22 Haziran 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEGENSAC BAHA ÖKGKL Cİ SARAY ÇIÇEGI Mevzuunu Fransada lkl alle arasındaki kan davaslndan alan bu kitabda iki gencin pürüzsüz aşkl ve bu a$kın saye. sinde an'anevi kinin doğurduğu mace. ralarl zevkle okuyacaksiniz. 100 kuruş. BEBKALP KİTABEVİ Ankara (5954) u m h u r iyet 2 I İnCİ Vll SflVI * 7 I 3 2 bi mvı jıı vujl. vm. „,, „ v :« fmta Telefon:. Basmuharrin 22366. V»\,rtyfepw>H:24298 Uar* trt. MntKna Irtamü 219M.24290 ŞİŞLÎ HALKEVİ ^ tarafmdan hazırla&an ' *' ç TÜBK K A DIN L A BI SAN'ATSERGİSİ Beyoğlu Lâle TÛTIÛ elişIeri, Her gün saat l da açıldl. * , caall modeller. ktır. Satlş yapilır. .J tSTÂNBUL CAĞALOĞLU Telı?rsf v mektub adresl: Cumhurlyet, tstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 P8rŞ6mi)e LL Memurlara yardım 1940 maytsında, Injiltere hüknmeUnin davetlisi olarak Londrada bulumıyorduk. Alman yüdınm taamım, dinmek bilmiyen bir rüzgâr Bibi ortaüfcı kasıp kavuruyordu. Günden gtine, hattâ saatten saate Fransıa ve Belçika ordnlanmn cridigini, mahvoldugunn bildiren baberler geliyordn. Deraokrasi laferine yürekten inanan, Avrup2nın hiç bir zaman tahakküm alüna sokulamıyacagım her jnakalesinde iddla eden bir arkadaş, bn vnriyet karşısında sinirlerine tamamUe hâkim olamadL O hep alıştı&unız iyimeer tavrını bırakarak nihayet bir gün jöy'.ece derd yandı: « Evet, Avrupanm boynndurnk altına girecegine inanmıyonıın; bn, tarlhin geriye dofriı akması gibi bir şey olnr. Harbi Demokrasiler kaybetseler bile, müsbet dünya gWi?i ancak bir müddet Için aksanuş olnr. Bir kaç uırlık bir gerileme cihan tarihine nasaran nedir ki? Fakat ben ve bcnden sonra gelecek bir çok nesiller, bn küçuk aksayışan kurbanlan olmıyacak mıyıı? Içte on» jranıyornm.» Millet Meclisi dün üç mühimAmerikalıların kenar mahallelere girdikleri iddia olunuyor kanunu müzakere ve kabul etti Almanlar: " Düşman şehri almak için Dünya nereye Ayiîî yardım, barem tadilâtı bütün malzemesini kullanıyor „ diyorlar gidiyor? ve subay maaşları kaıuınları Lâyihalar konuşulurken aynî yardımın mütekaîdlere de yan nisbette yapılması, çocuk zammının tekmil derecelere teşmili kararlaştı Cherbourg döşmek J I Knıınn ların e sasîarı Diinyanm iyiye ta\, yoksa köt&ye mi gitti£ine dair son gtinlerde gaaetelerde ç.'kan yozılar, bana yukarıki vak'ayı hatırlattı. Yarınki cihan mukaddçratını doğrndan dogrnya harb hareketlerlnln gclişimine bağlı saymamakla beraber, (arihsel gidlşin ufak tefek aksamalmnnı (nsan hayatına nazaran ölçüsüı derecedc bUynlc ve şunnıllü balanla'danım. Zalen iylllk ve kötülük fibi, aslında evbjekttt bir mthiyet taşıyan kfymet hükümlerln! dünya toplalagiına teftnll etmek oldukça faydasız bir gavretttr. Kulı yapımu, maddî yahnd manevi dutcmıımm, ideolojik inanclarımıs, hatta «ıbhatimiz, bizi dünyanın gidişbıe dair iytaser veya kötttmser bir httkftm vennege loılanak husnsnnda mücerred akıldan daha fistün bir rol oynar. öyle ffloroıHr vardır ki kâirvat onlann nazannda bir cennettir. Gene öylelerini biliri» ki, insanlar için birieik knrtainş yolunn ölümde görürler. Maddî ve manevl vaziyeti ahcnk halinde bnlnnan bh adama sorarsamz, yarın harb bittifi taman her «ey dfizelecek, milletler eibirlifi ederek uznn