2 Temmuz 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURİYET 2 Tcmmtıs T J' \ İKTİBASLAR RESİM Amerika için dünya çapmda bir fırsat UniversJtede Erie Johnston .r YAZILARINI OKURKEN... dereceler pek düşük "Sedad Nuri İleri,, sergisi Banyer Halkevi, Büyükdere iskeleslnin karşısındaki binasında, bundan bir muddec evTel Parlste vefat eden &ed2d Nuri lleri'nin karikatür, kroki ve sıılu hoya. resimlerinden murekkeb bir sergi açmış bulunuyor. Sedad Nuri İleriyi tanıyanlar onun iş adamı imkânları yanında kuvvetli bir ressam şahsiyeti bulunduğunu da bilirler. Fakat büyuk ekseriyet onun bu sonuncu tarafını pek bilmez. Bu sebebden, Büyükderede açılan sergi ehemmiyet alıyor. Daha 1908 inkılâbmda karikatürlerile dikkati çekmiş olan Sedad Nuri İleri «sanat> çerçeyesine giren bir kabiliyetti. Onun karikatürleri, kuvvetlni daha ziyade «legende» lerinden alan ve kelimo oyunlarından istifade eden tarzda degildir. O, bizatihi çizgilerile mevzua mana ve karakter verlr. Bu bakımdan, Sedad Nuri İlerinin karikatilrleri, tasniî edlldigi takdirde, bir nevi sosyal tarih teşkil eder. Nitekim sergide hürriyet devrlne aid olan bu neviden bir çok karikatüre rasliyoruz. Sedad Nuri İlerinin blr başka hususiyetl de, çizdiği tiplerin hemen hepsinin sahici olmasındadır. F7Ciiınle patinaj yapan 'tipte. «Skating» devrinin en karakteristik bir nümunesini görüyoruz. Muhtelif karikatürlerir.de rasladığımız baştan sıkma çnrşaflı kadmlnr da bu cümledendir. Bövlece onun çlzgilerl birer karakter etud'i ımhiyeti alıyor. ler. En nihayet bunAsrımızın ikinci ' YAZAN: lar geçici tesebbüsyarısı, beşer tarihiler degildir. Bu münln en parlak iktısa esseseler, işledikler: di devresi olabilir ve Birleşik Amerlka Cumhuriyetlerl topraklara kök salOlmalıdır. Bu, geTicaret Odaları Reisi mı§ bulunuyorlar. ri kalmış milletlerir. sanayileşmesi ve modernleşmesi devrsCenub Amerikada işlemekte olan Asidir. Bu devrenin Birleşik Amenka merikan sermayesile kurulan sanayi Cumhuriyetlerine getireceği kâr ınuaz arasında meselâ Arjantindeki cam fabAz\z üstadımızm «Yeni Gün» ve zamdır. Sanayileşmiş memleketler dai vikası 3800 işçi kullanmaktadır. Bu ış• Cvmhuriyet* koUeksiyonlarım dolma bizim en iyi müşterilerimiz oknuş çiler eskiye kıyasen % 60 nisbetmde duran yazılanm kanştırırken biıtün lardır. Ingilterenin nüfusu sadece 47 daha fazla yevmiye almaktadırlar. Bubir Millî Mücadele ve inkılâblar tanrilyondur. Dünya sulhu devresinin son nun neticesi ne olabilir? Gayet tabiidir rihi demek olan btı yazüardan hurefah yılında 1929 Ingiltereye ıhra ki fazla kazanan Arjantin işçisi memlegün de size Millî Şeje aid iki parÜniversite yaz devresi imtihanları catımız 841 milyon dolar tutarındaydı. ket mahsul ve mamullerinden daha fazçayı takdime karar verdik. nihayete ermiştır. Soylendığine gore bu Çin 450 milyonluk bir nüfusa sahibdir. la mıktarda satın alabilecekler, bu ara, Her iki parça ( «Yeni Giin» den 1929 yıhnda Çine ihracatımız tutsn Birleşik Amerikadan gelen ithalât mal yılki neticeler çok düşüktür. Rektor «Cumhuriyet* e) serlevhası altm124 milyon dolardan ibaretti. 3unun ları da Arjantinde daha fazla satılaoi Tevfik Sağlam, bu neticelcr hakkında da 924 senesi haziran ay\nda «CtımBakanhğa malumat vermek ve çeşidli başlıca sebebi: Ingiltere sanayileşmiştir lecsktir. huriyete te çıfcmtjtır. Üniversite işleri hakkında temjsıra' ve nüfus başma düşen gelir nisbeten Bu Ameri'on ticaretinin kâr yolları vaziyet bulunmak üzere dun akşam Ankauya Ankaraya muvasalatımızın yüksektir. Çin sanayileşmemiştir, Çin araması demek değıl midir? Oyledir gitmiştir. Rektör bu arada Ankaıada kavramaya aid ilk günleri geçmiştir. de nüfus başma düşen gelir, sefılâne bir Bu Amerikan işçiliğinin kâr yolları arskurulacak olan yeni Tıb Fakultesinin Şimdi artık adamakılh iş başındayız, ve derecede düşüktür. ması demek değıl midir? Oyledir.. hepimiz çalışıyoruz. Istanbuldan çıkıp hazırlıklarile de meşgul olacaktır. Bu durum karşısında, her şeyden evFazla sermayemizi yabancı memleketgelebılecek meb'uslar ile Anadoludnn îstanbul kız lisesi müdürii vel, geniş