25 Ağustos 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

AKŞ RE EVİ; istanbul Ankara cadi ln Mta 268. Yere edeni katma SEA azı işleri telefonu: 23872 yi 24370 ipa .. dlâdiseter fikirlee Mest Hatay Hataylıların o yegâne mümessili olan | mebusan meclisi seçiminin neticelenmesi üzerine, Hatay devlet mekanizmasının kuruluşunda ehemmiyetli bir adım daha atılmış oluyor. Hatay devlet mekanizma, #i, malâmdur ki, Milletler Cemiyeti ta- rafından verilen karardan sonra Cenev. ! rede mütehassıslar komisyonu tarafın- | dan tesbit edilmişti. Bu istatü hazırlanır hazırlanmaz derhal tatbikına geçildi. İlk adım olarak, devlet mekanizmasınm en ehemmiyetli organmı teşkil edecek olan | mebusan meclisinde muhtelif milletlerin temsil nisbetini tayin etmek fcap ediyor. du, Bunun içinde bir nevi nüfus sayımı mahiyetinde olan kayıt muamolesinin yapılması lâzımdı. Gerek Türkiye ve ge- rek Fransa, bu kaydın bir milletler en, miyeti komisyonunun murakabesi altında yapılmasını terviç ederken, muamelenin bitarafane yapılması ve hiçbir sarsmtıya mahal verilmemesi gibi iyi hislerden mülhem olmuşlardı. Ne yazık ki Millet- ler Cemiyeti komisyonunun mesaisi ge, rok Türkiye, gerek Fransa ve hiç şüp- hesiz şuurlu Hatay halkı için, bir hayal sukutu şeklinde tecelli etmiştir. Komis, yonun bu işle meşgul bulunduğu günleri bugün Türkler de, Fransızlar da, Hatay. War da korkunç bir rüya gibi hatırla, maktadırlar, Bulanık suda balık avlamak istiyen bir takım unsurlar faaliyete geç- ti. Memleket anarşi İçine atıldı ve Hata- ya müreffeh ve mesut yaşama imkânı bahşedecek olan bir idare sistemi, kuru. Tuşu için atılan adımda, Hatay balkı içik bir azap ve işkence vesilesi olmak İstida- dmı gösterdi, Hatay muhtariyetine aleyh tar olanlar, bu anarşiyi, yürünmekte olan yolun hatalı olduğuna delil olarak gös- termek istediler. Fakat bu gantaj ve sa, botaj yürümedi, Hatayı mesut ve mü. reffeh kılmak istiyenler müdahale ettiler. O gündenberi Hatayın manzarası değiş- miştir. Fransız ve Türk delegelerinin mura. kabesi altımda yapıları nüfus kaydı silkün İçinde neticelendi. Kaydm neticesi esa- sen Ötedenberi malüm olan hakikati bir defa daha ilâm etmiş oluyordu: Hatay nüfusunun mutlak ekseriyeti Türk oldu- Bi anlaşıldı, Bu neticeye göre 40 me. bustan terekktip edecek olan Hatay me- basan meclisinin 22 mebusu Türk, 9 me- busu «levi 5 mebusu ermeni, 2 mebusu rum ve 2 si de arap olacaktı. Bu netice. nin taayyün etmesi Üzerine Hatay dev- let mekanizmasını kurma ozmellyesinde en ehemmiyetli adım atılmış bulunuyor- du. Bundan sonra ikinci mütehipler seçildi. Ve nihayet evvelki gün de mebuslar se, çilmiştir. Mebus seçiminde dikkate lâyık bir nokta, her cemaatin meclisteki me bus miktarı kadar namzet göstermesidir. Fazla namzet bulunmadığı için gürültü, lü seçim mücadelesi yapılmasma lüzum da kalmadı. Cemaatlerin ileri sürdükleri namzetler seçilmiş sayıldı. Hataym yalnız Türk halkı değil, bütün diğer cemaatleri tarafından söylenebi- lecek yegüne söz: — Mesut Hatay. Demekten ibarettir, Hataylılar bu gu- urlu disiplinle ilk adımda siyasi olgun, İuklarmnı dünyaya isbat etmiş oluyorlar, Hatay Halk Partisi monsupları, mebus Seçimi Üzerine neşrettikleri beyanname Ne Hatayın tarihinde bu hâdisenin şümul ve ehemmiyetini veciz ifade ile tebarüz ettirmişlerdir; “Hatay çileli günlerini bitirmiş mesut ve müreffeh bir istikbal yoluna girmiş bulunmaktadır. Beyannamede oTürkiyenin rolünden şükranla bahsedilmesi de Hatayllara yakışır bir kadirşinaslık eseridir ki Ha. tayın mukadderatı hakkında aynı alâkayı göstermekte devam edecek olan Türk halkımın kalbinde