7 Haziran 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Beş renkli güzel bir kapak içtnde 65 klişe, şiır, tarih muzik, moda. sinema, röportaj, piyes, hikâye. dünvada olup bitenler, okuyucuiarls başbaşa, aktüalite, »undan bundan, çocuk yazıları, radyo tekniğine ve dığer konulr.ra aid ilgi çekici makaleler, fotograf sarati sahifesi.. Bütün bunları, bayiinizdeki 64 üncü sayısile yeni bir şekle girmiş oUn RADYO Mecmuasındn bulabılirsiniz Radyo Mecmuasının İst umumî bayii Fuad Bütedjr. 1 dad urum Nefret ye hiddet uyandıran Balk anıar gittikçe vahimleşiyor Macaristan ve Rumanyadan Bulgaristana «İşçi Taburlarıy» adı verilen kıt'alar sevkediliyor, Bulgar Çiftçi Partisi lideri tevkif ectildi J 24 Uncü yıl Sayı: 8 1 9 4 umhuriyeC KURUCUSU: YUNUS NADÎ Telgral ve mektub »dresl: Cumhuriyet, Istanbul Poeta kutusu: tstanbul No 246 Telefonlar: Umuml Santral Numarası: 24296. Yaa İşleri: 24299. Matbaa: 24290 r Mauri aeterlinck TANR!TOZURUNDA eden: FERİD NA HANSOY Cumartesı 7 Haziran 1947 Çöhreti bütün £ u n y a ^ yayılmış olan müellifin yüksek Jak' cfeğer taşıyan bu felsefî eseri 150 kumş fiatla satısa çıkarıbnıştır. * *"'" İNKILÂP KİTABEVİ V.. • Rumanya ve Bulgaristanda Sovyet ((Büyük Doğu)) mecmuası, yurd dışıncîa yazılmıs eski bir manzumeyi neşrederek tazyikı tahammül edilmez bir hal aldı Atatürke sövmek küstahlığında bulundu Adliye derhal harekete geçerek mecmnanın sahibi Necib Fazıl Kısaküreği tevkif etti, genclik haklı bir asabiyet içinde hareketi protesto ediyor Türkiye Cumhuriyeti tarihinde mlsHne hemen hiç rastlanmadiğını söyleyebileceğimia ğdk çirkia 'bir ıhâdiseden bugün sütunlarınuzda bahsetmek meeburiyetinde kaldığımıa için derin bir acı duyduğumuzu itiraf edelim. «Büyük Doğu» meemuası, filozoh Rı» za Tevfiğin, memleket dişinda bulunduğu srralarda yazılmıs bir manrumesini, sütunlarına geçirmek bahanesile Atatürke sövmüştür. Arkası Sa. S, Sü. 5 t e çok çirkin bir Demokrasi yolunda iki taraflı savas Yunan Trakyasındaki Türklerin çete baskınlarına karşı korunmaları için hükumetimiz nezdinde teşebbüse giriştikleri bildiriliyor Istanbul, 6 (A.P) Associated Press muhabiri Edwin B. Greenw a 'd bildiriyor: Bi çok harblerin dogum yeri olan Balkanlar, tekrar kaynamağa başlamıştır ve bunu gösteren bir çok delıller vardır: Bir taraftan Rusya, bütün doğu Avrupa m«mlekellerinde Truman doktrınine avkın hareketlerine îon derece hızla devam ederken dığer taraftan Macar Mıllet Meclısinin eski başkanı Bela Varga'nın öldürülduğü. Besarabyaya Ru* kıt'alarımn yayıldığı gıbi şayialar dolaşmaya başlamıştır. Diğer bir habere soı» sose ve demiryolu in<jaatı için Macaristan ve Rumanyadan Bulgaristana «ış taburlajı> adı vcTİlen işçi kıt'alan sevkedilmektedir ki bunların bilhassa Yunanistan hududlarına gönderildikleri de ayrıca bildiriliyor. Rumanyada Sovyet tazyikmin ctahammül