bir şekilde yapılan bir dün lerde işfetmemiz ihracatımızm ıki ayrı intihab olunarak gelecek meb'uslara istifa etti ya ticaretinin sağlıyacağı muazzam yolda artmasma sebeb olmaktadır. Evıkametgâh olarak Darülmuallimin bi imkânlara işaret etmek isterim. Eğer velâ cmüstahsil mallaru denilen rr.akiMillî Eğitim Bakanlı;">ı, bu yıl imti rası tahsıs edilmiştir. ilk gelen arka spyliyoeeklerim hayalî görülürse, he ne ve âletlerin ihracı gelir. Geri kal hanlardan alınan neticeler uzerirde in daslarla bu bina koğuşlarının ilk misa 1931 tarihini taşıyan Ankarada yapılmen çok yakm bir âtiye aid tasarıiar mış memleketlere bu çeşid malların celemeler yapmaktadır. Bilhassa ras'e falerini teşkil edenlerdeniz. Her gün miş krokileri, yürüyen, koşan insanları, dan bahsetmediğimi hatırlatmak isterim. ihracı uzun seneler devam edebıiir. Fa matik imtihanları tahkika konu teşkil bir iki, üç beş arkadaşın daha inz'makarpuz yiyen bir kîlabalığı, bahk tuEen, bu yakın âtiden de ileriye, bizi kat asıl ikinci çeşid ihracat mailandır etmektedir. Matematik imtihanlarında mıle kışla hayatımız büyümek'edir. tanları gösteren krokileri bu grupa datakib edecek nesillerin yaşıyacağı dün ki bu bölgeldr halkına hakikî ve insanî başarı nisbeti sıfır olan Istanbuldıki Çok vakit geçirmeksizin orada derhal hil olur. yaya bakıyorum. Müstemleke devri A refah ve saadeti getirenlerdir. Bu ikin üç ortaokul hakkında varılan sonuç bir tabldot teşkılâtı yaptık. Sabah kahMillî Mücadele yıHarından sonra Başvekil Ismet Paşa ve Yunus Nadi Abahoğlu Sed'.ıd Nurl İleri, knrakter tetkiklerinmerikasının hudud ve imkânsızlıklan ci çe;id ihracat hemen birincisinin bugün bıldirilecektir. ıaltLsından ak^am yemeğine kadar oü daki tarlalarda koşturulan atlar, mantsmet Beyin (Paşa) zeki gözleri istik de ne kuvvetli bir bakışa ve nakledişe bugün bize nasıl hakikatten uzak gö peşisıra gider. Geri kalmış bir raemDiğer taraftan Ist. Kız LisesinJe fen :ün o günlcrin meşrubat ve mekulâtı zaraya hususî bir mahiyet ve adeta bir balin meçhul ufuklarına daldı. Bu sırasahib oliıığnnu, sergideki bir ka< siyah, rünüyorsa, bu gelecek nesiller için de leket sanayileşme yüzünden doğan üc şubesinin tabiiye imtihanlarında yan iarafımızdan müntehab ve kendi arkamehabet veriyordu. da artık hemen yanıbaşındaki muhiti beyaz «illustration» u ile de gösteriyor. 1940 ın hudud ve imkânsızlıklan ayni ret artışı sayesinde. gittikçe artan bir lışlıkla edebiyat şubesinin zarfları açıl daşlarımızdan müteşekkil bir idare heNihayet gelen ve ist'kbaline gidilen görmüyor, benim kendisine söylediğim Bunların arasında adına «Helvacı güçekilde hakikatten uzak görünecektir. miktarda elbi&e, mobilya, mutfak leva dığını yazmıştık. Bunun bir sehiv eiori yeti tarafından temin ediliyor ve adam heyetle telâki olundu Iki tarafça herkes ve mutlaka vazıh ve sarih cevab vermosi zeli> diyeblleceğlmlz blr tanesi bilhassa zımı, otomobil, radyo, buz dolabı ve olduğu anlaşılmış ve Bakanhğın suru başına günde ancak 4355 kuru?a mal Meselâ, dünyanm her yerinde insanmeselenin göze çarpmaktadır. Bu, reallzm bakıatlarından, arabalarmdan, otomobille için üzerinde ısrar ettiğim lar, Birleşik Amerika Cumhuriyetlerin modern hayatta kullandığımız diğer ıvır ları memleketin her tarafında iptal e oluyor. Hesablı hareket etm^ğe mcc rinden inmiş, sanki asırların hasretini bütün sahalarını ve bütün o sahalardamından cidden blr küçük şaheserdlr. de adam başma kullanılan pamuk ka zıvırlar gibi müstehlik malları satın al dilerek her okulda oğretmenlere ayrı buruz. Mektebin bütun tnkımları mes telâfi etmek istermişçesine bir musa ki enlerini boylarını ölçüyordu. TefekHelvacı güzeli helvasını tartarken etradar pamuk kullansalar, dünyanın pa mağa başlar. ayrı sorular hazırlatılmıştır. uliyetimiz altında olarak emrimize tev fahadır başlamıştı. Bütün bu gürultü kür âleminden biraz yorgun bir çehre fını alanlarm hayran ifadeleri bundan jnuk istihsalâtının üç misli artması geîstanbul Kız Lisesi müdürü Bayan di olunmuştur. Muayyen saatlerde ce içinde Mustafa Kemal Paşanın sesi ile ayrılan Ismet Bey (Paşa) bana