1 Mayıs 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

gOGUK MASALLAfll Silgili HayVan Masallan 100 Küçüklere Masallar 75 Ath Kız 25 Eşek Kulakh Prens 25 Cucelerin Daruı 25 Parmak Çocuk Masailari 25 AHMED HALİD KrTABEVf umhuriyet 23 , e VII OoYI ! ' o GENE DENİZ MALZE . e ö I00 Amerikan yardımı etrafında bir saatten Konferansın akim kalması fazla süren konuşma Ankarada büyük büyük akisler uyandırdı bir memnuniyet havası uyandırdı Vandenberg diyor ki: «Eğer anlaşma yapılmîyacağı kanaatine varırsa, Amerika, Avrupa sulhu için çok bekliyemez» Amerika Avrupada banş Başbakan dün Amerika için uflraşıyor Büyük Elçisile görüştti Küçük şeyler NevYork 30 (AP.) John Foster Dulles, dün gece radyoda verdıği bir hitabede şöyl« demiştir: <Dış I|leri Bakanlannm önemli sulh meselelerini halletmek için Moskovada yapmıs. oldukları konferansın muvaffakryetslzhğe uğraması Büyükierin anlaşamamazlıklarından dolayı sefaletın d«vam etmekt* olduğu Avnıpa kıt'asındakı mılvonlarca halk için brr trajedi olmuştur.> Dulles fimları ilâve etmişttr: «Her ne kadar büyük bir sukutu hayale uğradıksa da memlekete elımiz bo? ve cesaretimız kınlmış olarak donmüyoruz. Dull«s, bu konferanstan üç fey kazanıldı, demiştir: 1 Sovyet «iyasetinin daha fazla aydınltnması. 2 Istikbal fçin büyük blr kıyraeti olacak olan Amerıkan siyasetine şekıl verümesi. 3 Franaa il« daha yakın mflna9ebetler tesisi. Dull*3 devam edcrek: «Bazı silâh bakımmdan üstün olduğumuz için fazla memmın olmamalıyız» demiştir; «Çünkü karşılaştığımız vaziyet bir harb vatiye'ti değildir. Sovyet liderleri harb istemiyor.> ATUOSX Sa. 3, Sü. 3 U KURUCUSU: TONUS NADf Telgraf ve mektub »dresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutosa: îstanbul No. M6 Telefonlar. Umuml Santral Nuaarasu 24298. Yaa talerl; 24289. Matbu: 24290. I MflVIS 1 9 4 7 h Yardım kananundaki kayıdlar ve lcontrollar sadece yardımı evvelden istigen Yunanistan için, gene kendi tekliflerine muvazi olarak konmuştur' emokrasi rejimf fikir mücadelesine dayanır, derler. Fikir de sözle ifade edildiğine göre, eğer ağzimızdan veya kalemimizden çıkan kelimeler düşünduriıcü bir kıymet taşımıyorsa, ortadaki gürültü sadece bir çene yanşından, bir lâkırdı mücadelesinden ibaret kalu Böyle bir rejime de demokrasi aduu vcrmek, doğrusu oldukça gtıçtürHalk idaresinin ilcri şekillerine doğru bir yıldanberi emekleyip dururken arkanuza döndüğümüz zaman bizim eski masallan hatırlamatnak elden gelmiyor. Az gitmişiz, uz gitmişiz, dere tepe diiz gitmişiz, bir de ne görelim, bir arpa boyu yol gitmişiz.. Yakıâ bir idare rejiminden bir başka idare rejimine geçtnek, öyle bazılannın sandığı gibi kolay bir iş değildir. Bu ne elbise değiştirmeğe, ne de köyden kalkıp •ekiz kilometre ötedeki kasabaya tihniyetin izlerini sbküp atmak, yerine bambaşkâ bir zihniyetin tohtrmlannı atmak ve onlan orada tutturmak lâzımdır. Bu da şüphesiz az çok bir zaman işidir. Sayuı Sovyet diktatörü Marcşal Stalin'in barış davası hakkında Amerika Dış İşleri Bakanına yaptıgı sabır tavsiyesini biz de ileri demokrasi davamız hakkında kendi kendimize hatırlatahm; acele işe şeytan karışacağım da unutnuj alım. Bugün bir arpa boyu, yarın üç arpa boyu derken, bir gün elbette daha ileri bir idare rejiminin bimetlerine kavuşacağımıza şüphe yoktur. Elverir ki, dünya milletleri arasında geri ve acıklı bir vaziyete düşmüş olmıyalım. Kendimizi sıkmakta. yapmacık tedbirlere başvnrarak