17 Kasım 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

i A Tevfik Rüştü beyin beyanatı (Baştarafı 1 inci de) çok beklemedim. Vekil Bey ayağa kalkarak beni nezaketle kabul et » ti. Buna rağmen meşgul olduğunu gördüğüm için Vekil Beyin bu ne- zaketini suiistimal etmemeğe ça - lıştım. Tevfik Rüştü Bey mütebes- sim çehresi ve çok samimi tavur - larile kendisine yaklaşan insanla- rı hemen cezbetmek (hassasına büyük devlet adamı karşımda görmektedir. Çünkü Hariciye Vekili bu saat- | ta Marsilya suikastinin icap etti « receği cezri tedbirlerle, tethişçi » lerin iadeleri hakkında söz söyli - yecek vaziyette değildir. Bu mese- leler hakkında, her şeyden evvel, dostu ve meslektaşı M. Yevtiç'ten malümat almak arzusundadır. Bu. na rağmen konuşulabilecek şeyler de var.. Marsilya suikastinin in'ikâsları hakkındaki suale cevaben Tevfik Rüştü Bey dediler ki: “.— Eğer bu suikastin failleri bu hareketleriyle hoşa gitmiyecek hüâdiselere yol açacaklarını zan - nettilerse hata ettiler. Çünkü tam bunun aksi olmuştur. Bu menfur cinayet, büyük Yugoslav Kralmı ortadan kaldırmakla beraber fail- lerinin üzerinde bütün dünyanın kin ve nefretini topladı. Büyük hü- kümdarım sulh eseri umumi bir döviz olarak kalmiştir. Türkiye her türlü şartlar içinde ve ne bahasma olursa olsun Yu - goslavyanın dostu kalacaktır. Bal- kan milletleri arasında sulh ihti - malleri bugün her vakitkinden zi- yadedir.,, Cenevre mülâkatları hakkında» ! ki sualime cevaben Tevfik Rüştü Bey M. Titülesko ile görüşmek ü- midinde olduğunu fakat M. Mak - simos'un Cenevreye gelip gelmi - yeceğini bilmediğini söylemiş ve: “.— Bu dakikaya kadar Balkan itilâfı daimi konseyinin hali faali- yetteki reisi bu konseyin Cenev- rede içtimamı tebliğ etmemiştir.” sözlerini ilâve etmiştir. Bundan sonra Belgrat'ta M. Yevtiçle ehemmiyetli bir mülâkat yapacağını söyliyen Tevfik Rüştü Bey Balkan itilâfı ile küçük itilâf arasında bir teşriki mesai olup ol- madığma dair olan sualime ceva - ben demiştir ki: “ — Bu iki beynelmilel grupun mevcudiyet seraiti biribirinin ay * nı değildir. Buna rağmen araların- da müttehit, noktalar da vardır. Gruplara dahil olan devletlerin ayrı ayrı takip ettikleri meseleler olmakla beraber hepsi muahede - lerin tadili fikrine aleybtardırlar. Grupların ikisi de Avrupada sulh teşkilâtının icrasını isterler. Daha mühim bir nokta da var: O da kü- çük itilâfım iki mühim âzası Bal - kan itilâfında da âzadırlar. Bunu başka bir tabirle ifade etmek için diyebilirim ki, küçük itilâfın üçte ikisi Balkan itilâfının içindedir. Maamafih bu grupların mevcudi- yet sebepleri biraz farklı olduğu için her birinin kendi teşkilât ve istiklâlini kıskançlıkla muhafaza etmeği istemesini pek tabii adde- derim.,, Nihayet Bulgaristanla olan mü- nasebat hakkındaki suale cevaben Türkiye Hariciye Vekili şu beya - natta bulunmuştur: *.— Yeni Bulgar hükümetile o- lan münasebetlerimiz çek iyidir. Bulgaristanla komşuları arasında» Londra, 16 (A.A.) — M. Eden, ! söylediği bir nutukta, İngilterenin sulh meselesindeki yolunu göste - rerek bazı memleketlerde takip o- lunan terbiye usullerini beğenme- diğini söylemiş ve demiştir ki: — “Üç siyasetten birini tercih etmemiz lâzımdır: 1. — Yalnız kalmak — çok pars lak olan bu siyasetin maatteessüf | tatbiki imkânsızdır. 