25 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURÎYET 25 Temnuîz 1943 Kültür ve Cestıiyet Davaları Genç neslin değerleri ¥a*an: Cdâleddin Ezine Hukuk düşünceler Yeni bir karar Millî Korunma kontröl teşkilâtı Ticaret bakanlıgına bağlandı HEM I NALINA MİHINA linkü Cumhtırij effe Rcuter'iıı Moskova muhabiri, 31areşal Stalin'ir», kızıl donanma Bazı olcuyTieularımdar! aldığım mek ları onlara beğendirebiliriz. Şark külgiinii dolayısile, Sovyetler Birligi deniz propagaada vasıtası türünü inkâr etmek akhmdsn geçmez. tublarda, bir kuvvetleriııe bir günlük emir jaymlaolarak, Türk eserlerinih frenkçeye Fakat o yerinde sayrnış bir kültürdür. yarak yeni harb gemileri inşa ve yeni çevrilmesi hakkmda gecenlerde bu sü Verimi zamanla muvazi yürüyememişdeuiz üsleri tcsis edilcceğini sövlerliğini tunda yazdığım bir yazıya ıtelmihan, bu ti. Şarkın hakimane düsturlarmı, vekaydettikten sonıa şöyle diyor: eserlerin hangüeri olabilieceği sorul cizeli sözlerini ve büyük çapta şiirleri«Bu, Sovyetler Birliği deniz kuv\etmaktadır. Cevabı güş bir sual! Çünkü ni biliriz. Fakat jnilletlerarası değerde lerinin durmadan çoğala^ağı bir devrin benim şahsah vereceğim. hükiimde, şark romancısmı, şark piyesî muharriaçılmakta olduğunu göstermektedir. yalmz kendi zevk ve kanaatlerim ölçü rini ve modern filozofunu tammıyoruz. 0^1 132 nci maddesinde Rusyanın, önüne çıkan f.rsatlartiaa isMıllî Korunma Kanunu tatbikatına Orman Kanunumün esası olacaktır. Binaesıaleyh o ya Şu halde garbe vâkıf olmıyan ve oraki bir ve iki yıllık tifade etmek için geç kalmak niyetinde zımda da söylediğim gihi, böyle bir dan örrıek alamıyan Türk romancısı, aid kontrol teşkilâtmın tamamen Tica nun bazı hükümzaman aşımı müdde olmadığı aşikârdu. karar, yani müstakil ve ıkhıkça taraf dramaturj'u yahud âliır.i nasıl yptişe ret Bakanhğı emrinde toplannıası ve lerini dej'i^tiren 9 ti azc'.ır. Bu yüzden «Sovyet milietleri kendileri için bir sız bir karar, ancak seçilvniş bir heye bilir? Aksi iddia hakikati inkâr etmek çal.vnr.ası için hazırlanan 596 sayılı ka temınuz 1945 gün ve bir çok orman suç hak telâkki ettikleri «Gü.i'jye dcğru serıanifme şehrimizdeki ilgili makamlara 4785 sayılı kanunun tin seçimindfen çıkarsa hakikate yakla ve kendimizi aldatmaktır. ları cezasız veya ve best geçid» imkânlarma sahib olrr.sğı şabilir. Zira tam hakikat, ;am değeri Frenkçeye çevirebileceğimiz edob! bildirilmiştir. Yeni kararnamenin hü birinci maddesi; <Bu kanunun yürür niz kı, tamamen idcalist bir gözlükle rilen cezalar tesirsiz k;»:yor. Cezanm ümid etmektedirler. kuın'erıne uyulmak için yeni teşkilâtm lüğe girdiği tarihte var olan gerçek ve J'azdığımız orman yazılan, orman \e bugünden bulmak, biim?k ve hüküm neviler maattees?üf yalnız çiir ve roibret teşkil edecek şekilde tesirli ol• Böylelikle Rusya, kendi tarihinde vermek çok defa isabetsiz ve kifayet mana inlıisar edebilir. Geçen nesil ve kuvıı'ması yolur.da hemen harekete ge ya tüzel özel kişilere, vakıflara ve köy, memleket âşıkl o!an bugünün gene ve m.Lsı için, sertlikten başka, hattâ ilk defa olmak üzere bir deniz hürriyeti siz neticeler vermiştir. Zamanımız fikir yeni nesil arasında garbe nümune ola çümiçtir. belediye, özel idare kamu özel kişilik idealist ormancılarını sadece memnun dan drha ziyade, sürat lâzımdır. Ha!ve san'atının hakikî ölçüsü elli sene rak gösterebileceğimiz piyes nıuharriri Bu kararname ile, şinıdiye kadar ille lerine ilişkin bütün ormanlar bu kanun eder. Zaten bu memleket asıl işi, rsıl bııki blr çokları uzak bölgelerde işleneıı devrine girmek ve gemüVrni dünyamn sonradır. Yanm asır sonra hangi Türk ve mütefekkir yahud filozofumuz d^Iia re bpğlı olan ve Ticaret Bakanhğı tara geroğince devletleştirilmiştir. Bu or davanın başarılmasını onlardan bekli ornifn suçlarınm normal surette takibi, lıer köşesine salmak imkâalarına doğru gitmektedir. mütefekkir yahud san'atkârı hâlâ canlı rnevcud değildir kanaatindeyim. Ne fjndan gönderilmiş olan müfettişlerden nı.inlar hiç blr işlem ve bildirime lü yor. bundan beklenen gayeyl gerçekleştire«Güneyde