14 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURÎYET 14 Terarauz 194S Yabancı Gözile Türkiye vvelki günkü Cumhuriyet'te çfkan haberlerin başlıklaruıa bakıyonım: Hasan Saka Eden mülâkatında Türk Sovyet muahedesi rr.eselcsi görüşüldü. Dış Bakanımızm yaptığı demeç: Türkiye için hudud tadili i'eyphud arazi tavizleri mezuubahs değildir. Dr. Ernest Jackh'ın. Amerikada gerek. Bizans Imparatorluğuna hücunı Uçler konferansı: Görüşülecek ikinci «Yukselen Hîlâl» adı altınüa bastırdığı ettikleri zam?.n Arablar, Gelibolu köp Toplantıya Ticaret Bakanı eserden balısetmlîtUs. Arcerısa top rübaşı yolile Balkanları istilâ ettiklerinmühim meseleyi Türkiye Rusya müraklarında senenln en çok satılan eserl başkanlık etti, iç ve dış nasebetleri teşkil ediyor. olarak tanınan ve Tur'iiyenin dunü, de Türkler, doğuya doğru ilerliyen Times'in makalesi: Boğazlar, Kars bugunü ı yarını hakkmdı değerll ha Haçlı orduları taraimdan da ayni şey ticarete aid mühim meseleler ve Ardahan meseleleri ile Trakya haktıralar ı kıymetli görüş!eı\ iyl temen !er söylenrrüş olabilir. Iki asır boyunkmdaki çılgınca isteklerden bnhsediycr. rulerle dclu c!an bu eserden bir kaç ca Yakın ve Ortaşarkta Britanya ve görüşüldü parça lktıöas etmeje karp.r verdik. ARusya eğer Akdenize inersa: Bir YuRus rekabeti içinde bu düşünceler ön çag'dı okuyacagımz yazı Dunlardan Şehrimizde bulunan Ticaiet Bakanı Çin Dış Işleri Bakanının Mo=kovada 8ta1937 de, Japonya taarruzundan biraz ğe yetecek derecede Japonyalnarla sa nan gazetesinin çayanı diHîat yazısı. safta yer ahnıştır. Buılunla beraber biridir.) Raif Karadeniz, dün sabah Ticaıct ve llnle uzun muzakereler yapmış olduğu Iran ve Rusya: Sovyet basrnmm IraTürk milıetinin Müslümarı Osmanh karada Aşil'in yerlere serildiği, denizde Sanayi Odasında Odanın bütün meslek günlerde hemen bütün görler Çine çevril evve! komünistler Kuomirıtang'la birle vaşmakta, fakat bu savnşlar Japonîa na karşı şiddetli hücumları dovam edişik bir cephe kurmuşlar ve ÇyançKay rın tam bir taarruza geçsrfik komünistImparatorluğu tabirinde üç Türkiyenin Churchill'in iflâs ettiği bu yerleıde gruplarına mensub tacir!?rin bulundu mlş bulunuyor. Sekizlnrl savaş yılınl tamamlıyan • Çln, dünyanın beş büyük dev Şek\n kumandasında sava«mağı taah leri temizlemeğe sevked3cek derecede yor. Osmanü Imparatcrluğu, genc' Türk Hitler hem karada, hem denizde hezi ğu bir toplantıya başkanlık ttmiştir. letlnden biri olarok tanınmış, yarınki dünya hüd etmişlerdi. Fakat Hitler Sta'in elıemmiyetli olmamaktadır. Bu haritaya Balkan antifaşist kongresi. mete uğratıldı. imparatorîuğu, Türkiye Cumhurij'etiTeşkilâtlandırma ve Ticaret Ofisi U duzenı üzerinde büyük bir rol oynıyacak ^ sonra komünistler du bir göz atışla da görülebilir. Yenan"m Yunanistan aleyhine açılan mücadele: kt>mplex tarihini ve esas rneselelerin Kıt'alar arası ikinci geçid dünyanın mum Müdürü ile Bölge Ticarot Müdii durum» pırmiştir. Batı âlemine Uk dcfa rulmuşlnr ve nihayct taahhiidlerinden doğusunda , komünistlerin Japonyalı Atina hükumeti Müttefiklerden kuzey görmek mümkündür. Btinunla berabeı muhim dört yol ağızlsrmdan biri üze rü, Oda Başkan ve umumi kâtibinin olaruk karışan Çin, bu ınuazzam rolıl nnsıl c t.îmamile vnzgcemi lerdir. Kendüerinin larla kahrarnanca savaşan 450,000 kişi Epirdeki Arnavud mezaliınıne müdakitabımiz ne bir tarih kitabı ne de tah rinde bulunan Sina yarımadasıdır. Bu de bulunduğu toplantı üç sait devam ha?;ııacak? Çınln bujunkıi ve yarınki teıslahatçı deüil, ihtilâlci olduklarım ileri lik bir ordularının bulunduğunu iddia hale etmelerini istedi: Tito'nun nutku lilli bir ana kitab olmak iddiasmdadır. yola yan'lan bütün hareketlerin güt etmiş ve çok çeşidli konular üzerinde ma\ıılleri nelerdlr? Yarınkl dunya hakflkir edlnmpf;e çalışan hemen süren komünistler bundan bü'yle keıı ettikleri cephe tamamile hareketsizdir. şiddetli tepkilere sebeb oldu. Yunan Bir zamanlar büyük ressamlardan bi tükleri biricik hedef Filiîtindir. Sina görüşülmüştür. Halen iç ve dış ticareli kıııia blr suallerln c^vabını marek etnıpkhcıkes bu dilprinin ve Kızılordulraımn istiklâlini basmı Yugoslav Mareşaîıru Mussolini"ye ri .Karakter resmetmek; esaslar