8 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 7
SİLKTEŞRİN — 1537 © Ramazan yaklaşırken :2 TESBİH... «$ Bu HABER — Aksam postasi değildir, bir zevk, bir süs ve bir güzel sanat eseridir de...,, €Yhülistöm Cemalettin Efendiye Hint müslümanları tarafından hediye edilen Anber tesbih... güzel sanatin meşhur üstatları: Horosun Sy Sadı, Halli, Beşiktaşlı Rifat, Balatlı Nurl, Ali Bey... Beni — Yazan : Nizamettin Nazif ye in daleddin testihçilik hakkımdaki e devam ediyor:) — 8 ela demirhindi, pelesenk, gül Seni, ,* KURAR tesbihler de çok kim. hay kl oksar. Bunlar tabii bir biliy Yarıklı olurlar, Kukayı tabii ik muz. Bu bir nevi cevizdir. dili, “ Matay “ ağacı da Hindistandan ithal e- Horoy 4328 meshur. tesbihçi bir Salı» e Yard; Kuka tesbihlerin “sır. i Bilen cinsinden iki tane çek; il Aslan yukarı baktınız mı, tey e dururdu. Çok mükemmel bişi, doğrusu. Yine meşhur tez - Biaşiay Pikvi üstenm bir pelesenk Tüsy iş, SÖFMüZtüm; harikaydı doğ. Kölleçay Süliba Salâhaddin Refiğin baky, > onundadır. İnsan saatlerce Na * Bözlerini ayıramaz. Yaldızı " — in > lap yala bilir m kut an isiniz? Bu usta. tesbili yapmazlardı. Misk k Ağızlıklar, kaşmma âletleri, im Ve Coplar da yaparlardı. adaş zi dervişler çile çıkarırlarken, Sin kulla 2 ederken uyumamak İ. Koltay, Pali Bı, bir çift küçük Verde anı eKiYdi ki, Derviş oturduğu e 1 koltukları altına geçirip Mek dub Kendini askıya takardı de. — By olacak değil mi? Ne >“ İ& Gop neydi? ge Bkm Jarlarm, müşirle - ki, kibar benzer küçük bir değnek Pl mevlevi şeyhieri bün - Pürlardı. NS birr tane bulundu - Endiğine T, Üstünde canım. Cap NR değnek, ayn, aslı çöptü. Yani — Tesbi » Zarif değnek manasına, dür Yükeçi liğin tarihini nereye ka — ' Mtebiliriz» < Hay Sok eski devirlere kadar. elde Demek istediğim $u... i ki eni eski tesbih hangi ta. Soy nadir? d Niha eN. Ha Veya Şık, Yi vet sultan Mahmut devrin. üçü Eilermedin, üçüncü Selim üncü Ahmet devrine kadar dev, eden böyle? Dömek daha eski çit olanlar her kaybolmuşlar ? m a... Tesbih 90 Ju ise ipi i tanesi kayboldu kopan Enaz. 38 lü 158 yine öyle Ipi bir imamesi veya Üç tanesi tah, | Hatır atan iye e vi elinden fır. bri Kolleksiyonculaypı Geri dun çe ski sanatkâr Sultan Mahmu böta, ei Miçibeşısi Topkapılı Me kmmt — mu, bir 2 ; eri, laklı Rifat, (buna Sağır da 4 — Balat, 5 — Benli Ay bey, deki, ti yalnız Rifet merhumun dükkân: filin yok. tu, O, bütün bir yıl çalışır, 150. 200 tesbih hazırlar, Ramazan yaklaşmca, bunları ceplerine ga Babrâliye ir, doğru sadaret mühürdarınm ©. e girerdi. Orada sekiz on tanesi. ni satardı, sonra bütün kalemleri do. laşırdı, herkes birer ikişer tane alır. ir bakanla ir fik vera, bilir misiniz? — Rifatın iki fiatı vardı, Ya üç al. tina, ya beş altma satardı. Ali efen. dinin de bazan dairelere geldiği olur. du. Onun Romanya kehribasından yaptığı tesbihler pek makbuldü. Bu a dam Harosun Saği ile bir devirdendi, fakat ondan çok Sonra öldü, — 'Tesbihlerin madde bakımından değil, sanat bakımmdan en kiymetli. leri hangileridir? — Bence “haddeli tesbih, adı