3 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

YA Bu en ordusuna söylemek adır. kâfidir 1S «e 26 Miş tadar, Miz ee, z atınca Fra 5.000 mütehassıs i nkün oluyor. uçak fabrikalar ss1s işçi bulunduğunu tes- “i Münir Her iki tarafın endüstri Bim ö & Almanyanın lehine pek mü steiy, X bulunduğunu. OAlmanen bu sahada alabile-) daki müthiş fark.| k b Fran vezi ir eder. h ir, “Sayı geride kalmağa mah ildir, Fra, edir bunlardan ibaret de Yüzünden, Msada işçiler, bi a , 9 derece az ça dt tand : tari, iş Saat iyi randımanını vere" hatış at ça halde Fransada işçi tüy, 465 ikta ve bu 45 saa” e grevler yüzün hesaplara esinde alınan atlik orandıman k ancak 60 da da uçak kazan r in muh: f ep aşa sebeb olan şey işte bur işçi yetiş: söyle” erini mor) liyen zaman tiğĞI, yellardanberi | cek her kudrete sa | endüstrisini yenil Hava silâhlanmasında AISI HANGİ TARAF KAZAN ACAK ? Sadık DUMAN kasını nihayet başarabilmiştir. İn giliz endüstri âleminin en meşhur siması sayılan Lord Miffild'in idare edeceği bu fabrika Alman endüstrisile yarış edebile iptir. Pransada hava ştirmek vazifesini hava ılık Eleminin en tanınmış ilmi sims ndan birine, Alber Kakoya tevdi et miştir. Alman hava fabrika! ring, umumi olan ve son yıllarda 650 bir sürat rekoru (tesis eden general Udete verdiği malümdur. Demek ki İngiliz hava silâhlanmasını temin ede cek olan Lord Muffild bu general Udet- le çarpışacaktır. Eğer 1940 a kadar bir harp patlzmazsa hava (o silâhlanmasında 1nz!e ile Fransanm «e birliği ile Al manyayı geçebilecekleri sövleniyor. Acaba yarişi hangi tarsi oOkazanacak? Bilhil hava harbine girmiş bir tecrübeli geroral mi? İngiliz endüstrisinin büyük danası mi? Yoksa Fransanın ilmi mi? Sadık DUMAN! ı Mareşal Gö-| harbin çok tanınmış bir| | JMESELE| Avrupada cereyan eden ve dünya sulbünü fevkalâde tehdit etmiş olan Çekoslovak meselesi karşımda, İspanya harbi unu- tulmuş gibi idi. Avrupanm en mühim gazetelerinden biri olan bir İsviçre gazetesinde İspanya meselesi hakkında çok şayanı dikkat bir makale çıkmıştır. Bu makaleyi aşağıda okuyacaksınız. İspanya meselesinin, Avrupa sul. hunü tehlikeye sokan hâdiselerin çöl- gesinde kalmış olması onun ehemimiye- tini kaybettiğine delâlet etmez. İspan- yadaki sivil harbin kat'i neticesi, eyni zamanda, müstakbel İspanyol devleti - nin hükümet şeklini ve bu devletin dış politikada takip edeceği istikameti de tayin edecektir. Bu kat” neticeye varmak için. İs panyâda cereyan eden harp, büyük fe. dakârlıklara mâl olan Avrupa sulhünü yeniden tehlikeye sokacak mahiyette 1936 , 37 kışında enternasyonal gö- nüllü alaylarmın gelmeleri üzerine Madridin zaptı akim kalmıştı. 