bindiğimiz dalı kesmekte ne Diâna vardır? Kanunlara saygı göstermek, kanunu cemiyet idaresinin şaşmaz ölçüsü tanımak şartile her türlü bocalamalardan kendimizi konunak mümkiindür. Şu veya bu partiden ileri gelenlerin acemiliklerini, dil sürçmelerini de fazla sinirlenmeden, pek öyle izam etmeden soğııkkanlılıkla dfaılemek, daima mantık çerçevesi içinde kalarak adamlann ne dediklerini değil, ne demek istediklerini araştırnıak. şimdilik daha doğru olacakbr. Fikirsizlik yüzünden demokrasinin bir kııru lâkırdı mücadelesi haline gelebileceğini yukanda söylebıiştik. Bu tehlikeyi önlemenin bitinci şarü, lâkırdıya pabuç bırakmamaktır. Kanun sımnnı aşmadıkça berkes aklından eseni söyleyecektir. Mademki demokrasi rejimine heveslenmişsiniz, bunu böylece kabul ede.ceksiniz. Bakmız geçenlerde Avrupa turnesine çıkan Amrikalı Wallace kendi memleketinin politikası hem de dış politikası aleyhine neler söyledi ve saym senatör vatandaşlannı ne kadar kızdırdı! Onlar da boş durmadılar, gözlerini yumup ağızlannı açtılar ve: Bu adam milletimize ihanet ediyor. Geri döndüğü zaman şunn idam ed>>lira! • Diye avaz avaz bağırdılar. Acaba bir Türk yabancı memleketletde dolaşarak milletçe benimsediğitnız bir polirika hakkmda bn kadar dusmanca sözler sarfetseydi ne olnrdu? Şüphesiz biz de Amerikah senatrirler gibi hiddetle ayaklanır: Vay alçak adam! Dur gelsin de «na gösteririz! Derdik. Yalnız Birleşik Amerika lle aramızda küçük bir fark olurdu: Wallace, hakkmda ileri sürülen idam tekliflerine rağnien, kdma zarar gelmiyeceğini bilerek yurduna dönmüştür. Aynı hareketi blzim hakkımızda yapan bir Türk vatandaşı isc, öyle lannediyorum ki turnesmi tamamladıktan sonra bir daha buralarda görünmeğe pek cesaret edemez, »ığıntı halinde bir başka ülkede yaşamağa mecbur olurdv. NADtR NADt Fransada kabine buhranı Komünist Bakanlar istifalarını verdiler Paric S0 CBB.C. nin busust muhabüi Midiriyor) Prans» hükumeti bir buhran geçlrmektedlr. Kabine bugrünkü topantısmda milllleştlrüen Renault otomobll labrikasınd» çıkan grevl konuşuştur Pabrikad» oalıçan otus blne yakm işçl ücretlerinin arttırılmasını istemlşler ve kablnedekl komünist a » lailen iltteam etmlşlerdir. Kabine heyetini kerdi noktai naaarlanna mütem»yil gormlyen koreünlırt b»k«»t«r. fcunuc a^rıne celseyl bırakmışlar, sonra da isifaknnı Termlslerse de, Cumhur B M :anının geri dönmesine kadar teMf ını eeri a!ına*a ikna edilmlşterdir. Bugünlerde Amerikadan diğer bazı heyetlerin daha gelmesi bekleniyor Ankara 39 (Telefonla) Dün Ankaraya dönen Buleşık Amerika Büyük Elçisi Mr. Vilson bugun Başbakanımıa ziyaret etmiçtir. Başbakan Receb Pekerl« Amerikan Büyük Elçlsi arasmdaki görüşme bir saatten fazla sürmüştur, Bu göröşmelerin büyük bir memnuniyet havası uyandrrdığı sezilmektedir. Bugün için açıkça sövlenmesi mümkun olan cihet, Amerikanm Yakmşaricta sulhun ve huzurun kalesi olarak yukselen Türkiyeye dostluk elini azİTile uzatmış olduğudur. Dünya sulhunun Türkiyenin bağımsızlığı ve toprak bürunlügile ilgili olduğu bugün Amenkada fcer zamandan ziyade anlaşılınışt'.r. Yardım tasarısının olçulmez kıymeti, taşıdıgı maddî rakamdan ziyade hu Arkası Sa. 3, Sü. 6 r?a Yeni ge'îr vergisi Amerikan Büjük Elçisi Mr. H'ilson, Dı» İsleri Bakanımızla goruşhrken Maraştan bir gnrünüş Insanlarm ancak yıl yaşadıkları köy \nkara 30 (Telefonla) Büyuk Millet Meclisinin bugün Tevfik Fikret S'layın başkanlığında yaptığı