üzerin yarımadası yalnız eski zamanlarda de mizi ilgilendiren hütün meseleler, çikâ trdir. Blz de bu dtlştince ile, tanınmış A ilân etnıiOordir. Bugünkü hakle Çin 1938 de Japonyalılarm .Sarı Irmak» a geldiklerindenberi bu cephe jerinden benzetiyor. de durarak esas olmıyanları bir *arafa ğil, fakat Osnıanlı devrinin devamı bo yet mevzulan bu toplan^ıda aeıklon nıcrikan mermuası Reader'a Dlgest'te çık honıiini'tlerinin kenHi hükumetleri var205 milyonluk Slav birliği: Slâv konoynamamıştır. nuş olaa çok mulılm blr makaleyl iktibas atmak demektir» demişti. Bu insan res yunca ve bu devirden sonra da Yahu mıştır. gresi bütün Slâv memleketleri arasında efmeC'l Iaydalı buluyoruz. Mal:ale\i iki ta<!ır, kendi paralarını kendileri basmakmine olduğu kadar milletlerin tasvirin di Fiîistinin 'geopolitik mukadderatının Amerfkan askerî müşihıdleri. bir çok Toplantınm en önemli konus'.ınu zev nınmış nmharrlr yazmıştır. Bunlardf.n ta, pnrti kontrolü altında gazeteler neşbir yardım andlaşmasınm imzalanmasıde de tatbik olunur. Kısacası, hatta en şarka ve garba karşı mühim anahtarlatinyağı işi teşkil etmiştir. Ticaret Ba Max Earıman, Marksizm ve komunl'.'m ıetmekte ve büliin diğer neşriyatı mc cephelerde komünistler ile Japonyah na karar verdi. basit şekilde bile olsa eski Osmanh rından biri olmuştur. Son günlerde de lar arasında bir mütaroke durumu kanı, Zeytinyağı ve sabun ,~\n vHpılan mevzulan ıi/.frlnde lhtısa."! yamnış saltılıl nelmoktedirler. Türkiyesini tasvir etmek bugünkü TürvaÜçüncü geostratejik hat Tunadır. tetkiklerin neticelendiğini ve bir ka yetll bir Aınerifcan muharrlıidır, Blr lkl Pyang'ın dpmokrat bir cumhuriyet mevcud olduÇunu kabul etvnektedirîor. Bir gün evvel ziyaret ettiğim İsveç kıtler koyu blr kumuuiat olau Eastman kiyeyi anlamak için zaruridir. Çok defa Mılletlerarası Tuna Romadan evvelki ÇyangK.nyŞek'in Millî Ordusunun rara varıldığını belirttiktsn scnra de sene Sovyet Huiyada jaşndıktan sonra ta kıırmnk eıncllerine karşı boykot ilân vaptırunun yemek salonunda bütün duolduğu gibi Osmanlı ImparatorluğuTU zamanlardan başlıyarak bir muhaceret j etmişler ve murahhaslnrın seçümesine savaştığı yerlerdcki çetin harbin kanh mr.mile lmyal sukutuna ıii:radı«ına knnaat miştir Ü: van kaplıyan büyük bir dünya haritası 13 ve 17 nci asırlar arasmda bir dünya yolu olmuştur. Demirkapı kayaları ü« Zeylinyağı hakkında a'ınmış clan getlrerck memleketino imanlı blr koınli lıcnüz daha aîtı ay varken, şimdidrn menkibelerini ise büfün dünya basının varılı. Bu haritaya baktım ve şn gerçeği devleti mevkiine yükselten daimî âmil zerindeki kitabeler bize geçmişin hiuizm «luşmnnı olarak dönmüştılr. Makale Anayasa Toplnntısını bir «Esirler kon da okumak mümkündür. gördüm: ler son iki asır boyunca Imparatorluğun kâyelerini söylüyor. Mukaddes Roma bugünkü tedbirlere aid nnucib sebpblcr ııla dlı";er mııharrlrl J . B. Powıll'e gpllncp, frrfîi* diye tavsif etmi'jlerdir. Hakikatin asıl feci tarafı şudur ki Ja Asya ve Avmpanm şimal buz Okyaçökmesini kuvveden fiile çıkarmışlardır. Imparatorluğu Tunanın kontrolü için üç zamanında sizmle beraber konuşulmuş iki Cıhnıı Harbl araMudakl de\reyl Çlnde ponyahlnrla biraz f;ıkat daima kf.fi sa(;ı?çi:crpk orada İjte Çiııde demokrasi kurulması nusu kıyılarından Norveçin cenub ucunBu yüzden orta doğuda Türkiyeyi en asır boyunca Osmanh Imparatorluğu ile oliaydı siz de bundan aaşka al.'naccik ncçrlyatını^ İdare hnftalık ve blr mecmuanın ttnılş ayni zamanda yılmıyacak kadar az sav.Tjan Çin kodaki Skagerrak hoğazına kadar, kuvvetli bir devlet yapan ayni faktör çarpışmış, daha sonraları Rus impara tedbir olmadığına kani olurdunuz. An da nıeçhur Manchestor Cuardlan gayele.sl ihtimaîlpri bu durumdndır. Japon istilâ^ının tenıİ7İeneceyinden artık emin münistleri Millî Orduya karşı âa bir Pasifik Okyanusunun şimalinde Belere MüslümanİLk, Osmanlıhk, Impaıa torîuğu Müslüman sultanının ordularile cak, bugün hâdiselcr değiş.niçtir ve bu nln muhablrlifinı yapmış olan kıymetll blr bıılunuyoru7. Fnknt büyük bir sanayi 'ihtilâl harbi» ne girişmiş bulunuyorlar. torluk ve millet âmillerine yeni Türki muharebeye katılmıştır. Tuna hakkın durum karşısında bu mesoie \oniden gazetecldlr, J:ıpoııların Ş.