28 Eylül 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

iy / ee EE enama Dünün ve bugünün haber ve hâdiseler kada kei emen e ee PN ld kekeme heder nail dinen end ek İk e EMME YY lelzele mıntakasında nebatalı | Ribentrobun Mosko- | Varşova teslim olmadı mı ? kurutan kaynar sular fışkırıyor Çandarlıda evvelki günkü zelze- lede 63 evin yıkıldığı anlaşıldı İzmir, 28 — Evvelki gece sa- at 1,20 de ve dün sabah saat se" kizde şehrimizde iki zelzele ol. muştur. Çandarlı ve Dikili Ove Bergamada da sarsıntılar hisse- dilmiştir, Dikili de yeniden beş ev yıkılmıştır. Evvelki günkü zelzelede Çandarlı da 63 evin yıkıldığı anlaşılmıştır. Dikiliye bağlı Bademli köyün. deki tabribatı tetkik için kayma- kam bu köye gitmiştir. Kızılayın gönderdiği çadır. lardan 300 ö Dikiliye gelmiştir. Fakat bu çadırlar ihtiyacı karşı- layamamıştır. Kızılay merkezi Bergamaya 150 çadır göndermiş. tir. Dikili muntakasında zelzele * nin merkezi sayılan Kabakum köyünde toprak yarılmış, havaya sütunlar halinde siyah kaynar sular fışkırmağa başlamıştır. Bütün nebataı kurutan ve | etrafta sarı izler bırakan bu sular denize doğru akmaktadır. Dikili ankazının kaldırılması işin Menemenden yeniden 100 asker gönderilmiştir. | o Anadolu gazetesi Dikili felâ, İ ketzedeleri için dün akşam hu- suşi bir nüsha neşretmiştir. Bu | nüshanın bütün masrafı gazeteye İ aittir. Satıştan ekle edilecek kâr da Dikili felâketzedelerine sarf edilmek üzere Kızılaya overile- cektir . Kıztlay kurumu Balıkesir vi Miyeti dahilinde Altınova ve Ge, meç nahiye merkezlerindeki fe- lâketzedeler için Balrkesire 100 çadır göndermiştir. İnegölde zelzele İnegöl, 27 (A.A.) — Bu sabah birisi şiddetli ve diğer hafif zel- zele oku. Hasar yoktur, Hava serinledi Rasathane, değişikliğin muvakkat olduğu kanaatinde.. Son günlerde havalar çok serin* lemiştir. Kandilli orasafhanesine göre, hararet 12 dereceye Okadar düşmüştür. Her tarafta kış hazır- tikları artmış. bir çok (Okimseler simdiden — palto ve pardesülerini £ vmeğe başlamışlardır. Mahrukat fiyatlarını arttırmak ve'undaki teşebbösler, hükümetin şidetli tedbirlerile tamamile neti- ce iz kalarak durmuştur. Rasathane müdürlüğü her sene Mtanbulda çok güzel epeyce sıcak z*çen eylül ayının bu sene soğuk olmasında bir fevkalâdelik görme” mektedir. Bu değişikliğin muvak- kat olduğunu, geçen ayda da ayni sekilde bir serinlik husule geldiğini teşrinlevvel sonuna kadar gene sıcak havalar olması ihtimali mev cut bulunduğunu, eyldi vasati ha- reretin geçen senelere yakın oldu- olduğunu bildirmektedir. Hopa - Borçka yolunda Artvin, 27 (A.A.) — Yağan şiddetli yağmurdan husule gelen sel Borçkanın yanındaki İçkale köprüsünün izi dahi belli olm . yâcak şekilde yıkılmış ve Hopa - Borçka yolu üzerinde motörlü veasit münakalesi durmuştur. Bu köprü bir ay evvel büyük bir #el yüzlinden sakatlanmış ve ta- mir edilmişti, Karadenizde fırtıra Trabzon, 27 (A.A.) — Dün akşam sağnâk halinde (şiddetli yağmurlar yağmış ve bu arada ceviz cerametinde dolu düşmüş” se de çok devam etmemiş ve şe. hirde hasar yapmamıştır. Karadenizde fırtına devam €- diyor. Vapurlar barınmak işin Pulathansye gitmişlerdir. Erciyeşs kar yağıyor Kayseri, 27 (A.A.) — Zirvesi bütün mevsim kapak olan Erci- yeşin sırtlarını kucaklıyan oya" maçlara bu yılın