edilmez bır hal aldığı> hakkında bazı haberler verildiği gibi, bunu teyıd eder mahıjette bir hâdise olarak, geçen gün, Rumanyadan kaçan sekız kişi Türkiyeye gelmıştir. Içlerinde Penerpl Ghîorghe Stavrescu'nun da bulunduğu bu Rumanyalılar, Istenbulda bir otelde enterne edılmişlerdir. ArUast Sa. 3. Sü. 2 de ] T ruman Doktrininin hedefi demokrasiyi korumak ve kurtarmak. tlemokrat milietlerin içine fcsad salarak bu tnilletleri yıkmayı, yahud azgın ve zorba azınbkların elinde tutmayı gözeten amillcri bertaraf etmektir. Bu doktrinin tatbikına geçilmesi üzerine demokrasiyi yıkmak, yoksulluk, açlık ve barışsızlık buhranlannı uzatarak ve şiddetlendirerek her yerde ihtilâller çıkarmak ve böylepe dünyayı veh eleye vercrek bütün Avtupanm tek bir devlct hâkimiyetine boyun cğmesini sağiamak istiyen amiller de mukabil taarruza geçmek ve ne kadar mümkünse o kadar tahribat yapmak lüzumunıı hissetmişler ve her ye den evvel Macaristanın mukadderatını ele geçirmek için uğraşmışlardır. Burada japılan hareket, bir darbei hükumpt mahivetinde tecelli etmiştir ve bu darbei hükumetin içyüzii hâlâ anlaşılmamıştır. Bu yüzden Amerika hükumeti, Macari^tandaki Sovyet işgal kuvvetlcri başkumandanına müracaat ederek bu hâdiselere aid bütün vesikalann suretlerini istemiş. Amerika Cumhur ^aşkanı da demeçte bulunarak Macaristand?ki hâdiseleri bir hakaret ve bir tecavüz saydığım gizlememiştir. D. P. ıtin Milli vicHandnn «ihanct» dımgasını yi>en «Büyük Doçiı. mermuasinın baslığı ve hâdisenin bedbaht müsebbibi N'ecib Fazıl Kısakürek Necliste dün hararetü Filozof Rıza Tevtik de tartışmalar oldu Emniyet Müsteşarlığı ihdasma dair tasarı görüşülürken birçok hatibler söz aldılar Meclis müzakereleri dün «ürdü. Demiryollarına aid teşkiline dair tasarımn da Iç îşleri ve Adalet Bakanlan akşam geç vakte kadar tasarı ile yeniden 15 ilçe müzakeresi hararetli oldu, hatiblere cevablar yerdiler himml .lktısadl tazylk karşlsmda hükumet ve milletçe tasarrufa riayete mecbur olmaklığımızdır. 7 eylul ksrarlan 7 eylul kararlarından şlmdlye kadar arzu ettigimlz neticelerl almamıs olmakhğımız, tasarruf tedblrlerlnden uzaklaşmış olmaklıgımızla da Izah edilebillr. Tasarruf işınde hükumet, halki rehberlik etmelidir. Bütcede zamh defeil, oilâkis kadroyu kısmak euretlle tasarrufa yol açümalıdır kl lktısadl tazyikten bir an önce kurtulmuj olalım.» İhsan Tigrel, hükumetin bu tasanda ısrar etmemeslnl iâtedi. AU Raza Esen (Silrd), heyecanla kürsüye gelerek kendtsinden evvelkl hatihin 7 eylul kararlarma dil uzatmtısına tahammül edemediğlnl şiddetli sözlerle ifade etti: c 7 eylul kararlari, memlekete hayat vermistlr. Halk, bolluğ» kavuşmuştur. Memleketten ksvraborsa kalkmıştır> dedi. Ihsan Tigrel, teifcrar kürsüye gel« lek: c 7 eylul kararlânna taraftar ol duğumu daha önee bütçe müzakerelerinde de iehar efaniçimdir. Biraz önce dediğim fudur: Eğer ferdoe, milletçe Arhut Sa. 4, 53. 