15 Şubat 1947 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET İS Şdbat 1947 Okuî inşaatında köy kadmı çahştırılmıyacak Dün bu J&nun teklifini görüşen Millet Meclisînae hararetli tarhşmalar oldu Baştarafı 1 inci sahijede fmdakl tatbikatmı blzzat müşahede etdınları yalnız bedenî mükellefiyetten trusınizdir. Yer sarsmtısı kanununda da mi muaf tutmaktadır? Yoksa malî mü kaöın. erkek bütün vatandaşlar çaiıştirüır. 850 sayılj çekirge kanunu ve 393 ke!l«fiyete de şamil midir? . 2 Yekunu 108 milyon lîra olan köy sayılı muzır hayvanlaxla »ücadele kabütçelerinde okul inşaatına tahsis nunu kadm, erke'i töylülere bedenî müeoilen kısım 51 milyon liradır. Kadm iellıfeyetler tahmil etmiştir. San idareciler kongresinde teklil elar muaf tatulursa açılacak kısun 21 milyon lira olduğuna gör« bu açık ne dilen ve reâdolunan bucak teşkîlâtı kaj aur.unda ciahi köylülerin 20 köy çalışşekilde doldurulabilecektir? 3 Olrul btnası inşaatında kanunun tırılma^ma dair bir hükiim bulunnıakta hükumete tanıdığı bazı imkânlar var idi Garülüyor ki köylüye bedenen tahŞehir Meclisl, dünkü toplantısında, dır. Hükumet bu imkânlan nazarı dik mil olunan mükellefıyetler hududsuz bir toplantı müddetinin blr hafta uzatılmakate alarak on senelik bir plân yap 53kil almiîtır. Yalnız kadmlann çalışsına karar verdikten sonra Şişhane yomıştır. Bu tadill« plânöa aksama olmı tırılmaması adeta denizden bir katre kuşunda bir pazar kurulmasına dair almak demektir. Türk köylüsünlin duyacak mıdır? teklifi encihnene havale etmis, TJskü«KöylU kadınlar şikâyet etmiyorlar> rumunu tiliyoruz. Kadının çalışıp ça darın imar plânınin müzakeresine geç;ışman:2sı meseleslni yalruz okul inşaHasene Ilgaz, C. H. P. programında miş, uzun müzakerelerden ve mavatandaalara vazife vermekte kadın atı mevzuunda değll, bu konulan kül kamca verilen izajıattan sonra kabul lıalinde ele alarak gözd.en geçirmellyiz. erkek farkı gözetilmediğini, bu sebeble Köylüye ber darbe onu çökertmektedır. edilmıştir. Bundan sonra verilen takrirmevcud kanunun mükemmel olduğuVazifemiz bu kütleyl kaldırmaktır. Teş lerin okunmasma başlanmıstır. Makaöu, ancak Hıfzı Oğuzun teklifinden ankılâU Esasiye kanununun llk tedvininde ma ve encümenlere havale edilen bu laşıldığına görs, kadm vatandaşlarm BMrdur ıneb'usu İsmail Suphi Soysalü takrirlerden birinde havayici zaruriye bölge okulları içjn yabancı köylere gioğlunun köyti tasvir eden uzun bir be pahalılığma karşı ne tedbir almdığı, derek çalışması doğru görülmediğini yanı varlı. Sizlere hitab ediyorum. O Meclisin toplantı mnhallinin daha mükaydetti ve: «Gezdiğimlz köylerde te zamacdanberi geçen ytrmi beş senede said bir yere nakli, Düyunu Umumiyemas ettiğimiz vatandaşlar arasında hiç kaç hatve ileri gkillebilmlstir? Dava hu nin belediye binası ittihazı için yapılan bir kadın vatandas Köy Okulları Ka dudiuz tjıtulmu^tur. Kırk bin Türk kö toklifin tetkik edilip edilmediği, Uskü«lununun kendiıine bu vazifeyi tahmil yü vardır. Bunların bir tanesini biliyo dar tramvaymin ıslahı için ne yapıldıettiğinden şikâyet etmemiştir> dedi. rum, bir tek evlidır. Bir tanesinde ikj Şı, yük arabalanna fazla yuk yükleneKanunun yarattığı ikilik ev vardır .Dai adısda dlgerleri glbl nü rek hayvanlarm gayriinsanî bir duruReşad Aydmlı da söz alarak ezcümle fusta müseocel bir başXa köy vardır M, ma sokulduğu ve sakat edildiği, vesaiti dedi ki: beş hanelioir. Her köye okul götürmel» nakliye seferlerinin iyi tanzim edilme. Meclis, köylü 0» ilgili konulan bu demek değildir sanıyorum, arkadaş i yip otomobillerde yeni araba zevkini tatmak isteyenlerin mütemadiyen klâktetkik «derken çok hassas ve sefkatli lar. son çalarak halkı rahatsız etmelerinin davranıyor. Meclisin bu yüksek alâkaBölge okullan .iddia ediyDrum. süs osından cesaret alarak mütalealaıımı laıak ele ahnnuştn. Bugünkü hayatımız önüne geçilmesl ve nihayet Alptekin arzetmek istiyorum. Bu bedenî mükel ve durumumuz içlnde süst«n başka hiç tarafından verilen îstanbul Elektrik, Tramvay, Su gibi müesseselerin büroklefiyet, aakerlik mükell«fiyeti gibi her bir rolü