ilk kar: düşmüş tür. Erciyeşte de kış sporları yapı, labil mek için vali, bölge başka- nı sılatiyle tertibat almaktadır. Memleket gençliği arasında bü - yük rağbet göretek olan kış spo- su muhitimizde alâka ve mem nüniyet uvanfırmıstır . -r> Hanulacak Iimbalar İtal sekaktarma konacak 1000 wektrik Timbasının yerleri kuymakamlar tarafından — tayine daşlanmıştır. Sok A . . /Hâdiselerin ig tefsiri —— (Başlarafı 1 incide) Eğer bugünkü vaziyet Lehistan harbi başladığı sirada olsaydı Al manların niyetlerini anlamak da- ha kolaylaşırdı. Zira o vakıt İn - giltere ve Fransanın boğazlardan Lahistana askeri yardım gönder - meleri hatıra gelebilirdi. İ Şimdi ise şarkta harp vaziyeti! sona ermiştir, Fazla olarak Hitler, Almanyanın cenup hudutlarım de- giştirmek niyetinde olmadığını lân etmiştir. Artık harb sahasi bugünkü hudutları dahilinde kal- dıkça Türkiyenin vaziyeti değişe- mez, İagiltere ve Fransanın da boğuzlardan şu veya bu maksat için istifadeleri düşlinülemez. Şu halde Fok Ribbentrop Mös- kovada Sovyet Rusya ile Türki yeyi alâkadar edebilecek hası! bir mesele ortaya koyabilir; veyahut Sovyetler hariciyesi Türkiye ile) Almanyayı alâkadar ederek ma * hiyette nasıl bir mesele mevzu - babs edebilir? Konuşma mevzuu iktısadi abu. ka meselesine temas etmekteyse, bunun için Alman hariciye nazı - rmin Moskovay'a kadar gitmesine hacet var midir?” Hulüsa vaziyet | çok mübhemdir, Moskova müzskereleri hakkın» da bir fikir edinebilmek isin bir İki gün beklemek Lâzmgelecektir, Tasan KUNÇAYI Müştera' telilikeye karşı (Baştarafı 1 incide) fetih mahiyeti vermesi cemibu sar“ kt Avrupasında v> bilhassa Slav | va eden ve içtimai | sayıl olan msmle- ketlerde hissedilen (o endişeleri ta- mamile muhik gösterir, Romanya, Macaristan, Yugos- lavya ve Bulgaristan arasında te- sanüdü kuvvetlendirmek ve kendi- lerini müştereken tehdit ededile | cek olan tahrikâta karşı koymak için nokta nazar teatileri oyapıl maktadır. Hudut köylerinde Cermauti (Ronanya ve eki Le- histan hududunda) 27 (A.A) — Havas: itimat edilir kaynaklardan veri- İ ten haberlere göre, Sovyet askeri makamları hududda bulunan st-a- tejik köylerin erkeklerini | seferber eti: va ziyareti Londra, 28 — Röyter ajansı. | nu, müttefikan işaret etmektedir. nın Moskovadan öğrendiğine gö | 'ler. re, dün gece Kremlin saraymda Bir Danimarka gazetesine | Von Ribbentrop ile Molotof görei. | Stalin de hazır olduğu halde Berlin, 27 (A.A.) — Kopehhag| Polonya işiyle alâkadar mesele" leri görüşmüşlerdir. Müzakere - ler iki saat sürmüştür, Almanyanın o Moskova ile, Sovyetler birliğinin sefiri, bu müzakerelerde bulunmuşlardır. Saat 22 de (mahalli saat) baş- liyan müzakereler, gece yarısın” dim sonra söna ermiştir. Paristen veri'en malümat Parin, 28 (Radyo saat 12.30) — Berneden bildiriliyor: Moskovadan alınan bir tel grafta Alman hariciye nazır: von Ribbentrep dün akşam Kremli- ne gittiği ve Sovyet Başvekili Mölotofla uzun bir mülâkatta bulunduğu bildirilmektedir. Bu telgrafa göre. mülâkat sa" at 2 de başlamış ve 3,5a kadar devam etmiştir. Görüşmenin bir kısmında Stalin de bulunmuştur. Par s'e tahminler Paris, 28 — Almanyanın Sovyet Rusya ile bir askeri ittifak yap- mak istediği ve bu ittifakı ilân €- dip demokrasilerin gözünü yıldı- rarak ayni zamanda sulh