Serbest fikirier Eski vali Muhittin Üstündağ Yazan : Nizameddin Nazif 13 yıldanberi İstanbulun” valisi, 9 yıldan fazla hem vali hem belediye reisi ve iki buçuk yıldanberi de vali, beledi- ye reisi ve parti başkanı olarak tanıdı- ımız sayın Üstündağ, işte üç günden- beri, askerliğin en mühim stratejik mev. kil, coğrafyanın Asyayı Avrupaya bir“ leştiren siyasi muhit, muasır ilmin en zengin tarih ve medeniyet vesikalarını göze vuran meşlitr olarak kabul ettiği yerde, yani bizim enbüyük şehrimiz ve münevver vasatım:z olan İstanbulda, bütün, ünvan ve salâhiyetlerinden ây- rılmış, sadece bir vatandaş halinde yaşamağa başlamıştır. On üç uzun yıl, sayısız hâdiselerin meddücezrini bu derece mühim bir ra- sat merkezinden müşahede etmiş; on üç uzun yıl, memleketin en mühim bir parçası üzerinde, . biribirinden gitilt idare, imar, politika ve temsil vazifele. ri almış bir yüksek memurun edindiği tecrübeler neticesinde şahsi bir tekem- mül arzetmediğini sanmak hata olur. Nasıl ki Üstündağın on üç yılda İstan. bula biç faydalı olmamış bulunduğunu iddia etmiş olmak, affı güç bir hata ol- muşsa.... Muhiddin Üstündağın İstanbulda müsbet bir iş yapmamış olduğunu id- dia etmek, tarihi on beş yıldan ibaret olan cumhuriyetimizin on Üç yılda, bu şehire ve civarına zerre kadar hizmeti dokunmadığını iddia etmek demek ©- Vur ki kimin, hangimizin dili buna va- rabiknelidir ve varabilir?, Bu müddet zarfında İstanbula daha gok faydalı olmak mümkün değil miy. di?, Elbette mümkündü.. Fakat... Bu im- kin “mümkün kılacak, imkânların mevcudiyeti veya temini şartiyle. Cumburiyet, İstanbul çocuğuna - bu on üç yı içinde - tam 159 mektep hedi. ye etmiştir. Alemdağı eteğindeki köy- lerde râdyolu, piyanolu Halkevleri, halk klüpleri ve dispanserler bulabilir. siniz. Bu on Üç yıldan önce &n az on üç defa tasarlanıp tahsisat koparıldığı halde tek kazmaşı vurulmamış olan ve ancak bu Üstündağ'ın zamanmda ya. pılan Üsküdar - Şile yolundan, hariku- Vâde güzel bir köprü üzerinden geçerek ulaşacağınız bir Bozalan köyünde, Ga- İatasaraya benzer, kâğir ve muhteşem, mödetn yatı mektepleri bulabilirsiniz. Beykoza gidiniz, dünyanın en asil ağaç. İarını yüz binlerce fidan halinde mem- İeketin her tarafma gönderen modern fidanlıklar bulacaksınız, İstanbulun bü. tün köylerinde cins. inekler, aygırlar, damızlıklar vardır. Tabipler köyleri do- laşmakta ve can kurtaran otomobilleri İstanbulun herhangi makalesindeki basta bir şehirliye olduğu gibi en sapa yerdeki köyün de hastasına faydalı ol. maktadır, İtfaiye tekemmül etmiştir, polis tekemmiil etmiştir, bütün zorlük- İara rağmen, kanalizasyon başarılmış» tir, iyi, kötü bir tiyatro yaşatılmış ve gekirdek halinde de olsa bir könserva- tuar ayaktadır. Galâta köprüsünden geçerken Halice şöyle bir bakmak, yep: yeni koskoca bir köprünün süleğenli siluetini görmek için kâfidir. İstanbul wilâyeti bir Yalova, bir Flotya, sattâ bir Bursa yaratmıştır. Ve nihayet bu şelirin nihaf plânı yapıla- bilmiş ve bu plâna uygun olan İlk mey- dan, Eminönünde bütün şiiri va az. meti ile belirmiştir. Bütün