Y E N İ Ç I K T I İKİNCİ CİHAN HÂRBİ Ü c ü n c ü Cild General AIİ İHSAN SÂBİS Bir senelik harb hareketleri ve tenkidleri 1944 te harbin muhtemel inkişafl ve sulh ümidleri. İNKİLÂP KİTABEVİ 250 kuruş. 21 inciyıt Sayı: 7133 umhuri Büyük tabı ler ve kullan: pirinç çizgi takim baa malzemesi sa Eskişehirde pedallar, keskif hurufat, ınhtelif mat ılara .J ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mekhıb adresl: Cıunhuriyet, lstanbul Posta fcutusu: fstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrlr heyeü: 24298 İdare ve Matbaa klsmi: 2429924290 Cuma 23 Haziran i 944 VÇÂGt m Âlmanlar bütün liman tesisatını tahrib ettiklerini bildiriyorlar Müttefikler : "Yeniden 35 Km. ilerledik, fakat liman müdafaa hattını yardığımız muhakkak değildir,, diyorlar Cherbou umumî taarruz hazırlığı Sark cephesinde Diğer cephe kesimlerinde mühim hiçbir değişiklik olmadı! dördüncü yıl mriıÂK ark cephesi dun iiçuncu yüını tamamlamış, dorduncusüne basmıştır. Yaı, krç c&emeden nç yıl müddetle bn harbin Te Mütteflk lstllâ ordulan umuml kararbiıtun hnrblerin en kanlı, en feci boğuşgâhı 22 (a a ) 33 numaralı tebbg: malarına sahne olan şark cephesine cUir Cherbourg istlkametindekl Müttefik esaslı bir bilânçoyu ancak harbden baskısı, bütün keslmterde 3 U4 5 kilosonra gorebileceğlz. Bunnnla beraber, metrellk Uerlemeler kaydetmek s(iretüe rcnhasebssi henuz tamamlanmıyan o lyl netlceler vermektedir. tiîânçonun, en keskin muhayyeleleri bile Müttefik sağ kanadı Thelr köyü yadchşet içinde bırakacak rakamlarla doln kınında Saye ırma&ına varmış ve sol o'ucğTina şupbe yoktur. Üç yıl içinde her, kanadı da, denlzden taknben be$ klloîki tarafın verdiği insan kaybı on milyonmetre mesafede Salnt OroixlaHague larla ifade ediliyor. Gene her iki tarafın yakınında bir noktaya erlşmlştir. Mermaizeme ka>bı yuı şu kadar bin tank, yıix kezde Valognes Cherbourg ana yolu bobu ksdar bin uçaktır. Anadolunnn dört yunca esaslı bir ilerleme yapılmıştır. misli genişîiginde, Avrnpa garknıın en Tllly Sur Seulles keslmlnde Alman verlmli toprak parçaları bn muddet içinhavan topu ateşl mütemadJjen fazla de harb ejdcrinin silindiri altında yam Müttefikler Normandiyada aidıklan Alman esirlerlni Fransız polis kuvvetierine îlddrtlidir. teslim ediyorlar fRadyo . Foto) yassı olmuş, yuzlerce şehir, binlerce kaCephenin dlğer kesimlerinde devriye saba, on binlerce köy yanmış, yıkılmış, ve keşif faaliyeıtİErl olmuştırr. tannımaı bir hale gelmiştir. Arkasi sah'fe 3. üu. 2 de Maddl kayıblann en ağır yükiinfi Sovyet Bnsya çcktiğl halde, ;ark seferindcn asıl zafer meyralannı toplıyan ırene Sovyet Rnsyadır. tki cephede birden harb etmemek diişüncesHe Fransaya saldırıp tJa Fransız ordnsunu savaş d\şı bıraktıgı Führer'ln umumî karargâhmdan 22 (T. zaman, Almanya, Ingiltereyi nasıl olsa P.) Alman orduları başkutnandanh. barışa yanaştıracalım samyordn. Havağmın tebliği: larda yapılan İngiltere meydan muhaBerlin 22 (TJ>.) Alman tebliğlnde Orne