8 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5
| e A k yatak odasını EN Yıkılıp nazİzm, faşizm ve ko- ik salarken Avrupada <LİN arasına sıkışmış bir | Müzi Blkümeç ci'ân hürriyetlerini Meri yp pektedirler, ri Mi Tansa ile İspanya arasında Ye bir hükümet mevcuttur, ile İsviçre arasında Lihtenş- a Belki, vardır. Almanya, Fran arasında ise Lüksemburg , by lr Monako prensliği- EN dutlarını Fransa teşkil e- Mir 99 yimali İtalyada tpke gibidir, : bu cep tükümetlerinin u- Mstiklâllerini ve bürriyetle #debilecekicrı meşkik - daye nazi Almanyası göz ir Andorra İspanya » tehdit ediliyor, Avri- ayy, sa Lüksemburg tıpkı w Olduğu gibi bittabi gene | Mir rafından il ii işgal edilecektir, | isin, hemen İspanya hudut“ l vii, miş olacaktır. Ağ Mmuhtariyet idere vardır RE iş Yarı yarıya müstakildir, Niye ie Mmürabbamdan ibarettir, Ha * S00 geçmez.. Dağların a | bu ufak hükümet e dey Yandan kalmadır. ve ESRsliği İspanya başpiko. i8üsa hükümetinin hima- F, e Mükmeti 24 kişiden mü Aim idare eder, Sendik ürreisini bu heyet seçer. i & — bâştan aşağı çif: Me, a diğer vatandaşları gibi Belep Elbi giyi evine mi Mez, pancılara yatak odasını Senere, #ndisi samanlıkta yatar Frankonun askerleri bu N haşin budutlarına pek yala maktadırlar, Stçle, «Stk nesi Franko taraf ? sola meyyal ve Franstz tadır, BÖrdüğüzeü: komuk ope İsi teşkil etmiş olan *, Konstans gölü- sında Daynneh evrelens iştir, Gar dir ntonlârmdan St. İk Oral varmdar ürüzi uş den bare, Ya imalı Mil Me ipne ş Var yılabilir, ın Yle âlmendir ve 6 Senedenberi ser- alinde Yâşayan bw v le A Otuz bir y-.sında irecey, St balunmaktadır. Ha ya ve dönmnması tey, ok bilirümet ekseri de zinde zorluk çekmez, halktan, si Ni Çok zanç vergisi Zaha er Lihtenştayın ML İKİNCİTESRİN — 1938 Metleri yaşıyabilecek N Andorra cumhurreisi, vatandaşları gibi Çıft sürer; evine misafir gelen yabancılara saman'ıkta yalar 2 ME mı ikram edeek kendisi polis ve bir komiser temin eder vatandaşlığına kabul edilmek için bü- yük bir tebalük göstermektedirler, Gayet zengin radyo proğr&mlariyle meşhur olan Lüksemburg müstakil bü yük dükalağı tarihi, ufac.k bir hükü « mettir, Müstakil ile umumi harpte Almanya tarafından bir takım Alman nucnafiinin himayesi bahanesiyle işgal sdilen Lük- senburg 1919 senesinde 285.542 kişilik nüfusunun ekseriyetinin reyile tekrar müstakil dükalık olmuş ve Granl dü şesi Şarlot dükalık tahtına oturtulmuş tur, Lüksemburg o kadar zengin bir memlekettir ki yüzlerce lüks otomobil takside çal şmaktadır. Lüksemburgluların arasında hizmet” çilik ve uşaklık yapanlar pek nadirdir. Son iktrsa*i buhranda Lüksemburgda yalmız yüz işsiz vardı, Düka'ığn gülünç ufak Ordu 230 kişiden ilarettir, 44 denizi sahilindeki Monako pcensliği valnız altı mil mürabbar yer işgal eder Nüfusu 22.153 tür. Üş ko mine âyrılmıştır; Meorakz, La Condamine, Monte Kirlo.. Meşhur Monte Karl gaziro ve kumarban»si prensliğin bütün masraf” larını karşılar, Gazinonün senelik kâr, zarar bilde - çosunda şu kalemlere tesadüf edili; Prensi ğin ordusunun İba:e ve J4ş7“ sine, prensi .n polis teşe'İtnm İaşe ve İbatesine, prensliğin oparklarmn idamesine ve bahçıvanların aylıklarına, Monte Karloda ilk kumar masası 1851 senesinde kurulmuştur. Orada ku- mar oynayanlar hep yabancılardır. Prenslik, kendi tebaasmmn F—-- 5y- hamasını menetmiştir, Maamefih Mw nakolular memleketlerine gelen bin- lerte ziyaretçiden çok kür ederle- ve bü İ mağa değer bir mesele olmuştur, O ın şi gşmmmmemmıımımımsaşı Uly Andorra hükümetinin biüllün evrakı bu anahtarlı dolopta