asıl îstedikîeri şey, Karayeni ve orijinal çeşnisile vaşıyorsa, de garib tecellidir; edebî nev'lerin en zor rnaada bütün kontrolörlcri iller tara zum olmaksızın devlete geçer> diyor. rniyor. Gerçi Orman Kanununun 126 ncı n denizden Okyanuslara dofru serbest' ğer ve istidad ondadır. Nicelerjni Vui lularından ve istidad kadar psikolojik fmdan tayin olurran Millî Korunma Türk ormancıhğında yeni ve hayırh bir maddesinin ikinci fıkrası «Orman suçYtnî kanun geıeğince, devletleştiıibir geçid bulmaktır. Ruslprm bu mcriz ki, bundan elli, hattâ yirmi sene inceleme, teknik ve kültıire teşkiiâtı Ticaret Bakanhğına bağlan d«vir açan ve bir çok ormajılarımızı istinad lanna f.id davnlar mahkemelerce acele evvel göklere çıkarılmıştır; fcıkat bu eâen piyes muharririmiz yoktur da. mıştır. Ancak, Ticaret Bakanhğı, bütün hi'sı.'SÎ menfaat zincirinden kurtaran len ormanların karşılığı, Tarım Brkan :ı caddan sayılır» demekte ise de, iş seleyi büyük bir önemîe els alacakları îğıncc altı yılda ve altı e.şit tcksitte görülmektedir.> gün tyalnız eserlerini değil, isimlerini kolay şöhreti hazırlıyan nazıında bol kadoyu tasfiye ederek yeniden kurmak bu kanun, memleket varlığmda ormanın rnahkemeye intiknl edinciye kadar zaSovyet Rusya, dünya denizlerinin bübile lunuttuk. Hattâ ben de bu acele bol şairimiz vardır. Elbette büyük şair kanrmı vermiştir. Şimdiye kadar ba ne hüyük ve nıühim bir yeri olduğunu ödenecektir. Bu karşıhk «2901 sayıl ten uzun zaman geçiyor. yük bir kısmında kıyıları olmakla behüküm vermek hatasını işledim. Beş olabiimek, büyük roma'.ıeı yahud bü çarı gö'termiş olan kontrol momurlarına bilen aydın vatanseverlerin çoktanberi kanun gereğince bclirtilmiş arazi verCcza Kanunumuz, ormanlara ate? raber, esas itiharile bir îrara dcvletidir. pisine matrah olan değerdir>. An"ak alü sene evvel bu sütualarda yaptığim yük piyes müellifi olmaktan daha çok yeni >.pdroda vazife vcrilccck, fakat, besledıkleri ideali gerçekleştirmiştir. «bu karşıhk, ayni ormanm 1936 bütçe vernıeyi «âmmenin selâmeti aleyhine Asya ile Avrupanm pek büyük kısımtenkidlîrde, bir çok isim ve eserieri koîaydır. Müsbet ve araştırıcı ilimler bnşarı göstcrmiyenler kadro harici bıHususî şahıslar hele biraz da cahil yıh arazi verğisine matrah olan değe bir cürüm> saymış ve 370 inci madde larını kaplamış olan topraklaıında, beı methettim ki, bugün değsrsizıikleri mevzuunda da aynı yoksul vaüyetie ral":!acaktır. olursa kendi menfaatini ön plâna alOrmanlara ateş verip kıs şey yetişir ve bir harbde dcnizden abricin iki katını geçemez>. Devletleşti smdc « karşısırida o zamanki kendiml tenkid riz. Filozof ünvanı felsefede sistcm kuIthalâtçı birlikleri kontrol teşkilâtı mağa meyillidir. Onun dar kafasmda ediyonan. Gene o zaımn öylelerini nn, kül eseri yaratmış adama verihr. va^ifesine d?vam edecek, fakat yeni ku <tMerr>ket menfaati>, «umumî menfa ıüen ormanın yukarıki esaslara göre men veya tamamen yakanlar 5 seneden luka etlilse bile, meselâ Almanyanın değeri yoksa, bu değer Arazi Verpisi aşr.j'i olmamak üzere muvakkat ağır her iki dünya harbinde düştüğü sıkınt» menfi tenkid ettim ki, bugiia onların Günlük yaşasa da makalelerle ve rıakaklerden ru';m teşkilâtm bir kolu hr!ine ve ayni at» mefhumu yaşamaz; Kanurunun yetküendirdiği komisyonlar lıapse mahkum olur» kaidesini koy ve darlı«;a uğramadan keadi gıda vo hakikî <)*ğer olduklarım teslim etmeğe meydana gelmiş kitabla âlimiik, müte tcşküâtın emrinde hulunacaktır. rnüphem, hela kendi menfaatini köstarafından, kanundaki esa=lar dairesin nıuştuı. Bu ceza gerçi ağır bir cezadır, stratejik hara raaddeleri ile harbe dcmecburum. Fakat şuna dikkat ettira, ekkirlik olmaz. Onun için, hattâ Ziya ttanbuldaki te^kilât şefleril» birlik tckl'.yorsa, diişman bir mefhum olarak de, üç ay içinde kararla=tırıhr. Ilğiü fakat suçu işliyenf tespit etmek çok güç vam edebilir. Bu bakımdan Bıısyanın, hakikî k ymet olarak üstün felenlsr, Gökalp bile garb tefekkürünün anlayışı tc, 40 kişiden mürekkeb olacaktır. yaşar. Yurdumuzda asırlardanberi delerin 3692 sayılı kanun hükümleri