38 kışmda da Akdenize çıkmak için taarruza geçmek imkânları bulunama. Bu enteresan fiim'i memleketimize geti ttik Evvelce gazetemizde senelerce tefrika olarak verdiğimiz (X 9 un) hari kulâde maceraları Amerikanın Üniversal şirki arafından filme alınmıştır. (X9) tefrikasının gazetemizde gördüğü rağebt ve okuyucularımız üzerinde uyam dırdığı büyük alâkayı düşünerek bu fik min Türkiyeye de getirilmesi için teşeb büşlere girişmiştik.Film bugün memleketi mize gelmiştir. Ve pek yakında Beyoğlu sinemalarından birinde gösterilecektir. (X 9 filmini Haber okuyucuları her kesten daha ucuz bir fiyatla seyredecek" lerdir. Bu hususta gene tafsilât vereceğiz resi mıştır. Şimdi tıpkı © günlerde olduğu gibi harekât bakımından general Fran- konun vaziyeti epey müşküldür, Hele, Bartelon ve Valansiya ettafın- daki müstahkem mıntal Bilbaonun “demir çenberini,, bile gölgede brraka. cak bir ölçüyü bulduktan sonra, vari- yet, halk cephesinin lehine olmak Üzere çok değişmiştir. Ordunun otomatik silâhlarla cihaz. lanması ve bu silâhları kullanan aşker- Yerin maharet ve disiplinleri yüzünden, bu orduya karşı yapılacak olan bütü ta- arruzlar çok zorlu bir daya halini al maktadır, Fakât buna mukabil de nasyonalist- Terin stratejik vaziyetleri çok düzelmiş. tir, Düşman sahası, | nisandanberi iki- ye bölünmüştür. Endüstri ve ziraatin tekrar gelişmiş olması, yabancı mem - Jeketlere ham madde ihraç edilmeğe başlanması sayesinde, arasıra baz: ak- saklıklar olmasına rağmen, Franko ta. rafında iaşe meselesinin düzgün gittiği anlaşılmaktadır. Hinterladnda nizam ve asayişin hü. küm sürmesi, ve politik meselelerin İehde inkişaf etmesi, Burgos hükümeti- ni, harp işleriyle uğraşmak hususunda serbest bırakmaktadır. Halbuki, Bare. İon hükümeti, Franko tarafından iç du- rümun bozuk olduğunu ilân etmekte. dir. Geçenlerde Franko askerlerinin Fasa gönderilmesi de ayni mülâhaza ile tef- hâdiseler doğurabilir. # 1937 -J “- dahili harbinin İspanya sir edildi, Diğer taraftan, halk cephesi hükü metinde çıkân zorluklar bâlâ devam et- mektedir, İtimada değer kaynaklardan alman haberlere göre, ağustosun ilk iki haftasında yalnız Barselonda 125 kişiyi idam etmek zarureti hasıl olmuştur. Bu hâdiselerden az evvelde, 195 âsiye karşi Madritte bir dava görülmekte öl- duğu haber verilmişti, Halk cephesi İspanyzında harbin atında, politik bakımdan şüheli di karşı mücadeleye gi lan ceza mahkemesi faaliyetine devam etmektedir. Komünistlerle anarşistler, merkezi hükümetle Katalonya hükümeti arasın- daki anlaşmazlık çek derinlere kök sa maktadır. Barselon hükt Ispanya işleri ne vaziyette İspanyada cereyan eden harp, büyük fedakârlık- lara malolan Avrupa suılhunu yeniden tehlikeye sokacak mahiyette hâdiseler doğurabilir . reg Mületler Cemiyetine müracaat ederelii Cumhuriyetçi İspanyada bulunan üğü milyondan fazla mültecinin önümüşde” ki kış İaşe edilmesi için yardım iste, miştir, N Ablokadan riyade sosyal tedbirle yüründen ziraatin ve tevzi dikazinı Atı) olması, neticesinde, iaşe rhesöleş gittikçe daha ziyade zorlaşmaktadır! Maamafih, ablokada barı gödikleriş bulunması sayesinde, halk cephâşi sü temadiyen erzak, silâh ve cephâne tes min etmektedir, Nüv Stetsmen eniği Neyşin gazetesinde çıkan bir yazıda Cumhuriyetçi İspanya ordusunun, hiç bir zaman bugünkü kadir müktmmel bir surette silâhlanmamış oldüğuna, son günlerde bu ordunun