1 Aralık 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Dünün Pai ve Bir Ingiliz iktisat heyeti geldi İngilterenin başlıca mali ve iktısadi müesseseleri mümessil. | lerinden mürekkep mühim bir heyet bu sabahki semplon ekspre- siyle şehrimize gelmiştir. Evvelce bir müddet memleke. timizde çalrşmış olan eski Osman İr bankasr direktörü M. Reid ile dünyaca tanmmış İngiliz iktısa- diyatçı ve sanayicilerinden Sir Sohn Chancellor heyeti teşkil etmektedir. İngiliz mümessilleri Sirkeci garında kalabalık bir maliyeci ve iktısatçı grup tarafından kar. şilanmış ve doğruüuca Parkoötele gitmişlerdir. M. Reid muharririmizin lerine şu cevabı vermiştir: “— Bu akşam Ankaraya gidi. yoruz. Burada yapacağımız işler hakkında hükümetle temasları - mız neticelenmeden izahat ver- mek imkânsızdır.., Türkiyeye ilk defa gelmiş olan asılzade — İngiliz iktısadiyatçısı Sir Chancellor. da bu ziyaretten fevkalâde memnun olduğunu te- Umum Ayak_kai)ıcı sanatkârları cemiyetinden Yedikulede fabrikası bulunan A- leko Dulo ve mahdumları aleyhine müşterilerine noksan deri teslim ettiği suçundan dolayı — açtığımız dava üzerine deriler zabilaca öl - çülerek noksan — zuhuür — çtmesine binaen zabıla marifelile fahrikadan alınan deriler Beykoz fabrikasında ikinci defa ölçtürülmüş ve noksan mikdarda oldukları resmen tahak- kuk etmiş olduğundan haklarında takibatı kanuniyeye devam edil - mekte olduğunu Cemiyetimizin fab- rika ile uyuşup bu işi kapallığı hakkındaki şayiaların asıl ve esası olmadığını ve neticeye kadar taki - batı kanuniyeye devam edileceğini alâkadar sanatkirların malümu ol. mak üzere keyliyet lavzihan beyan ve ilân olunur. Ayakkabıcılar Cemiyeli Köy Dergisi Köy ve köylüler için çalışan HAFTALIK MECMUA Bütün hazırlıklarını tamamlamış- tır. Modern bir eser halinde ya- kmda çıkıyor. Senelik abone 4, altı aylık abone 2 lira. Umumi neşriyat ve yazı müdürü: Dr. Necaettin Atasağun. İdare müdürü: Mahmut Necmet- tin Deliorman. İdare yeri: İstanbul, Vilâyet karşısı Koşkun matbaası süâl- * Bu haftaya mahsus proğram Bâkir Ormanlar Hâkimi 26 Kısım tekmili birden Duhuliye 10, Balkon 15 kuruş batüz ettirerek kısaca demiştir ki: “— Türkiyede elektrik işleri ve diğer ehemmiyetli bazı sınai, mali meselelerle meşgul olaca- ğız. Şimdilik fazla söz söyleye « cek vaziyette değilim, Yalnız bu teşebbüslerimizin Türkiyeye büyük menfaatler temin edeceği. ni ifade edebilirim. İngilizler Türkiye ile iktısadi münasebetlerini — genişletmeğe çok ehemmiyet veriyorlar ve bu yolda büyük hazırlıklar yapıyor” lar. Bu münasebetlerin yakın bir 'zamanda büyük bir inkişafa maz har olacağına şüphe etmiyoruz.. Bir çok İngiliz müesseselerinin mümessili bulunuyoruz.,, Haâdiselerin tefsiri (Baş tarafı 1 incide) halara girecektir. Onun için her memleket yarımki korkunç ihti. mallere karsı hazırlanmak mecbu- riyetindedir. Acaba Orta Avrupa — yangınına karşı biraz uzakça olsa da gene bir kenarında duran Balkan Antantı memleketleri ne düşünüyor”? Romanya hariciye nazırı Gafen. ko'nun sözlerinden anlaşılıyor ki hitaraf bir Balkan bloku yapmak fikri hemen hemen suya düşmüş- tür. Acaba bu ifade Balkan An- tantımın da bu sene sona ereceği manasmı mı iİfade