'i ibtlkâr kanunu bu bafta i- çinde Meclisten Oo çıkarak derhal tatbikma başinnacaktır. Şehrimiz. de şimdiden hazırlıklar yapılmak - tadır, Bütün vilâyetlerde goniş sa, lâhiyetli birer komisyon kurula » caktır. Bu komisyonların husust memurları olacak ve bunlar piya sayı mütemadi surette kontrol #- deseklerdir. Karadenizdeki büyük fırtına Bir kaptan, Romanya vapurunun batışını anlatıyor Karadeniz ve Akdenizde fırtına şiddetini kaybetmekle beraber de vam etmektedir. Dün Mermaradan Hmanımıza ge len Denizyollarının Seyyar vapuru Tekirdağ ve Mürefteden yolcu 3 İ yük alamamıştır. İ Romanyadan evvelki gece Ilma- nımısa gelen Türkân İsimli küçük İ bir vapur da büyük tehlikeler ge- girmiştir. Kaplan Nazmi şunları an» latmaktadır; “ — Kibrit fabrikası için Tuna dan ıhlamur kütüğü © yüklemiştik, Bulgar sahilleri açıklarında şiddet ii bir yildiz poyraz fırlınasına ty tuldak. Küçük teknemiz (On saat dalgalarla yuvarlandı. Heran (bat mamısı beklediğimizden © ıklamur külüklerinden sallar hazıriamışlık. Önümüzde bir de Romanya vapu- ra vardı, Geceyarısı Bulgaristanın Vasiliça fenerini gördüğümüz za- man birkaç mik açığımızda o bulu san Romanya vapurunu birdenbire gözden kaybettik, Sonradan bunun batan Romanya vapuru (o olduğunu ve yükleri iyi istif edilmediği için alabura olarek battığını duyduk. Romanya vapurunun 24 O kişilik mürcttebatından tahta parçalarına sarılarak kurtulan 4 kişi bulundu- Rumuz Bulgar limanına getirilmiş- lerdi, Bulgarlar bize ve bu kazszedele- re büyük kolaylıklar ve misafirper- verlikler göşterdiler. Paramız ol- tgadığı halde bize İstediğimiz mal zemeyi temin eltiler., Broşür meselesi tahkikatı Müddeiumumilik iki noktadan dava açacak Broşür hâdisesi | t tına e bemmiyetle devam © edilmektedir. Müddelumumilik broşürde, basılan matbaanın ismi o huluumuması ve ayni zamanda &eoşürden iki nüsha- mn usulen kendisine gönderilmesi Müzımgelirken gönderilmemesi bak- kında İokibat yapmaktadır. Müdde- tumumlik bu iki noktanın mesulle tini tayin ettikten sonra dava aça” caktır. EE GELMEN « mil ağanın yanımdadır. Zeynep yatağında o sapsarı ve mecalsiz yatıyordu. Dektor Şef- kat başucuna yaklaştı: — İstirahat et Zeynep * dedi - Bugün salın yatağından çıkma... Zeynebin nemli gözlerine derin bir ıstırap çökmüştü, Titriyen du” dakları içinden coşan acıları güç aptediyordu. Gözlerinden taşan iki damla yaşı zayıf permaklari- le sildi. Doktor onun bu (sakin Mtırabından çok müteessir olarak iğildi, tatlı ve teselli veren bir ses. le: — Zeynep - dedi . Sabahtanberi seni aramadığım için darıldın mı? İçten gelen geniş bir o sevgi ile yüzüne baktı doktorun: — Size mi darılacağım? Size da» rimak kabil mi? — Hayır buna darıimak demek doğru değil hakkın var (Zeynep, Pahzt biraz kırrlabilirsin. Benim teeellilerime alışıksın da.. Yanım Paşabahçe cam fabrikası genişletildi Fabrikaya tesisat ilâve edildi, Macaristandan ustalar getiriidi Paşabahgedeki şişe ve diğer cam mamulâtı fabrikasının genişletil « mesi kararlaştırılmıştır. Bu maksatla 17 ton cam hamu. runu almağa müsait yeni bir ka, zan dairesi vücda gelirilmiştir. Böylece fabrikanın istihsalâtı yüzde yirmi nispetinde arttırılabi- İceeğinden memleket ihtiyacının mübim bir kısmını karşılamak im. kânı elde edilmiş olacaktır. Fabrikanm yeni kismi yakmda faaliyete geğirilecektir. Bunun için Maca; ndan çağis rümiş olan cam imalât mütehassıs, larından mürekkeb dört kişilik bir usta heyeti aileleriyle