16 Ekim 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

» medanına bağlıyan hanedan hukuku ile “de ihticaç edemez. Kalıyor iktisadi tesa- : « kei Avrupa meselesini halletmemiştir. ğ HABER —— Akşam porta — Macarların EİönlerE; Romada da kabul edilmedi EF Daşlarahı 1 incide Pöti Pariziyen gazetesinde Burg, şöyle yazıyor: “Budapeşte kükümeti, Macaristanın istediği Slovak topraklarını asker kuvve- ti ile işgal mecburiyetinde kalması ha linde küçük İtilâf misakı ahkâmının tat- bikine geçilmemesi vaadini istihsale çalış| mıştır. Romanya ile Yugoslavyanın ken di hayati menfaatlerine mugayir olan böy e bir yola girmeğe muvafakat etmiş ol- maları şüphelidir. Bükreş ile OBelgradın hiçbir zaman kuvvetlenmiş ve Polonya nın müzaheretine dayanan bir Macarista- ni kendilerine komşu “yapmak istememe leri icap eder.,, Figaro gazetesinde Romiye 'diyor ki: “Çekoslovakyanın parçalaması, mer Daimi surette mevzuubahs olan şey, üst- üste veya karmakarışık bir halde bulunan Ve yekdiğerine hiçbir (şey terk ve ferag €tmek istemiyen milletlerin istiklâlini bu milletlerin münakalâtları, vesait ve men- baları ve müdafaa noktasından biribirle- rine olan mütekabil bağlılıkları ile telif etmektedir . Almanya, bakemliğini zorla kabul ettir mek süretile yavaş yavaş Habsburgta"| rm yerine kaim olmağa teşebbüs edecek midir? Almanya, kendi prensipi olan sek) prensipi namına bu İşi yapamaz. Al manya, muhtelif milletleri Habeburg ha nüt ile kuvvet. tamamile maddi olan bu imparatorluk acaba bizzat milliyetlere u- zun müddet riayet edecek midir? İalyaya tâfi bir hisse bırakacak mıdır? Bütütu bun lar. ortaya atılmasa bile hatıra gelen su- allerdir.,, Övr gazetesinde Bayan o Taburi şöyle yazıyor: “Musolini, Karpatlaraltı o Rusyasınm Macaristana terkedilmesini ve Macaristan ile Polonya arasında müşterek bir hudut vücuda getirilmesini istemiyen Hitlerin ö- nünde bir kere daha iğilmiştir. Binnetice Macar hariciye nazırı dö Kanya ile Çek hariciye nazırı Şvalkovskinin biri Karpat İaraltı Rusyasınım cenubunda diğeri Slo- vakyanm cenubunda kâin iki oerazinin terki hususunda mutabık kalacakları tah min olunabilir. Bratislava şehri, Çekoslovakyada kala- cak, fakat Keşiçe şehri ihtimal Macarista na terkedilecektir. Plebisitten vazgeçilerek ve bu İtilâf, Macar - Çek ihtilâflma nihayet verecek” tir, Popüler güzetesinde Blum, diyor ki: “Berlin - Roma mihverine mensup devi Jetler, bütün diğer memleketlerle müsa vat dairesinde yaşamağı taahhüt etme dikçe veya buna (O katlanmadıkça ve her türlü hegemonyadan vazgeçmedikçe Av- rupa o kadar muhtaç olduğu muvazeneyi bulamıyacaktır. Yugoslavyanın vaziyeti Belgrad, 15 (A, A.) — Yugoslav mat- buatı başlıca Macaristania oÇekeslovak- ya arasındaki ihtilâfla moşgul olmakta- dir. Gazeteler, açık tefsirlerde bulunma, makla beraber haberlerin neşri tarn kiç de Macartara karşı dostane değildir. Çe- koâlovakyanın noktalnazarı bütün teter- rüatiyle neşredilmektedir? Rütenyada hâdiseler Budapeşte, 15 (A. A.) — Havas ajansı bildiriyor: Bütün gazeteler Rütenyada cereyan ettiği söylenen kargasalık'ar hakkinda wzün röportajlar meşretmektedirler. Bu kargaşalıklarım ehemmiyetsiz hudud