yoktur.» rasiden kurtarılarak Inçilterede olduğu vatandaşm, ifasile mükellef olduğu bir1 Eu sırada, C.H.P. 1 1 gena milletveklll gibi bir statü ile müstakil olarak tedhizmet değildir. Evvelâ bu kanun şe nln sözîerini Demokratlar şlddeUe alvinini temenni eden takriri okunmuş, hirli Ue köylü arasmda ikilik yavat. Snşladılar, ' cevab hazırlamak üzere makama veriltnaktadır. Sonra, çalışmağa.mecbur oKomisyon sözcüsünün cevablan miştir. lanlar yerlerine başkalannı çalıştıraBuncan sonra dlğer bazı mllletv^kllbilecekleri gibi mahallî rayioe göre bu mükellefiyetlerini nakden de ödeyebü leri de söz aldılar. tç Işleri komisyon mektedirler. Bu suretle köylü vatan söacusü Akif tyidoğan hatiblerln dodaşlar arasında da bir ikilik hasü ol kuııdukları noktalara cevablar verdi. maktadır. Askerlikte nakdî bedeli kal Kaduun bedenen çalışma mükellefiyedırmağa müessir olan prensiplerin bu tinden azade tutuldugu gibi çalışmadıgı Blr ecta deposunu aoymaktan dört aene lıalde nakde tahavrül etmesi lâzım gekonuda da nazan dikkate almmasını len karşılığından da vareste tutulduğu ağır hapse mahkum ve Üaküdar Cesaevlnde rica ederim. Bu kanunun anayasaya mevkuf Enver adında blr genc, dün Mat nu, ancak malı mülkü olup da malt mü on dört fcuçukta, blr yaralama davasmdan aykırı düşmediğini müdafaa da güçtür.1 kellefiyete tâbi olanlann mükellefiyeti dolayı getlrlldlgl Irtanbul Adllye dalresinZaten tatbikatta da bu kanun ferdin »dftvam edecsğinl ıkaydetti. den kaçmıjtır, Kısaboylu, ufak tcfek slyah hürriyet hakkına tecavüzden başka bir sak&llı blr genc olan Bnver, dalrenln en Bundan sonra maddekre geçlîdl ve şey değildir. Haddi zatmda köyün güüst kaücdakl abdesanenln 'uaerlerl «çık eel bir an'anesi olan imece usulü, ras ta«an kabul olundu. bulunan blrlncl bölmeslnden lklnclâlne ve oradan da Uçüncüye geçerek. bunun kapı. Türk parasınm kıymetini yonel geleneğimize göre idare edilmesınd&n çıkıp gltmljtlr. Olrdlğl birinci böl. diğinden dolayı bugünkü halile maalekoruma kanunu me kapısında, mubafazasına memur olduksef kılık değiştirmiş bir angaryadır. . Ankara 14 (Telefonla) Bugün Moc ları rr.evkuıu'n çıkmatlnı boeuna bokllyen Çeşidli suiistimalleTİn yapılmasına da liste Türk parasuıın kıymetini koruma lkl jaııdarma, nihayet kapıyı açınca, lçerlimkân vermiş bulunmaktadır. Bütün hakkındaki kanunun müddetini 1950 ye de Enverin lkl renkll Cezaevl elblseslnden bu olaylar Büyük Millet Meclisinin kadar uzatan tasarınm görüşülmesinde baçka blr sey bulamamıslardır. Plrarl her «Türk milletinin efendisi köylüdür» Ahmed Oğuz (Eskişehir, D.P.) söz ala tcra.'ta aranmaktadır, Slvll elblaeslle kaçan BnTer> geçen sene düstunına pek de 'uygun düsmemekte rak 1929 ve 1930 yıllarındaki durumu gözden geçirerek, yılbaşında 930 kuruş de aynı yerden asagı yukan' aynı eeklldf dir.> kaçarak, blr ay sonra yakalanabllmlştl. olan İngiliz lirasınm yıl sonunda 11 lira Genc yaşta olroaaına rağmsn sakal koyu•Türk kadmı çaiişmalrtan yılnur» küsur kuruşa çıktığını, o zaman bunıı veren mrvkufun, kaçtıktan eonra derhal Sinan Tekelioğlu, 6 yıl önce bu meönlemek için, kanunî tedbirler alındı tıras olmak suretlle tanınmamagı ve yakaeelenin Mecliste uzun uzadıya görüşülğmı, bugüne kadar bu mevzuda 7 ka laumamagı gdzettlgl netlceslne vanimıstır. düğünii ve neticede kadının da çalıjtı nun, 33 kararname, 5 talimatnanıe, 2 C.H.P. vilayet taskilâtı rılmasma karar verildiğini, filhakika tebliğ neşredildiğini işaretten sonra koCumhurlyet Halk Partlal vllayet İdare he. Türk kadınmın çalışmaktan yılmadığı misyonun raporda gösterdiği mucib s«11* toplantısını yapmıştır. tdare heyetl nı, ancak, Türk kadınmın, bilhassa beblere temasla bunlan zayıf buldu";i' yetl Uyelert arasında teşkllat, mer'kez, basm ve köylü kadının ekmek anası, çocuk ana nu soyledi ve hükumetin ileri sürdUgtt salre olmak Uzere genel merkezde olduğu sı, ordu anası olduğunu anlatarak köy sebeblerle hakikî sebebler arasındaki glbl blr büro teşklllne ve bürolann basma öğretmenlerine ve eğitmenlerine verilen farklara işaret etmek istediğini kaydetti ldare heyetladen blrer