9 Mart 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

Radyoda kadınlar Radyolarda seslerini dinlediğimiz kadmları tanıtmak için açtığımız seriye bugün Lehistan istasyonlarda çalışan #piker ve artistlerle de. vam ediyoruz. Bundan evvel Fransız ve İtalyan radyolarındaki ka- dmlardan bahsetmiştik, 1 Varşova radyosunun tatl sesli kadın epikerlerinden biri matmazel Joanna Porus#kedir. Birkaç senede Paris sineme stildyolarm- da çalışmış olan Joanna iyi bir artisttir. Fakat sonra radyoyu sine, maya tercih etmiş ve 1934 do Varşova radyosuna #piker olarak gir. miştir, Baş seneğenberi orada çalışmaktadır. 2 — Lahistanm Lyov (orta dalga 377,4 metre) istasyonunda se. kiz senedir spikerlik eden matmazel Celina Nahlik de vaktiyle memle- ketin gök meşhur bir şantözü idi, 3 — Madam Lena Meyerhold, Krakov! #stasyonunda hem spiker, lik yapmakta, hem de orada verilen temsillere İştirak etmektedir. Bun. dan başka, radyo stildyosundaki temsillerin de refisörlüğünü kendisi yapar. Bir musikişinas karısı olan Madam Meyerhold 1927 de istasyon yeni açıldığı zamandanberi orada çalışmaktadır. 4 w Madam Olga Martusloriç, azal KER Mk lenen meşhur bir Leh Pp Siir, K zan olan madam Martusiyeviç bugün orada piyano şmuallimidir. Ken. dini bilhassa Beethovenin ve Chopin'in parçalarını çok iyi çalmakla ta. nmmıştir, Radyo tarihinde görülmemiş bir hâdise ! Radyonüzun başında, bir istas- | yonda verilen temsili dinliyorsünur. eme Puççininin doğuşunun Seslerini dinlediğiniz bu artistle- | sekser! yldönümünü Kutlular rin radyo istasyonunun stüdyosun- | mak İçin hir konser tertib ediy &n hep beraber bulunduklarma güp. | Bu arada, meşhür tenor Helke R. he var mı? vaenge, iki şantözle bereber Buna, tablf, hiç şüphe etmiyor. | söyliyecek. sunuz, Fakat etmeniz lâzım, Çür-| O anda Holg4 Rozvaenge Viya Xü bugünkü fen asrında er şey ,nada bulunmaktadır. Bir gece kabildir, Yani, bu artistlerden biri de Viyana operasında rolü vardır. diğerinden yüzlerce kilometre u - Ertesi sabah tayyareyle Leiprige zakin olabilir. Fakat siz (seslerini harâkeli kararlaştırımaştır. Lelpzig radyosu, meşhur İtalyan şarkı hep bir yerden geliyormuş gibi din- Eyebilirsiniz. Bir müddet böyle olmuştur: |boruyor ve tayyare hareket ede - Almanyada ! miyor. Lelpzigdeki konser ise iin İ edilmiştir vo tehir edilmesin p miyorlar, Helgenin y kasını koymaam imkânr yok O saman şu çareyi buluyor Helge Rözvatnga Viy: şantöz de Lelpzigde ler. Fakat, birleştirilecek ve hepsi bir arada söylüyorlarmış gibi neşrolunacak, Bu parlak fikir tatbikatta da Iyi netice veriyor. Viyana radyosunu telefonlu Leipziz radyosuna br yorlar, Lelpzigin nesi kulakir radyo ie #larah tenora ve- riyorlar. Helge & kadaşlarınm ne söy) evvel sesleri Onun Viyana stüfyosunda mikro fon başında söyledikleri telefonla Lelpzig #üdyoruna naklolunu Buradan ses daire geçiriliy ve İki şantözün orada söyledikleri Japonyanm İmparatorluk allesin. * den olan kont Koneye meşhur bir orkesira şefidir. Almanya, İtalya ve Japonya arasında İmzalanan son şarkılara ilâve ederek ne dostluk misakı üzerine, bu memle, Jar. ketlerin kültür bağlılığını temin | Bu, radyo tarihinde bir kere ol. maksadlle, Avrupaya gelmiş ve Al. 'muş bir hidisedir. Fakat, dalma man radyolarmdn orkestra idare yapılabileceğini gösteren İyi bir ne- etmeye başlamıştır. Almanyadan İlce vermiştir. Bununla Beraber, sonra İtalyaya da gidecektir. Yüzüm olmadıkça bu usulden &ti . ii Fakat, aksilik bu ya, o gün hava | , 5 — Lehistanm meşhur bir tiyatro artisti olan matmazel Maria Çmurkovska üç üç senedenberi radyoda çalışmaya başlamıştır. Tiyat- roda bilhassa “kaygusuz bayan” (AMwdem San Jen) rolünde muvaffak olmakla meşhurdur. 