dö fazla caninndırılamaz. ihracat bahslnl bu kadarla kapayarak rekir. Her yerde insanlar, adam başı şirndl de ithalât meselesine dönelim. İ t Iffet Cin yanlışhğın kendisi tarafından maatle kahvaltıya inmek ve yemekler yükseliyordu: rerek ve ellerimi tutarak: Sedad Nurl İlerl'nin mizah tarzına blr na bizim kullandığımız kadar sobun halât elzemdir. Biz dış dünyaya ithalâ yapıldığını bildirerek müdürlükten is yemek arkadaşlara bir nevi mekteb ^ha Canım Ismet Bey nerede?.. Ca Korktuğum noktanın ciddiyeti in misal olarak da, blr mahallebici dükkâkullansalar, sabun imalâh dört ınisli tımıza karşılık dolar vermezsek, dış tifa etmiştir. yatı yaşatıyor. Bundan memnun olan nım hani Ismet?.. kâr edilemez, ve orası için bugünden nmı gösteren karlkatürünü alabiliriz. ne çıkarılmak lâzım gelir. Diğer taraftan Taksim Lisesi müdür lar pek çoktur Büyük adamların bazan dünya lhıacatımızı satın almak için gePaşa sabırsızlıkla arıyordu. Ona il kat'î bir şey söylenemez. En samimî söz Mahallebicilerin ekserlya, dükkânlannm lüğünden aldığımız bir mektubda oVul ne çocuk şeyler oldugunu DarülmualBirleşik Amerika Cumhuriyetlerinde reken dolarlan bulamaz. tihak ettik. Çok geçmeden Ismet bulun şudur ki orada bir buhran, hattâ buh bir köşeslne «Salonumuz var> diye lev27 milyon kadar telefon vardır. Tel"fon Biz bâzı iptidaî maddelere sahlb de larmda yanhş zarf açılması gibi bir imin yemekhanesindeki cemaatin şak du. Gürültüye karışmak istemiyen mü ranlar geçirmekliğimiz ihtimali yok ifalar astıklan malumdur. Sedad Nuri olay olmadığı bildirilmektedir. rakhgmda keyif ve zevk ile^ temaşa kullanmakta bütün dünyayı Amerıkan ğiliz. Vaktıle bol miktarda memleketiHeri bu hususiyeti naklediyor. Fakat tevazı ve ufaktefek bir emirber neferi tur. «tandardlarma ulaştırabilmek için 350 mizde bulunan İptidaî maddelerin bir levhanin üzerine şöyle yazmış: «Salon gibi elbisesi hemen hemen bir nefpr Buhran!... Yani?.. milyon yeni telefon imal etmek lâzım kısmı da süratle azalmaktadır. Bir vaMaliye Bakanı gitti elbisesine benziyordu kenara çekilBu sualim karşısında gayri lhtlyart var vallahi burada>. Daha sonra, pagelir. Birleşik Amenka Cumhuriyetie kitler dünyanın en çok demir cevherl Şehrlml^de bulunnu Maliye Bakanı Nu Ben (Hâkimıyeti Milliye) yi çıkan miş, dudaklarında tatlı bir tebessümle güldü: zarlık elblselerlni giymiş orta halll in, or ve ona yoni bir ruh, yeni bir =ekil rinde 57 milyon radyo vardır. Bütün | o ı a n memleketi idik. Şimdi ta ÇiVden rullah Î.H.C Sumer dun akşamkl trenle Ansanların hareketlerl, kahvede oturanlar, Buhran, yani buhran!. ,'e kıyafet vermeğe çahşıyorum. Ayni bekliyordu. Paşa süratle yürüyerek elkaraya ücı.ıruşıur, dünyayı ayni nisbet dahilinde radyoya | demlr cevheri getırtmek için dünyanın lerini yakaladı: Dedi. Meğer asker ıstılahlnda buhran berberde tıra? olanlar, arzuhalci, ma:amr.nda Halide EJıb Hanımla AnadcıBayındırlık Bakanı şehnmi/.de kavuşturmak için 600 milyon yeni rad | en büyuk ve en seri cevher taşıyıcı gedemek, meselâ bu meselede Afyon zul bir paşanın bakkal dilkkanında eskl Hoş geldin Ismet! Bayıudıilık Bııkanı Sirrı Day, dun Anka u aiansının servislerini yapmağa da yo cihazi yapmak gerekir. milerini inşa ediyoruz. Mamul ıhracaünifoımasile hizmet edislne mahalleli•aşiudık. O sene A'ikaranın KırkiKİndi Ismet o gün hiç lâf sö> lemiyor gibi Eskişehir hattının alınıp verilmesi ihnln hayretlerl, sünnetri ve BoŞazdan Bütün dünyaya zenginlik ve refah j tımız bizi gittikçe artan miktarda bakır, rndaıı çcl.rimlze gclmıştlr. Eakan bir mud yağmurian ke^retle yr.ğıyor ve adctn yalnız hiç eksilmiyen tebessümile ko timali demekmiş. Fakat hem«n ilâveye yaymak, Amerikanm kendi kesesmi ı Çİnko, surşun, petrol ve diger maddeler det burada kalacaktır, muhtellf sıılu boya manzaralari, Sariyer bazan kış manzara1! veıdiği günler o nuşuyor gibi idi. O daima tebessüm e müsaraat etti: Kömiir tevziatı bışhyor Halkevi tarafından açılan bu sergiyl redıldurmak yolunda kullanabileceği en ithaline zorlıyacaktır. karargâ'.