samimi bir makes bu- lacağma şüphe yoktur. A, Şükrü ESMER * İktisat vekili Şakir Kesebir ve Adi rile İzmirden şe kiklerinden bahsederken, fuarın ge nu, bu seneki mahsulün çok iyi ve bere ketli, rici bulunduğunu söylem Limanlarımızın ıslah ve tanzim Liman ağızları batmış gemilerden temizlenecek Hükümet, bir taraftan bütçeden ey- rilan tahsişatla ve İngiltereden alınan kredi ile büyük limanlarımızm inşası üzerinde meşgul olurken diğer taraf- tan ikinci ve üçüncü derecedeki Ji manlarımızın tanzimi işini de bir şekilde ele almış bulunmaktadır. Bilhassa sahillerimizde nakliyat işle, rinde mühim bir mevkii olan yelkenli ve motörlü gemilerin sığınabilecek - leri küçük limanların tanzimi İşi ön plânda göz önünde bulundurulmakta. dır. Bu gibi limanların evvel emirde temizlenmesi için Iktisat Vekileti büt. şesine bu sene tahsisat konulmaktadır. Küçük limanlarımızın ekserisinin ağ zında batmış bir takım merakip vardır. Ekserisi umumi harp yıllarında bat. mış olan veya sonradan kazaya uğra- yan bu merakibin çıkarılması daha ge- çen sene tekarrür etmiş ve bunlar de. niz ticaret müdürlüğü tarafımlan tes bit edilerek sahipleri bulunanlara çıka. rılması için tebliğat yapılmış, sahibi bulunmıyanlata da ilânen tebliğat ya- pıdarak mühlet verilmişti, Bunlardan bir kesm; 2819 numaralı liman kanunu mucibince devlete intikal etmiş em - valden bulunmaktadır , Bu müddetlerin bir kısmı bitmiş. tir, Bu suretle sahipleri çıkmıyan ge miler devlet tarafından parçalanarak gıkarılacaktır. Bundan sonra bu kü. çük limanların tanzimine başlanacak ve İcap edenlere mendirekler yapıla caktır . Diğer limanlardan bir kısmı ise Denizban ve mahalli belediyelerin yar. dımiyle tanzim edilecek, yolcuların ve eşyanın kolaylıkla nakli için iskeleler yapılacaktır. ” Mehmet Çelikel, lisesi Zovwguldak lisesine bu isim verildi Zonguldak, 24 (A.A.) — Mehmet Çelikelin altmış bin lira sarfile Zon - guldakta yaptırdığı liseye,, Mehmet Çelikel,, hisesi adının verilmesi kültür bakanlığınca (o uygun görülmüştür. Bina bitmek üzeredir talebe kaydına başlanmıştır.. Liseye kavuşan zongul daklılar sevinç içindedir. esaslı HARER — Aksam postam vekili Şükrü Saracoğlu dün Temir vapır göztlecilere İzmirdeki tet- nazaran daha mülekdmil olduğu. müişahedelerinin wemnuniyei ve imizdi Ki Mezuniyetini Gölcükte geçiren Adliye vekili Şükrü Saracoğlu, yahsi” Re lacağı birkaç güm zarfında adliye işleri üzerinde tetkiklerde bukumaca sim. her iki vekili İzmir vapurunun gü verlesinde göstermektedir. imiz * İtalyanın yeni Ankara elçisi Ottavio de Peppo dün sabah memlek* hir miş, Galata rılıtımında İtalyan elçili şılanmıştır. Nikel kuruşluklar | 25 liklerden farklı olmadığı. anlaşılınca Yeniden basılıyor Yeni kuruşluklar aybaşından itibaren tedavüle çıkarılacak Eski nikel paraların o Cumhuriyet hükümeti tarafından ihraç edilecek w. faklık paralarla tebdili hakkındaki 2257 numaralı kanun mucibince geçen sene tedavül mevkiine çıkarılmış olan bir kuruşluklar, 25 kuruşluklardan kıtaca pekaz farklı olduğundan halk ve esnaf tarafmdan sıksık karıştırıldığı ve bilhassa geceleri halkın ekseriya bu şekilde aldanarek 25 kuruş yerine i kuruş aldığı göz önünde tutularak bir kuruşlukların tadili tekarrür etmiştir, Darphane şimdi yeni şekilde ku. ruşluklar hazırlamaktadır, Türk parasının vahidi kıyasişi olan kuruşun yeni şekli eskisinden şu şekli- de farklıdır.: Paranın bir tarafında ge. ne ay yıldız ve Türkiye Cumhuriyeti ibaresi diğer tarafmda 1 kuruş ve 1937 ibaresiyle zeytin dalları buluna. caktır, Yalnız şimdi kenarlarıdüz © lan paranın yerine yenilerinin kıyıları tartılk