7 Nisan 1934 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

—7 Nisan 1934 » Bu nasıl ecnebi sermaye imiş? 16 Mart tarihli Haber gazetesin- de, şöyle bir. fikri ileri sürmüş- tüm; » “Şunu aklım almıyor: Tramvay şirketi, eski hatları işletip para ka- zanmaktadır, Bu sırada yeni hatlar vapmak'lâzım geliyor. Fakat ser- mayeyi kendi vermiyor. Belediye ile filân mutabık kalarak biletlere yirmişer para zam yaptırıyor. Bu para İle munzam hat döşenecek. — “Fakat halkm verdiği sermaye e işliyen bu munzam hatlardan hâsıl olacak kârr kim alacak? Ser. mayeyi vazedenler değil. Ahali- gir yirmi. paralarından toplanan ei lirayı tamvay şirketi, ie ede da, yeniden kendinin e ettiği bir sermaye gibi, (ote meffü vasıtası yapabilirdi?,, g İktisat okurken epeyce dikkatli ir talebeydim. Fakat, sermayenin bu tarzda vazolunuşunu hiç bir| * müçtehidin eserinde görmedim. Gören varsa parmağını kaldırsm! ii şirketine halkın bu üç milyon rasını mabah görmek isti- — yenler, bin dereden bin su getire- rek, ne isterlerse *öylesinler, biz, ısrar ediyoruz: İstanbul frkarası» | tir, nın paracıklarımı ecnebi sermaye- darlara temettü alma vasıtası hali» ne getirilmesine muarızız! Ecne- biler, memleketimize gelip yerleş- mek, çalışmak arzusunda iseler, tesisatlarını kendi paralarile yap- smlar! Onlara yirmişer Oparaları- mızı bi sermayeyi biz te- darik ettikten sonra, hikmeti vü- cutları nedir? — Onlar becerir... Biz becere- Mmeyiz... San kalma batıl bir zandır! Terkos iiketi belediyeye devrolunmaze 9m &vvel de; “ecnebiler bu işi ba- y, madıklarına göre, belediye e- 'ne alınca kimbilir nasıl yüzüne — züne bulaştıracak ,, denmişti. Fa -t bunun hiç te böyle olmadığını gördük... Bizim evde, arkadaşları- inin evinde, sular, şirket zamanm- z an itibaren kesilirken, $imdi, yirmi dört saat mütemadi- yen akıyor... Demek, biz, onlardan daha iyi başarırmışız... Trenleri, Vapurları da Türkler mükemmelen işletiyorlar... Tramvayları ise, hiç bir Türk belediyesi, şimdiki şirket- | tekrap ten daha fena kullanamaz... Bütün nakliyatı mutlaka devletleştirmeli, belediyeleştirmeliyiz... Bahusuş te. sisat sermayesini de yirmişer para- larımızla verecek olduktan sonra!,, Yunus Nadi Bey, evvelki gün, başmakalesinde, benim 16 Mari tarihindeki yazımın mevzuuna iti. Tâz ediyor, Ne demek istediğini ge. lin de beraber okuyup anlamağa salışalım: “.. Son defa tramvay Şirketinin Yeni hatlar tesisi hesabma vaktiy. le Yapılmış fiyat zamları işinde, bi. Yaz hafif hareket ettiğimizi zannet. Mek kabildir. Bu hususta yapıla <ak neşriyatı daha esaslı tahkikle- w hat ettirmeli idi. Yeni hatlar üze, <1 mevcut hatlar biletleri w — zam icra Olunabilir mi? is m gayri makul ve bi- e Raleyh gayri mümkün bir iş gö- i ür. Yeni hatlar inşası için eski Atların bilecleri üzerine zamlar i€- İs etmek yeni hatları halka yaplır- mek demek olur. Halk, üzerinden Bectenği köprünün parasını tediye cr gmma, esasen ticar! bir şe ar ve bir şirkete ait bulman tram- Mit da yaptmarmaza,.. Peki, bu ç OmYay müzakereleri nereden gi- — Geğmiş ola Bu, eski