30 Nisan 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

. Tuvafetinin şâhtser. eski {uvaletirn kifjCatif boyattım. umhuriyet 40 U D C U yil dflVI l 81 0 0 KURUCUSUîTUNUS NADf Telgraf vt mektub adresl: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: îstanbul Ko. 248 Telefonlar: Umuml SantraJ Numarasu 24298. Yan tşieri: 24299. Matbaa! 24290. t DİZEL GENE] •3 gELECTRIC 30 NÎSflli 1947 İJ^TİFLER! Marshall konferansm Amerikan yardımı için ıçyüzünü dün anlattı Ankarada müzakereler "Moskovada aklıselim yerine ihtiras lcaim olmuştur,, Marshall ki: "Moskovada bir anlaşmaya vanlamamasına Sovyetler Birliğinin istekleri sebeb olda,, A**"" " •" ' " " " " " " .•.........«... " Amerika hükumetinin hususî temsilcisi, Başbakan ve Dış işleri Bakanile temaslarma başlıyor •"•••«»* Bir toplantıdan sonra Stalin'in bir uzlaşmaya varmak mümkün olduğuna ve kötümser olmamak lâzım geldiğine dair sözlerini kaydeden Marshall? üzerînde anlaşmazlık mevcud olan meseleleri birer birer anlattı Yardımın kanunda zikredilen fiç fekilden hangisi ile yapılacağı bu tem&slar neticesinde kararlaçacaktır. Yardımın yalnız millî müdafaa mevzuuna harcanması esastır. Ancak bu mevzua münakale vasıtalan, yol inşaatı, hava meydanları, liman tesisatı afibi işler de girmektedir. Ankar. 29 (Telefonla) Birleşik Amer&a Büyük Elçlsi Mr. Edwin C. Wibon 11« Amerika Dıç İşleri Bakanlığı çube müdürlerinden Mr. Breton bu sabah ekspresle Ankaraya gelmişlerdir. Kendilerini lstasyonda Dı? İşleri Bakanımız Hasan Saka İle Dış İşleri Bakanlığı ileri gelenleri ve Amerika Büyük Elçilifi ileri gelenleri karçılamışlardır. Ankara 29 (Telefonla) Birleşik Amerikanın Ankara Büyük Elçiai Mr. Wilaon ile birlikt« bu sabah Ankaraya Celen Amerika D19 İşleri Bakanlığtndan Ortaçark işlerile meşgul olan dalre başkanı Mr. Breton, öğrendiğime göre Türkiyeye yapılacak yardımm nerelere ve ne çekilde tahsls edilmesi düçünüldüfü Czerinde salâhiyetli dairelerimizle görüşmelerde bulunacaktır. Breton'un hazırlıyacağı raporlarda bu temaslaruvdan edineceği kanaate göre paranm harcanması düşünülen işlere ve sahalsra kâfi ıgelip gelmiyeceğinin belirtileceği de anlaşıhyor. Breton temaslarına yarm başlıyacak ve ilk defa olarak Başbakan Receb Peker ve Dıç İşleri Bakanı Hasan Sakayı dyaretle bu konuda i& görüçmelerde bulunacaîîtu1. Yardımm kanunda zikredilen öç şe« kilden hangisile yapılacağı tabiatile Breton'un yapacağı incelenıelerden, temaslardan v« Amerika Dış İşleri Bakanhğma vereceği rapordan sonra kesin olarak belli olacaktır. A*erî mevzudaki yardımm iadestnln bahis mevruu obnıyacağı anîaşılmaktadır. Bu kanun muciWnce Türkiyeye va» pılacak yardımın şekli taayyün ettikten sonra lcar ve iarede oldugu gibi blr mu» knvele imzalanacaktu1. Diğer taraftan hükumet 6i bu anlaşma için Meclisten salâhiyet istiyecektir. Benim, salâhiyetli resmî mahfıllerd^n bğrendiğime göre yardunın tamam°n millî müdafaa mevzuuna harcanması esastır. Ancak bu mevzua münakale vasıtalan, yol inşaatı hava meydanları kurulması, liman tesisatı, takmil vç taWi.yelerin duzene konulması gihi Uler 6» daiıil oHugun<ian yadım TürînveTn umumî kaftmması bakımmdan dk tesirli ola^aktır. M.S. oskova'dan Washington'a dönen Birleşik Amerika Dış tşieri Bakanı General Marshall, evvelld akşam radyoda, Dörtler konleransının neticeleri