11 Temmuz 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

K TEZ 1936 m görüşüm: ! gan Hamle Siyaseti ve ali liz siyaseti m dikk etiniz mi, lisanı- m tabir birbirinie adeta : ği be politikasi Ba un Hamit politikası © aşağı yukarı aynı manayı hil N Hamit politikası, ara aça Vi öp - , kesemiyeceği lam, ; kurnazlıkla işleri sav. aktı, fikrini vazıh söylemi. i dare isatın. cereyanma göre iliz Politikasınm da bundan tey olmadığı zaten ma. ve nb e çıkıyor. : ima kendi halkı için ilir. Fakat şu dış siyasa. Asırlardanberi dün; Da aç, daha saldırıcr yeni em. key *rin zuhur ettiğine ve bü- ta zarın Mısırda, Hindis- Pettiği siyasetlere baka- ek Son On lir $ en uyanma di va N VE Zeki adam başka, kur- e büyük Britanya anberi İmiş! demiştik, ©r anlatıyor ki meğer, #czinden ileri geliyor re adideye OE güneş Siyaseti ni aslâ akıllı, zeki ve hilekâr- ğa bakın *İyaset âlemindeki ber. Politik İşte, o diplomatlık u bu ta ılıklar yüzünden dün İN ol, le gelmiştir. Asrrmızda ty 2 Gilere, kendi siyaset de başka devletler için Yalnız müşterek Pe Aİ şöy Mi Fa de konuşma- i kesmeli! (VA-N0) Kay Valada grev ay < ame dA ümidi & yam lam ye HABER — Aksam Postası” Elişleri Bağ | Muallimlerden büyük alâka gördü Maarif Vekâletinin ilkmektep mual” İlimleri için tertip ettiği elişleri kursuna şehrimizde başlanmıştır. £ Kurs bütün ders levazımı tam olduğu için Fındıkir daki İsmet İnönü ilkmektebinde tertip edilmiştir. İlkmektep muallimleri kur- sa büyük bir alâka göstermişlerdir. Bir çok başmuallimler de kursa iştirak et” mişlerdir. Haftada üç gün olan bu kursta mu allimliği, Avrupada elişleri üzerinde ih- tisas kesbetmiş olan müfettiş Şinasi yap maktadır. Kursta kâğıt, çamur, gazete bez işlerinin her nevi gösterilmekte ve tatbikatı yapılmaktadır. Elişleri kursu ilksnekteplerin tatil dev resinin sonuna kadar devam &decektir. Evvelce ilkmekteplerde elişleri muallim leri ayrı iken son senelerde bu işi sınıf muallimleri yapmaktadır. Başmuallim lerden istiyenler de elişi muallimliğini üzerine almaktadır. Bunun için bütün ilkmektep mua'limlerinin bu işte ihti- sas kesbetmesi istenmektedir. Deniz Ticaret müdürlüğü binası büyültülüyor Deniz Ticaret müdürlüğü tarafmdan işgal edilen Galatada Rıhtım üstündeki bina ihtiyaca kâfi gelmediğinden bu bi” nanın arka kısmı trasasının üstüne ye- niden birkat ilâvesi takarrür etmiştir. Bu kısmın inşsatma ay başında başla” KUÇUK HABERLER * Belgrad elçimiz Ali Haydar dün Ankaraya gitmiştir. Birkaç güne kadar Belgrada dönecektir. * İktısat Vekili Celâl Bayar bugün Jer şehrimize gelecek ve buradan sanı uvunu GIUTUEAL * Hayvanları koruma cemiyeti, Be" lediyeye müracaat ederek merkep, &t ve katırlarla yük nakledenlerin, yükleri indirdikten sonra yorgun hayvanların sırtına binmelerinin mem'ini istemiştir. * Temmuzun oh beşine doğru 25 ki” şiden mürekkep bir Yugoslav (o talebe kafilesi şehrimize gelerek tarihi yerleri