dövürler- | dn m Postası alş memleketine giderken Türk kültüründen bahsetti “Umarım ki, hayır eminim ki üniversite gençliğinden yarın memleket büyük istifadeler edecektir..,, Universite ıslahatr hakkında hükümete bir rapor veren profe- sör M. Malche hareketinden evel “Hâkimiyeti Milliye,, gazetesinin İstanbul muhabirine üniversitenin bugünkü vaziyetinden bahseder. ken şunları söylemiştir: | z “— Bu eser bugünkü halinde | bütün kusur ve noksanlarmdan! Panama İtfaiye mütehassısının tavsiyesi Alınan itfaiye mütehassısıs, be- m verdiği raporda bilhassa, yangınları haber vermek için şeh- rin her tarafında, U telefon şirketi mükabere şebekesinden ayrı bir şe beke tesisi lüzumundan bahsetmiş- Romanya konsolosu omanaynın İstanbul ceneral en ve Boğazlar komisyo- i a Romanyanın mümessili bu- 'unan M. Anastasyu Roma Vati- kan cenera| konsolosluğuna ve İs- tanbul konsolosluğna da Selânik ceneral konsolosu Gretze tayin ve | nakledilmişlerdir. Hasan Bey Ankarada Atinadaki Balkan konferansın- hazir bulunan Trabzon meb- usu Hasan Bey dünkü akşam tre- niyle Ankırâya müteveccihen ha- reket etmiştir. m kıyor denecek, Tramvaya ait mü- zakereler, bizce daha ziyade veni hatlara ait vaktiyle geçmiş müza- kereler ilâveten tramvay nakliye Weretlerinin daima şikâyet olunan Pahalılığından ileri gelmekte ola- cak. Bütün bu müzakerelerde 1s tanbul tramvay şirketi halktan pa- Tâ çalmış zihniyetile hareket et meğe mahal yok tabii. Bu şirketin | Mmuamelâtt meydandadır. © Onları görmek te eldedir. Nihayet hükümetle şirket arasmda ali e vi bir hal neticesine varılacağı- ii ul etmek muvafıktır. Şirke- Ziyan etmesini kimse arzu et- fik tediye İtlerine TUVAK tin vazifesiğiş, 201 180 hülküme, Ne noktada hafif hareket z siz? Esaslı tahkik etmiş te in riyet başmuharriri hangi hakikati meydana çıkarmış? İleri sürdüğüm fikre taraftar mı? Muarız mı?... Muarızsa, iddiamızı Yunus Nadi B. niçin cerhetmiyor? Şirketin mu- iie meydanda, evet, mukave- Ye rinyet etmediği, belediye ta- kulak asmadığı, insan- ii fıçı sardalyesi yerine koyduğu, P meydandadır. Nafin Vekilinin Gezri icraatı da ayni suretle göz önündedir! Komiserleri değiştiri- yor, müdürleri Ankaraya çağırıp terletiyor... Ve anhaminha, halkın menfaatlerine muvafık tedbirler a. lammasını istemek matbuatın da vazifeleri meyanmdadır: Su şirketini nasıl belediye aldıy. sa, tramvay ve elektrik şirketlerini de alsın... Kurtuluş ancak budur! (Wa.No) kurtulmuş olmasa bile kaniim ki zaman ilerledikçe memlekette ü- niversite ıslahatmın neticeleri in- kişaf edecek, bizzat üniversite en kısa zamanda en yüksek (kemal derecesine varacaktır. Türk ve ecnebi hocalar arasmda oOentam bir dostluk ve karşılıklı bir emni- yet vardır. Bunların hepsi de bü- yük bir milletin terakkisi için ça- lıştıklarını bilmektedirler. Milletleri biribirine bağlıyacak olan şey medeniyet ve irfan yolun- daki terakkilerdir. Üniversite in- kılâbmı evelden kararlaştıran ve yapan Gazi, eseriyle (şimdiden memnun olabilir, İnkılâbın istik- bali bilhassa vazifelerini ifada bü- tün varlığı, azmı ve sevgisi