25 Mart 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5
italyanın hava kuvvetleri Eskiden ne halde idi, en son vaziyeti ve teşkilâtı nasıldır ? İtalya, düny kuvvetli “havi devle'» Meri, arasında smüihimn bir mevki tutmak 3 mevkii faşist ilderi Musoliniye torçe Mi oldugmuru açı iylemek lâzradır” Zira | an © sonra basit bir Miâno © say'avi WEN de havacılığı ini — anlamı, muşta. Müsolie le tarif ediyor ve | Italyan pta bulunuyordu vyareleri © memleket urunun derecesine © göre 42 kuvvetli veya © hiç tesirsiz t tayyarecilikle — alâkadar | » bavk şuurunun varabilir. ?amanden bügüne kadar geçmiş. aş Şimdi Musolini şeltir ve İtatyanm kuv. Mİ bir kava u vardır, Buna dair tap- Tarildizimiz'en son m Batı oluyumuz:| İtalya hava kuvvetleri iki kisa ay- eemn man hav Me raracilikte BA Büzeteterina şu bi i “Bir memlake Seki havacılığın © kuvveti ke filoları, Pişizmin iktidar mevkiine gelmesin. en evvel İrsiya kava bütçesi 70 miyon #etten ibaret”. Musolininin ilk işi bu. MS 122 milyona çıkarmak oldu ve (1926 71927) mali senesinde İtalya bava in 700 milyoı t Di ğ. Magi, yon olduğu gö z Musolini 1930 yılına kadar hava kuy- #terinin bütçesini daha fazla arttırma. 4 lüzum görmedi. Fakat 1934 de bir Milyar 200 milyon liretlik o ievkalâde Mühpisaş sildi ve geçen yıl hava bütge- 5-290 milyor Hiret daha ilâve edildi. Pevkâlâde tahsisat eskiyen tayysrele- Mİ değiştirmek benzin almak, depolar X Yatmak, mmanev: , O teerlibelerde'| limak yeni motörler, yeni hava si. Siları satın almak için kullanıldı. 600 | Yonu 1934 yılında, 300 milyonu| 235 de ve 300 milyonuda 1936 da Mrfeğiydi, Bundan başka müstemleke bütçeleri e Yava kuvvetlerine tahsisat ayırmak- Ürer. Yarasa “Trabiusgariın 1936 Me esinde havacılık için 40 milyon li- * konmuştu. ava nezaretinin teşkilâtı talya hava nezaretinde, istişari iki ite vardır. o BunlJardaş biri büyük| Mtberi zabitlerden mürekkeptir, “Hava | Man, adını taşır. Diğeri motörler, #Yareler, meydanlar ve malzeme ile | ul olan teknik © komitedir ki en| Mimtaz mühendislerden, ihtira sahiple- | den, âlimlerden teşkil edilmiştir. Bu ' “3 komite doğrudan doğruya Musoli. İle temas eder. İtalyan tayyereciliği- Ma b ütün esrarı bu komitenin dosya- Yenda durur. ” ir nezareti dört şubeden mürek. tir. Birinci şube üç kısma ayrılır: — Hava ordusu, sre © Açık denizde donanmanm faaliy etine iştirak edebilecek bir kuvvet | addedilemiyen İtalyan deniz tayyareleri. Yazan : 2 — Kars ile birlikte çalışan tayya. reler, 3 — Deniz kuvvetleri ile çalışan tayyareler , Hava ordusu hava harbi ve İtalyaya hava birlikte yapmağa emniyeti vermeğe memufdur. Hava ordusu (teşkilâtının çekirdeği “filo,,dur. Hava gruplarında» ki filo sayıları biribirine uymamakta. dır. Hava alayları da o mühtslif hava gruplarından mürekkeptir. Bir alayda, ki grup miktarı diğe çoktur. Birkaç hava alayı © birleşince “hava livası,, âdını alır, ve "hava fırka» larr,, bu livalardan bir kaçınm birleşme: sile teşekkül! eder. Birkaç kumanda altında den âz veya 1 karım rleşmesile meydana | gelen kuvvete ise “hava donanmasr,, a. d: verilir. Hava ordusunda 42 filo