16 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

me b ZA ç — AKŞAM POSTASI ibi ve Neğriyot Müdürü Mâsan Rasim Us 16 HAZİRAN — 1939 İayata daic | Yahya Kemal'in şiiri AABER — Mihver politikasında Almanyanın rolü Yazan : Comte de Paris verdiğini iddia etmek kabil değildir. | ke: Fakat o omanzumeyi okuduktan | vo Reich, merkezi Avrupa ve Balkan| ları bir Alman müstemleke sahası İtelâkki etmektedir. K« imanya yeri mali ve itkisadi - siste İ pe kendisini yeni mevaddı ipti- daiye ve müstehlikler üzerindeki yasi hâkimiyetini tevsie mecbu: İMDİYE kadar Yahya Ke )kıldığı kanaatinded de gösterenler ond: “dluk başladığını bilmen w ermiyorlar? Bir sene kaç Yeni manzumesini okuduk; bi ak ©denler bugün bundan bahset. lüzumunu hissetmi w henüz bir kusur sayılacak k Üy yazmadığı için midir?.. su onlar Yahya Kemal'e hü- m İçin bir vesile arıyor ve onun Siz gördükleri her vasi Müresi Saymak istiyorlardı; yok$: “site kemiyetin bir gey isbat et- #ceğini onlarda pekâlâ mu - tizler, Yı Mine girmek için, sanatinin mü - meli etinden biç bir şey feda yi İ. “Hazan, “Mihrabad.. Bay yede “Üsküdar vasfında! “Miva, gerek şekil itibarile bi aden farklı olan o dört gir mel birer eser olduğunu kim. tag edemez. Bittabi hiçbir sa, masin ber eseri bir kaymatte ol- de ç Yahya Kemal'in şiirlerinden Mi a lerden daha güzel iyorlar. A - nde hattâ Sheemeliyet iştiyakını, bir 22af “akya Kemal bu velüdluk dev. Bibi manzumelerin, gerek) benziyen, seri halindi Tenis : İm olan ihracat emtiası da hariçte meni de hazırlamakta oldu -İecnebi rekabetine maruz kalmakta: biliyoruz. Dün kendisine hü.İdır. Binaenaleyh me bahasına ol mal'in az yazmasını bir ku-'mahrum bulunduğu artık bir/hal mecburiyetindedir ki bunların neden | bedellerini tesviye içinde; #decek alik değildir. Maliyet fiyatı yi sa olsun . otarşik ikti üzerinde müesses bulundu) kaideyi genişletmek Ve $i ak mecburiyetindedir. ve altınsız i mine tabi tutabilmek için yapması, himaye idareleri mesi lâzımdır. Almanya kendisini o vicda ahlâken temize çıkarabilmek i taraftan Fransâ ve İngiltere i)ve diğer taraftan da şarktaki oeski eri arasında aşı” eltmek mecburi” yapabilmek için de Almanyanm İtelyayı ( sımatkı avucunun içinde tutabilmesi şarttı. Bu suretle Fransayı Avrupa kıtası nın mütebaki kısmından kesip atı için ve her zaman hizmete hazır efiki vasıtasile de (Akdenize me Belçika ve Felemengin ademi mü: -| dahalesi ve diğer taraftanda Ren üzerinde Siezirid hattı tarafından -İmuhafaza edilen Almanya garp hu" *İdutlarımı bu suretle tahtı emniyete al edilmiş| aldıktan sonraşark hudutlarında Ser halkaları gibi değil, tamamile deru.| bestçe hareket edebilecek ni olan bağlarla merbut. Auguste! girecekti. Brgal, bir dostunu “l'ami inden -| Nihayet, Akdenizi daha sağlam tiçue â Iui-mâme travers Jes chan-İbir şekilde elinde tutabilmek için gements,, (tahavvüller arasında yine! Almanya Ispanyada da berri üssül lere, bir zincirin hepsi de bi vaziyete kendi kendinin aynı olan dost) diye| harekeler aramaktaydı. i Kemal'in şiiri.de üm buplânlar o tahakkuk'et- areket telâk reç elde ediyordu. Bir taraftan| ama kendi kendinin ay » mek üzereydi. Avusturya ve Çeki Akşam Postası İşte gençlerimize ecnebi dili öğretmenin ameli çaresi Yazan: M. DALKILIÇ CNEBİ dili meselesinin münakaşası münasebetile geçen gün kül yazımızda evvelâ memleketin maarif ihtiyaç ve umde j leri bakırdan prensiplerin tayini o lâzemgeldiğini kaydetmişti