da o!dueundan, bir çok hallerde tatbiksız millî müdafaası için mes»lâ IngiKere yalnız islidad ve ilhamlarına güvenme ılçüsünde mütefekkir saylamaz. vam eden orman tahribatı bunun en mahkumdur. Böyle «uçların gibi büyük bir donanmaya iresinde buna iliraz hskları vardır. ihtiyacı ı Fakat hakikî san'at ve fikir canh delilidir ve bu sahada başka detakibatında gayet çabuk davranmak, nesil arasmda; şiir ve roman eserininv ^mutlak örneğe muhtaç o!duÇok kısa bir şekilde hıılâîa ettiğimiz yoktur. Insiltere, donanmasız ve denix lil getirmege lüzum da yoktur. Mütesuçluyu ve varsa, onu teşvik edeni ğunu ve^ürneğin ise garbdan gelebile lahasında, gögsümüzü gere gere, garbe lıâkimiyeti olmadan yaşıyamaz; fakat has?ıs bir kalemden çıkmış olan şu sa bu hi.kümler, şimd'ye kadar ormanlarceğine inanarilar ve dolayjsile asgarî bir takdim edebileceğimiz isimiprin beiirdan zaten kâfi dert^cede ktif.ide etıniş derh&l yakalaınak, orman muhafaza So\>etler Birliği ya^ıyabilır. Onun içintırlar, yurdumuzun bugünkü orman rmdan sorumlu olanlara düşer. ecnebi dif ve kültürüne vâkıf olanlar iğine inanıyorum. Meselâ Cahid Sıdkı, dir ki Sovyet Rusyanın ınillî müdafaa durumunu bütün çıplaklığile gösteriyor: olan mal sahiblerinin de hakkını kokalburüstü^Jkaldılar ve kalacak!ardır. Bir Orhan Veli, Faik Bavsal, Sabahaddin Gene Ceza Kanunumuzun 383 üncü siyasetini idare edenler, kara ve hava «Bugün memleketimizde orman mev runııktadır. Vaktile az vergi verme veSon zaır.nnlarda Amerika İle tlcaretimlzİngiliz yahuci Rus yazarmm öz dilinden Âli, Said Faik ve Oktay Rifat gibi de de memnunlyetl muctb bir gol'şrae görül cudu çok azalmış ve ormanlar, yalnız, saire gibi mülâhazalarla ormanmın de uıaJJesl «Tedhirşizlik, dikkatsizlik ordularına verdikleri büyük önemi dobaska bir dft'i bilmek ihtiyacını bisset ğerleri niçin tercüme tttirmiyelim? mfSe baçlamıştır. Ikl memlekct nrasında gidilr.esi güç olan uzak ve sarp yerler ğeıinl az göstermiş olanlar varsa, bun veya nizam ve cmir ve kaldelere riayet nanmaya da vermeğe lüzum görmemişisimdir. tlcarl münasebetler her gün ilerlemekte de kslmıştır. Son tespitlere göre or ların görecekleri maddî zarar, işledik sizlık neticesi olarak bir yangına se lerdir. Daha 7İyade tedafü! bir deni» ıtıemesi tabif\ görünebilir. Çünku diğer Burılar aklıma gclen birkaç milletlerin esHs kültür malzemesi öz Şiir ve nesre hakikaten orijinal ve yeni dlr, Bu meyanda şlmdlye kadar görulmekleri suçun cezası sayılmalıdır. Hele bu bebıyet> vsrenlerin otuz aya kadar kuvi'eti vücude getirmckle iktifa etdiline çevrilmis yahud öz dilinde yazıl bir çeşni verebilmiş kıymetlerdir. Pa te olan bazı mılçküller üe znil olmaktadır. manlık 6ahanm genişliği (10,566,266) gibi'er, ellerine az para geçeceği, hnl lıapsc ve yüz liraya kadar ağır para nıişlcrdir. Araerlka İle tlcaretimiz üzerlnde bundan hektardır. Buna nazaran ormanlar, bukl orman ortadan kalktiŞı tnkdirde, mıştır. Fakat' bizim vaziyeümiz aynı rantez içinde şunu ilâve etmek isterim: «mrası İçin daha büyük ümldler beslen. cezasma mahkum edileceklerini söy!er. Herhangi büyük bir kara devIeH Içln, memleketimizin saha itibarile ancak mükemmel ve >£eniş şartlar altmda ge Beş sene evvel gene bu sütunda yaz mektedlr, j'eıinl tarla olarak muhafaza edebile Aynl kanunun 15 inci nıaddesine göre kuvvctli bir donanma yapmak isteği, %13«1 unu teşkil etmektedirler. Bu nlslişmiş olmsktanı çok uzaktır. Türkçeye dığım^bir yazıda Oktay Riîatı tenkid Buna mukabll Inglltcre İle rtlcaretlmlzde cekl#ri düşüncesine ve böylece menfaat hapis cezası üç günden, 19 uncu ma'. ancak denizlere hâkim olarak empertercüme ecElmiş ve hakikaten istifade etmiştim. Fakat o zaman çok acele et bfklencn gellşme bir türlıi ha. !l Dlmamak petin İtalyada %17, Fransada %19, Ru hırsına kapılarak, ormanlarını ateşe de~,ne göre de ağır para cezası bir lira yalizm yapmak karanndan yani cihanedilebilinecek garîbın *ikir ve edebiyat miş olduğumu ve onun bilhassa «on tadır. Ikt memlekot arasında yapılmış olan n:anysda T< 22, Isviçrede %24, Alman vermek gibi bir cinayet