ile ça» lışan Türk gençliği emindir. Uma- rım ki, bayır eminim ki, bu Türk gençliği bir gün memleketin yük | sek mevkilerini ihraz ettiği zaman üniversitede öğrendikleri şeyler- den vatanlarına büyük menfaatler temin edeceklerdir. Gazi Hazret- lerine ve daha geçen gün lâtfettik- leri bir mülâkat esnasında ıslahat nelayici için cesaretbahş be yanatta bulunan Başvekil İsmet Paşa Hazretlerine ve mesaim e$- nasında daima himaye ve alâkala- rını gördüğüm Maarif vekili Hik- met Beyefendiye £ teşekkürlerimi arzederim. Tesis işindeki yorgunluklarımı gördüğüm alâka ve himaye saye- sinde hiç hissetmediğim vazifem- > Yili, Kontak yaptı * “Cağaloğlu yokuşunda (Halil Beyin isticarında olan O binanm bodrum katındaki elektrik telleri- kontik yapmış, fakat (oyangmn ilerlemesine meydan verilmeden rilmeden kazanın önüne geçilmiş- tir. Parasını çalarken Meşhur yankesicilerden Agop, dün bekçi Ali ağanın (o cebinden pârasmı çalarken O cürmü meşhut halinde yakalanmıştır. Yakalanan hırsızlar 1 — Zeynep Kâmil hastahanesi müstahdemininden Nazife Hanı- mın on lirasiyle bir göğüs iğnesini çalan hırsız Osman yakalanmış - tır. 2 — Çarşıkapılı Hatice Hanr min bir entarisiyle su maşrabasını çalan Hatice mzl sahibi o tarafın. dan yakalanarak polise teslim e dilmiştir. 3 — Yedikulede oturan şoför Saimin radyatör kapağını çalmak istiyen Riza, cürmü meşhut balin- de yakalanmıştır. 180 liralık köpek Şoför Vahidin idaresindeki oto- mobil ,dün Alâettin Beyin 180 liralık köpeğine çarpmış ve öldür- müş olduğundan (o yakalanarak hakkında takibata başlanmıştır . den ayrılırken Üniversitenin ve burada bulunduğum esnada kem disini yakından tanıyıp sevmiş ol- duğum necip ve büyük Türk mil- letinin terakki, saadet (ve ikbali için samimi ve bâr temennilerimi size söylemekle bahtiyarım. Tür- kiyeye saadtler dilerim. Yaşasın Türkiye... Darüşşafakalılar topla- namadılar Dün öğlden sonra Halkevinde senelik toplantılarını yapacak olan Darüşşafakalılar, hesap memur - ları henüz raporlarını hazırlama - dıkları için, içtima heyeti idare - nin bildireceği başka bir (günde yapmıya karar vermişlerdir. Yeni vatândaşlar Polonya tebaasından olup va tandaşlığa alınmasını istiyen 1905 İstanbul doğumlu “Maks oğlu Fi- riç Refael Lihtandal, efendinin, İstanbul Zmgal şirketinde tahmil tahliye mütehassısı olarak çalıştı- ğı ve vatandaşlığa alınmasını ms“ nı bir hali olmadığı anlaşıldığı» ndan Türk vatandaşlığına alınma» sı; Dahiliye vekilliğinin teklifi ü- zerine İcra Vekilleri Heyetince de kabul olunmuştur. Ecnebi devlet tebaasından olup vatandaşlığa alınmasını istiyen bekâr Abdurrahman oğlu Abdüs- selâm Büseyri efendinin de vatan- daşlığa alınmaşmı mani bir hali olmadığı anlaşıldığından Dahiliye vekilliğinin teklifi üzerine İcra ve- killeri heyetince de kabul olun- muştur, Mimarların müracaatı Mimarlar birliği Nafia Vekâle- tine müracaat ederek bir kaç sene- denberi yapılmakta olan kalfalar imtihanma nihayet verilmesini is- Rana Bey geldi Gümrük ve — İnhisarlar vekili Rana Bey Ankaradan dün şehri- miz gelmiştir. (Vekil Bey bir kaç