ediyor? — Zira Balkan Antantınm müddeti bu kış bitecektir. Bu müddet bitmezden evvel Balkan Antantı konseyi top. lanarak yeniden aralarında anlaşa- caklar mıdır? Yoksa Balkan birli. Bi ldulî arkasında koşulurken Bab kan Antantının da tarihe karıştıgı mı görülecektir? leri meşgul eden bu suallerin ce. vabımı bir gün evvel öğrenmiş ol- mak faydalıdır. -HASAN KUMÇAYI Beşiktaşta hu sabahnki kaza Otomabil bir çöpçüyü ağırca yaraladı Bu sabah Beşiktaş tramvay du- rak yerinde feci bir otomobil ka - zast olmuştur: Şoför Ahmedin — idaresindeki 1560 numaralı taksi, Beşiktaşa doğru son süratle gelirken, şeker- ci dükkânı önündeki çöpleri te- mizleyen 'amele 104 numaralr Cu- maya çarpmış, kendisini evvelâ direğe şiddetle sıkıştırdıktan son - ra sürükleyerek kahve dükkânıma sokmuştur. Cuma, başından ve vücudunun birçök yerlerinden ağır surette yaralanarak ifade — veremez bir halde hastaneye kaldırılmıştır. SŞoför Ahmet, kazay? yaptık - tan sonra kaçmıştır. — ha l —e G Bestekârları: ARTAKİ - SADİ - © Bugünden itibaren 2inci HAFTA rllx AKSİM sinemasında “Yeniçeri HASA Türkçe sözlü ve türkçe musikili Ş3 NUMAN İÇLİSES - HAMİYET DUYGULU - Musiki heyeti: S# Kemani SADİ - Kemani DEMİRALİ - Kanuni AHMET - Klârnet Wlee SÜKRÜ - Udi ZEHRİ. Rakkase: AYŞE MÜJGA «K IND ZEKİ, Okuyanlar: MUALLA - BUGÜN /A S PR T SİNEMADA 4i -Z AŞKIN GÖZ YAŞLARI —| En güzel ve en mükemmel TÜRKÇE SÖZLÜ .- ARAPÇA ŞARKILI mu y Bll rolletile ABDÜLVEEAP ve NEGAT r _! K L <i s (i MAŞ bug | maruz bırakmamak için, 'ti Moskovadaki Herhalde zihimn- ğ I H e Ür L EL HK * ee Bd İ Bi d SeR B A < rcı ünün ÇUA haber Sovyet - Fin harbi (Baştarafı 1 incide) kabine ! istifa etmiştir. Yeni kabinenin, Moskova mü - zakerelerine iştirak etmiş olan ma- liye nazırı Tanner tarafından ku - rulacağı söylenmektedir. Tanner, Moskovadaki Amerika selarethanesi vasıtasile bugün der hal Sovyet hükümetile temasa ge- çerek, bir anlaşma zemini hazırlı- yacaktır. Gene söylendiğine göre, Soövyet talebinin is'af edilmesi üzerine, Helsinki ve diğer şehirlerin bom- bardımanı durmuş, yeni askeri ha reket yapılmamıştır. Istifa teeyyüt etti * Helsinki, 1 (A.A.) — Salâhi- yettar bir menbadan öğrenildiğine göre, Finlandiya hükümeti, isti - İaya hazır cılduğunu Moskovaya bildirmiştir. Yeni kabine Londra, 1 (A.A.) — Yeni Fin - landiya hükümeti, Tanner tara - fından teşkil edilmiştir. Kivimea- ki, hariciye nazırlığına tayin edil - miştir. Amerikanın tavassutu Londra, 1 — Amerika hüküme- sefiri vasıtasile tavassut teklifinde bulunmuştur. Rusyanın tavassuta ihtiyacı ol - madığı yolunda bir cevap verdiği söyleniyor. Amerika hariciye nezareti, Fin- landiya meselesinde alacağı va - ziyeti tetkike başlamıştır. Bu me- sele hakkında diğzer ecnebi mem- leketler temasta bulunuyor.  - merikanın Sovyet Rusya ile siyasi ve iktısadi münasebetlerini kes - mesi düşünülmektedir. Bu inkıta münasebetinin uzak şarktaki ak - sülâmelleri de tetkik edilmektedir. " Finlandiya hariciye nazırı, Er- ko'dün akşam radyo ile Amerika milletine bir Hitaâbede — bulunmuş” ve ezcümle demiştir ki: — Finlandiya, daima iyi müna- sebetler beslediği ve kendisile bir | ademi tecavüz paktı akdetmiş ol- duğu büyük komşusunun tecavü - züne uğramıştır. Bizi hudutta hâ- diseler çıkarmak ve Leningrad şeh rini tehdit etmekle itham ediyor - ( lar. Biz Leningradı asla tehdit et- medik, hattâ hudutlardan askerle | |rimizi geri çekmeği, ihtilâfın halli için hakeme müracaatı teklif et - tik. Reddedildi. Hürriyeti ve is - tiklâli için nisbetsiz bir mücadele ye atılan küçük Finlandiya de - mokrasisi, Amerikaya kendisi için şimdiye kadar yaptıklarından do - layr derin minnet ve selâmlarını sunar.” Müzakere imkânı var Vaşington, L (A. A.) — Helsin. kideki Amerika sefirine Finlandi. ya hhriciye nazırı, Finlandiya hü- kümetinin Amerikanın tavassutu- nu memnuniyetle kahule amade olduğunu vebuü — süretle başlamış olan Soövyet taarruzunu tahdid et- mek mümkün olacağını ümid et . mekte bulunduğunu bildirmiştir. Finlandiyanın Amerikan tavas - sutunu kabule amade olmasının sebebi, Sovyet Rusya ile diploma- si münasebetlerinin kesilmiş ve doğrudan doğruya, Sovyetlerle mü zakere imkânınm kalmamış olma - ; sıdir. Moskovadaki Amerikan masla . hatgüzarına Âmerika hükümeti . nin teklif etmiş olduğu tavassutu kabul için hiçbir sebeb mevcut ob madığı Potemkin tarafımdan bil. Finlandiya elçisi Ruzvelt, Hul ile yarrm saat görüşmüş ve müte- | akiben gazetecilere beyanatta bu, lunarak Helsinkiye telefon etmiş olduğunu, gazetelerin bahsettikle . | / ri Sovyet ültimatomundan malüma | tı bulunmadığını söylemiştir. Mu - maileyh, Finlandiyanın Sovyet Rus yaya harb ilân etmemiş olduğunu tasrih etmiştir. Amerika hariciye hnazırı Hull, resmi raporlara intizaren Finlan - diya - Rusya vaziyeti hakkında mü taleada bulunmaktan imtina etmiş. Bd ae tir. Mumaileyh, Helsinkinin bom . bardımanı dolayısile Rusyaya gön- derilmek istenilecek tayyarelere Amerika tarafmdan ambargo ko - nulması imkânları hakkında da bir şey söylememiştir. Finlandiyanın harb ilân etmemiş olması, Vaşingtonda memnuniyet - le karşılanmış olup, Amerikanım tavassut teklifinin kabul edilme . miş olmasına rağmen Moskova ile müzakereler icrasımnm mümkün ol. duğu hâlâ ümid edilmektedir. Sovyet Tradyolarının bu sabahki neşriyatı Sovyet - Fin harbi hakkında, dün hiç bir haber neşretmemiş o- lan Sovyet radyoları, nihayet dün gece, Sövyet kıtalarının taarruza geçtiklerini kısaca haber vermiş - lerdir. Moskova radyösü bu sabahki neşriyatında bilhassa, Sovyet Rus yanın her tarafında, hükümetin harp kararını tasvip eden muaz- zam mitingler yapıldığını haber vermektedir. Bu mitinglerde birçok hatipler söz alarak, Finlandiya ve bilhassa Fin hükümeti aleyhine tahkira - miz sözler sarletmişler ve ezcüm- le şöyle demişlerdir: “— Soövyetler Finlandiyaya is- tiklâl bahşetmiş olmakla bu mil - lete karşı hiç bir husumet besle - mediğini isbat etmiştir. Fakat Fin landiyalılar, 20 sene müddetle Sovyetler aleyhine mütemadiyen tahrikâtta bulundular ve nihayet kanlı yumruklarını kaldırarak bi- ze saldırdılar. Bunun cezasını çe - keceklerdir. Bakalım Finlandiyayı idare eden ve Sovyet Rusyaya karşı emperyalist emeller besleyen satılık köpekler çantalarını hazır- lamağa vakıt bulacaklar mı?” Sembolik * intikam ! Sovyet « Fin hududundaki Tass Ajansı muhabiri bildiriyor: Sövyet hükümetinin emri üzeri ne Kora boğazından