23 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

İ Asım Us, mânalı haberler caristandaki Alman tedikleri haberlerinden sek bunların ardında, zimgeldiğini söyliyerek diyor ki: “Acaba Macar hükümeti lin Nasyonal Sosyalist mahafilini kızdırmak için ne yapmıştır? Ak manlar Danzig meselesinde İleri- ye gitmek istedikleri halde Peşte| hükümeti oyunbozanlık mı etmiş tir? Sonra bu oyunbozanlıkta Re- matyanın arka perdeden bir rolü olmuş mudur? Yahut Almanya Danzig meselesinde ileriye gittiği halde İngilizler ile ve bütün dün- ya ile çarpışmak icebettiğini dü. şünmilş de bu işi şimdilik bir ta- rafa bırakmak, onun yerine büyük Almanyanın Macaristan hudutla rı içindeki emellerini tahakkuk et-! tirmeğe çalışmak hakkı mı tercih edilmiştir ? Ortada Avrupadan aksedecek yeni hâdiseler vaziyetin yeni in- kişafları hakkında bizi tenvir e- decektir.,, CUMHURİYET Nadir Nadi, bugünkü makale- siride sulcuları teşkil eden fertler arasında totaliterleri enerjik ve âni harekete geçen bir blok farz- edenlere ve onların ani bir hâdise karşısında sulhculardan çok ça buk harekete geçeceklerini, mü- tesanis bulunduklarını söyleyen - lere cevap vermiye çalışarak t0- taliter denilen bu iki milletin Al manya ve İtalyanm dahili vazi- yetlerini gözden geçiriyor ve on- ların sanıldığı gibi mütesanit ol madıklarını anlatıyor. o Oralarda ayı: ayrı çephelerde. biribirleriyle daimi bir mücadele halinde bu - unduğlarmı işaret ettikten sonra ve hâdiseler bakiıkir yazısmda Ma- ekalliyetle- nin harekete geçerek istiklâl is- bahsede- nasyonal sosyalizmin tahrikini aramak |&- Ber-| M. Zekeriya, maarif meselele sinden bahsediyor. Maarif Şüra- sının başardığı ve başarmak üze- re bulunduğu meseleleri anlatı yor. İlk ve orta tahsilde tutulma w icap eden yolların neler olmas lâzım geldiğini sayıyor. Muallin İ kıtlığından, muallimleri mesleğ bağlayamamamızdan bahsediyor San sene içinde 5000 muallimi: meslekten ayrılmasmı, buna mü kabil 6000 muallim yetiştirebildi gimizi söyliyerek diyor ki; “İşte bizce Maarifin ve Şüra- İ mun sür'atle halle mecbur olduğu mühim davâlardan biri de budur. Muallim yetiştirmek ve mevcut muallimleri mesleğe (ısındırmak umarız ki Şüra bu miöteleyi de memlekete en faydalı şekilde hal ie muvaffak olacaktır. YENİSABAH Hüseyin Cahit Yalçın, İtalyan | gazetelerinin hemen © hepsinde Türkiye aleyhinde yazılar intişar ettiği şu sırada, mebus ve muhar- Fir Abidin Daverin, Ankara sefa- rethanesinden bir lesepaseyi hâ- mil bulunduğu balâe, İtalyan topraklarına sokulmadığı hâdise- sini hatırlatarak, şayet, İtalya hü kümeti bu meseleye dair bir tarzi ye vermemiş veya af dilememişse bizim de mukabele bilmisil yap- mamiz icap ettiğini söylemekte- dir. Italyan sefarethanesinin Tese- pasını taşıyan bir mebusun böyle bir muameleye maruz kalmasının müsamaha kabul etmiyecek bir tecavüz olduğunu işaret eden mu- harrir diyor ki: “Avrupa gâretelerinde sıksık gâzetecileri huduttan dışarı çi kârma vak'alarıma tesadüf ediyo- ruz. Fakat hiçbir memleket böy- İe hareketleri mulebalesin. hırak. Büyük Millet Meclisi 11 eylül de tekrar içtimaa başlayacaktır . “Emirle çalışan matbuata oba-| Hariciyemizin o zamana kadar bu karak ayni şeyleri görmek, hattâ| meseleyi şu veya bu şekilde, hal- izaktan sezmek mümkün değil-İlederek millet vekillerinden ge dir. Ancak şu var ki, emir vermek | lebileck bir sual veya istizah tak- suretiyle tarihi ve içtimai hakikat) ririyle kıymetli müzakere vakit- leri de ortadan kaldırmak kimse-İlerinin aıyaıma meydan bırakmı iiyor ki: ye müyesser olamamıştır.,, Büyükderede Hangi plâjın suyu kirli 19 Temmuz tarihli sayımızda belediyenin muhtelif semtlerdeki denir sularını tahlil ettirdiğini yazmış ve bu arada Büyükdere ve civarındaki deniz sularınm 18- ğım sulariyle kirlendiğini ilâve etmiştik. Bu yazımız üzerine Büyükte- re banyoları sahibi bize bir mek- tup göndermiştir. Bunda deniyor ki: “— Muhterem gâzetenizin 19 “7 - 939 tarihli sayısında (Bele- lediye plâj sularını tabli etti- riyor) başlığı altında yazılan ya- gıda, Sarıyer ve Büyükdere de niz hamamlarının suyu pek yakn larında bulunan lâğımlarla kirlen- diği tesbit edilmiştir, deniliyordu. Hâdisenin hakikatini Oberveçhi zir arzeder ve © suretle ayni Su- tunda tashihini rica ederim. Büyükderede Maltız çarşısında, deniz kenarındaki gazino bahçe- sinden gazinocunun halka deniz banyosu yaptırmak üzere vaki müracaatı tetkikatı fenniyeye tâhi tutulmuş ve ancak, buradan Jâ- gımların suları kılmdığından müsaadei resmiyesi verilmemiştir. Bu hâlin Büyükdere deniz ban- yolariyle alâkası yoktur. Büyük - dere deniz banyoları sıhbt heyet - lerin ve belediyenin tetkikleri 80- nunda verilen müsaddelerle açıl - Kaaştır. Büyükdere - Beyazpark banyo- ları sahibi Rasim Kayra. kirlettiği tesbit yacağı şüphesizdir... Bina, kazanç itiraz komisyonları Lâğvediliyor Yerlerine muvazzaf maaşlı komisyonlar kurulacak Vergi itirazlarmı tetkik işleriyle uğraşan komisyonlar son bir ka . nunla lâğvedilmiştir. Bu kanun ev- veli gündenberi (o meriyete girmiş bulunmaktadır. Lâğvedilen komisyonlar Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyük şöhir- lerde çalışan kazanç, itiraz ve bina vergileri istinaf okomisyonlarıdır. Bunlarm yerlerine muvazzaf maâş- hı yeni komisyonlar Oo kurulacaktır. Yeni komisyonlar bir reis ve İki ö- zhdan teşekkül edecektir. Reislere 90 lira asli maaş verilecektir. Iki âzâdan birisini ticaret odasi diğerini umum! meclis seçecektir. Bunlara da yirmişer lira asli maaş verilecektir. Komisyon reisleri adliye, dahili, ye, maliye ve tiçüret vekâletlerinin göstereceği namzetler arasından İ&- ra vekilleri heyeti tarafından seçi- lecektir. Bu komisyonların kararma yapı- lacak itirazlar, Ankarada yüksek bir temyiz heyeti tarafından tetkik edilecektir, o Kanunen lâğvedilen şimdiki komisyonlar işleri yeni t0- gekkül edecek komisyonalra devre. dilineeye kadar muvakkat < olarak çalışacaklardır, HABER — Akşam Postası ) Akşamları güneş balorken Beyazıt havuzunun elyafı mesire yerlerini andıran bir hal almaktadır. Giğndüzleri sıcaktan evlerinde bunalan ha'k biraz hava aimak ve su yüzü görmek için Beyamt havuzu etvafında toplanarak akşam sajası yapmaktadırlar. ZEZE Sefinden vemkekelley Şehirde sıtma mücadelesi Yeşilköy, Bakırköy ve Çek: mece civarında sıtma baş gösterdi Yaz mevsimi ile beraber köyler- | de ve İstanbul civarında sivrisinek ve kara sinek mücadelesi do baş- samaştır. Yeşilköy, Bakırköy ve Çekmece civarlarında da sıtma başgöstermiş tir. Bunun sebebi şimdiye kadar s#rtma mücadelesi sahası dışında tutulmuş olmasıdır. Fakat son vaziyetler üzerine 8. likadarlar derhal tedbirler almak Tüzumunu görmüşler ve Yeşilköy ie Bakırköy arasnda bulunan ve bir sıtma yatağı olan Ayamama de- resinin kurutulmasını kararlaştır - mışlardır. Su mühendislerinden Macidin re- isliğinde bir heyet bu yolda tot - kiklara baslamıatır. - Bundan başka Florya ve Çekme ce civarlarında orâsgelinen bütün su birikintilerine mazot dökülmek- te ve sular ilâçlanmaktadır. Diğer taraftan Kadıköy, Göztepe ve Erenköy havalisinde de