27 Temmuz 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
UÜ tatl ( 238737 Yağı işleri telefonu: dare Tar “ ân ABONE ; AR Emi rem, Hüdüseter Mhürler Romanya Ana Kraliçesi Mari Yazan: Nizameddin Nazit Reisicumltur olmak, kral olmak, im- parator olmak, kolay şeydir. Güç elan şey, milletldre şef olmaktır, Bir devletin en yüksek hâkimi sayıl mak için bir şok meziyetlere sahip olmka Müzemgeldiği muhakkak ise de tarih bi- ze gösteriyot ki bü mâkamilâra yüksei- mek ve ilişmek, gehe nihâyet bir talih ve tesadüf cilvesidir, Fakat bi? millete şel olmak aslâ talih ve tesadüf işi de. dildir. Zorun, terörün ve işkencenin saçtığı korku kârğısindâ iki büklüm olanların eğilen boyunları üzetinde değil, nar" kör sayılmâaktan çekindikleri kadar minfetteni de iğrfenen asil ruhlu iüdâr ları gönüllerinde yör alan şef, diğet- kâmlığın en erişilmez zirvelerinde do- laşan ve Mâyrafilklar devşifen kâhta- man, nasıl talilin ve tesadüfün adami sayılabilir ki o aslâ fâni değildir. Mukaddes kitaplar, peygamberlerin türeyişlerind höp âkia Hayret vereri mucizeler karıştıtmışlardır. Buğünkü dünya dâ bize milli şefi tıpkı öyle, mu. cizeye bönzet hâdiselerle yanyana gös“ teriyor. Şef, siyasal büyük kasırgalar belitinde belitiyor ve bü Kâsırgâlârm zehirli anafofundan kurlajdığı rhilletis ni sosyal felâh rüzgârların kanatların- da yepyeni bir âleme wlaştırıyör. Bu; aslâ bir talik ve tesaduf işi değildir. Belki ilâhi bir san'at veya çok zor bir bünerlir. Tıpkı bünün gibi kratiğelik te zor, ama çok zor bir hünerdir. Kraliçe niddir?. Kral karısı ve çocüklârınım anâsı , Küçük evlerdeki inkişafıma tamami Ve zit ölarak, kadınlirin, #arâyldida €ntfikalı bir rol oynamak imtyazın: yüzde doksan döküz kaybettikleri dev. fimizde, Kraliçeliğin, soiyal v6 #iyasal rolâ ne derece dönük bir “memed, ha ini aldığı herkesin malimudur. O de tetöde ki siyasal dünye 1l4 devamlı te- gafı onların çoğu, “Almidnak Gota, - yi Okatığtımmadan #müddiimz olan ktaliçelerin âdlârinr süydmezlar, Kieöpatra'larn o Zenabi'lerin, mü bâddes İsiirlerin, Teotane #8 Tevde - ta'latın, Kâstli İzdberlerin, Mari Stuvaft'latm, Büyük Elizâbet'lrin; Kö. sem, Safiye, Turhan Sultanların, hattâ Jozefin'lerin, Mari Luiz'lerin, Öjeni'lerin ve büyük Viktoryaların devirlerinden gok uzaklardayız. Asrımızda bir kra- Diçenin bir şahsiyet yapmak şöyle dur- sun, siyağdi wönada bir “Figure & Si, ma,, olabilmesi bile bir hayli zor bit hünerdir. İşte, ölümü ile dostumuz ve mütte fikimiz Rumân #illletini hakiki bir ma- teme sokan ana ktaliçe Mari, bu çek zor hünerin büyük bif üstadı idi. Romanya içinde yaşayanların ve dr. şarıdan Romüânyayâ bakanların o#on kırk yillik Rumen tarikinde götebildik- leri en büyü insan mutlaka ana Krali, çe Maridir. Kotâsı mütevdifa kral Fer dinand Fon Heherisolern Sigğmisringen, hentiz veliaht ikon de, Kral öldüktir sontâ dü; üdün sütün haftalığı esnisin. da da, majeste Karotür meriekdürden uzdklaşip tâbti oğlu büyük voyvodi Mişele terkettiği günlörde de, Re manya krallığının niyabet ile idare e. dildiği