8 — Burada Lehlilerin milli kıyametile görünen matmazel Janina Kuçyaska Lehistanm en meşhur opera soranolarmdan biridir. Avri- * panm birçok memleketlerini dolaşarak temsillere iştirak etmiş ve A, merlkaya da gitmiştir. Matmazel Junina Varşova operasında verilen opera temsillerinin hemen hepsine işlirak eder. 7 — Varşova radyosunda #ik sık konsellerine tesadüf edilen ma. dam Janina Vizoçka Oğlevska meşhur bir piyanisttir. Kocası profesör Tad Oçlevski de kemanisttir ve ikisi ekseriya beraber konser verirler. $ — Kiymetli bir piyanist olan kontes İda Loss ayni zamanda Le- histan radyo idaresinde bir vazife sahibidir ve istasyonda yeni musi- ki öletlerinin tecrübesini yaparak bunların ilk konserlerini dinletmek. tedi:. Bu arada geçenlerde yay yerine telsiz dalgalar: ile çalışan kü. giriBi# Şiyano'ile konser vermiştir. dalgaları” ismi verilmektedir. Bu yeni icad piyanoya “musiki 9 — Lehistan tiyatro yıldızı saylan Maria Gabrleli Gabrlelori; komedilerdo olduğu gibi dramlarda da muvaffak olan bir arti Varşova rağyosundaki operetlere ekseriya iştirak etmektedir. Bu akşam meşh ur bir Rus bes- tekârının eserlerini dinliyeceğiz Meşhur Rus bestekâr: Mus- < sorgskinin de yü. © betiyle (o bugün bir çok radyo istasyonları kut- lama program. lari o hazırlâmış- tr, Mussorgoki Bu arada Tür“ kiye saati ile akşam saat 7.17- de Bükreş radyosunda Mus- sorgakinin eserlerinden omürek- kep bir orkestra konseri verile - cektir , Prağ istasyonu da (orta dalga 470.2 metre) akşam saat 10.10'dâ Rus bestekârmın “Boris Goduna,, ismindeki opetasmdan bazı sah- neler çalacaktır. Gene bu gecesüat 10.30 da Pa is konservatuvarırda yapılacak | mstasimin konser kısmı Eyfel ku lesi (orta dalga 206 metre) istas- onu ile neşredilecektir. Program- la Mussorgskinin bir çok eserleri © “Boris Godunsv,, optrasından sahneler vardır. 3 Mussorizaki 9 ract 1639 sene-| sinde Rusyada, asilzade bir ailenin ! şocuğu ölarak dünyaya gelmişti, Babası önü zabit yapmak is yordu, Fakat Mussorgski küçük | jevvel radyodaki i İpostayla gönderiliyor, yaştanberi sanata temayül gös- termiş, kendisine bilhassa çalgı- ya büylik bir heves uyanışın. Mussorgski babasının istediği gibi askeri mektebe giriyor ve za- bit çıkıyor. Fakat musikiye oları| hevesi de ayni zamanda inkişaf etmiştir. Nihayet bir gün istilası- ni veriyor ve kendini tamamiyle musiki hayatına hasrediyer, Rusyanın o zamanki en büyük wwsiki üstadı olan Balakirevin Mussorgski Üzerinde çok tesiri gö lmüştür. Fakat Mussorgeki da. ha sonra onu geçerek Rusyanın en büyük bestekâr: olmuştu. Eserle- rine, Rusyanın milli karakterlerin! en İyi ifade eden parçalar diye ba. | Dİ kılmıya başlanmıştır. Mussorgski, hayatının sön #e- rinde çok hastalıklı bir hale düşmüştü, Bunun musikisine de tesiri dokunmuştur, Son eserleri gok hisli parçalardır ve daima te- ne )sssirü, ümitsizliği terennüm e. Bir köpeğe mersiye | Geçen giln Amerika radyoların- Jan birindeki konserde bir köpeğe mersiye çalınmıştır. Bu mersiye bundan bir müddet orkesira şefine Karrol Eli fada edilemiyecektir. Zira, sesin be. isminde bir adam tarafından gön. lefonla nakli pahalıya mal olmak - tadır, Uzakta bulunan meşhur bir deriliyor, Bu bestekâr: “Size bir köpek