ve mes'od bir barış bayatı karacaklardır. İki gün sonra mldesl bozulan ayni adam, slıe dtiayanm batmak ozere bulundasunn yemin ederek haber verebilir. Tarih feUefesl yapan bir bilgin, maddî ve manevl ihtiyaclarımızın doynrulması bakımmdan dünya halkuıtn aEirdan asıra lieriye dogrn adrmlar attı. ğını söyliyebüir. Ha'buki başka bir tarih felîcfecisl, saatine iki dolar kazanan, c\inde her türlü konforn olan bir Amerikan işçislni mflyoner patronile mnkaycse ederek, birincinin ikinciye nisbetin) bir ortaçaf kölesinln derebeylne olan jıisbetile bir tntar ve sosyal nizam değişmedikçe yeryflzunde hlç blr şeyin deftşmiyeceginl söyler. * lyüik ve kötüKik mefhnmları snbjeklll ve lamanla degişen birer dünya Jtönişii olarak kaldıkca insanhk tatihinin. yürüyuşüne dair yapılacak bütün nftnakaşalar da kısır kalmaga mahkâmdnr. BUdlg'nıiz bfr şey varsa, cemlyetlerin, her xa~ man ve her yerde muayyen bir dttzene ve kendl ararlarında da bir mnva^eneye muhtac oldnklarıdır. Cemiyet düzenintn bozulmasına ihtilâl, cemiyetler mnvazenesinin bondmasma harb diyonu. Bngiinfîn dünyasında çogn mületler, blr düzensizlik ve muvaıenesizlik bnbranı Içinde çırpımp flunıyorlar. Harbin sona ermesini özliyesler, mHlet'ler arasmda ahenkli bir mnvazenenin knrahnasuu htiyenlerdir. Tdlardır hasretle beklenen bir dünya mnvazenesi temin edflemedik. çe Jnsanbgm yannına dair iyimser, yatınd kötlimser ne sSylense boştnr. Ortaçag medeniyetinln dflzenli ve m n w e . neli bir anı, bugünün kasırgaiı hayatı yanıtida şiiphesiz blr çok kfajseier içln tercih edilecek blr şeydi. tjri bn snlh knrnlaroadıgı takdirde yarın dünyayı bekiiyen faclalar Ise bngünleri tnatlaka arafacaktır. Bogazdan geçen Alman gemileri Avam Kamarasmda Edenin beyanatı İngiltere bütün krom utih&alâtımızı alacak Ankara 21 (a.a.) Btiyük Millet Meclisi bugün Refet Oanıtezin relsllgtade lkl celse akdederek Şurayı Devtette bulunan münbal anüga, Şura muddeiLondra 21 (a a ) Çanakkaleden Alumumilerinden Muhiddm TokatUyı in man gemüerinin geçlşi hakkında Avam tihab ettikıten sonra lkınei müzakerele Kamarasında kendisine sorulan blr surinl yaptıgı Antalya, Trabeon ve Ma ale cevaben Hariciye Nazın Mr. Eden Arkası sah'.te 3. Su. 4 te şunlan söylemiştlr: Arkası sahife 3. Sü 3 te Arabistan petrolları İıtgiltere ile Anerika anlaştılar, Amerika petrol borusu döşemekten vaz geçti Waslıington 21 (a.a.) Salâhiyetll bir kaynaktan haber verildiğine göre, BTİeşık Amerika hükumeti Çııudl Arabistanda tasavrur olıınan 1650 kllometre uzunluğunda petrol borusunun inşasından kat'î surette vaageçmiştir. Hükumet gerek şimdi, gerek istikbalde bu projeyi tahakkük ettirmek fıkrinde değllje de 40 mUyon İnglliz lirasmdan daha fazla hususl jirketlere lkrazda bulunmak karannı vermiştir. Her türlü ihtimale karşı şirketler bu masraflan karşılıyacaklar ve • u petrol borulannı inşa edeceklerdir. b İngiltere ve Bırleşık Amerika hukumetleri de lstinsalatı kontrol edeceklerdir. İngiltere hükumeti yüade elli beş ve Blrleşik Amerika da yüzde 45 nlsbetinde Yakınşarkta çok zengin petrol salıalarını kontrol edeceklerdir. Son tahminlere göre bu kaynaklar 104 mılyar Utre bir petrol ıhtiyatım ihüva etmektedir. Mr. Eden Ü Londra 21 (a.a.) Associatsd Preu'ia nmmni