2 Mayıs 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

BiHaber ; AM Seki e POSTASI ? M ciriyet Müdürü m çikar sade Yan yendi m a 24379 Us ar arr a, ie er meri z Lİ in . Kin deyri zman ola Rörg e bildiğimiz pi ln Arasındaki kün | e ye veteniyor, Mal Büz Sezdirmek, ri Karı eo kâüli #eliyor, hep 1 PİNİ Şu veya bu milleti, e canlarının e Dğn davet ediyor, Her- di dilinden, kendi memle, va sadece kendi fikrin: 4 vaz > insana? “Bu adam İs emiş ge rabe, diye bak- “a > ile en Kimsenin mu yi lr. en insalar arasında b. 3 Mse de - Hüslluktan, ah — iribizlerine © tahammül, ii Miki olmuyue, çe bilene bi 1! İY ela iyi ryey ler var; «ünden F cemiyetin diğer Bir kadar çirkin bir İCİN, gerç endam kötü oldur ye etış, €Bdinl düşünüp başka Mot za vermediği için Mabitdie, yi Ola kin beslemem ğe hiçbir kimseyi İtin kii > Çinli, Palagon oldu- i saymak, ona karşı nef, #imden © gelmez. eavssemeğe, Müksüzlik etme ve AO4AĞAR n dünyada bu r kökü tesir. Yertnkem İns İn, Abtallaştırdı. Bır ir HAYA dan eyi şaör; İyİ Gi Yİ filasot çıkmaz, gibi sie Aplallıktan başka ne lb bötdn dö: mil e hakkında söyledi, nar, ,, Unlara aklı başında diye ilga anların işlirek eltikleri un içler hiç şüphesiz insan , A7siyetini rencide nas, tel bi i hast, Verdi. eden adı, *diS Bimdi gene öyle şeyler Mai Sağı, endanın bir kitabında o- " Karper Spinoza: “Sulh sa, e dteni olraaması demek değik 4 e Murkün, yi:vni sene ev- İçi, Buml bir harbe mani ol. Je Sing ahliyor; fakst — hakiki ein Da istediği gibi bir Mülle< bir şey yapılmıyor. etayı, © arasında kinin kazış- he az ana biribirterinden e, biribirlerine garaz ve- bakmiağa davet edilme. big, Vak im neticeler tevlit ii neticeler derken yal a ğrebeği Kasiletmiyorum; da büyük feliketler olabi- deni, “de, ee bilhassa bugünkü ha, hiç Sağı Biilletin eseri değildir; iy. millet tek basına idüme Meriç Dsi ni anlaşarak, elbirlis iy Salışmalapı Yrig , ir. Mülemediyen , İSA Yayıyan, biribirler 1 ğü diye bakana milletlerin, Writer, çe Yeryüzündeki medeni. in eg düşünmelerine pek İK ye, MEZ, Zaten G vazifenin Mir; 4, Yüünülmediğii de sörü- Pi ik ye lerin nn muheelif büyük KE ların, Asil şeref'eri « günde, e İİ eri fevkinde - ve sa, in iş e Genişletmek olani öar U alg ilaliranka nl akip“ Köriplakları Se me m ederse İnsanla, ve sid örülüyor, A k il iile. wekuları, menfaat di Matıyan bir nevi aşndi mah» i 1 eli bühca usırtık çalışma. N hiç e tekrar yalişete dönme” di imkünsiz © değildir. Kin sU) YER alçaltır, i Nurullah ATAÇ st gi * Maliye Vekili Mi, Ankaraya döndü p N ig enberi “ ye e AR vekili Fuat i Ankaraya dönmüştür. il” belli değil ara hepiniz, | iseler vardır. e a a maa mm kn limonla a Hususi mektep muallimleri, Maariften istikbal garantisi istiyorlar Tamamile Maarife bağlı bulunan hususi mektep muallimlerinin bütçeye bar olmamaları. Mustakbel emniyetlerinin ihmalini mi mucip oluyor ? Bir çok vilâyetlerimizde hususilde resmi mektep değil, Orada çalı- olacaksa ik öonlacak İ adı altitida &x ve orta mekteplerie şacağına resmi mektepte çalışıp me sani hak müktesep haline getir. | Bilhassa iik mektepler epeyce bir| Keski daha böyle yüzlerce mek- yekün tutar, Bu mekteplerin rözmi | tep açılıp da yavrularımız Arasında Avrupa gazete, | mekteplerle aralarındaki fark yalnız tahsil imkânmdan mahrum kimse. insanin | ça birinin husus! oluşu ve diğerinin | cikler bırakılmasa ve sınıflarda yet- resmi bulunuşudur. Yoksa - tedrisat miş meveut görülmese, me çıkar ? bakımından, kontrol bakımından ve | Nihayet biltçeye bar olmadan ayni resmi mekteplerin tabi olduğu her hedefi tahakkuk ettirmek günalımı- iş bakımından hususi mekteple res-| dır ? mi mektep arasında katiyen bir fark | Böyle bir mantık bizim istikbali. gözetilemez, Maarif idareleri hususi | mize ehemmiyet vermemek için bir mekteplerin bütün umurü ile, diğer müstenit teşkil etmez. mektepler derecesinde meşgul ve a-| HİS güphesiz ki “ biz hususi mek- lâkadar oldukları halde yalmz mual- | tepte çalışalım, fakat tekaütlüğümü Umlerinin garantilerine katiyen alâ- zü devlet temin etsin, demek vazi- ka duymamışlardır, yetinde değiliz. Fakat devlet hususi Hususi mekteplerin müalilmleri | mektep bütçelerinden bu müvazene. da şerniti kanuniyeyi diğer mektep; nin teminini ve bü istikbal emniye- hocaları gibi haiz olmak vo hatta | tini Yani umumiyetle muallim ha. Maarifce tasdiki mütcakip iş almak | Yatım garantisini istiyebilir ve vaziyetinde bulundukları halde iş-| yaptırabilir. tikballeri için hiç bir emniyete sahip Kendi bütçesinde nasıl bir usul değildirler. ittihaz etmişse bunu o mektepte de Bir hususi mekteb hocası elli yu | ittihaz ettirip pek alâ vaziyetimizi da hizmet etmiş bulunsa, moktebin. | koruyabilir. den ayrıldığı zaman bu yarım asır.| Vebu mektebin her hangi bir şe- İk hizmetiden dolayi bir hak iddia | Kil ve surette kapanması karşısında sına kalkamaz. o muallimi bütün tedris a Tanimi ğedi ,, | safahalına göre geçirdiği devrele sadi ediyoruz. Mesel gesi eek | rüktesep İK EİKAK ederek ö0a gö: alıp ta, bir müasebezle ve Deh a O n : yı | | l k sergisi Maarif idaresile her hangi bir. ihti: Maarif Vekili nutkunda, Vâftan hasıl olmamak Üzere Bormal ! Berait ile resmi mektebe geçip orada | yıllarca tedris vazifesini yapan bir munllim, tekrar Maarife döndüğü zaman bıraktığı dereceden başlamak mecburiyetinde tutuluyor, Onun hu- süzli mektepteki faaliyet ve mesaisi hiç bir kıymet ifade etmiyor, Nihayet her ikisinin de gayesi birdir. Çikan talebe husuri mektep- | ten veya resmi mektepten çıkmış bu- | Tunsun, kanun gazarında ayni hakla iktisap ediyor. Yani talebe arasmda fark vok, kontrol arasında fark yok, kanun, nizam ve ( talimatnamelerie Ankara, | (A.A) — Maaril ve kâleti taralmdan o hazı'lanan on yıllık neşriyat sergisi büyün açık mıştır, Açılış merasiminde başvekil Re. fik Saydamı ile parti genel sekreteri Fikri Tuzel, mebuslar, vekâletler i- mukayyet bulunmak arasında fark|leri gelenleri, selirler ve selaretler yok. Fakat biri devlet bütçesinden, | erkânı neşriyat kongresine — iştirak diğeri hususi bir bütçeden para al. lemek üzere buraya gelmiş bulunan dıkları için birinin istikbal garantisi | delegeler, matbuat mümessilleri ha- var, diğerinin yok. ar bulunmuşlardır. Bittabi bu katiyen yanlıştır. Niha | Maarif Vekilinin nutku yet bir ticarethareda çalışan Jâlet- Maarif vekili Hasan Ali (Yücel tayin bir müstahdem bile müddeti | söylediği — bir nutulla veni Türk hizmetine göre mühlelif suretlerle | harflerinin kabulündenderi | geçen taltif olunur, hayatı ve istikbali em- | on yıllık kültür hareketlerinin kısa niyet altıma almır, bir tarihçesini yapmış ve başvekil Bankalar ve salrede bir memurun Bahir Saydamdısı sergiyi