ın;;hay'l lşş;aU üring boğazından Balttkta Lubek, Karakurulması i<"in nereken knynakları içine fl.ırb başladıi;ı zaman Komünist Merye yeni vfe muhtelif cevablar bulmak da söylenen: «Tunayı kontrol eden Av ele ahnmış, tetkik edilmiş ve bir nsti ^erıne eslr tlu;,nıuş olan Powell, e^irliöl esdenizde Barum, Odesa, Kös<ence, Varr ceye varılmıştır. Kat'î karaıdan evvel uasında çpkti^ i mcşakkatlcr ncticesi ayak r.lmış olan Mançıırya ile kuzey Çin'n kezî Komitesi:: Çin siya«;etinde müestadır. na, hattâ Burgaz'a kadar, rupanın mukadderatını da kontrol e Istanbul ve Izmir tüccarlar'iun da iş ları kaneren olmuş ve yarısından faylasl komünislerin eline çeçip dev gibi bir sir âmil askerî kudrettir. Mukavemet Hind Okyanusunda Basra körfezine Türk milletinin Müslüman Osmanlı der.» sözü Tuna ile hemhudud büfün tirakile Ankarada yapıljoak bir topkc.ilmi^tir. Slvıl e.irlpr.n nuıbadclesl sa millelin totaliter yollara. sürüklenip sü harbi boyunca biz ParHnîn askerî kudkadar, Imparatorluğu uzun bir zaman hüküm Balkan ve Merkezî Avrupa hükumetleri lantıda bu netice tetkik ol\.nacak ve >?slnde 19 l' de Amerlkaya duucbilen Po rüklonmiveceği honüz bclli retini kabil olduğu kadar gelistirmeli well anrtık bir kaç hafta c\\el hastaneden Akdenizde Adriyatiğin Arnamdluk, Bu«üıı Çinde demokrasi ve totaliterlik ve böylelikle âtinin ihtilâlci önderüğini ran olmuş Osmanh hanedanı tarafın için Jiüçük bir hakikatten daha fazla kat'î karara varılacaktır.» ve tedavtden kumılabilmlştlr. müe;ıdele halindcdir. Bu mücadelede ele geçirebilmek için temel hazırlama Yugoslav kıyılarından Trieste kapılandan Müslümanlık esası üzerine tesis bir şeyler ifade eder. Müteahhidierin kâr hacJliri ve taahna kadar, olunmuştur. Bu hanedan Türk milletilkl muiıarıirin şahsi tecrubelerlnden kuv kitablar. makaleler, mccmualar, havaOsmanh Imparatorluğunun Avnıpa, hüdlere girdikleri sıradaki ><iurıımları vet alan makalede şiddetll ithamlar mev disler, konferanslar, rndyo musahabe hyız.» demecini yaymlamıştı. Bu demenin dünyada tek olan kahramanîığı saJapon denizindeki Vlaılirostok tan Asya ve Afrika geçidleri üzerinde bu hakkında verilen izahatı c'.inlcytn BdKan cuddur. Bıınları lrah ederken muharrlrler; leri büyük bir rol oynamakta ve Çin ci gözününde tutunca, Hinyutang'm: yesinde üç kıt'ah bir imparatorluk kur«Komünistler öldürdükl?rıni iddia et Siberya ve Mogolistan, orta Asya, Uileri sürülen sebebleri lıaklı bulmuş lunan bu üç geostratejik hat Osmanh menfaatlerl bahls mevzuu oldukça, deki durum hr.kkında bütün dünya ile muştur. Mecazi bir ifade ile söylersek; tikleri her Japonyahya kaışılık beş rallar, Avrupa Rusyası, Ukrayna. FinMuttefik mpmlekctlerde lntişar eden mecTürkiyesi tarafından seleflerinden teva ve bu işin tetkikini vadetmiştir. beraber Amerikan halkına d.i yanlı^ fiMüslüman dini ruh, Osmanh hanedanı 510 sayılı kararnamemn hükümlerinin mualar, fidclctii Xıktrler lhtna eden yazı, kirler aşılanmaktadır. Bu yanlış fikir ÇinÜ öldürmüşler, Japonlulardan ktır landiya, küçük Baltık devietleri, Polonrüs edilmiş bir takım siyasî meseleler ları basnıaktau çekinmlyorlar. Meselft Resdimağ ve üç kıt'aya yayılan bir impaBırliklcrinin ml Rus ga7etılcrmde Amerlkan slyasetlne ieri dört esas nokta etrafmda toplamak tarmış olduklarım ilân ıttikleri her kö ya, Çekoslovakya, Karpatlar, Macarisortaya koymuştu. Tarih değişikliklerle kaldırılması ve Ithalâtçı ratorluk kurmak üzere münferid bir ye karşılık Çinlilerin elinrte bulunan 50 tan, Rumanya, Bulgaristan ve Yugostekerrür eder, fakat coğrafya Napole durumu üzerindeki düşünoel >ri dinjcyen ve Amerikalı ferdlere karşı slddetll tenkld miimkiindiir: yarımadadan çıkan millet de vücud olköyü işgal etmişlerdir.» Cümlesi bizi lavyadan geçerek Arnavudluk Yunan Bakan birliklerin bir zarur^tle doğdu lere raslamak mumkılndur. Dünyanın en onun dediği gibi siyasetlerin bu anası muştur. Bu millet ırklar, dinler ve dilhududuna varan, Almanyanm göbeğine o kadar hayrete düşürmemekfedir. scrbest basmı olarak tanılan bl^lın bası1 Rııs.va hir Hrmnkra<iidir. bu itimilletlerin alın yazısı üzerinde doğiş ğunu ve bu zaruretlerin ifddesi oîr.n ler zaptetti. Üstün sanat