27 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
AKŞAM POSTASI Sahiki » t Müdürü ğ m n.Ra 23877 rl telefonu | : 24370 Hâdiseler,fikiclet Atatürkün buak- tığı dünya Yazan: Nizameddin Nazif Atatürkün ele aldığı Türkiye ie bıraktığı Türkiye arasındaki zametini ölçmek için Dış Bakanlık dos- yalarına, dün; lerine, sön çey yek asrın ta şivlerine bakmağa ve başvurmağa lüzum yok * tur. Atatürkün bulduğu Türkiye ile br- raktığı Türkiy an des | Mi, bence tabutu ardına yığdığı parlak üniformalardır. farkın #- yi göze en iyi v Atatürkün bulduğu Türkiye, tama» miyle “yar müstemleke,, Jeştirilmiş bir Türkiye idi. İstanbulda imparator barındıran bir saray ve bu sarayın icrai vasıtası olan sadrâzâmlı, müşürlü, bol nazırlı bir kabine bulunmasına rağmen 1918 de bir Türkiye devleti kalmayışı- Bı, büyük harp sonu Türkiyesinin Mil- Tetlerarası münasebetlerindeki mâna“ sızlığını Möndrosdaki mütareke mad- delerinden ve Sevrden çok daha İyi izah «den şey, İstanbuldaki sefaret binaları. sap aldığı yeni addı ş Yüksek komiserlik dairesi. Umumi harbin ilânma kadar Osmar- hı sarayı nezdinde, ük elçi ünvanile en gözde diplomatlarını “accredit&, ettirmek “şeref,, ini kollayan galip dev- letler, harp biter bitmez bu sarayla da- ha içli dışlı dostluklar tesis ettikleri halde, siyast mümessillerini, bar birer misafir,, ve emirlerini üi re bu- hyarak tüküren birer “elendi, hüviyeti” ne bürünmüşlerdi. Mütareke günlerini hatırlayanlar bir general Pele'nin, bir Marki dü Garoni- nin, tek gözlüklü bir Sör Herâs Pam- Boldun Osmanlı Hariciye Nazım haz- retlerine veya grand vizi,, ne ne hâkim bir eda ile hitap et mek, nasıl emretmek, ne müşkülpesent bir efendi tavrı takınmak İtiyadında bulunduklarını hatırlarlar. Medeni hay- siyetine çok hassas Türkiye vatandaş ları üzerinde bunlar işgal kuvvetlerinin İstanbul sokaklarma serptiği azaptan daba büyük bir işkence olurlardı. O devirde, bir kaç İstanbul gazetesi- nin “Meclisi hâssı vükelâ,, ve “Harici” ye Nezareti celilesi,, muhabirliklerini yaparken başka gazetelerde ayni vazi- teyi yapan arkadaşlarımda birlikte ya bancı mümessillerin sadaret dairesine girerken takındıkları mağrur tavırlara, susllerimize cevap verirken küstah küs- tah tepeden bakışlarına ne derece sinir Yendiğimizi hâlâ atı acı hatırlarım, Atatlirkün büyük işine başlaması &- kebinde Türkün aslâ tahammül edemi- yeceği bu hal ortadan kalkıverdi. Ya- bancıların birdaha değişmiyecekmiş, değişemezmiş gibi benimsedikleri küs tahlık, onun 919 mayısında Karadeniz Türk kıyısına ayak bastığı anda sarsılı- verdi, 1920 de Afgan bayrağı, büyük elçi Sultan Ahmet Hanın Ankarada yerleş- tiği binada Türk vatandaşına saygı gös- teren “haizi itibar bir misafir, hüviyeti ile gözüktü. Bunu büyük elçi Upmalin getirdiği Sovyet bayrağı takip etti, General Pelenin İstanbulda hâkimi yet iddia ettirdiği Fransiz bayrağını da, 1921de, kölonel Mojen'in elinde, ev sahibine saygı göstermesini bilen bir misafir nezaketine bürünmüş gördük, Sonra, bütün bayraklar bu ahenk ile dalgalanmak #evdasma tutularak Anks- rada birer binaya takıldılar, Ve gittikçe