9 Haziran 1945 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r ÇABUK VE KOLAY \ T Ü R K Ç E öğrenmek istiyenlere H. H. KREİDEB tarafmdan «FIRST LESSONSİN MODERN TURKİSH En mükemmel kitabdır. Satış yerl: Beyoğlu Kitab Sarayı, G. E. N 11 inci yıl Sayı: 7474 umhuri ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Takrir heyeti: 24298, İdare ve Matbaa kısmı: 2429924290 r LISE EL KİTABLARI Tarih I Z. K. Tarih n "R. K. Tarih Hr C^aUb Vardar Coğrafya tQ T>mal Yener Edebiyat Özü V. Mahir Felsefe Senih Manbk Toplumbi Ruhbilim 40 35 60 35 125 30 • 35 30 25 Cumartesı 9 Haziran 1945 AHMED LtD Kitabevi Istanbuldan namzedliğini San Francisco konferansında veto meselesi hallolundu koyanlar ve koyacaklar Izmittede namzedliğini koyanlann sayısı Trieste davasında da anlaşmıya varıldı, Mareşal Tito, şimdiden otuz beşi buldu İngiliz Amerikan te'diflerini kabul etti Konferans, 10 giin içinde işini bilireeek San Francisco 8 (a a.) Birleşik Amerika Dış îşleri Bakanı Mr. Stettinius, güvenlik konseyinde veto meselesinde bir anlaşmaya varılmış olduğunu sdyemiştir. Dış işleri Bakanınm bu bildiriği, koneransın idare komitesi toplantısmdan sonra yaptığı basm buluşmasmda sçıklanmıştır. Mr. Stettinius, nnlaşmayı r*smî bir deklârasyonla ilân etmiştir. Deklârasyonda şöyle denilrnsktedir; «Beş devlet arasında yapılan tartışmalar, güvenlik konseyinde veto meselesınde anlaşma ile sona ermiştir. Anlaşma, güvenlik konseyi daiml üyelerince alınacak kararların hepsinde sözbirliği prensipini kurmakta ve ayni zamanda, karar vermeden bnce, konseyde tetkik ve münakaşa serbestismi sağlamaktadır. ArkaMi tahiit 3, SO. 4 U Açık Milletvekillikleri IKI t Trieste anlaşması Anlaşma bugün Belgradda imza edilecek Londra 8 (B.B.C.) Bugün \ Londrada bıldırildığme göre, Ma | reşal Tıto Istırya ve Venezia Julia i bölgesi hakkında ingiliz Araeri , kan tekliflerıni kabul etmiştu. ] Bu husustaki anlaşma, yann (bu1 gun) Belgradda Yugoslavya ıls j ingiliz ve Amerikan temsilcileri; arasında imza edilecektir. Aniasmanın mahıyeti hakkında henüz tafsılât verümemekle beraber, bunun her üri taraf için de memnuniyet verici olduğu ve A j vusturyadaki Müttefik askerî kuv' vetlerinin ikmal yollarının landığı belirtılmektedir. Ihtilâflı bölgenin mukadderatı j hakkında sulh görüşmelerinde ka, rar verileeeği hakkındaki esaslı Müttefik şartı da Yugoslav hüfeft| meti tarafiadan. kabul Açık olan istanbul milletvekılhğı ıçın adaylıklarım koydukları ve koyacakları bıldiriien Dr. General Ak» Prof. A» Fuad Hamdi H»kkı Tank Galib Kemall Abidin Cemil Topuzln Giinduz Başgil Başar Us Söylemezogln Daver Halk partisinin aJtı vilâyettekl mün ran gazetelerimizde karikaturleri intlhal miUetvekillerine namzed gösterme şar eden Bay Togo olmuştur. Kendısi mek kararı üeerine rahmetll Ali K&ml bir muharririmize şunları soylemiştir: Akyuaden açık kalan İstanbul saylavlıt Tanzimat de\rinde ilk mizah gagı için dunden itlbaren namzedlık mü zetesıni neşreden Diyojenin sahıbi