eserleri, siyariorecpde açık ve Bize öyle geliyor ki Amerikan mille ve Avusturyanın ortasına kadar dayamez bir tesir yapar. Tarih hareket ha vazifeleri gördüğünü, birlikicrin krıldı nımr/da dn ayni ya/mak mumkun pprva=ız barla Çini, emııiyetle, Rus niifuzıına konu^an ya/ılar olmaz^a set, iktisad ve askerliğüe bir cihan imtine bu üçüncü yanlış iddia kadar saç nan böylece" Baltık denizinden Venedik linde coğrafya d^mektir. Coğrafi faktör rılrnası düşünülse bile bu zaru.ctlerin liirleşık mllletlprlu saygısını nıuharara ct marıi7 hırakahiiiriz. paratorluğu kurdu. Vîyana kapılarından körfezine kadar inen bir simal cenub Hrk tarihinde bilhassa büyük »hem oıtadan kalkmış olamıy.icağını söyle memlz kabll deülldlr. BUharea dostumuz ve Bu aklalıcı ıddi.i. IMfi da Moskovada. ma bir ma.sal daha anlahlmı? değildir hattımn doğusunda kalan bütün lopIran içlerine kadar uzanan bu ülke FaBu iddianın çürüklüğünü beürtebilmck mistir. miveti haizdir. komşumuz Çlul İlgilendiren bahlslerde bizim Vatandaşlık Hvıkııku Bcynnnametihler, Kanuniler, Yavuzlar gibi başbuğraklara ve merkezî Avrupa ile cenub vakıalann açıkça bclirtllmesl ve Amerlkan nıir.clen alman cümlolerin bol bol fişi için vesikaları güzden zecirmek ve bir Dünjanın kilid noktaknm eıindç tular yeti|tirdi. Avrupada ilk daimî orduyu doğu Avrupaya hâkim bir devlet uzapnrça da kafavı işletmek kâfirtir. Adalet Bakanı çcldi surotile bizimkinden de dr.ha do samlmlyetle münnkaşası elzemkurdu. Hem harb stratejisi, hem de tan bu üç kıt'?h imparatorluğun mer4 ÇvançKayŞek bir faşisttir ve e nıyor. Bu, Asya ve Avrupa clçüsiınde Adalet Bnkanı Ali EI/A Tıırcl dıln sabnh cHr.ı mokratik olduğu il'ın edilebiloeek Tıir müdafaa işlerinde ihni tatbik etti. Ilk kezi küçük Asya olmuçtur. Napoleon: Ankaradan şehrlml^e gelmiştlr, ıBakan bir bir imparatorluktur. * * * | anayasa ta^arlanm.nsile do'îmuştur. Hal nııtı tutalifer rejimi Çin Komiinisfledefa banıt ve top kullanan orduları yıl •Jstanbula sahib olan dünyaya da hâ knç gun Istanbnlda knlscaktır. Bu devletin doğrudan dogruya kendi rinin demokrasi kurmalanna engel olmilletlcr arasında bir devdir. buki bir halk luikumeti kurulm?<!ina dırım harbleri yapmakla ve 1683 te Vi kim olur.» demişti. Hakikaten IstanbuIdaresinde bulunan veya nüfuzu altma Erenköy lisesi yeniden ynpılıyor J Avrupadan daha büyük olan Çinin yol açacak ycrde 193(> anayasaaı komü maktatiır. yana önlerinde durdurulana kadar ye un kapıcısı yalnız tek bir anahtar degirmiş olan milyonlarca kilometre kaBir kaç av evvel ynnrıı Ercnkoy îi^nsinin Çin komünistlerinin ne çeşid bir değil. bir çok komşularının arka kapıları %enlden lneası İçin Mllll Eijıtlm Bakanlıgı nüfusu cinsi beşeıin dörtte biridir. Bu nist partisinin diktatörlüğünü kanuninilmez olrr.akla şöhret buldu. Geniş bir rclik arazinin garbmda trtık küçücük leştirmiş (126 ncı madde) ve anayasayı mokrasi kurmağı tasarladıklarmı bizemlr vernılş \e bu lnşaata parfe z'ıin bu dev uyanıyor; Japonyanm ve dinî ve siyasî müsamaha alünda yaşı rının bir halka dolusu anahtaılarını da bir Avrupa kalmıştır. O kadar küçük ki Rusyanın nılsallerine uyarak sanayileş tasdik eden parti kongresine hitab cder zat önderlerinin şu cümlesinden öğrenyan muhtelif dinli. dilli ve ırklı tebaîları cendl rahatı için elinde tutmak mecbu dllnıek Ü7ere, ilk nlnrak l ı ı o hln Hralık öbu dünya haritası üstünde o devletin denek s y n l m ı ş t ı r . Mlmarlar .yeni blna İçin me devresine giriyor. Bu itibarla Çinin ken, bizzat Stalin, nçıkça bu hakikati miş bulunuyoruz: «Sovyet misali gibi bu adalet ve haksever kudretli impara riyetindedir. Hattâ Osmaıi'.iiıktan el çek e t ü d yapmnSa başlamışlnrdır. işgali ve nüfuzu altma girmemiş Avrudomokrat mı yoksa totaliter mi olacagı kabul ve beyan elmiştir.' (Pravda, 26 bir proletarya diktatör]üğü.> t^rluğun birer uzvu olmak dolayısile miş ve emperalist olmaktan u?ak kalpa, büyük bir bohçanın bir kösesindekl bupiınün en büyük siyasî mç5e!el.:dir. kasım 1936 nüshası) bu yüzden anayaBozuk ekmekl<:r Sadece ÇyangKayŞek değil f.ıkat dün tam mânasile bir hürriyet, refah ve sa mış bugünkü Türkiyenin komşu devlet Ekmpkleıin bozıık rıkma^ı dovam et îlarbde veya sulhta, bu dev :nsan kud sa, diktatör bir dış gö'rünüşünden iba yada bu çeşid bir dikta*ör!