karargah aezdtndeki muhabiri uçaklar Ue büyük topların himayesm. j de olarak Amarikaluarm, Cherbourg'ır müdafiaa eden baflıcs kaleleria ikisinla keoarına kadar nüfuz ettlklerini bü+ dirmlslerdlr. Cherbowrg'un kenar ma«" ballelerlnde evler arasmda inadlı sokali savaşlan cereyan etmektedlr, Normandiyadakl Müttefik rsdjosu kısaca junu blldirmektedir: . cKıt'alarımız Cherbourg'i ginrüsler. dlr. Almanlar, netice itlbarile bu saatt« Cherborug'da son mukavemetler:ni gög. termektpdirler. Valogn«s'nun öterinde, Müttefiklee Lea pieux, CouvÜla ve Bigosu zaptet, Normandiye sahiUerinin Mnttefik gemilerile dolu görünüştt (radyofoto) ml|lerdir. Mubarebe AquevlUe'e kadar jayd^ maktadır. Almanlar, bas yere Hottot'u gerl almaga teşebbOs etmlşledir.» Müttefik akfam tebliği Londra 21 (B.B.C.) Sabaha doğruj tstilfl ordulan karargâhınm akşam teb. llğlnde Mldirildiğine göre, Müttefik kuvvetler Cherbourg muharebesinde yeni ilerlemeler kaydetmişlerdir. Duşmaıv mukavemetl gittikçe zayıflamaktadir, Şark kesiminde Valognes şimalindekl yol kesllml^tlr. Caen Tilly kesimind* vaziyette de. ğişikllk olmaksizin muharebe devan^ ediyor. ^^ Dünkü muharebelere dair tafsilât ı Londra 21 (ajı.) Bu sabah erken.' den Isülâ umumî ksrargâhmdan bildL. rlldiğine göre, Cherbourg meydan mu« harebesi başlamışMr. Ağır Alman top. lan dün sükutu bozarak büyfik Manş Londra 21 (B.B.C.) Bugün Berllne lan yanginlar hâlâ devam etmektedir. limamnm müdafaa çemberlerinden ataş ğlr blr gündüz hücumu yapümiştır. Bu Burada Alman sentetik petrol tasfiyeha püskürmeğe başlamıştır. Bunun üzeri. kina 1000 den fazla ağir Müttefik bom. nelerlne hücum edilmiştlr. Arkast sahife 3. Sü. 6 âa ba uçeğı lştlrak «tmlş ve bunlar 750 avcı Berlm üzerinde büyük hava Ue desteklenmlştlr. muharcbeüi Berlln 21 (TP.) Çarşamba günü öğAlman hava mukavametl çok şlddetll ılmuş ve vukua gelen hava muharebe. leyin Beriin üzerlde çok şiddctli hava erl netlceslnde 43 bomba ve 15 av uça. muharebelerl olmuştur. Amerikan bomba teşkillerî muhtellf daîgalar halinde ğlmız üssüne dömnemlştir. Führer'ln umtımî karargâhı 21 (TP.)«; Arkası sahife 3. Sü. 2 de Dünkü akmlardan Hamburgda çlkarı. Alman ordulari başkumandanlığının tebliği: Normandlyada Orne mansabmin doğu kesimindekl düşman köprübaşı daha d yade daraltllmışOr. Tilly'nln cenub batıauıda düşmanın yaptığı taamızlar tardedümiş ve bu me« yanda 15 tank tahrib edilmiştlr. Valognes'un şlmalindeki düşaıan hfl> eumlan akamete tığratılraiçtır. Cher. bourg kaleslne doğru düfrnanıa b«flf kuvvetlerle yaptığı keşif hareketi tardedilmiştir. Bu meyanda müteaddid zirhU keşlf arabaları tahrib edilmiştir. SavaJ uçaklarlmU dün gece Normandlya sahil» lerlnde bulunan düşman gemi toplululu larina bomba lsabetlerl kaydetmiştl». Berline 1750 uçakla gündüz hücumu l Pilotsuz uçakların İngiltereye hücumlan biraz hafifledi Almanlar. tayyarcJeri düşüraıek için yeni bir silâh kullanmıya başladılar Finlandiyada son vaziyet Finler yeni bir müdafaa hattı kurmak için çabalıyorlar Noskova: «Finlandiyadaki Alman kuvvetlerine taarruza hazırlamyoruz» diyor Pasifikte pek büyük bir deniz muharebesi oîuyor Japon donanması nihayet meydana çıktı. Tokyo: «Bu muharebe Pasifik harbi üzerinde hayatî denecek derecede