2. — İngilterenin kendi silâh « larını azaltması — Halbuki silâh » sız bir İngiltere sulh işinde faal bir rol öyniyamaz. ; 3. — Orta bir hal sureti olan ve bizimde kabul etmemiz icap edep siyaset şudur: bir silâhsızlanma mukavelesinin hazırlanması için milletler cemiyetine yardım et - mek ve müşterek sulh sistemini kuvvetlendirmeğe çalışmak sure - tiyle bize düşen mesuliyetleri ka » bul etmek, bunu yaparken de ken- di müdafaamız — için zaruri olan tedbirleri ihmal etmemektir. Londra, 16 (A.A.) — Kral, bir çok kanunları ve bu arada piyan- go ve bahsi müşterek, isyana karşı alınan kanunları tasvip etmiştir. Bundan sonra parlamentonun Yakup Kadri bey Prağa gidecek Ankara, 16 (Hususi) — Yeni | Tiran elçisi Yakup Kadri Beyin ! vazifesinin Praga çevrilmesi, yeri- ne Fuat Hulüsi Beyin tayini muh- temeldir. ğe Ruzveltin seyahati Vaşington 16 (A.A.) — Rei - sicümhur M. Ruzvelt cenup hü - kümetlerinde bir seyahate çık - mıştır. Birinci Kânunun başla « rında dönecektir. gd akm ml | Sabah gazeteleri ne di orlar? “Geçinme diktatörü, başlığıyle, Al "manyada, Hitlerin aldığı son tedbir den bahsediyor. Müli sosyalistlerin rehberi, Lâypzig belediye reisini, ia- şe diktatörü yapmıştır, Bu zat, bütün piyasa üzerinde hâkim olacak; nasıl muvafık görürse öyle yapacak.. Asım Bey, “acaba Hitler niçin böy- le tedbire lüzum gördü,, diye sorduk- tan sonra, bu sualin cevabın bizzat veriyor; Almanya müstemlekesiz (o kaldığı için, sanayi emteasını icap ettiği ka- dar satacak bulamıyor. o Buna mukabil, bir çok Şeylere ihtiyacı var . Onları alıyor. Girdiğinden daha çok para çıkıyor. Almanlar yağ ve sabuna kadar bir çok maddelerin sun'i yapıl- mast ve bu felâketin böylelikle önüne geçilmesi için tedbir arıyorlar. Nite- kim kısmen buldular. Lâkin, halk, ha- ki hava gün geçtikçe düzelmekte devam ediyor. Bu inkişafın Bal - kanlar için bir saadet olmasını te- menni ederim.,, VAKIT — Mehmet o Asım De İngiltere infirat siyasetin- den artık vazgeçiyor Diplomatlar bir yol gösterdiler maliktir. İnsan kendini derhal bir | Si in Keşke yalnız kalabilseydik; fakat bugünkü şerait içinde buna imkân yok! Silâhsız bir. ingiltere faâl rol oynayamaz bu devresini kapatan kralın nutku okunmuştur. Kralın nutkunda bilhassa de - nilmiştir ki: — M. Dolfusa, kral Aleksandr, ve M. Bartu'nun o öldürülüşleri dünyayı derin bir surette mütes - sir etmiş, o memleketlerine karşı, benim ve bütün memleketimin de- rin muhabbetlerimizi çekmiştir. Bu facialar, Avrupanın teskini i - çin yapılan hareketlerde ciddi bir gerilemeye sebep olmuştur. Bu iti» | barla hükümetimin, milletler ara» | sında daha dostça münasebetleri teşçi etmek ve itidal tavsiye etmek için muhtelif cihetlerde yapmış olduğu yorulmak bilmez gayretle» ri memnuniyetle kaydetmiş ol» dum.,, Nutukta şunlar ilâve edilmiş » tir: “Milletler arası ticaretini müte- essir eden müşkül şartların