mah/uzdur, Beş meclis azası, dolabı ancak elbirliğile açabilirler, HABER — Akşam postası İMESELE| Yrupa'nın ufacık hükü- Çin, Japonya tarafından tamamen istilâ edilecek mi Harap olan Çin şehirleri Çinliler kadar Japonlar için de zaralı oluyor Avrupanın en tanınmış siyasi muhar. rirlerinden Piyer Dominik, Çin - Japon harbinin aldığı son vaziyet Üzerine en- teresan bir makale yazmıştır. Muharririn bu yazısını aşağıda bulacaktı 7 Galiha Çinliler, veya hiç olmazsan içle. 5“ rinde'en ziyade nasymajm olanlar, Kantonla Hankeyyu tahliysye mecbur kalmen Japonların eline başka bir gey o bırakmamıya karar ven. Dişler. Filhakfka son gelen haberler bi- ?e bu iki şehrin tamamen yanmış oldu. ğunu bildiriyorlar. Çin için muazzam ki. rer kayıp, fakat Japonya için de, çünkü ilkönce havaya uçan binalar fabrikalarla Japon tcarethaneleridir. Ancak Japon - lar daha ilersini düşünmektedirler. Askeri bakımdan onlar galiptirler. Pe. kini, Şanghayı, Nankini, Kantonu ve Hankeuyu elinde tutan Çine hâkimdir, bilhassa bu mevkileri elinde tutan dev- let ayni samanda denize de hâkim olür- sa, ve İşte Japonya için kaziye budur. Unutmıyslım ki Japon donanması dün. yanm Üçüncü donnnmssı olduğu gibi garbi Pasifik Okyanusundaki donanmala. rın en kuvvetlisidir de. Sarih konuşalım. Havai adalarmdan bareket eden bir Amerikan donanması. nm veya Singapurdan hareket eden bir İngiliz donanmasının Çin veya Japon de- nizlerinde Japon donanmasma karşı te- #irli bir müdahalede bulunabileceği ta- sarlanımaz. Bu demektir ki * mareşal Çang - Kay - Şek tasfiye edildiği ve ye- rine sulh partisi şefi Vavg Şin Vey gel- dir! takdirde Japonya Çinde veziyete mutlak surette hikim olacak, 500 mil. yon insana İktesadi sahada bilduğu gibi, sakeri sahada da mutlak surçtte kükme- decek demektir, Esasen Jponyanın iktısadi ve mali mahfelleri daha şimdiden cenubi Çinin inkişafı için bir milli şirket kurulmasını tasarlamaktadır. Şimal ve merkezin ik- tısaden fethi için, Tokyo, şimdiden, bü. yük endüstrinin sıkı yardımiyle, “şimali Çin'in inkişafı, ve “merkezi Çin'in in- kişafı,, isimli (ki müessese kurmuştur. .Cenubi Çinin istismarı için kurulacak şirketle Çinin iktsadi fethi gayesini ta. kip eden büyük plânm tatbik mevkiine konması tamamlanınış olacaktır, Esasen Japon politikasına asıl Kükme- denler olan ordu ve donnama genel kür- mayları Çinin bundan böyle müstakil bir dış politikası olmasını kabul etmiyecek ve güya onunla mutabık olarak bir anti komintern politikası takip etmek mas. kesi altında Japonyanm siyasi, iktısadi ve askeri hâkimiyeti altma 500 milyon adamı alacaklardır. Bununla beraber, Jâpon emelleri 8. nünde Üç engel dikilmektedir: Birinci engel: Çang Kay Şek'le ailesi. nin faaliyeti, mareşalia yakınları tasfi- ye edilse bile, bir yandan Çinlilerin çete barbi, diğer taraftan şu son zamanlarda merkezi hükümetle iş birliği yapan Çin kızıl orduları, kümete hiç bir vergi vermezler, Dünyanın en küçük cumhuriyeti ise 32 mil mürabba: bir saba işgal eden San Marino cumburiyetidir. Şimali > talyadaki bu küçük hükümet dördüncü asrın ortaalarına doğru teşekkül etmiş, bir vakitler Sezar Borjiyanın eline düşmüş, fakah bilâhare tekrar istiklâli ni kazanmış ve İstiklâliyeti papalık t2 rafından tanınmıştır. Hattâ Napolyon bile onun hürriyetine hürmetkâr kal miştar, San Marino, İtalyan kültürü ve tesiri altındadır, Halk arasında faşizm taam- müm etmektedir. San Marinonun en baş varidatımı sık erk değiştirdiği ve seri halinde dünya pul .meraklılarma sattığı posta pulları teşkil eder. Avrupanın şurasına burasına