taarruza ge- çen Sövyet kıtalarınm başında “Kiroy” adını taşıyan tank bu - lunuyordu. Malüm olduğu vechile, Stalinin en yakın mesai arkadaşlarından 'biri olan Kirov bundan beş sene evvel bir merasim esnasında öl - dürülmüştü. Kirovun katli senei devriyesine müsadif bulunan Sov- yet taarruzunda, onun adını ta - şıyan bir tankın bulunması, em - peryalistlerden alınan “sembolik bir intikam” addedilmektedir. Düşürülen tayyareler beşi buldu Helsinki, 1 (A.A.) — Hel- sinkideki tayyare dafii topların beş Sovyet tayyaresini düşürmüş olduğu haber verilmektedir. Sovyet kıtaatı, Hargoede kara. ya çıkmağa teşebbüs etmişler ise de adayı müdafaa etmek için si- lâha sarılmış olan halk tarafından | tardedilmişlerdir. Bütün Rus filosunun sadece a- halisi tarafından müdafaa edil. mekte olan Hamzoeyi zaptetmek için Kronştadtan hareket etmiş olduğu haber verilmektedir. Fin istihkâmlarına hücum Stokholm, 1 (A.A.) — Carelie berzahında Teriyok mımnmtakasımda şiddetli bir muharebe olrtıştur. Ruslar ağır topların ve hava bom bardımanlarının — müzaheretiyle biribiri ardı sıra dalgalar halinde ileri atılan hücum kıtaatiyle Finr landiya istihkâmlarına taarruz etmişlerdir. Finlandiyalılar, bu taarruzları muvaffakıyetle püs - kürtmüşlerdir. ültimatom Helsinki, 1 (A.A.) — Teeyyüd etmemiş, olan bazı haberlere gör re, Rusya Finlandiyaya bir ülti- matom gönderefrek bütün talep- lerinin kabul edilmemesi halinde | memleketi tamamiyle istilâ ede- -ceği tehdidinde bulunmuştur. Bunun üzerine Finlandiya par- lamentosu, bütün gece devam e- den bir içtima a'kde__tmigtir P i Fin komünistlerinin talebi Moskova, 1 (A. A.) — Finlan- diya kömünist fırkası, Pravda ga- zetesinde Finlandiya milletine hi - taben neşretmiş olduğu Aaçık bir mektupta amele ve köylüler tara, fından teşkil — edilecek müşterek bir cephe ihdasını ve Finlandiya, da bir halk hükümeti teşkilini is - temektedir, Finlandiya komünist fırkası, Fin landiya ile Rusya arasında müta - kabil bir ademi tecayüz misakı ak- tedilmesini de istemekte ve Sov. yet metodlarından mülhem bir pro gramı müdafaa etmektedir. Sovyetler bütün memle- keti işgal etmiyecekler Paris, 1 (A. A,) — Sövyet as- keri hareketlerinin başladığına da ir Finlandiyadan gelen haberler, burada derin bir tesir husule ge- tirmiştir. Bununla beraber, Rus kıtaları - nn mömleketi istilâ — etmiyerek yalnız Moskovanm taleb ettiği nok talart işgal-etmekle iktifa edecek. leri ümid edilmektedir. İlk harekât Londra, 1 — Sovyet Rusya . Finlandiya arasında harb, dün sa- bah Sovyetlerin Finlandiya hudud- larında harekete geçmesile fiilen başlamış bulunmaktadır. Soövyet askeri hareketi üç nokta, dan başlamış ve aşağıdaki istika - metlerde inkişaf etmiştir: 1 — Şimal hududumndan ilerliyen Soövyet kuvvetleri buzlarla örtülü olan Ribaki —yarımadasını tama. men işgal etmişlerdir. 2 — Ladoka gölü mmtakasında ilerliyen Sovyet kuvvetleri Svoyar- bi şehrini işgal etmişlerdir. 