bi, diselerinden (baret bulunduğu hakkında * Çek menbalarından verilen haberlere şid- detle itiraz edilmektedir. Çekoslovak rad- yonu tarafından neşredilen Macar “asi- lerinin” listesinin yanlış olduğu iddia e dilmektedir. Macar matbuatına göre mühim bir RU, ten İsyanı karşısında bulunulmaktadır. Fuggetlenseg gazetesi diyor ki: “Rütenyada vaziyet kabili tahammül değildir. Derhal müdahale etmek lâzım. dır. Mesele ancak Rütenlere kendi mu. kadderatlarına hâkim olmak hakkı ve « rüdiği takdirde haNedilebilir. Böyle yapı. lacak olursa Rütenler henzi devlete hağ- lanmak istediklerini serbestçe söyliyebi- » Tirler, Bratislava, 15 (A.A.) — Yeni Slo- vakya valisi Jullus Simko, Şarki Slo- vakyanm Karpatlaraltı Rusyası iie; hemhudut üç mıntakasında örfi ida-| re İlân etmiştir. Bir ümit Londra, 1ö (A-A.) — İyi haber alan; mahfiller, Macar ve Çekoslovakyh hükümetleri arasında inkıtaa uğra- miş olan müzakerelerin yeniden baş- layacağını söylemektedir. Terk edilen proje Paris, 16 (A. A.) — Havas ajansı bil- diriyor: İyi haber alan mehfellere göre Buda. pejte bükümeti tarafından vukubular tâ» lop Üzerine Komarno görüşmelerinin in. kıta: neticesinde Macaristanla o Çekoslo- vakya arasmda çıkan ihtilâfta hakemlik yapmak üzere bir dörtler konferansmın daha doğrusu İngiltere, Fransa, İtalya ve Almanya hariciye nazırlarından mürek- kep bir konferansm toplanması ihtimali dün ciddiyetle derpiş edilmekteydi. Fa- kat bu proje şimdi terkedilmiş gibidir. Görünüşe göre Macar kabinesi dört garb devleti nezdinde bulunduğu teşebbüsler- den #onra Çekoslovak hükümetiyle doğ. rudan doğruya müzakerelere devam et- mek tasayvurundadır. Macristanda hükümetin istilası isteniyor Budapeşte, 15 (A.A.) — Vatsoe Ma. carsag gazetesi bu sabah İmredi hükü- metinin derhal istifa etmesini istemek tedir. Bu gazete, başvekili Avrupa si. yasetinin temposu totaliter devletler tarafmdaz tanzim edildiği bir sırada Macaristanı demokrat devletlere yak- laştırmak istemekle,, itham etmektec- dir. Macar Nazi şefi kısır mı ? Paris, 16 (A. A.) — Karpatlaraltı Rusyasında birkaç tedhişçi Macarm ve bu meyanda “oklu haçlar” isimli (Nazi temayül) Macar partisinin gefi Zalas- si'nİin oğlunun tevkifine dair verilen tel. graf haberleri hakkında Macaristan elçi- Wiği tarcfmdan neşredilen bir tebliğde binbaşı Zalassi'nin evlenmediği ve oğlu olamıyacağı bildirilmektedir. Musolini seyahatinden vazgeçti, Roma, 16 (A.A.) — Musolini, 18 ilkteşrinde Torinoya gitmek tasavvu- runda idi, Fakat resmi bir tebliğ bey- nelmilel vaziyet dolayısiyle bu seyaha. tin başica bir'tarihe tehir edilmiş oldu- ğunu bildirmektedir, Macaristanm Roma ve Ber.inde teşebbüsleri Roma, i5 (A.A.) — Macar Harici- ye nezareti hususi kalem direktörü Kont Csaky, bugün Kont Cian ile Macaristanın Çekoslovakyadan istedi. gi şeyler haklunda iki saatten fazla sü” ren yeni bir görüşmede daha bulun - muş ve öğleden sonra tayyare ile Bu. dapeşteye hareket etmiştir. Her iki taraf, Kont Csakynin vardı- Eı neticeler hakkında mutlak bir ketu- miyet muhafaza etmektedir, Maamaefih Romadaki Macar mahfillerinden sızan hissiyat, İtalyanın Macar hükümetinin noktai nazarma #manen rrüzaherette