ıı diyor, Paşa muttasıl söyleniyordu: Harbdır bu Nadi Bey, onun bü simle alâkadar olanlar tarafmdan muKok komuru da t ;ıtılnıasına bıijuııden luyor. Ajans için Paşanın Bunları yazarken ithalât meselesine büyük fırsattır. Hemen seri kalmış her Bugün çok memnunum Ismet. tün safahatı birer buhran Itıbarcn bailanacakt'.r. Komur Tc\^ı mu1 olan Zıraat mcktebinde bir oda alarak sayılmak memlsket bu geriliğinden kurtularak idealıst bir gönişle bakmiyoru n. Ben, c=scicsl heı gun bin beyanmaıe sahiblne merkez ittibaz ettık. Her gün er;ıya Ama ne iyi ettin de geldin, ama ne iyi mümkündür. İşte meselâ şimdi buhran nakkak görülmesi icab eden bir sergl haline getiriyor. yükselmek ister Bu eeri kalmış mem çok kısa bir zaman sonra <ithal etme ordlno vcrır.ck üzcre harırlık yapmıştır. cıkıyorum ve Halide H^nımla çalı1;] ettin de çabuk geldin!.. icindeyiz, hem de büyükçe bir buhran. leketlerin hemen her biıinde, ha'km liyiz» dü^uncesile değil, fakat kendi re Ordluo almak İçin beyannpme sahlblcrı, yorıız. Hem bu veslle ile oraya giderken bir Şimdi kafile şehre doğnı d&rrüyor ve içinde bulunduğumuz buhranm askerî bııgünkü yapmakta olduğu işten d'»ha fhımızı idame ettirebılmek İçin ithal et hu\iyet ct.7danlan, kira kontratları veya Bu günlerin myhim bir hâdisesl Is çohığuna çocuğuna ve kadınlarına va bir ifade ile derecesini söylesem tüyle Boğaz havası da plınmış olur. tapu sencdlerilo birlikte müracaat edecek* * * yuksek evsafta ve daha kazanç verici mek zorunda kalacağımiz ve istiyecemct Paşanın o' zaman Ismet Bey rıncıya kadar sokaklardan taşan ve riniz ürperebilir. Halbuki bu işlerde lcrdır, is çıkarabilecck zekâya ve maddî ka j ği m i z itfn ithalâtımızın artacağı kanaNuri ÎİPri'nln bu sergisl. bana, arayerde geçen ve geçecek olan şedid Muessesp, mııracaat sırasını ayrıca gaze Anknraya muvas=»iatı oldu. Benim kon lattâ duvarlarm üstleıini dolduran halb.liyete sahib olduğundan şüphe edile ı atindeyim. telerle liâıı edoccktlç. Snasında müracaat di'iinm Ce'.âleddır^ Arif Bey takımında kın alkışları ara.olndan geçiyurdu. veya hafıf safhalar üzerinde çok ısrar onun muhtelif dostları nezdinde bir çok mez. Eksik olan sermayedir. Hsnıen I Bu siyaset geri kalmış memleketlorde ctmlye.iıcrle odc\lcrl dı>;nrıda buluniu me olduğundan dahi habcrim yoktu. Maetmemek ve bilâkis nihayet varılacak kıyme»li eserleri oldıığunu hatırlattı. her memlekette bir mıktar sermaye ki milyonları ileriye gotüıecektir.Bu ara, murlar: err.ekli, dul ve yetlmler ve*air ımı lum oldnC;u üzere Beykozda izini kayson neticeyi gözönünde tutmak Kendlslnln Pariste iken de blr takim uykumu dır. Son netıce bize gore düşmamn resimler yaptıftını duvmustum. Bu İtivardır. Fakat kâfi miktarda değil. Ser sadece kâr, iş ve ücret bakımından de c~sese muttmedleri her gun o"!eden sonra bettıüim Ibra'nım Şüreyya Beyin de da Anadolu istihlâs cıdalinde arı muamclelerınl japtıracaklardır. mayenin en bol olduğu yer, Birlsşik A ğil, fakat beynelmilel hüsnü niyet ve iş Bu yıl; oda, soba adodl bıldırmlyenlerle: hil olduğu bvı tatım Hcndek ve Düz kacıran safhalard.ın birini de kaydet mağlubiyeti ve gayemizın behemehal barla ve artık gelecek mevslme, yani merika Cumhuriyetleridir. birliği bakımından da kendi menfaati 2 oda, hol ve 1 soba sahlblcrine yarım ton. rc Ü7eıınden Eolu tar? f ma gitmiş ve melıyim. Düşman bir taraftan Bursayı istıhsalidir, ve biz bu gayeye mutlaka sonbahara daha şümullü ve daha m=rBirleşik Amerika Cumhuriyetlerinde mize hizmet etmekte olduğumuzu unut ; oda ve 1 veya 1 den fazla soba sahlblerl Ankaraya bu tarikle ancak uzun va geçmiş idi, diğer tanftin Izmit taraf varacağız. O halde ar?d&ki buhranlara kezi bir yerde bir ilincl «Sedad Nurl arında GejTe bcğazma kadar olan o kadar ehemmiyet vermiyebiliriz. bizim lüzumundan fazla scmaycmiz mamalıyız. Bevnelmilel alâkaları art r.e bir ton ^erllecektlr, İl'erl» sergisl açılması Iü7nmuna karim. müjkül bir sejahat neticesinde gelmLşsahayı kendi nüfıızu altına kazanmış Tek tip ekmek pecşetrıbe günü var. Son yirmi sene boyunca ıktltadî tıkça Amerikalılar beynelmilel meseleFikret Adil tir. Geyve kaymakamı kendilerini araIsmet Beyin (içinde bulunduğumuzhüknünde idi. A'ajıdan da bir taraftan çıkıyor durumumuz karşısında yapılan tenkid leri daha ziyade beninısiyeceklerdir. d^ı zaman bu heyct artık Ada taridan balısettiği o tüyler ürpertici buh(Jşak üzerinden Afyona, diğer taraftan Tek tlp ekn.ek \e ır.