gru. pu vardır. Buülar birkaç büyük rütbeli | kumandanın emri altında bulunmakta- dırlar, Kara kuvvetleri ile bi çalışan hava kuvveti ise keşif tayyarelerinden mürekkep 15 filo grupundan ibarettir. Donanmada tayyareler Donanma ile birlikte çalışan tayya- teler dört ayrı kumandanın emrinde dört büyük grup teşkil ederler, İtalya. nın bir tane tayyare gemisi vardır: Miragliya Yapılmakta olan 35 şer bin o tonluk üyük harp gemilerine herbiri: görder tayyare fırlatabilir kudrete o mâne- ikte .nık (9) dar yerleştirilecektir. Tamir edilen Çezar ve (Kavur adk zırhirların ortâ taretleri © çıkarılmış ve buralara dörder tayyarelik katapultlar konmuştur. Yeni yapılan kruvazörlerde birer i- kişer katapult ve 2.4 tayyare (o vardır. Fakat deniz tayyareciliği İtalyan hava kuvvetlerinin en zayıf unsurudur. Meş- hur havacılık mütehassıs Mavarino son makalelerinden birinde diyor ki: “İtalyan deniz tayyareciliği kendi. sinden faydâ umulacak derecede kuv. vetli harp vasıtasına benzemiyor. İtal- yanın, sahillerdeki üslere (o dayanarak donanmaya yardım edecek O hava kuv- vetlerinin haricinde bir açık deniz har. binde donanma ile birlikte çalışabilecek hakiki bir deniz tayyareciliğinden mah- rum bulunduğunu © sanıyorum. Zaten İtalya da sahildeki üslerine dayanarak denizde harp edebilecek iyi ve tecrübe- li tayyarecilerin sayısıda çok değildir. İtalyan tayyarecileri öç kısma ayrı. lırlar: 1 — Pilotlar ve rasıtlar uçanlar. 2 — Karada çalışanlar 3 — Mütehassısl, mi bilfiil Şekip Gündüz 18 temmuz 1936 da neşredilen irade- den anlaşılıyor ki uçan (o zabitler beş hava donanması kumandanı general, ye- di hava fırkası kumandanı hava livasi kumandanı general, 68 mi. ralay, 166 kaymakam, 160 binhaşı, 676 yilzbaşı, 652 birinci ve ikinci mülâzim- den ibarettir. general, 21 Bu 1.155 hava harp zabitine, tayyare meydanlarında ve imalâthanelerde, ra- sat merkezlerinde çalışan 538 zabit ile mütehaşsıslar kadrosunu 140 > teskil eden biti de ilâve etmek lâzımdır. Tayyare meydanları Hava ordusunun emrinde, 1922 sene, sinde ancak 28 tayyare meydanı vard 1933 de 8İ meydan yapılmış yordu. Gene 1933 yılındı hava kuv lerinin 40 kışlası, kumanda heyetlerine mahsus 100 binası ve diğer işlerde kul. lanılan 800 muhtelif dai vardı, Hava mıntakaları 16 temmuz 1935 de verilen bir karar ile İtalya dört hava mıntakasına ayrıl mıştır. Birinci mntakanm kumanda he- yeti Milânoda bulunmaktadır. £ İkinci taka kumandanı Padu'da oturur. Ü. çüntü ve dördücü mıntaka kumandan- ları ise Roma ve Baride (o bulunurlar. Sardünya hava © kuvvetleri kumanda | merkezi Kagliyari kasabasıdır. Hava ihtiyat zabitleri ve neferler Hava ordusunun fen şubesi 240 mü. hendis ve 195 zabitten (o mürekkeptir Hava nazırı ayrıca 1900 ihtiyat zabiti 1500 küçük zabiti kısa müddetlerle em. ri altında bulundurmak salâhiyetini ha- bulumu- m izdir. Hava ordusu emrindeki kıtaatta 30,396 nefer vardır, Gene 1936 karar- namesile, bahriyeye asker yazıldığı gi. bi hava küvvetlerine de gönüllü toplan- maktadır. “Hava adamları,, adı verilen bu gönüllüler yetiştirilmekte ve bunla: | rın içinden en iyileri seçilerek muvaz. zaf hizmetlere alınmaktadır. Mektepler ve fen milesseseleri. ! Bununla beraber Musolininin en faz- la ehemmiyet verdiği şey tayyarcciliğin tekemmülü için çalışan enstitü ile pilot yetiştiren âli mekteptir. (Fenni hava rin ve yüksek hava tahsisin âli idaresi doğrudan doğru nin elindedir. Fenni çal, rübeler su merkezlerde yapılmaktadır. 