8 Ekim 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

((Bu yazıya dair son sayfamızda! Harita vardır:) Harbin dünkü safhaları en zi -| e eee sansli cephelerinde cereyan etmiş-| tir, Somali cephesinden hiç bir rs ni haber almmamıştır. | İlk günde yazdığımız gibi Şi. malde Adua cephesindeki İtalyan kuvvetlerinin gayesi, Çana gölü 7 nü elde etmek, ve bundan sonra! Mavinil nehrinin yataklarından is) tifade ederek Adisababa'ya yak -| laşmaktır. Musaali cephesine ge - lince, buradaki hareket daha Ce - nuba inerek Adisababayı Cilbuti”. ye bağlıyan, ve Habeşistanm ha - riçle muvasalasını temin eden ye- gâne yolu kesmek, bu suretle Ha - beşistanın dışarıdan cephane ve harp malzemesi almasma mani ol- maktan ibarettir. İtalyan kuvvet -| leri, demir yolunu elde ettikleri! takdirde Adisababaya yaklaşmak İçin arazi güçlüklerini de yenmiş olacaklardır. Cemub harekâtı ise buraları çöl olduğundan İtalyanlar ancak Veb! nebri yataklarmdan yukarı, Adis-| ababaya doğru ilerliyebilirler. Dün üç cepheden gelen haber- İer, umumi bir bakışa göre daha ziyade Habeşlerin lehindedir. Va- ziyeti birer birer tetkik edelim: Adua cephesi İtalyanlar evvelki gün Adua ve Adigrat'ı zaptetmişlertdi. Şim -! di hareketlerini Aksum cihetine tevcih etmiş bulunuyorlar. Fakat bu cephede henüz Yeni bir muvaf-! fakıyet kazanamamışlardır. Gelen telgraflara bakılacak o - lursa Adua önlerinde İtalyan « Ha beş çarpışmaları çok kanlı olmuş! tar, Habeşler şehri Oboşalttıkları| halde İtalyan kuvvetleri bir tür -| lü boş sehre girememişlerdir. Bu ara İtalyan ve Habeş kuvvetleri bir kaç defa şehri işgal ederek bo- şalttıktan sonra nihayet şehir kat. i surette İtalyanlar eline düşmüş tür. Her iki taraf da mühim zayi - at vermiştir. Buna rağmen Habeşler, Adua! yakınlarında cephe tutmuşlardır. Dün gece gelen bir telgraf bul cephedeki vaziyeti altüst edecek mahiyettedir. Çıkardığımız ikin - ci tabıda yazdığımız gibi bir İngi- liz gazetesinin Adisababadan öğ- rendiğine göre Seyum'un kuman - dasında bulunan Şimal Habeş kuv vetlerinin bir kısmı Adua'nın şi - mali garbisinde bulunan Mareb nehrinden geçerek Eritreyi istilâ! etmek için ilerlemeğe başlamışlar-| dır. Bu ani hareket, yeknazarda A- dua cephesinde ilerlemiş olan | - falyan kuvvetlerini, bir çevirme ha' reketile boğmak gayesini güder gi-| bi görünmektedir. Fakat İtalyan! topraklarına giren Habeş askerle-| rinin hakiki kuvvetini ve mikdarı- nı bilmediğimiz için bu yolda kati bir mütalea yürütemeyiz. Harbin ilk günlerinde de bir kaç bin kişi- lik bir Habeş kuvveti Italyan top- raklarma bir akın yapmıştı. Bina- €naleyh bunun da böyle bir akm tecrübesi olduğu tahmin edilebilir, Fakat yine dün gelen bir tel - graf, 150,000 kişilik bir cephe kuv vetinin yardım maksadile Adua - ya doğru yola çıkarıldığını bildir- mektedir. Bu hareketten, Habeşli lerin Aduâ cephesinde İtalyanla - rm fazla ilerlemesini istemedikleri manası çıkarılabilir. Şu halde ya « Km bir istikbalde asıl kuvvetli Ha- beş ordularile İtalyanların temasa| geçeceği anlaşılmaktadır. Yalnız yola çıkarılan bu 150,000 kişilik kuvvet, demiryolu filân olmadığın dan yaya yürümek mecburiyetin » dedir. Bunun için de çok zaman lâ zımdır, Habeşler herhalde İtalyanları oyalamak ve bu zamanı