goğaldılar, Fransayı, Amerika, onu İn. giltere ile İtalya ve bunları birer birer Yunan, Yugoslav, Macar, Rumen, Çe- koslovakya, İran, Mısır, İsviçre, İsveç, Danimarka, Norveç, Alman, (Avustur- “Son Altes le SİLLE vana Ve Alömizm cenaze merasiminde İspanya cumhur Jini temsil etmiş olan İspanya münakalâ! nazırı de Las Rios'un riyasetindeki heyet dün tayyare ile şehrimizden koreket etmiştir. Heyet Yeşilköy hava iştosyonunda İspanya konsolosluğu erkâm tarafından uğurlanmıştır. Hariciye komiser muatini Potemkinin riyasetindeki Sovyet heyeti de dün Afoskosa isimli Sovyet torpidosilâ hareket &tmiğlir. Estonya keyeti de dün kontansiyonelle şehrimisd. Eminönü meydanında Emlâk Bankasının bulunduğu nda da yıkacak Belediye, Yenicamlin meydana çıkma- sı için Eminönü meydanının açılması İ- #inde Emlâk bankasinm bulunduğu ada” yı da istimlâk sahasına dahil etraeğe v6 kaldırmağı karar vermiştir. Bü kararın tatbiki için tetkikler yapd- maktadır, ——— Bu sabahki yangın Galatada Muradiye banındaki tütün deposunda bu sabah bir yangı Çıkmış, on İki kadar tütün balyası yandıktan son ra söndürülmüştür. Ateşin neden çıktığı tahkik edilmektedir, ya), ve hatti Meksika, Brezilya ilh.... bayrakları takip etti .,.. Osmanlı imparatorluğu, İslâm #lemi- nin gönlünü kaybetmişti. Osmanlı im- pâratoru Reşadın İlân ettiği mukaddes cihada kimsenin kulak asmamış olması bunun delilidir. Atatürk bütün İslim dünyasının gönlünü kazanarak öldü. Osmanlı imparatorluğu bütün arab âlemini kendine düşman ederek göç“ müştü Atatürk, bütün arab âleminin gönlü" nü bize kazandırarak ebediyete göçtü. Osmanlı imparatorluğu, bütün Bal- kanları, bütün Orta Avrupayı, bütün Akdeniz devletlerini, İranı, Turam, Hindi, Çini; Tükre düşman ederek çök- müştü. Atatürkün tabutu önünde Jâpon, Hind, Çinümâçin, İran ve Turan, ve bütün Cermen, Slâv, Frank ve Angle. sakson dünyası, bütün medeni dünya, ve hattâ yarı müstemlekeleri, müstemr İekeleri ve metropolleri ile bütün dün ya matem eyledi. Zira hepsini bu bü yük deha bize dost eylemişti. Her ne. rede bir gönül varsa cezbeylemişti, Yirmi yil önce, dünyanın bütün ne hirlerinden, bütün den'zlerinden rüz- gârlarm yalnız düşmanlık taşıdıkları hakir diyar, bugün yalnız dostlukların ulaşabildiği bir yerdir, Gönüllerin kâbe- si bir Tanrı ülke olmuştur Türkiye... Atatürkün mukaddes hatırası ardın. ya mi muzlara yükley lak üniformalar Atatürk, milli v » Nizameddin NAZİF Lehistan ve Romanya heyetleri bugün Transilsanyo vah” yeti de Toros ekspresila hareket edeceklerdir. İran beyeti Serasker Mehmet Nahcivan riyasetindeki İran heyeti dü” Bu sabah da Polonya ve Romanya heyetleri âbideye çi tinin âbideye çelenk koyuş âbideye bir çelenk koymuştur. Resimlerimiz İran | he, m ŞİR, Son beş senede 170.000 göçmen Anayurda geldi Bu sene. gelen göçmenlerin miktarı ise 26 bini buldu Bu sone biraz geç başlamış olan göç men nakli işi son kafilenin de pelmesiy- Ie beraber bu ay nihayete erecektir. Bu mene pakliyatm kış mevsimins gelmesin. den korkulduğu halde, havı Bitmesi nakliyata fazla #e) tir. Esasen göşmenlere evvelden yer ha zırlanmış olduğundan iskân nisnnten ko lay olmaktadır. 