ıneala onuratlzdekl kiie ge'mek İçin geriye Fakat önümüzdeki yol dümdüz değilBir batında üç çocuk lerın en esaslısı bizim işlemiyen fazja dönemiyceek ran), o zaman memleketlerimizi kolayAydın (Oze!) Memleket hastaneslne sermayeye sahib olduğumuz ke> fiveti dir. Büvjk majinlerle, kıındaklarla do perşembo gununden ltlbaren çı'ıarılacaktır. kadar ikrlemU bulunuyordu. Ismet Be Oemirci Simpv Gedos üzerinden ca istilâ eden muntazam bir Yunan orFlat tavml İçin son çeşni tecrı.besl yarın idi. Geri kalmış memleketler bu boşta ludur. Burnda işaret etmek lstediğim yapılacaKtıı. Ekme£in randımanı S l . .'!, yin bu heyetle nerçde birleşmiş olfkı Kütahyaya yürüyebilırdi ve bu yürü dusuna mukabil bizim henüz ordu de vatınlan, Sokenln Kemer mevkllnden AU Serbestln eşl Ayşe nammda blr Turk anabütün o korhâdise ,kendimi2inki de dahil olmak ü francalanmkl 7 I 7li olacaktır. Ekmek, ğunu hâlâ bümiyorum. Fakat onu bir yüşlerin muvaffakıyeti duran sermayeyi istiyorlar. nilecek bir kuvvet teşkil edememiş bu «ı, btr batında üç çocuk doğurmuştur. Iklsl zere, zamanımızm bir çok hükumetleri şahıs bpçına 1 j ! ı gram, francala lse :\ın\ sabah Ankara civarında istikbal et ( i kunç ihtimali tahakkuk ettirerek bizi lunduğumuz ve hattâ buna belki henüz erkek, biri ki2dır. Erkeklere Gokhan, AyLutuitan bahsetmiyorum. Borçtan nin sermayenin yabancı memleket'er gram vueıınden venleccktlr> B^ledıye Iktı Ümiz heyet arnsında görmekten çok demıryolunun şark taraTma atarak a ciddî surette başlamağa vakit bile bu han, kıza da Gül Ayşe adı verllmlştlr.'Yavbahsetmek istemiyorum. Zira, borç halde işletilişine, mal takasma lüzumsuz sad muauılub'u 2ö Iırının francala çıkar mütchayyir ve Çok memr.un olmu^tum. deta mefîuç bir hale sokabilirdi.' Bilâ lamamıs oldu^umuz idi. Bu ordu Tür rular, teker teker doğan dlğer bebeklit kalerinde, para borcu alan yabancı taracanlı ve sıhhatlidlrler. Doğumu yere ve bol miktarda müdahale etmek nıasmi musaade etmiştir. Kendisıni ilk defa Balkan muharebe ıare bu feci ihtimaller malum olan ve kiye Büyük Millet Meclisinin istiklâl dar lrl, acalan, rahminde mevcud olanmüfından sarfedılmekte ve borcu veren teakıb blr Sevgilisini yaralıyan genc temayülüdür. Önüne ge \lmediği takdir»inin Türk Bulgar sulh müzakere sıralarında bütün ânat ve an'anatı ile cidali ordusu olacak \e ihtimal ki ilk ur dolayısile büyuk bir tehlike geçirmlşse Amerikalının bu para üzerinde pek az Fatnto Hayc'araia mahalk'ılnde gene aşk yazılacak olan safhalarında tahakkuk de ba temayül her hükumeti diğer hü!eri esnasmda Babıâlide görmüştüm. O neferinden balanmak şartile yenıden de müdahale İle kurtarılmıştır. Kadmcağız yahud hiç bir kontrolu olmamaktadır. kumetlerin amansiz bir rakibl durumu Mizundeu kanlı bir vak'a olmuş, bir genc, zaman rütbesi ihtimal ki yüzbaşı. ya etti. O zaman nekadar mefluç olmuş cl vücude getirilecekti. evvelce de lklz doğurmuştur ve şlmdl 9 çoBenim bahsettiğim doğrudan doğruya kendl«iue \erilmek lstemlyen sevglllslnl aduğumuzu şu dakıkada pek takdır ve na sokabilir. Bdylece dünya ticaretincuk anasıdır # hud pek pek binbaşı olmalı idi. Bulr surette yaraîamıştır, para yatırmak, parayı işletmek keyfiYUNUS NADİ deki şahsî çarpışma ve mücadeleler milHayda.ağa mahalleai Slnan camll bokak sjarlar r.amma Ge. t ral Savof'un bu tahmin edemiyeceğim, fakat kan kuMüşahede için Istanbula yetidir. Ben, yabancı bir memlekete gi1 numarada oturan İh^an Gulveren a j m lunduğu o müzakerede t m e t Bey Türk sarcasına müşkülât çekmiş olduğumuz letlerarasında çarpışma ve mücadelelere gönderilen katil den ve orada, esas itibarile Amenkan inkılâb edebilir. Bu yüzden de çarpışma evın ikinci katında oturan 17 yaslarmda .