işlerlerse, on dan tarladığına ve bu cezanm asgarisi girlik sevdasından doğaoHir. son ticaret anlaşması da tlmld edilon deeserieri kifayetsiz derecede:lir. Mlllî şiirlerinden cErenköyünde Bahar» ı o ğişikllğl husule getlrememlçtlr. BUha^sa, yada %27, Bulgaristanda ?r28, Rusyada lara ds en şiddetli cezavı tatbik etme nl vermek imkânı da bulunduğuna göre, Rusya, çarlık devrinde emperyBİİs» ve Avusturyada Tr38 olduğu göfikir ve san'at hazinemizin ise dünya kuduktaa sonra, beş sene içinde gös Inglltcreden aldığımız blr çok tlcari e^yaidir. Zira böyle bir hareket, bütün bu maddedeki cezalar azdır. Hulâsa, bir siyaset takib ederken Baltıkta Kazönüne getirilirse, memleketimizin orolcuğu yenilik ve nın bedellnln altınla ödpnmesl mccburlyeölçüsünde bir varlık olabilmekten çok termeğe muvaffak memlekete karşı işlenmiş bir clnayet gerek Orman Kanunundaki ve gerek radcnizde, ITzakdoğuda üç büyük deni* uzak olduğmı itiraf etmeliyiz. Bu eksik ayrılık karşısında, o raman hata ettiği tlnln bulunnıası aynl yolda dcvamîı şekllde manca ne derece fakirleştiğini görürüz. tir, vatana ihanetten farksızdır. Ceza Kanunundaki hükümleri ve or kuvveti bulundurmağa çalışmış; bu şartları tamnmhyabilm?k ıcin, rrmtlak mi bugün ikrar etmekle doğruluğun ve ytırıinemlyece^inl gusteren dellller vermrk Bir memlekette ormanla örtiilü sahanın man suçlarının takibi usullerini yenikarşısmda tedlr. Blr taraftan altın kıymctlnln yük normal miktarı fJ30 olarak kabul edilBu hakikati "burada tekrar etmeğe den gözden geçlrmek ve bir de, orman yüzden îngiltereyi daima bir yabancı dil ve ( kültüre sahib olmak hakikatin içten gelen hazzını duyuyobulmuş ve Japonva ile harbcttnek «)dljer taraftan altıııla bcdell öde. mcktedir. Bu nispet ^20 den aşağı bizi sevkeden âmil, bir haftadanberi," ve fikir ve san'at hareketlerinin isti rum. ncnmalların daha pahalıya gelmesl vazlyet dü=tüğü takdirde bu memleketin or güzel Boğaziçinin her iki taraf sırt'.arı lar yansa bile, yerlerinln gene devlete runda kaimıştır. 19011905 Rus Japon halelerini o dilde tsikib otmek mecbuaid o'duŞunu, her vasıta ile, en uznk harbinde, Amiral Togo Rus donanmaŞu sual hatıra gelebilir: Niçin yalnız lerl Uglll n^akanıları meşgut etmektedır. manci: fakir memleketler arasına geçi arkasıiKİa birbiri ardından'patlak veren riyetindeyiz. XX inci' asır eıbi bir de yenileri tercüme Inglltercden alabllcc^ımlz lthal.it eşyası ırrr.an köylerindekl vatandaşlarm kulaedeceğiz, onların orman yangmlarıdır. Bu yanşınlar, bir ğına ul.ıştırmak ve mümkünse uçaklar sını imha cttikten ve çarlığın eaıpeıyavirde, fikir ve san'at kanunlannm isn ayarında eskilerden kimse yok mudur? İle bunların en liıziımlu'ıarı ve ne mlktar rilnıes! lâzım gelir> (1). Şu halde biz, ormanca fakirin fakirt ayağı kopanlınca ötekilerle sarılan dnn da faydalanarak, yançınlara karşı 1İ7TOİ denizlerden elini ctefcini çekraek tidad ve ilhatmdan ziy3de kültür ve, Böyle bir hükmü bir an <î tinmedira. alınmaları lâzim geldlgl yeni blr tetklk mecburiyetinde kaldıktan sunradır kJ nıevzuu olmaktadır. GellşlgULel lthalittan m«ın!eketler arasındayız. Ormansıı ahtapota veya kafası ezilince ötekilerle bilgiye dayandıklarma inandığım için, yalnız son on senenin değer'crini miztyade daha sistcmll hareket edlleceyl an mem'eketin bir çülden farkı kalmıya ısıran yedi bafh ejder efsanesine ben eknk tedbirler almak ve orman inkı InRİİtere Rusya ile dost olmuştur. bazı yeni eserlerini okumak maksadile sal gösterişim â'mnı her bakımdan tamamlamak ve bambaşka bir sebebe la^ılmaktPdır Bu harb bitükten sonra, Dünyada fld ca§: düfünülürse, millî varhğimızın ya zedi. Bir yerde söndürülüyor, daha percekleştirmek için acele etmek lâzımmüracaat eden gençlerdsn, i)k işim, e dayanır. Tanzimattanbîri, Halid Ziya büyük denizci devlet kalacaktır kl pnvaş yavaş ne büyük bir tehlikeye dojru uzak blr yerde Hepsi de hususî orCumhurîyet vapuru serlerir.i dinletneden evvel, ecnebi bir Uşakhşilin büyük romancmuz, Nazım kanaatindeyiz. Jar da Amerika ile Ingilteredir. Alman Blr müddcttenbcrl Marsılya llmanında pittiğinden dehşet duymamağa imkân maniarda! tekrar alevleniyor. Bunladil ve kültürü bilip bilmediklerini sor Hikmetin büyük şairi.miz <lduklarmı yükünü boşaltraakta olan Cumhurîyet Tayoklur. Orman davasınm Cunvhuriyet rm hepsini tesadüf veya kadere mi, Hıfzı Veldet donanması yok olmnşhır. Japon dove bu kıymetlerin daha a?