oturumda, Ba>irtdırlık Bakanı Cevdet Kerinı Incedayı Maraş mıll«tvekili Emin Soysalın Maraştaki bataklıklann ne zaman kurutulacağı hakkındaki sözlü sorusuna oevab vererek eıcümle demiştir ki: < Maraş mılletvekili Bnin Soysal arkadaşıımzın Maraş cıvanndaki döri batakhğın kurutulması konusu üzerindeki soru önergesıni yüksek başkanlık yuksek huzurunıızda okudu. Bu soruya göre, arkadaşımm kurn tuknasmı istodiği bataklıklar Hasa ci Amerikan basınında bize Filistin davası dair çıkan haberler 45 Arab teklifinin çoğunluk kazanmıMümtaz Ökmenin kapatılan iki gazete yacağı anîaşılıyor ve seçimler hakkmda NewYork Times'de NewYork 30 (Radyo) Birleşmiş Mülstler çaljşma komıtest Filistin meçıkan bir haber hakkında demeci selesinl müzakereye devam etmiştir. Hindistan murahhası Asaf All, Yahudlerin de dinlenmesfni ve bunlara hususl müzakerelerde rey hakkı verilmesJnl Isemiş, scnra Arabların davalannı çot ;yi anlattıklannı söyliyerek «nevsu lle Wkalı bulunan Yahudı milletintn temsilcüeri nere^e? Ve Fılhtin nerededir' Bi« Danimarka prensi olmadan Hamlet oynuyoruz> demiştir. Istanbul Tüccar Derneği, Millet Meclisinden, Dernek murahhaslanmn encümen^e dinlenilroeleini rica etti Istantrul Tüccar Dernegi, tasarısı hazi'Jannuş bulunan gçlır vergisi kanunu hakkınia ticaret ve iktısad eTbabınm fikir ve mutalealannı toplamak, bir rapor haıarlaırak uaere tan:nmış ış adamlan. profesorler, ikU^aâcılar ve ver^i mutehass'siarından muteç^kkil bir komiayon kurtnuş ve ince!eme!ere bsşlamıştır Denei dun Büyük Millet Meclisi Bafikanlığina. is+.da ile başvurarafe mezkur kanun tasarıları halen Bü;yük MıUet Meclislnde bulunduju cıhstle teklk neticelerının doğrudan dojruya <&nun yapıcısının yuksek dıkkatıne arza zarurl olduğunu beUrtmiş ve tasanlau meeliyecek Büjük Millet Meclisı enıü Arkosı Sa. 3, Su. 2 f.e Mecliste dün Maraş bataklıklarının kurutulması meselesi konuşuldu. Bayındırlık Bakanı ve soru sahibi izahat verdiler vanndan başlıyarak Fevzipasa yanm dan Maraşın cenubundan Zarlı ve Eloğlu demırvolu istasycmian mmtakasını geçerek Pazarcık kazası hizasma kadar uzanan bölgedır. Bunlann ad«di önergede zikredildiği üzere Emen. Glvur, Kumaş ve Golbaşı batakhklarıdır. Bundan başka arkadaşunm zikretmediği, fakat buyücek sayılan Miz bataklığı dıye bir bataklık daha vardır. Bunlarm hepsi burada brr bataklık manzumesirü teskil edreler.» Baymdırlık Bakanı bu bataklıklann kurutulması işinin 6 milyon liralık bir Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Fransız tiyatro heyeti dün İstanbula geldi Misafirler, sanalkârlarımıı »arafmdan karşılandılar, şereflerine bir kokfeyi parli verildi Bahar bayramı Ankara 30 (a.a) Bir yazarımız Başbakan yardımcısı ve Devlet Bakanı Mümtaz Okmenf ziyaretle aşsğıdaki konuşmayı yapmıştır: 1 NewYork Times gazetesinde yaymlanan Raymond Dainel imzasıle gönderilen bir telgrafta muhalif bir milletvekilinra hükumeti tenkidi eden beyanatmı yaydıklarından dolayı ls Arfcost Sa. 3. Sü. 3 te tanbulda neşredilmekte olan iki gazetenin hükumet tarahndan kapatıldığı ve Türkiyede seçimler her ne kadar serbest ise d« seçimlerde oyların tasni•fine muhalefet temsilcilerinin neaaret etmesine imkân verilmediği v« tasniftn hükumet memurları tarafından yapıldıfı bildirilmektedir. Bu husustaki mütaleanızı öğrenebilir miyim? Cevab Dünyanın âyasî durunnı ıbebile tstanbul bölgesinin stratejik önemi herkesçe bellidir. Hükumet bu önemli bölgeyi Ikinci Cihan Harbinin