1 — İrtifa şubesinde tecri 2 — Desenzano'daki b mektebinde, 3 — Roma ve Torinodaki mühendis mekteplerinde, Bütün İtalyan hava merkezi lâboratuvarr ise kilömetre şimali şerkisimdeki çelyodadır. yüksek kuvvetlerinin Romanın 25 Monte | Bürada malzeme, iptidai madieler, yapılmış olan ve uçmakta bulunan tay- yareler üzerinde ayrı ayrı — tecrübeler ve incelemeler yapılmaktadır. 1975 nisanında inşa edilen bu mües. sese son günl at daha genişle- tilmiş ve büyük bir “sun'i frrtina daire- si, ilâve edilmiştir. İstifa şubesindeki pilotler normal ola. rak 12.000 metreye (o çıkmaktadırlar. Bunlardan pilot Donato 14,431 metreye yükselmiştir, Garda gölü Kenarında Desenzanoda Mareşal Balbonun açtığı yüksek sürat mektebinden diploma almak erey güç- ür. Bu mektebe kabul edilen talebele- ancak beşi ek sürat pilotu rin her on iki tanesinden yahut altısı yül diplo. a Musolini: | Bu almak için üç kilometrelik bir (sahada | saatte 500 kilometre süratle uçabilmek İlrrmdır. 1934 yılı ilkteşrininin 29 un-| tu günü pilot Agello © Firançeskonun ması alabilmektedir. diplomayı | — 0, N İtalyanın büyük hava nakliyat kumpanyası Ala Littoria'nın yolcu, posta ve yük taşıdığı şebeke ve kullanlığı tayyare tipleri, (Bu harita, Bü. yükderede İtalyan şirketinin faaliyette bulunduğu zamana aittir,) sâatte 705 kilometre süratle uçtuğu yer burasıdır. İtalyan hava sanayiinin fen bakımın. dan bir hayli kuvvetli olduğunu kabul etmek icap eder. Milâno ve Torino po. liteknik mekteplerinde birer aerodina- mik Milâno, Pize, (o Nepoli ve Ceneve mühendis mekteplerinde de hirer #ero- dinamik profesörü 'ders vermektedir. Tayyarecilik müesseselerinde çalışan bütünmmallimler “hava: mazırlığında | mektepler müfettişliği emri altıridadır. | lar. Bu mekteplerin başlıcaları şunlar. dır: 1 — Roma hava harp mektebi. Bü mektebe vüzbaşılar kabul edilir ler ve iki sene okutulurlar. Ayrıca hu, kaymakamlara mahsustur, Bu mektep - mezunları ha- va erkânıharbiyesini teşkil ederler. 2 — Roma mühendis mekteh 1926 da açılan bu (o mek'epte hava mühendisleri yetiştirilmekti İ susi bir kurs vardır ki 3 — Kazert hava akademisi, askeri - Tseler me-| < Kabul edilirler, dört yrl okürlar, zabit olurlar, | * İhtiyat zabitleri için iki (o yıllık ayrı bir şube vardır. Üçüncü bir kısmı daha vardır ki buraya yüzbaşı rütbesindeki zabitler kabul edilirler ve yüksek tay. | yatecilik dersleri alırlar, Bu akademiye Pilotlar ve rasıtlar icin syrıca muh- telif mektepler vardır. Bilhassa Kapu- | daki mektep çök © mükemmeldir. 1935 senesinde heva mektepleri müfettişliği 6.000 mütehassıs pilot yetiştirmeğe ka, rar verince Roma,' Milâno, Napoli, Ve- nedik sânayi enstitülerinden de istifade edilmiştir. Malzeme yenileştiriliyor Son aylarda büyük bir sürat ciyetle İtalyan kava kuvvetleri edilmekte ve tçuş vasıtaları venileşti. rilmektedir. 