ılamamış ol puru a6usto«un birinci çarşamba günü j İU nanması yok olmak üzercdir. ttaljan ida: esl tarafmdan e?aslı ve enerjik bir ahud da sadece ihmale mi bağhyamak olmuştur. Menfi bir cevab karçı duğunu da muteriflîh. Fakat cnlarm manımıza nuıtovecçfhen harjtet edeccktlr. (1) Dr. Faik Tavşanoğlu, Ormanla donanmasının fikıbeti meçhuldür. Frantarzdr» ele alınmasııun. sebeb ve hikme :a^ız? Adlî soruçturmalar e!b«tte birl smda, genç müellif bir şaheser yarat devrinde Avrupa edebiyaü, bizimkinin ırn zın Korunması ve Devlet Oıman sız donanması da eski halini uzhn latini yurdun bugününden ve yarınm aydıniatncaktır. Bütün yangınlnrın sünFındık tetkikatı İşletmeleri, (16/1'1945 tarihli Ulus). tığı iddiasını gütmüş otsa bile, zanıa kıyas edilemiyecek dorecede ilersinman bulamıyacaktır. Bu yÜ7den denij salâhiyetli çahısların Fındık îlıracatçılarl Blrliîl umum katlbj dan sorumlu olanların, yukarıkl tehli dürfildüğünü, nımızda hüdayı nabit bir ustadın ye deydi. Evvelden çok yükiü b:r varhk Osman Cudı yeni mahsul başında tetkık(2J Bak. 3 ocak 1945 tarihli Cumhu kvvetlerinin azaltılmast lÜTiımıı kendigö'rmüş ve anlamış olmalarında dünkü ga7etelerde çıkan demeçlerinJen riyet gazetesi. tişemiyeceği kanaatini bsslediğim için, ifade eden Avrupa edeb'iyatmın, .birkoç lerde bulunmak uzcre dun Gırfsuna haro. ni göstcrdiği bir sırada Sovyetler Biraraırak lâzımdır. Metin lradesini ve öğrendik ve içimiz biraz fernhladı. Ya şaheseri dinlemeâim ve değarıne inan senedir .nekadar dejtorsiz'.endiğine, e ktt etmiştlr. Osman Cudı bıiiüıı istıhal sessiz çahşmasını her gün biraz daha o mmtakalarda asker ve izciler olmn(3) Alemdağındaki liseler izcl kam liğinin yapmak istediği büyük donannl gesecek. müstahsll ve tacirlerl» madım. Yalnız üsbâb ve kelime oyun lirr.ize geçen ve okuduğumuz gonç Avsevp takdir ettiğimiz gene Ziraat Ba saydı da uzaklardan ekipler tedariküe pmın içlerinde muharririn oğlu da ma elbette tedafüî, bir nmaç için yapıculuğıına dayanan bir varatış, kısa bir rupa neslinin eserieri misaldir. Onun tenıa^larda bulunacaktır. kanmiz Şevket R.işid Hatiboğlununı vakit kaybedilseydi, feiâketin hududu bulunan izcilerinin, başlarında spor lacak değildir. Okyanuslara çıkmak isömrün işaretidir. Fiakat kültür. bügi ve için onların seleflerinin karşısma bizim D. D . T . imalâtına b a î l y crman meselesi hakkında bir müddet acaba nerej'e kadar gidecekti (3), bili öğretmenleri olmak üzere, canla, ba?la teyen bir kara devlcti büvük dcnançahşarak Taşdeleni kurtardıklarını, ora mayı taarruzi maksadlarla yapar. Renfikuden filizlenen eser; hattâ bozıık seleflerimizi çıkarmak çok aleyhimizde Butün haşaralara karşı en genlş nulc..'as önce, millet kürsüsünden verdiği !za nemezl :ara kadar gitmiş olan bir muharririn ter muhabirinin ya2dıkları doğru bir gramer'le ve senteks'a bişâne bir bir hükme sebeb olur. Halbuki Avru ta blr lmha vnsıtası olan D. D. T. Dln hatı okumak, bu davanın ilmî usul ve ise m izahatından öğrenerek Iftihar duyduk. ki öyle görünüyor Sovyetler Birliği, üslubla bile yazılmış olsa: uzun öm pa edebiyatının, bilhassa son sava'îtan memieke'lrKlde de lmmı İçin şehrl:nlzde raet' dlarla ve memleket menfaatine en yapılan toplantılar sona ermlş ve lmalâta 3118 sayılı Orman Kanununun 8894 Bu çocukların sıhhî durumlarını öğ büyük bir deniz kuvvetine sahib clmak rün müjdecisidir. Bence «güzel türkçe»; beri, çok gerilemiş ohnası ve bizim iler baslanmapı İçin fapliyete gecllmlştir. uygun bir şekilde ele ahndığını anlamak üncü maddeleri, ormanlarda çıkacak renmrk için müracaat ettiğimiz mekteb isteyince dünyanın denizci selis üslublu, ağdalı kelime, teşbih \e lemiş olmamızı dikkat naz3rına a!t?