ı?kerî murahhası idi. Ondan Bursa COzel) P.T.T, Otomatik santral sonra cümlemİ7İn hatırımızdadır. Fakat vaidaresi altında ve mühendislik ve teşa Necatibey Kız Erntitüsiiniin Nahldcyl se\mekedlr, Kızın rızaainl alan ziyetin d ba iş başına gelmeden evvelve mücadeleler zekâdan kuvvete dokümemurlsrmdan Muhslne adındakl geno kilât bakımından Amerikan tecrübesinIhsan, geçenlerde sevglhsinin anneainl de N'net Bey benim için her fırsatta gösergisi kızı kapısmın önünde tabanca İle öldüren lebilir. zlyaret eımış \e kızı ile evlenme tekllfinde ra'.mesinden zevk alınacak bir şah^i ki tasavvur şekli bilhassa bana pek den istifade ederek işliyecek fabrikalar Bursa rOzel) Neoatibey Kız Enstitü Yalovalı Rauf Şenerln yargılanması Eira. korkunç görünüyor idi. Bu meseledon sunun yıllık sergisl guzel bir torenle açılkuran paradan bahsediyorum. Bu, bi Dünvanın geîişmeslnin sulh yolu ile bulunnmştur. Kadın^ Nahidenln yaşınm yct olmu'rtu, f?kat hâdiseler adamları şahidler bu adamm kuçuk oiması dolayısile bu tsteğl reddet o kadar seyyar ve serseri kılmıştı ki dolayı o zaman sureti mahsusada erkâ mıştır. Valımlzin bir hitabesile açılan eer ında okuduSunu, aptes alıpvakltll vakltsla ezan eaatlercs nazim için daha elverişlidir. Çünkü böy olması isteniliyorsa, bunun şahsî gay mlştlr. nı harbiyei umumiye dairesine giaerek glde hpr tiri blrbirinden guzel ve çok e maz kıldıCını ve blr insanın sevdiğl kızgb'rmek lelikle paramızı gözetliyebiliriz. Bu, retlerle başanlması lâzımdır. Parasını Bu red cevabı üzerine İrı«an evvelki gece kendi^lni ancak bir iki defa Ismet Bey (Paşa) ile konuşmuş, tasav mek harcanmış olan zarif işler gbze çarp dan ayrılmasına lmkân olmadığmı söyleylp geri kalmış memleket için de daha e'. işletmek istiyen memleketin sennayesi dı^arıda içtıkten sonra e\e donmuş ve doğ nasib ve müyesser olmuştu. Bu telâkivur ettiğim ihtimalleri izah ederok fik maktadır. Uç katlı sergl binasının ber d a . durduğunu bildirmişlerdlr. Bunun tizerlno verişlidir. Çünkü böylelikle bu memle yabancı topraklara milliyetperver bir ruca iizın odasına çıkmı^tır. Kapıyı kıra lerin biri Sülpymaniye civarındaki erini sormuştum. Ismet Paşa derin derin lresl ayrı blr lşe tahsis edilmiştlr. Serglden Ağırceza mahkemesl katllln aklT muvazeket istihsal bakımından sadece Ameri iktisad tecavüz silâhı olarak değil, sa rak içerl giren dellkanlı, bıçağını çekerek vinde vuku bulmustu. Galiba mütareonra gecı öğrencller davetlilere blr m ü . nesl muhtel olup olmadığının tesbltl İçin sevgilisini tehllkell surette yaraîamıştır. kenin hercümerç zamanlarmda idi. Ga düşünerek şu cevabı verHi; kan parasmdan değil, Amerikan bilgi dece hususî ve şahsî sermaye olarak amere vermişlerdir. Enstitümüziın her müşahede altına almmak üzere Istanbul Nahlde? Hasekl lıastanesine kaldınlınış, Düşmanı her halde yeneceğiz. yonden iyi bir fcaşarı sağlıyan bu çalışma Tıbbı Adll müesseseslne gönderllmeslne kave tecrübesinden de faydalanabilecek girmelidir Hususî riziko şalııslan ilgi Ihsan :/afealanarak tahkıkata baçlanılmıştır. îiba ne yapılacak diye herkesin her Bundan eminsin değil mi? Gayemiz bu ları mansulü davetlilerln takdlrlerlnl top rar vermiştir. lendirir. Hükumet rizikosu ise bütün iımid ettiği arkadaş ile başbaşa vermek tir. bir milleti ve bu milletin milll haysiyet Memleketimizdeki Almroı emlâki üzere ko=uştuğu o zamanlarda idı olduktan sonra muhtelif safahat ve ih lamış ve müdlrüe öğretmenlerl ve öğrenclMem'eketlmizde Alman menaflinl hima Kendisıni ziyarete gelmiş olan yalnız timalât üzerinde fazla tevakkuf calz leri teorik edilmiştlr, Harbin başlangıcında biz Amerikalı ve şerefini bahis me\ızuu eder. 