tesir yapacaktır» diyor MüttefilJer Alman müdafaa 4 astcmîne girdîler ^ Berlln 21 (a.a.) Alman askerl tefhesindekl durum hakkiEda salâhiyetll Eİrcllerlnden Martln Eallersleben dün Londra 21 (a.a.) Sovyet tebliği: 21 baziranda Ladoga golünun şima. Fin makamlarınm Vvodiği izahata göre, gece Alman halkına ?u haberl vermiştir: ı Amerikan kuvveüerl Ch«rbcwTg linde kıt'alarraıız taarruzl barekptlerde 14 haziran tarihinde Sovyetler Finlerin bulunarak Medvazüegorsk sebrjnin do. Arkası sah'fe 3. Sü. 6 do Arkas% soh'/e 3. Sü. 5 te ğusunda düşman hatlarını delmİ£İer ve birçok meskun yeri zaptatmişlerdir. Rus tankları kuvvetli teşkiller balin. de ilerlemektedtr. Finlandiyalılar, Viipuri üzertae yapı. lan ilerlemeyi 5nlemek üzere be.vhude yere yapmış oldnklan çabalamalar e3. nasında birçok zırhlı vasıtalarmı key. betmişlerdir. Fin makamiannın verdiği malumat Helsinkl 21 (K.P ) Kareüya eep. NADİR NADt Amerika Reisicumhur muavini Çan.Kay^Şek'le görüştü Londra 21 (B3.C.) Amerika Reisici'mhur muavtni Mr. Wallce dün Cur>€king'e varmıştır. Mr. WaJlace bugijfi Mareşal ÇanKayŞek'le görüşmüş ve kendisine Amerikan milletlnin hediyelerlni vermiştir. Wallace Çungking'deki Amerikan gazetecilerine Siberyadaki seyahati hakkındakl intıbalannı anlatmış ve burada gördUklerlni <fevkalâde> olarak Muharebe sahasmı gösterir harita Pearl Harbour 21 (a a ) Ameukan aîifık donanmaa başkumandanı Amiral Nımıtz bugün gazetecilere şu mühim haberl vermiştir: < Japon donanmasına mensub kuv Bir kadın tramvay altında, vetli filolpr nihayet saklandıklan yerbir çocuk otobüs altında lerden çıkmışlardır. Bu filolar dolaşarak ve manevralarda bulunarak Amer'kan parçalandı fılosunun iki seneye yakın bir zamandanberi girmek ıstediğl muharebede saf Goztepede dün akşam feci bir tramalmağa uğraşmaktadırlar. Bu harekât vay kazası olmuştur. 16 numaralı KadıMarıyan ve Filipinlerin bulundukları ve köy Bostancı arabası Kadıköyünden Amerikan füolarmm dolaşmakta olduk Bostancıya glderken Göztepedo Zehra lan açık denizde cereyan etmektedır. admda 80 yaşlarında bir kadma çarpHaziran 1942 de vu!:u bulan Midı^ay mi5, altına alarak parçalamıştır. İhtiyar denz muharebesinden sonra ilk defa o kadın derhal öl^jüştür. Vatman yakalarak Japonlar gene muazzam mikyasta lanmıştır. Evvelki akşam da Aksarayds sekiz ya. deniz kuvvetlerîni tahçide başlamışlardır. Bu tahşidat şimdi Filipin adilari şında bir çocuğun ölümü ıle r.eticelenen tun doğusunda vuku bubnuştur. Japon feci bir otobüs kazssı olm'j^tur. Şoför Ibrahlmia idaresindeki Koca. lar çok büyük filolar ileri sürmUşlerdir Belkl de bütün Japon donanmasj bura mustafapasa otobüsü, Millet eaddesinden da savaşa girmek üzere hazırlanmış bu geçerken 8 yaşlırmda Doğsn admda bir çocuğa çarpirak ağır suretta ysra. lunuyor. Pasifik donanîMmızm bsîlnel lilosu îsnmasma sebebiyet vermlş ve yavru. cak kaldırıldığı Haseki haftaneslnde harekete geçmiştir. Muharebenin çu dakikada başlatnış ol bir müddet sonra ölmiiştür. Şoför yakalanmış, hâdıs^uln tahkika. ması muhtemeldir ve belkl burada. kat Arkası sahife 3. Su. 2 de tına Müddeiumumil:k el koymuîtur. İki feri kaza (Finlandiyanın durumu Mihver peyklerlne ibret diye göster.liyor.) ' * " Gazetelerden . İbret perderi!..