devamı müddetince emniyet ve asayişi temin maksadile sıkıyönetim altma almağa karar verndş ve bu karar Türkiye Büyük Millet Meclisince tasdik edil Başbakan Yardımeısı Momlu Ölunen miştir. Sıkıyönethn altına alınan yerlerde askerl idare fevkalâde tedbirler it neşrf önceden resmî bir tebliğle menetihaz ve tatblkına galâhiyetlidir. Gazete dilen ve Türk ceza kanununa göre « Arkas\ Sa. 3, Sü. 2 de kapatmak da fevkalâde tedbirler arasındadrr. lstanbul Sıkıyönetim Komutanîığı kanunun kendisine verdiğl bn salâlıiyelfc dayanarak Türkijı» Büyük Millet Meclisinin meşruiyeti aleyhinde. ki neşriyaü tahrikçi ve «nnlyeti bozucu telâkki ettiğini v« komutası altındaki bölgede bu yoldakl neşriyata musa. adt edemiyeceğini daha önce resml blr ilânla matbuata tebliğ etmlftl. tste bu iki fazet* Sıkıyönetim Komutanlığmea Din tedrisatı Bir tasarı hazırlandığı haberj iahakkuk Ankara 30 (Telefonla) Millî Eğitim Bakanhğı tarafındajı din tedrisatı hakkında bir tasan hazırlanmış olduğu yoİTindfckı haber, bızzat Milli Egitim Bakanhğından bugün tekzibe uğramıştır. Haberln, C S P . yuoe divanı toplantılan sonunda neşredılen tebiiğin bu kera yanlış yorum'.anmasından galat olduğu anlaşılmaktadır Hatırterda olduğu uzere Partl divanında bu mevzu üzerıiMla günlerce erine boyuna goruşulmuş ve dıni tertiyenin ne şekılde verümesi uyguii olacagı konusunun hukumet<;« etüd edilmesi takarrür etmiştir. okullarda dinl tedrisat yapılması bahıs konusu değildlr. Aksine olarak bugun par Arkası Sa. 3, Sü. 2 de Amerikan filosu yarın sabah geliyor Bugün bahar bayramıdır. Bu munasebetle bütttn resml dalreler, okullar, bsnkalar ta*il yapmı^lardır. Havalann şu blr kaç gOn lçinde düzelmls olmaB balkuı bahar bayramını neş'e lle kutUmasına veeile verml» bulunmaktadır. Yann resml daireler, okullar, bankalar mutad faallyetlerine devam edeceklerdir. Kaliforniyadaki genclerimiz Tiirkiyeyi Amerikalılara tanıtmak fizere bir kulüb kurdular Yavuz ile dört muhribimiz misafir filoyü karşüamak üzere limanımıza geldiler Uruguay Ernenileri de Türkler aleyhinde bir miting yaptılar Fransu sanatkârlan dün akşaoıki toplantıda sanatkârlarımızla bit arada Oriaşarkta temalUer verdıkten «onra dan muteşekkil olan ve Fransamn taAnkarayt ayaret eden ye orad« d« tem nmrrıs reıısorlerinden Jean Marchat nuı «lUer ver«n rransa ttyateo heyetl dün ldaresir.de bulunan heyeü, «aydarpaSo. 3, Su, 5 te £ aan&tk&rMoskova 30 (Radyo) Uruguayda yaşıyan Ermeniler, yaptıkları mıtingde Birınci Dünya Harbinde blen 1,5 milyon Ermeninin hatırasmı tazız ederken, Turkler tarafından işgal olunmuş Ernıenl tcpraklannın Turklerden aünarak Sovyet EımeniEtanına ilhakı lehınde bir kar&j sureti kabul etmişlerdir. Kalıfornlyad» tahsilde bulunan Türk talebelerden, İstanbul Üniversitesl Talebe Birligine bir müracaatte bulunulmvîştur. Amerikadaki genclerimis, bu mUracaatlerinde şoyle demektedirler: «Amerıkanm Kalıforniya eyaletiodeki Stanford Üniversltesinde tahsılde buluGelecek femilerden Dayton hafif kruvazöHI nan 22 talebe Türk arkadas ve alleleri dünyanin en buyük memleketlerlnden Mernleketimizi resmen ziyaret edeoek hafif kruvazör v« iki muhribden milbırl olan bu yerde mem]ı»ketlmizin he olan Amerıkanm Akdeniz donanmanna rekkebdır. men hiç tanınmamasındaıı ve bazan ca raensub fılo, yarın sabah limanımıza Amerikan fUosunun karfilanma tdre« Arkası Sa. 3, Sü. l de geleoakür. Filo, bir uçak gemisi, bir • Arkan Şo, 3, &j, g tc a