üyenln bulunmasına salâhiyetin idare â>nirlerinin sallhiye ve bu kanunun parayı korumaya müte karar vermtj ve bu auretle fiyeler vazife. lendlrllmlşlerdlr. tile tearuz «rttiğmi söyliyerek bazı mi allik bütün tedbirleri hükumete açık bir Adnan Adıvar Amerikaya gidiyor ssller verdi ve: «Meselâ intihab dairem bono halinde verdiğini belirtti. Istantral müstakil mllletTeklllerlnden Dr, de 16 evlik bir köy 60 bin liralık bir Bu sırada başkan, Ahmed Oğuzdan, Adnan Adıvar ] « g U bat »alı günü Amerlkamekteb yapmağa mecbur edilmi$tir kullandığı bazı tabirlerden dolayı bunMisisin ortasından Ceyhan nehri geçer. ları tavzih etmesini istedi. Ahmed Oguz ya gldeeektlr. Adıvar, seyahatl hakkında blr arkadaşımıza demlstlr kl : Her iki taraftnda birer mahaHe vardır. izahlarda bulundu. Bajkan: «Beyanac Amerikaya Prenaeton Onlverslteslnln Her iki yanda da beşer sınıflı bireı tınızda bir «açık bono» tabiri var. Böyle davetl üzerlne gldlyorum. Ünlversltede 34 me'<teb yaptınlması köylünün kudreti bir şey olamaz> dedi. Ahmed Oğuz, «Siz konıerana vereceglm.» dahilinde midir?» deii. cütnlenin mutlak manası içinde kahvor Kiliseler heyetinin dünkü ziyaretleri sımuz. Hertes meslegine dair lzahlannda Şrhrımlzde bulunan klllseler heyetl dün Köylü kadının hayatı sabah Patıikhaneye gelcrek, Sen Slnod mec. General Vtıhbi Kocagüney sözleri a alâkalı tabir ve kelimeleri kullanırı ce llel azslarUe tanışmıslar ve Rum ortodoks rasında dedi ki: « Bir köylü çocuğu vabını verdi. Komisyon sözcüsünün klllseslnl Amsterdamdakl klUaeler toplan. izahlarmdan ve Kemaleddin Kamu, Ali olHuğumdan köylü kadının durumunu tısına 'davet etmlşlerdir. Patrlkbane bu huçok iyi bilirim. Zira anamı bilirim, a Rıza Türel ve Necmeddin Sahir Sılanın susta henüz blr karar vermennstlr, Beyet namı! Bazı arkadaşlar, kadınların ça sözlerinden sonra tekrar kürsüye gelen as&lan oğleden aonra İstaabulu geamlfler. lışmalannda mahzur yoktur, şeklinde Ahmed Oğuz, kenöisine yapılan tarizîerin tek parti slsteminden kabna bir gemütalealarda bulundular. Sabahleyin jaİspanya için serbest döviz veriliyor lenek olduğunu, teniidin biraz acı gelTicaret Bakanlıgı, Italya lle beraber lafaktan önce kalkıp yatsıdan sonra erdi§ini, fakat zamanla alışılacağıru be panya lle de ıterlinle tloaret yapılabllece. keğinin yatağını serinceye kadar geçen lirtti. Bİnt blıdlrmlştlr. Bu suretle Ispanyaya do. gününü düşününüz. Bu binbir işten Neticede maridelere geçildi ve tasarı lar yerine •terlln olarak serbest dövljs ve. başka kucağında, yanmda ve karnında rllmcge baîlanmıstır bir çocuk. Bunun üstüne, sırtına bir de kabul olundu. Vakrt çok geciktiğinden Italyan ticaret heyeü Ankaraya gitti pazartesi gunü toplanılmak üzere otutaş mı vuralım? Kahraman kaduılarıErvelkl gün Ege vapurlle aebrlmlze gelen mız seferde top mermüi taşırlar. Fa ruma son verildi. buyüs elçl Lulgı Oortezl'nln baakanlığı a l . kat hazar hayatında. milletin ekonomi tmdakl Italyan ticaret heyetl dün aehrlml2dek.l It&lyan tlaaret atajeal ve Italya hayatında çok işleri vardır ve onların lle 14 yapan baaı taclrlerle gorüsmu^lerdlr. sırtında bir de taş taşıtmak biz erkekItalyan heyetl, bllnaaea b«jn Uuao matalalere asla yakışmıyan bir haldir.» runızın ılatlan üzerlnde tetklkler yapmıa. Köylüye yükletilen bedenî tır Heyet dün akaam Italyan ticaret at». mükellefiyetler Baştarajı 1 inci sahifede şetl'e blrllkte Ankaraya harekrt etnugtlr. Italyan ticaret beyetlle 1940 ta yapılmif Bundan sonra kürsüye gelen Said kumetin memurlara yaptığı zam cedvelindeki miktarın bir derece dunun olan Türk . It&lyan ticaret ve odeme a n . Koksal ezcümle dedi ki: laşoıasının mevcud »aruara ve bugünün « Hâdise basit değildir. Köylünün de zam göreceklerdir. Fikren ve bedenen lcablarına göre tadll ve takvlyesl İçin gö. mükellefiyeti adeta hududsuzdur. Ka çalışan bir kısım ise yukarıdakilerden rUsmelere hemen baalanacaktır, Bugün Dıj saba okullarının kasabalı tarafından de bir derece aşağı zam gorecekler, Işlerl Bakanlıgınd» llızaıl blı temaa yapı. yapılması Için bir kanunun hazırlan yevmiye tarzında ücret