üüe k?rşı ko minimini bir yamaya benziyor. kapılarmm yedi, Mihverci ve Birleşmiş odet îçinde yajadılar. A\TUpa mnvazenesl denilcn sed yımektedir Dun muhtelif Iırınlnrclan alman reti, ağırhğının dünyanın muk?dd?ra ret kr.lmıştır. yan aklı başında her insan faşistlikle itMilletlerin geniş seferî plânlarındaki n l l m u n e l e r taJıIllhaneye gondprllmlştlr. kılmış, 1939 daki müstakil ıremlekettını tayin etmekte kat'î bir âmil olması Bu zengin ülke dünyanın birçok ham [eostratejik mevkilerin beşten fazla a Bozuk ekmek lmal eden f ı n n c ı l a r millî (Kızılorclumın eski bir Tuğgenerali ham edilmektedir. Bu, Hitler'in Stalin'le lerden 14 ünü ya tamamen ya kısmen kuvvetle nıuhtemeldir. rmdde kaynağı, dcğudan ge'.erek ku nahtarı elindedir. olup da Amerikaya kacmış olan Alek yaptu'i anlaşmayı bozduâu gündenberi scller basmıştır. Buna Asyadaki Iranı k o r u n m a y a vrrılecekicırilr. Bugünkü halde Çin üç parçaya bö sandr Barmin'in kitabında bu hi'susta komünistlerin kullandığı kötüleme tekzeye ve Akdenizin diğer memleketlerine Yeni et fiatları ve istcrseniz Mogolistanı da ilâve edeOsmanh İmparatorluŞu kudretli deni«idir. giden deniz ve kara yollarınm dört yol »•irlerinde memleket, millet hattâ bütün Me7bahada hsjvan keslmi dün yapıidığl 'ünjnüştür. Mançurya ve sahilin büyük mütemmim malumat mevcuddur.) bilirsiniz. Filkakika Çyang*m rejimi demokratilı ağzı idi. Imparatorluğun merkezi olan dünya için üstün bir idare, inhitat de İçin yeni narkın tatblkı bugun bsışlıya bir kısmını içine alan doğu yarısı JaIşte Çinlileri maruz bırakmak isteniFakat muhtelif kollara aynlınış olan Akdenizle çevriLrniş orta ülke eski dün virlerinde ise büyük bir fenahk membaı rnktır. Belediyenln yaptığı yuzde. on beşponyanın işaali altındadır. Sovj'et sınır len demokrasi budur. Bu durum karşı dogildir. Çyang 1926 da iktidarı ele aldurmamıştff; tenzilâtı blr hafta sonra iklnri bir on beş larmdan çok uzak olmıyan kuzey batı dığı znman Kuomintang önderleri ancak bu. muaraam sel, henüz yanın da merkezi idi. olmuştur. kunışluk ten7İIat te.kib edecektlr. Son gün bö!?cfini Çin komünist partisi elinde rında, Çin siyasetimizin hakikate uygun nskerî bir diktatörlüğün Çinin birlik hâlâ taşmak istiyor. olmasını istiyorsak, vaktile Stnlinin Türkiye yalnız eski imparatorluklann Halk her türlü rejimden Boğazlardan Egeye, Akdenize, Sueskidir. lerde fa7İa mıktarda kasablık hayvan gel *utmaktadır. Çinin geri kalan kısmı, hekanaatinaçıkça kabul etmiş oldu^u bir hakikati ve istiklâlini sağhyabilec?ği geleneklerini ve zengLnlikîerini tevarüs Türk milleti idareler ne olursa pisun mektfdir. men her yerde büyük bir Çinli de idiler. Yabancı müsteWıler ve Isyan veyşe ve Kızıldenize; bİ7İm de kahul etmemiz lâzımdır: etmekle kalmadı, kendisini bütün ev değişmemi'tir. 1937 yılınm 19 birinciYunanistandan cam geldi oksoriyetinin bajlı kaldı;">ı ÇyangKayIrandan Umman denlzine; Yurmnlotanla ycnl ttcarct anîa^masının «Sovyetler Birliği, dünyada mevcud kâr askerî zorbalar kadar Çin komüvelki imparatorluk kuranlarm coğrafi eşrin günü saat 4.30 da Ankarsda imSek hükümetinin idaresindeılir. Kafkasyadan misk gibi petrol kokan nistleri de bu birlik ve istiklâl sağlanhor hangi bir diktatörlük kadar mutlak ve stratejik fayda ve mahzurlannın da zalanan Türk Britanya Fransa itti yapılnıasından sonra iki memleket arasınÇyangKayŞek, Çin ihtilâlinin bada tloarl münascbat gellşmege başlamış ve madıkça Çinde demokratik bir Cum Iraka ve Arabistana; varisi hissetti. akını ayni saatte Londrada kutlamak do<ıt memleketin Mllâundaııberl gelemlyen bası ve millî istiklâl, siyasî demokra"=i bir diktatörlüktür.