bunların; bir parçasını valilik makamında, birer parçasını da belediye reisliği odasnda ve parti merkezinde bırakıp iki dakika- da bir İstanbulun büt“n rihtem've gar. larında, konsoloshanelerin çaylarınfa, resmi kabullerinde binbir temsili va. sile görerek yörülan bir adamm z2- manında yapıldıkları ve bu adâmm bu şehirde bir müstevli gibi safa sür- Jar, tabii seyrini yapmadığı ve son gün- lerde lodös rüzgâr: eserek hafif bir sı- cak temadi ettiği cihetle nezle ve grip biraz daha artmış bulunmaktadır. Bu husüsta malümatına müracaat et. tiğimiz İstanbul Sıhhat Müdürü diyor ki: *“— Son günlerde mevsim iktızası ve havaların müsaid cereyan etmesi ve yani mevsimin icaplarını: yapmaması, nezle ve grip vukuatınım biraz artması- nı İcap ettirmiştir. Bu gibi vak'aların hükümete ihbarı icap etmediğine göre elimizde miktarını tayin için vesika yoktur. Ancak ay ni- hayetine doğru vaziyeti raporlarla tes- bit edebileceğiz. Yalnız hastalık nor- mal seyrini aşmamıştır. Ölüm vukuat yoktur. Her yil bu mevsimde bu hastalıkların başgösterdi. ğini görürüz. Müteyakkız olmak, ihti- mam göstermek bâstalıktan korunmak için kâfidir.,, ŞEHİR Grip ve nezle Sıhhat müdürü hastalıklar tehlikeli bir seyirde değildir diyor Son balta zarfınua nezle ve grip vu. kuatı artmış bulunmaktadır. Bu hâdise hemen her yıl bu mevsimin bir iktızası halinde görülmektedir. Bu yıl da hava- meyip bir cumhuriyet memuru gibi ça. Iışmış olduğunu unutmamak lizumdır. Tanrının günü, Ankara caddesindeki vilâyet konağı ile Cağaloğlundaki parti binası, Türbedeki Şehirevi, Harbiyede- ki vali konağı, Dolmabahçedeki saray, bütün konsoloshansler, resmi ziyafet verilen oteller, Sirkeci, Haydarpaşa ve bazan Pendik istasyonları ile Yalova, Florya, Bursa ve Ankara arasında zık. zak dokumak için on Üç yılın 4745 gü- nünden hiç birinin gündüzleri kâfi ge. Jemiyeceği düşünülecek olursan, bu üç mühim makama ald vazife ve mes'li- yetlerin, dalma Muhiddin Üstündağm gecelerini, uykusunu, şahsi hayatını ve sıhhatini kemirmiş olduğu söyle- nebilir, Genç yaşta, her mafsalındân müz- min bir romatizmanın bir başka, ve dayanılmaz ağrısını duyarak 13 yıl danberi Cumhuriyete hizmet ettiği ma- kamlardan ayrılan vatandaş bir koltu. ğu altına üç karpuz sığdıramadıysa bu onün kendi hatası değildir, Memur ve- rilen emri, ifa eder, Bir belediye reisi yorganma göre ayak uzatır ve bir parti adamı şefinin direktifi dışma i mutla- ka - çıkamaz, Muhiddin Ustündağın partiye sadık olmıyan bir aza, şehri borca sokmuş bir belediye reisi ve şeflerinden aldığı emri ifa etmemiş bir memur olduğu söylenemez. t Nasıl ki bir diğer münevver Türkün, Firara yeni valimizin, bu vazifeleri o- Up HABER — Akşam postası DE. vE. Şa ŞA MR ŞA YP Altın masnuatın ayarlanması işi Darphane müdürlüğü vaziyeti tavzih eden bir tezkere gönderdi Altından mamul eşyanın. ayarı işine dair pazar günkü sayımızda bir yazı çik- mıştı. Darphane ve damga matbaası mü“ dürlüğü bu yazımız dolayısile gönderdiği bir teskerede vaziyeti şöyle tavzih etmek tedir. Meselenin tenevvürü bakımından bu tezkereyi dercediyoruz: “Ayarı tesbit edilmek üzere idaremize getirilen akın masnuat teker teker değil her biri 70-8 linde olduğundan ayrı ması imkânı yoktur. Bu le tevfikan bir partide getirilen masnuat evvelâ beheri dedi geçmemek ve bum Zina suçlusu kadın ve âşıkı Üçer buçuk ay hapse mahküm) oldular Asliye dördüncü ceza mahkemesi dün bir gina suçu hakkında karar vermiştir. Vakanın suçlujarı Aksarayda oturan Rem zi isminde bir gençle Kırıkkaleli Remziye adında iki çocuk sahibi evli bir kadındı; Bundan bir müddet (evvel tedavi için İstanbula gelen Remziye (o Kadıköründe Hatiçe adında, bir kadının akrabası olan Remzi ile tanışmış ve bir müddet sonra da bu ikisinin görüşmeleri çok samimi" leşmiştir. Kırıkkaleye dönen Remziye kocasından izin ve para #larak tekrar İstanbula gel- miş ve burada Remzi ile yaşamağa baş- lamıştır. Fakat günün birinde Remziye nin Çankırıdan Mediha vasıtasile Remzi” ye gönderdiği mektubun geri iade edilerek kocasının eline zeçmesi işi meydana çr karmış ve mektubu okuyarak karısı targ-* fından sevgilisine yazıldığını o anlayan Remiziyenin kocası Ibrahim Kadri derhal trene binerek İstanbula gelmiş ve doğru- ca Kadıköyündeki Haticenin evine gide“ rek kartsını sormuştur. Hatiöeden ii dırrcı bir devap alamıyan İbrahim Ka buradan (ORemzinin evine gitmiş kapıyı oâçan Rezi evde kendi sinden başka kimsenin © bülunmadığını söyliyerek Kapıyı İbrahim Kadrinin yü züne kapatmıştır. Bundan şüphelenen İbrahim Kadri polislerle eyi taharri ettir miş ve karısını içeride cürmü meşhut halinde yakalamıştır. Mahkeme dün iki suçluyu da üçer ay on beş gün hapse mahküm elariştir. nun kadar veya odan çok daha fazla İyi başaramıyacağı #öylenemezse.. Nizameddin. NAZİF 1 başında stokun azlığı dol: İgitmesi sayesinde, Karadeniz havalisinden kayıklar şehrimize pek bol mahı ile odun vi kömür fiyatları çok yükse kot taşımışlardır. Hat dan az olarak gelenler de ikiye ayrılmak 2 ri suretile kısımlara tefrik edilmektedir. Bu) #€li Ali Osman. kısımlarda bulunan masnuaâtları her biri” nin ilk muayenesi yapıldıktan sonra be Ali yan olunan ayarda oldukları görülürse) geçmekte olan A olunan ayarda (oldukları gö lamış, fakat ar yan rülürse — derinliklerine müfüz | etme) melkte olduğu. üzere nümüne alırmakta ve her kısımda bulunan onar parçadan alınan ler kısımlar biribirine karıştırılmamak (-; zere ayrı ayrı olarak yekdiğerile birleşti”! r rulmaktadır. Bu suretle yapılan arneliye* de parçaların her birinin ayrı ayrı mua | tişenler tara yene edilmesi ve bilhassa gelen masnua- re kısınıdara ayrılıp ancak bu kısımlarda bulunan maşmuat nümünelerinin biribiri- ne karıştırılması dolayısile herhangi bir hilekârlığın farkedilmemesine imkân yok” tür, Yapılan müteaddit tecrübelerde bu on parçalık bir kısım içerisine her nasılsa! sokulmuş olan düşük âyarlı bir tek mâs- nunun bile umumi ayarı düşürdüğü gö rülmüş ve damga vürdurulmasının ihtr yari olmasından senelerdenberi müracaat vakt olmadığı halde bü husussta âhiren ihzar olunan kanun Igyih saratki lar ari anda husule getirdiği memnuniye- te bir başlangıç olmak Üzere 20-10-908, Skin