için besteledi . artletin sesi, şüphesiz by suretiş im hir parçayı gönderiyorum, di. maklolunadilecektie, (Devamı 15 üncüde) Radyo makinesi! Dişlerile, havadaki Radyo dalgaların! alıyor ve neşriyatı işile biliyormuş! Dinlediklerimiz f KM - Amerikan Oo radyocuları bir canlı radyo makinesi aramakta £ dırlar. Bulacaklarına emindirler. $ Çünkü onu daba evvel zörmüş. ler, tecrübesini yapmışlar, son. ra kaybetmişlerdir. Şimdi, tek- rar ele geçirmek için çalışmak- tadırlar. Bu “canlı radyo makinesi, Jan Morskovski isminde bir a. damdır. Geçen senenin mayın. da Amerikaya gidiyor ve her kesi hayrette bırakan bususi- yetlerini gösteriyor. Jan Mors. kovski şöyle iddia etmekte, — Benim vücudum bir makinesidir. Havadaki radyo dalgalarını hiçbir âlet kullan. madan akyorum ve neşriyatı İ- şitebilliyorum, Zannedersem ba- na radyo makinesi vazifesini gören üzvum dişlerimdir. Bilhas, sa yataktayken radyo neşriya. tından uyuyamiyorum. Çünkü karyolanm demirleri anten va- zifesi görüyor...,, Jan Morskovskinin Üzerinde tecr'ibe yapılıyor. Hakikaten ba- zı neşriysi duyduğuna kanaat getiriyorlar, Fakat fenni bir şe, kilde ispat olunamadığı için bu garib carir radyo makinesine katilarak rules Mori de lar, Bugünse Mi deki karşılıklı radyo neşriyatı” müçasesesi Jan Morskovski üzerinde tekrar tec- rübeler yapmak istiyor. Zira Jan bilhassa bu müessesenin negri- yatmdan şikâyet etmekteydi. Çünkü, dişlerinin bilhassa bu neşriyata hassas olduğunu ileri sürüyordu. Jan Morskovskinin memleketi olan. Çekoslovakyaya döndüğü zannediliyor. Şimdi Amerikadan bir heyet Çekoslovakvayr gel - miş va bu carlı radyo makinesi. ni aramaya başlamıştır. Yugoslav radyo Türkçe neşriyat Komşu Yugoslav radyosu bu ay. ki programında türkçe olarak dört konferans hazırlamıştır. (o Evvelâ Yugoslav dili ile verileh bu kenfe, ranslar sonra türkçe olarak spiker tarafından tekrar olunmaktadır. Dinleyeç . i.e N Amerikan radyo şanlözlerindei | Patricia her pazartesi ve perşembö gecesi Nevyork radyosunda konsef” ler vermektedir. Bunları gece yar” smdan sonra saat 2.15 de Seheneö tedy (kısa dnlen 48 metre) fstas * yonundan diuliyebilirsiniz. fağrld Tarsen meşhur bie Als kadın saksofoncudur, Ve rady' daki konserlere İştirak etmekti Bu konserlerden birini cumarlei yolan” da unda günü gece sant 9,10 — (orta dalga 4539 metre) mundan dinliyebileceğiz. Bu akşam Türkiye santile 7.50 da profesör Dr. Dragomir Mariçir “Yugoslaryada liseler ve milli ter- üzerindeki konferansı türkçe olarak verilecektir. 19 mart pazar akşamı yine saat 7,30 da profesör bayan Draga İliçin “Ecnebiler nazarında Yugoslavya - nm vasıfları" mevzulu konferans tekrar olunacaktır. Aym 22 inci çarşamba günü ak. şam: ayni saalte verilecek türkçe konferansta “Yugoslav mili deha - sında günah telâkki “Yagoslayyada mili kültürün iler. lemesi,, mevzuundaki konferana da 25 Mart cumartesi akşamı saat 7,10 da türkçe olarak verilecektir, Belgrad radyomundn (asa dalga 48 metre) akşam 9 u çeyrek geçe türkçe olarak, gazete havndisleri verilmekte, cumartesi akşamları ör 4 $ buçukta Balkan havadizleri icmal sdilmektedir. Milkimri; öretinlev Guzsirevli ö8 | Maas rami art marim 16 sında aksam saat 1930 | Florel radyolarda gar yana da, fransızca olarak, “Yuzoslav U- | tedir. Şimdi Belçikada a” yatroları., hakkında bir konferans | tit cumartesi şa yak verecek! Yosunda bir konser versek” Operada temsiller vermek Londraya gitmiş olan İtalya# ti Rozetta Pampaninl, my