devam edeceği merkezindedir. Bu me. sele ile alâkadar olarak öğrenildiğine göre Macar * Çekoslovak müzakereleri son Ciano * Perth görüşmesinde de mevzüu bahsedilmiştir. Roma diplomatik mabhfillerindeki vw. mumi kanaat, Prag ile Budapeşte ara” sında müzakerelerin yeniden başlamak ta gecikmiyeceği merkezindedir, Roma, 15 (A.A.) — İtalya Hariciye nazırı Kont Ciano, Polonya büyük elçi- sini kabul ederek kendisile uzun bir mülâkatta bulunmuştur. Budapeşte, 15 (A.A.) — Sabık baş- vekili Daranyi, bugün öğle üzeri husu” sl tayyare ile ve yanında Almanyanın Budapeşte elçisi olduğu halle Münih- ten buraya dönmüştür. Daranyi, kral naibi amiral Horty ile başvekil İmrediye, ihte, Mitler ve Ribentropla yaptığı görüşmeler hak. kında malümat vermiştir. Çek Harie'ye Nazırı Prag, 15 (A.A) — Hariciye nazını Şvalkovski, #aat 17 de Beflinden bura” ya dönmüştür. Bu gece toplanacak © lan nâzırlar içtimaında Şvalkovski, Al. manyadaki temasları hakkında izahat verecektir, Varşova, 15 (A.A.) — Pelonya hari- ciye nazırı Bek Macaristan orta elçisi ni kabul ederek uzun müddet görüş. müştür . Çekoslovakyanın yeni ana yasası Yeni devlet, Moravya, Slovakya ve Rütenya muhtar hükümetlerinden mürekkep olacak gazetesinin verdiği malümata göre, Çekoslovakyanım yeni anayasası, kıs- men 1867 de Avusturya ile Macaris- tan arasında meriyet mevkiine 60- kulan anayasaya benzeyecektir. Ye- ni federal devlet, üç memleketlen, bohemy& « Moravya, Slovakya ve Karpatlaralı Rusyasından terekküp edecektir. oİHer üç memleketin ayri birer parlâmentosu ve birer hükü- meti olacaktır. Üç hükümet, bir na- sırlar meclisi kuracak ve bu meclis, hariciye nazırı, harbiye nazırı ve ma ye nazırı ile federal hükümeti teş- kil eyleyecektir. Fedöral parlâmen- to, üç memleket heyetlerinden mürek kep olacaktır. Federal parlâmento, seneda bir veya İki kere toplanacak» tır. Federal devlet reisliği ile fe deral hükümet reisliğinin bir şahıs 0- zerinde içtima ettirilmesi de düşü nülmektedir. Londranım Çeklere istikrazı Berlin, 15 (A.A.) — Yarı resmi bir membadan aşağıdaki tebil£ verilmiş- tir: Münih anlaşmasını tasfiyeye me- mur enteriasyonal komisyonun faa- Myeti ile alâkadar olan diplometik mabfiller, Alman taleplerinin tam surette etnografik esaslar dahilinde kaldığını tamamiyle kabul etmekte- dir. Ezcümle şurası tobarüz ettiril. mektedir ki Almanlar, mühim bir en- Prag, 15 (A.A.) — Sloreneki - düstri merkezi olan Mehriç - Ostraun, ahalisinin yüzde kırkının Alman ol- masına ve bu nisbetin 1918 de çok daha fazla bulunmasına rağmen, Al maânyaya İlhakını reddetmiştir. Hat- tâ endüstriyel mahfiller, Alman mâ- kamlarmın nazarı dikkatini bu mın- takanın bilhassa mühim olan zengin- liği üzerine çektikleri zaman, kendi- lerine Almanyanın Alman milletinin menfaatlerini gözettiği, fakat kömür ticareti yapmadığı cevaşı verilmiştir. Almanya bir şehri Çeklere iade elti Londra, 16 (A. A.) — İngiltere bükü, meti, İngiltere bankasından Çekoslovak hükümetinin emrine avans olarak derhal 10 milyon Hralık bir kredi açmasını iste- meğe karar vermiştir. Neşredilen bir tebliğe göre bu meblâğ, Çekoslovak dev- letinin yeni vaziyeti dolayısiyle ihtiyar odllen