Teoracaatleri başlamıştr. seçim için tç Iş dor Kasab ile Âyandan Arıstıdı Paşa leri Bakarüığınm tebliği dün akşam | gıbi memlekete hizmet etmış ıkı şahVüâyste gelmiştir. vılâyet ve Beledıye, sıyetın yeğeniylm. Arkadaşlarm teşvüd muracaat istidalarını kabul ederek in j üzerine ve hizmet etmek emehle başejimimizin yîrml beş yıllık tıhab teftiş heyeti vaafesini gören Be vurdura. tarihine bir goz attığııntz za lediye Daıml Encümenine havale etYazı ile ikincl müracaati yapan eski man. demokrasi tereyanlarm mektedırler. Atına ve Moskova elçimlz Galib Kemali Muracaat edenlerln medenl vaziyeüeri Söylemezoglu olmuştur. Eskl Berlin eldan yana hiç de durgun ve >orak bir iklim ile karsılaşmayız. 23 nisan 1920 den nın tayini için istıdalan Emniyet mü çimiz Husrev Geredenin kavinbabas) beri yer >üzündeki hemcn bütün poliıik d'orlüğüne gonderilecektir olan Galib Kemali Söylemezoglu, emekli Beledıyeye, namzedlık 'çin ilk bsuşvufikirler Büyük Millet Meclisinin kapı Arkası sahı/e 3, 5u. 5 U sından içeri girmis, kürsüye çıkmıs ve Turk milletine sesini duyurmak iınkânını bulmustur. nk meclis, çok çesıdli, çok heferogene bir biınye «umluşu taEiyordu. Hacının yanında hoca. hooanın yanında köy ağası. onun yanında da asker. muharrir, vahud öğretmfn a pturtmr ı'üıl t e wats \e"pısi ile iş görmek istiyen ınilletvekilleri sayıca meclise hâkim olarak kndar üstün değillerdi. Fakat Mustafa Kemalin Falısına karsı halk tarafından gösterilen bağlılık sonsuzdu ve Mustafa Kcnıal, Dr. Sadi Irmak, Çahşma meclisteki inkılâbcı azlığın basında bulunu>ordu. Bakanlığının neler Turk dcmokrasisinin virrai beş yıllık yapacağını anlatıyor geüşme sevrini izalıa çalısır'ien bir ııoktajı gozonünde tutmak lâ/ıındır: Ankara 8 (Özel) Çahşma Bakanı Bİ2de muhalefet, bir murakabe unsurn Dr. Sadi Irmak bugün İş dairesi binaolarak vaşamayı denememiş, duima sına gelerek gorevine başla.mıştır. Sadi reaksijoner bir çehre ile iıikıüba karşı Irmak kendisile görüşen gazetecilere cephe almış, \ahud da gayesiz ve prenşunları soylemiştir: sipsiz, sırf o gunkü hukumciten ıııerot Henüz demeç yerecek dTirumda nun kalmıyanlara da\anarik iktidar Atina 8 (a a.) Anadolu ajansmın yük bir kısmında son zamanlarda yol degilım. Çünkü once araştırma ve inyerini ele geçirmek istemiştir. Birinci celetne, sonra müsbet lş ve sonra lzahat ve tahkimat yapraağa başlamışlardır. Bıhük Millet Meclisinde, Atatürkün dzel muhabiri bildiriyor: Basm musteşarı Zakinthınos'un bü Balkan antifaşist gençliği kongresi verecefim. Size şimdilik şu kadar »öyönderlik ettiği inkılâbcı fraksiyun, mullyebllirim: halefetin sayı üstünlüğune rağmen ba dirdiğıne gore, Balkan devletlerinın huBukreş 8 (a.a.) Anadolu ajansınm Çahşma Bakanlıgı, iş hayatlle şarı ile çahsabiliyordu. Çünkü, yuı du dudlarını tayin etmek ve buna muteal özel muhabiri b'ldirivor: hususlan duzenlemek, yurütmek ve dedüşmaa istilâsmdan kurtarabilmek için lik dığer meseleleri incelemek üzere Bu sene ocak aymda Uskubde