serpil. miş olan bu ulacık müstakil ve nim müstakil hükümetlerin daha ne zama” na kadar istilâliyetlerini muhafaza e- ,decekleri son vukuattan sonra sorul nar&telerden £ Çin nekerleri bir İkindi engel! İngiltere ve Birleşik devletler, Japonyanın İngiliz ve Ameri - kanm maliyesi ve piyasalarını gitgide daha ziyade hesaba katmak zaruretinde oluşu, Pasifik Okyanusunda anlaşmaları Japonya için ağır bir darbe olacak olan İki büyük devlete cepheden karşı koy - mak imkânsızlığı. Üçüncü engel: Vildivostok üssü ilç Japon şehirlerini doğrudan doğruya toh- did eden ve diğer taraftan dış Mogolis- tan ve Çin Türkistani yoliyle Çin ordu- larına yardım edecek mevkide bulunan Sovyot Rusya, Gerçi şimdiye kadar Sovyet Rusyanm aksiyonu avi mahiyeti halz olmamışlır, Bir müddet, Mançuridek! Japon kıt'aları Üzerine Rus tazyikımın Japonları Çindeki Merlemelerini durdurmaya mecbur ede - cek kadar kuvvetli olacağı sarılmıştı, fakat mareşsi Blüher, Moskovanm emri Üzerine süratle bir mütareke kabul etti, Japonlar da Kanton ve Hankeu üzerine zaferlerini serbestçe hazırlamak imkiini. nı buldular, Fokat Ruslar daha hızlı bir hamle için gerilemiş olabilirler. Çünkü Japonlar wrifele)345)18,BSjscmföy emföy emlöytın Çinde istedikleri sulha erişirlerse, fik pehri terkediyorlar... 7 işleri Ruşların üzerine dönmek olacak. tır. O zaman general Arâkinin plânı tatbika ve Pasifik Üzerindeki bütün Rus mmntakasnı, dış Mogolistanı ve bütün 'Transbeykal'ları ele geçirmiye teşebbüs edeceklerdir. Biz ancak o zaman Mareşal Biüherin Organize etmiş olduğu ordunun hakiki kiymetini öğrerebileceğiz. Fakat daba gimdiden şunu söyliyebiliriz ki, Japonya, Çinle tasarladığı şekilde bir Çin « Japon munhedesi akdetmeye muvaffak oldu « Bu takdirde, 500 milyon Çinliye hük « medecek ve bu Itibarla dünyanin birinci devleti mevkiine yükselecektir, Ne Asya milletlerinin kaynaşması, ne de Asyanm servetleri hakkında hiçbir fikir sahibi değiliz. Hakikalte, yalnız Barı irk insanlığın üçte birini teşkil eder ve Japon milleti bütün sarı ırkt diriğe etmek emelindedir. 1800 senesine doğ « Tü, pek çok meziyetlere sahib olduğuna kani bulunan kilnci Vilhelm, sarı tebli- keyi izah eden bir tablo izah etmişti; o zaman İmparatoru hayalperestlikle it » bam etmişlerdi, fakat Japonya günün bi. rindo ona hak yerdirebilir. 'Her halde, dünya imparatorluğu yarışında çok sü - ratli gitmiştir. (YUN MACERALARI Filmi Kimler tarafından oynandı? Vaktiyle gazetemizde tefrika edilmiş vi p A olan polis hafiyesi (X9) un bharikulide maceraları filminin İstanbula getirildiği. ni ve Alkazar sinemasında oynanacağını yazmıştık. Filwin nekadar kuvvetli ve > canlı bir mevkii olduğunu, (X 9) uv ma- 5 eeraları tefrikasını gazetemizde okumuş olanlar pek &lâ bilirler, Bu hoyecanlı filmde Üniversal çirketi çok kuvvetli bir artist kadrosu da kul- lanmiştir, (X 9) rollinde Scolt Kolk, kadın ro- Winde Jean Rozors gibi Amerikanm cn meşhur macera artistleri bulunmakta - dır, Filmde en mühim rollerden biri de meşhur Leon Şaneyin oğlu tarafmdan oynanmaktadır. Bundan başka Mont Blue ve Lanny Böette filmin baş artistleri a- rasındadır, (X 9) un maceraları fümi 25 kısım ve iki devre olarak çevrilmiştir. Fakat Alkazar sinemasmda bu iki devre de bir arada oynstılacaktır. Evvelce da bildir. Tü (X 9) un maceraları filminin iki baş artisti Seolt Kolk ve Jean Royers diğimiz gibi, Haber okuyucuları bu filmi tenzilâtlı biletlerle seyredeceklerdir. 26 ncı tertip BüYü K PiYANGOSU Birinci keşide: 11 ikinciteşrin 988 dedir. Büyük ikramiye 49.000 liradır. *