1404 #»nösinde neşredilmiş olan 2510 sayılı kanunla İdare edilen gi nı İşle. ri seneler geçtikçe elde edilen tecrübe « lerle daha düzenli bir şekle girmekte. dir. Bu geçen beş sene zarfında memle- ketimize Türk soyu ve diline mensup trk- daşlarımızdan 170.000 göğmen gelmiştir. Bunların hemen ekserisi (© Bulgaristsn, P ya ve Yugoslavyadan, pok azı di. memleketlerden gelmiştir. Gelen göç men aileleri miktarı Ise, 40.000 aileden fazladır. 1994 senesinde memleketimize 33503 nen, 1985 de 55586, 1998 yılımda 0 göçün seke 26784 ve bu söne de 26.100 göçmen gelmiş olmaktadır. 71923 senesinden itibaren mübadil, muhacir ve mülteci sıfatiyle memleketimize gelen ekdaşlarımınını mikdarı ise 798.000 4 bul. maktadır. Son bir senede 350 resmi bina yapıldı Resmi daireler kiralık binalardan böylece tedricen kurtarılmaktadır Nafia vekâleti yapı işleri fen heyeti tarafından bu bürenun kurulmasındanbe- ri geçön'üç senelik müddet içinde pll: Jarı tasdik edilen otuz kadar hükümet ko nağmmn ekserisinin inşaatı hemen hemen bitirilmiştir. Bunlardan Bitlis vilâyetinin Tatvan kazası, Antalya vilâyetinin El « mal ve Manisa vilâyetinin Turgudlu hi- kümet konaklar: da son olarak ihale edil- mek Üzere bulunmaktadır. Nafia vekâleti, hazırlamış olduğu bir program mucibince, İmparatorluğun gö- çebe ve kiracı devletçilik zihniyetine kabil, cümhuriyet devrinde devlet “ relerinin ev sahibi vaziyetine getirilme sine çalışılmaktadır. Hükümet konakları İnşasiyle haşlanan bu iş buğün gümrük, mu Tonton amca. nın av köpeği Jandarma binaları, hastaneler, muhtelif kültür müesseseleri, ticaret oda ve bor salar: da inşa edilerek ilerletilmektedir. Son bir yıl İçinde bu şekilde yurdda yapılan binaların mecmuu 350 yi geçmiş- tir. 2790 nüumaralı kanım bu yolda istih- daf edilen gayeye ulaşılmak imkânmı vermektedir. Denizde bir motör yandı Sahil #ibhiye idaresinin Sağın motörü dün Kabataş öbünden geçerken berrin deposu parlar: ve tekne alevler İçiüde kalmıştır. k Kaptan motörü karaya vurmuş ve bu manevrası sayesinde kendisi ve tayfa Ya- ralı olarak kurtulmuşlardır. İ sarıyor. 1922 de 77 İKİNCİ TEŞRİK z gi p ÖN İşaretler Yanlışın 208 düzelen? Fransızların ar Şa talık bir gazetesi ml 0) tındaki kayda göre ip? uf v4 bu gazete bir e nd y Mihiyetli kalemler tart tahlil ve tenkidleri dadır, rai Bu gazetenin 16 gn rihli sayısında Atatür Biyle ve çazetenin © Zılmış bir yazı vaf- ibi Yransız efkör yi tanınmış olmıydA sö Md bu makale bü uha yi y nı alâkadar edeni Tü i” daki büyük bilgisizliği / batıdır. Muharrir daba dörd / gl : wwel, Bu bir kaç satırı? zeltmek icap edeceği” işine nercüen abdi indirilmesi, hattâ HİP” ratorluğunun #08 BiP deddin ise Atatürkö” sonra, bit yabani mak suretiyle ist” pul Halife ünyaniyle 19 i dülmeciddi, in b Fransız maher Uşlarma omuz sik sepeti K rinde duruşumuzU? pan p Dünya siyasetin gözlüğiyle bakara$ 4 İer ve neticeler gözü önüne bü yari ne kadar sathi VET 5 sandelerin mahsulü divermek istiyorW * sıhhat komiseri m çenkof bir gutuk birliğinde bu fakıyetleri kayde de 3.585 röntgen kırk kadar tıb MÜ tedavisi için radyu” dirmiştir.