alanlar ise Da lacaktır, makta olduğunu memnuniyetle işitiyo imî Encümen kararile vazifelendirilmlş Artbrma, Eksiltme Kanuna Arttırma ve eksiltme kanunu mudblnoe ruz. Mevrua Millî Eğitim Bakanmdan olduklarmdan zamma tâbi olmıyacakbir sualle girecefim: Bu ta«arıya ka lardn. Bu yeni formül ile evvelce dört, filmdlye kadar ekaütmeye glrecek olanlar. dan Ticaret ve Sanayl Odaaı v««lkaa kraiLsaba kadınının çalıştmlmasına dair bir beş milyon liraya lüzum gösteren D makta ldl. Bundan sonra Enaaı Odaaı belhüküm konacak mıdır? Acaba konursa fıkrası memurlarının «ımnu 700,000 11 gelerlnln de eksUtmeler İçin muteber ola Meclis kabul edecek midir? Eğer hâ raya inmis bulunmaktadır. cajı alâkadarlarm blldirumljUr, Diğer taraftan Elektrik, Sular Idaredise yalnız köy okulu için mevzuubans Celebler, Belediyeyi Bafbakanlığa leri memurlannm maaş zammı için de olsaydı, ben de beraber olurdum. Anfikâyet etti! yeni bir formül bulunmuştur. Buradaki cak, unutulmamahdır ki bu kanunların Meabahada dün de koyun kesUmemls, sayısı gittikçe artarak bugün on beşi memurlar iktisadî müesseseler zam ba 2000 kuıu, 400 ugır keAUmlatlr. Oelebler bulmuştur. Normal mükellefiyet ve as remine tâbi olacaklardır. Bu barem Üe ve toptancılar BasbakanUgı, Ticaret ve Iç zam formülü neticesinde Bakanlıklarınk telgraıla muracaat ederek kerî mükellefiyet dışmda bir köylü on yapılacak Tramvay îdaresi bir milyon lira yerine Belediyeyi flkâyet etmlıl«dlr Aldıgımı» beş türKi bedenî mükellefiyete tâbidir ancak 300,000, Sular tdaresi de 300,000 malumata nasaran toptancı kaaablar p»4242 sayılı köy kanunu imeee usulünü lira yerine 8090 bin liralık bir zam ile zarteal günü Meabaiıad» koyun k«*mej« kovmuştur. 4274 sayılı kanun biri yirba$lıyacakları bundan aonr» Belediye buniktifa edeceklerdir. mi giin, di^eri hududsuz bedenî mükelların taiebıerlnl tekrar gözden reclrecek ve gereklrse et narkını blr mlkUr jük»elt«. lefıyetîer vazetmiştir. Köy ebeleri ve Mevlud cektlr# sağhk memurlan kanunu köylü kadına dolarıslle Vefatının »enel devrlyesl ve erkeğe bedsnî mükellefiyetier yükFreni kınlan otomobfl lemiştir. 4371 sayılı sıtma savaşı kanuŞofor Mehmedln ldareslndekı 2949 nuŞEREFEDDİN ALElvroAR'ın maralı taksl, İçlnde Sermed, Baadet ve »• nu «küçük say mükellefiyeti> adı allthaf edllmek üzere i(j (ubat 947 dıka adlanndakl üo yolcu lle aümüjauyu tıııda her yıl kadına, erkege seyyanen ruhuna pazar guntt öğle namazından sonra Sula«agı lnerkcn blrden Ircnl kl. beşer gün bedenî mükellefiyet koyniuş tanahmedde Flruîftg» camllnds Mevl'dl caddeslnden rılmı» ve an.ba bıa döndürüctt blr ıflratle Nebevl okuttunılacaktır Arzu buyuran ıetur. Seylâbm hasarlanna dair MeşrjDolmabahçeye doğru lnmege başlamıştır. Bu tiyetten önce konan kanunda da bede vatın teçrlılerl rtoa olunur. vazlyet kaîşısmda eogukkanlılığmı kaybetmlyen şoıör, otomobulnl ancak Mühendls nî mükellefiyet vardır. mekteblnln duvarına çarptırmakla büyük Ö L Ü M Burmn birinci maddeslne sröre, her blr kazanın Onüne (eçmlstlr, Otomobllln Mcrhum Ayetullahı Isfahanlden sonra köyün içlnie, yanmda, kenarında dere Iran, Hlndlstan. Irak vesalr bcldelerdekl İçlnde bulunan yoloular ve soför muhtellı ve koy roecralan köylüye tathir ettlri büyük bir taiam âleminln lçtîhadıns tâbl yerlerlnden yaralanarak Beyoglu naataneel. ne kaldırılmiflardiT, ' lir. Bunun da hududu yoktur. Taşkuı olduklan Gazeteciler Cemiyetinde konferens sulara ve su baekınlarına dair aunacak AYETULLAH HACI SEYSİD tstanbuı aazetecller cemlyeta baakAnlıtedbirlere aid 4273 sayılı kanun 18 Jlc HÜSEYİN TEBATEBAİ KUMİ 50 yaş arası erke'Jere taşkın suyun ma bir hafta evvel Irakta K&zımlyede Tannnın gmdan: Fransız radyo dlfüzyon posteJan Lemonde zarratı bertcraf edilinciye kadar bsdenl rahmetlne kavılşmuştur. Bu münasebetle gazetesl muhablrl M. Jacques Fallabert, or.ümüzdekl 16 jubat pazar güntl Çakmakmükellefiyet tahmil etmiştir. 