4 Kasım 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

— —e A T MAT YT N hei t luk — mefhumlarile telif a HA,BER—rAkgnmm K ae —-. İLARI n vT : * düsşman (Baştarafı 1 incide) | tim. Doktorlara»verilen emirle mu- çinde bir milyon Bulgaristan Tür- küne reva gördükleri zulüm ve taz yik siyasetinin dostluk ve komşu- edile- miyecek bir şekil almış bulunduğu nu gösteriyor.Bu sütunlarda dün de yazdığımız bu hakikatler Bulga ristandan canlarını zorla kürtarıp şehrimize gelen Bulgaristanlı Türk lerin bizzat anlattıkları yaşanmış maceralardır. Dün matbaamıza ge len"Varnalı kitapçı ve- — muallim Abdullah bize günları anlatmıştır: — 25 yıldanberi Bulgaristatım muhtelif mıntakalârında — ve bil- hassa Varnada muallimlik, kitap- çılık ettim. Bulgaristan Türkleri- nin'maarif ve kültür işlerile yakm dan Jalâkadardım. Bulgar hükü- n_'_t_îuineiBulgarîsün Türklerinin : “yapacakları müracaat la:da?l'bu'çok 'kereler Sofyaya git- ,__vegBulgar hükümetlerine Bul s'anm"l'ruddm namma arizalar verilirken — ben de — bulundüm. Son'senelerşiçinde gene birkaç ke- m*Vama “Türkleri namma murah- has'olarak'Sofyaya — gönderildim vemada nezaretlerden, Türk mek teâuınin*tedns ve diğer hususatı hakkında ; bazı - isteklerde — bulur dukXOrada yyenilik aleyhine, dai- ma ' kışkırtılan ;yobazlar 'var. Sapr h&ym, Türkiyeyi — seven ve Bufg"anstan Türküne — maarif ve mıturtahasmda önayak * olan Tüddue'bırer:casus nazarile;ba- 'alırAHer; müneyver Türk “Türki- ş"nın"bır%asımılu:rî Bir moda halmc igelen bu taz- ) k ve zulüm.sıyasetı k. yüzündm J,,anst.anda parmakla * gostenle- cık birfTürk Mmüneyyeri * iş kalma- .ıxıştıı'Fon 'seneler;içinde yüzlerce muallim,| gazeteciçve — münevver Türkanavatana Çfirar,vefiltica et- rmdk karşısmda'!bxm başımdan * E'—ÇCU h&kîmç mawmşllağustoı*gimü bdımış wejtam'bir'ay | sürümş, yani * anavtana Jltıa ettiktern sonra: mhayetz'enmştır Bu? kor. kımçfmlüm ence * macerası- nm*ıçinde*dayak,ımtîhar € tehdit ve en nihayet vatandan' kovulma safhaları vardır. 1 ağustos günü Varnada kitap- çı dükkânımda otururken ani bir baskın ile taharriyat yapıldı. E- vimdeki bütün eşya, — kitaplar ve mektuplar aranıldıktan sonra bü- tün evrakım alındı ve ben tevkif olundum. Varnada üçüncü kara- kolda tam 22 gün munhtelif işken- celer ve dayak safhaları geçirdik. ten sonra en nihayet sol bileği- min damarları — kesilmiş olarak hastanede şuurum yerine - geldi. Kabahatimin hakiki — mahiyetini bilmiyordum. Sofyada Bulgar dahiliye — neza- reti 2723 numaralı bir telgraf e- virnamesile tevkifimi , emretmiş, bunun üzerine araştırmalar ve iş- kenceler yapılmıştır. Mevkuf kal- dığım 22 gün zarlında cehennemi bir hayatın korkunç sahneleri için de kıvranıp durdum. Benim tev- kif edilmekliğim üzerine seneler. denberi yetiştirmiş — olduğum ve Varna kazasile Bulgaristanın muh telif mıntakalarında yaşıyan yüz- lerce talebemi ve diğer — Türkler dehşet içinde kalmışlardır, Bunla- rit hepsi bugün anavafana iltica ça releri araştırmaktarlır. — Mevkuf iken gereleri hir, iki, ve — üç kere bayılmcaya kadar davak atıldık- tan sonra hir küşeyn — atılivoör ve saaklerce benliğime malik — olama- dan bavygın hbir halde kalıyordüm,. Bürrgey - söylemiyorlar ve benden netaistadiklerini bilmiyordum. 