> huriyet kurulamıyacağmı isbat etmişlerUzakdoğuda Siberya'dan »lançuko, Maamafih bu 1 numarah kandırma Türkiye kadar Almanya müstesna üzere Büyük Elçi Tevfik Rüştü Aras Yunan camlarından ilk partl dun memle ve halkın refahı gibi üç gaye uörunda dir. Komintang önderleri görüşlerinde Kore ve Sarıdenize kadar yayılmak biçbir millet, memleket veya, devlet mü o sırada vazifeyle Londrada bulunnn ketimlze gelmlştir. Tekrar faallyete geçen çah.jan Kuomintang'ın (halk partisi) fornıülünü yutmıyanlar için ikincisi de doğru veya hatalı olabilirler ve yalnız istiyen bu muazzam seli onun taskm hazırdır. him stratejik bir dururtıda değildir. Ta uzun senelerdenberi seviştiğimiz doa Yunan cam fabnkalannda yapılmış olan kurucvısu SunY?tScn'in halefidir. muhakkak olan şudur ki, Çin komü sulan arasmda kalmış olan BerUndekl ''~,IM>O metre karelik bu İlk cam partislnln rihi boyunca bütün mukadderatı coğ um General Kâzım Oıbay'la beni bu mftre karesl C.r, llradan mal olmuştur, 2 Çin komiinislleri Rus farifinc nistleri ve bunların Moskovaya bağhh Potsdam sarayınm salonunda durdur1927 den 1937 ye kadar Çyang isyan rafî vaziyetine bağh kalmıştır. sefarete davet etmişti. Bu mutlu olay Ticaret Ofisinin elindeki stoklar eden askerî zorbaları mağlub etmiş. uygun hir şekilde komünist dc&illerdir. ğı istkna edilirse, Çyang bugün gerek mak mümkün olabilecek mi? Osmanlj Imparatorluğunun bellibaşlı için kadehlerimizi kaldırdığımız zaman Mo«kovadan aldıkları ilhamla iktidarı Rtısya ile her hangi bir münascbet ara Çin birliğini gerekse Çin istiklâlini sağmuhafaza edilecek geostratejik hatlarmın birincisi, Avru îeneral Kâzım Orbay aynen şunları lamağa muvaffak olarak demokratik Ticaret Ofıst tarntmdan, Ticaret Bakan ele geçirmeiîe çalışan komünistleri ez nıak yersİ7dir. pa Asyamn geçidleri Boğazları; ikin söyledi: «Her ne kadar biz Osmînb lığı emrlnde olarak harb muddettnce ya miş ve ordularının komünistleri sürmüş Burada güdülen gaye de aşikârdır. Ko bir cumhuriyet kurulması yolunda ilercisi Sina Süveyş yarımadası üzerindeki İmparatorluğundan Türkiye Cumhuri pılmış olan bazı lıızumlu maddelerin stok tılduö'i kuzey batı bölgesi harıç bütün münist partileri Rusyanın komşu dev lemektedir. Acı bir ölüm Asya Afrika; üçünaiisü de Tuna va yetine inkılâb ettikse de o vakit de, larının, Oflsçe muhafazasına devam edll Çini Kuomintang'ın etrafında birleşlir l^tlerinde iktidarı ele aldıkları zaman Bu mevzu üzerinde bizzat Çyang blr Ahlâk ve nezakeşimdi de hürriyet, istiklâl ve adaletten me«ine k»rar verllmlçtir. Başta ham kaıı meğe mu'affak o'.muştur. disi geçidlerini kontrol etmekte idi. Moskova bunian «Dost hükumetler» Cün büyük elçimize şöyle demişti: <E tile herlcesln hüsnü kalay da 1915 yılmda Gelibolu seferinin de ibaret gayelerimize sadık kaldık. Yur çuk, teneke ve hattâ ıçörüldükçe bulunan bu Kcndisini daima bir diktatör ilân olmakla tavsif etmektedir. Ve, bu kove Ticaret ğer bir diktatör olursavn, tarihin gör teveccühünü kazadumuzun; rejimlerinin, hükumtelerinin maddelerden lu/um vamı boyunca Homer'in Truva'sında Bakanlı(;ının kararı ile devlet dalrelerl ve edebüecek derecede popüler ve kudret münist kontrolundaki *Dost hükumetittifaklarınn değişmelerine rağmen Kemal Atatürkle beraber duruyor, IMIJ.1 vpya lıııkm! şahıMara verllmekle be sahibi olmn.sına rağmen Çyang 12 ka ler* vasıtasile Rus nüfuzu ve tota'.iter düâü bütün diktatörl?r gibi ölümün nan Kasım oglu Muıaffer Gençay AgamemTion'un savaş meydanı ve Aşi bizim bu ideallere ve bizzat kendimize raber stoklar muhafaza edilecek, lmkân sım 1937 gününü bir «Anayasa topîan istibdadı Sovyetler Birliğinden dışarı den kırk sekiz saat soara unutulur gigenc olarak lin mezarı üzerinden W. Churchill ta olan sadakatimiz asla deci'memiştir.» hasıl oldukça yeni partiler llave olunacak tısı» tarilıi olarak tespit etmişti. Fakat ya, Asyaya ve Avrupaya yayılmrktadır. <Jerim. Buna karşılık eğer ben hakimiye pek tır. Bu durumun Uzakdoğu harblnln sonuHülâsa eden rafmdan parlak bir surette tasarlanmış o senenin temmuz ayında Japonya Çıne Bunu mümkün kılmak için de Kusya ti millete iade etmek uğrunda saminıi 11 7 94? te hayata na kadar devam edeceği anlaşılmaktadır. gözlerini fakat fera bir şekilde tatbik olunan taarruz etmiş ve toplartıyı da tehir et dışmdaki komünist teşkilâtımn Mosko yetle çahşırsam beni Çinin George Was ebediyen Perihan Kuturman Türk Okutma Kurumu yıllık plân mucibince Çanakkale Boğazma msk zorunda kalmıştır. Zafer si)7İe va ile bağımsızlığı ileri sürülmcktedir. hington'u olarak anarlar. Böyle olun kapamıştır. Cenabı ca, bu iki şıktan hangisini tercih ede Hak gariM rahmet kongresi kestiıilebilecek kadar