mansabinı doğuda ihata eden rebesl bn neticeyi sagiamayınca, Allildirildiğine göre, Londra bölgesi, kısa çemberlmize karşı düşmaniu müteoddid many<», pene şarka dönmekte bir mahznr 'asılalak, 160 saattenberl yeni sllâhıml. taarruzlarl tardedilnrihtir. gömıcdi. Dünkerk yolu fle Avrnpadan Cherbourg*a karşı düşman mühlm :m ateşi altında bulunmaktadir. Alman dı*an atılan İngilterenin rararsız bir kuvvetlerle taarruz etmlsse de, hiçbir lariciyeslnln askerî sdzcüsîi de bugünhale sokuldugu iddia olannyor Te tnnetice alamamıştır. Cherbourg yarimada :ü demecinde, Londranin uçan bornbagiliz orânsu knvvetleninciye kaaar şark sl savaşlarlnda 243 uncü piyade tümenl seferi nasıl olsa biter sanılıyordn. 22 hakomutanl General Hellmlch'in kumanziran 1941 tarihinde Rus topraklarında dasl altında çok büyük yararlıklar gös. başlıyan mııharebelerin altı haftadan termlşür. General Hellmich bu savaşlar fazla sürmiyeccğine inananlar pek çoktu. esmasinda 17 haziran da maktul düştnü?Bu mnharebelerin üç dört ay kadar utür. «ayabileceginl tahmin edenlere fazla Ih Arkasi sahife S. Sü 3 te tiyath dcniyordn. Pasifik muharebesi Berlin: "Pilotsuz uçaklarla hücum daha şiddetlendirilecek,, diyor Berline 1400 Amerikan uçağuıdan sonra 1000 İngiliz bomba uçağı da hücum etti Yttgoslav . Kralı İtalyada Başvekil de Tito ile görüşmüş Londra ve Berliıfşehirleri birer cehennem oldu laria hemen hemen fasilîsız surette d5vülmekte olduğunu söyliyerek demiştir ki: «İngfliz radyosunun yeni Alman misllleme silâhlnin tesirlni eheoomiyetsiz Arkasi sahife 3. Sü 3 te Müttefik membalannın pilotsuz uçaklara dair yolladıkları ilk resim: Uçaklarm İngiliz ressamları tarafından çiziimif maktal (Bu resim dün RadyoFoto ile Londradan Btanbula verilmistir) Amerikalılar: «Japon donanması karşılaşmadan kaçtı > diyorlar Dr. Goebbels'in yazısı: «Yeni ve daha müthiş silâhlar kullanacağız» Askerî vaziyet Mnharebe'erin nasıl başladıgını, nasıl g'liştiğini burada bir bir tekrarlamata hr halde lüzum olmasa gerektir. Bütün ti'inya hâdiseleri o kadar yakmdan tak"o ctti ki, hepimiz hâlâ onlann içlnde tC'Vylz. tüî önceleri bir yıldırım hızile gt!'s"crge benziyen Te bîr müddet salı"den o lcmpoyn muhafaza eden harek^tler, Lenînsrad ve Moskova önlerinde diraklar gibi oldn. Erken bastırdıfr söylcnen bir kış ise her şeyi tersîne çevird.i. Almanlar, o zamana kadar cepheye kurr>anda eden Generalfeldmarschal Von Bıauchitsch'i de£iştirdiler. Alman mille Pasifikte bir Amerikan uçağının bir Japon harb gemisine hücumu (radyofoto) tlnin Führer'i sıfatile knınandayı Hitler «Türkiye taahhüdlerini NewYork 22 (R.) İlk gelen haber nlyor demekür. FUhaklka bugün Amlkeııdi üzerine aldı Te o giinlerden itibalere göre, denizcilik tarüıinin en büyük ral Nimltz umumî karaıgâhl tarafmdan ren de politika endişelerin'n askerlik harfi harfine yerine dıisüncelerine hâklm olma|a b^jladıgı muharebelerinden birl olduğu sanılan neşredilen tebliğde Mariyan adalarile getirmiş oluyor» Arkasi sahıfe 3. Sü 5 te gonildü. 