6 A» istijadesi Demokratlar dün Meclise yeni bir kanun teküfinde bulundular Ankara 6 (Telefonla) Demokrat Parti, radyodan siyasî partilerin ds faydalanabilmesini sağlayacak olan kanun teklifini bugün Meclise vermiştir. Teklif, Eskişehir millehekili Ismail Hak kı Çevik tarafından yapılmaktadır. Es Arkan S a . 3 . S ü . lda 4 hareketi takbih ediyor «Necib Fazıla bu şiirimin hiç bir zaman neşrini istemediğimi bildirdim» Rıza Tevfik: «Şiiri 925 yılında kendi itikadımca memleketten I haksız olarak çıkarıldıktan sonra o zamanki haleti ruhiye ile I yazmıştun. Şimdi bunu neşrederek para kazanmak çaresine baş vuran bir adamı asla affetmem» diyor Yukarıda bahsettiğimiz çirkin hâdise hakkında dün kendisile görüşen bir arkadaşımıza Filozof Rıza Tevfik şunları söylemiştir: « Büyük Doğu mecmuasında neşredılen çiiri, ben, 3 nisan 925 tarihinde Amman'da yazmıştım. Kendi itikadımca, memleketten haksız olarak çıkarıldıktan sonra, o îamanki haleti ruhiye ile bu şîiri kaEıza leme aldım ve bir yıl sonra da Mısırh Hafız Ibrahim bunun tab'ınl yaptı. Geçenlerde Necib Fazıl, evjme bir adam göndererek bu şiiri benden istetti. Bunun üzerine, hiç tanımadığun Necib Fazıla, bu ve buna benzer çiirlerimin hiçbir zaman neşredilmesini İstemediğimi, vasıta olarak gönderdiği komisyoncu ile bildirdim. Fakat bütün ısrarlarıma rağmen Necib Fazıl, bu şiiri nereden buldu bilmiyorum mecmuasında neşretü. Para kazanmak İçin bu kabll ça Macaristanda vukubulan hâdiselerin demokrasi> e karşı yeni bir tecavüz olduğu gayet aşikârdır. Bunun en bellibaşlı sebebi, Macar milletinin 1945 scçiminde komünizme en ağır darbeyi indirmcsidir. Bu darbenin intikamını almak istiyen amiller, bilhassa Truman Doktrininin tatbik mevkiine konmasını fırsat saymışlar ve Macaristanda iktidan tutan KüAli Rıza Esen Ih&an Tigrel çük Emlâk Sahibleri Partisini tered(Siird) (Diyarbakır) diye uğrabmak için her şeyi yapmışAnkara 6 (Telefonla) Iç İşleri Balardır. Bu yüzden Macaristam haric :anlığında emniyet musteşarlıgı ihdaade temsil etmekte olan elçilerin çoğu na dair kanun tasansı, bugiinkü Mecyeni Macar hükumetini tanımadıkla ste uzun tartışmalara yol açtıktan sonnnı ilân etmek zorunda kalmışlardır. a kabııl edildl. İlk söz alan thsan Tlge l (Diyarbakır) ezcümle dedl kl: Fakat her taraftan alınan haberler, • < Emniyet musteşarlıgı ihdasında bu hareket tarzının Macaristana münhasır olmadığını, diğer doğu Av ıayatl bir mecburiyet var nndır? Lüzurupa memleketleri' Balkan memle mu o'madıgı şununla sabitür kl, halen müsteşar olan arkadaç thsan Aksoy, ketlerinde de en şiddetli tazyiklere [stanbul Vali Tekllliğme nakledilmek başvurulduğunu belirtmektedir. suretile makamının bir müddet açık Bütün bunlardan, antidemokratik lUİundurulmasırMja mahzur görülmeamillerin