yakınlaştıyı için gönderilmiş bulunan Ingiliz harb ge Istanbul adliyesinde yeni tayinler Türk Okutma kurumu, yıllık kongreslnl Çyang yeniden bir toplantı tarilıi tes Çindeki durumu anhyabilmek için Mao ceğimden şüphe etmek mdmkün mü eyllye. misi Agamemnon ve Anzaklan seyreIstanbu! Adliyesinde yenlden bazı t a . bugün saat on dört buçukta Daruşşafakada pit etmiştir: 12 ka*ım 1945, bu tarih Ts« Tung'un «Çinin yeni demokrasısi» dür?» . *** diyordu. Atatürkün zihninden geçen iîimli kitabını okumak kâfidir. Amerıgelmelerl yinler yapı!mı?tır. Hakkı Taşgrın lstlfası yapacaktır. Uyelerin kongreye Levant Ekspres Nakllye şlrketl »ahlbleSunYatSen'in doğum yıldonünıüdür. * * * düşünceler hiç şüphesiz bunlar Aşil'in rica edilmektedlr. kan komünist partisi şefi Earl Browle lnhtlâl ed?n blrind sıılh ceza yargıçrlnden Arlfl Berkerle Tekel ldaresl m ü . kafasından da geçmiş olsa gerek 1922 ıiına savrı yardımcılanndan Orhftn KaKomünistler doğu Avrupada parlak hendlslerlnden Siret Berkerln babalan eski der'in bir mukaddeme^ile yeniden baŞehrin sıhhî durunvı de CnurehiH'in halefi tarafmdan söyle rakose, Rıdvan Pınarın başka yere tayinl Şehrin saflık dunımunu murakabe etmek sılmif olan bu kitabda "Çin Leıv.ni> nin bir muvaffakiyet kazannnış olan oyuua Muhendlshanel berrel hümarun hocalarınnen şu sözlerde akislerini bulmaktadır: le inhilâl eden I^tanbul mllll konınma a.'ere alman tedhlrlere önemle devam olunMarksİ7m Leninizm Staünizm'in iti bugün aynen Çin'de de tekrara çalışıyor dan erneSll topçu blnbaşı ressam savcı maktadır. Bu sayede, son aylarda bulaşıcı «Avrupayı Asyadan ayıran ve Akde mahkemesl baş^avcı yardımcılığın» kadı bütün ve itaatli bir rnüridi olâuŞu lar. Bu itibarla bir ya haklkati kabul ve AHAIED BERKER nizle Karadenizi birleştiren bu suyu de jardımcılarından Celfil tayln edllmlşlerdlr. hastaüklar oldukça azalmıştır. Uaziran anu görmek kabildir. Kaldı ki Maotse'nin demokrasinin kuvvetlenmeshıe yardım kısa blr hastalıgı müteakıb Şişll Pransı» yında 11 ve temmuzun başındanberl de 5 rin kanaldünya menfaatlerini, ön plânkitabını tercüme ederken Earî Browder etmek, yahııd da yalanlan yutarak to hastaneslnde refat etmlştlr. Cenazesl butifo vak'ası gorülmüştür. Hükumet tabibAlman hastanesi yangini da da öz menfaatlerimizi alâkadar demokrat bir vatansever rolü oyniya taliterlerin muhalefeti boğmasma taraf gün 14 temmuz cumartesi öğle namazını Alnıan hastaneelnde çıkan yangının tah lerl bugün toplanarak son durumu gözden müteakıb Teşvlklye ^camiinden kaldırüaeder.» rak hempasını işbaşma getirmeğe ça tar olmak arasmda bir tercih yapmak rak Ferlköy mezarîığına kikatına dün devam edilmişttr. Vak'aya el geçirecekler ve verilen yeni karar mucidefnedllecektlr. bince halka yapılacak tlfo ve tlfüs aşısı hşmaktan ibaret olan kendi oyununu zorunc'ayız. Bu çeşid bir tarcih durumu Allah rahmet eylesln. 4 mil genişüği ve 40 miî uzupluğunda koyan Eavcı Necatl ÇütükçüoSlu vak'a ye Işinl (rörüşeceklerdlr. rlnde keşifte bıılunrauştur. Yangında bir açığa vuraeak krlime ve oümleleri de karrısında aklı başında demokrat insanolan bu kanalı doğuya ve batıya doğru d görıllır.emckte, hftdisenln b*cadakl Gazeteciler dün bira fabrikasını *** atlamıştır. Maamafih Çin komünist par lar sıfatile, Çindeki komünist propagangeçtikleri zaman ayni sözîer Dara, Key kturımlarm ttıtu^mrısındaıı ıierl geldiğl Saflye Hü=eyin Elbi'nin eşl, yüksek mügezdiler tisi daha dürüst davranmnkta ve «par da ve kudretile ıızlaşma siyascüni terk husrev ve Iskenderden de işitilmiş oîsa tabmın edllmrktpdlr. Z E V K ve M E R A K hendis Tarık Elbl ve Fatnıa Nıhad Eblnln Dün Tekel ld..rf^ı I.t.