teklif et- mek arzusunda bulunduğu Pariste tahmin ediliyor. Almanyanın bu tekliflerini Hitler önümüzdeki haf- ta içinde bir nutukla ilân edecek" tir. Diğer taraftan gene (OFransada bir tahmine göre Almanya, Sovyet Rusyanın son günlerde Baltık dev- letlerine ve bilhas Estonyaya Karşı aldığı vaziyetten endişededir, Almanya Sovyet Rusyayı Besa rabyaya doğru sevketmeğe çalış- maktadır. Fakat Sovyet (o Rusya Romanyanın tamamiyeti mülkiye sine riayet edeceğine dair Bükre- şe yeniden teminat vermiş bulun- maktadır. Bundan başka Japonyanın Mos kova sefirinin Molotofu ziyaret e derek fon Ribbentropun Moskova ziyareti hakkında malümat isteme- si şayanı dikkat görülüyor, Londrada mütim bir mülâkat Londra, — Sövyet Rusyanm Londra büyük elçisi Malski dün Yeniden İngiliz Hariciye nazı Lord Helifaksla görüşmüştür. Moskovaya varış Moskova, 28 — Alman hericiye sefiri Berlin hazır nazırı Fon Ribbentrop dün akşam | saat 19 da Hitlerin şahsi tayyare. siyle Moskovayn gelmiş ve mera simle karşılanmıştır, Fon Ribhent ropun yanında müsteşar Gauss ile Sovyetlerin Berlin elçisi maktadır, Alman heyeti 38 kişiden mürek- keptir ve Dansig umumi valisi Fösrter de Von Ribbentropa refs- kat eylemektedir. Alman Ajansı tafsilât © vermiyor Paris, 27 (A.A.) — Alman hari- «iye nazırı Von Ribbentropun Mos kova seyahatinin hedefi hakkında Almanlarca izahat verilmediği mü şahede olunmaktadır. D.N. B, ajansı, şarki Avrupada Sarsılmaz bir esasa dayanan Al - men - Rus teşriki mesalsini teğa- rüz ettirmekte olduğunu söyle - mekle iktifa öylemiştir. bulun - Romaya göre Roma, 27 (A,A.) — Siyasi ma -| bafl, Ribbentrobun Moskova s6 - yahatine büyük bir alika atfet - mektedirler. Türkiye hariciye ve - kili Şükrü Saracoğlunun da Mos « gazetesinin Berlin muhabiri yazı yor: Ribbentropun Moskova ziyareti zannedildiğinden ziyade sıkı sikı- | ya Saracoğlunun ziyaretile alâka- dardır, | Almanlar Türkiyeyi İngiltere i- le olan anlaşmasından vazgeçir - meğe ve en kati bitaraflığı muha. | faza etmeğe ikna edebilecekleri ü- midini besliyorlar, Diğer taraftan, Berlinde bum - malı bir siyasi faaliyet göze çarp- | maktadır ve Almanyanm Yunanis tan nezdinde teşebbüslerde bulun” İ duğu açıkça söyleniliyor. Bu meseleye hasrettiği ilk say- | fasındaki bir sütun yazıda, “Voel. kiseher Beobahter” gazetesi, İtal - yan - Yunan anlaşmasının Atina İ- le Berlin arasında bir yakmlığa yol açtığını ehemmiyetle kaydediyor. İngiliz gazetelerine göre Londra, 28 — Fon Ribbentro - pun Moskovaya yaptığı İkinci ziya- ret İngiliz matbuatın: derin bir h ete düşürmüş ve muhtelif tef sirlere yol açmıştır. İngiliz mst » buatmm — diplomatik muharrirle- rinin ve muhabirlerinin şu iki tef- sir üzerinde durdukları görülüyor: 1 — Rusların Balkanlara doğ- Tu olan ilerleyişlerinden endişeye üşen ve Moskovanın mürakabesi altında bulunacak devletler grupu- Bun ekonomik nüfuzuns (ibi olmak tan korkan Almanya derbal Mos- kova hükümetile anlaşmak isti - | yor, ? — Almanya, garp devletleri” | ne heyecanlı yeni sulh tekliflerin. de bulunmak için yeni bir manev- ra hazırlıyor. Gazeteler, ilk noktai nazarı mu hik göstermek için Türkiye Ha - riciye Vekili Serocoğlu İle Alman Hariciye Nazir bon o Ribbentrop un Moskova ziyaretlerinin syn zamana tesadüf etlirilmiş olması - ui Üeri