birçok yerlerde tecavüzi miştlr. Bir müsteşar varken, makanunfaaliyete geçmiş oldukları anlaşılıyor. dan ayrılmaaında mahzur görülmemesl, Bu faaliyetin pek mühim bir sebebi ikinci bir müsteşarlık İhdasma hiç bir lü de, eski Mihver ortağı devletlerle ya zum olmadı&ını ortaya koyar. Asıl müpılan sulh muahedelerinin tasdika iktiran etmekte olması dolayısile muahedelerin tatbik mevkiine konmasi zamanının gelmesi ve bu memleketleri boşaitmak zaruretinin başgöstermesidir. Onun için fcsad amilleri vakit geçirmeden, her memlekette maksadlanna ermek, kurmak istedikleri idareleri kurup temelleştirmek, istedikleri unsurlan iktidar mevkiine getirerek tahliyenin vukuundan sonra da bu memleketlerde hâkimiyetlerinin devamını tenıin etmek istemişler den iiç hafta evvel nihayet vermeGazetemizin kurucusu ve ba'jmııve her yerde faaliyete geçmişler, yani miz, bu makaleleri, üyelerinin isimıarriri rahmetli Yunus Nadi üstadı her yerde demokrasiyi boğmak için mızuı ideallerine hizmet eme lermi ayrıca neşredeceğimiz ikinci uğraşmağa başlamışlardır. bir heyete arzetmek ve onun seçeile her sene amatör yazıcılar. Bu faalivetlerin en fazla Macarisceği eserleri de nihal büyük jüriye dan en fazla beğenilenin matan ve Rumanya gibi memleketlerde kalesine verilmek üzere 1000 liralık takdim ederek neticeyi yıldönümü bir «Yunus Nadi Mükâfatı> tesis günü bildirebilmek maksadından ileşiddet kesbettiği göze çarpmaktadır. gelmektedir. Okuyucularımızm, etmiştik. Geçen yıl haziranından ri Acaba bunca sene her tazyika ve her hususta oldufu gibi «Yunus Naitibaren idaremize gönderilen iki bin her işkenceye dayanan bu milletler beş yüzü mütecaviz makale arasın di Mükâfatu na iştirak vesile^ile sonunda gevşiyecek ve tahammüller' dan ga7etemizin yazı i'şleri erkânın de «Cumhııriyet> e karşı gösterdiktükenerek boyunlannı cellâda uzaleri teveecüh ve ilgiye tesekkür dan mürekkeb bir heyetin seçtiği tacaklar mı? ' çeşidli konulara aid yazıları sira ile ederken yılın en i=tidadlı Türk amaZannetmiyoruz. Çünkü muahedelcneşrettik. Bugün de kırkıncı ve so. tör yazıcı=!inı hakkile belirtmek fırsatını bulmuş olmakla büyük bir rin tatbik mevkiine konması nihayeı nuncu yazıyı basıyoruz. Yazılarm neşrine aziz üstadin 5 memnunluk duvduğumuzu da ayrtca birkaç aylık iştir ve bunca felâkete lüm yildönümüne tesadüf eden zün kaydetmekten kendimin " **• Yunan Başbakanı Maksimos Yunan ordusu takviye ediliyor Yirmi bin genc daha silâh altına alınıyor Atina 6 (a.a.) Harttye Bakanı Stratas, Yunan ordusumın kudr«tini yüzde yirmi nisbtinde arttırmak için yaşları 21 ile 23 arasında bulunan 20 bin gencdn Silâh eHına «lınacağlm eöylemiştir. Bu husustaki karar, Stratas ile Ingiliz askert heyetinin şefi General Panlıngs arasında yapılan bir görüşmeden 6onra verilmiştir. Belgradda üç Yunanh muhakeme ediliyor Belgrad 6 (A.P.) Belgrad askerl mahkemesi bugün, üçu Yunan tabiye Arkan Sa. 3, Sü. 6 da relere başvuran bir insanı hiçbir zaman affebnem. Bir müddet sonra Necib Fa ! zıl, evime geldi. Kaşı gozü I oynayan bu adama deditn ki: \ «Eğer para kazanmağa niyetinı j olsa, bu şiirleri senin mecmu j anda değıl, kendi neşredec» ğim broşürlerde yaymlardım.