mpi istikbali, sandıklara müemmen bulu Bİ bulunmalarını rica etmiş. Buna mukabil memleketin kül-| “© ir bii gibi ön mübarek hedefi) Refik Saydam muvaffakiyet te üzerinde göz nuru döken, hayat kör. | mennisile kordelâyı keserek büyük elen, enerji ve say tüketen, nihayet | bir muvatfakiyetle tertiş edilmiş 0 çöküp işe yaramaz bir hale gelen lâ sergiyi gezmiş ve takdirlerini i- bir Türk hocası, en küçük bir istik- | fade eylemiştir. . Sal emniyetine sahip olamıyor, Maarif vekili Hasan Ali Yücel Mane kdüreşlae ebemizmiyetiş te | SYGÜR EMU JEİLK Beg Er veccüh etmesi lâzımgelen nokta . şarken yi ezim i- lardan en mühimini teşkil eden bu war Dügyekitina, BeyER. Gayet mesele etrafında alâkadar hocalar- |” ŞA, dan birielle görüştük: On bey senelik | Bundan On yıl önce kültüt haya teüris hayatı olan bu. mevallln di. |tmizm en mühim ( dönümlerinden yor ki : ri olan yeni ya > iie ni İbulü ve bütün iekefte © derhal e nc pm ği pan | üm e iile. P mizin en mâhim szfhalarından biri v olmuştur. Türk cemiyetin, ilerleme Her noktadan ve balta tedris| Şe engel her türlü hağluıdan kopa. kudret ve ehliyeti bakımından darp kurtarmış olan Evedi Şefimiz kültür kanun ve nizamlarma tabi! Atatürkü milletine ettiği hizmet ve bulunuyoruz. Yani evlâdız, ama, Ü-İ iyiliklerin en önde gelenlerinden bi- vey evlât, tini bu mevzuda yapmı olmak ve- Bu zamana kadar kimsecikler bi. | ülesile de anımağı mii bir vazife zim istikbal emafyetimiz için bir şeş | bilirim. Asırlar ve asırler irlan ni. düşünmeğe lüzum görmemiştir, metinden Türk milletimi güç istila” Denilebilirki niçin hususi mektep |de ettirmekte en tesirli amillerden re yine tensib ettiği takdirde res- mi veya hususi mektebe verebilir, verebilmelidir, vermelidir. Bir hususi mektep hocasının 'vo- levki tedris hayati hususi mekteb içinde geçmiş bulunsun. Yarır. res- | mi mekteplerden birine geçtiği 2a- man bu müddet onun teksüötlüğünde ve maaşmda, derecesinde müessir olmalıdır. ' 800 "kuruşla zusllimliğe girmiş biri, uzun bir tedris müddetini > arif idaresinden ayrılıp hususi bir! mektepte geçirmiştir diye, yeniden intisabında eski 800 kuruş ilemi baş ıyacaktır ? Şimdi böyledir. Fakat bu kem adilâne bir hareket değildir, hem de yerinde bir iş olamaz.,, NOT : Maarif idaresinin, Maarif Şürası münasebetile bu cihetlere büyük ! ehemmiyet atfetmesi lâzımgelir ka- naatindeyiz. Bittabi böyle vasıfları haiz yüzlerce muallim vardır. Bun- larin da İstikbal emniyetlerini me türlü olursa olsun, ayni hedefin en feragatkâr uzuvları bulunmak itiba. tile, meydana getirmek bir vazife- dir. İsminin hususi olması, muallim hayatı için bir garanti teminine asla mani teşkil etmez, dşâ.ob hr hrd mf hmf öml hrdhrb neşriyat açıldı. harf inkilâbı d. ajisiyle Ebedi Şefimizin aziz hatırasını antı biri olmuş bulunan eski karfleri br rakıp rasyonel ve talbilatile daha kolay bir hart sistemi o koymak ve medeni vasıfların ifzi olan okur ya. zarlık davasını Türkler için kökün den balletmek hareketirin başında, gene onu gördük. Etedi Şef, aynı zamanda Türklerin, ebeni başöğret* menidir. Bütün yüreğimizle (bağlı olduğumuz hatırasma sevgi, saygı ve minnetlerimizi tekrar etmek be. nim için bir zevk, fakat o hazin bir zevk oluyor. Biraz sonra içeri (girdiğiniz 28 man, onun başladığı ve Mili Şeli- miz büyük İsmet Inönünün sarsıl. maz bir insan ve yorulmaz bir ira de ile, diğer bütün işlerde olduğu gibi parlak bir surette tahakkek et- tirdiği bu inkilâbın yaşıyan eserle. mi, hususi kurumların. devletin ve sahsın teşebbüslerile basılmış oki“ riri göreceksiniz. 