ığım devletlerl D. D. T, lmalâtı İçin Izmit Se'.lüloz sa için kâfidir. Bütün ormanları devletfrenkçeye nayll mür«"pc ierlncle bir kı:ım r.yrılmış ve Itştiren son kanun ve «Orman Koruma angınlsrın sündürülmesi hakkında ga idaresi hiç bir haber alınamadığmı söy olan tnçiltere ve Amerika ile rekabet cümle oyunculuğu değil, fakat bilgi, içindir ki, genç neslimizin e kültür ve fikirden faydalanan tok ve çevTİlmesi taraftarıyım. Türk edebiya lcab eden laboratuarlar ve tetisatın lıurul kurıiuşunun kaldırılmasına ve bu ku yet güzel hükümleri ihtiva ediyor. Fa )edi. Mesul makamlann bu hususu ga haline girecektir. fcuru yazıdu*. Birincisi boş kelime pa tmda şiir ve romanm son beş seneük ması blr hayll llerlcmlştlr. IIa."irlanan pıng, ruluşun görev ve yetkilerinin Devlet kat syni kanunun 10.5124 üncü mad zeteler vasıtasile aydmlatmaları lâzrnlavrası, ikincisi hakikî fikir ve kültür randımanı zannederim buna resim ram İçinde lmalâta ağustos başında başla Orrıan İşletmelerir.e de\Tİne dair> 4767 d«lerindeki cezaî • hükümîer zayıf ve dır. nabllect'ktlr. Şlmdiltk yılda rtıi.lMH) kllo verimidir. Söz söylemek ve boş lâf et san'atmı da ilâve edebiliriz milletler Imalât İçin tertibat alınmıştır. Fasat bu sayıh kanun, orman mülkiyetini devlet Yeni evli bir adamm yaptığı mek için yazı yazılmaz, hattâ fıkra ve arası olmağa namzed bir yenilik ve mlktar gıttlkçe arttınlacaktır. el'nde ve orman işlerindekl salâhlyet Orgeneral tzzettin Çalı?ların kızının Kaza neticesinde öiürn D. Df T, luzumlu devlet müesseselerlne, ve meîuliyeti de bu işi için kurulmuş cenazesi kaldmluı makale bile yazılmaz. Fakat bir fikri orijinallik belirtmektedir. ahl&ksızlık Tedlkulede oturan Hemdl lsınlnds evll mttstah'alle ve halka verllecektjr, Kmekll Orgeneral Muğla mllletveklll Iz .Istanbul rthetlnde blr slnemaya glden tafsil ve ikmal etmek için yazı yazılır. daiıode toplamakla, orman davasmı, Celâleddm Ezine ve çocuklu blr genc, evlnde tabancasıal Yalnız bir romanea, çair yahud dra«Karnım açtı, onun için yaptım» mpvzuat bakımındah, ideal gayesine zeddln Çalışlann kızı ve Gumuşsuyu has. ylrml beş yaşmda ve blr aydanberl evll karıştırırken, sllâh kazaen ateş almi}, tanesl opcratorü Dr. binbaşı Cerad Alpso. Mustafa. yanında oturan on yedl, yaşında Mehrncd lsıftill blr gpnc. Sirkecide blr uîa'jtırmıştır. «Mevzuat bakımından> Hamdl yaralanmıştır ve kaldırıldığl Tedl< maturj olmak hevesini besleyen adam dükkan camını kınp 12 paket çıkolâta diyorum, çünkil, davanın tam gerçek yun refikası Bedrlye Alpsoyun pene yaşm Gündüz lslmll blr erkek çoouğa earkıntılık kule Ermenl hastaneslnde ö'.müştilr, GöTeşekkür değil, hattâ günlük fılcra, makale ve da vefat ettlsinl yazınıştık. Merhıtmenln ettlSlnden > yakalanmış ve ndbetçl Sultan. çalmış j mabkemede «karnım acıktı, oninn mülmeslne müsaade olunrnustur. Ailemizin büyüğü anncın şehir röportajı yazan bile XX inci ayaptım» dcmiştlr. Mchmedln dört ay hap leşmesi, mevzuatm güzel uygulanması cenaz*sl dun bfiytık törenle kaldırılrnıştır. ahıned blrlncl sulh ceza mahkemeslne yol» na bafhdır. Kanunlar sadece yolu aç Cenaze Bostancıdnkl lkametgâhından Rlı. lanmıçtır. Blr ay hnpslne karar verllmlş sırda bir ecnebi dil ve kültürünü haz?lne karar Terilmlş( fakat cezası tecil edll. kesllmiştlr. nnştır. Bütün mesele, her işte olduğu narak hususî vapurla Istanbula geçlrllmiş hakkında tevklf mü.?ekkeresl mlştlr. metmemiş ise, eline kalemi almadan «eyva^ ben slmdl bu : gibi, bunun tatbikatmdadır ki, biz, ye e naınazı Beyazıd canılinde kılındıktan Mustafa, korldorda nasıl Enlatacağım» dlye evvel çok öüşünmelidir. Binaenaleyh in vefatı hasebile cenaze meras minde sonra eller ü«tflnde taşmarak Kdlrnekapı olan Mtenl karıma Zavallı çocuk ni bir inkılâb ruhu taşıyan Orman Ka dakl şehldiiğe defnedümlştlr, Cenaze târe derd yanmıştır. tercüme edip Avrupa ve Amerikaya bulunan ve bu büyük kederimize bizGeri kalmamak... Tophancd« oturan, tramvay vatmanlagösterebileceğimiz fikir ve san'at adam zat gelerek veya telgraf, • «ktub, tele rından n."