hakkmda bir konuşma yapü. Sovyet Rusyaya karşı tatbik edilinesi istenen kesin cepheli politikanın ateşli taraflılanndan biri olarak tanıdığımız General MarshaH'i Moskova dönüşünden sonra diırfiyenler öyle sanıldığı kadar kötümser bulmıyacaklardır. Dörtler arasmdaki toplantılarda müsbet bir anlaşmaya vaWashington, Londra ve nlamamasının yegâne oıüsebbibi, Pariate ileri sürülen Birleşik Amerika Dış İşleri Bakanına göre, Molotoftur. Fakat, dört devmütalealar • let miimessilini esash bir anlaşmaya Londra 30 (B.B CJ Burad* hütüm Varmaktan alıkoyan diğer birçok süren kanaate göre, Blrleşli Amerika güçltiklere rağmen, General Marshall, Dıj Bakanı General Marshall, Moskova nihal bir uzlaşmaya doğru büyiik teMarshall Moskovada Molotov'la görü*ürken lconfenınn hakkında kesin bir mütarakkiler kaydedildiğine inanmaktaWashington 29 Moskova Marshall'ın dü» «ecc radyod* mUlei» 1©» 5*üt.mey1, n*l~ii^ h<ewıuJo +oj>l«dır. Birleşik Amerika Dıç İşleri Ba onferansında ele alınmış olan mese hitaben soylemiş olduğu nutkun metni nacak olan Londra konferansına bıkanı, ayrıca Sovyet Mareşalı Stalin eler ve eld« edılen netıcsler hakkında rakmı? ve onun İçin ?imdlük lhtlvath ile de nzunboylu görüşmüş ve buBirleşik Amerıka Dış Işleri Bakanı Arkas% Sa. 4. Sfl I d« Arkas\ Sa. 3, Sii. 2 de • niUılm devlet adamı kendisine bir nzlaşma yolu mutlaka bulunabileceğini söyliyerek yalnız bir parça sabır tavsfye etmiştir. Sovyetler diktatörüne karşı, acele addedilen mcselelerin halli için zamana güvenilemiyeceğini ileri sürmekle, Amerikalı devlet adamı vakıâ oldukra kesin konuştnuştur; fakat Stalin'in dediklerini vatandaşlanna anlatırken, o sözlerin doğru çıkmasuu temenni edivermekle de, sabırdan yana kendi«sine epeyce giiven beslenebileceğini açığa vurmuyor mu? Nutkun akisleri «Marshall şlmdilik ihtiyatlı davranmışfır» "Komüiiist CenneUnden C. H. P. Medis Grupuna kaçan Ermeniler P. için verilen takrir Erivana giden, sonra da ölüm pahasına kaçarak canlarım «cennetten» kurtaran üç Ermeni genci, başlarından geçen Felâketi anlatıybrlar Amerika Büyük Elçisi Mr. Wilson tayjareden incrken Dış işleri Bakanımn izahati Hasan Saka, C> H. P. Meclis Grupunda azaya siyasî olaylar hakkmda malumat verdi Bununla beraber yukanki tezad daha ziyade görünüştedir. İşin gerçeğine bakarsanız, Birleşik Amerika Dı$ İşleri Bakanı, Rus devlet adamlanna kendi hükumetinin arük uytal ve yumuşak politikadan sırt çevirdiğinl açıkça söylemiş vcya hissettinniştir. Uzlaşma imkânlarma dair saym Sovyet diktatörü Stalin'in ortaya sürdüğü sabır şartına bağhvaidler, Birleşik Amerikayı, yeni fettlkleri Jşitilen teAnkara 29 (Tetuttuğu yoldan geri dönmeğe zorlı lefonla) Demakcavuzkâr saydıkları yaraaz. Şu halde bir gün onlann rat Partinin Mecsozler hakkında C. H P. hükumetinin n« doğru çıkmasuu temenni etmek hem lis dışı çalışmadüşündüğünü BOTbanşsever duygulara, hem de diplo lan dolayısile C H. muşlardır. Bu sorumatik nezaket kaidelerine ujgundur. P. Meclis Grupuna ya C.H.P. Meclis Son Moskova toplanhsına dair Bir verilen takririn gruGrupund» bizzat leşik Amerika Dış İşleri Bakanını pun öniimüzdeki salı Başbakan Receb Pedinledikten sonra, ötedenberi iyi bir n'îü tolpantısmda ker tarafından oabanşa kavuşulabileceğinden şüphele görüşülcceği anlaşılvab verileceği anlamaktadır. Takrirde nenlere