topAtatürk çapında bir kafava muhtac ol bir Balkan konferansı toplanacağı hak lanan «Balkan Fa<;İ5t Aleyhtarı Genç netlemek İçin kunılmuştur. Çalışanladuğumuzu reaksijonerlcr bir dcreceye kmda yabancı gazetelerde intişar edan lik Topbntısı» r.da verilen karar tıu nn yaşama şartlannı daha iyi bir hale kadar anlıyor ve muhalefetlenni fazla haberlerden Yunan hükumetınin malu cibince, faşıst sleyhtarı Balkan geaç koymak, çalışmanın verimlnl artîrmak açığa vurmuj orlardı. O vıllarıla Anka matı olrnadığı gibi kendince bu haber liğinın birînci kongresi 8 temmuzda amacımızdır. Bilirsinlz ki çahşma hayatında bulurada bulunan bir sosyolog, sonralan or lerin aslı esası yoktur. Belgradda toplanacağı haber verılmekZakmthinos, Balkan meseleleri genc tedir. 19 mayısta Belgradda yapıian nan bütün mesleklerin mensublarını, taya çıkan bir ikiliği o /amandan görcve odevlerlne bilirdi: Türkiye kurtulduğu giın. daha hk teşkılâtlarmın t i r kongre yapacağı toplantı esnasında da kongreye Yugos bırbirlerinin haklanna bızlı inkılâbcı adımlar atmak zoıunda hakkındaki haberlerin de asılsız oldu lavya, Bulgaristan, Yunanıstan. Arna saygılı ve milletimizin yükselmesi dile Arfeoiı sahife 3, Sü. 3 de kalacak fakat muhalefet de buna etıgel ğunu ılâve etmiş ve böyle bir kongre vudluk ve Rumanva genclik temsılci'.eoLmak maksadile daha yüksek konuş toplandığı takdirde Yunanislanın buna rinin davet edılmçsne karar verılmis iştirak etmıyeceğine ve kongred* temsıl bulunuvordu. mak istiyecektir. edilmiyeceğine işaret eylemiştir. «Amavudluk hükumeti mutlak Ikinci grup hikâyesî. Terakkiperver Bulgarlar Yunan hududunda surette komünisttir '•» brka macerası, Cumhuriyctten scnra hazırlık mı görüyorlar? Atina 8 (a.a.) Kuzey Epirden kaçyer yer patlak veren yobaz isjanları Atina 8 <a.&.) Vradini gazetesimn mağa muvaffak olan ve Atinaya geleyukanki grirüşün doğruluğunu mevdana koymuştur. Türkiyenin kıırtuluşu, yazdığma göre, Bulgar askerî makam bilen halk, Arna.'udlukta askerî, si Arfcost sahife 3, Sü. 4 te gadece düşmanı denize dökmekle ta ları, Bulgar Yunan hududunun bumamlanamazdı. Ömriinii yaşaınış, ilıtiyarlanıış bir rejimi, ona bağlı bütün tnüesseselerile birlikte tasfiye ctmek lânmdı. Halbuki muhalefet her şeyden önce buna engel olmıya salışıyordu. Bununla beraber, halk idaresini amaç bilen rejim, her fırsatta demokrasi yolunda cesaretli adunlar atmaktan cckinBir Amerikan gazetesi memiştir. Atatürkün ve Inöminün büFransayı haklı buluyor tün nutuklarında. yurddası, memleket işleri üzerinde düşünmeğe, kafa *jorKahire 8 (a.a.) Resmen bildirildimıya çağıran gayretler vardtr. Serbest fcrka tecrübesinin basarısızlığa uğrağıne gore, Arab Biriiği konseyi, Fransız ması kimseyi ümidsizliğe düsürraemistir. kıt'alarınm Suriye ve Lübnandan çefcıl1943 seçirnlerinde, bir çok illerde fazla mesini taleb etmektedir. namzed göstermek surctile, barb şartKonferansm toplanmasi larına rağmen, demokratik prensiplere hakkındaki göriiş farkları doğru kuvvetli