ve hayatla teyid olunmadıkça ecnebi dil öğretme gayretlerinin boşuna olacağını ileri sürmüştük, Barem kanununun Mecliste cidden çok dikkatli bir süzgöcinden geçirildiğini memnuniyetle görüyoruz. tenkid ; Bu meyanda | müstakil! grup saylavlarımızdan Fünt Sirmen Barem Kanununda ? İ $ bu noktaya da isabetle ilişti. | l Soym saylav kanun projesinde âli bilen vatandaşları tanılan | Baremde bu cihet kat'iyyen tasrih olunmalıdır. Ayrıca Maa- rt Vekâleti de bütün teknik meslekler için ecnebi lisanmı kat'i bir mecburiyet altma almalıdır. Böyle maddi mieyyedelerdir ki ecnebi Hanı öğretmenin en İ pratik çareleridir, i Ecnebi dil bilip bilmemenin maddeten müsavi olduğu biri memlekette veya meslekte ecnebi dil öğrenmenin icab ettirdiği de- İ vamlı enerjiyi sarfedecek bir İnsan farzetmek beyhude olur, © İ Yer yüründe bir ecnebi dil öğrenmiye hiç ibtiyner olmryan en İ bir dünya yüztinde bir İngilizin başka dil öğrenmesine lizum yok- Fakat İngiliz devleti, meselâ hariciye memuru olan İngilizle bulundukları memleketlerin dilini öğrenmeye mecbur tutar, Fa i t her dil öğrenmesine mukabil de kanunla maaşma zam görür, j Biz, böyle müeyyedeler olmadıkça bu Iş! taammüm ettirmeyi l düşünürsek elbette ki hata etmiş oluruz: i Herhalde İngilizlerden daha çok enerjik olduğumuz Idâlasmda değilir. ! ya üzerindeki mütemadi tazyikleri-| velemirde cenupta Yugoslavya isti- le bu istikamette politikasına yeni|kametinde yürümek ve sonra istika- bir veçhe vermişti Polonya Al-Jmetini açıkça şark, yani Romanya- manyanm genişlemesine “karşı eniya tevcih etmek vaziyetinde kala" büyük manilerden biridir. caktır. 36 milyon nüfuslu bu kuvvetli Fakat biz Fransızlara Jüzumun.| memleket denize dar bir koridorlaldan fazla hayalperestane görünen ib dır. Eğer hakikaten bir “haya.|bu plân gitgide aşılması daha güç ti saha,, tabirinin o mevcudiyetini karakteristik millet İngilizlerdir. Zira dörtte biri ingilizee konuşan ! İ Tercüme ettiri- lecek eserler Maarif iki sene müddetli bir müsabaka açtı i Vekâleti bu vermekte ilk me olân Ankara in tekâmül ve ii edecek müh lerinin dilimize çevrilme- verilmitşir. F smı Jül Sezarm ti çevrilecektir. unduktan er ara. 1000 Tercümelerin en sahih bir de yapılması için her iki eser de 8- sılları olan dillerden dilimize çev - rilecektir. set binasının birdenbire yıkıldığı şahit olacaktır. Musolininin birinci prensipi Ak- denizi İtalyan hâkimiyeti — altında tutabilmektir. Eğer Almanya Bal kanlarda hâkim olur; Karadenize ner ve Ege denizine de bir mahreç bulursa şarki ki Tuhumuza daha yakın bulabi-| öyledir: manialarla karşılaşmaktadır. « © fakat onlardan hemen hiç bi. Almanyanın bu işte düşmanları vardır. Dostları da olduğu gibi. Şi lar ve İtalyanın bütün m İmdır, fakat'daihın değişerek tize- irekâtını felce uğratabilir. yari “işgali “İtalyayı “ Alman İleşerek. Burun içindir, her yi âmaline müfit hareketlerde bulun biran için kabul etsek bunun en ha kikate m manasını “Danzig,,ve Dele diğerini tekrar ettiği 0 Mezleğrenm Ba Şürlerini sevmemek kabil de. İ* demiyorum; bazı ki de zewk sahibi ve anlayışlı in- lar, © sanate samimi olarak İğ- YE kalabilirler. Fakat gerçekten! ir olan hiç bir anlayışlı insan Üirlerde asil bir sanat endişesi Mfunu ve şairin her zamani ine erdiğini, okunu hedefe i. irdiğini inkâr edemezler, yöizan velüd şairler vardır, dalma Önire içinde kapalıdırlar; on . n birkaç manzumesini okumak- aj bat kitabına üç dört şürle, 