24 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Pişirimi yüksek, malzemesi taze ve nefîs, sıhhî ve iktisadî biricik büyük Türk lokantası «S A R A Y» Kara. köy, Bebek tramvay duraği No. 31 Tel: 49005 22 inci yı! Sayı: 7519 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve oaektub adresi: Cumhuriyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 248 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 30.000 kelimelik İzahlı ve misalli FRfiKSlZOfl TÜBKOE §© Aynca: Her ilme Hukuk ve Ekonomi miştir. Cildli olar A HMED H A ITK Salı 24 Temmuz 1945 terimlerle ıri üâve edilkuruştur. KİTABEVİ Millı Sef Vanda Konferansın tali ihtimalleri belirdi Inönü, bu seyahati uçakla yaptılar Cumhur Başkanımız coşkun tezahüratla karşılandılar, depremin tesirlerini tetkik ettiler. halkla konuştular Van 23 (a.a.) Sevgili Cumhur Bafkammız ve aziz Milll Şefimiz, uçakla şehrimiz* jeref vermişlerdir. Aziz Şefimiz uçaktan mütebessim blr çehre ile inmişler ve Validen evvelft deprem hakkında izahat almışlardır. Deprem müddetince fazla hasar y nüfus kaybı olmadığını öğrenince memnun olmuslar ve alınan tedbirleri «ormuşlardır. Alanda kısa bir müddet istirahatt«n sonra otomobillerle şehre gelinmiştir. Cumhur Başkanırmz, binleroe halkın eojkun tezahüratile ve «Yaja, varol!, seslerile karşılanmıslardır. Bundan sonra, asker! kıt'ayı teftis eden azlz Şefimiz halkı çok neş'eli bir yüzle selâmlamış ve <Aziz Vanlılar, tizi görmek için g«ldim, sıkıntınıza iştirak etmek üzere geldim, geçmiş olsun» demisler ve vatandaslardan malumat almıjlardır. Orduevinde, Millt Eğitim Müdürünü kabul ederek eğitim işleri hakkuıda İzahat almıs,lar y* bazı direktifler vermişlerdir. Su iflerile de alâkadar olan Cumhur Başkanımı», »u işleri müdürünü de kabul buyurmuşlar ve Samram kanalile diğer sular hakkında etraflıca izahat alrm;lardır. Bundan sonra şehrl dolaşarak deprem teslrlerini tetkik etmişlerdir. ChurchilFin Londraya avdetinden sonra Truman ile Stalin de memleketlerine dönecekler Uçler, Italya ve Balkan meselelerini tasfiye etmek üzere 'ki ayrı konferans akdini kararlaştırdılar Ankara 23 (R.) Gelen bakılırsa Berlin göruşaıeleri çarşambı günü akşamı bftecektlr. Diğer bir ihtimaJe göre de, Churchill perçemt* günü Londraya gideceğinden konferans talik edilecek v« yeni görüşmeler» ağvstostan e\\'el başlanamıyacaktır. Londradaki kanaat Lendra 23 (a.a.) Mr. ChurAlinn hafta ortasında ve muhtemelea p«r»embe gtlnü Londraya geleceği hab«rl teeyyüd «tmektedir. Zannedildiğin* gor«, Başbakanla beraber Berlln« gitmiş olan ijçi liderl Mr. Artlee de, o fçün Inglliz ba$kentln« gelecektir. Burada 1leri rörulen flkirlere gör« Mr. T n ı man'lr Mare^al Stalin de az gonra kendi baçkentlerine döneceklerdlr. O takdirde Potsdam konu?maları flç btlyflk devletîn dı? bakanlaril» kurmay h«yet'er! arasmda devam edecektir. Üç büyük şef arasmda konuşmalar g' çen hafta sonunda fasılaaız olarak Arka*\ »dhlf* 3, Sü. B U Lozan