kazanmak! maksadile bir kısım kuvvetlerini! İtalyan topraklara geçirmiş ola- caklardır. İtalyan kuvvetleri toplu bir hak! de hareket ettiklerinden arkala - rmdan baskınlar yapacak, belki er! zak ve cephane aldıkları yolu ke- secek olan bu kuvvetleri ortadan! kaldırmadan ileri harekâtma pek! tabiidir ki devam edemiyecekler - dir. Bu zamana kadar da asıl'bü - yük kuvvetlerin yetişeceği ve bun- larm Adua cephesindeki 100,000 kişilik İtalyan kuvvetlerinin. daha çoğalmasma ve yerleşmesine im - kân vermeden hücuma geçecekle - ri beklenebilir. Aksum düştü Röyter Ajansının bu sabah bildirdiğine göre, Habeşlilerin mukaddes şehri olan Aksum düş müştür. Aksum, Habeşlilerin mukad - des şehridir. Hemen bütün impa- ratorların mezarları buradadır. Musaali cephesi Dün bu cepheden gelen yegâne haber, İtalyanlarm Musaali dağı - nı kat'i surette ele geçirdikleri, ve bundan sonra önlerine çıkan çöl - de 100 mil ilerlemiş olduklarıdır. Şu halde İtalyan kuvvetleri bu cep hede huduttan itibaren 200 kilo - metre kadar içeriye girmiş demek- tir ki İtalyan kuvvetlerinin ileri ha reketleri için bu bir rekor sayıla - bilir. Buna mukabil bu cephede iler leyen 50,000 kişilik İtalyan kuvve- ti henüz hiç bir ciddi Habeş kuv- vetile karşılaşmış değildir. Ve ön- lerine çıkan çölü baştan başa ge - çinceye kadar bir ciddi kuvvetle karşılaşacağma pek ihtimal veri - lemez. Şimdiki halde çölün öbür başımda Ankober'de çok kuvvetli bir Habeş ordusu beklemektedir.| Bu ordunun İtalyan kuvvetlerine! çölden geçtikten ve bittabi yorul! dukan sonra hücum edeceği bek - lenebilir, Somali cephesi Bu cepheden dün hiç bir yeni haber gelmemiştir. Şimdiki halde Gerlogubi Italyanların, buna mu » kabil Valval Habeşlerin elinde bu. lunuyor, İtalyan tayyareleri de Do lo ile Yet (Vebbe nehri olması muhtemeldir.) arasındaki sahayı bombardıman etmektedir. Bu da İtalyan kuvvetlerinin ileri hareket lerini Dolodan ve bu nehir boyun- ca yapacaklarına en büyük işaret- tir, Vehip paşa mağlüp mu olmuş? Bugünkü gazetelerden biri, As- mara'dan aldığı kaydiyie şu ha - beri neşretmiştir: Cenupta Ogaden cephesinde eski Osmanlı paşalarından Vehip Paşanın kumandasındaki Habe; kuvvetleriyle İtalyan kuvvetleri arasında yeni ve çok şiddetli bir çarpışma olmuştur. Neticede Ve » hip Paşa ordusu 1200 maktul ve- rerek Cuma'ya doğru geri çekil- meğe mecbur olmuştur. Vehip Pa sa ordusu müthiş bir tayyare bom bardımanma da uğramıştır. Haber — Maamafih bu haber ihtiyatla telâkki edilmelidir. Cephe gerisinden haberler Esir düşen Habeşler idam edilmiş Asmara, 7 (A.A.) -—- Umumi karargâhtan bildirildiğine göre Lomba Angnar dağının alınması çok çetin olmuştur. General Pe »| senli'nin kumandasmdaki yerli bir kıtanın esi; alınan çeteleri i - dam ettiği bildirilmektedir. Malyanların gururu gittikçe yormuş Roma: 8 (A,A.) — Bütün memle . kette Aduanm zaptı ile hasıl olan he- yacan ve gurur dalma büyüyerek de- vam etmektedir. Bundan başka bir milyon iki yüz bin genei toplıyan gençlik o muharebe teşkilâtmın beşinci yıl dönümü müna. sebetiyle dün başlıyan merasim de bü vatanperver havanın devamına yar - dım etmektedir. Habeşler İlalyan tanklarını fil gibi avliyorlarmış Londradan ar verildiğine göre, Habeşler, fil avlamak için kullandıkları usulü tanklara «arşı da kullanıyorlar. Derin hendekler açarak bunları dallarla ve kumla örtüyorlar. Şimdiye kadar dört İtalyan tankının bu suretle düşü - rüldüğü ve içindekilerin öldüğü! bildirilmektedir. Kızıldenizde 25 İtalyan zırhlısı Londra, 7 (A. A.) — İtalyanın Kızıldenizde 25 harp gemisi bu » Tunmaktadır. Bunlardan biri To - ronto kruvazörü, dördü denizal - tı gemisi, ve diğerleri küçük tor » pitolardır. Adisababa bombardıman edilecek mi? Adisababa — İmparator halka civar dağlarda hava tehlikesi i - çin sığınaklar yapmssını emret - miştir. Adisababada bulunan ya * banct elçilikler de şehrin İtalyan tayyareleri tarafmdan bombardı - man edilmemesi için İtalyadan teminat almmasını hükümetlerin den rica etmişlerdir. İtalyanlar Habeşlerin İyi teslih edildiğini ve iyi muharip olduğunu itiraf ediyor Roma, 8 (A.A.) — Stafani ajansı bildiriyor: Italyan basını, Aduanm yeniden zaptı üzerine bu hâdiseye hasrettikleri yazılarda. ulusun sevinç ve kıvancını ifade etmektedir. Ayni zamanda gaz€- te sayfaları doğu (Afrikanm kuzey (şimal) ve güney (cenup) cephelerin- de yapılan harekâta dair özel aytar - larından gelen tafsilât ile doludur. Basın, bilhassa, Habeşistan ile kat 1 hesabın görülmesinde, Aduanm zap- tr keyfiyetinin ilk gerekli adım oldu- ğunu kaydediyor, Niyeti bir müddet için durduracağı sa. vaşlardan sonra alındığını yazıyor | lar. Bu savaşlarda Habeşler zorlu bir mukavemet göstermişlerdir. İlalyan kuvvetleri, iyi silâhlanmış ve iyi ta - lim görmüş önemli Habeş kuvvetle. riyle karşılaşmışlardır. Roma, $ CA.A.) — Habeşistan sefe- rinin birinel safhası, İtalyan hedef - Terinin birinci hattını teşkil eden bü . tün noktalarin alınması ile sonuçlan -| mıştır. i Yeni bir ileri harekete başlanma -! dan evvel, işgal edilmiş ( topraklarda yerleşmek ve yeni bir hareket üssü| hazırlamak üzere, kurmayın, süel fan.' Yiyet bir müddet için durduracağı sa- nılmaktadır. Habes imparatoru Volo'da Roma, 8 (A.A.) — Corriere, Della Seranm haber verdiğine gö-, re, Habeş imparatoru Volloya git- miştir, | | gömülmesine izin verilmiştir. | karşı işçilerin şiddetle muhalefet i nihayet ameliyat yaptırmaya ka - Habeşistan e), da sıtmadan ölenler ingilizce - bir gazetenin hal muhabiri tarafından cephede gönderilen son mektup “Deyli Herald,, gazetesinin İ 1 talyan ordusuyla beraber “bulu - nan harp muhabiri Viifred Bar * ber, Adigrat ve Aduva harbını #öyle anlatmaktadır. Şunu kaydedelim'ki, “bu genç muharrir son gelen bir habere göre Habeşistanda sttmadan öl - müştür. “İtalyan askerlerinin merkez kolu ilk büyük ileri hareketiyle Habeş arazisinde hiçbir mukaver metle karşılaşmaksızın 12 mil i - lerlediler. “Adova ile Adigrat arasındaki yolun bir noktasına vardılar. O » rada bir gece kaldılar. Köylüler yoiun iki yanma top- lanmışlar İtalyan askerierine bar kıyorlar ve bir kısmı da İtalyan bayrağını selâmlıyorlardı. “İtalyan tayyareleri Habeş li - sanı üzerine 30000 beyanname at tı, “Az sonra, köylülerden bazılar rı, üzerlerindeki (Şame) denilen beyaz libasları, bir sulh alâmeti olmak üzere kulübelerinin dam - larına koydular. “İlerlemenin başlıca husutiye» t, İtalyan askerlerinin ilerlediği yolların ârızalı olmasıyd.. “Orduyu takip eden yol yapı - cıları birkaç saat içinde başlıca yolları tesviyeye