olacaktır. Bu suretle bir kuruş. Iuklar, 25 kuruşluklardan Kolaylıkla ayırd edilebilecektir. Yeni bir kuruşluklar eylülün birin. den itibaren piyasaya (çıkarılacaktır, Şimdi mevkii tedavülde bulunan bir kuruşluklarda Merkez Bankası tara . Imdan yavaş yavaş toplanarak tadil « dilmek üzere Darphaneye sevkedile , cektir, Maktu fiat usulü hazırlıkları © Maktu fiyat kanununun gıda mağ deleri üzerinde tatbik edileceğini yaz. mıştık. Kanunun tatbikatma ait tali. matnamenin bugünlerde e Ankaradan bildirileceği anlaşılmaktadır. Haber aldığımıza göre, İstanbul be- lediyesi maktu fiyat kanununun ayak, kabı, züccaciye, tuhafiye, mahrukat fiyatlarda da tatbik edilmesini ve. kâletten istemiştir. Sebze ve meyva ve #âlr yiyecek gibi bir günde bir kaç defa fiyat temevvü- cüne maruz kalan maddeler hakkında mâktu fiyat tatbik edildikten sonra büyük sermayeye dayanan toptan fi yatları ancak mevsimden mevsime da. fişen züccaciye, tuhafiye eşyaları ile mahrukat ve ayakkabılar hakkmda kanün daha kolaylıkla tatbik oluna * bilir, Bundan başka gıda maddelerindeki temevvtiçleri halk, hemen ve günü gü. nüne takip edebildiklerinden bunlarda aldanmaları müşküldür. Fakat tuha. fiye, züccaciye gibi eşyanın fiyatmı bilmediğinden mağaza ve dükküne se m a ipnşmiyei eipğinaimiğlniiğinll Tonton amca paraşütçü nede bir veya iki defa uğrayışmda bir kadının veya bir erkeğin aldanması daha kolaydır. Nitekim bir çok tuha. fiye mazalarımdan içeri giren bir müş teriye malın fiyatı 2-3 misli fazla 0. larak söylenilmektedir. Hele kadım ların çekişe çekişe pazarlık ettiklerini bilen esnaf metresi iki liraya olan bir kumaşa on lira istemekte, beş aşağı, on yukarı pazarlık hayli müddet sür. mektedir. Neticede mağazacı tuttura, bildiğine malmı satmaktadır. Bu hal syakkabr, züccaciye, tuhafi- ye ve elbise levazımatı mahrukat fi. yatlarında da öyledir. Belediye bu maddeler hakkmda da kanunun der. hal tatbik edilmesini ısrarla istemiş tir, .—.—. Doğum İnternational Business Machines Cor poration'un Türkiye mümessili Arkada” şımız Afif Esenle eşi Nevzadın bir kız çocukları dünyaya (gelmiştir. Yavruya Belkıs Nilsen adı verilmiştir. Bu genç ve mesut aileyi tebrik eder ve yavruya uzun ömürler dileriz. ve konsolosluğu erkâm #075) Çiftçiyi te Bu maksatla renk r teşkilâk ilk iş olarak 3 müstahsili her cihetçe “irişeri geniş bir propagandaya rar vermiştir. ik şi Bunun İçin köylüye en Pİ. get hitap edecek ve ona giral öter bilgiyi basit bir şekilde Ege tablolar hazırlanması tekar epg tir. Bu tabloların esaslârı tur, Renkli olarak basılacak 05” ir z lolardan 50.000 adet bö Türkiyenin her tarafında, e sal mtakalarında en ufak Ti dar tevzi edilecektir » i e if 1 Koop Tarım krdi Koop. al lerinin damga "*1* yi Ankara, 24 (Hususi) ileri Ky yılı tarım kredi koope?” yetipt nunun damga resmi ir 9 allik bulunan 21 inci madı X gi nün başka suretlerde tat an Ç te olduğu yapılan anh ip şılmıştır. Tarım kredi ver birliklerinin öğünç als Ve ui lerile para yatırma ve yi lerinde yapılacak senet: el Tr velename ve kâğıtlarla gani” re verecekleri dilekçeleri ei minden mınaf olduğu 251İ, çay kanunun 21 inci madd * dilmiş bulunduğundan PU yeti kendi teşekküllerinin 708h? Ve larak yaptıkları bilcümle wi 21 inci madde hükmüne t8” * ge resminden muaf old dairelere tamimen âir, —— Yedinci milli m kurulta$! i Ankara, 24 (Husus) 8 milli Tıp Kurultayı hakk Sevgili yavrumuz Mim neticesi ebedi siya, umulmaz acımıza; erin zesinde bulunmak, telsr” gen * dermek suretiyle gtr api aile dostlarımıza ŞU an e ayrı şükranlarımızı sun, de lamadığımırdan gazete ederiz. api & Meldhat Uz