2 Haziran 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SARI ODANIN ESRÂRI V.. Dünya sinemacilığlnda filmi rekor kıran büyük heyecan eseri. Yeni çıktı. Fİ: 125 Kr. G Ü V E N Î A Y I N E V İ umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU L \ inC! y i l OflVI ! 7 I I 2 TeİRraf v« raektub adresl: Cuaihuriyet, Istanbul Posta kutusu: ttanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298 îdare ve Matbaa klsmi: 2429924290 İKTIS/.DJ Y İ J R S Y S Mecnmasmm 107 nci saytsı çıktı Borç ödemenin tek yohı (Prof. Ş. Bâban), Yeni barem kanunu ve iktlsadî teşekküller (Aslan Tufan), "ncarî klering (Prof. S. N. Üeri), İktı :etler (Selim Cavid), Kâğıdcil :ilık, Prof. A, Kuyucak'ln r < ıları, iş adamlaarimlzdan Durm >y, Hajk Ban. kasmm durumu, itihlâk kooperatifi, pbrtreler: H. Biren. P. K. 656 Cuma 2 Haziran 1944 Washingtoıtda toplanması Sofga'nın Alman taleblerini aynen kabul ettiği bildiriliyor beklenen konferans Plânm Dörtler arasındaki askerî is Varna civarında isyan çıkmış, âsiler şehre girmişler, fakat bilâhara Almanlar tarafından afclmışlar birliğîne dayanması muhakkak gibi! , I Dünya emniyet Yeni Bulgar kabi J Gençlik için İngilterenin fikri: Almanyanın iç vaziyeti harcadığımız "Dörtlerin bir istişare heyeti kurmalan ve Berlinden dönen bir gayret nedir? dost devletlerden müteşekkil daha geniş İsveçli diplomatın enclik iyl yetişsin, sapıtanlaı olmasın, diyornz. Fakat bu gurda harcadığmjlı bir medis teşkil olnnması Sofya 1 fFP.) Perşembe aşagidftlri resml trfjlig neçnaülmiçür: Başvekil BoJÜof 1 haziranda mn İstifa3inı taO&dim etmiçtir. Basvekjl llge tvaa Bagrlanof tayin edilmiçtlr. nl katolne açagıdakl seUlde teçefckül mlştir: BaşveMl ve aynd Bamanda m Hariclye Naan tvan Bagrîanof, Dahic 11ye Nazın Prof. Alexander Stanişe^j Maarif Nazın Prof. MihaU Amaudafk Arkası SaMfe 8, Sü. 6 da J nedir? Atatürk öldügü zaman «memleket, diinNazi şefleri arasında yada eşi göriıhnemlş bir matem hava» ihtilâf varmış; Berlinde yaşadı. Kadın, erkek, küçük, büyük yeWashlngton 1 (a.a.) Reisicumhur ğınl sormuş olduğundan, Cumhur Relsl gelecek harbin prânları disinden yetmlşlne kadar hepimiz sonsuz dünkü basin toplantıslada beynelmllel şu cevabı vermiştir: bir acmın yükü altında ezildik; çünler sulh ve emnlyeti korumak İçin kunıla. « Bu eski modell örntk olarak alahazırlanıyormuş ce, haftalarca agladık. Bir araya top cak teşkilâta ald plânlan.ı henüz ihzarî mayız, çünkü şimdiki ahval farklıdır. Müttefikler tarafından bir sefarin isgalini mfiteakıb yerfi halk lansa cildlerl dolduracak yanlar ya mahiyette olduğunu ve diğer milletlerle Bundan başka 1944 mode'ini meydana bayraklarla şehri donatryor Londra 1 CL.FS.) Daily Mail gaııldı yapllan görüşmeler ilerledikça muhte geürmek için ckisinden daha çok tec zetesi muhabiri Ataıanyada dört sene Yürekten kopan bu giizel duygular, ne mel olarak düaeltileceğini ve hazirlanan rübeye malik bulunuyoruz.