1942 yazında Ikincl cephenin savaş gene Japonların ricatile netlcelesıçdacağı hakl'inda demokrasi kaynakLondra 22 (a.a.) Haftalık mecmua. larından yapılan neşriyatı Âlmanlar lar Türk hükumetinin Boğazlardan Aleiddiye alarak garb Avnıpada tahk'mat man gemilerinin geçişi hakkinda verdiği yapmağa Te oralarda knvvetler bn!nnkarardan duyulan memnuniyeti İfade durmağa lüzum gördüler. O andan itiediyoTİar. baren Alman ordasn artık filen Iki cepSpectator, «Bu, Müttefiklerle Türkiye hede birden dövüşmek zornnda kaimış araslndaki münasebetlerde memnunibulnnnyordn. Stal'ngrad'a yöneltijen siyetle kaydedilecek bir salâhtir» dedikten yasî ve iktısadî hedefli ikincl yaı tasoara Başvekil Saracoğlıımjn İngilizamızn, bu yüzden, bir yıl öncesine naTürk muahedesinin metnine ve ruhuna zaran daha zayıf fcnTvetlerle başarıljTjariayet hususundakl samimî srzusunden ğa çalışılıyorda. tkinci yaz taarnızn sıraklmsenin şüphe edemlyeceğini yazmak. lannda Rns müdafaası bfiyük bir batadır. şan gösterdi. Sovyet yfiksek krunanda Spectator yaasma şöyle devam ediAnkara 22 (Telefonla) Maden kö. rekor addedilebil;ce'K bir seviyeye ydk. heycti bir senelik moharebelerden çok istifade etmis, Alman taarrnz sisteçıini mürü istihsalâtıaıtzı arttırmas için hü. selmiştir. Bu şidişle 1944 yıh istihsali. yor: «Bu suretle, harlcî îşler sahasında anlyice kavnyarak ona nygun bir müdaFaa kumetçe alınmış olan tedbirler bekle. nin dört milycn tonu bulacağı hesabla. plânı hazırlamıştı. Bn plân başan fle nen neticeleri /ermeSc başlaraış ve bu nıyor. tkincikârıinda 314 bin 512 ve şu. anevi bır uzağı gören siyasetine evdet etmekle, Türkiye, taah'tıüdlerini harfi tatbik edildl ve Stalingrad'a kadar adım yılın ilk aylarıidan itibaren İEtıhsal Arkasi sahife 3. Sü. 6 da adım gerüiyen Ros ordnsn, bn çehrt el Arkasi sah'fe 3. Sü. 5 te den cıkarmamak azmile orada smı derece çetin mâdafaa mnharebeleri verdl. Aylarca mahalleden mahalleye, evden eve yapılan dövüşler sonnnda, Rnslar bir karşı taarrnza geçerek StalingTad civarındak! General Paulnstra ordusnnn SER1 A'4 mahvettiler. Askerlik hareketlerinl politika düşünceîeri nfrnnda tertlbliyen On beş hamule tonluk Sür'at Alman başkomntanlığı, bnrada, göz dün akşam saat 17 de gaz almak üzere gröre çöre yirrni beş seçnıe tfimenl feda Çubukludaki gaz tanklarımn bulundu. etti. Artık şark cephesinde talih yıldızı ğu iskeleye yaaasmıg, kızgm motorden tamamile Sovyetlere gülümsemeg« bagsıçrıyan kıvılcımlar motördeki 35C tene. lamTştı. 