4, nak kâfidir. Yahya Kemal i- ra övle değildir; onun herben he. 4 ber giri müstakildir, ayrı, baş» Bir eserdir, işl da kendine mahsus ra a bir sahasr yoktur demi- a ; elbette ki yarın İsterse Na- gg kmet veya Orhan Veli tar. iy bir şiir yazamaz. Her sanat. kaş mahduttur ve Yı) İçindir ki hiçbir sanatkâr: Şu yolda eserler vermiyor?,, Yy Miahaze etmek manasızdır. Yahya Kemal'in havası, sa- abe dir; iki şilri arasındaki ig, mevzuda, şekilde, tahay -İ ay. ancak ikisinin de bir) İy ân çıkmış olmasındadır. Hiç! İayeekinin bir devam: değildir. — a, Bamemlir; sadece falan veya e , Ula mevzular şairi olmamış- ayi Yeni şiiri bizde bir surprise tiz ır; Yahya Kemal'in Mag yazmasının, kendi dahili & Ve sahası düşünülünce, za -| Sabit ve zaruri olduğunu ancak anlarız. Tahmine önceden Na Ze Say Sayısında çıkan “Düşünce, a Mânzumesini okuyun. “Ha- Yy» “Üsküdar vaslında gazel. *ekilerin de zevkini tatmış olur? Sânatlerini göstermek için bir) Kemal daima kendi kendine da serbesttir; kendisine bir hu! Vermez, Foto Magatin'in ha. iddia (o edemeyiz.İmanzumesini ok er, Yahya Kemal ke: l ilk swp rise'den so etmemiştir; etki bir şiirine devam etmemiştir ama kendine devam et. miştir ve sanatinin a mıyan, 6 pınardan tabii akan yeni bir eserini vermi! yeni eserinde de kendi kendine 89. dık kalmıştır. Nurullah ATAÇ tedir. urmağa mecbur etti. Aradaki müş Brennerde Cermen fır| nevra yâpmak imkânını vermemek” Ağır ve sıkıcı komşunun (dost ne tazyiklerinin 'günün boğucu hir rmektedir, Diğer tarali diploma: için ma birinde Fİnize inmek mal nl Yıldırım yağıyor ! ON giinlerde köylerimiz arasmda garib bir rekubet var! Hemen her'gün gazetelerde (filân köyde yıldırım iki kişiyi öldürdü, falan köyde üç kişiyi birden kömür etti.) diye haber haber üstüne... Ne oluyor, hayrola?.. o Ormanlardan kömür İmali yasık edildikten sonra, biz de Almanlarm kimya usullerine göre ha- yılmış gibi, insandan mı kömür yapmaya başladık?,., Bizim gökten gelen Afete karşı (se- mavi âlet) diye körü körüne bir huşu vo tevekkülümlz vardır. Ama, bu kadarı da fazla! Ayni merakla dünkü gazeteleri de aç- tım: Antalyada Keşirler köyünde çiftlik bacasma yıldırım düşmüş, yine 4 kişi öl- müş!, Edirnede Hamza köyüne yıldırım düşmüş, biçare Kâmil çavuşu kömür et- miş! Dikkat buyruluyor ma: çiftliğe dahi yıldırım düşüyor?.. Beri tarafta insanları sölkmasm diye akrebi parayla siryoruz, karga için bile paralar döküyorur. Halbuki yıldırımı tutan (paratoner) denilen bir demir parçasile bir teldir ki yıldırım bedava tutar! Patır padır kömür olup ölüveriyor da, hiçbir köy şu demir parçasmı satmalıp köylerinin tepesine dikivermek himmetini göze alamıyor. Acaba yıldırıma ökse kur mak ds günah mı Anlaşılıyor ki köylerimize şa halk t- pi ve (Zümrüd Anka) kuşu marka radyo- ları dağıtmadan evvel sevabma hirer pa- ratoner dağıtıermek gerekmiştir. Yoksa, yıldırım köylerimizde bu gi- dişle nüfus bırakmıyacak!,. Rasgele Yeni ihracat maddeleri... NGİLİZ gazetelerinin verdikleri bir babero çöre Almanlar Arnavutlu. ğa tank, zırhlı otomobil kuvvetleri Ilıraç ediyorlarmış. Bunları tayyareler takip ode- elenmiş... Anlaşılan muhterem (Almanlar son vaziyet karşısında bu pesnelerin ibracat- tan başkıa bir şeye yaramıyacığını anlamış olacaklar!.. Nerde hareket, orada fe'âket!.. G AZETELERDE 24 saat zarfındaki nakil vasıtaları kazalarmı lütfen okuyalım: Galatada 6 yaşmdaki bir çocukçağı- râ şoför Süleymanm idaresindeki