girişiyordu. “Gerek Adova, gerek Adigrat Daha geniş bir milli kabine kurulacakmış Londra, 8 (A. A.) — Gazeteler rin birçoğu, gelecek genâl seçi - min tarihini 28 ikinciteşrin olarak gösteriyorlar. Bununla beraber, Daily Mail gazetesi, halkın oyuna başvurmayı imkânsız kılacak su » rette arsrulusal durumds bir va - hamet hasıl olduğu takdirde, Sir Herbert Samuel ile işçi önderle » rinden birtakımının da alımması suretiyle bugünkü kabinenin ge - nişletilebileceğini sanıyor. Öbür yandan, Morninz Post ga zetesi de, parlimentoya sunula - cak olan silâhlanma programına edecekleri kanaatinin, memleket» ten yeni yetgeier alınmas. lüzumu na dair hükümet üyelerinde mev cut duyguyu günden güne arttır » makta olduğunu yazmaktadır. Zavallı adam Vapurda öldü Büyükadada oturan Dimitri 1s- minde bir adam dün ailesile bir - likte Göztepe vapuruna binmiştir. Bir kaç senedenberi 'apandisitten muztarıb bulunan Dimitri evvelki gece müthiş surette sancılanmış, rar vererek dün yola çıkmıştır. Göztepe vapuru Modadan kalktık- lan sonra Dimitrinin sancısı yine tutmuş, biraz sonra da adamcağız! ölmüştür. Vapur köprüye yanaşın-| ca Dimitrinin cesedi belediye dok. toru tarafından muayene edilmiş, apan »n 8İ anlaşılarak: şehrinin birçok halkı, için yüklerle ölüm taşıyar bu yarelerden evvelce hiç çörgü ti, “Köyün birmde, bu tayy#'İ rin gürültüsü işitilir iş halk — kadın, erkek ve © lar — dağlara kaçtılar. “Ben, hareketin başları sabahın saat beşinde gayet sek ve her yere hâkim bir seyrediyordum. “Burası İtalyan başi Pı General Di Bono ve erkân biyesinin tarassut mevkii f ve hudutta bulunan Puntinif ğıydı. 1 “Bu dağ, Asamo ovasınd#! denbire 2000 kadem yüksel “Muhasamatın başlama! sürmedi. Saat sekizde sisli havasınm içinden patlama duyuldu. Bunlar Adigrat i düşen bombaların sesiydi. “Kırk dakika sonra yenid gürültü serisi duyuldu. Bs daha kuvvetliydi. Bunlar d* dova üzerine düşen bom “Sonra gürültüler kesildi: tayyarelerin hududa doğru düğünü gördük. “Bugünkü harekâtta 100 den fazla efrat balamuyeği frrkadan müteşekkildirler. d çok da yardımcı kuvvetler | dır. j çendi Mısır ordusunun faaliyeti Berlin, 8 (Radyo ile) A ordusu hazırlanma faaliyetin? tikçe arttırmaktadır. Ordu bi” yeni kuvvetlerle ve tayyar€ takviye edilmiştir. Bundan bir müddet evvel yanların Libyaya 50,000 aske ki İngiltereyi iyice kuşkular” mıştı. ; Bir İngiliz - İtalyan harbi kuunda bu yeni tahşidat ile “il yanlar Mısırı kolayca tehdid © bilecek bir vaziyete gelmiş” İngiltere bunun üzerine İsk6” riyeye muhtelif filolar sevke ve Mısir ordusunu da mukabili tedbir olarak kuvvetlendi başlamıştır. İ Salâhattin Rifat arkadaşlarının beraatları isteniy?| Bulgaristandan gelen göçm” verilen haklardan istifade ede" çak şeker getirmekten suçlu £“ Salâhaddin Rıfat ve arkadasi bu sabah da sekizinci ihtisas Mİ mesinde duruşmaları yapılmış". Bu duruşmada müddeiumur anamesini okumuştur. Bir şant “5 süren iddianamenin sonunda LU umumi Salâhaddin Rıfat ve bei daşının kaçakçılıkla alâkası tef dilemediğinden beraatlarını ist tir, Doğum Genç gazeteci arkadaşl#” dan Rüşdü Bekirin evvelki i bir kız cocuğu dünyaya # Güler adı konulmuştur. Deirli arkadaşımızla eşini | rik eder, ikinci yayrular!f uzun ve mes'ud bir ömür yaf” sını dileriz,