ınbul basın mentinin Birleşik Amerika Cumhuriyetleri etmemiz gerektiği aşikâruır. Eğsr ger bab35i. Hfet Elbinin kaympederl bahrlye sublarına Bomontl blra fabrikasını gezdirM E C M U A S I j ile işbirliği yapmasmm geçici bir str&te çekten demokrasiye inanıyorsak, bu sermühendisl sabıkı merhum Ahmed Faşa miştlr. Burada> gazeteciler biranın, arpa Ijiden ibaret» olduğunu kabul etmekte inancırmzı, demokrasi hayat tarzının damadı bahriye ümerasmdan hallnden, şlşelere doluş vaziyetine kadar bütün dünyaya yayılması yoluncîa gidir. geçirdlğl lstihalelert görmüşlerdlr. HÜSEYİN ELBt Y A R I N G Ü N D Ü Z fakat açık kafah, Haikm rahmetlne karuşmuştur. Cenazesi Bir beraet kararı 3 Çin komüniçfleri Japonyahlarla rişilecek sulhsever MÜZEYYEN SENAR IŞIl. Tamnnıış sanatkâr tcrzilprımizden tzzet savaşınaktn. Çin milliyelperverleri ordıı hakikati bilir, şaşmaz bir mücadele ile ] 5 7 P 1 T pazar günü öğle narnaîinı müSADİ IŞILAT KADRİ ŞENÇALAR teakıb Beyazıd camiinden kaldırılarak FeUnver hakKında blrlnel mllll korunına nıahbesleyelim. su ise savaşa karışmamakfadır. rlkfiy mczprlıSmdakl makberl mahsusuna keme=lnde yapılan yargılanma sonunda Çeviren: Hakikat şudur ki Çin komüniîtleri ÎSMAİL DÜMBÜLLÜ beraet kararı verilmlştir, defnedllecektlr. Mevla rahmet eylesln M. Kenan KAN ancak kendi sınırlarını muhafaza etmeS A B R İ Y E T O K S E S birlikte Eski Tekel Basmüdiirii Bakan İÇİNDEKİT.ER : A C V Z E komedi 3 perde. Zengin Varyete. Tel: 82iX)0 Y E N i Ç I K T I aleyhine dava açtı Hâdiseler nasıl karikatür• Yarın akşam Çemberlitaş "Çaı«Iai' a ltı Bahçesinde ACUZE Tekel e=kı uaşıııudüıü Pıkrl Falk hakfiz leştirilir? (Cemal Nadir) yere lşlnden çıkarılıp Vekâlet emrine alınınca Dsniştaya şikâyette bulunmuştu. Arıcıhk (Dr. Fuad Ah' Sayın halkımızın hücum edercesine rağbet gösterdiği Danlştaydan kendlslnln haklı> Bakanlığm Örsan) Fotoğrafta meV a p u r haksız olduğu yolunda bir cevab alınca RİİVİİVnCDC CADIVFR " k e l e l e r i arasmda rakh mevzular (Namık Jean Christophe III asllye on birlncl hukuk mahkemesftade TeGörgüç) Radyo fişleri kel Bakanı Suad Hayrl Urgüblü ve şimdlkl DİITUIlUtnC OfilflICn meşhur KOCATAŞ yanmda (Niyazi Alnıgeniş) ReTekel hasmfıdürü Hitrrem Şeren ajeyhine manevl zarnr ve hal:aret dava'i açmıştır. simde canhhk ve hareket Davaya dün lkl taraf veklllerlnln önün(Erciimend Kalmık) de bajlamimıstır. Dünkü oturıırada bir kıÖlmez Eserler Yaymevi İst. Müsteciri: Şehzadebası esld Ferah Sinema sahibi EWER ŞIMSEK Tavukçnluk (Dr. Fuad çım evrak okunmuş ve dava bazı hu=usAli Orsan) Sütten yün ların tetklkl lçin başka glıne tallk edllYARIN 2 DEN İTİBAREN BÜYÜK PROGRAM Kemanî NOBAR TEKYAY ve Arkadaşları mlştlr. nasıl yapıhyor? Pulda Pazartesi günü akşamı Arnavudköy ÇIÇEK Bahçesinde para var Amatörün Ankarada tüyler ürpertici bir Bülbül sesli muganniye Meshur bestekâr udî atölyesi Sepet işleri aile faciası Nüshası 10 kuruştur. Çelik evler Saksıda Ankaranın Nalhhan kazesının Sarıkaya TürKlye Harlc meyva nasıl yetiştirilir? koyımde tüyler tlrpertlcl bir cinayet ol I Abone Şeraiti İçin ıçlD muş. Hasan Oz admda blr ihtiyar 27 yıllık ; Küçük reçeteler Kafa Blr aylıit Tarafmdan pn yeni şarkı, türkü ve tangolar. TİYATROUSU 3(X) K T . 6<K' K». kari'iinı balta İle ökiürmüştür, Ankara A I Üç aynk sporu Amatör ansiklopeB(K) » 1*KJ » 5 kişilik SVVİNG CAZ tarafmdan en yeni DANS ve POTPURILER B V GE C E "îrceza mahkrmf,ine verilen }Ia~an; ır OAltı a,'lık 15'tO » 2 0 0 0 » disi Şu garib dünya v.s. Pazardan maada aileler serbestçe yemekleriîe gelebilir. Hiç bir servis küzler yüzünden karımla kavga edlyorduk, Senellk 2SIKJ » 51OO blr ara bana : ('Ben seuin glbl çok kocalar Kadıköy «SÖREYYA» Bahçesinde ücreti alınmaz. (KAHVE 20 kuruştur.) Fiatı 30 kuru?. gördüm sen klm oluyorsun) dedl. Bu BÖZ D i k k a t BİR M U H A S İ B A R A N I Y O R Sinemamızda pazartesi akşamı : G U N G A D İ N muazzam fihni. Uzerlne ne yaptığımj bllmlyorum» deGazetemlze gönderlien evTak »e • • Yarın gece Bakırköy « İ N C İ R L İ . de mi$tlr. Yakmda : Komik İ S M A İ L DÜMBÜLLÜ neşredlislD edllmeslo lade o l u n m a a . • ' * * • Yilkselen Hilâl ü i i n i l l I T l I I f l l l l I l l I I I I I f 11 f l l l ı ı MfflIlcIlMIIIIIIillIllllII Osmahti" İmparatorluğu, Genc Türk İmparatorîuğu ve Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Odasmda dünkü toplantı IKTIBASLAR Amerîka Çini Sovyet nüfuzuna bırakmamahdır! Tanınmış iki Amerikalı muharririn Sovyet Rusyaya karşı şiddetll ithamlarla dolu müşterek makaleleri HEM NALINA MIHINA Taşan sel BEŞI9CTAŞ Baheesinde 8 inci sayısı bugün çıklı Romain Rolland Beylerbeyi İSKELE Gazinosunda R A Ş İ D R I Z A Tiyatrosu SÂFÎYE AYI A FERÂH PARK Gazino ve Sineması SEMİHA GOSAR HR A N T İLK AŞSC UYANIYOR CUMHURİYET SADI TEK