galiba hak vermek gerekşılmafctadır. Toplanimzalan bulunanlar Takrirl imzalıyanlardan »ektedir. İkinci Cihan Harbinin gaBakanı parti te?kilâtında fa T Nifde mületvekiH d mffletvekili nimetlerinden kendi payına en büal vazife sahibi ol Ahmed Sungur Hfiseyin Ulusoy yiik hisseyi koparan Sovyet Rusya, mryan 15 kadar milrin de meselenin bir arabk coşmuş, ele geçirdiklerile letvekilidir. Aralarmda Niğde millet Bakanlığmı Hgilendiren cSıetleri ttaekanaat etmeı görünerek dünyanm vekili Hüseym Ulusoy ve Yozgad mil rlnde iaahlard» bulunnuoı Bmhtetneltiçte ikisine hükmetmek iddiasuu letvekili Ahmed Sungur da bulunan dir. Grupun toplantısı her halde pek entolleri sürmeğe başlamışh. AngloSak takrir sahibleri son Eamanlarda D.P. Boa milletleri, bir buçuk yıl müddetle ileri gelenlerinin bazı toplantılarda «ar resan görüşmelere sahne olacakür. On beş milletvekili D. Parti ileri gelenlerinin tecavüzkâr saydıkları demeçleri hakkmda hükumetten izahat istiyorlar Mesele öniimüzdeki salıya görüşülecek, Receb Peker izahat verecek Haleb (îîususi) Burada çıkan ElBen Surlyede komünist partisine menCumhuriye gaaeteslnln 13/4/947 gunlii subdum. Sovyetler memleketine blr an Ankara 29 (a a.) CHP. Medis sayısında «Üç Ermeni genci gizllce Bak önce gidlp komünizm cennetl Içinde ya Grupu Başkan vekilliğinden" ka'ya ula;tılar> başlığı altında $u ha şamayı kendlme ldeal edlnmiştlm. ErlCHP. Meclis Grupu genel kurulu buber neşredilmiştlr: van yolunda geçlrdlgimlz on günde koSuriyeden Ermenlstana göç etmi? üç münist marşlannı haykırdık. Şimdl E gün (29'4/1947) &zincan înıltetvekiU Rrmeni genci bugün Telebyaa'dan rivan aoıncan, şeytandan nefret duy Saffet Arıkanın başkanlığında mutad toplantısnu yapmış vp Dış İş'.eri Bakam Rakfca'y» geldiler. Kendllerile gorüş dugum kadar nefret ediyorum. tüm, En büyükleri olan Edgar AykarEılvana ayak basınca Rus siyasl po Hasan Saka, günün siyasî olayları hak« yan benüz 20 yaşına glrmemlî blr çag 11si, ellerlnde tabancalar olduğu halde imda grup genel kuru'.una etoaflı budadır. Bu genc, Surlyede rahatça ya blzl önlenne kattılar ve ilk iş olarak gi'er vermiş ve bazı üyel"rin bu konuşarken komünlstlerın Ennenlstan cen bizl birer birer sorguya çektiler. Mua lara dair olan «orulanru eevablandır» neti propagandalarma aldanarak ken meleleri çok sert ve ha^lndl. Biz, ne suç nuştır. dllerini ateşe atmış olduklanm, nihayet Islediğimlzi soruyorduk. Nüıayet bizlerl Rusya cehenneminden kurtulmaJt İçin hayvanlar gıbl k&myonlara ve yük vaölümü eöze aldıklarmı anlattı. Bu genc gonlanna doldurarak taş ocaklann» lerin anlattıkları ttiyler ürpertici m&ce götürdüler. Orada erkek ve kadin farta rayı kısaca yazıyorum: gözetilmekslzin eslrler gibi çalıştırılma«Blz rüya mı görUyoruz, yoksa hakl ya başlandı. Bu taşlarla kendi evlertmM kat Içinde mlyiz? Hâlâ 8unye topragı yapacaktık. Halbuki bizi sevfcedenler Antera 29 (Telefonla) Askerlikt» hazırlanmış nakdî bedel usulünü kaldıran kanun na vardıgımıza lnanamıyoruz. Evet, bu Beyrutta bize Erivanda toprak ve bu gwk başkalarına benzemi muhaclr evlerlnln reslmlerinı gosterip tasansı Meclisin alaka.li komisyonlannyor. Burada hayat, aaadet ve hüniyet propaganda yapmışlardı. da görüçulmektedir. BugUnlerde umuml var. Arkast Sa. 3, 'Sü. 3 U heyete sevkolunacaktır. Nakdî bedel asnlünü kaldıran