3116 sayılı ] Hlndlçlnlde y&ptığı blr «eyahatten »onra orman kanıınunun bir maddesine göre, çılar Vallde hanmdakl e a m n şerlfte saat îehrlrrüze g«lmlştlr M Fallabert bugün 10 d»n 15 e kadar blr terhlm mecllsl ter saat 15 te »eyahati hakkındtt cemlyetlmla orman yangınlarında da çalışma mü tlb, Oşrü ŞerLt ve Kur'anı Kerlm tuavet kslleflvetl vardır .3530 sayılı beden t«r buyuruiacaŞından l=tlyen d'.n kardejlerlmi salonund» Snemll blr konferans verecektlr. Arkadaşlarımınn bu konferansa gelmelerl Myesi kacununun memleketia her tara zln teşılfierl olunur. i verilen takrirler Makamın birçok hususlarda izahat vermesi isteniyor haberleri Hususî sanayiin dilekleri Şehir Meclisine Yazan: >•^••^•»••••^ I İKTİSADÎ BAHİSLER HEM NALINA MIHINA Veremlilerin askerliği meselesi Adliyeden bir mevkaf kaçtı D H gfln Snce, bn sütunda verem müHusus! sanayiin «tevletln senayli im fj cadelesine dair aldığım bir çok mek^••^^••M%.,. yerleştiği bölgeler tiyazlı, husustninkl I" tubların ikisinden bahsetmiş, üçünvar. Bu bölgelerdegü gibi içltilen söz cü bir mektubn da baska bir yazıya bıdeki sanayiciler baler bir çırpıda ke rakacafımı söylemiştim. «Bir veremH zan Ankaraya gidip silecekür. Gümrük babası» nnzasım taşıyan bir mektubda nıerkez idarecilerile politikaeının Istlkran hnlâsaten şöyle deniliyor: temas ederler. Bazan da iktisad Bakanı rülsün de hususî sanayi o sınır üstün da hususî sanayiin kovaladığı işlerden«Bir li*e mezunu olan oğlumun her kalkıp o bölgelere gider, fabrikatörlerle den ateş varmış gibi aşmasm! Denecek dir. Bugün »u, yann bu gümrük husus! iki ciğerine hava tedavisi yapümaktadır. konuşur. Bu iyi gelenek vesilesile za ki bu, bugün bellidir. Fakat, bugün ço sanayii ürkütür. Keza, işletme muhaseman zatnan hususî sanayi, bahis konu ğunluğu ferd ve aile idarelerinde sanayi besine dokunan amorti nispetleri ve ge Hastalığı yüzünden iki yıldır askerliği su olur, tartışmalar yapılır. Geçenlerde sistenü içindeyiz. Halbuki batı, öyle de nel masraf paylan gibi hususî sanayiin tecil edilmektedir. Eğer talihi yardım Bakan gene Istanbulda temaslar yaptı. ğil. Orada sanayiin çoğunluğu şirketlerîe gelişimile sıkı bağh konular var ki, edip de bu meşum hastalıktan kurtulurj Fabrikatörlerimiz Bakamn gözüşlerini yürüyor. Bilhassa anonimlerle. Tahnıin bunların da elbirliğiîe gözden geçiril sa, yedck subay olmak üzere, evvelâjtezırlık kıtasına, oradan Yedek Şuba; kendinden dinlediler. olunur ki, Türk hukuku, anonim şirke' mesinde fayda olacaktn*. Sonra, iş daikuluna sevkedileeektir, Kıtada a ve w K Fabrikatörlerin yıllardanberi parça bahsini şimdikinden mukemmel hale ko relerile, işçi arasındaki münasebetin da kısın sogukta, yağmur ve kar altında, şimdikinden mukemmel hale geimesi yar; münakale ve para gibi yardımcı ikparça ileri sürdükleri, fakat âmmeye tisadlarımız da daha modern şekillere beklenen düzenlemelerden sayılıyor. Bu yazm sıcakta kızgm güneş altmda öğlemal ettiremedlkleri dilekler nelerdir? uygulanır ve bu memelektte hususî ce nun temirüle işçi davalarmı en aza in den evvel 4 öğleden sonra 3 saat talim Başka memleketlerde hususî menfaai sim sanayi kurmak gerçekleşir. Bugün dirmek sağlanabilecektir. Elkomahrdan görecek, haftada bilmem kaç kilometre zünıreleTi devletten bir şey istedikîeri yol yürüyerek ve tatbikat görerek vatan vakit, yayın vasıtalarına müracaat eder kü geri ferd teşebbüslerimize bakarak bahse değmez. Bunun, bir goçmiş harb müdafaasına hazır bir yedek subay yemodası olduğu zannmdayız. Fakat, mevTürkiyede şu veya bu çalışma sahasmı ler. Broşür çıkarırlar, konferans verirtlsecektir. Temenni ederdim ki oğlum, ler. Delillere dayanan istekleri etrafın hususî teşebbüse bırakmak 'mümkün cud vergilerden muamele ve isçi kazanc hastalanmamıs ve icabmda bu şerefli da geniş efkârı kazanmağa çalışırlar. değildir demek erkendir. Geniş işletme vergileri bir daha gözden geçırilmeğe vazifeyi hakkile ifa edecek surette, haBasm, lehte, aleyhte taraf tutar. BizJe lorin fışkırması, yukarıki şartlarla bera. değer başlıca sanayi vergilerinden addo nrlanmiş ve yetişmis olsun. Fakat ne maalesef böyle olcnuyor. Bizde vesika ber olabilirleşirse, hususî sanayiin sınır lunmaktadır. Bunlarm sanayii yavaşlat çare ki verem, ciğerlerini yıpratmıştır. mıyacak ve