bir adım »tmaktan Halk Londra 8 (a.a.) «Britanova»: OrPartisi geri durmamıştır. taşark meselesini incelemek üzere beş ingiliz radyosu 8 (B.Y.U.M.) Yabüyük devlet arasmda bir toplantı ya* kmda toplanacak olan Uçler konferanpümasına dair Fransız teklifi hakkında Şiır.di bir takım yeni parHler kırnı sını bahis mevzuu eden «NewYork bugün burada resmî bir tefsir elde etlacağından bahsediliyor, ha hıısusta Times> gazetesi, bu konferansm şimdimek mümkün ohnamıştır. Zannedıldibir çok fikirler ileri sürülüyor. Demok ye kadar toplanmış olan bütün konferasi idaresi, her şeyden Snce halkın ranslarm en önemlLsi olacağını, çünğine göre, dün akşam Sir Edward Grigg r idaresi demek olduğuna göre buna her kü e\T. elki toplantılarda ancak düşmatarafından yapılan beyanat, ingiliz gökes ancak sevinir. Halk .nurokabesi ne nın nasıl mağlub edileceği gdrüsuldü Arkası sahife 3, Sü. 7 de kadar kuvvetli olursa memleket de o ğünü, halbuki yeni toplanacak olan Uçkadar kuvvetli olur. Sıkı bir denotle ler konferansınm yalnız Avrupanın demeye bağb olduğunu bilen bir hükumet ğil, bütun dünyanın mukadderatuıı taedeceğinden dolayı fevkalâde maldnesi daha hızlı, daha verimli işler. yin Ancak, kurulacak paıtilerin nıillî bün onemli olacağını yazmaktadır. yemize uygun olmasi ve reel ihtiyaçMr. Hopkins'in misyonu lara cevab vermesi gerektiğine dikkat Londra 8 (a a.) Britanova'nın MosBükreş 8 (a.a.) Anadolu Ajansıetmelidir. Halk Partisinin altı okunn kovadaki muhabiri, Baskan Truman'm nın özel muhabiri bildiriyor: teskil eden «Cumhuriyetçilik, milliyet şahsî mümessili Mr. Harry Hopkins'in Rumen Başbakanı M. Groza, BudaçUik, halkçıhk, devletçilik, laiklik, dev Moskovadan hareketi münasebetile, Mr peştede intişar eden Nepszava gazeterimcilik» prensiplerî anayjsamııda yer Hopkins'in gayet samimî ve semereli sinin muhabirine verdıği bir mülâkatta almıştır. Demek oluyor ki bu prcn goruşmelerde bultnmuş olduğunu bildemıştir ki: 6iplerden bir tanesini tanr.nıyan bir dırmektedir. Mr. Hopkıns Moskovada 13 «Rumanya ile Macaristanın gümrük partiye Türkiyede yer yoktur. Bunların gun kalmış ve Mareşal Stalin'lc bir çok birliği yapmasına taraftarım. Mal ve hepsini tanımakla beraber, ya »çlerinden dcfalar goruşmuştur. Polonya meselesi eşyanm serbestçe mübadele edılmesi Amerikanın eskl Cumhnr Başkanı NADİR NADİ hakkında son zamailarda yabancı bakâfa değüdir. Iki memleket ferdleri aMr. Landon Arkatı »ohi/« 3, gu. 2 it *« Aşk&ı *ajHif« 3, Sü. i t« Arkan sahtfe 3, Sü, 7 de Tiirk halkçılığında gelişme yolu Balkanlar için de 1ffir Köiiferans mı? Yunan hududunda Bulgar hazırlığı Çalışma Bakanı Almanyada Sovvet ve ingiliz Amerikan Fransız işgal bdlgelerini gosterir harita Konferans, Balkan memleketlerinin hududlarını tayin edecekmiş, Yunanistan şayiaları yalanlıyor Yeni Bakan dün işebaşladı Yugoslav kıt'alsn Triesteyi boşaltacak mı? Viyanada da Mttttefik kontrol komisyomı çahşmaya başladı Kızılordunun işgal edeceği Alman topraklarının Sovyet