ve. rilendir. Yani bütün taneleri büyük. lük ve ağırlık itibariyle biribirinin ay ni olan tesbih. Horosun haddeli tes. bihleri biribirinden miligram farket - mez, Sonra kristal Üzerine neoef ke. sotası yapılmış, pırlanta gibi sart bir tesbih görmüştüm, o da çok sanatki. raneydi. — Peki... Bu kadar çok tesbih nevi. ne lüzum gösteren #ebeb neydi? Yal. nız bir sanat zevki mi? — Şüphesiz zevkin incelmiş olmaar. Fakat kibarlar günün hemen hor saa. tinde değilse bile, her üç saatte bir mutlaka tesbih değiştirirlerdi. Yani bir tesbihi bırakıp bir başka tesbih alırlardı, Sanra, tesbihlerin kışın kul. lanılanları başka, yazın kullanılanla. TI başka olurdu. Yazm kullanılanlar taştan ve tahtalardan yapılanlardı. Zira diğer maddelerden, hamurlaştı. rilmiş, şeylerden yapılanlar, yazm #£. cakta yumuşadıkları için . kullanıla - mazlardı. — Ramazanlarda kibarların her üç sastte bir tesbih değiştirdiklerinden bahsetmiştiniz. Lütfen şu tesbihlerin teşrifat sirasmı bana bildirir misiniz? — Hayhay... Evvelâ şunu söyliye: yim ki, Ramazanda ekseriyetle ko - kulu tesbihler kullanılırdı. Kokulu tesbihler şunlardır: 1 — Anber. 2 — Müverd. 3 — Ödağacı, 4 — Hüveydar!, 5 — Sandal. 6 — Kalembek. in Daha birkaç tane vardır - meşhurları. bunlardır. Kalembek de Lebik gibi Medinede bulunan bir ağa. cm meyva çeki oluyor. Ma. amafih bu tesbihleri kokulu cirise #ok- mıyanlar da vardır. Şimdi teşrifata gelelim, Efendi hazretleri yataklarm - dan kalktılar mı, ellerine Hüveydâri tesbihlerini alırlar. Öğle namazını kılarlarken se€0n üşüme dağatı tesbihleri durur. Sokağa çık- tıkları zaman sandal tesbih ellerindey. 80 kalembek mutlaka ceplerindedir.. İkindiye doğru Mâverdin sırası gelmiş tir. Saat ezani 11 oldu mü; artık top patlamak sırası gelmiştir. Herkesin elinde Anber tesbihler beliriverir. da çok güzel bir anber vardır. 33 lü bir tesbih. Küçük ceviz büyüklüğünde taneleri olan bu tesbih Şeyhülislâm Cemaleddin Efendiye Hint müslüman. ları tarafmdan hediye eğilmiş. Ondan mil paşa da Ahmet Halide hediye et- ti. Ustad Efdaleddini daha fazla yor - |: mak doğru olmıyacaktı, Teşekkür e- dip yanından ayrılırken elindeki tes- bihi uzattı; — Şuna bakmız.. Bana kiymetli bir tesih gösterece. ğini sanarak taneleri tuttum. — Hayır... . dedi . Şu kamçıya ba. kımız. — Kamçı neresidir? — Şu püskül yerine konan maden örme kordon... — Evet.. Cidden güzel şey. — Bunu yapan da kalmadı. Bunun incilileri, mercanlıları vardır, Bunları son zamanlara kâdar bir yahudi ya pardı, öldü mü kaldr'mı, bilmiyorum; fakat o da ortadan Silindi; — Son söz olarak size şunu söyle. mek isterim. Tesbih dini bir vasıta. dan ziyade bir lüks, bir eğlence tim. saliydi de. Ve sanırım bu yüzden memlekete bir hayli para da girerdi. Evveloe 400 artisti geçindirmesi, bu sanâtm bizdeki revacmı ve ulaştığı dereceyi İyice ihsas eder kanaatinde- yim. Hinde; Cavaya; Mısıra, Fasa, Tu- musa, ve Avrupaya ihraç ettiğimiz tesbihler-İştanbulda birkaç bin kişiyi yaşatırdı. Çok nazik ve kibar olan bu üstad- dan ayrılınca arkadaşım ve dostum