deva » mına rağmen, milletimin alım ka» biliyeti ve iktisadiyatı takviye « dilmiştir. Milli servet, bundan üç sa aaa an sv 4 08 0 09 090 pen 0MU ABE Sa Avae Sovyetlere göre Bir Çin - Japon boğuşması olacak Moskova, 16 (A.A.) — Sovyet matbuatı, Japonların Mançuri ha» ritasında, halen Çine ait bulunan | Çahar eyaletini Mançukonun ak » | sammdan olarak (gösterdiklerini kayıt ve eylül sonunda bir Japon topçu müfrezesinin Linsiden Do » lonor'a sevkedildiğini ve yüzlerce kamyonun da şimali Çahar'a doğ- ru gönderildiğini işaretle yakmda mutlaka bir Çin — Japon faciası « nım patlak vereceğine hükmedi - yor, kiki yağa, sabuna tehacüm etti, Fiyat- | lerbunun üzerine fırladı. “İhtikdrla | milcadele,, diye bu iaşe diktatörlüğü | de ilân olundu, Fakat, Asım Bey hem bu tedbirin, hem de sun'i mamılâtın ! muvaffakıyetinden şüphe ediyor. CÜMHURİYET — Yunus Nadi Bey, “tip yaylâ buğdayını nasıl ürete- ceğiz?,, başlığiyle şöyle söze başlıyor: “Buğday meselesi, buğday meselesi derken yepyeni bir vaziyete vardık. Bu çok ağır işin idaresini deruhte et- ! miş olan Ziraat Bankamız, çifiçiden satın aldığı buğdayları elden çıkar - mak mecburiyetiyle ihracat sahasın- da imkânlar ararken temizlenmiş buğdaylar üzerinde bir tip yapmağa kadar ileri gitmiş oldu, ve bunun ne- ticesinde ortaya bütün dünya buğday larından üstün bir Türk buğdayı tipi çıkmış bulundu. Şimdi dünyanın en iyi olan ve daha fazla fiyata müşteri bulah bu buğdayımızı, ihracat malı olarak yetiştirmek vazifesiyle karşı- karstya bulunuyoruz.,, Sonra, buğdayın eniyi yetiştiği yeri söylüyor: Ankara ile Kayseri a- i sene evvel katlanılan yükleri ha * fifletecek derecede ( iyileşmiştir Bu iyileşme ticaret sahasında de" vam etmektedir. Ve bundan bü yük bir memnuniyet duyuyorum Büyük Britanyanın ihracat tica : retinin genişlemesinden bilhassa memnunum. Buna birçok memle - ketlerle yapılan ticaret mukave » leleri yardım etmiştir. Dahili tica » retin mütekabil tercih esasına da - yanarak inkişafından da memnu - DUN.» Kral, üç devletin deniz mu - rahhaslarının muvaffakiyetli bir | neticeye yaracaklarını ciddi suret- te ümitetmektedir: “Böylece dünya, son senelerde alâkadar devletler tarafından ser- best bir surette yapılan milletler a- rası taahhütlerle faydalı bir suret- te önüne geçilmiş olan gayri mah - dut bir silâh rekabetinden kurta - rılmış olur.,, Kral bundan sonra oğullarının - dominyonlara ziyaretlerinden Ter Növ'ün idaresine ait kanunun ka- bulünden, Hindistanın müstakbel idaresi için iki meclis tarafından yapılan tavsiyelerden bahsetmiş * tir. Ispanya kabinesinin istifası muhtemel Madrit, 16 (A.A.) — Parla » mentonun çok gürültülü olan bu sabahki toplantısından sonra hü « rene kümetin istifa edeceği söylenmek tedir. Bu toplantıya (o Katalonya mebusları da iştirâk ettiğinden ek- seriyet mebusları bunların İspan * yol olmadıklarını bağırmışlar ve vatan hainliğiyle itham etmişler - dir. Antalya naklivatı umu! ————— şirketi mesajeri nakli rasında (Hacı Şefaatli) denilen hava- Hiv Ve bu buğdayın o tarifini yapıyor: Deve dişi gibi büyük (taneli