birlikte bu sabahki konvansiyonel trenile şeh- rimlize gelmiştir, Bundan başka da- ha üç Macar ustasmın getirilmesi muvafık görülmüştür. Hayvan ihracatımız Suriyeye 200 bin, Rus- yaya 125 bin koyun verildi Cenub hududumuzdan yapılan hayvan ihracatındaki yolsuzlukla » rın önüne o geçmek için hükümet tarafından esaslı tedbirler alm. mıştı. Takas suretile Suriyeye ko» yun gönderilmesine imkân veril , mesi üzerine vaziyet düzelmiş ve ihracat norma! hale gelmiştir. Su- riyeye 200.000 koyunun ihracı te. min edilmiştir. Elde edilen kazanç geçen senelerden yüzde 25 fazla, dır. Rusyaya İhracı taahhüd ve ka . bul eğilmiş olan 125.000 koyun da gönderilmiştir. Bunlara rağmen memlekette ha- valarm müsali gitmesi sebebiyle koyun mevcudu çeçen yıllardan fazin olduğundan flatlara kış mas. rafından başka bir zam yapılmıya. cağı söyleniyor, Bu sabahki A: : trenleri Bu sabahki konvansiyonel treni tam vaktinde gelmiştir. Halbuki semplon ekspresi beş saat gecikerek ancak öğle vakti gelebilmiştir. Bu rötarın, ökspres treninin Yugoslavyada bekletilmesinden i « leri, geldiği bildiriliyor. —— Tiftik ve yapağı ihracatçıları birliği İlk teşekkül eden “Türkiye tif. tik ve yapağı ihracatçıları birliği,, idare heyeti dün sabah ilk toplan, tn yapmıştır, İdare heyeti, Ö- mer Maliki, Ziya Kınacı, Nuri Ko- zikoğlu, Haçik Alyanakyan, Serkis Tulumyan, Mehmet AN Yasin ve Baker şirketinin bir mümessilin . den mürekkeptir. Dünkü toplantı. da idare heyeti relaliğine Zekâi Akşehirli, ikinci relaliğo de Zeki seçilmişlerdir. Bundan sonra Baş - vökâlete ve ticaret vekületine tel. graflar çekilerek birliğin resmen teşekkül edip işe basladığı Mid. rilmiştir. MİMİ Lİ Fahrika, yeni İmalâtina memle. ke: ihtiyâcınm yüzde seksenini te, min edecek vaziyette bulunacak - tir. Küçük Şehir Haberleri # Kütahya (Vakıflar oOmüdürü Hilmi Tokada, Kocaeli (omüdürü Mustafa Kütabyaya, Sıvas müdüs rü Hulüsi Kocaeline, Tokat müdü- rü Hüseyin Sıvasa tayla edilmiş lerdir. * Sadık Müftünün (Hatay me kez belediye reisliğine intihabı tas dik edilmiştir. * Sanat muallim mektebi bu se ne İlk mezunlarını verecektir. Bum lar 17 kişidir. Gençlere (o şimdiden fabrikalarda tetkikler yaptırılmak: tadır. # Ankara belediye reis muavin Jiğine Sıvas idare beyeli (o arasın dun Rauf tayin edilmiştir. # Yerli malı ve tasarruf baftası münasebelile gümrük ve inbisarlar vekili Raif Karadeniz dün akşam radyoda bir nutuk söylemiştir. * Dün saat 10 da Sinopla tay: yare hücumuna karşı korunma tee rübesi yapılmış ve muvaflakiyetle neticelenmiştir. *# Dahiliye vekâleti (o müsteşarı Nazif Erkinin başka bir memuri* yele aakledilerek yerine Kastamonu valisi Avni Doğanın getirileceğine dair (dam) gazetesinde intişar elmiş olan haberin asılsız olduğu” nü Anadolu ajansı bildirmektedir. # Sultanahmelte inşa (o edilecek olan belediye sarayının projesi ya kında müsabakaya konacaktır. * Yubaşı #gcesi Taksim bahçesin deki gazinoda çocuk esirgeme ku” rumu tarafından büyük bir balo verilecektir. * Belediye reis muavini (Lütfi Aksoy Ayaspaşa, Fındıklı, Kabataş ve Karaköy taraflarını teftiş etmiş” tr. * Dahiliye vekâleti yeni belediye teşkilân hakkında bülün vilâyetlere den bazı susller sormuşlar. Sualler geldikten sonca vekâlet belediyele- rin salâhiyetine dair olan yeni ka- nuna katl şekli verecektir, * Bazı İngiliz firmaları belediye” ye olobüş satmak istemişlerdir. # Evkaf idaresi, istımlik edile» cek olan İstanbul Balıkhanesinia, yerine 