fakareıyacak nispatleri heve yayın kıthğı var. Onun için, hususî ları çok daha genişlryebllir. Şimdi, o, hiç hastalık geçirmemis blr desanayiin dileklerini sayıh ilgililerden Şu halde üç şekilden birl: Ya hususî •ab olunabilir. likanlı gibi her türlü hava«şartlan altmbaşkası bilmez Halbuki bunlar acele ve teşebbüsün atılganlığını boyuna dar tutYukarıki ana ve tali dlleklerin esaslı da sıkı bir talime tâbi tutulduğu zaman önemlidir. Zira, her memlekette olduğu malı, yahud «enişletmeli, yahud da, bu tnoelemelerle ekonomi kaidelerine uy hastalığı teperse, artık tedavisi imkânsız gibi, bizde de teşebbüs hamlelerini ger son ihtimaldir, alabildiğine seraıad bı gun şekilde hallinden sonradır ki, or olur. Çünkü blrinci hava tedavi=:ile iyiçekleşürme kudretinde iradeli vatandaş rakmalı. Hangisini seçmelidir? Birinci tada tedirgenme sebebleri kalmryacağı, lesmis bir hastaya ciğerlerde vukua geların değeri büyüktür. Hattâ, başka yer ve üçüncü şekillerin aleyhinde bulun bunlarm hiç olmazsa azalacağı tahmin len iltisaklar yüzünden ikinci bir hava lerdekinden de. Çünkü, Türkiyede hu mak miimkündür. Hususî teşebbüsün olunabilir. Ancak o zaman, «yabancı tedavisi yapılamıyacağını söylüyorlar. susî sanayi teşebbüsleri ancak çeyreîî atılma kudreti millet için kârdır. Onu Eermayeyi hususî sanayie iştirak ettirBaşka gencler 36 ay askerlik yaparken asırdanberi belirmiştir. Daha körpedir. dar köşeye sıkıştırmak, mülî gelirm tu mell mi ve ne nisbette?> sorusu ile Halk bizde, son zamana kadar, kendi rat kazanması kaygumuzla eşltlenemez. «Devlet sanayiin nazımıdır» konusu a oğlumun askerlik hizmetinden muaf tusini ziraate ve ticarete vermişti. Hal Hususî sanayii smırsız cevelâna bırak çıklanabilecektir. Yabancı sermayenin tulmasını istiyecek değilim. Fakat ağır buki, batıda hususî sanayi çıkalı yüz mak da mümkün değildir. Zira, bugün memlekptimize geimesi, ayrı bir tetkl bir veremden güçlükle kurtarılmış bir elli yıl var. Aramzıdaki açığln başlıca çartlarda, devlete bir iktisad sehmi ke ihtiyac gösterir. Burada, bas önemde insanrn, hiç hasta olmamış s&psağlam sebebi bu gecikmedir. Batının iktisadca ayırmak lâzımdır. Ayrıluıca, o sehmin olan kârın dışarıya nakli hakkmda de delikanlılar gibi askerlik yapması da kudret ve refahı ne idiyse bizde de o; içinde hususî sermaye ile devlet serma nilebilecek şudur ki, «burada kazan elbette doğru olmaz. Ona, kendisini tekhattâ yer yer üstünken, bir buçuk yüz yesi arasında amansız bir sivaş başlıya rruştır, burada sarfetsin> ve «daha cö rar yatağa düşürmiyecek haflf bir askeyıldanberi onların hususî sanayile hız cakbr. Bundan, galib kim gelirse gel merdcesine, kârmı çıkarabilir» diyen rl terbiye ve hizmet verilmesi icab eder. Bu, yalnız benim oğlum için değil, bütün alarak bizi geçükleri, bizim de yeni çı sin, milletin iktisad varlığı yaralanır. lerin görüşlerinde de ayrı ayrı isabet kan sanayii yançizerek, kudret ve refah •Ikinci ortalama şeklin gün durumuna nisbetleri vardır. Bugünkü emniyetsiz talihsiz veremli gencler için ehemmitan düşeyazdığımıı gün kadar açıktır. uygunluğu görülmektedir. O halde, bu milletlerarası durumunda, para nema yetle gözönünde tutulacak bir memleket Bu sebebden, sanayi ve husus! sanayi çekli enine boyuna işlemek, çizgilerile smı çabuk dısarı çıkarmak isteyenler meselesidir.» üzerine ihtimamla eğilsek yeridir. Dev belirtmek gerekir. Tâ ki, hususî sanayi, çoğunluk olacaktır. Fakat ileride, buna Verem tedavisl görerek îyileşmîş gene letin arka arkaya ifade ettiği üzere, ge durıımunu berrakhkla gürsün. Bu anıa lüzum kalmıyabilir. Çünkü, geçmis tec lcrin askerliklerinde hususî bir muamenel kal&ınmada payı ve görevi olacak ca varmak için acaba şöyle bir usul öne rübelerden görülmüstür ki, sermaye leye tâbi olup otmadıklanm bibniyoruın. hususî sanayiin genis efkârca takib edil sürülemez mi? Itiraf ederiz ki, bu usul ler, yabancı paıarlardan dışarıya ak Fakat bu gibilerin sapsağlam deUkanhmesi milll kaygularımudan sayılır. mevcud variyantlardan biridir: Devlet mağa sık sik heves etmektedir. larla blr rutuldnklannı