gezeceklerdir. * Yeni maliye teşkilât nizamnamesi Vekiller beyetipce (| tasdik edilmiştir. Bugünlerde Vilâyete tebliği beklenmek- tedir, * Sovyet Rusyanın yeni ticaret mü”, messili Ossinof şehrimize gelerek vazi” fesine başlamıştır. * Alman bandıralı Erlih vapuru bu- gün 400 seyyahla İlmanımıza gelecektir. * Havayolları idaresinin posta tayya" releri satın almış olduğu fabrikanın bir mümessili dün şehrimize gelmiş ve tay” yare ile Ankaraya gitmiştir. Mümessil yeni satın almacak tayyareler için gö” rüşecektir. * Türk Hava Kurumu Ankarada 44000 lira sarfile büyük bir paraşüt ku- İesi inşası için münakasa açmıştır. * Erna Rutichanser ve Mari Kuhn isminde ik İisveçli kadın gazeteci yaya olarak Bulgaristana kadar, Bulgaristan” dan da vapurla şehrimize gelmişlerdi. İki kadın buradan yaya olarak dönmek istemişlerse de kendilerine müsaade € dilmediği için dün akşam ekspresle Sof- yaya gitmişlerdir. Raporlarına rağmen istirahat alamıyan işçiler İmzası bizce mahius. bir zattan alieğmmiz mektupta hastanın dört aylık istirahatten sonra tekrar muaycnesile deniyor kis “Şirketihayriyenin emektar memurlarından birisi ge- çenlerde bastalarır. Salâhiyettar makamatın yapılan muayene neticesinde kendisinin dört ay istirahat halinde tedavisine lüzum gösterilen bu yevmiyeli memura, Heyeti sıhhiye raporuna rağmen, verilen bu istirahat, İş“ letme encümeni müdiranı tarafından böyle bir istirahat çok görülmüş ve yarı yarıya indirilmiştir. Heyet raporunda, General Ali Hikmet ve genel sekreter Nizamettin busabah Ankaradan geldiler Türk spor kurumu başkanı gene- ral Ali Hikmet Ayardem, iki gün evvel bazı işlerin halli için kuru- mun genel sekreteri Nizamettin Kırşanla beraber Ankaraya git mişti, Gerek general, gerekse Nizam. tin bu sabahki trenle İstanbula av- det etmişlerdir. Türk 8 spor burma Taymetli genel baş- kan General Ali Hikmet Ayardemin gazetemize hediye ettiği son resimlerinden biri Coğrafi tetkikler için Çek Alman üniversitelileri geldiler o» - Memleketimizde coğrafi tetkiklerde bulunmak üzere Prag ve Berlin üniver siteleri (talebelerinden kalabalık bir grup şehrimize gelmiş, talebeler Galata saray lisesinde misefir edilmişlerdir. Talebeler bugün Üniversite coğrafya şubesi doçentlerinden Ahmet oHulüsi ve son sınıf talebesinden Oo Nureddinle beraber şark yilâyetlerine hareket ede ceklerdir. Bir ay sürecek olan bu seya” hat, Samsun, Amasya, Tokat, Sıvas, Erzincan, Erzurum, ve Van üzerinde yapılacaktır, Dönüşte Kars, Beyazıt, Ardahan vilâyetlerine uğranılacaktır. Kil EE 19422142 2; DE 437 83711200 159 GEÇEN SENE BUGÜN NE OLDU? Dünkü maçla Atinn mühtetiti İstanbulu 3—1 yenmiştir. Bulgar kralı Boris Bulgeristandaki bütün siyasi partileri lğvetmiştir. İ | Aruvasör, 5 tane muhrib. Sabah göyelilyi me oüyorlar? Boğazlar meselesine dâir Matbuatımızda galeyan var! Boğazların tahkimine dair teklifi. mize karşılık İngilterenin ikinci