3 — Leningradm şimalinden ha reket eden Soövyet kuvvetleri Kı - | zıl donanmanm da şşt.trs.kı.yle ha_ 'radan Ve denizden bimdok Fin 'şe- hirlerini bombardıman etmişlerdir. Sovyet kıtaatı ile Finlandiya k- taatı arasındaki ilk çarpışma La- goda gölü yakininde kâin Careli- da ikinci çarpışma Rabotehi'de, ü. çüncü çarpışma da Kola'da vukua gelmiştir. Sovyet filosunun faalıyeti Baltık denizindeki Sövyet do . nanması bu sabah erkenden Kronş tad'dan hareket ederek Finlandiya körfezinde kâin Hoğgland adaları - nt işgal etmiş ve Fin şehirlerinin bombardımanına — denizden iştirak , etmiştir. Sovyet, donanması ayrıca Han- gö hmanına asker çıkarmağa te . gebbüs etmiştir. Daha evvel Sov. yet hava kuvvetleri bu şehri şid- detle bombardrman etmişlerdir. Tayyare hücumları Sovyet hava kuvvetleri dün sa- bah Helsinki üzerinde uçuşlar ya, parak beyannameler atmışlardır. Bu beyannamelerde Başvekil Ka., yanda ile Başkumandan Mareşal Mannerheim'in istifaya mecbur e- dilmesi taleb — edilmiştir. Sovyet tayyarelerini gören halk derhal sığmaklara iltica etmiştir. Tayya - reler uzaklaşmca halk tekrar sö. kaklara çıkmış, dükkânlar açılmış ve tramvaylar işlemeğe başlamış . tır: Sovyet tayyareleri öğleden gon- ra saat 14,30 da tekrar Helsinki üzerinde uçuşlar yaparak hombhar- dımana başlamışlar ve ağır yan. gin bombaları atmışlardır. Şehrin birçok yerlerinde yangınlar çıkmış ve Helsinkinin en güzel binaların. | dan biri olan teknik yüksek mek - teble meşhur şimendifer istasyo - nu ve diğer birçoöt binalar tahrib Şiddetli bombardımana rağmen halk sükünetini muhafaza etmi: ve telefon servisleri kesilmemiştir. Dünkü bombardıman netice - sinde Helsinkide 200 kişinin öldü. Bü haber veriliyor. Yaralıların | miktarı çok daha fazladır. Hükümet, Helsinkinin tahliyesi- | ni emretmiş ve ilk iş olarak kadım- larla çocukların otobüs ve tram . vaylarla hükümet merkezinden u. zaklaştırılmasına başlanmıştır. hâdiseler | serbest brraktlğ'î”m ıp“'”' | körfezinin 60 kıı'llî"l'G ' tayyaresi diışüı'üvw | yetlerin askeri bif | lümum İsveç tav? | hal memlekete dö? Mânı “'RR Sabık anlikr __ tern devi :: İcabında R“' ; Tokyo, 30 (A-A_—) l Japonyanın VR elçisi Şiratori b“wm sm ledıgı bir nutuk — İcabında JSPE ve Rusya aynı Sîlfta ler. Rusya ile J_a bir ademi tecavüz F Almanyanın JRM Almanya, İtalya, J 'ç ÇN ' ya arasında ittifak katf olarak hallw Romanyad tren çafp Loöndra, 1 — n rildiğine göre, düN sîw sinde bir tren kaZa*"ı - İki yolcu treni mıştır. Bu şiddetli ticesinde vagonlar “ Altr kişinin aldüâ“ ” | ağır sürette yarall"w  rilmektedir. kâin İnso şehrile, en büyük elektrik w İmatra şehrini ve [UÜ* nin merkezi olan W le bnmba.rdxmnn retinin bir tebliğin? P| , bah payitaht w Helsinkide ımgdl : larmın tesirile hll'wdğ* ve beş kışi y Dü ve gocuklar tam HİF nt ! N tahliye edilmiştir: A Amerikan sefart” ğ bomba düştü Londra, 1 — F nan son haberlere ' | su her tamitıewj le mukavemet d’ el Helsinki radyosü * vakit aşağıdaki t düşmanı püskü gi cepliesizde gü SNT ; rib edilmiştir. d : Düşman tayyar&”” , Helsinkiyi tekrar bO” miştir. Bom! ci ekseriyeti kadın V© | üzere dÜ kişi ölmü!tm yaralanmıştir. Bombalardan farethanesi civarma ret derhal bir otele“ tir. 500 kiloluk bn' yet sefaretbaneli ruz kalması her *”’f a heyecan — uyan memleketlerde reti ha.yra.ııhk Norveı;te kxtaatmm mez, halk mndiî'w. nünde hararetli d0f lerde, Sovyet mane nümayişlerde ”İ' Osloda çıkan bir Bi iıia.rehaneıinm M I_ HUŞL * a