en müstaccli masrafların ödenme- sins ve mültecilere yardım edilmesine İnheis edilecektir. Tebliğde Çeoslovak maliye heyetinin hükümete, Prag tara. fından İstenilen mali yardımın tabsis edi. leceği işleri telhin eden bir muhtıra tev- di etiği kaydedilmektedir. Ayni mealde bir muhtıra da Fransaya verilmiştir. Bu muhtıra tetkik edildikten sonra ce- vwab mümkün olduğu kadar kısa bir za- manda verilecektir. Prag, 15 (A. A.) — Vonkov gazöteti- nin salâhiyettar mahfellerden öğrendiği. ne göre, Slovakya muhtar hükümeti, “e BIRİNCİTEŞRİN — İtalya ile icar ve tediye anlaşmalar dün imzalandı . Ay başında tatbik mevkiine girecek mukavelelerin müddeti birbuçuk sen Ankara, 15 (A.A.) — Türkiye ile İtalya arasında iki memleket mübade- lâtının tanzimi maksadile, bir zaman- danberi cereyan etmekte olan müzake- reler hitama ererek bugün bir “tica. ret” ve bir de “tediye,, anlaşması, bun. Yara mütelerri müzeyyelât ile birlikte, merasimi mahsusa ile imza edilmiş, bu münasebetle Türkiye heyeti murahha. satı reisi Numan Menemencioğlu ve İngiltere İtalya heyeti murahhaassı büyük elçisi ekselanı Otavio de” tarafından Türkiye İtalya müğ” $ na ait samimi ve dostane nut” edilmiştir. Mukavcicler 30 haziran Dr bine kadar mert kalmak üzertiğ Giteşrin 1938 tarihinde tatbik © girecektir, devamli | sulha inanmıyor map” Baş tarafı 1 cide Andersonun getirilmesi kuvvetle muhte meldir, Sir Anderson vaktile dahiliye ne zareti sekreteri sıfatile Londranın ilk tah- liyesi plânını hazırlamıştı. Halkım milli hizmet bakımından bir sayıma tabi tutul ması projesi, esasen bir kaç oaydanberi imparatorluk müdafaa komitesinde tetkik &dilmektedir. 8 teşrinisanide Parlamento” nun açılışında kralın irat edeceği nutukta hükümetin bu sahadaki veni politikasınm izah olruması beklenmektedir . Gazeteler, milli hizmetin geniş bir esas dahilinde tatbik edileceğini ve bu husus ta derhal hususi cüzdanlar ihdas edilece- Bini büyük yazılarla ilân ediyorlar. Deyli Herald gazetesine nazaran kral parlamentonun 8 teşrinisanide yapacağı toplantı sıralarında bu babtaki kanunları imzalıyacaktır. Cüzdanların tatbik saha sma konulması işi daha şimdiden hayli lerlemiştir. Deyi Ekspres gazetesine göre, hükümet Londra mmtakasındaki bütün müdafaa tertibat ve tesisatını yeni bir tetkike tabi tütacaktır. Bu meyanda halkın süratle şehri terkedebilmesi için icabeden tedbir ler alınacaktır. Bundan başka hava tx arrüzları takdirinde halkın (korunması için şehir dahilinde binlerce sığınak vü- cuda getirilecektir. Deyli Meyil gazetesi de 16 ilâ 60 yaşın” daki bütün kadın ve erkeklerin cüzdan sis temine tabi tutulacağını haber vermekte” dir. Times gazetesi, fabrikaların müdafaa- sı için ciddi tedbirler almacağına dair Harbiye nazırının yaptığı beyanatı mev zaubahs ederek 3,7 pusluk hava müdafaa toplarının imaline süratle devam edildi- ğini ve önümüzdeki ilkbahara kadar bu toplardan kâfi miktarda yapılmış olaca” Kını yazmaktadır. Amerikanın müstekbel siyaseti Vaşington, 15 (A.A.) o— “Foreign Policy'bülletien,, enternasyonal, mesele ler hakkında daima doğru malümat alan muhabirini “Münibin dersleri ve Ameri* kanın harici siyaselinde bundan doğacak