10 yıl içinde res"İler tatil olacaktır. taplar,, mecmualar, o gazeteler BÖ-İ çesebbüs etmesi fakat memleket hiz İR Türkün Bahar bayramı Yazan: M. DALKILIÇ UN bahar bayruma'dı. Bir milletin neşesi, istırabı, varışları, başarışları ve bilhassa huzur ve emniyeti veya aksi toza, hürleri bayramlarında belli olur. Ilattâ dünyunın geçirdiği herhangi bir ıstırab veya elemin 2, kislerini, en sakin, bitaraf ve alâkasıs yayıyan bir köşe milletin bayramında bile sezmek mümkün olur, Bayramlar, millet topluluğunun müşterek ruhi haletlerini teş bis «debilmeğe en isabetli vasattır, Bu bahar bayramında o yurdunda bir tek kalb gibi işliyen ve bir tek dimağ gibi duyup, bir tek uzviyet gibi yaşıyan on sekiz mil- yon Türkün, bu henüz ufuklarında bin bir mundele ve meçhul çö, zülmemiş muztarib cihanm umumi endişe ve buhranı karşısındaki neşe ve sükünu, huzuru, birliği, siyaset hâdiselerinin iç yüzlerini sa, Tan maskaralıklarin mahiyetini göstermeğe yarıyacak bir kütle te- zahürüdür. Türk yurdu, bahar bayramını, her türlü emniyet ve güven ha- vası içinde bir buhar tazeliği, diriliği ve huzuru ile idrak ettiği bah- tiyarlığını, saadetini on beş yıl gibi millet tarihleri, cihan takvimi için belki bir saniye kadar kısa demek olan zaman içinde tahakkuk ettirdi, Büyük, küçük dünya milletlerine, hak ve muv affakıyet yolun, da yalnız ainmin terile, hayranlıldar uyandıran varışlara, kemale, inkılâblara kavuşan Türk varlığı en dürüst ve en hayatlı ve muzmf- fer bir örnek olmuştur. Biz, bütün cihanı bir lav gibi kavurup yakarak Inhilâl eden tarih içinden, yer yer ateş, kan ve barut tüten büyük bir saltanat enkazı üzerinde, bütün muhteris milletlerin birer sırllsn ve Akbaba gibi kemirmeğe üyüytükleri perişan bir yurd iskeletinden, bugün- kü bahar bayramını tam bir emniyet, huzur ve kemal içinde irak edebilecek, yeni bir yurd, yeni bir devlet, «$lam ve kadir bir cumhuriyet kurabilmiş milletiz. Alın terimizin, mübarek kanımızın, meçhul şehidlerimizin mü. rüvvetini bu kadar dar bir mazi İçinde Jdrak etmiş bulunmakla en mes'at millet olduğumuzda şüphe yoktur, Dünkü mütereddi saltanat ve dünkü kasta adam yerine bugün kâlnata göğüs geren genç Türk Cumhuriyeti, bütün dünya siyaseti. nin mihveri olmak gibi şerefli bir eves mazhardır, İşte Türk halkını dün 760 bin kilometre mesaha Üzerine tam bir huzür ve emniyetle, İnan ve imanla neşe ve zevkle serip serpen bahar bayramı böyle bir manzarayı, böyle nziz bir tarihi tekrar irak ettirdi. Ve sanılmism ki Türk bütünlüğü, cihanın bu karışık sanılan seyrine likayt, kendi kendinin basarısı ve muvaffakıyetleri veedile mest bir bizânelik içindedir veya hodbindir. Bilâkis Türk bütüne lüğünün bu manzarası, cihan siyasetinin maskaralığını elle tutalap gözle görülebilen delillerle duymus, muhakeme elmiş ve netice hak- kında karâr ve hikilüni vermiş, bu siyaset mudhikesinin maskesi, ni İndirerek dünyanm öküzün boynuzu üzerinde değil, milli kuvvet ve birlik temelleri üzerinde durabileceğini bilmiş ve bütün tarih bo, yunca millet kargaşalıklarinın niizim, hami ve ayarı olmak gibi lâ. yık olduğu mevkli buğün de elde etmiş olduğunun