günlerde de, harpte öc, sullta Anâ kraliçe Mari, Avrupanın es ssl hanedanlarının "çocuğu idi. Bâbâdı tw gilterenin büyük kraliçesi Viktoryanın ikinci çocuğu Edimburg dükesı, #ndst Rus çariik kanedanmn & güzel premseşt ve kotası öeki Prusya tahtına krsl yetiştiren Höhenzölerilerir eh yaz kın akrabası idi, Güzel (kadındı. Edi- HABER — Aksam postası LA) ii Mitlerin yaveri | Alman Devlet Reisi Umumiharpte onbaşı iken Hitler'in kumandanıydı Loyt Corc, vüzbaşı gönderilmesini Son < günlerde Avrupimin gartin- da iki siyasi ziya ret oldu. Biri İn gili# kral ve kesli- gesirin Parisi ziya- yeti; diğeri de Hit, lerin yaveri Vide « man'ın OLondraya gidip İngiliz harici. yenile tomsista bu- lanması, Bu Almağ » fa- giliz teması, kralm Paris öeyahatin - den ©vvel olmuş- tur ve ikisinin ara sında bir münase « bet görülmektedir, * Evvelâ, yüzbeş Viasmen'n Kim ols duğunu batıriâta . ah: Widemian upiü « mi harbde yüzbaşı — Mi ve Mitlörin on- Videmân bağı oldrak butum- duğu taburs kumanda ödiyordu. Vide- man, mütarekeden sokrat, ordudan isti- fa etmij ve tcaret heyatma âtilmıştı. Aradan seneler geçiyor, Hitler iktidir mevkilnd geliyor, Almanyanm devlet re- isi oluyor. Videmem ise basit bir iş adi- Li şist, onunla görüşmek istediğine dair ka- ber gönderiyor. Hitler, eski kumanda - nma karşı dalma büyük bir hürmet beğ. lemektedir. Bu #iyareti memnuniyetle kabul ediyor ve görüşüyorlar, Hitler ii görüşme esnasında Vidçma- na: — Sizin gibi bir sdama benim ihtiya cım var, diyor ve yanında çalışmaya da” vet ediyor, tekrar orduya geşmesini is- tiyor. Vidoman evvelâ kabul etmiyor, Sonra, Hitlerin srarı üzerine, razı oluyor, fakat çok yüksek rütbeli Bir kumandan olmak İtemediğini söylüyor ve bunu şart ko- suyor. ar üenüneyii sözüme be idi. Harikulâde zeki ve son derece çalışkandı. Otuz yıl önceki eöinimini Römanya- nin yerinde bugün büyük bir devlet görüyorsak, bü, ihanmalıyız ki ençok önün eseridir, Başka saraylarda, kraliçelerin basit bir protokol bebeği hâlini (aldıkları deviğlerde, güzel gözlerinin ferini, bir milletin yükselişi için çalışarak ön. dürmüş olan, muasır; bulunan bütün kâdımlarin müşterek ve müttehit hay- ranlığını ca'beden dik ve vakarlı belini memleketi için didine didine çökertmiş clan bu asil insan doğtumuz ve mütte- fikimiz Rümen milistinin hakiki Şefi Ve milli sembolü idi şüphesiz. Muasırları olan bizler, çok sevdiği öğ İu mâjöste Karölun Memleketindâri ve tahtından uzuk yaşadığı günlerde, © nün ne Yiprâtiei bir andık imtihanı göğirdiğini daima hatisldiniktan köndü. mizi dlaiyadiğiz. “Ana kraliçe Marimis ölümiyle. bi död giydiği edem Kefdiine temie e tiği döbdebeyi erkekten üstün ödemiş bit han&iki kraliçe, belli de dünya te tibinin son bekiki krdliçelerindes biri siyasi sahsedikddi silinmiş oluyör, Romanya (o kadınlığmın estellek- tüel inkişafını “da tamamiyle kraliçe Marinin addetmeliyiz. Ana Krdliğe Mari, bütün hâyatındi, Rümin kadı. İiğma şahsiyle en güzel nimuniyl wer. mekle kalmamış, ölümünden bie Ka le Viktoryâmın dilberlerine büt estetik dersi