değişiklikler,, hakkında bir yazısını neş retmektedir, Bu makaleye göre, Amerikanın mesul devlet adamları herhangi bir tedbir alma” dan evvel evvel vaziyetin o tavazzuhunu bekliyorlar. Londra ve Parisi ve bilhassa Roma ve Berlini büyük bir dikkatle ta- kip ediyorlar, Resmi mahafilde beyan ediliyor ki, & ğer Çemberlayn teskin siyasetine diktatör lere mütemadi tavizlerde bulunmak sure“ tile devam edecek olursa, bu siyasetin hiç, değilse neticeleri tamamile tavazzuh & dinciye kadar Amerika bir kenarda dura- caktır. Eğer dörtler anlaşması daha geniş bir sükün devresi kurabilirse * ki Obundan şüphe ediliyor * o zaman Amerika askeri ve İktisadi silâhsızlanma işinde o teşriki mesaide bulunacaktır, Diğer taraftan eğer Çemberlaynin si- yaseti ihtilâfr ancak geciktirmekle kalır ve önümüzdeki aylarda meselâ müstemle- kelerin taksiminde yeni bir buhrana yol açarsa Amerikanın vaziyeti herhalde mlü- şahitlikten daha başka türlü (olacaktır. m Slovakyadaki mason localarınm derhal kapatılmasına, mallarımm müsaderesine ve âzasınin polis nezereti altnda bulun- durulmasma karar vermiştir, Çünkü Amerikanın garp niyetimiz Britanya imparatorid#, minin kudretine istinat giltere denizleri kontrol kara devleti Monroe ( doktrin Ameerika Amerikalılarındır) © mez ve cenubi Amerikaya (g3 bulunmayı derpiş eyliyemez. Fa tiki lerdeki İngiliz hâkimiyeti tehdit Ç olursa Amerika garp kısmi kendi askeri ve bahri müda rişli askeri tedbirleri alarak bu " yı takviye eyliyecektir. Beşiktaş klübünde Aylardanberi devam eden klübündeki ihulâflarn, artık b Bu bildirmekle bir sevinç duyuy” Memleketin en eski ve tegekküllerinden olan Beşiktaş klübü bu sabah toplanan kon, için senelerec çalışmış ve hayır şarmış “ eski ağabeylerden kuvvetli bir idare heyeti seçmişti” Aşağıda isimlerini yazdığımı * dare heyetinin, Beşiktaş klüibüsÜ? olduğu mevki ve gerefini yüksel” €lbirliğiyle durmadan ve Yıl şacağma şimdiden emin bulun Yeni idare heyeti göyle kurulmü? Rels: Yusuf Ziya (Belediye 8 resi müdürü). İkinci reis: mühendisi). Umum! kâtib: AP Ziya (avukat). Azalar Rügdü (© başmüdür muavini). Ihsan e mesi kontrol şefi), Sadri Çinh darosinde) ve Sevni, Hİ i “1 Bir İngiliz na öldü Londra, 16 (A.A.) — Damif? nazırı Lord Stanley, Kanadada! tinderberi geçen ay nakledilmiş © ğu Londranın bir sıhat 2,30 da vefat etmiştir. Müt yaşmda idi, Kont Derbynin varisi olan Stanley, geçen mayrsta kabin©€ kubulan tebeddülât esnasında © yonlar nezâretine getirilmiş idi man mayıs 1930 danberi Hindistan nezareti parlâment© şarlığında bulunuyordu. Parlâmento hayatına ilk defa © p 23 yaşında iken Livcrpol meb tiyle girmişti. 1927 den 1929 a kadar mü Partisinin reisliğini ifa etmiş “Ğrenadiers Guards,, zabiti iştirak ettiği büyük harpte mümaileyh, Lord Chelseanın kıziyie evlenmişti. Müteveffa & ğü 20 yaşında olmak Üzere kızın: bırakmaktadır. Kredi Fonsiye Td miyelerini kazavanlar Kahire, 16 (A.A.) — Yüzde ve ikramiyeli Mısır Kredi Fon vi villerinin dünkü çekilişinde? 1903 senesi tahvillerinden numaralı tahvil 100.000, 1981 tahvillerinden 384.514 mumaraf 50.000 frank ikramiye kazanmı$ .# p| >) , 1 a »i n n ti, x 4 4 4 , 3 a d , SELİ SI paraya”