sivrisi- nek çoğalmıştır. Doktorlar bu elvardaki evleri ve bahçeleri dolaşarak suları ilâçla . maktadırlar —— Yerli mallar sergisi Bu sene geceleri saat İ2 ye kadar açık bulunacak Hataydan bir heyet geliyor 11 inci yerli mallar sergisi hazır- Ukları tamamlanmak üzeredir. Vali Lütfi Kırdar Salı günü ser- giye giderek son hazırlıkları göz - den geçirecektir. Bu suretle açılış gününden bir gün evvel her türlü hazırlıklar bitirilmiş olacaktır. Hatay valisi Şilkrü Sökmensiler bir telgraf göndermiş ve Hatay Ik. sat müşaviri Celâlin orelsliğinde bir heyetin yerli mallar sergisine iştirak etmek üzere hareket ettik- teri bildirilmiştir. Maarif vekâleti aegriyat mlidürü Faik Reşid de ser gide kurulan büyük kitab sergisi pavyonunu tetkik etmek üzere ya- rın AnXhradan şehrimize gelecek- tir. Bu seneki sergide bir yenilik daha vardır. Her sene geceleri sa. at dokuzda kapanan sergi bu Yil geceyarısma kadar açık kalacaktır. | Vali bu hususta müsaade vermiş - tir. Sergide her akşam şehir ban- dosu çalacaktır, bu mottakaların | “Jüri usulünün bizde tatbikine imkân yok?!,, Bir müddelumum'! diyor ki: Memleketimizin bazı yerlerinde kız kaçırmak kan güdmek mübah savılır. Orada islenen böyle bir suçun failini jüri heyeti masum telâkki ede cektir “Türk adliyesinde jüri teşki- bine lüzum var madır?,, mevzuu etrafında bir anket açmış ve dünden itibaren tanınmış hir kukçularımızın, adliyecilerimi- İ zin ve münevverlerimizin fikir İ lerini tesbite başlamıştık. Bır gün de, Üsküdar o kaymakamı İ Ihsan Ünlü, Avukat İsmail Ke i © mal Elbir, Usküdar o müddei | — Suç, umumiyetle kabahat a verilen en hafif şekilden ölüm ce zını müstelzim olan adam öldü mek gibi en ağır şekle kadar gen ve kanunda muayyen ölçülerle ce zalandırılarak maşeri vicdanın tat minine saik olan bir haldir. Faka: Suçlunun suçu işlediği'zaman ne 2 bi saiklerin tesiri altında bulundu unu, hangi sebeblerle bunu yaptı ğını tetkik etmek de bir zarurettir Bazı şulular. yarış biker Deraati kğ; ir, İşte hafleri a Bk heyet de bilhar l mumi muavini Makir ile yap bilimi konuşmayı .meşrediyo” ihsan Ünlü'nün fikri Usküldar kazası kaymakamı İh ,a bu teşekküle aleyhtar olduğunu | ifade eden mütaleasinı şöylece izah b etti: İ “— Jüri heyetleri adaletin tevziin de mükemmel bir muvazene teşkil İ «lecek mahiyettedirler, Ancak bu heyetleri teşkil eden zevat intihap suretile bu mevkie geleceklerinden kendilerinde bulunması icap eden evsafı tamamile haiz (olduklarına kanaat getirmek biraz güççedir. Bu iş tamamen ilmi ve içtimai bir tekemmülün (o muhassalasında tetkik edilebilir, Çünkü cezal hâdiselerde işlenen bir suç vardır. Burun efkârı umu miye üzerinde bıraktığı tesir şüphe“ siz ki efkârı umumiyenin mümessi- li bulunan halktan mürekkep bi heyetin tasvibine arzedilirse demok: tasi prensiplerine daha uygun hare ket edilmiş olur. Fakat bu heyet yu | karıda söylediğim gibi birçok evsa fı haiz olmak şartile. Bana gelin ce: Henüz bu yüksek faaliyetine içtimal bünyemizin ha rtrlanmadığı kanaatinleyim! Avukat Isma'l Kemal Etbir, jüriye hararetle taraftar! Üniversitemizin dil profesörlüğ' de bulunan avükat İsmall Keme! Elbir jüri teşkili taraftarlarının e" hararetlileri meyanında bulunmak tadır, Suallerimize sırasile cevap veren ıwukat ezcümle le söylemekte dir; Tonteonamca aktör san Ünlü, sualleri dinledikten som teşekkülür K İsa demokrasi prensiplerile hareket İ eden rejimlerde en büyük merci © | lan efkârrumumiyenin o mümessili jüri heyetleridir. A durdu, fikrini bir misal anlattı; — Meselâ bakınız