94î yazında ikinct cephenin ake benzinin parlamasına sebeb olmujtur cılması îhtimaH daha da knrvetlenmlstl. Biraz sonra yangrn infalâk halınl slmıj Garb Avrnpa kıyılarmda tahkhnat I?ve motör derhîl batmıştır. Vak'a yer:ne lerin! ilerleten Almanya, bnraya daha yetişen itfaiye, yarvgınrn etrafa siraye. Cok sayıda tnmenler avimıi't tine mSni olmuştur. Motdrün jrürette. batından üç kişi yarslaıımış, Haydarpa. NADtR NADİ 50 kuruşluk evrakı nakdiyenin yiiz tarafından görünüşü sa Nümune hastanesioe kalâmlnust<x ı Arkasi şahite 3. Şü.B&ş^ Türkiye ve Müttefikler İngiliz basınımn yeni neşriyatı Finlandiya tehlikede Yazan: Emekli General H. Entir Erkîlel Italyadaki Müttefik umumî karargfthı 22 (a,a.) Yugoslavya Kralı ile Başvekil M. Subaslç ttalyaya lerdir. Kral ve Başvekil Yugoslavyadeki durum nakfcmda General Sir Moidland Wikonla garüşmüşlerdjr. TugoslaY Kralı j ve Başveklll, General Alexandertn daveülsl sıfatile halen cepbede bulunmaktadırlar. Kömür istihsalâtımızda yenî bir rekor kırılıyor Finlandiyanın lklnci büyük şehri ye :enub sanayl merkezi Viborg (Vıipuri) in düştüğü evvelkl gün haber elmdı. Müttefıklerin batl Avrupayi istilâları başlar başlamaz, Sovyet ordusunun doğu Alman cephesine en son büyük saldınşu nl yapması bekleniyordu. Fakat Sovyet başkumandanlığl, Mütteflklerln 6 hazianda emrivakl olan şimal batı Avrupayi İstilâlarlndan dört gün sonra Le. ningrad şimalinde hazirladığı çok kuvvetll ve Fînlerinklne çok üstün bir orduyu Kareli berzahı cenubunda Finlerin ilk müstahkem hattlna saldirtmıştı. Kral, yolculuğu esnasmda M>ltaya uğramı; ve buradaki Yugoslav fllosu blrAnlaşilan o, Mütteflklerln Manche'ı geçmelerini, Fransa şimal sahillerlne asker liklerinl teftls etmlştlr. Tugoslav Başvekill M. Subasiç de son j dökjnelerini ve burelarda tutunmalannı beklemiş ve ancak ondan sonra yeni gtolerde Mareşal Tito İle Arkasi sahife S. Sü. 4 te bulunmuştur. Kendi Kendimizi Tenkid: 1944 ytU istihsali dört milyon tonu bulacak Cherbourga Müttef iklerden evvel giren gazetecilerimiz Dün bir akşam gazetesinîn basmuhar. riri makalesine şu satirlarla başliyordu: »Cherbourg müstahkem limanı Amerikalılar tarafından büyük kayiblar paha. ina da olsa düşürüldü.» Bu başmuharrir hakikate ıtymlyan bu başlangıcı yapmakta pek fazla kabahatli sayllamaz. Çünkü dünkü gazetelerden lir çoğu birincl sahifelerinde en büyük luntolarla «Müttefikler Cherbourg'a girdiler. serlevhaslnı taşiyorlardl. Vakıâ bu olmiyacak şey değildir. Cherbourg içln mukadder ekıbetln bu olduğu da hemen hemen taayyün etmiş gibidlr. Fakat ortada henüz düşrnüş bir şehir yoktur. Mesele ban Müttefik kuv'etlerinln şehrln kenar mahallelerine [irdiklerini bildiren membaı meçhul bir [elgrafa inanmaktan ileri geliyor. Evet, biliyoruz, gazetecilikte kaide bir ıaberi herkesten evvel vermektir. Fakat bu aceleoilik hâdisenin vukuundan evelki zamanlara götüriilürse gazetecilik değil, yalancllık yapümış olur. Daha lhtiyatll olalım, daha müdekkik 'lalim ve efkârı umumiyenin gazetelerimiz hakklndaki hüküiılerini sarsacak ollar tutmaktan çekinslim! Yeni 50 kuruşluklar tedavüle şıkarılıyor j Çubtıkluda bir gaz motörü parkdı ve battı i ünçü tçhUeyıtzit Hayrola, tranvaydan mı îndin, otobJisten m ? Hayır, kayguuzca yaşamak için sağ kolurri tıfüs, sol koluma çiçek, goğsiims J o , sağ bacağıma tatanos, soî bacağıma 8T'P» kalçama sıtma aşısı yıptırdım!.. < ~ Oh.. Allah aiyet versin!..