günü Lozan, Türk milletinin varlığı, bütünlüğü, efendiliği demektir Lozan bizi harbden koruda, fakat icab edcrse onu korumak için En Büyüğümnzün bayrağı altında bir tek vücud halinde dövfişürüz ozanın, kntsal tfiyebUecefi. , miz, kıynrtS <* >Tfnrotrit anlamak için, bizim gibi yirminci yuzyüın, en az kırk beg senesini yaşamış ve anlamiş olmak lâzımdır. Bu 45 yılın ilk yarısı, yani Lozana kadar olan kısmı, Osmanh İmparatorlnLozan banşmm 22 nei yıldönöımü bugunun inhitat devrinin son gafhasıdır. Vzun yıllardanbcri can çekişen «hasta grfın yurdun her tarafında ve bu meölmüş, onun yerine Lozanda yanda şehrimizde büyük törenlerle kutlanacaktır. Üniversite ve halkevleri, ve kuvvctli adam dogmuştur. yirminri yuzyıl gircrken hasta adam, zengiıı kuUama programlfcn hasarlamı? L Bugünkü törenler Petain'in ıı*öJîafcemesi başladı Savcı öliim eezası istedi, Mareşal, suallere cevab vermedi Salonda kargaşalıklar oldu, celse tatil edildi Paria 23 (a.a.) «Trance Presae> PHain'in muhakemesl, bugün adliy« sarayında tam saat 13,17 de başlamı»tır. Petgin, yedi yüdızlı Mareçal üniforma» İle mahkeme salonuna girmi? T« suç'.uya tahsis edilen iakemleye oturmuytur. Göğsünde harblerde aldığı madalyalar ve nişanlar bulunuyordu. Petaln, tıtriyen elinde aarı güderiden eldivenlerini ve «arılı bir kâğıdı tutuyordu. Ealon, hıncahınç doluydu. Şahidler yerinde, eski Cumhur Başkanı Lebrun ve eski Başbakan Paul Reynaud, gpze çarpıyordu. Dışarıda, mahkem*, ellerlnde maklnell tabanca ile 600 jandarmanm muhafazası altmda bulunuyordu. BerlİB konieransının bir oturumunda, Mareşal Stalin, Molotof, Churchil ve Eden çalışırlarken (Radyo Foto) lardır. ÜnlversltedeM t&ren saat 18 da merkes bln&sında Devletler Hukuku Türk EnsUtüsü «alonunda yapılacaktır. Programa göre Rektör Tevfık Sağlamın Arka*\ sahije 3, Sü. $ da Basra kdrfezindcn, Umman dcntzinden, Kızıl dtnizden Adriyatik ortalarına ve İşkodraja kadar, Karadenizde Kize kıyılarm'lan Tunus huducluna kadar, Erzarumıian Bosnaya kadar muazzam bir imparatoriuğun aonsuz ülkeleri üstünde yatıyordu. Fakat bn hasta, lhtlyar re âcizdi. Harbler kaz^nır da sonunda mağlubundan daha zararlı çıkartıhrdı. Memleketin bir koşesinden otckine demlryoln yapmak için komşulanndan Uin almak zorunda idL Gümruk resimlerini arttırmak İçin yalvarır durnrdn. Ecnebilerden vergl alamazdı; ecnebileri, konsolosları olmadsn muhakeme edemezdi. Silâhlı isyan çıkaran, bombalar atan, adam öldüren, Osmanb Bankasını bir istihkâm gibi kullanan şakileri, bir ecnebi sefiri, kahramanlar gibi alip goturür; vapnra bindirirdi. Limanlarımızı dolduran Te boyle katilleri de kaçıran ecnebi vapurlarına bir Turk polisi ayak basamazdı. Bir gün devlet, Lorando ve Tübinl lsminde ikl tatlısn frengine, kimbilir ne kadar haksız ve mağşıı; alacaklan olan 30 bin lirayı ödeyemeditl lçin, bir Fransu filosu Midilli limanına detnirlemiş ve gümrüklere elkoyarak bn parayı zorla almıştı. Dııjunu Umumiye diye devlet