16 Mayıs 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

Ankara, 16 (Hususi) — İktı- ) sat vekâletince hazırlanan Sumer bank dahili nizamnamesini İcra vekilleri heyeti tasdik etmiştir. Sumerbank vasıtasile ve devlet sermayesile vücuda getirilmesi hü- kümetçe kararlaşan sanayi mües- seselerinin ilk kurulması ve işletil- mesi için icap eden sermaye hü ankazı bulundu Moskova, 16 (Hususi) — Hav tabakası haricine çıkmak üzere Almanyadan uçan balon Sovyet hududuna yakm Dunaburg'ta bu lunmuştur, Rasıt sepetin içindi pilot ta 15 kilometre uzakta — id Her ikisi de ölmüşlerdi. Cesetler buraya — getirilmiştir. Buradan da Almanyaya gönderil- mesi muhtemeldir. Trabzunda hazırlık 'Trabzon, 16 (A.A) — İran Şa- hını istikbal için hazırlıklar başla- mıştır, Bir çok taklar yapılacak ĞÜ aat y el S Bafra Halkevinde Bafra, 16 (A.A) — Pazar günü | akşamı Halkevi komiteleri umumi toplantısında yeni idare reisinin verdiği izahatı dinlemiş komitenin daha yüksek verimli bir şekilde çe lışması esasları tespit — edilmiştir Her hafta muntazam - toplantıla yapılması kararlaştırılmıştır. Ha - Ü ziranın on beşine kadar büyük j programlı bir müsamere tertip © * dilecektir. Köycülük şubesi Ala - çam nahiye merkezinden başlaya- rak köy seyahatlerine çıkmak üzr redir. Ispartada zıraat Isparta, 16 (A.A) — Bir hafta dan beri şehir ve civarına zürrar sevindirecek dereced faydalı ya murlar yağmaktadır. Trabzondâ kongre Trabzon, 16 (A.A.) — İktisat miıntakası kongresi 14 vilâyet mu ğ rahhaslarının iştirakiyle dün ticr ret odası salonunda iktisat müdi rTünün riyasetinde açılmıştır. Kon greler mukarreratı — encümenlere havale edilmiştir. Kongre mesaisi iki üç gün sürecektir. Yeni Leh kabinesi Varşova, 15 (A, A.) — Profe - sör Kozlovski, kabinesine dahil o lan zevatla görüşmelerini bitir - > miştir; Kabine listesini yarın rei - j sicümhura verecektir. şl n a ne : SA S AA —— — — İ Iktısat vekâleti Sumer Bank nizamnamesini hazırladı Devlet sermayesile vücude getirilecek sanayi müessese- lerinin kurulması için icabeden sermaye banka sermayesine ilâve olunacak kümetçe bankanın sermayesine i- lâve edilecektir, $ y Sumerbank idare ettiği veya sermayesine müşterek olduğu ser- mayelerden başkası için tahsis €& deceği senayi kredisi, kredi mua: melelerine kabili tahsis meblâğın nihayet yüzde ellisi olacaktır. Banka ihtiyat akçesi sermaye Ankara, 16 (Husust) — seri fabrikasının küşat — resmi hazır bulunmak üzere Başvekil Pa şanın Kayseriye gitmesi muhtemel dir. Kondisine İktisat Vekili, Sü- mer Bank müdürü, Kayseri meb". usları, Sovyet heyeti ve matbuat mümessilleri refakat edecektir. Samsunda kongre Samsun, 16 (A.A) — Bugün Samsun Ticaret Odası ve mıntaka odaları kongresi birlikte — toplan- mıştır. Samsun limanının bir an y ; dahili |.. ae za haşemle Mekkeye — girmiş, Va- habilerle birlikte hac farizesini ifa etmiş, o kadar müslümanca hare - ket etmişti ki hiç bir kimse onun halinden şüphe etmemişti. Onun anlattıklarından Vaha - bilerin Mekke halkrmnı nasıl yıldır- dıklarını anlryoruz. Leblih Mekke de, Mekke Şerifi Galiple görüşmüştü. Şerif — Galip nargile tiryakisi idi. Fakat Va. habilerin bulundukları bir yerde nargile içmek mümkün — değil.. Şerifin kendisi bile buna cesaret e demiyordu. Fakat Şerif nargileyi de bırakamadığı için — buna şöyle bir çare bulmuştu: Şerifin nargilesi oturduğu oda- ya bitişik bir odaya konuyor. Du - vardan açıları bir delikten marpır cun ağzı kwendisine uzatılıyor, o da bunu çekiyordu. Vahabilerden ge- faizi çıktıktan sonra kârdan idare meclisi azalarına yüzde iki, me- murlarına yüzde üç maaşları nis- petinde ikramiye verilecektir. Bankanın ihraç edeceği tahvil- Ter normal kıymetlerile kefalet ak- çesi olarak kabul olunabilecektir. Nizamname 60 maddeden iba- rettir. Kaybolan balonun; Kayseri fabrikası (Ispartada gençliğin Kay bir çay ziyafeti İsparta, 16 (A.A) — Şehrimiz- de 'bulunını;olıı Meb'usu r;"l:"h Rıfkı, Antalya Meb'usu Rasih v Turan Beyler şerefine dün saat 17 de or: İsparta Meb'usu Kemal ta mektep son sınıf talebesi tara fından bir çay ziyafeti verilmiştir. zevat bulunmuştur. Cümhuriyet yavrula- Ziyafete pek çok güzide rvının kendi bilgi yuvalarında v- dikleri bu ziyafet pek samimi b' hava içinde geçmiş ve iki saat sür- evvel yaptırılması, tahmil ve tah-| müştür. liye masraflarıyle deniz ve kare nakliye tarifelerinin azaltılması we inhisarlar idaresinin tütünün Konyada yağmur Konya, 16 (A.A) — Bir kaç, tohumundan ve tarlasından başlı-| Sün evvel başlıyan yağmurlar fr yarak satışa hazırlanmış bir şekle gelinciye kadar geçirdiği bütür safhalarla ilmi bir surette alâka- dar olması gibi mühim esaslara te- mas eden kararlar verilmiştir. Gençlik hakkında * Ankara, 16 (Hususi) — Fırka idare heyeti âzasından Hüseyin Rahmi Bey gençlik sporları hak: kında tetkikatta bulunmak üzere G.ı?i Terbiye ve Ziraat enstitüle- TİNi gezmiştir. Giresun bütçesi Giresun, 16 (A.A) — Belediye meclisi şehir bütçesini 120 bin lir olarak kabul etmiş ve toplantısına nihayet vermiştir. z Birinci müfettişin teftişi Tekirdağı, 16 (A.A) — Dün Ibrahim Tali Bey ve refakatlerin- deki zevat Çorludan haareketle Te kirdağına gelmişlerdir.. Umun saüfettişimize şehrin — methalinde ve Muratlı şosesi üzerinde vali hü- kümet erkânı, mektepler, hususi, reşmi teşekküller tarafından par- lak istikbal merasimi yapılmıştır. Müfettişimiz hükümet dairesind: halkın samit tezahüratına teşek- kür etmiş, vilâyetin ihtiyaçlarını mahallinde tetkik etmeğe — başla- mıştır. DN N Fındık mütehassısı 'Trabzon, 16 (A.A) — Fındık mütehassısı Kâzım Beyin Giresun İyi malümat alan mahafil, yal- nız sanayi ve ticaret nazırlariyle içtimai muavenet nazırının deği « şeceğine ve bu nezaretlere M. Flo- yar Rahman ile M. Paciorkovski- nin tayin edileceklerine muhak - kak nazariyle bakılmaktadır. Ordu fındık sahalarmda tetkikat yapması için vekâlet emir vermiş- tir. Bir hafta sonra fındık mahsu- lünün kat'i rekoltesini tesbit için oda tarafından fıindık - sahalarını heyetler çıkarılacaktır. Nisan niha) yetine kadar kabuklu fındık ihre |/ catı on milyon 752 bin kilodur. | sılalı surette devam etmektedir. —a SİYASET Almanyadan hicret meselesi Beynelmilel muhaceret - İşleriyle uğraşmak üzere, Milletler Cemiyeti « nin geçen Teşrinievvelde kurduğu ko- misyon, —ikinci fevkalde içtimamı yaptı. Birinci içtima, kuruluştan — iki ay sonra olmuş ve o zamana kadarki fa- aliyetin hülâsası tesbit edilmişti. Bu komisyon şu noktalarla meş - güldür: 1) Dünyanın her hangi tarafına dağıddan mubacirlerle gittikleri mem - teketler arasında itilâf temin etmek. 2) Muhacirler menfaatine kurul - muş diğer teşekküllere her cibetten yardım. Komisyonun riyaseti bir İngilizin elindedir. Bu İngiliz, son bir kaç ay- lık faaliyetinin hesabını verirken: “Bir çok hükümetlerle muhacirler dehine anlaşmalar tesis ettiğini ve mu- hacirlerin bazı memleketlerde muayyen hadden fazla bile kalabileceklerin!" söylemiştir. Gene bazı memleketlere, daha çok muhacir gidebilmesi için, mevcut ma- halkt takyidatın azaltılmasına çalışıldı- ifını bildirmiştir. Muhacitler için İngiliz, Amerikan, Filistin hayır teşekküllerince toplanı- lan paranın 200,000 isterlin ve gene 3,000,000 dolar olduğunu resmen te- beyyün etti... Muhacir meselesi, Ancak şu cihet- ten bir muvazenesizlik — gösteriyor: Yeni Alman rejiminin — tatbikatın- dan beri, dünya yüzüne yayılan mu- hacirlerin büyük bir kımmı, — Filistine akmıştır. Halbuki, komisyonun fikri, ayni derecede meksikaya, Brezilyaya, Şarki Afrikaya, hattâ Türkiyeye, Şar- ki Siberyaya, Arjantine de muhacir sevkinde âmil olmaktt... Geçen senenin - Kâtünüevyeline kadar 39300 — olan Mühacir miktarı bu yılın Nisanında 63:300 Ü bulmuş - tur. K derece korkar, onların hışmına uğ rüne itaat gösterirler. Kendilerini len olursa odada nargile görün - mediği, nargile dumanı da yelpa- zelerle savrulduğu için bir şey gö- remiyordu. Mekke Şerifi Vahabilerden bu ramamak için bu derece — itiyatlı davranırsa halkın onlardan ne de- rece korkup titrediğini tasavvur etmek kolaylaşır.. Vahabileri doğrudan doğruya gören bu ilk Avrupalı müsteşrik onlar hakkında şu sözleri söyler: “Bunlar kendi — mezheplerince helâl olmryan bir şeyi talân etmez- ler. Ancak düşmanların ve kâfir. lerin ellerine düşen mallarını zapt- ederler. Satın aldıkları her - şeyin parasmı verirler. Kendilerine hiz » met edenlerin ücretlerini tediye e- derler. Fakirleri bile hiç bir şeye el uaztmazlar, Emirlrine körükö- dünyanın bir ucundan öbür ucu » na götürecek olsa, ses çıkarma- dan, şikâyet etmeden giderler.., Gene bu sıralarda Hicazı ziya - ret edenlerden — biride — Alman müsteşriki Seetzen'dir. Yirmi sene devam eden hazırlıktan sonra Ha- cı Musa adını takınarak ve derviş kılığına girerek Hicaza giden bu adam Mekkede Emir Suut ile gö * rüşmüş, daha sonra Yemene git * miş, Fakat hali bir takım şüpheler uyandırdığından buralarda öldü - rülmüştü. Onun bu akıbete uğra » ması yüzünden evrakı ve muhtıra- ları kaybolmuştur. Vahabilerden bahseden üçüncü bir müsteşrik te İsviçreli Burek hardt'tır. O da Hicaza Hacı Ab- dullah namı altında girmiş ve Va- habiler hakkında tahkikat yapmış tır. Onun kanaatine göre Vaha -| bilik asıl — saffetile — müslüman.