> kaldıktan sonra buradan ayrılmıs olan yazık ki, bir müddet sonra yava$ yavaş, metinler üzerinde münakaşalaf sona erDtğer bir gazet«ci, konferansın Wa İsveçli mühim blr zatla blr mülâkatta Atatürkün hlç sevmediti şarkkârig bir dikten sonra diğer bütün mÜletlerin de shingtonda toplanıp topîanmıyacağını bulunmuştur. tsveçll zat sonılan sualmersiye edebiyatın» döküldü. Tarihimi plânlar hakkında müzaker<?ye çağlrılaca. Sğrenmek lstemiştir. lere ş\ı alâkabahş cevablan vermiştlr: tin en şerefli sahifelerinden birini ya ğlnı ilâve etmiştlr. Cumhur Reisi, hiç klmsenln konferans «Kelimenln eskl manasile, Almanyada pan bu büyük adam hakkındaki dnygnGazetecilerden birl, MUletler Cemlye. tan bahsetmediğlni, konîeransln toplan. bir ihtllâl olacatmı zannetmiyorum. Ben, larımız kendi haüne bıraküdığıx için, tinin örnek olarak tutulup tutultnlyaca. Arkası Sahlje S, 5ü. 2 de şahsan, nazi şefleri arasndald ilıtllâflar topln ve dinnmik bir şuura kavnşacafı dolayıslle, nazi Uderlenıun sükutunu yerde yarı romantik bjr hatıra şeklinde müteakib, küçük blr lhtüâlin vuku bufcarvetinden kaybetmege başladı. Teker lacağını tahmln etmekteyim. teker onu gene* hepimiz bütün kalbimiıHltlerin kararlanna karşı koyan yele seviyoruz. «Sen bizim süneşimiıshı, gâne adanun Goering oldıı&unu, Alman ba^nradan hiç ek9Ümiyec«k>i»t» siU halkımn şlmdlbilmesi çok ehemmiyetliparlak cümleler karalıyanlar hâlâ var. dlr. Goering'ln Rtısya ile harbi asla isİtiraf edelim ki bnnların ço£u artık beytemediğinl ve Balkan seferinin sıçılmalikleşmeye başlamıştır. Senenln belll blr Napoli 1 (S£.) İtalyadaki hareiât srnl tecviz etmediğini, Almanlarin ek. kaç günü dışında Atatfirkten gittlkçe daakkında aşağıdakl tafsüât bildlrilmek. seriyeti bilînektedir. ha az bahsedillr olmnştur. .edir: Alnsan askerl liderlerl, her ne kadar Bütün bnnlann başîıca sebebl, eskl Frosinone'nin ötesinde, Almanlar Via bir çogu Hitler rejlminden nefret edihuyianmızdan knrtulvp farblı «ihniyetiasillina'ya doğru tamamen ricat et. yorlarsa da, Müttefikler bütün iş^ıl alne henüz iyice kavnşamamu olsa srerefcmektedirler. tlndaki m^mleketleri kurtT'lp, nefsl Aİtir. Bir adamı sevmek, o adam ölünce Bütün İtalya seferinde şkndiye kadar manyaya ginneden, zecrl bir harekete gözyaşı dokmekten, yahud mersiye yax[örülmemiş pek çok say;da uçaklar ta. geçmlyeceklerdir. ınaktan ibaret defildir. Atatürk çapınaflndan km'vetle desteklensn 5 inci Arkast Sahife 3 Sfl. 5 te ırduya bağll Amerikan kuvvetleri, pek da bir harika, ölümünden sonra da nznn yıllar bn cemiyete ışık tutacaktır. Ona az bir mukavemetle karjliaşmlş olan bir Ebedî Şef adını koyan halk şaurn, bo baskm taarruzu neticesinde Velletri İle Ifiznmu Uk günündenberl görmüş ve an/almontone araslndaki Alman hattınl lamıştır. 'armışlardir. Sözü geçen kuvvetler AlDünkü toplantıda bulnnanlar ıano dağlarma 3200 ınetre derinliğine Fakat hani Atatürke çevrilmis projek:adar nüfuz ederek Veiietri ve Lanuvio törlerimiz? alelerini arkadan çevirmişler ve Ro. Dil ve Tarib, Co|rafya FakiiHesme aya 21 kilometre mesafey^ kadar ilerbaglı bir Atatürk enstitüsü krjrnak için .emişlerdir. Sözü geçen Amerikan klt Romanın cenubunda cephenin bngiinkü acaba daha ne kadar bekliyeceğlz? Tiirk Arkast Sahife 3, Su. 2 de Inkılâbını en genlş bir ilim kadrosu içindunnnnmı güsterir kroki de aydınlatacak olan bir teşekküle ihtiyacnnu yok mndnr? Bugrünkfi Türk varlıgı ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel 'bütün kadrolarile şüphesiz rerden bitmedi. Ono tarihe bağlıyan son asir oiaylarını inceden inceye elemefe, tstik. lâl Savaşını cafere kavuştnran büyüklü küçüklü bütün nnsurlan meydana çıkaraıağa, Cumhnriyeti dogruran ve Altıo. kn millî bir zarnret haüne koyan şartlan Dzun uzun aydınlatmağa mecbarnz. AÜniversitede yabanoı dil tedrisEtmdan tarafları, metod birliği, okunulması lâ. tatürk Enstitüsünün yayınlannı takib e ahnan neticelere göre, gelecek yıl tat. zım gelen kitabların şekli. ders saatleden, çalışmalanna ilgflenen *Türk genc bik edilecek olan plâmn esaslarını tes rinin ihtiyaca g5re tenzimı ve talebeliği, memleketin istikbali bakıınvpdan bit etmek üzere, Fakülte dekenları ve nin devam meselesi hakkında fikirle. clbette daha ümid verici bir bil^ îükü yabancı dil lektörlerir.in içtiraki ile rini bildirmişlerdir. önümüzdeki ünifle lenginleşecek, çeşidli dünya mese dün Rektör Tevfik Sağlaraın reısliğin versite meclisinde ınüzakere yapılclıkŞehrimizde bulunan Adliye Vekili Ali hayli adım atllmlştır. Ancak Adliye leleri karşısında elbette yolnnn kaybet de bir toplantı yapılmıştır. tan sonra nlba! pîân tanzim edilmiş Riza Türel; dün öğleden sonra Adliye saraylnin kurulacağl yer henüz belll memek şansiarına daha çok malik ola. Lektörler. mevcud olan usulün aksak olacaktar. dairesinde bazl tetkikler yapmiştır. Ve değildir. Bu sefer İstanbulda bulunducaktn*. Arkası Sahife 3. Su. 5 te kll, kendisile görüşen muharririmize Başvekn son nntknnda, «bir eün bümuhtelif mevzular üzerlnde şunları söytün dünya milletlerinin bizJmkine benımiştir: «iy.en bir rejimde karar kılacafına» înan Buradakl tetkikleriaı sırasinda; İle, dıgmdan bahsetti. Bn söz, Atatürk ideo•ide üzerlne Adliye saraylnin kurulaoslojisinin esaslarını yakından bilen bir a yerin taylni işile bilhassa meşgul odamın sözüdür. Biz, emperyalizme karşı luyorum. Binanin projesi hazırlanniş ve Tariıgını alâhla knrtannış ilk mflletiz. Azaman müsaid olunca yapiya başlanmak tatürk Törkiyesl, yeryüıündeki bütün üzere gene hazrrlık mahiyetinda blr Kral Pierre mağdnr mflletier göztinde hâlâ parlak bir semboldör. 1923 ten sonra emperyaliz. Londra 1 (B B.C.) Yugoslavya Kralı tnin günden gtine hırpalanman ve nihaPierre bugün Yugoslav milletine hitayet bugün küçük mflletlerin hürriyeti 5ben bir demecde bulunarak Sırb, Hırvat nünde hürmet dnyan büyüklerin çogai. ve Slovenlerin aralarmdaki dahill anlaşması Wr tesadüf esert sanîamar. mazlıklann halledilmesinin, memleket Arkası Sahife 3. Sü. 3 te Türk Mîllî MücadeTe«;lpin bn dnv^ı Roosevelt'in beyanatı iddialan Kalinin'in Kızılorduya hitabesi «Rumanyada içthnaf bünyeye müdahale etmemeliyiz!» Moekova 1 (a.a.) Cumhur Reisi M. Kslinin ordu gencUk teşkil&tmın btı tcçlantısında söyledigi bir nututta Rumanyadaki Sovyet işgal kıt'alanna bitafh ederek ezcümla demiştir ki: « Halkı diri diri parçalıyan korkung bolşev'iklerin getoıesinden korkan baa Rumenler önıimüzrfe kaçnulşardır. hakkında bir ock yalanlax yayümıştı , kadar aldatıldıklannı onlara göstermek lâztmdır. Asker ve subaylannnz bı hftusta vaziyetin lcab ettirdi£i gibl ha« cet ediyorlar. Rumenler münevver bimilletiıı ınünevver bir ordumın memle« ketlerine girdiğinl şimdi anlıyorlar. Öu Rümüzdekl yeni bir dünya uzanmaktadır. Kızılordu, yerli halkla iyi münasebetleç tesiö etme&tedlr. Rumen içtimal bünyesl^ ne müdahale etmemeliyiz. Yalnız, casusuga karşı lâzım geldigi gîbi tedbirler alınmalıdır. Bu önleylci tedtirter tamaıhüe askerl mahiyet*edir.