süsüyoı İkinci nokini sazarı takviye için de Alman'onın şarb cephesinde kayledilen mühua askor tahşidat: | tohariiz eti yw2 , Deyli Neyl gızetesi şöyle yazi. yor” “Bazı mahafilde öyle zannedili- yor ki, (on Rihher tropün Mosko « vaya yaptığı sivererin hakiki he - defi hem İngiltere ve Fransayı! tatmin edecek hem de Hitler için zevnhiri kurtaracak bir sulh plân: tanalm etmektir... Bütün Balkan! memleketlerinin mukadderatı Moe kövanm bu yeni komplolarma mü tevakkrf olabilir” Deyli Ekspres de diyor ki: “Hakiki blöf fon Ribbentropun Moskovaya yaptığı ziyarettir. Bu ziyaret Türkiye — hariciye vekili Saracoğlunun Moskovaya yaptığı | #iyâretle ayni zamana tesadüf et İ tirilmek için itina ile hazırlatılmış- tar. Rusya, Almanya ve Türkiye nin Balkan devletlerinin ve yakın şarkın taksimi için gizli bir mu ahede akdetmek fikrinde oldukları zehabi bizlerde uyandırılmak iste- ! Almanyanın | etlerini paylaşmak için de anlaştıkları söylenebilir. Almanyadaki Japon askeri heyeti İ kovada olduğu tebarüz ettiril - Berlin, 28 (Radyo) — Alman- | mektedir. yada siyasi temaslarında bulunar Gazeteler, Ribbentropun bu ikin | Tapon askeri Leveti reisi general ci Moskova seyahalinin Bovyet teşriki Aiman -; Tiroki, dün Vesfalyado garp cep- mesaisinin şarki; hesindeki vaziyetini gözden geçir Avrupada. yenil bie delili olduğu-İ miş Zigirid hattını gezmiştir. teslim olduğu bakkındaki Alman tebliğini ihtiva eyliyen “D.N telgrafınt neşwederken, altına aşağıdaki notu İlâvo etmektedir: Bu haberi neşsettiğimiz şu dakikada: yani 28 eylül sabah 8 de, henliz bu husüsta herhangi bir teyit elde edilmemiştir . Moskova müzakeralerine dair teb Moskova, 28 (A.A,) Tas: Dün saat 22 de halk komiserleri meclisi reisi v6 hariciye hal miseri Molotof ile Almanya hariciye nazırı von Ribbentrop ars Polonya hâdiseleri ile slâkadır meseleler üzerinde bir görüşme 9 gelmiştir. Bu görüşme esnasında, Stalin ile Almanyanın Moskova İ elçisi ve Sovyetler Birliğinin Berlin büyük elçisi de hazir bulunmü örüşme iki #aat sürmüştür, Portekiz Almanyaya karşı... Londra, 29 (A.A.) — Portekiz tarafından, muhasamatın $ dığından beri İngiltereye karşı takınılan müzaheretkâr bitaf vaziyeti, Alman - Sovyet anlaşmasını müteakip Almanyaya | kasmane bir mahiyet almağa başlamıştır. Salazar hükümeti di de mütefiklere yardımı istihdaf eden bahri tedbirler almıştır. Lolragor adındaki Portekiz balıkçı gemisi, Portekiz # leri açıklarında bir Alman tahtelbahiri tarafından araştırılmi Gemi yoluna devamına müsaade edilmeden evvel iyice İ aşar, Bulgaristan Almanyaya mat gönderiyor (Baştarafı 1 inelde) ; tadır. dan Fransaya, hareket eden Polon | Fransızlar, İngilizlerin insâf yalı ve Çekoslovakyalt mülteciler- | te zarar vermiyen vasıta ve t& le dolmaktadır. Gelen yolcuların | lerle uzun bir harbe girişmeği anlattıklarına göre, garp (o cephe- | cih etmeleri yolundaki karari sinde Fransızlar hududa yakın şe | yük memnuniyetle karşılan! hirleri tamamile tahliye ( ederek | dır. Umumiyetle bütün halk, halkı daha içerlere götürmüşlerdir. | nunda Almanların mağltp Düşman hücumuna ( uğraması | ğinden şüphe etmiyor. Fran! muhtemel olan bütün yerlerde fev- | memleketlerinden ayrılan TÜ kalâde tertibat alınmıştır. re pasaport hususunda diğer © Bütün bu askeri faaliyete