| lıktır. Vahabiler, Mekkeyi, her türlü kötülükten temizlemişlerdi. BĞ © Musir valisi — Mehmet Ali Paşa Mekkeye geldikten sonra Medine- ordusuna *Necitte ilerlemek, Ta: ifteki ordusuna Türbeyi işgal et- mek, diğer kuvvetlerine Asire in mek için emirler verdi.. 'Tosun Paşa Türbeye doğru yü- rüdü. Orada kırılarak aç ve susuz bir halde döndü.. Bunun üzerine Mehmet Alinin kendisi hareket ederek — Türbeye girdi. Oradan Asire döndü. Ora - daki Vahabi bakiyyelerini ezdi . Sonra Mekkeye gelerek Medineye gitti. Fakat bu sırada Mısırda bir takım iğtişaşlar çıktığına, Napole- onun Elba adasından kaçtığına da» ir haberler geldiğinden geri dön - M K X 16 1934 Mermiler Der'iyenin her tarafında yangın çıkardi meğe mecbur oldu ve yerine 'F, İbrahim Paşayı gönderdi. MAf sadı Bütün Necidi istila etmekti ve Vahabiliğin kökünü kazı tı. Mısır valisi Mehmet Ali Patâ' Saoğbı İbrokln kayvetli, SÜ iradeli bir adamdı.. Kendisi Mısırdan kalkarak Ytf bua geldi oradan Medineye git | askerlerinin başmda ilerledi. f senesinin başlarında Necide ı*; Vahabilerin başma Suudun ©8 Abdullah geçmişti. İki taraf *” vüştüler. İbrahim, Necidi parça istilâ ediyordu. Gitgide | Der'iyeye dayandı. Vahabiliğif sıl merkezi burasıydı. Vlhlbuş asıl darbeyi burada yiyecekti: İbrahim Paşa, Der'iyeyi muböi” ya etti ve muhasara beş ay ıÜ: la başla uğraştılar. Fakat Paşaya Mısırdan yeni — ku ve Basradan, Medineye erzak liyordu, - Günün birinde Vahabilerin zü güldü. ü 1818 senesinin 21 haziran £ | de yanan alevleri taşıyarak yakmış, ateş etrafa sirayet ve İbrahim Paşa barut 50'/ varmıştı , , Barut ateş aldı, mermiler :,, ladı, ateş erzak ambarma ç giderek bütün buğdayları kül? virdi, İbrahim Paşa bu manazra W şmde: v — Her şeyi kaybettik İf a h 4 j İ rete ve kılıca kaldı!. Dedi. Dediği doğruydu. — İbrah', cesareti ve kılıcı olmasaydı % yenin önünden bitik bir h'q' nerdi. h/ İbrahim Paşa Der'iye ? hücum etti. Hücum son de",[j detliydi. Halk sulh istedi. yi İbrahim, Suut oğlu A teslimi üzerinde israr etti. M Vahabiler, Iİbrahimin bu V bini kabul etmektense ölümü, cih ettiler ve yeniden dövü K $ Topların mermileri Der'iye&i” p |— tarafında yangınlar — çıkâ” g | Vahabiler daha fazla d j $ lar ve Suut oğlu Abdullah oldu. Suut oğlu adamlariyle l":) Medineye gönderildi. 1818 #”j nin Teşrinisanişinde orayâ * // tan sonra Kahideye hareket * Oradan İstanbula götürlü' tanbulda idam olundu. 3 | Ibrahim Paşa Der'iyedt 5, ları şiddetle tenkil etti. V" G7 boşalttırarak onu başta: ve yaktı. 4 1819 senesi yaz m Der'iyede yedi ay kaldıktaf geri dönerken Necidin isiSia! İryan yeni alev sönmüştü: " £| uşlar V| öldürülmüştür.. dan Berki, yesini topladı. — Fakat öldürücü bir darbe yemit zun bir zaman doğru” hale gelmişti.