da sanmıyorum. altışar aylık vadelerde hususî sanayiin Çünkü ordu saflarmda, verem gibi va*** Devletin hususî sanayic* temenni emesnedlerile müracaatini mümkün kıLüzumlu lümre yaymlarının «eyrek lacak ihbar müddetlerini öne alarak, sa dilen nazımlığı ise, bu her tarafı açık him bir hastalık geçirmiş ve tekrar hasliği karşısında, hususl sanayi dilekleri nayi grupîarına göre üç ve bes yılhk lanmıs mill! sanayi rejimi içinde ken talanmağa müsaid insanlann değil, sağnin şöylece kavranabilinenleri toplanırsa sanayi programları tespit ve Jlân eder. diliğinden tekevvün edecektir. Zira, bu lam vürudlü genclerin buiunması ordnnun sağlığı ve zindeliği bakımından şartbunları ikiye böhnek mümkündür: Esas şartlar olduktan sonra, hususî sanayiin *** tır. Böyle olunca da verem tedavisi görve teferruat dilekleri. Esaa dilekler, devgelişme kapasitesini memleketin işine müş olanlann silâlıü suuflara aynlmaHususî sanayiin teferruat dileklerine let rejimine kadar yükselen önemde, teen çok yarar şekilde idare edecek devferruat olanlar hususî sanayiin gündelik gelinoe, yukarıki baş konu kadar değilse let sanayiini tnanevra etmek daha ko ması lâzım gelir. Aksine ihtimal vîrmemekle beraber, aayed böyle değilse bw de, bunlar da önemlidir. Meselâ bugün hayatile ilgililerdir. lay olacaktır. Zaten devlet sanayiinin mühim noktanın gözönünde tutnlma<:i hususî sanayiin bir döviz davası var. Devlet ne, husus! sanayi ne yapacak, Devlet döviz bilânçosunda, husus! sa örevi de bu değil midir? Yani, mem ve verem teda\isl geçirrciş genclerin belli olsun dileği esas bas dilek olarak nayiin de yeri olsa uygun olacaktır. leketin sanayileşmssinde, devletin lü hafif hizmetlerde kullanılması icab edegörülüyor. Hususî sanayiciler, bu iki sa Hususî sanayi de, devlet gibi, dışarıdan zum gördüğü fakat hususî sanayiin boş ceği tabiidir. hanın sınırlarını görmek istiyorlar. Dev çok miktarda makine, yedek parça, rr.al bıraktığı yerlere girerek fabrika kurletin hangi sanayii yapmıyacağmı bil eeme getirtiyor. Müeyyidelere bağlana mak, hususî sanayiin gücüne göre yerAçık muhabers miyoruı ki, o sanayie atılalım diyorlar. rak bu döviz isteklerinin karşılanması, leşmek istedlği alanlarda ona yardım, Okuyuculanmdan B. tlhami AlpaKüçük bir misalden, Ankarada taş ve hele bundan sonraki sanayi emııiyeti hattâ iştirak etmek... guta tstiklâl harbine aid sorduçunuz kum istilısalinin Emlâk Bankası inhisa bakımından, zarur! görülür. Bu olursa, Dr. Nuameddin Âli SAV 6 suale cevab vermek, aşağı yukarı Isrında olduğundan tutturarak, devlet fatiklâl harbinin bir tarihçesini ve bibli» aliyetinln bazı büyük örneklerini veriyografyasuu yapmak demek olur. Böyla yorlar. Iplik ve dokuma sanayiinin devbir etüdü yapmağa vaktim müsaid deletçe nereye kadar götürüleceğinin belli ğildir. îstiklâl harbi hakkmda yazılmış olmaması, ateş tuğlasuıın son defa büeserlerden mühim bir kısmının bir listeyük ölçüde devletçe ele alındığı gibi misinl Süleymaniyedeki Askerl Matbaada saller gözönünd* durdukça, hususî sabulabilirsiniz. Bu kitablarda, sorduğunayie bırakılan cevelân sahası oynavan nuz suallerin çoğunun cevablan vardır. smırlardan dolayı seçilmez oluyor. (HalTicarî, resml müesseselerle, hastane, eczane ve çocuk mamaları Gazianteb müdafaası hakkmdaki eserbuki, bildiğimize göre gerek iplik ve do. ler için bu kahraman şehrin Halkevi imal eden muhterem müîterilerimizden fabrikamızm fennî şartlar dahikuma ve gerek ates tuğlasmda devlet başkanlığma müracaat etmenizi tavsiye linde ve emsaline faik malları şifahen ve tahriren taleb edilmektedir. aynı cesamette fabrikaları hususilere ederim. Türk kadınınm îstiklâl harbinMemleketin en mübrem ihtîyacı olan mamullerimizi senelerce temln serbest bırakıyor. Şirketlerle bu işlere deki fedakârlıklarma dair yaymlanmış eden fabrikamız Ekonomi Bakanhğının 1947 senesi için tahsis ettiği köbir eser hatırlamıyorum. Saygılar. girismek kablldir). Bunlar, nerelere, ne mürleri bir buçuk aydanberi verilmediği cihetle maa'esef kömür verikadar sermaye ve emek dökeceklerini linceye kadar tatili faaliyet