Burhan Toprak'ın Güzel Sanatlar A: kademisinde bu güzel memleket sana- tının biricik ustasından istifade ede. IÇERİDE: * 12—10—087 salt günü saat 15 de Bay- oğlu halkevinin Tepebaşındaki merkez bira. sında Semih Mümtaz tarafından “Adâbımu. aşeret,, mevzuunda konferans verilecektir. * Belediye çöp toplama sandıklarında, hat. tA çöp arabalarında çöplerin uzun boylu dur. maktan mütevellit kokuları ve saçtıkları mik roplarla muhitin sağlığı üzerinde muzır te. #srleri olduğunu düşünerek bunları, seyyar memurlar marifetile, sık sık dezenfekte et. tirmeğe başlamıştır. * 29 Nkteşrin cumhuriyet (o bayrammnda yapılacak büyük merasime ait o programm asanları hazırlanmaktadır. * 29 #lkteşrinde Çarşıkapıda açılacak olan küçük sanatlar sergisi için hazırlıklara baş. lanmıştır. Serginin kurulacağı Ayakkabıcı. Yar köoperatifi binası tâmir edilmektedir. * Müşterek ema? cemiyetleri relsleri dün cemiyetler merkezinde heyeti umumiye ha. İlinde bir toplantı yapmışlar ve son hir sone. Mk hesapları tetkik ederek yeni merkez Be. yetini seçmişlerdir. * Yudız . Taksim ve (Topkapı, Sirkeci hattmda fhdas edilecek otobüs seferlerine sit tetkikat bitmiştir. Bu batlara altışar srsda 5 Adana ile telefon muhaveresi başladı hattı da yakında açılıyor Ankara, 8 (Telefonla) — Şehirler arası şebekesine dün Alana te.efonu da katıldı. Dün Adana ile ilk mükâle - meyi yapan Nafıa Vekili Ali Çetinka- yadan sonra hat umuma açıldı ve Kay- seri — Kırşehir — Eskişehirden şebe- keye bağlandı. Adana hattını, noksanları ikmal edilmiş olan Mersin ve Tarsus hatları takip €- decektir. Bu suretle şebeke Suriye hu- duduna vasıl olmuş bulunacaktır. Yapılan proje mucibince bundan son ra Mısır, Filistin ve Suriye cn yakın karayolu olan memleketimiz üzerinden Avrupa ile telefon mükâlemesinde bu- Sinema yıldızı Renate Müller öldü 3 yalnız bir ibadet âleti Mersin - Tarsus ve Sivas - Erzurum telefon Junacaklardır. Bunun için rsmarlanan âletler yakında gelecektir. Mısır, Suriye ve Filistin şimdi, Av- rupa Ve muhabereyi telsizle temin et- mektedirler. Gelecek ay Sivas - Erzrum telefon hattı da şehirler arası şebekesine bağ - lanacaktır. s Görünür. görünmez kaza Rizeli Nazik isminde bir kadın dün Kadıköyde Nazirağa çayırında tren yo. lu üzerindeki setten geçerken ayağı ka- yarak düşmüş, başı raylara çarparak ağır surette yaralanmış, -hastahaneye kaldırılmıştır. Bir zavallı diri diri yanacaktı Beyoğlunda ortâ karanlık sokağında oturan otuz yaşında Nuri dün gece evde kimse yokken lâmbayı yakmış, odasına çıkarken birdenbire sarası tutmuştur. Nuri yere düşünce, devrilen lâmba tutuşmuş, elbiseleri yanmaya başlamış. tır. Komşulardan biri alevleri görmüş, hemen Nurinin imdadına koşmuş, sön- P y Renate Müller $ Berlin, 7. (A.A.) — Sinema ektrisi Renate Müller, bu sabah senatoryom » lardan birinde velat etmiştir. Istanbul könüşüyor. - *XBaştarajı 3 üncüde) düman olacak. Kış geliyor. Artrk işsiz. Mk te başlıyor, hattâ başladı demektir.. diye söylendi. - Sözlerini bitirdikten sonra Ahmet bizi kahve içmiye davet