22 HiĞk soRrR'en! kolümun damarları MW hartaneye pöLürül- SRfüthiş'kan zayi ttmiş. | yverildi ve ben hakkak sürette ölümden kurtarıl- maklığım bildirilmiş, çünkü, ben henüz onlara İâzınımışım, bu su- retle vücuduma suni kan ve ilâç verilerek ölümden kurtuldum. Ço- luk çocuğumun geçirmiş — olduğu feci günler tarif edilecek gibi de- ğildir. Varnadan ne suretle İstanbula nasıl geldim? Bunlar birer muamma halinde gözümün önünde canlat- dıkça benim geçirmiş | olduğum tehlikelerin içinde hâlâ kıyranan zavallı bir milyon Türkün höyle işkenceler içinde nasıl bir — hayat pasaport ! Finlandiyanın son sözü (Baş tarafı 1 incide) Sövyet taleplerinin üçte ikisini kabul ettik. Yalnız şimal devlet- lerinin bitaraflığı ile kabili telif olmadığı cihetle, cenubu şarki a. razimizde üssülharekeler tesisini kabul etmedik. Finlandiyanm se. ferberliği hasmane bir hareket te Jâkki edilmektedir. Halbuki bu bir müdafaa tedbiridir, —*ecavüzi değildir. Finlandiya, daima sulh içinde yaşamağı prensip ittihaz etmiştir. Verdiğimiz cevab, Fin - landiyanm son sözüdür. Cenevre anlaşmasile tahkimine müsaade edilen Aaland adaları - nin tahkimatsız kalmasmı kabul edemeyir.., Müzakereler Paris, & — Moskovadaki Fin- ;landiya heyeti dün akşam saat -18 de EKremline gitmiştir. Heyet ,ile Molotof arasındaki konuşmalar ' bir saat sürmüştür. Bu konuşma . lar hakkmımda hiçbir şey neşredil. memişse de müzakerelerin devam edeceği zannolumuyor. Pravdanın makalesi Moskovada çikan Pravda gaze- /tesi yazdığı bir makalede 'diyoör ki: “Leningrad ve divarınmm hem ' karadan ve hem de denizden öm- niyetini temin eylemek Sovyetler Birliğinin yalnız hakkı değil, ayni zamanda vazifesidir. Hususile ki bu civar halkimm - nüfusu bütün Finlandiyanım nüfusuna muadil - dir. Finlandiya, Söyyetlerin bü hakkını ve vazifesini tanımamaz. lık edemez. . Finlandiyanm aldığı tedbirler, ancak harb yapmak is- tediği takdirde kabili izahtır.., Teklitier Skandinavian Telegram ajansı- nm Helsinkiden öğrendiğine göre Rusya, Molotofun nutkunda Fin- landiyadan istenenlerden başkaca Pestsamo mmtakasının da terkini taleb eylemektedir. Bu suretle Rusya Norveçle de hemhudud o; lacaktır. Buna mukabil Rusya Fin landiyaya Ladoga gölünün şima - linde 3000 kilometre murabbart toprak yereçektir. Petsamo mıntakası Finlandiya- nın Beyaz doönize yegâne mahre- cini teşkil etmektedir. Bundan basşka bu mıntaka Finlandiyanın demir sanayii ve madenler mer - kezidir, B'Lı:ıaenale_vh'I'iı:landi_v:ı - nım bu talebi reddedeceğine mu. hakkak nazariyle bakılıyor. Rusyanm; Anlarnd ndalarının cenubunda bulunan - foo tdası: nı da istediği söyleniliyor. İstikraz Finlandiya milli mücafaa İstik- razıma şimdiye kadar 500 milyon mark miktarinda istirak cdilmüiş - tir. Bu rakam, her türlü tahmin, lerin fevkindedir. Hor taralftan iştirak talohleri gc'mektedir. le gördüğünü iddia eden D ulganar Üüt SUL uyuruL. Dost mMuUSUNUZ.| mıuı ? sürebileceklerine aklım — ermiyor. Ben şimdi, Cerrahpaşa hastanesi. ne devanı ederek yaralı bilefimi tedavi ettiriyorum. LE Kitapçı Abdullahr dinledikten sonra sanırız ki sormak hakkımız- dır: Dost müyüz; düşman mıyız? Biz bütün hüsnü niyetimizle düş- manlığı şöyle bir tarafa bırakarak Bulgar komşumuzla dost olduğu- muza kani bulunuyoruz ve bunun bövle olmasını istiyoruz. O halde Bulgar topraklarında, Bulgar ka- nunlarına karşı en küçük bir âayrrr he göstermeden — tam bir Bulgar vatandaşı gibi yaşıyan, — Bulgar hükümetini hükümeti, Bulgar top rağını toprağı sayan Bulgar Türk- lerine yapılan bu muameleleri na- sıl tefsir etmeli? Bulgarlardan hu şekilde muame- yalnız kitapçı Abdullah değil, savısızdır. Bildiklerimizi yazmak bize öyle geliyor ki hüsnü niyetimize hağış- lanacak ve bunları yazmamızda u- muyoruz ki sırf Bulgar büyükle- rinin dikkatini çekmek endişesin- den başka türlü tefsir edilmiyecek tir. Lehistanda alacağı olan tüccarlar Ankara, 3 (A.A.) — Ticaret Vekâletinden tebliğ edilmiştir: Polomyaya mal sevketmiş olup ta son vaziyetler dolayısiyle ala. cakları henüz Polonya kliring müesseselerince Türkiye Cum - huriyet Merkez Bankasına hava. 'le edilmemiş olan ihracatçıları « mızın mallarını Polonyaya sevk, ithal ve alâkadar ithalâtçı tara - fimdan tesellüm edildiğini mü. |beyyin ihracat- beyannamesi, sa- trş faturası veya müusaddak sureti mutavassıt banka deköntüu ve sa. ire gibi müsbet vesikalarla birlik. te derhal Ticaret Vekâletine mü. racaatları lâzımdır . yyzaaı Bu halta SARA Y sinemasının © Görülmemiş bir muvaffakıyetle göstermekte olduğu ve sinemanm ideal çift 4 BARBARA STANWYCK ve JOHN BOLE EBEDiYEN SENiNıM (STELLA DALLAS) / e filmini mutlaka EİIİİD görünüz, Bütün annelerle kadımlarm görmeleri lâzimgelen bir filmdir * Gg5 » aşkı mı? Yoksa ... aşkı mı daha büyük? Seyircilerin kalplerini titreten bir saheser, İlâv' eteni ” JURNAL ye Avrupa harbi. Üü P Busün saat 1 ve 2.30 da tenzilâtir Matineler. —<f UA 3 ;*' n ea |LEMDAR ve M||_|_| Sınemalarında başladl KADIN ; .. EEREEİLERİR HÜe GAĞA mü e eee aa NAPOLYON... KRALİÇELERİN EN DİLBERİ VE EN MUHTEŞEM! ) h MARIİE ANIOİ NETT nasıl yükseldi? Nasıl parladı?. Nasıl son—du’ Bütün cihan — tarihini sallayan bu 3“' ıdf 939 un bu en büyük filminde hayranlıklar ve ibretlerle seyretmiyecek bir _vıri'rllf“:i inasnı olamaz. Mümessilleri: NORMA SHEARER y vea TYRON POWER. Eaiteki ... .a ÇELEE PTT L L eI BT LALE İ SARla İki devre birden — Türkçe sözlü Aüemdarda » Cumartesi matineleri: Saat 13, 15.5, 18 gece 2i dt ':.E M l I “î'de Cumartesi matineleri: 12, VUŞENREACERA SA S ANENEREANAE AA NEREN UN AAA NNN H d bi K 14.5, 17. Gece 20.45 de, ilmi” göremediği muvaffakiyeti gören büvük Türk Filmi Allahın Cenneti Yalnız E P E K Sinemasında devam ediyt"| ANKARADA CUMHURİYET BAYRAMIİ —L15 — 6.20 ve 9 da. 19 ve-2 soansları tenzilâtlıdır.) » Bugün: SUMER sınemasınna Bütün hasılat rekorunu kıran ve görülmemiş bir muvaffakryetle gösterilen ı" Genç, Şirin, Sevimli ve Güzel Yıldız . DEANNA DURBIİN'in €© en söon, en mükemmel ve en fazla — alkışlanan ve takdirle seyredilen ILK UYANIŞ Neş'e, gençnlik, müsiki, şarkı ve danşs kaynağını siz de mutlaka gidip görünüz. KCY'". | zevkle eglemceksınız İlâveten:: EKLER JURNAL son tdün nhavadıılefl V I Memleketimizda hiç bir Filmin kazanmadığı muvaffakiyeti kazanan, Hiç bir f İlâve olarak: Bugüun'soanslar saat 13 — 2 IDiMat !IEMWMMEEIMIW VATAN KURTARAN ASLAN ERROI “FHEYNN Bugun Lâle Sınemas'“d’ HENRXY BATAİLLE'in en büyuk piyesi VİCTOR FRANCEN . ANNİB DUCAUKN'un essiz şahesecri Çılgın Ba l<nıı’6 Ümitsiz bir aşkın dinmez ıstırabını, bakir bir nıtirasil' pir nzhmı, öldürücü bir rekabetin derin hicranmı yaşalar faciasıdır Ii"l. Hlâveten: Karada, denizde, havada bir haftalık son bar? Şarkın Ses Kralı ABDÜLVEHAP'ıni y Mestedici bir müzik..: Gaşyedici bülbül naz- meleri... Lâhuti sesler ve hazin bir aşk ile dolu Beyaz Gül Türkçe sözlü - Arapça şarkılı müstesna filmi TAKSIM Sinemasının İstanbul sayın sinema meraklılarına en büyük bayram hediyesi olacaktır. renkli MİKİ ş ç r Dmremm Buğün saat 1 ve 2.30 da ucuz ınıtinelc 19 ı M E L E K Sinemasınmı gösterdiği ve bü*w bul halkımın zevkle f Senenin en güzel ve en nefis şaheserflerinden Çıkmaz Sokat Filmini henüz görmemişseniz, acele editi Baş roallerde CÖRRİNE — LUCHAİRE - ANNİE Ducğğğ Filme ilâve olarak: ANKARA'da CUMHURİYET V Bugün saat 1 ve 2.80 da ıııaünolor te mılli»t KYERARARAP YA ait YERSEETARENETERERAA B SAZGA KA RMANARMANE NMN Sarda Avrupadan dönen talebeler 'Ankara, 3 (A.A.) — Frahısa, Belcika, İngiltere, İsvicre ve İltal. yada hükümet Hesabına —tahsilde iken memlekete alınan - okuma Yerlerinden hangi tarihte ayrıl. dıklarını. ve hangi tarihte mem- İckete geldiklerini açık adresleri ile ve en çok bir hafta zatfında birer mektunla vüksek öğret . men genci direktözlüğüne hbildir” Hmeleri İstenilmektedir. | Sovyet hükümetleri bugün bir an. Almanlarla Ruslar mübadele edilecek Berlin, 8 (AMA — Alman ve laşma" yapmışlardır. Bu anlaş: mayaâa göre, garbi Ukrayna ve Be- yaz Rusvada bulunan Almanlarla şimdi Alman mıntakasında bulu- han erki Polonva topraklarında'ı bütün Ukraynalılar, Bilorusyalı- lar, Ruslar ve Rütenyalılar diğer tarafmm topraklarına hicret cdebilc ceklerdir.