Fransada cert yan eden bir hâdise buna güzel bi: örnek sayılabilir. Hâdise şu: Fransada 60 ya''arında ihtiya! bir baba 30 yaşlarında genç bir 4 damı öldürmek suçuyla mahkeme ve veriliyor. Vaka şöyle cereyan et miş. Bir sabah, delikanlı traş olur ken ihtiyar bunun evine gelmiş, one şöyle söylem Kızımı iğfal ettin. Bunu kend kabahatimiz sayacağım ve sana kı zımı almanı teklif etmiyeceğim Yalnız ortada bir çocuk var, Bunur bahası sensin. Onu kanun nazarım da evlâl kabul etmek mecburi yetindesin. Yavru piç damgasile İç timat hayatta siyan olur. Bunu var maanı islİyorum. Delikanlı bu sözler üzerine itida lini kaybetmiş, ihtiyara; — Kızımızm namussuzluğunu te için kendi şöretimi (lekeliye mem. Hem sen namuslu bir adam olsan bu teklifi bana (yapmazsın Alçak baba! Diye çıkışmış. muhitinde çok serefli bir maziye sahip ve fevkalâ de namuslu tamlan ihtiyar kendir Yavbetmis, oracıkta eline geçirdi” demirle delikanlının basına vur- müş, oru öldürmüş mahkemeye ge t | Bunun avukatı meşhur kat” | Vaydmanm müdafaa vekili o bulu" | san Mono Galeri müdafaasını jür İriye hitaben şöyle yapmış: | —Jüri heyetinin muhterem azâ İarı.. Siz de babasınız. Kendinizi | Meçhul motör, Cıhan motorunu yaraladık tan sonra Kaçtı Dün sabaha karşı saat dört se zalarında Marmarada bir deniz kâ- saat olmuştur. İzmitten İstanbula gelmekte olsn &aramlrsel limanına bağlı Süley- man reisin Cihan motörü İzmit kör. tezinden dışarı çıkarken sabah ka - anlığı içinde meçhul bir motörle sarşılaşmış ve bu meçhul motör Ci- yan motörüne şiddetle çarpmıştır, Cihan motörü baş bodoslamasın lan 1,5 metrelik bir yara almiş ve »uradan sular girmeğe başlamıştır. Tayfalar canla başla çalışarak oatmadan limanımıza gelebilmişler- 4ir, Meçhul motör kaçmıştır. imei Saratflık yapan kamarot Köştenceden. limanımıza gelen b ye vapuru çet kâmarotu Mihail yolculara ecnebi dövizi mukabi - linde Türk parası verirken yaka- lanmıştır. Suçlu vapurdan alınm'ş İ ve adliyeye teslim edilmiştir. Pa” ralar musadere olunmuştur. —— Numura mı yapıyordu deli miydi? İzmir, (Hususi) — Şehrimiz adliyesinin ikinci sorgu hâkimli- ğinde bir vak'a geçmiş, marul sa- bıkalılardan Fettah isminde, do- landırıcılıktan suçlu birisi, müva- cehe sırasında hâkim Hasan Gü- nâya ve sorgu hâkimliğindeki me murlara saldırmıştır. Azılı suçlu, lelilik alâmetleri de göstermeğe başlamış, güçlükle tutulup tev - kifhaneden müşahade altıma alın- mıştır. | bir dakika için müekkilimin yerine koyunuz, onun kadar o namuslucu hareket etmek iktidarından mah rumsanız müekkilimi itham ediniz! Vicdanlarına baş vuran heyet a tası İhtiyarın beraatine karar ver” miş, Jüri aralıklarına seçilecek zeva" tın evvelâ baba olması, saniyen psi- xolojiye vakıf bulunması, şerelile, namusile tanmmış, tesir altında almaz, servetçe de itmar kabil ol- mıyan zevattan seçilmesi lâzımdır. Jüriye verilecek haklar veto yani evet veya hayırdan İbaret olmalı, yalnız jüri azaları o muhakemenin cereyanı sırasında lüzum gördükçe reiş vasıtasile Sual de tevcih edebil” melidir. 'Hülâsa olarak diyebilirim ki jüri eyetinin teşkili adaletin — sıhhatle tevziine medar olmakla beraber hâ” !14 tatbik edilen avukatlık kanunu” nun müeyyidelerinden biri olan (o tomatik tasfiye) işine de fazlasile hizmet edecek, avukatların fevkalâ de mesai ile gelişmelerine de yara” yacaktır. Üsküdar müddeiumumi muavini ne diyor ? Üsküdar müddetumumi muavini Mahir jüri teşkili işini içtimai bün (Devamı 4 üncüde) Yoneyi kün BÜ İse e kendi Yet ti dizi ru iki g öcal Bug tedi Maaş iye ci “ 0 iti