ve canlı surette kırmızıya mütemayil kuvvetli renkli bir buğday... Bu malumızın o dünyada en birinci olduğunu, dalma müşteri bulacağını tekrarlıyor. MİLLİYET — Ahmet Şükrü Bey, “Fenlândiya,, isimli baş makalesinde, siyasi ozümreleri her ne olursa olsun gki milletin mukadderatına yabancı kalamıyacağımızı yazıyor: o Macar - lar ve Fenlândiyalıdar., Zira, bunlar lawk bağlarımız vardır. e Bizde, Macarlar epeyce tanılırsa da, Fenlân- diyalılar henüz iyi binmez. Ahmet Sükrü Bey, Fenlândiyade, bir dil inkilâbı olduğundan, bu kardeş lisanını ezen İsveç dilinin, Üniversite den tardedildiğinden ve bunun bütün şimal memleketlerinde bir mesele teş- kil ettiğinden Baksediyor. Aynt tip | hddiselerin bookn başka verlerde na - sıl cereyan ettiğini anlatıyor. 17 ikinci teşrin 1938. Marsilya suikasti | — a : de Milletler cemiyeti! müzakere oluna i Dün Belgrattan dikkate deği bir telgraf gelmiştir. Bu şudur: 2 Belgrat, 15 (Hususi) - Bak i tiye nazırı M. Yevtiç bü Cenevreye gidecektir. Orada ME | dair bir Memorandum ve Umumiyetle zannedildiğine 8 Yugoslavya Hariciye Nazırı Ma silya sujkastının beynelmilel we suliyetini tayin etmek meselesi! milletler cemiyetinin gelecek ii | mamda müzakere edilmek Öğ” rağ konmasını istiyeci ir. il , Şimdiye kadar Yugoslavya 5 Iı Aleksandr aleyhinde yapıla” kast meselesinin milletler tine verilip verilmiyeceği belli * ğildi. Bu hususta arasıra çıka * yialar daima ihtiyatla karşi yordu. Halbuki yukardaki telgraf8 re artık bunda şüpheye ” yoktur. Yugoslavya hükümeti işi milletler cemiyetine sevketi | kararındadır. Binaenaleyh son manlarda âdeta kapanmış, Y | kapatılmış gibi görünen büyük nayetin mesuliyeti meselesi yaf da yeni bir hizla takip edilme; n başlıyacak demektir. , 9 Malüm olduğu üzere Marsilf £ a ») cinayetinin tahkikatı esası Fr sada cereyan ediyor. Fakat büt” | mesuller ele geçmiş değildir. B£ . lar arasında bilhassa ele başı F 4 j ikisi. İtalyadadır. Bunlar.da P hi : veliç ile Kıvaternik yahut Kr bi denilen iki suikastçıdır. “a Bu suikastçılarm iadesi ÖĞR de Fransız hükümeti tarafından t* l şebbüşat yapıldığı halde bu > “Kadar cevap verilmemiştir. Di 0 a Bu İ taraftan suikastçılardan bazılar" nın Fransız adliyesinde isticvap rr sırasında Macaristan hüküm€ tini mesul edecek sürette ifşaa” bulunduklarına dair Yugosla gazeteleri neşriyatta bulunmu#!” | Mı ai dır. — Bucihetler nazarı dikkate #” nırsa Marsilya suikastı mesele9i; nin Milletler cemiyetine inti i halinde heyecanlı i nakaşil çıkması ihtimali kuvvetlidir. | il Antalya nakliyatı um! şirketi memleketin (tani kıymetli bir müessesesidir. müessese senelerdenberi çi ri nakliyatı, ithalât ve i idi leriyle uğraşmaktadır. Me nakliyatmın ve bilhassa *”, « işlerinin son zamanda yi hemmiyete binaen Antaly# yo” bu işler için yeni bir teşkilât mıştır. Bu teşkilât sayesinde eşyası saati saatine se if” ihracat eşyaları, Türk malın”, © metini ve Türk nakliyeci! if hemeniyetini tanıtacak geklk fe tizamda harice çıka Müteşebbis şirketimizi ai me. — HABER İN Gürbüz Çocuk Müsabek9”" | No.15 e” EE ORES SEEEĞİLİELLEİ. | ...