gün burada kaldıktan sonra tek- rar Ankaraya dönecektir. Poliste teftiş Üç emniyet müfetişi | İstanbul Emmiyet müdürlüğü polis merkez- lerinde bir teftişe başlamışlardır. Bütün merkezlerin bilümum mu- ameleleri gayet sıkı surette tetkik edilmektedir. İnkılâp enstitüsünde bir müdet- tenberi verilmekte ( olan derslere devam edilmektedir. e Bugün ve yarın Maarif Vekili Hikmet, pa zartesi, salı İzmir meb'usu o Mah- mut Esat ve perşembe günü de Re- cep Beyler derslerine gelecekler dir, Gülhane parkı canlandırılmalıdır! Yazık ki şu İstanbul cihetinin en güzel yerlerinden biri Gülhane parkı iken, ne kadar sönük ve faydasız gibi durmaktadır. Bey- oğlu tarafiyle, İstanbul kıyısı a- rasmdaki büyük O eğlenti fark» nın ötedenberi münakaşası yap: ır: Beyoğlu neye böyle Okalaba- Irktır? İstanbul neden tenhadır!? Cuma günleri, Beyoğlu caddesine şöyle bir göz atınız, kısmı azamı- nın İstanbul ciheti sakinleri oldu- ğunu göreceksiniz. Ve diyebilirim ki, Beyoğlunda oturanlar, bu, me- sireye uğrar gibi, (cuma günleri gelen kalabalık (yüzünden oraya uğramamaktadır. İstanbul kıyısınm da ayni de- recede şen olabilmesi için nesi ek- sik? Eksik olanları pek tahlil et- ki i | miyelim.. Rağbet, onlari da ayni dereceye getirebilir. e Fakat şim- diki halde fazlası var: (oOKoskoca bir parkı!.. Burası metrük konak- ların ceviz ağaçlı babçeleri kadar ıssız; itibarsız bir hiyaban halin dedir. İçerisine daha çok ve hakiki alâ ka uyandırabilmek için lâzım $€ len hiçbir içtimai tedbir konulma- maktadır. o Evet; Gülhane parkı, tabiat kadar güzel, şirin ve çiçekli, gölgeler içindedir. (Fakat orada bir konser çatısı ve buna benzer bir kaç eğlence tesisatr göze çarp” tığı halde, bunlar neye sessiz, atil ve hiç bir veçhile nevilerinden is- tifade ( edilmemeğe azmedilmiş gibi kalım? Gülhane parkını canlandırıp, şehrin daima bir (tarafına, anor- mal bir vapur yolcusu gibi yığılan haller celbetmeği bilmeliyiz. Va bu, fırtınalara, müthiş oğultulara karşı kahve Oaçma teşebbüsüne girişmekle değil, meccani veya hayir müesseselerine rağbet he» sabına faaliyetle meydan alabilir, Şehrimizde bu kadar (o bando,or kestra teşekkülleri var. Bu zevat kendilerini hiç teşmil etmek niye* tinde değilmidirler? Gelip bazı günlerde konser | verseler, halka reklâm etseler ya... > Gülhane parkında, belediye bir “Lunapark,, ihdas edebilir, Ve çi- j çeklerin, gene ayni nezaret altın- a da, ayni güzelliklerle Şiiriyetini muhafaza edeceklerine hiç şüphe yoktur. 4 Hikmet Münir Döviz kaçırıyordu Bundan bir kaç gün evvel Ga- lata yolcu salonunda bir döviz ka» çakçısı yakalanmıştır. Pleş vapus riyle Pireye gitmek üzere salona gelen Panayot isminde bir yolcu nun üzerinde 1350 drahmi bulun muştur, Bunun üzerine kendisin: den büsbütün şüphe edilen Pana yotun eşyası gayet dikkatle mua- yene edilmeğe başlanmış. Hakika- ten bu araştırma netice vermiş ve bir yastığn içinde yedi bin drahmi Kastamonu lisesinde yetişenler Kastamonu lisesinde yetişenler birliği dün sabah halkevinde ilk teşekkül içtimaını yapmış ve ni: zamnamenin bir kısmını kararlaş-