içinde bir devlet, ecnebi alacaklıların hakkını nlacafım diye Türkun EÖmleğini, ecnebi bir tiitün rejisi, para kazanacağım diye Türkün canını alırdı. Karasularımızda ve limanlanmızda ecnebi rekabeti karşıs'nda Türkün hilâli, sonn şrclmez bir ay tutulmasına oframıştı. Kar?dcnfz bo|azına bir batarya top yerleştirebilmek »Çin Karadenizde bir Eus ztrtlısının, kendi hukumetine karşı fsyan bayrafım çekip denize açılması lâz'jn gelmi^ti. Ahrlisinin biivük ekseriyerl Türk ve mü'Iüman olan valan tnprakları, birer Lnhnne ile çe«id çeşid adlar altında ecncbi isgali aliında bnlunuyordu. 1908 de Türk, miisicbid padisaha mcşrutiyeti tekrar ilân ettirmek gibi kurtıılu*, ilerleıne ve yükselme yolunda bir canlılık gösterir göstermez, bu vatan parçalannı imparatorluğa bağhyan pamukipligini de koparmıslardı. Ekalliyetlerin hensi komşulann pa»ası ve tahrikile Tiirkü arkasından vııran bi r hançerdi. Bıınlara mukabele ct'ınce Türk îalim, komitao ve çeteciler ma/lum oluyordu. Onları ihanet ve rinayete tahrik edenler de. ma7İunıların hcmisi ve kıırinrjcısı roliinii oynnjorlardı. Bu riyakâr hamilorin ve kurtarıcılartn cllerine ciüşcnlor, şimdi eski günlerini mumla arıyorlar amma iş işten geçmiştir. Dojju Almanyadan büyük bir muhaceret başladı Londra 23 (a.a.) Bvenlng New» fazetesinin Berlin muhabiri junları blldlriyor: Bugün Potsdam'da, Polonyanın möstakbel hududlan müzak,ere edslirken, blnlerce Alman ile Alman olmayan insan Dantzig'den v« Oder doğusundaki bütün araziden batıya doğru hareket halind« bulunmaktadır. Yapılan tahminlere göre, eğer Polonya toprak ilhaklanndan tamamile faydalanacak olursa, 3 veya 4 milyon Alman, Almanyanın geri kalan bölgelerine muhaceret zorunda kalacaktır. Muhacirler, Ruı makamlanr.dan ve Polonya milisle Arhın *ahi/e 3, Sü. 2 de Konîeransta son durum Bazı mfişahidlerin endişeleri Amerikanın isteği, Rusyanın emniyeti ve tngilterenin çelringenliği Hatayın anaynrda katılff günlerine aid bir hahra Hatayın bayramı Ânayurda katılısının altııtcı yıldönumü dolayısile büyük tezahurat yapıldı Antakya 23 (a.a.) Hatayın anajurda katılışmın altmcı yıldönümünü kutlsmak için haftalardanberl devam eden hazırlıklardan sonra bugün Hatayhlar bu en mutlu yıldönümlerini sundıye kadar eşi görülmemiş bir çekilde kutlamaya başlamışlardır. Bvtün Hataydaki köy, kasaba ve çehirkr baştanbaşa millf renklerimizle ve yeçilliklerle süslenmiş ve yüzlerinde bu güne erişmenin verdiği saadet ve Arkast Sa. 3, Sü. 4 te Orman yangmları nihayet söndüruldü Vali ve Orman Umum Müdürü yangının zararları hakkında izahat veriyorlar Postdam 23 (öael) Potedam konuşmalan bir esrar perdesi altında cereyan etmekte,, neşredilen tebligler, müzakereîerde terakkl müşaiıede olundu&unu kayıdla ü t i l a etmektedlr. Haîta sonu, birbirinl taldb eden toplantılarla, mutadın hüAîmda bir faaliyet görültnüştür. Amerlkan mahfillerina göre, bu konferans esnasanda müzakera Londra 23 (a.a.) Manchester Gu giltere ile