kanun Abmed Haoıdi AkseU yürütmeğe çahşhklan uysal politika yolufle,ancak kendi kuvularmı kaxdıklarmı anladıklan gün, Busya, bu harb sonunda tahayyül edebileceği ganimetlerin zaten azamisini hejbesine indirmişti. Şimdi ona «Dur!» denijor, «Bir adım daha atarsan dövüşürüz» deniyor. O da her türlü anlaşmazhklarm zamanla çözüleceğini söyliyerek müttefiklerine biraz sabır tavsiye ediyor. Bize kalırsa bu sabır mfiddeti, Rusya tarafuıdan gövdeye indirilen kocaman lokmalann hazım müddeti için lâzımdır. Ondan ötesi, artık bir muvazene oyunuduc ve her muvazene oyunu gibi bu da dünyayı yeni blr harbe hazırlıyacakte. Demek oluyor ki bunca kan fedafcârbğından, bunca istırabdan sonra milletlerin yaratabileceği banş diinyas, en mükemmel şeklile, ancak Birind Cihan Harbinm yaratbğı banş dünyasına benriyeMlecek, ancak onun kadar uzun ömiirlü «labilecektir. Bir taraftan ekonomik sıkmtılar birbirini kovauyacak, bir taraftan yeni yeni silâhlar yapılıp teknik dö •^ NADİR NADİ İktisadî D. Teşekküllerinin yeni murakabe şekli Yeni şekil hakkmda yapılan tetkikler ilerledi ve iki komisyon seçildi Yeni Diyanet İşleri Reisi Mareşal ile Celâl Bayarın dava ettikleri jandarma komutanı Lüleburgazda dün görülen muhakemede Ali Ertan, Mareşal ile Celâl Bayar aleyhinde hiç birşey söylemedigini, Ruslardan para alanın Sosyal Demokrat Partiden biri olduğunu biîdîrd? Arkaradan m«nnunlukla naber aM gımıza göre, Ahmed Hamdl Akselü D4yanei tşieri reisliglne taytn edümiştlr. Memleket lrfanınft büyük •• kıymetll «eerl«r fhd* eden bu faziletlifllmadanu, UHm «enelerdenbert devlet T» mll Arkaaı Sa. 3, Sfl. 4 t* AnSara 29 (Telefonla) îktısadi devlet teSekkttHerlnln idare ve murakabeslne dair 3460 sayılı kanunıın baa hukünJerinln d«Siştlrilme«l İçin bir mtlddet tenbert japılmakta olan tetklkler 11erlemiç ve Ekonomt Bakanı Tahsln Beklr Baltanın başkanlığınd» yapılan toplantıda bu mevzu Iteerlnde kesin kararlara vsrmağı sağlayaoak çalışmalara baçlanmıştır. ToplantHİa fktısadl devlet te$ekküllerl ve lşlebmelerile alakalı Bakanlıklann müsteşarlan v« bu mflesseselerin umum mOdurlerl Beşbakanhk yüksek murakabe heyetl mtltehassısları, devlet bankaları umum mtldUrlrrl bnlurn'Uslardır. GUndemdekl mevzıılar üzerinde birer rapor haarlamak için iki kTnısvon avnlnuştır. Evveloe de bUdirdiğim gibJ Posta, Arkan Sa. 3, 5Ü. 1 d« 'Arkan Sa. 3, 50. 4 t* Iskambil oynarken öldiirülen Demokrat Parti baskanı Aydındaki muhakemeye dün devam edildi Ekonomi Bakanı Tahsln Beklr Balte tzmlr 36 (Telefonla) Milletvekili seçlmlerınden evvel Aydmda Çakırbeylide blr gece kahvehane onünde iskam bll ojnıyau Mehmed BudakJı ve Kadir DünkU muhakemeden ÇeliiU öldürmekten ve eğıtmen Mehmed Lüleburgaz 29 (Hususî surette giden Aliy] yaralamaktan samk \e mevkuf Mehm«d Bardakçinin muhakemesine arkadasımız bıldiriyor) Mareşal Fevzi bugün Aydm Agırceza mahkemesınde Çakmak, Demokrat Parh ve Celâl Ba>ar Arkast Sa. 3, Sv, 6 da tarailarından, Hayrabolu Jandarma Ko bir intıba: Hâkim, jandarma komutanı Ali Ertan ve drnleyiciler mutanı Yüzbaşı Ali Ertan aleyhinde açı dışına kadar meraklılarla dolu idi. lan hakaret davasına bugün Lüleburga2 Yargıç, ilk celsesine Hayrabolu Asîlye Aslıye Ceza Mahkemesinde baküdı. A<1 Ceza Mahkenıesinde başlamlan muhalıye biııasının kuçuk salonu, kapüiıun Arkos» Sa. 3, SU» 5 t» *