> Vaziyet mahltemeye aksederse, Receb Pekpr dün sabah Ankara herhalde ne yapacağımı biliistanyonnnda rim. Fakat her çeye rağmen Tevfik Necib Fazılın yaptığı bu hareket benl çok üzınüştür. Eski defterleri karıştırmakla bunların n« temin ettikAnkara 6 (a.a.) Başbakan bu sebah lerini bir türlü anlıyamıyorum.» îdtanbuldan şehrimize dönmüştür. Başbakan Ankarada Şehir Medisine dün verilen 7 takrir Istanbul limanının Yenikapı ile Yedikule arasına yapılması, bütün mekteb çocuklarının röntgen muayenesinden geçirilmesi talebleri tartışmalara sebeb oldu Yuıtus Nadi Nükâfatı Macaristandaki hâdiselerin yeni akisleri Washington'da Rusyaya gönderilmek üzere şiddetli bir nota hazırlanıyor Washington 6 (A.P.) Birleşik Amerika Dıs İşleri Bakanlığı, Rusyayı Macaristan işlerine yolsuz müdahale ile itham eden şiddetli bir nota hazırlamaktadır. Başkan Trumanm onayladığı bu notada, durumun Biıleşmiş Miıletlere havale edilebikceği belirtilmeJîtedir. Gönderilen yazıların neşrine bugün nihayet veriyoruz, neticeyi ayın 28 inci günü ilân edeceğiz Öğretmenlerin Yapı ve Yardım Sandıkları Genel Kurul toplantısı dün sona erdi Wa=îhington 6 (A.P.) Haber alındığına göre, nota henüz tetkik Eafhasında olup resmen ikmal edilmemiş ve Moskovaya göndeıilmemiştir. Anksra 6 (a a.) İlkokul Öğretmen Arfcnsi Sa, 3, Sü. 2 de leri Yapı ve Yardım Sandıklan gene: kurul toplantısı bugün sabah saat 8 de Dil, TarihCoğrafya Pakültesinde topl.ınmı; ve hiç ara vermeden saat 13,30 a kadar çahşarak d.ıgılmıştır. Genel kuru bu toplantısında yapı sırıdiçı •statüstl ısini biMrmı^ ve yapı sandığı islpıi hakYeni Delhi 6 'a.a ) Bır kaç çocuk kmdaki dileklerı inceliyerek karar altı anası kırk yaşmda bir Hmdli kadın ern» almıştır. Bundan sonra her iki san kek olmuçtur. Cın^î değışme 12 sene dıgın jönetim kuruUarile yedeklerınl e\'vel başlamiş ve hekımlerin soyledık Bir kaç çocuk annesi bir kadın erkek oldu . Arkan Sa. 3, 50. 4 i» Arkaa% Sa, 3, S u . i t * lerine göre, artık kemali bulmuştur. Şehir Meclisi toplantılarmdan bir inüba Çehir Meclisi dün Sadi Pekterin baş işi sorulmuş ve. pazartesi günü Izahat kanlığmda toplanrmştır. Bu toplantıda verilmesi istenilmiştir. üveler tarafından verilen takrirler 2 Remzi Özdeğer, Belediyenin moönemli konuşmalara sebeb olmuştur. törlü vesaıtinin şahsî hizmetler<îe kulTakrirler şunlardır: lamldığını, hattâ bir müddet evvel bir 1 Ekrem Amaç tarafından verilen kamyonetin Kocataştan Bakırköyünda bir takrirle barem dışı memurların zam Arkası Sa, 4, Sü, 3 t e