mecburiyetinde kalmıştu. Bu sebeble sibilememek tereddüdu içinde, mevcud pariş için beyhude mür?cnat edilmemesi ve ihtiypçlarını halen çaiı^karanhğa ısık salmak için, başı sonu makta olan Baltalimanı Kalpakçıyan ve Umurca Pedro Sagredo fabrikabelli blr sanayi programı hazırlanmalarından tenıini mümkün olacağı, 1947 senesi kömürümüz verüdiği taksmda musrrdırlar. Bunlarm arasında, Merhum Neyyire için Mevlid dirde on gün sonra emirlerinize fimade olacağımızı ve ba hususu aysanayi serbesttir dlyen en liberal köKıymetll sanatkâr Neyyire Ertuğrulun Orıca ilân edeceğimizi beyan ve ilân ederim. şedekiler bile, teşebbüs hamlelerinin lüm yıldöcümO müna^ebetüe bugün ogls durduruîduğundan, ehveni şer bir sanamazını müteakıb Teşrlklye camllnde Mezkur fabrika sahib ve müdürü merhumenln rtıbuna Mevlid okutturulanayi direktifi istiyorlar. tddia odıır ki, caktar. devletle hususinin sektörleri ayırdedUHayreddin Süleymangil miş uzunca bir program veya dlrektlf elde, hususî sanayi önünü görecek, harcryacağmı bilecektlr. Dr. Nizameddin Âli Sav 1 Yaniköy Mısır Şurubu ve Nişasfa Fabrikası KomandH Şirketinden: Zam alamıyan belediye memurlan Anlaaılıyor ki, hususî sanaylin devlet sunu yapsm, bunu yapmasın diye diktası yoktur. O sadece, devletin herkesin bildiği bir yolu olsun diyor. Başka turlü, devlet tesislerinin yanuıda hususî te»ebbüsler de benzer işlere glrerler, devletin sonsuz sermaye ve yetklsi karsısında ezilirler. Rüşeym halinde olan bugünkfl hususî sanayiin gellşmetf, korunma güvenile mümkün olabilir. Sanayicüerin bu görüşü, üzerinde dftkatle dumlmağa değer. Kolayca anîasılacağı gibi, buna karsı sanayi serbesttir, kim ne isterse imal etsin demek yetmez. Devletin şimdiye kadarki formülü şu idl: Hususî sermaye ve bilginin yetmediği alanda devlet sanayi kuraoaktır. Usttarafı hususiye terkedilmiştir. Fakat, asıl kördüğüm buradadır. Hususî sermaye ve bilginin yettiği yer nerede biter, yetmediği yer nerede başlar? O, g5Kiiltür Serisi No. 13 DEIıİLERIN PROTESTOSU! BngUnkö ŞEVTAN Gazelesinde Bu H U R tstiklâl sava?ları Türkiyesine yaraşır bir dıs politika istiyoruz. nefîs romanm 2 nci baskısı yepyeni bir şeküde çıkh. 200 kuruştur. NEBİOĞLü YAYINEVÎ, İstanbnl T E Ş E K K Ü R Kıymetli büyüğümüz ZİYA SİPAHİOĞLlTnun ebedî kayıbı dolayısile bizlere her şekilde baş sağlığı veren ve eenaze törenine katılan yakınlarımıza ve dostlarımıza ayrı ayrı şükran ve minnettarlığımızı iblâğa derin teessürümüz mâni olduğundan saym gazetenizin bu ödevimize vasıta olmasmı rica ederiz. Sipahioğlu ailesi 3 üncü .ay,,ı BUGÜN • ÇIKTI A14LÂKIN AHLÂKSIZU6İ FD.PAULUAN MEHMET NACı [CEP Fiatı 100 kuruş REMZ1 KİTABEVİ Musiki kaynajı küçük Avusturya, bize bir sulh mesajı gönderiyor: BACHEL F t E L D ' J a ölmez eserinden alınan, L O R E T T A l O D N G ' ı m kudretinden hayat alan A L A N L A D D ' m e n güzel şaheseri olan YARIN BÎZİMDİR (END N0W TOMORROW BUGÜN DOBOIHI A R Sinemasında L A M O U B ' u n bu yıl göreceğiniz tek filmi Antalya Umumî Nakliyat T. A. Şirketinden: Şlrkeümiz müessisleTİnden ve meclisimiz rcisi sayın ZİYA SİPAHİOĞMrnun ıdare Beven gSnüllerin, sevilen kalblerin mabedl olacak •Bugün L  L E ' de MEKSİKADA BÂYRÂM •Masquerada in Meslco* I eenaze törenine katılmak ve bu büyük kayıbımız dolayısile biziere her şeküde başsağlığı vermek nezaket ve lutüfkârlığını esirgemiyen kıymetli dostla rımıza ve sayın müşterilerimize karşı' olan şükran ve minnet duygularımızın iblâğma gazetenizin kıymetli tavassutunu rica ederiz. TANR1LAR SEVİNCE ( MOZAKTnı HAYATI ) Hayatı, aşklan ve eserleri . . . Hirbden sonra almanca olarak Uk çevrilen film. DOROTHY LAMOUR ARTURO de CORDOVA'mn Ask fllkelerinden çiçekler içinde yaşattıkları, kitarlann ^ • • • • M nağmelerile sfisledikleri eser. IHMBBBI •. Blr CUMHÜRIYET Abone Şeraıtı içm üç ayiık Altı aylık Senell* «yıık SIXJ WJti 15U) 2âtX) Nüshası İS buruştur c •. • Türklye & Haric DİŞTABİBİ BÜRHAN CEM Pazardan başka her giin saat 1» dan 19 a kadar Babıâli. Ankarm , 18OL 6400 D ikka t caddesi No. 9» TELEFON : 20778 Gazetttnize gönderUen errak tdlioıetlo lftâc