basınında vaktinden evvel ilân olunması Londrada hayret uyandırmakta devam ediyor Trieste 8 (a a 1 Israrla dolaşan şayıalara gore, Trieste meseleslnde vanlan anlaşma çok ehemmıyetlidır. Bu şayialara gore. Mareşal Tito kui'vetlerinin en büyuk kısmı Trieste'yı tahliye edecekth*. Hava Kurumu Kurultayı Cumhur Başkanı Kurultay» dan bir heyeti kabul ettiler Ankara 8 (a a.) Türk Hava Kurumunun Dokuzuncu Kurultayının saygı ve bağhlık duygularını sunmak üzere Kurum Başkanı Erzurum mılletvekili Şukru Koçak'm Baskanlığındaki 10 kışılık heyet, bugün saat 16,45 ta Cumhur Baskanunız tarafından kabul edılmişlerdır. Milli Şefimu delegelerle gdrüşmüşler ve Kurultay üyelerme ve kurum teskılâtuıa sevgilerıni ve iyi dıleklerıni bildirmişler ve Kurultayca alman" kararların verimli ve memleket içın hayırll olmasını dilemişlerdir. Suriye meselesi Başbakamn çayı Ankara 8 (a a.) Başbakan Şükrü Saracoğlu bugun saat 17 de şehir loMüttefik Merkezî Kontrol Komisyonu üyeleri Bcrlinde Müttefiklerarası kantasında Turk Hava Kurumu Dokubeyannamenin imzasından sonra bir arada zuncu Kurultayı delegeleri şerefine btr Soldan sağa: Mareşal Montgomery, General Eizenhower, Mareşal çay vermişlerdir. Ziyafette bakanlar, Zhukov ve Delattre de Tassigny Kurultay başkan vekili ve Balıkesir Londra 8 (BB.C.) Resmen bildl ber, kendılerme aid işgal bolgesinin mılletvekili General Kâzım Oralp ile rildığine gore, Avusturyada kurulacak Ruslarca mevsimsiz ilânına Londrada mılletvekilleri, Basın, Yaym Umum oian Müttefik kontrol komisyonumın Arkas\ sahife 3, Sü. 2 de Arkast sahife 3, Sü. 6 dn temsücileri Viyanaya giderek görüşmeere başlamışlardır. Amerika, İngiltere ve Pransa hükumetlerinin temsilcileri ayın üçünde Avusturya başkentine varmış bulunuycrlardı. Amerikanın siyaseti Arab Birliği, Fransız askerleriniıt Suriyeden çekilmelerini istiyor Yeni Üçler toplantısı bundan evvelkilerden çok mtthim olacak Londrada hayret uyandı Londra 8 (a a.) Almanvadalri Rus bolgesl hududlannm ilânı londrabeklenmiyen bir sürpriz olmuştur. Filhakika, işgal bolgelerinin tahdıdi şeklinin, ilgililer arasındaki anlaşmadan sonra ilân edılmesinde daha onceden mutabık kahnmıştı. Bununla bera Landon dîyorki, *' Moskovadan Yaltaya kadar bütün konferanslarda gösterişten başka hiç bir şey yapmadık,, Amerika ve Çin Truman ile ÇanKayŞek arasmda bir miilâkat bekleniyor Washington 8 (a a.) Mareşal ÇanKayŞek'ın yakın müşavirlermden biri oîan D^. H. H. Kung dun, başkan Trumanla Mareşal ÇanKayŞek'in ara sında bir buluşma olabileoeğini beyan etmiştir. Dr. Kung, Beyaz Sarayda Cumhur Başkanile yaptığı bir konuşmada ona, Pasifik harbı ve barış meselelerıni gdrüşmek üzere Mareşal ÇanKavŞek ile buluşmak teklıiınde bulunduğunu soylemiştir. Dr. Kung, Cumhur Eaşkanmın bu hususta ne düşündüğüne dair bir §ey bümedığüıi de üâve et Rumanya ile Macarislan arasmda hararetli dostluk! Bir şeyler vadetsem ben: de milletvekili seçerler rni dersîn?.. Zannetmem!.. Millet vaid değil, iş istiyor! J