Fransa arasında bir kuvvet edilen lki büyük mesele sunlardır: Rusardian gazetesl bugün, Akdeniz havza müsabakası olmak tehlikesi arzederken yanın Paslfik muharetoeslne müdaha«ının istikbali meselesine uzun bir bas Trieste işi de, Rusya il« Iagiltere ara leal ve Almanyanın yenlden tanzünl. Arkası nahife 3, Sü. S tc makale tahsis etmektedir. Arkası saJıtfe 3, Sü. 3 it Gazett, Akdenizin kontrola meselesinde îngilter», Fransa ve Rusyanın mazideki husumetlerini hatulatmakta Kîltübhanemden ilhamlar: v» İngilterenin Alman tehlikesile karsılasmadığı devirlerde, Susya ve Fransaya karşı her seferinde mütecaviz bir tavır takındığı keyfiyeti üzerinde ^ r a r etmektedir. Gazete yansına ş3yle devam etmektedir: ' «Şimdi Ahnan tehlikesinin tekrar \ ortadan Jtalkmıs olması üzerine Akd« î ne olacaktır? Hâdiselere bakılırsa | hiç bir mesele lâyıi oldıığu elıemmiyetle incelenmeksizin, eski husumetlerin tekrar meydana çıkmasma müsasde ediliyor gibidir. Tanca ve Suriye, İn "Akdeniz ne olacak?,, Mare;al Petaln Adliye saraymra dışmda da muazzam bir halk kütlesi birikmiştt. Suçlunun hüviyeti tesbit edild&ten sonra, P^tain'in avukatlarrndan baro başkanı Payen, ayağa kalkmıs ve yüksek adalet divanının galâhlyetsizliğini Arkaaı sahif* 3, Sü. 2 de Amerikanın arazi istekleri Truman'm Berlindeki beyanatı, Pasifik adalanna taalluk etmiyormuç Washington 23 (a.a.) Ayan meclisinde umumiyetle ıleri svıülen fıkre göre Başkan Truman'uı Bsrlindeki beyanatı, Pasifik adalan lıakkmdaki Amerikan arazi isteklerina taalluk et | memektedir. Âyan meclisinin cumhuriyetçi tiyelerinden muhalefet lideri V/aJlace White şöyle demiştir: ı « Başkanın ne demek istediğini bilmiyorum. Fakat Birleşık Amerikanın millî müdafaaya luzumlu bütün adaları elinde tutacağma eminim.» Gene cumhuriyetçi üyslerden War I Şa. 3, Sü, 4 f l Bir müddettenberi devam eden v« beş ilçeye bağlı orman v« fundahklarda önemli tahribat yapan orman yangını, büyük gayretler lonunda nihayet dün önlenebılmiştir. Dün sabah Vali ve Beledive Relsi Lutfi Kırdar, Anadolu yakajındaki yangın bölgelerinden bazılarını dolaj I mış ve söndürme faaliyetini görmüştür. Ankaradan gelen Orman Umum MüHulâsa, Lozandan evvel bn vatanın dürü Nazım Batur da yangın sahalaBahibi ve evlâdı o!an Türk, kendi top rını gezmiş, tehlikeli yerlerde yangının için yeni elemanlarla raklarmda yalnız cefa çekhor, yabancı sondürülmesi ise bu topraklarda sade safa sürüyordu msheme sevkine nezaret etmiştir. Vali ve Belediye Rehi Dr. Lutfi KırABtDİN DAV'ER Sa, 3, Sü. 4 t* Arka*\ Şo. 2, SJ. 1 d« ] Orçşn Umum Müdürü Na^nn Batar Doğan Nadi dün Amerikadan döndü Murahhas heyetlmizle birlikte tCumhuriyet> 1 temsilen San Prancisco konferansına gitmiş olan arkapdaşımız Doğan Nadi, dün uçakla çehrimlze dönmüştür. Amerikadan yolladıga telgraîflarla konferanstaki muvaffakıyeül mesaisine şahld olduğnmıız arkadaşunız, çok şayanı dikkat sejahat lntıbalarım nakle güne fcy^r « Boğaziçi mehtabları !.. |