în numaralı Pethl Urmin'ln ka nununun, gene, ferağatli ve idealist ninde or.iu müfettıçl Orgeneral Cemtl CaYirminci asrm insam olmak.. Çuval fiatlan larımızı bu vasıflara malik olanlar ara fonla iştirak eden akraba ve dost'arı rısı Hayrlye, l!ıl ya.»ındakl oğlu Ersln İle ormtn mühendislerinin elinde, isteni hld, Vall Dr. Kırdar. şehrlmizdeki mületFikren yükselmek için, rastgele Bu yıl HinJitaııdfıu temlıı edllmla olan sında görüyorum. Ah ve vah şürleri ve mıza ayrı ayrı minnet ve şükran'arımı blrllkte Köprü altından geçerken küçük len gayeye erişeceğine emin bulunuyo eklllerl^ I«tanbul komutanı ve buyiik blr çuval kcnıtenjcınmın son kısmı da llmakitab değil, eser.. mutlaka ve mutkalabalık Iıa7ir bulunmuştıır. romantik cümle hünerbazlığı bizde ge zın arzına büyük teessürümüz mâni çocuk her nasılsa ann?slnln ellnden kur. ruz. Gene bu sütunlarda çıkan bir yalaka eser okumak şarttır.. Bu senımıza gelen Ingillz vapurlle getirllmiçtlr. tulmu? ve ko^ma^a başlamıştır. Blr ara çer akçe olabilir. Fakat Avrupa ve A olduğundan gazetenizin yüksek delâle murazeneslnt kaybedn Ersln Ikl duba ara zımızda, Osmanlı devrinde bazı orman Anasını jiletle yarahyan genç kız Bu Euretle Hindlstaudan çııval ve kanavlbeble kitabcmızdan (Muallim Fuad rnemurlarınm tekaüdlüklerinl kerest» merika yutmaz. Ancak oralardan mül tini rica ederim. Gücüyener neşriyatı) nı isteyiniz... oglu s'.ndnn dcnlze düşroüş ve çırpmmağa başBeşlktaşta. Al^hey sokagınds 4 numa çeler tamamen alınmıs olmaktadu, tüccarlığile geçirmelerinin nazarı dik "alı evde oturan Hurlye adında llıltyar b'7" Evvelce, dağıtma dısında ;t.5 liraya yükhem olmuş, onları örask almış adanıDüşününüz bir kere: YAVUZ Dr. RIZA UNVEB lamıştır. Etraftan yetlçenler tarafından kıırtarılaa zavallı çocuk fcaldınldığı Llman kati celbetmediğine isaret etmiştik (2). kadın evrelkl ak=am Beyoğlunda, Taiıtakl ?clmlş olan yeni Kalküta çuvalları 2.5 liSULTAN SELİM gibi dünyada hastaneslnde ölmüştür, Hiç kimsenin şahsmı istihdaf etmiyen sokağında 1 11 numaralı evde oturr.a lızı raya kadar düşmüştür. Şimdl, memleketlün almış hakikî bir kahramanın ve sadece mazideki bu sakat usulü ten Mahveşin evlne gitmiçtlr. Ana . kız akşam mlze blr Oefa kullanılmış olan bıiyük blr bütün hayat ve icraatını şahane bir Yüzme bilmedîği için bldü emeğl İçin dolma yaparlarkpn ara'irında çuval partlsinin gelmesl beklenmektedlr. TİÎA1ROSO yazı tarzile size anlatacak olan Kumkapıda oturan AU Kaya adında blr kid eden o satırlara karşı çatlak sesli münakaşa çıkmış ve hiddetlne hâkim cla Fiatların daha fazla düşeceğl timldl vardır. genc j Daleakıranm kenannda^ yuzme bll ve bozuk ifadeli itiraz yazılarının çık mıyan .layırlı kız ellndekl ustura İle lhtltarilıî kıymeti pek büyük bir eser B ü G E C E İ? Bankasınm yeni subesi mediğl balde denlze girmlş j boğulmak ü mış ohnası ancak «yarası olan Gocon ar anasını boğiizmdan ağır surette j&raTürl:lye Iş Banka^ı Ordu şehrlnde yeni dahi bu neşriyat arasmda bulunzere lken kurtarılmıstır. Genç çocuk has son> sözünü hatırlatmaktadır. Biz «mi lamıştır. Ihtiyar kadın hastaueye kaldırıl. bir şube açmıştır Bu şube faallyete geçmaktadır... Üskiidar Bağlarbaşı «Çırağan» bahçesinde taneye kaldırılırken yolda ölmüştür. mış, kızı da yakalanmıştır. mlştlr. H A M L E T Yarm gece Üsküdar Doğancılar «A Y P A R K » ta Yeni şiir, yeni Alaturka mürekkeb şair dedikodusu dil kadar koyu lerde tüy bitirdi. karanlıkta, Yeni şaire sorarIlatfâ bodrumda, zln sanız, her mısraı B U A K Ş AM danda, samanîıkta berceşte, kendisi olsam tanırım yerden göğe kadar Tıkır da ükır ayak hakh. Münekkide sesinden: sorarsanız, yeni şiir deli saçması; medTraşlı ensesinden! Başı al yalalı kiiçücek gelin Gel zaman, git zaman, ressamlann le imzalı. O dört, beş yaprak yazılı kâdaha sorarsanız, yeOmuzlarında kepe ^ Seiıerde açılan güle dönmü«ün gözleri; başı topuklarmda, karnı te Kîd da, bu inkılâbcı şairin şaheserlerinV E ~* ni şair, dâhiye çeyrek Başına takmışsın allın çelengi pesinde, gözleri a%'uçlarınm içinde, saç den birer örr.ek! Bir kaç tanesini aşa nekleşen pardesüsü, kala bir kıymet, eseri de, her ölümTurnadan alınan tele dünmiişsün. ları karnmda insanlar görmeğe başladı. ğıya