çikatmıştır . Mor sateni Kan renkli dökü iyi âgân ht vardir?. Nizamöddin NAZIF kerantilden 1084 de birgün Hitlerin eski yirhas |. manalı Videmat yine yüzbüşi rütbesini #iiyor; o gündenberi de Hitlerin yaveridir. Fa- kat bu, önün resmi üfiydnıdır. Asıl va- ziflesi, siğüsi meselelerde Hitlerin tav- siyesi üzere, filân yaptığı yatdıminrin muavenet etnektir. Meselâ, bundan bir İri sene evvel, Amerikadaki Nâzi teşki. Yâtnın yolsuz hareket ettiğine dalr gö- , Je haberler Üzerine, Hiler Videmanı Amerikâya göndermiş, ve köndisine, 0, radaki vaziyeti hal ve ıslah hususunda geniş bir salihivet vermişti, Videmin, bu s#lâhiyötle, İstediği gibi hareket etmiş ve Amerikadaki Nazi teç- kilâteni wlâh ederek Almanyaya dönmüş. t0, Bugün de Vidöman Hitlerin basi mü- hi talimatını alufak Londraya gitmiş ve orada muhtelif siyasi meseleler hak- kmda alâkadar makamlarla o görüşmüş. tür. Loyd Core, getek kralın Paris seya- bati, gerek Vidersânn Löndra ziyareti Üzerinde yazdığı bir yağıda vaziyeti şöy- le izah #diyor” “Her Hitlerin, yaveri o yüzkası Vide. man'i, heritiye nazırmın - veya diğer Bazırlârm - fikrini âlisdan, hattâ on. larm #alümeti olmadan üs bir veri. feyle İntiltöröye göndermesi manahdır. ” Diğer taraftan, yavdrinin İngiltere sc- yahatini, bü gibi hellerie âdeti olduğu üzer&'sr İçin vöys sihhi sebeblerden dolayı yapılan bir seyahat olarak göster. moms de Möğüm his ymaktadenı Yideman Londraya, lord Halifaks kral- In beraber Pârise gidip Daladiye ve Bo- ne İle görüşmeden evvel harici siyaset. teki endişeli meseleleri onumla gözden geçirmek vazifesi ile gönderilmiştir. Vidaman'ın ingiltereye buluyor - Bü Iki ziyaretin de büyük bir ehem- miyeti vardır, ve hâdiseler üzerinde, kat'i değse bile, büyük Bir tesiri ola Gaktır, 25 sene kadar evvel Fronsoyla olan dostluğümötun biraz değişmesi Avropa tarihinin değişmesine sebeb. olmuştur. İki devlet atâsmdaki yeği dos'fağu tek- rar kurmakta da bu günkü kralın babası tarafından Parise yapılan ziyaret kadar hiçbir Şey ümül olmumeştır. Bü s#iyaret 6 zamanki bir diplemadi hareketi idi O günlerde de Avrupa büzünkü gibi, rakip gfuplara ayrılmıştı ve herbiri, bir #bti. lâf ihtimeline karsı, mevkiini kevvetlen- dirmekis meşgeldü, Büzün Avrupanm iki büyük askeri devleti, diğer memleketleri istilâ tehlil. ketini göstören bir askeri inaceraya a- tilmakta el ele ermiş bulimayor, Buüdan başla, bunlarm ikisi de < mii. letler öemiyeti üzüm olan - birer müs- takil memleketi, Fran, İngiltere ve Rasyahm protestolâarma kulak asmıya- rak İlhak 6#ti. Bu tecavürlörinde müşto- rek bir İdaolojinin geeipiyonları olarak yan yana hâreket ediyorlar, Bu iki devletin başmda bulünün dik- tatörler de bündan evvel biribirlerini #4. yaret etmişlerdir.,, Loyd Cerc bunden sonra, İngiliz krâ- bum Paris ziyaretinde konugulan İspan- ya ve Çekorlovakya gibi meselelerin bu habe asik eniyi HO YORMA pak dar eden meselslör olduklarını işaret 0- diyor ve Hitlerin yaverinin Londra zi- yaretinin Paris #iyaretinden evvel yapri- Püış ölbatinm asil manasmı bu suretle