beliğ bir İfade. sidir, “Ne mutlu Türküm diyene” sase smersauanmaaaansı 19 Mayıs aciyi yolcu şenlikleri nakliyatı Bu sene Fenerbahç: Seferlere bu sabahtan stadında yapılacak itibaren başlandı Bu sabah vilâyette vali Lâtli Kır | Ankara - Istanbul - İzmir ve As darın başkanlığında tr toplantı ya: dana şehirleri arasında tayyare ile pılmış ve 19 mayıs idman (o bayra. | yolcu nakliyalına bu sabahtan iti“ mının programı hazırlanmıştır. Var | baren başlarımışlır. Sest 930 da li Lâtfi Kırdar Taksim (o stadının | ilk tayyare Yeşilköy'len hareket et- çirkin marzarasmı görerek şenlik-* miştir. İstanbuldan izmir ve Adaj lerin Fenerbahçe stzdmda yapılma. |naya gidecekler Ankarada tayyare sını muvafık bulmuştur. değiştireceklerdir. Havayolları 1s* Gelecek seneki şenlikler Dolma |tanbulda kalkacak bir tâyyarenin bahçede inşa edilezek yeni (o stadda | üç şehir yolcularına kâfi gelemiye- yapılacaktır. ceğini hesaplıyarak icabında fazla 19 mayıs günü da'tele' ve mektep | tayyare uçurmak için tedbirler al. maştar, emrinde ve devrinde gerçekleştir - zünüzü alacak ve erviniin ki GÖĞÜS” | metlerinde y: ie re z yaptıklarile asla kendini ie iftiharla dr Ha yakex Blmmnmskir. Bro Pe yalinizde yapacağın ız küç MS İrisinde basılmış het nevi eserlerin kayeseler bile, benim bu tahminim” Şekimme ihmal edilmes bi? kemiyet bugün Türk çocuğuna okuttuğumuz | bizi doyurmuş değil. mumiyeye verdiğimiz gazeteler VEİ çekniği akımından ker iki arada weemua'arla bügün takdim ettikle. | mark sanati keyfiyet itibarile büyük rimiz, umumiyetle dün basılan kİ"İsye terakki eseri göstermiş olsa da, taplarla bugün basılmış olanlar... bunun daha iyisini yapmak arzusu bunları birkaç dakika sorıra gözleri | bu yoldaki isteklerimizi takakkuk nizle gördüğünüz vakit hayalinizde | ettirecek esssli bir programın ba - yaptığınız mukayeselerin hakikate | zrrlanmasında ancak bizi teşvik edi, ne kadar yerinde de olduğu meyda | ci bir âmil oluyor, na çıkacaktır. Tamamlanmamış bulduğumuz ve Türk inkılâbı, büyük Türk tari-| yarm için daha mükemmelini yap < hünin hiçbir safhasında tesadül edil | mağa var irademizle karar aldığı. Miyen bir sürat ve isabetle, başladı” İ mız memleket işlerini, bütün yüksek ör her'işte muvaffak e'du. Bunun emellerimizin yilee şahsmda top - en büyük sebebi, inkıâpçı ruhunun | landığmı görmekle bahtiyar oldu - mek ve başarmak, bizim için saadet verici bir gaye, bütün varlığımı za yayılmış bir imandır. Onun, daima hatırımda tuttuğum ei anin yi ex teşkil etmekle beraber, derhal ifade | bu sözünü bir kere daha huzurunuz. Dün bizim okuduğumuz elifbelerle | etmetiyim ki içimizi ratat ettirmiş /da tekrar edeceğim: “Yüksek, medeni, ileri bir millet fabeler, dün millete ve efkârt U“| yiattâ yazıcılık basım ve kitab | olmak davası oyuncak mudır?, Medeni bir millet olmak davasın- da ve medeniyette ilerlemek iddia- amda bulunduğumuza göre, Mi Şefimizin bu sözünl her sahada ol. duğu gibi kültür alanında ds tahak- kuk etilrmek ödevindeyiz. Bu hirla ve bu imanla çeleşmak, yapılanlarm daha iyisini yapmak azminde ve kararındayız. Onun gin, şimdi göreeeğinizden daha ol- gun ve zengin bir milli neşriyat tak dim etmek vendini, lütfen önvetimi. ze İcabet buyurmanızın bir şökremt olarak kabul etmenizi bilhasss rica çok şey istemesi; çok şey yapmağa | umuz Mili Şef İsmet İnönü'nün) ederim.,