naklediyoi'um. Kabahat şairde mi, Afili, cakalı, aynalı süsü lünün anlamak saadetine eremiyeceği Hele tenha yerlerde. Bu, Karacaoğlanın alev alev yanan Şaırier de bu acayib kafileye karıştı ilham perisinde mi, varm siz hükmünispette üstün bir ruh nağmesi. Bu üç Var mı bana yan bakan diye bitirdiği sevdalı gönlünün perisi, geçtiği yerde lar. Kimisi, sevgili nüzü verin. görüşü bir araya getirip akla yakın bir turnalar türküsü! baygm bir kır çiçeği kokusu bırakarak Sevgilim sini geminin burnuve A R K A D A Ş L A R I K O N S E R İ netice çıkarmak imkânsız. Ayni cinsten Sevgîlimi tanımak için salınsn, gözleri sürmeli, parmakları kıSevgilim sarı saçlı, • na oturttu, yüreğini olmayan şeylerin kaynaşıp yekun haîiÜ V E Y İ B A B A M komedi 3 perde Bu bile yeter ve! nalı, dai gibi bir ycsma. Papatya sarısı değil; kunduracmın bone gelememeleri gibi. Yumurta sarı«ı değil; Devir değişiyor, «Küçücek gelin> in ya sandığuıa çivileBana kalırsa, yeni şair, yaşadığı zir Gözüm ısırıyor Altın? O da değil! di; kimisi, ucuz loGözüm ısırıyor, zop dcvri ancak bu türlü şiirle ifade yerıne, şimdi çapkm, fettan, gönülleri Kaz palazı!' O da değil: kantadır diye, dildaedebildiği için böyle konuşuyor. Mazur. eltnde oyuncak eden. bir aşifte peyda Tanıyacak gibi oluyorum şı kızı. Taksimde İnönii GezLsi yanında Rilemezsin, nafile uirasnıa. desine kahvede ziHani şu ilham perisi dediğimiz, in mi, olmuştur. Nedim'in kulağına fısıldadığı Ama. ıı?den haldın çıpl.ık değil; • Sevgilim, karaniina «arısı! yafet çektiğini, sicin mi belh olmıyan bir mefhum var ilham, bu ince şaire: Kundurası tak tak değil; Ne şaştm, çarşamba kan>ı? nemada Spüştüğünü dır; şairin de içlerinde bulunduğu bü Nazti şiveyle ki ağuşuma canane gelir Sivri onııi7İu, bıçkın pardesüsü Karantina sarısı ya! tün sanatkârları kendisine esir etmiştir; Siııeyi kalbi geçlp ta haremi cane gelir mısrfclarında «terennüm» etti. Cııuızlarmda «muallâk» değil? Çünkü sevgilim, korkunç bir güzcldir. onsuz yapamazlar, kulaklarına o bir Tanı>arak gibi oluyorum şu kıa, Semaların en yüca katmdan yerin Kolera gibi, veba gibi korkunç... güzel. şey!er fısıldamazsa yazı yazamaz, resim Gclmcdin, görmedin ahvalimi. dâd Anıa. hani elinde siğarası, es'elissafilinine inen ilham perisi acaba Yan bakar, yürek jakar! eylemedin niçin bu kadar alçak gönüllü oldu diye çizemez, musiki eseri yaratamazlar; Ağzında sakızı? OPERETLERJN en güzeli akılları, fikirleri hep ondadır. işte, yeni Görse kâfir benim ahvalimi. imane gelir ne zamandır düşünüyordum. Muamma Yeter be! Empresyon şairin sanat sahnesindeki hünerleri bu dedirtiyor. nın enahtarını bugün birdenbire bulu Vcdsinden yetmişine kadar şahld olun, Bujrün Paçacılar kapısından geçtim, müsiebid ve hercai suflörün marifeti. Fikretin ilham pcrileri arasmda «çi veroim. Ben bulmadım ya, buldurdua dostlar! nonoşum Kâınat, bütün varlıklarile durmadan çekler, kuşlar, etrafmda fevcafevc'ü, lar. Vedi kat yerin dibine geçsem; 3 perde Iploıde dizi dizi paçalar, şuhusevdade§:şiyor da, ilham perisi olJuğu gibi rengârenk, sâfüdilber, M<;»amın üstünde, şimdi bîr zarf, bir Yedi kat güklere çıksam; Havadar, tenıiz, kibar bir bahçede Barta seni hatırlattı. ve olduğu yerde kahyor mu? İşte o da kâr» köylü kızları, büyük Hâmid de mektub dört beş yaprak da yazılı kâYedilere karışsam. 3 saat zevk, neşe, eğlence ve kahGözümün önüne geldin bir takım değişikliklere uğruyor, zama «hübub eder gibi reftarile, nesimi se ğıd duruyor. Zarf benim adresime ya Yedi iklim, dört bucaktan gelenlerin kaha dolu bir gece geçiriniz. lazlık sokak kıyafetinle! herden afsrides. samlacak kadar tüy na uyuvor, muhite göre konuşuyor. Mektub, «Bugünün ve yarınm içinde Şu, bir on yedinçl asır ilham periaidin endamîılar var. şairi» unvanı altında okunmaz bir isimH. V. Oou fanınııu Orman kanun ve son yan Sovyetler Bîrliği ve denizcilik c *^«^^ Yazan: Prof. Dr. Hıfzz Veldet Türkiye Amerika . Ingiliere ticareli HATİOE NEVGET ÜNYER > Miihim Bir Tavsiye: SADI TEK Bakırköy YENİ BAKIR Sinemasmda RAŞİD RIZA TİYATROSU Münir Nureddin OPERET BAHÇESİNDE YALPA