1935 mayrsında bütün eski bombardıman tayyareleri hirmetten kal dırılmış yerli birdrman tayyare'eri konulmuştu e hep yeni sistem bom- Pr. va ordularının 13 ündü yıld#» me, rasimi yapılırken T.itto daninda S— $i Savova motörlü 120 yeni bom! resi görülmü 1905 ye 1219 hârp tevvaresile 881 ihtiyat tay. | mürek'zenti, İtalvan hava k“v- | vetlerinin bi leri Habeş harbi kamlar artmıstır. Hava nakliyeleri İtalyan hava > hava mev modeli te itman tayya- ür. başlangıcındı hava ik bir faaliyet gözterdik. şiddetlendikçe bura. nekliyatma sathi bir göz atmak on yel içinde bu sâhida ba“ sarılmış olan ilerlemeyi de anlamağa kâfidir, < İtalyada ancak 1926 meiiniridkiniği | tayyare ile yolcu taşmmaktadır. Bu se- nenin nisan'da S.1.$.A Soğleta İta. liana Setvizi Area yani (İtâlyan o hava seferleri şirketi) kurulmuş ve ilk tay« yare ilk seferini (o (Torino — Trieste) arasında yapmıştır. 1930 da ise İtalyan relerinin yolcu naklettikleri şebe. ke 11.000 kilometreyi aşmış bulunuyor. du, Bu sür inkişafı üç yıl sonra bü- tün şebekenin yeni bir teşkilâta devri takip etti, Ala Littoriasadlı büyük bir kumpanya kuruldu ve S.İ.S. a ile S.A, N.A. adlı şirketler bu kumpanyaya gir- diler, Ala Littoria biricik değilse bile mutla ka milli bir teşkilât halini aldı. 1934 de hava nezareti ile bu şirket arasında on yıllık bir mukavele aktedildi. Şirket f- talyada hava nakliyatını inkişaf ettire- cek ve buna mukabil devlet tarafından yardım görecektir. Bu şirket Fransada, ki Air Trânce şirketine pek benzer. Fas €ti mukavele muci- bince. şirkete yaptığı yardımları her yıl azalttığı halde İtalyada devlet Alâ Lit, toria'ya gelen yılda geçen yıldan fazla tahsisit vermektedir. Fâraza 1935 — 1937 bütçesinde 58.000.000 Tiret diği ba'de 193 bütçesinde 66.889.700 “liret verecektir. Ala Littoria şirketi bir“haziran 1934 den 30 haziran 1935 e kadar geçen bir yülik müddet içinde eski şirketlerden ç misli fazla iş görmüş yani 3,520,905 kilometrelik uçuşlar yapmıştır. İtalyan yolcu tayyareleri'38 şehir arasında işles mektedir. Nakliye tayyarelerinde çalı, tın sayisı 500 iken 1200 olmuştur, il tayyareciliğin faaliyet merkezleri 1935 de İtal sivil bütün fasliyetini şarki Akdenizle orta Avrupaya hasretmişti. 1935 osnlarma doğru tayyareler Bingazi, Hortum, As, mara ve Musavvayya uzanmağa başla. dılar. Şimdi haftada üç gün Romadan Adisababaya muntazam hava postaları da bir has Kat Fransa hükt vere 7 —19 tayyareciliği işlemektedir. Habeşista va naklayt şeb i kurulmaktadır. Fekat kumpanya İtalvada dık! > herüz turis ler yapmağa muvaffak ela, mamıştır Simdi gün geçtik-e Devlet ve gazete- ler hava nrorarandasına siddet vermek» r. İtalya Arro . Çiwb'ü feshedil. (RU.N-AJ) adh bir veni tesekkül belirm . Bu» nun 32 vilâyet elik tâlf subesi ve dünyanın muhtelif memleket» lerinde 22 murahhas heyeti ve on beş bin azası vardır. Binaenaleyh desilebilir ki İtalyan tay yareciliği tam istimle inkişaf etmekte. dir ve faşist devletin en mühim silâhla- rından biri de budur, Şekip GÜNDÜZ mis, ının yerinde merkezi,