etti. Hemen, hemen razi olmak üzere idim ki, Ali- nin hiddetii hiddeti yüzüme baktığı- nı gördüm. Mecburen özür dileyip “kahveyi başka zaman içeriz, dedim. Bu dertli ve kasvetli sokaklardan, o. tomobili bıraktığımız cadde İstikame « tinde uzaklaştık. HABERCİ bileceğini düşündüm. Ve yanlış düşün. medim sanırım: Bü sanatı niçin ihmal edelim? Ne. den öldürelim” Nizamettin NAZİF * Sırt hamallığı yasağından sonra bazı yük arabalarına haddinden fatla yük konul. ripci devreden alınan neticeler çok iyidir. * Bu sene hukuk fakültesi imtihanlarında muvaffak olamıyan ikinci ve Üçüncü amı? talebelerine dört senelik program tatbik e. dilmiyecektir. * Karagümrükte kardeşi Kadriyi bıçakla izi İLKTEŞRİN — 1087 Hicri: 1358 — Şaban: Güneşin doğuşu Güneşin batışı 803 1748 Yapraklarm dökülmesi tahsis olunmuştur. Yakında seferler açıda, Vakit, Sabah Öğle Ikindi /.kşara Yatsı İmsak Ta 442 1201 1514 “1748 1013 AM dürmüştür. Nuri hastahaneye — kaldırıl. mıştır, 600 liralık kadın çantası Suadiyede oturan kablo şirketi müdü- rü Muradın zevcesine git 600 lira kıy. metinde üzeri pırlantalı altın çanta bir kaç gün evvel çaknmıştır, Emniyet ikinci şube memurları tara- fından yapılan tahkikat neticesinde şan. tayı galanın Refia isminde bir kâdin ol- duğu anlaşılmış, yakalanmıştır. Refia çantay: 200 liraya birisine sat. tığını itiraf etmiştir. Çanta satıldığı yer den geri alınmıştır. 13 yaşında sabıkalı Vefada kovacılar caddesinde oturan 13 yaşında sabıkalr Mehmet, Mejcanda kilit hanın üst katında paçavracı Şaki- rin oda kapısı üzerindeki pencereden içeri girerken görülmüş, yakalanmıştır. Iş kazası i Şişlide çuha fabrikasında &mele 30 yaşında İbrahim silindire mal verirken #l elini makineye kaptırmış, parmak. lar: tamamen kesilmiştir. İbrahim, söz söyliyemiyecek bir halde hastahaneye kaldırılmıştır. Ağır surette yaralıyan İsmasi, dün O akşam birlaci sorgu hâkimirği tarafından tevkif e. dilmiştir, * Üriveraltedeki bazı "Türk © profesörleri Bağdat Üniversitesinin tekliflerile karşılaş. muşlardır. Profesörlerimizden bir O kaçının Bağdat Üniversitesine gideceklerine iktimal verilmektedir. » Tonya, Ayancık ve Merzifon kasabaları elektriğe kavuşmuştur. DIŞARIDA: * Dün, Londra borsasında Fransız fran. gında küçük bir yükselme görülmüştür. Ev. veiki akgam 150,84 te kapanan o frank, dün 160,40 te açılmış vo 150,28 de kapanmışlır. * İngiliz işçi partisi konferansı, çetin mü. Yakerelerden sonr, İngiliz hükümetinin sah Yanma programını, 262 bin oreye ©Okarşt 2,169,000 rey ile basrip eylemiştir. * Veziristanda asi yerliler, İnriliz kuvvet. Jerins hücümda bulunmuşlar ve iki İngiliz zabitini öldürmüşlerdir. * Sovyetler Birliği geçen eylül ayı içinde Amerikadan #ilâh ve harp Jevazımı olarak an milyon dolarlık mübâyaatla bulunmuş. tur. Bu mübayaatın yarısı donanma için ya, Pdmıştır, ' * irlandada yaz tatillerinden sonra ilk de, fa toplanan parlamento siyasi muarızlar Ara. sında gürültülü sahnelerle içe başlanmıştır. Celseyi inkıtan uğratmak istiyen dört kişi Zorla hapı dışarı edilmiştir. ö GİNE İn Me