'Her diplarm yabancı memleketlerde, bu şekil lomatm arkasında bir asker, bir bahri ye eden İtviçre sefareti hukumetimize mü bir ben değıMim. ve hevkes benim gibi olmasa gerektir. Bandırma ve havılisinde Gayemiz malum ve onun behede doğrudan doğruya işletmeye yatırıl yeli, bir de bayrak vardır. Hükumetler racaat derek ralen ortada, bir Alman hu ondan bir şeyler ümid ederek oraya maden aranıyor kumetl clmadığma gore, evvelce hlmayeEİmış 10 milyar dolarlık bir sermayemiz arasindaki pazarlıklar rakib milll teza nl d»ruhde ettlğl bu lukumete aid işlerle gelmişti. Hatırımdadır, Ismet Bey oramehal tahakkukuna aid emniyetimiz Bandırma cOzel) Ankara Maden Tetvardı. Yakın bir âtide, bu miktarm, hür, şeref ve kudretler pazarlıklarıdır. meşgul olamıyacsimı. binaenaleyh eskl Al da bir karar 1fade etmemiş, fakat be berkemaldir. Ancak bugün benim za blk ve Arema Enstitüsü yüksek muhendis verimli bir şeki'.de birkaç misline çı Dünya ise kudret siyasetinden kâfi de man hukümetine old emlâk \e=alreyl bu hemehal bir şey yapılması lüzumunda tiâlinizden sorduğum şey muayyen bir \a teknisycnlcrlnden murekkeb otuz klşilik Torunlarınıza miras bırakmağa lâyık Eskişehir Afyon bir heyet şehrimlze gelmıştir. karılabileceğine kaniim. Fakat bu, anrecede zarar görmüş bulunııyor; kudre meyanda sefaret. kon«olosluk, hastane ve çok serbest ve çok sarih olmuştu. Tav meseledir. Evvelâ bu muazzam şaheserin ikinci cildi Madenciler, Bandırmaj Gönen, Manyas, cak bir şartla mümkün olabilir. Ister te dayanan iktısadiyata tahammül ©de mekteb binalarmı Türk hukümetine dev rında hiç tevahhuş ve tereddüd yoktu. hattını ve dolayısile belki Konyaya kaçıkarak tamamlandı. Fiatı 2 lira, bileceğinl zannetmiyoruz. Bu itibarla retmek l=tedlğlnl bildirmiş, hükumetçe de Hattâ tevazuu bile hatırına getirmi dar, belki daha ilerilerine kadar bütüîı Karacabey ve Susurluk bölgelericde yeraltı Büyük Britanya, Fransa, yahud Belçika bu teklif uygun gorulmüstur. Aldığımız takımı 6 lira. cevherlerl tetkık ve araştırma lşlerile meşolsun, ister Holanda, Isveç, yahud Bir her türlü «iktısadi nüfuz bölgesi» fik malumata nazaran bunlardan Alman has yordu. Vaziye'i hâkim bir tavurla mu demiryolunu kaybedebilraekliğımiz ih gul olacaklardır, ARİF BOLAT K İ T A B E V Î leşik Amerika Cumhuriyetleri, fazla rinden vazgeçelim. Amerikan sermayesi, tanesi Sılıhat Bakanlığı emrinde çalışacak, hakeme ediyor, açık söylüyor ve bia timali mevzuu bahistir. Cidal tarihiBu bölgelerln maden yazlyetlnı esaslı blr mizde bu ihtimalin tahakkuk edip et surette tesbit İçin lâboratuar, sonda] ve sermaye sahibi hiç bir memleket bun İn^iliz bayragına ra&men, Birmanyada, Alman Llse ve Ticaret tnektebl İle Sen JorJ man söylüyor idi... memesinm pek büyük ehemmiyeti var dlğer lennl cihazlar da getlrllmlştlr. Tetkik dan bö'yle parasını gelişmemiş mernîe Monroe doktrinine rağmen tngiliz ser lisesi blnasmda, o civarda hinası müsaid Celâleddin Arif Bey takımmm o gün dır. Ve zatıâlinizdsn sorduğum bu mu ve aramaların üç ay kadar süreceğl soylenketlerde işleterek butün kârını kendi mayesi, Amerika cumhuriyetlerinde iş olmıvan mektebler nakll veya yeni blr llse kurulacaktır. Sefart ve konsoloshane blnaAnkaraya ayyen vaziyettir. Hattâ buraya yalnız mektedır. ne çekemez. Bu çeşid bir «iktisadî t ö letilebiîsin. Beşerî saadete doğru dünya lan İse olduğu gibi muhafaza edllecektir. 9 nisan 336, öğleden evvel muvasalat edeceğinden haberdar ldik. suali sormakla iktifa etmek için gelmiş mürgecılik» her tarafta ya b'lmek üze gelişmesinde şu veya bu memleketin Pencereden pencercye geçerken Kimbilir, muvasalatm bbyle adamakılh değilim. Gönül istiyor ki bu korkunç Millî piyango ^aîilıüleri vatandaşlan olarak değil, insan olarak Sarıyerde Ortalakçı sokak 3 ^ numarada redir, yahud da ölmüş.. Sanayi bakı Milli Piyangonun 7 haziran 19 | çeklll i=tikbale musaid bir zamana tesadıif oturan 14 yaşlarında Osman> evlnin blr mından geri kalmış memleketler artık hareket edelim. şinde büyük ikramlye kazanan talıhliler etmesi belki bizce de matlub ve mül htimal tahakkuk etmesin ve onun ta penceresinden dığerine geçerken muvazeTürkiye'ye buna tahammül ve müsaade etmiyorlar. Bu teklifler dünya refahına doğru a den bugüne kadar ikramlyelerinl alanlar tezim ve ihtimal ki bu itibar ile şu sa~ hakkuk etmemesi için ne yapılacaksa nesır.l kaytetmiş ve altı metre yukseklikBu memleketlerin istedikleri, kendi tılması gereken iktısadî adımlan gös şunlardır: yapılsm. Biraz da ve hattâ esasen işte ten düşerek ağırca yaralanmıştlr, Osman g e 1 i y o r! ."