lk 2,4, 12, 30-11-938 ve 312-988 tarihle rinde muhtelif kimseler tarafından vaki müracaatlar esnasında İki ayrı şahsın 22 ayarlı bilezikler meyanında 22 ayardır di- ye getirdiği birkaç bileziğin yukarıda be yan olunan esas dairesinde yapılan tahlil neticesinde 18 ayar olduğu meydana çık; miş ve mezkür bilezikler damgalanmıyar rak sahibine iade edilmiştir. Etraflıca izah oltman şekil ve tatbikata 5 nazaran herhangi bir hilekârlık yapılması dön idi tutulmaktağıf na imkân bulunmadığından Darphane ve halkın dolandırıcılığa âletwe kurban yar pılmaşı varit değildir. İdaremize şimdiye kadar yapılan müracaatlarda 18 ayar di" ye bir tek masnu bile getirilmemiş olma" sı yapılan iddianın yanlışlığını ve dürüst hareketle e) işlerini devlet damgasile dam sesinin tahkiki galaltırmak isüyenlere karşı menfaat düş kür Bını teyit eder Muşambaların gümrük resmi Dün Ankaradan gümrüklere yenibir tamim gelmiştir. Bunda hamürlarmda 2 Haç tozu bulunan muşambaların da man- tarlı müuşambalar gibi mast bildirilmekter d bu yüzden odun ve kömür stoku lüsumun fevkinde çok aşmıştır, Bu sayede fiyaiların yükselmesi de durmuştur. Resmimiz, Karadenizden gelen büyük bir kömür sokunun Kediköy o ıktımına çıkarılışım gösleriyor. MEMLEKE nümüne İs biraz konuş ğa gi t kte ve bunlar üzerinde yapılan kimr| Kağa girmiş, rsi yevi tahlil neticesinde bulunan ayar ne) re bışağını $€ ticesine göre mezkür masnuata damga vu) mış ve rast İ tm behemehal ondan fazla olmamak üze-| mıştır. ir Dolmabahçe | m dadeki 15€ ri tarafından rekabet hissile yapıld | murlarının ye eklerdif * tesme tabi tutul) bir teşkilât vü: 408 v BIRINCIKANUN, ği: k Kıskanç â9'*... makin sokak ortası j bıçakladı, Dün saat a eri ortasında bir yaralan” adın tur. Hâdisenin sebebi bir sidir . o getör Unkapanında oti ul ile ve ind i ec iin pi nı sevmektedirler. bey d Dün Galatağs Ne Pi O yerine kasından F pu N örtün. PE ye kiş TA Oran POÜİgi 1 te içerleyen li iyor te Karaoğlan sokağı5# dl ge hh" AN Osma k onun Kanlar iinde yi d dan fımı Kİ Osmir Vaziyetten güyheleam AN gele Si sine kaldırılmıştır. A İhtiyar şekerci esk dü Tak mak suçuyla yaka i Polis tahkikatı biterek ; teslim edilen bi ada 0 2 tevkif edimis tarafından e ei 6 i emir H Ü Kk ELLES çı AN nsan male ölenleri. tamdan öldükleri şe Hâdisenin; halkin © taci Talaştığı bir sırada be ği 4 Immamasından ileri $ 0 tr. Halkın arkasın keşmek Si rlarına kord si lâsımken bunu Ye e » Sg AU Bu suretle bütün ge gecesi sarây elvarndaki A etmek vazifesiyle MÜk*” 444 re yüklenmektedir... Dolabi, Dahiliye Vekâlet için siği işler İZ tiş gönderecektir. . UN yi İN ER recesini tayin cd““ ( için Bekâr ei Bekâr esmafm cunda geti muş we bu Y* EE pılan vir İD “9 Ji 2 tar, İstanbulda ilk EE 0 mke Bel eg yatıp ri e tir. Bir esnaf ayda 79 ei daya mem N i devil eN ek kanun Mayis ih etmene seçilesek K ki va içtima MAYİ gö Mi Meclis çarşarb9 * i V tir, n ce” i Fındıklıda ha bi d bulur e Bu sabah şer sa eti meçhul Ek verilen A W i karaya çıkarılmı$ öm yi mıştır. Hâdisenin * enöf “e bir kazam: olduğu eli vii memiştir. Müddels” ğ muştur « i