tebâriz ettiriyor. Loyd Corcun Versay muahedesi hâtıraları: 18 “Gida mestlesinin konuşulduğu masada Her yarim inkılâp oluyordu! General Smuti, da, Botha gibi, Afrk kadaki büyük vahşi dünyanın bir çocuğü idi. Dünya meseleleri üzerindeki görüşle tini tecrübelerinden aliyordu. Gene bu tecrübeler onun lâkırdılarıma büyük bir husüsiyet veriyordu. o Bununla böraber gentral Smüts bana Botha | derecesinde bir tabiat çocuğu görünmemiştir. Gene. ral Simüt$ ile Nine? Oksford ve Kemb- riç Üniversiteletinin verdiği Kültürün “güzel çiçekleri, yöiler. İkisinde de, iyi bir şekilde yetiştirilmiş müstesna bir 78: | kâ mevcuttu. Hiç tereddüt etmeden diye. | bilirim ki, Smuts bize imparatorluk iş. | lerinde yardım ödenlörin en mukfediri: İ dir; Lörd Milmer Milrör de mükâtağakâr partiden bizim medislerimze gelen en değerli adamdı. Onda ne Kürzonun zekâsı vafdı. ne de Karsönun bilâgesi. O; çok iyi Söz söyli: yemezdi ve lâkırdılar ağzından su gi mazir. Sesi küvetli değildi, konuşurken | elleri ile hâreketler yapmazdı. Hülâsa, | hâtip olmak için lâzımgeleri şartlan hiç biri onda yoktu. Onda ne Balfurun tahlil kuvveti vardı, me de Bonârın mücadele | kuvveti, Bununla beraber, kurucutukta ve yeni fikirler buluşta herkesi geçen bir kuvveti yardı. Bugün o partirön en büyük noksa nr, karşımda bulundukları iktisadi me- #elelerlâ tığraşacak Milner ayarında bir azası olmamasıdır. 1918 ilkbaharına kadar Milner, fikirle finden istil&de edilen bir o adam değildi. günkü o zamana kadâr'umümi münakaşa İsra hiç iştirak etmemişti; Omn için, fi kirlerini anlatmak'a kelime bulmak zor. saatte bir luğu çeker, gibi oluyordu. Her fâman yaptığım gibi, onu da, harp esnasında ortâya çikmiş karışık meselele ri yalnızca görüşmek üzere kabine odasına çağırmıştım. Biraz çekin- di, çünkü kendisinin orijinal fikirli oldu- Bunu düşünüyor, partilee ve pişin hi kümlere hücüra etmiş o olmaktan korku: yordu. Gıda meldeleri üzerinde (o görüşmeye başladığımız zaman Mülrerin ileri sürdü öö teklier hakiakten çok yeni şeylerdi. Kabindde münakaşaya geçildiği zaman, hatirlatım, Balfour hayret içinde kalmış tı. Bir gralık saate baktı, sonra yanında; kine döndü: — Galiba, deği, her yarım saatte bir inkdlâp geçiriyoruz. Lord Derbi Barbiye nazırlığıntlan çeki line Lorü Milnef . geçmek istedi ve bu Küsusta Krar &ü, Kendisini böyle müğ- Kül bir işi üzerine almaktan ne ben Vağ- geçirebildim, ne de Bonar Lav. Miner vücut itibarile o güçlü kuvvetli bir adam değildi. Önüne çikan mösdledö tin müterfadiyân değişik ve müğkül öl- ması da onda bulunan kuvveti tüketme ye kâli göldi. Bunun da eticesi Münürin şahsiyetinin eni bir gekille (değişmesi oldu. Sinirliliği iftat dereceye varmıştı. Ondan sonra bütün faaliyeti sinirli bir az damın yaptığı işlerden ibâret kâldı İra. desi sdyıfladı ve büyük işlerdeki faydasi gtüikie azaldı. Baz: röeselede ondan gene istifade ediyörduk. Fakat artık lâmbanın aşiği #makta, çünkü yağı kalmamışlı. Medlişte, öski bir devlet adamı olmak #ılati He. fikfinden bazi Büsuslafda isti- fade