> Roma önlerindeki Alman hattı yarıldı Amerikalılar, zaptettikleri tepelerden ilk defa olarak şehri gördüler Yabancı dil tedrisatı Yugoslav Kralının hitabesi Trakyada bir treıt köprüsiî yıkıldı Trakya hududTimuada Kadıköy köprüsü namile marul büyük şimendiîer; köprüsü yıkümış olduğundan tiç gBndenberi memlekeiimiale Avrupa memleketleri arasında dogmdan doğruya tren münakalâtı yapılamamaitadır. Yalma alınan tertlbat sayesînde dün ve evvelkl gün yolcu nakliyatı aktannail olarak yapılmıştır. Karşılıkh katarlar töprünün her IH başına kadar gelmektedir. Marşandiz trenlerile yük nakliyatı isa tamamen dunnuştur. Kadıköy köprüsü muvakkat inşaatla bu akşam, olmazsa yann akşam muhakkaik işlemev© açılaı caktır. Bu köprünün yıkılması dolayısile algorta kumpanyalan Avrupa tren nakllyatında harb sigortalannı kesmlşlerdirı Gelecek sene tafbik edilecek esaslarını tesbit etraek özere dün Üniversitede bir toplatıtı yapıldı «Subasiç'i Başvekil yaptım. İç ihtilâfları plânm sulha bırakalım!» Kanunlarımızda yapılacak tadilât Şehrimizde bulunan Adliye Vekili, hazırlanan lâyihalar hakkında izahat veriyor Beykoz kundura fabrikası iş hacmini çok arttırdı Fabvihada senede 1,5 mîlyon çift kundura imaî ediliyor NADtR NADt 'Arkası Sahife S, Su. 4 te ISTANBÜL GEZİNTİLERİ Yazan Tiirkiyede kauçuk ve kahve yetiştirilmesi için tedbirler Ankara 1 (Hususî) Zirsat Vekilliği Devlet Ziraat Işletmelerı Kuıumu yurdumuzda kauçuk ve kah\Te yetiştiril. mesine karar verraisti. Kurum bir tecrübe reahiyetinde olarak Hatayda kauçuk ve kahve fidanları dıkmiş ve bu fidanlardan çogu memnuniyet verecek bir şekilde tutmuştur. Eu İlk tecrübe. den almacak neticeye göre k2uçuk ve kahve yetiştirilmesi Işine hız verile. Günde beş bm çift ayakkabı imal eden makinelerden biri faaliyet halinde cektir. Diğer t3raftan iîiraat Vekilliği Beykoz kundura fabrikatnlz son yapı. muştur. Burada kurulan tutkal fabrlka. sun'l kauçuk imali için gerekli hazırlan yeniliklerle Balkanların ve blr kl. sl İsveç tutkahna muadîl tutkal lm?l lıklarını yapmaktadır. Bu iş için şeh. sim orta Avrupa memleketlerlnln en etmekte ve çok rağbet görmektedir. Bu rimizde bir sunl kauçuk fabrikasının mükemmel blr fabrikası haliae konul Arkasi Sahife 2, Şü. i tç ' in§asına başlaoümıj buluaulmakta^ır, Corum okulunun İstanbulda satılan oimentoları Doktor olan eski belediye reisile adamı ve karaborsacılar üçer sene hapis yatacaklar Fazıl Ahmed Aykaç Üstadın zarîf ve ince görüşlii yazıları İlk mektub Bugün îkinci sayfada Üsküdar Millî Korunma mühim bir çimento yolsuzluğu davasını intaç etmis, mahkemenln verdigi karar, Temyiz mahkemesince de tasdik ölunmuştur. Çorum fan'at okulımun inşası İçin Maarif Vekâleti kontenjanından verilen imentolann mühim bir kısmı şehrimize karaborsada satılmış ve keyfiyet mahkeıneye intikal etmîşti. Bu çimentoİRî Çamura battı çıkamaz, . Afkasi SaMİA İSârlie