otomobil EN Gedikpaşada Artin oğlu Avadis fırm- cı çırağı Hasana motosikletle çarpıp ba- şından yaralamış, Kasımpesa yokuşunda 12 yaşmda Ya- koyu bir kamyon sitına almış, Yine Kasımpaşada 5 yaşmda bir çocu- ğa arahasile çarpıp ayağımı kırmış... Görülüyor ya, çarpmıyan nakil vasıta» si kalmamış. Evlerin de krmıldayıp cadde döne- meçlerinde bizlere toslamadığına Allaha koridor işine tatbik edebi Almanya için ce. nupta Bulgaristanı himayesi altına almak suretile Romanyayı eritmek İyolu vardır. Bu suretle ayni zaman alda hem Karadenize, hem de Akde- bulacaktır. yet al.JAncak bu takdirde Polonyanın bi si Romada şiddetle kem İtaraf kalmasını temin etmek mec İ buriyetindedir. Eğer (o Polonya bu müzahir olmazsa Almanya ev.!bin bir ihtimamla yükselttiği siya imkânme İdi de en mükemmel dostunun vezi İyetini tetkik edelim: ve aşağı Tuna havalisinde tevessü için gayret sarfeden İtalya Avustur ya ve Macaristanla çok dostane Berlin elini Viyanaya uzattı. Eğer yarm Berlin, Budapeşteyi de eline geçirirse Roma yirmi £ senedeniberi Parmakların kanlı hamurları!.. en adliye binasındaki cina- yete ne buyrulur: Genç bir kodm tam adliye methalinde bir kadınla bir er- keği bıçaklamıştır. Bir de kadmların nasıl askerlik yapa- caklarmı, harblerde nasıl adam öldürecek» lerini hâlâ düşünüp soranlar var! Bilâkis: Kadınları harbde bir ölüm makinesi haline getirmek için şu kumandayı ver- menin kâfl geleceği görülüyor: — Karşmızdaki düşman kocanızm sev- diğidir... Mars!... ... Rekabet kıvırcığı AZETELERDE başkalarmm sas- detile mes'ut olmak hissimizi he- yocana veren bir haber görüldü: Denizli- de ek ucuzlamış!.. Fakst baberi okuyunca Inkisara uğ- radık, Zira Denizli belediyesi ete 35 kuruş narh koymuş, Bu fiatı az gören kasablar hayvan kesmiyorlarmış, Muhabir mahzun mahzun şu Sözleri ilâve ediyor: — Fiat inerse kesim azalıyor, cıkar. sa fıkara halk et bulamıyor! Bunun ikisi- nin ortası bulunamıyor!... Bünnn ikisinin ortası bizim kasablarm bulduğudur: Rekabet Okıvrrelğı diyerek keçi dayamak!.. Biz de eyvallah diyoruz. Malâm 2, koyun fiatları bu mertebe de oldukçn keçi bizde sizdeki gibi Abdür- On beş senedenberi Balkanlarda e münasebetler idame ettirmekteydi.) Bu yüzden son zamanlarda bu iki müttefik arasında Kar ize doğ” bir yarış başladığı görül mektedir. Macar ve Yugoslav na. İzırlarının Berlin ve Romaya müte- İmadiyen gidip gelmeleri bunun ilk idir. E luğun işgalide bu İtak İyan emellerinin bir tezahüründen ka bir şey değildir. İtalya, Al İm ıyanın Macaristanı siyasi hâ miveti altma almak suretile bu kıy. metli kozu da ele geçirmesine mani olmak için elinden geleni yapacak” > r İtalya Almanyanm bu hareketine mani olamazsa Musoli- ni, Hitlerin tam hâkimiyeti altma girecek ve bir daha mihverdeki ye rinden kurtulamıyacaktır. Mihver devletleri ve Ispanya berik yarımadası i dost devi £ deleye girişmiş bulunuyo Bu yarışta da Almanya ileriye git. miştir , spanya hükümeti iktisadi kalkın smt temin edebilmek Üzere İngi" li beraber ge len iberal eekonomi, yahut da Al. man teknisyenleri ile beraber gele. ere göre Franko hükü şıkı tercih o edeceği ni etmek lâzımdır. İngiltere ve Fransanın elinde bulunan kozlar Bu iki demokrasinin mütemadi rahman çelebi değildir. Nercde e günler, dürrahman!... Mim ? iyen saha kazanmakta yağma mı var? O bizde şândi: Prens Ab. (ki mecburi askerliğin tes olduklarını edemez. İngilterede , Polonya” (Lütfen sayfayi çeviriniz) se inkâr