yeni tayyare filoları ile takviye edildiğine iğaret et. mektedir , ” Baş, Diş, Nezle, Grip, Romatizma Nevralji, kırıklık ve bütün ağrılarınızı derhal keser. MN icabında günde 3 kaşe alınabilir. ya l Kıskançlık yüzünden kipeğ! zehirlemiş M n köpeği bir sabah yattığı yerde ölü bulunmuş, köpeğe iğini düşünerek polise başvurmuş ve komşuların sorguya çekilmelerini istemiştir. Karakola gtlen komşular hakikaten köpeğin havlaması ve sık sık uluması kendilerini rahatsız ettiğini, fakat hiç bir zaman böyle bir canavarlığa teşbbüs etmiyeceklerini söylemişler ve içlerinden bir genç kız: — Köpeğin katilini komşular arasmda arâyacak- se de polis, hizmetçiyi de şüphelendiği sakallı ENUBİ Afrikada bir isyan hareketine ları Londraya bildirilmiştir. ları yerde evin içindekilerden sorsalar daha iyi eder- ler. Bu hususta yalnız hizmetçi kız bir şey söyliyebi. lir! demiş, Hizmetçi kızn köpeği çok sevdiğini bilen Muazzam Bermingam'ev sahibi, buna imkân olmadığın: ısrarla iddia etmiş- biraz arkıştırılınca, işin bir kere de nişanlısına sorul- ması tavsiyesinde bulunmuş, nişanlıyı yakalamışlar. Delikanir, inkârın beyhude olduğunu anlaymca her şe. yi itiraf etmiş: Nişanlısının ber akşam köpeği gezdir- ilânonun ileri gelen tüctarlarmdan birinin GİNS mek mecburiyetinde olduğunu, bu mecburi gezintilere ) z nihayet vermek İçin köpeği zehirlemekten başka çâre büyük bir muhabbetle bağlı olan adam, teessüre ka- bulamadığını anlatmış. bunun üzerine köpeğin sahibi pılmış, Köpeğin uluma ve havlamasınlan her zaman şikâyetini geri almış, hizmetçisi; yet eden komşulardan birinin hayvanca/zı zehir. gini gezdirmek vazifesinden affetmiş... Csnubi Amerikada kocalara Isyan | Hollandalı çiftçilerin Pretoryaya girdiklerinin yüzüncü yıldönümünü kutlulamağa hazırlanan ce- Dubt Afrika yerlileri, kendilerine medeniyet geti" ren köylülerin hatırasm: yad için, saksl koyuver- meğe karar vermişlerdir. Yerli kağdmlar, evvelâ ko- sorguya çekmiş. Kızcağız de yeni aldığı köpe- yaşıyan zesci kadınların hazırlanmakta olduk- ba? calarınm ve diğer erkeklerin bu hallerine gülmek- le iktifa etmişlerdir. Çünkü nasıl olsa sakal koyu verenlerin bir gün ellerize usturayı alıp bu acalb kararlarından vazgeçeceklerini düşürmüşlerdir. Fas kat günler geçip kimsenin bu karardan vüzgeçme- diğini gören kadınlar yavaş yavaş şikâyete başlar: mışlar, alhayet şimdi de bir isyan çıkarmağa ka» rar vermişlerdir. İsyanı idare edecek olan komitenin ilk toplan» tısmda yerilen karar şudur: “Erkeklerimiz Hollan-! dalı kahramanlarla birlikte bayram yapsrılar. Bur; na bizde taraftarız. Fakat muhakkak sakallı bulun» mak İcab ediyorsa bunun için takma sakal kullan»: mak kâfidir., ! Bu karar erkekler tarafından alayla karşılan- mış ve komiteye cevab bile verilmemiştir. Füket; kadınların sakallarına suikast yapmamaları için mü tekahibir teşkilâta lüzum görmüşlen ve bunun i- © çin kir komite vücuda getirmişlerdir. Uyurken kocalarmın sakallarını kesmeğe te-! gebbüs edecek kadınlara nasıl mâni olunabilir aca»