rağ" | bilerden farklı muamele yaf men yolcu trenleri (omüstesna ol" | on günlük vize işini yarım g mak üzere umumi hayatla hiçbir | tamamlıyorlar. j aksaklığa meydan verilmemiş ve Fransiz halkı, tayyare hüc intizam temir edilmiştir. Cepheye | rından hiç endişe el ) Tnkilizlerisi kef Tiskliydir münta | Çünkü hemen her evin bağ zaman devam etmekte ve artmak” Hariciye Vekilimi- zin temasları (Baştarayı 1 incide) Fransız Havas ajansı muhabiri- nin dünkü tarihle bildirdiğine gö re: , “Molotof ile Şükrü o Saracoğlu arasındaki konuşmalar çok dosta" ne bir hava içinde ve memnuniyet verici bir tarzda devam (etmiştir. Evvelki gün de öğleden sonra iki devlet adamı uzun iki mülâkatta bulunmuştur. Öyle zamnediliyor ki Saracoğlu» | nun yarın (bu gecs) nihayet bul- ması icabed Moskovadaki ika meti Sovyetler tarafından “Polon- yadaki vaziyetten çıkan meseleleri halletmek üzere,, müstacelen Mos- kovaya davst olunan Alman hari- ciye nazırı fon Ribbentropun mu vasalatı sebebile bir müddet uza- mast muhtemeldir. - Ve gene bu sebeble Saracoğlu ile Mototof ata- sıla yarın (bugün! tâkarrür © den görüştmeler de teahhür edebi- lecekti Kadeş limanımıza döndü Hariciye vekilimiz Şükrü Sara" coğlunu Rusyaya göntüren Deniz» yolları işletmesinin Kadeş vapuru limanımıza dönmüştür. Vapurun bu ilk seferi oçok iyi geçmiş ve geminin ihtiyaca uygun | olduğunu teyit etmiştir. Kadeşin geri gemesi üzerine hariciye vekilimizin dönüş seyaha* tini hangi vasıta ile yapacağını öğ” renmek istedik, Tahkikatımız sw neticeyi v-fi; Henüz Moskovada bulunmakta olan Şükrü Saracoğlunun seyahati ne kadar süreceği şimdilik o belli değildir. Denizyolları idaresi, Kadeşi tek rar Ödesaya göndermek için emir eklemektedir. Maamafih hariciye vekilimizin Karnrleniz ssyahati için dost Sow-| yet Rırva dlovanmatın'lan bir tor pidonun tahsis edilmesi (o ihtimali vardır. ları sığınak haline getirilmişti, Bazı yolcular İsviçreye mak istediklerinden buna vermemek üzere ancak yol devam edecek yolcuların geçmemesi muvafık görüm Bunun için İtalya tarafında saportu vize edilmemiş ecnebi İsvçireden geçmeğe mahsus f leri yapılmıyor. İsviçre hükümeti, ancak 7 ya gideceğine kanaat getirdiği cuların huduttan girmelerint ' saade ediyor. Türk yolcular, bütün tref hatleri esnasında hiçbir güçlü mediklerini, İtalyada büyük hazırlıklara şahit old ” tasyonlarda birçok tanklar düklerini söylüyorlar. Bulgaristanda en çok çarpan nokta Almanyaya madiyen ve eskisinden çoğ “ miktarda yiyecek maddeleri derilmesidir. : Dün Bulgaristandan Alm 30 vagon yaş üzüm de sevi” miştir, Fransadan gelen tale9 mühim bir kısmı maden m” disliği tahsil ediyorlardı. Bü talebeler uzun zam” verdikleri bu tahsillerinin kalmasından çok müteet Burada tahsillerini lecek bir müessese olmssl layısile ne yapacaklarmı mışlar ve hükümete baş kararlaştırmışlardır. Bu taş harp sahası haricindeki Ai memleketlerine veya Am gönderilmesi mümklinse ğ8 ye kadar öğrendikleri böyle bir tedbirin tatbikmi “4 leştiriyor. Yeni bir lisanla *& devam da epeyce zaman Kk” mesini mucip olacaktır. Bir kısım telebemizi mÜlif eden diğer nokta da Paris / timiz vasıtasile kendilerin? & edilen gaz maskelerinin hü muzdan geçerken ellerind” masıdır, Avrupada ceket gibi İliyat haline gelen gaz n nin kendilerine isdesini