() bin liralık büyük lkramiyenin yarısmı atte muvasalat belki biraz müretteb idi bu temenniyi arzetmeğe gelmiş bulu hastaneye kaldırılmıştır. topraklarında kurulacak yeni teşebbüs terir. Bu adımlar atılmadıkça, diğer her çanakka'.e askerl posta 10:"!i'3 lerde, kendi sermayelerinin yabancı hangi bir siyasl adım atmak suretile e Reşad Eğilmez. dtğer parçasını te onyüzbaşı bile. Gelen heyetin içinde yabancı as nuyorum da Sungur kerlerin, düşman askerlerin harimi isCemal Nadir'in bu resinJl sermaye ile hem rizikoda, hem kârda min bir dünya sulhuna ulaşılamıyaca luda kalaycı İîasin Slnol kazanmıştır, metine tecavüz etmiş oldukları bir Milhikâyesi yalnız çocuğunuzu ortak olmasıdır. 20 bin lira ikramiye kazananlar: ğına kBr.iim. elinden kaçıp değil, sizi de eğlendirecektir. Manlsa Çarşı mahallesl Okul sokakta let Meclisinin düşman Böylece işaret edilen değişiklik bütün Sulha ancak bütün milletler çalışma Durak Gültaş, Izmir Esrefpaşa 521 numa. kurtulmuş reisi vardı. Bu heyeti mudünyanın siyasî ve iktisadî tarihinde ve refah yolunda birlikte ilerlemek su rah sokakta 22 numarada teyyar satıcı tantan bir surette istikbal ederek düşvukubulan değişiküklerin en mühimle retile ulaşılır Şukrü Çllli. manlardan ve onlarla birleşen Padlrinden birisidir. Geri memleketlerin sa10 bin lira kazananlar • Çevıren: şahtan intikam almak, onlara karşı Kars askerl posta ı 1214 te teğmen Bedece istismar edilerek sömürülmeleri M. Kenan KAN sim Ozgen, Taivaç Hisaraltı mahallesl Mek meydan okuyan bir nümayiş göstermek • « devri kapanmıştır. Ileri memleketıerle •I teb caddesl 42 numaralı evde seyyar esnaf istiyorduk, gelişmemiş memleketlerin müşterek kâr 3. sayt çıktı Nurl Aksu, Beyoğlu Asmalımesçld PiremesFilhakika o gün Ankara mühim günyolunda birlikte yürüyecekleri işbir'.iŞehir Meclisi açılıyor cid sokak No. 5 | te kapıcı Hasan Kılıcoğlu, lerinden birini daha yaşadı. ŞimA Anği devresi açılmıştır. Bu prensipin, AŞehlr Mecllsl, bugün saat 15 te açıla Ankarada lsmlnln yayınlanmasını lsteml karada geçen müthiş, müheyyiç, fevmerikanm müstakbel iktisadî gelişme caktır. Malî yılın değiştirllmesl dolayısile ven blr mllletvekill. kalâde ve harikulâde günler blr anda sinde esas olarak kabul edildiğini ifti bu devrede bllhassa butçe lşile meşgul oDiin fiatları tesbit edilip satışa gözümün önünde sıralanıyor da ne lunacaktır. harla kaydederim. Bu, daha şimdid^n arzolunan ithal malları mes'ud v e mübarek memlekettir bu yürürlüğe konulmuş olan geniş çapta Ist. Maıpuççular m te Hayim Oz Busoya diye yüreğim titriyor. Işte o gün de bir prensiptir. Daha şimdiden bir cok krozo dilçmt, tst. Kısmet handa Hasan onlardan biri olarak sayılabilir, o gün S'üshası 10 kuruşrur. HALE SEPC» OGLU [ Ozlşe sodyum benzoat, sodyum nulc, freaAmerikan firmalan cenubî Ametika . . . Tur^lye Haric bütün Ankara sokaklara cfökülmüştü Abono o monyum sltrat, gllserlnum, Sirkecl Ada ile memleketlerinde faaliyete geçmiş buŞeraıtı ,îln handa Emln Emana sodyum metll, mono denilebilir. Memlekette en külüstürüne 3f)o Kr. 6011I ç t o KT. Bir aylık lunuyorlar. Bu firmalarda yerli halk da Kur Sti. Yzb arsenat. sodyum kakodllat klor butol, Gal. varıncıya kadar bütün arabalar meyüç ayiık 8(K> » lfMK) » mühim miktarda sermaye ve hiîse ssAbid handa Kemal Sünnetçlosluna çap, dana çıkmış, her birine üçer dörder arSMET BAELAS 1'jlH) » 21MK) » Altı a,'lık hibidir. Bunların bazılarmda idare ve Oal Sljrııta handa Imperlal Kemıkal'e trl kadaş binmek suretile büyük bir ka2iM) • 510(1 » •jenelik N IŞÂNL AN D ı L A R koleıetilpn, Ist. Ankara cad. bS de Aril işletme işleri Amerikalılar tarafmdan Neşet rjfmana pamulc erkek mendlli, Yedl file Ayaş yolundaki Taşköprüyü geçD i k k at tedvir edilmekle beraber yerli sermaye 1 7 . 945 kule Kazhçeşmede H. ve H. Sahak Altıpar miş ve daha ilerlemişti. Yayaların had Oazetemlze gönderilen evrafc ve yazılar sahibleri hisselerin çokluğuna sahibdir 1 maga l$ienmemlg derl. ve hesabı yoktu. Hele yclun iki tarafınMillî Şef ve Yunus Nadi Ababoğla neşredllsin edllmesln lade olunmaz. Ismet gelişi ve oıtımla bir mülakat Yaxan: Yunus Nadi Rektör, vaziyeti izah etmek için Ankaraya gitti KİKtAİZİ VE SİYAH TARZAN Doğan Kardeş CUNHURİYET