olunuşordu; (akat, idare adamı ola. 0 CUMHUR “, Mükemmeliyet iştiY GUY üER maksi öderse Hare v kdftdiri,, sözü; Peyame z güükü yüzısıse göre lenbelliğin ğtm müdefcasıdır. Muharrir şöpi€ diya “Küilüiğmis ve iklazan şair; YAPIYI #örülür. Eline kstemi aldığı e Bedenberi yazdığı öluz ölte * gururile, kapı kapı dolaşarak, kule köşelerinde çömez avıl Si ebesi şâirin Yağı meştötne ko Marımı ifşu edebilecek Bir mek eidişesinden başka bir ş# BİF tasanın tek © mahsolü SİLLE ESE SİLİM LLELEE İL İŞ İS İLLEL EZELİ SELE ğ Cİ malıyaaki fari bir eser teşitii tönün höcmimi ve zenginliğini tândeki aşırı titizliğine fedd kâ€, Böyük bir mabedin mimari © yedin bir kapısı üstünde Ki döken oğrüzcı kalfalırından biri Sanulkârda mükemmeliyet İst mrölerinden biri de külliyat dir: Katedral veya selâtini cami ç şapel veye mescit gibi kalan UÜ serle sanat firihinde geniş bir edilemez. Böyle bir nisnetsirliği” yoktur. Üstünde tektük birkaç bücür bozkirlaria ormanlar arasında Mükemmeliyet iştiya bir bollukta kartarır: önun kadar kötü bir # mükemel değildir. İnsan rühurdaki eser haline . karalamalarile #anatkâr 6 ” verilseydi yeryüzünü dâhiler p Kıt eser vern adam, tesaddfüf Bi bekler, İki döşeşle oyün alin p çok, fakat yalnır şanstle oynnöf üsta oyuncu yöklur. i Tesadütün verdiğin! gene Düşes bekliyen sanatkârın 18, İyiyi alıp sölördüğü gibi. / Sanstkör fırsat köllamaz, (rsi Sanstkir fçit mükemmeliyet Hdi Bududu yoktür. Her eseri, velkini biraz deha lamamlıys” mül merhalesi olduğuna hile, aminn sişümdik ens yaptıkça ve yaraltıkça aradığı Yele yaklaşır. “ Avrupada bir deği* 4 UĞUN, günün meseleleri güel yi hukuku beşer e#miyeti | olarak lanılılan Albert Bayel İfenf) gafın yazısını okuyoruz. — Mi . digor: “Bugün hava © değişmişti” Avrupa ve Balkan devletleril€ talyan mihvori arasında bir Köwiştir. Dünya sahi Bani mann bir hakikat olması Jz30“ Zaten yarası bir haktcattir Kİ te ve Erandd Ota Arfuya vE İetlerinden şikâyete kendilerini dükleri zamanlar — bile, or” Belkân milletleri daima onlarla ve mühabbâi göstermekten #' tır. Halkın gölterdiği Bu #8 İngiltere ve Pfansa, Orla A“ kanlarla başlıyan bu yaklaşmalı dirmeye mecburdurlar. İnsi #4, Çekoslovakyanın işgaline miyeceklerini tlân #imekie fİR adinin atemiş bülünuyo kâfi gelmez. Siyasi öle ağ fsnliyenlerle de Hellken v6 yi devletlerini Paris $€ Lo Mimi, Bit #ömanlâs bütün dünü ii # , Tokyo mihveriden Bişi. Fakat bugün bü hayli #ayifinmişter: Japö Ads saplanıp kalmıştır. Dizirmda bile #rlik bir İse; ne Kada kavvetii ol İngiltere, Frünas ve Sov: bayına harhetek deliğini İse. Binacnaleyh artık hire külmarmıştır. Bu sebeble dömaktnsilerilk Barkân derletlerinin dövümle ve le yaklaşmınları için yo) «© tar İçil or Ârrüpi ve bir faaliyet sahasi açılmı” yaya sulh gelireeek — © kuvvetle müdafei ederirri* pati kazanacaklardır... rak artik öndan (bir #Y eğ Hâfbiye nözâreti önü 8 dürmhüştü. Üzerine bir si yaşında bile yıpratacak geye çi tr. Bu işonu vaktinde eğ ti. İstifa ettiği zaman, iye toplaması mümkün © i gelmisti. YA ELELE FES EELĞİESFİL