bir teklif çıkarmış olması matbuatımız da şiddetli tenkitlere uğramaktadır. Mütecaviz ingiliz zihniyeti Yunus Nadi, bunu bir nezaketsizlik. ten de başka bir şey addediyor: İngi. lizler bizim emniyetimizi baltalamak için projemizin maddelerine teker te ker riraz edecek yerde toptan yekün bir grojeyle orlaya çıkmışlardır. İşte Montrö konferansını müşkül kalan nokta, bu mütecaviz İngiliz sih. niyetindedir. Eğer İngiltere bu zihni, yet üzerinde wrar edecek olursa © halde kendi emniyetimizi kendi kendi. mize tesis etmekten başka yapacak işimiz kalmaz. ingiliz projesi | işimize gelmez | Ingiliz teklifinin ruhu, bizim do nannıanın yarısı kadar tonajda ve do kuz yarçadan milrekkep bir dönanma. nm Marmaraya girebilmesi merkezin. dedir. Yeni alacağımız vfak gemile rin de ilâvesile donanmamızın tonajı 75 bin tonu bulduğu takdirde, bir gün İstanbula karşı şu kuvvetlerin topla. rını “nizami bir şekilde,, çevirmiş ol. duğunu göreceğiz demektedir. Abidin Diver şöyle anlatıyor: İngilizlerden 81.00 tonluk Kuvin Elizabet dretnotu ile beheri 1200 ton. Mik 5 tane muhrip. Yahut 33,000 ton. Tuk Nelson dretnotu ile 4 tane muh- rib. Fransızlardan 26,500 tonluk yep yeni Dönkerk muharebe kruvazörü ile bir tane 7000 tonluk büyük kruva. Sör ve-Zört fans muhrib, Yahut yak nız Dönkerk ile $ tane muhrib. İtalyanlardan: Tecdiden tamir e. dilmekte olan 21,500 tonluk dretnot. lardasi birile Kondotierri sınıfı 42 mil. den fazla giden 5000 tonluk iki Kkru vasör ve 5 tane muhirib, Yahut yeni yapılmakta olan 35,000 tonluk milthiş dretnotlardan birile 2 tane muhrip. Almanyadan: Beheri 10,000 tonluk üç ceb zırhlısı ile 6 tane muhrib; ya. hut yeni yapılmakta olan 26,000 ton. luk bir dretnot ile 6000 tonluk bir Sovyetlerden: 23,000 tonluk bir dretnot (yeni Fransız salnameleri Rus dretmotlarının 26,000 ton olduğunu ya. zıyorlar), 1900 tonluk bir kruvasör, 7 tane mudırib. Bu maddeyi biz, ancak şöyle kanl edebiliriz; Boğaslardan bir defada sayısı beşi te. cavile etmemek üzere 15,000 tonluk ge. mi geçebilir. Boğazlardan Türkiye. nin hususi müsaadesi olmadıkça 7500 tondan büyük gemi geçemez. Abidin Diver, İngiliz teklifindeki “Muharebe olur da Türkiye bitaraf kalirsa islemediği takdirde Boğazlar. dan muheripleri geçirmez, tezinin Türkiyeyi bir harbe sürükliyebileceği. ni yasıyor. Şöyle bir faraziye yürü tüyor: İngiltere ile Sovyetler harb halin. dedir. İngiltere denizde kuvvetli ol. duğu için, Sovyelleri Karadenizden vurmak istiyecek, bize, Boğasları a. çımz, diyecektir. Sovyteler ise kat, işe başlryacağı yazılmış olduğu halde, kendisi (istirahati havalesile biter bitmez derhal vazife başına davet edilmişve hastakğı| geçmediği halde çalışmağa icbar edilmiştir. i Koca bir şirkete böyle insafsızca bir hareket yakışır mı?) HABER — Biz hâdiseyi yakından bilmediğimiz fazla bir şey ilâve etmiyor ve Şirketihayriye gibi müessesenin, emektar memurlarına bu kadar (insafsızca davranacağına da İnanmak istemiyoruz, için; eski bir iyyen açmayınız, talebinde bulunccak. lardır. Biz ne yapacağız? Israrların sonu tehdid, tehdidin sonu harb ola. | caktır. Boğazları açarsak Sovyetler. le, açmazsak İngilizlerle harbetmek mecburiyeti karşısında kalacağımız muhakkaktır. İngilizlerin teklifi, son şekli ile de bisi böyle fena vaziyele düşürecek mahiyettedir. Bu madeyri biz ancak şöyle kabul edebiliriz: Harb zamanında, Türkiye bitaraf, ken Boğazlar bütün muhariblere kat. iyyen kapalıdır. Abidin Dâver, gu iki maddeyi de ilâ, ve ediyor: Harb tehlikesi karşısında Türkiye, keyfiyeti ilân ittikten sonra Boğazlar. dan harb gemilerin! isterse geçirir, is. temezse geçirmez. İngiliz projesinde “kaşığı ile yediriş sapı ile göz çikarmak,, kabilinden bir madde daha var. Boğazlar mxkave, lenamesi biltün âkidler tarafından “silrati mümküne ile, tasdik ve feati edildikten sonra meriyete girecekmişi “Süruti mümine, ne demek? Bir misal: Fransa ve Sovyetler arasında imsalanan dostluk paktmş Fransa takriben bir sene sonra tasdik etmiştir. Boğazlar mukavelesi ise, beklemeğe tahammüllü olan bir dasi, luk paktı deği, bir devletin emniyet ve müdajaasını tamamlhıyacak olan müstacel bir muahedenamedir, Bu maddeyi biz ancak şöyle kabul edebiliriz: Boğazlar mukavelenamest imzalı, dığı günden itibaren meriyete girer, Muahede bozanlar hakli çıkacak! Asım Us yazıyor: Boğazlar rejiminin değiştirilmesi bir zaruret olduğu bütün devletlerce müttefikan tasdik edilirken ve bu re. jimin değiştirilmesi için Türkiye hil. kümelinin müracaat ettiği diplomatik vasılu her tarafta milkâfata lâyık bir. hareket olarak takâir edilmekteyken, Moniröde toplanan yüz bu kadar de. legenin bu meseleyi halledemeden da. ğilması çok hazin bir hadise olur. O vakit bu hadise arsudusal mukavele. leri bir taraflı höreketler ile bozanlar cihan eflârı umumiyesi önünde hakir çıkarır. Onun için Moniröde topla. nan devletlerin hazin olduğu kadar tehlikeli olacak olan böyle bir vaziyet ile karşılaşmamak için mutlaka mila, bet bir neticeye varacaklarını ümit g debiliriz, Hükümetin müstacel vözlfesi Açık Sözde Ergökmen yazıyor: Emrivakilerin alıp yürüdüğü ve her emrivakiin bir istiklâh önüne ka, tıp götürdüğü bir devirde. daha çok sabır göstermek, bize yersiz göriin. mektedir. Ve Boğazların askerce bw. #nlmasına hemen başlamak bugünün şartları altında hükümetin mistacel bir vazifesi olmuştur. Kuvvete karşı saygısızlık Tan gazetesinde Yusuf Zıya yazı. yor: Komşularımıza nezaketen hatırlat. sak mı?. Ev sahibiyiz o Yabancı, ların bahçe kapısına değil, Kendi evi. mizin kapısına dair konuşuyoruz. Hem o kapıya ki, çok zayif zamanı, mızda büğün dünyaya karşı onu tek başına kapamıştık. Akdenizin dalga. ları gibi eşiğinde Türk kanı altı! Buna öyle geliyor ki? Bu mevzu üzerinde daha fazla konuşmak. yalm3 hakka karşı değil, kuvvete karşı da bariz saygısızlıktır,