500 bin lira sarfile büyük bir bina yaptıracaktır. * Yüksek mühendis mektebi te lebeleri dün saat 15 de Maksimde bir çay vermişlerdir. * Bakırköyünde yapılacak nüfus sayım tecrübesi için numarotaj İş” leri önümüzdeki ayın 1ö ine kadar bitirilecektir. * Vilâyet maiyet memarluğundan Nusaybin o kaymakamlığına tayin edilmiş olan Kemsl Özlü Dahiliye vekâleti hukuk müşavirliği muha- kemat müdür muavinliğine nakle” Tam muştar, LAS NANI da bulunduğumu elbet istersin de- 1 Bahçe deyince Zeynep ürkek bir il mi? — Ah mümkün olsa yanınızdan bir saniye bile (o ayrılmıyacağım. Sizden uzak kaldığım zaman içi me bir takım meçhül korkular sap Tanıyor. — Hakkın var yavrum. Hayat bazan çok güçleşir Fakat (onun güler yüzü de vardır. Hiç üzülme ben her şeyi biliyorum.. Bügün dünyayı gene okapkâra gören ve bütün yaşamak kudreti. ni kaybeden Zeynep Obü melek ruhlu insanın yavaş içine yaz güneşi gibi ısıtıcı bir kuvvetin yayıldığını duyuyordu. Yüzüne bir penbelik gelmişti. Yatağında doğrularak: — Külkâcağım - dedi - Kendi- mi birdenbire o kadar iyi hisset. meğe başladım ki, yatakta (yaf mak tenbellik olur. . Övleyee kalk biraz bahçede dolaş. bakışla etrafına bakındı, Doktor anladı: — Korkma! Hiçbir şeyden çer kinme serbest ve mağrur (yaşa. Ben önüne dikilen, oayaklarma dolaşan bütün engelleri kırıp ata- cağım. Zeynep yatağından fırlıyarak bir madonnanm önünde taabbüt eğen bir dindar huşuuyla doktor Şelkatin ayaklarının dibine diz çökerek başını dizlerine koydu. . Doktor bu kimsesiz genç başın üstünde elini gezdirirken içeri bir hademe girdi: — Efendim Sihhiye omüdürü gelmiş odanızda sizi bekliyor. Doktor Şefkat garip bir endişe ile sarsılarak Zeynebin odasından çıktı. Tam koridora — gelmişti ki nöbetçi doktorla karşılaştı. — Ne haber dekter? — Kâmil ağa sizlere ömür! (Devamı var), 17 BİRİNCİKANUN — ve , Hasan Rasim İDARE EVİ; Wizbal Arkiri Gy Perla beri gerer deyer sare mi gg — “ BİLA pa Açık cevaP — Hüsamettin paz” A ZİZİM, Postacnın türdiği ei mezlerdi, Belki içindeki Y' ul görmemin münasib ğı bildikleri içindir... , Bu sefer de, bana yasi mektubu okumam için, i dermiş olacaksın. Zalime ; gekkür için okudum ve“ gö daha bayret ettim. 5 leri anladığını, sezdiğini yanılmışım, 'yahut ki yanıldığıma hükmettirneğ #un, Hülâ Yahya Kema inden bahsetmek... 2g yapıyorsunuz, Allah aşki?” “1 için yenilik sadece yek il Demek ki Halid Fahri 0:8” ği senin mektubunun çıkt, verdiği, nasl söyliyeyim? İsg best nazımla olduğu içi? gi de Mahurdan gazel, Hai aruzla oldukları ve bire” dukları için eski. rin bu kadar basit mıyorum; fakat gönlüm n İstemez, gi görmek lebi'nin ilk bulduğum için , Ki &. A Bi, ölmüş giiri sevenler kiğlayıverdiler; hattâ PE onları, Hodri Rahgst'nin. hinde müdafasya | kali” Kemal'in şüri de, bars e, kalıbına bürünen bir yes Daha neler söyli hatırladım. Ben " deki yazımda: “Yahys glirini #evmiyenler dülhek Şinasi'yi, Ahmed, Yi, Ozhan Veli'yi, Bedri “ye arlıyan kimseye ; bi bir gey söylemiştim. Sl ri Rabşsi'yi, Orhan VE basan Nüzum Hikmeti 9 malin birer muakıbi olarak tamamen bir antitezi ol. sürmek de mümkün: Ma Bibette mümxündür; sümlendeki “bilhassa Ori Nüzmm Hikmet'in değil, W'nin, Bedri Rahmi'nin N den önce getirmelidir; “e, zma'ın şanatinde Yabys if tesiri, öteki şairlerin oi kinden daha barizdir. #* eli nim bütün sözümün etmez ki, Orban Vel'Mİ seven m zebye KerMii ler, Yahya Keti arasınd? j reklâm iy rim o mecmusya dersiniz?” diye