1 Haziran 1944 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

CEHENNEM MEYVASI M. KATA BİLGEGİL taraflndan hanrlanan ve büyük bir baskl nefasetini haiz olan bu kitab, şlir hakkında 44 sahifelik blr makale ile, küçük mensurelerden teşekkül etmektedir. Her kltabcida bulunur. Flatl 2 liradir. umhu 21 inciyıl Sayı: 7111 İSTANBUL ~ CAĞALOĞLU Telgraf vo mektub adresi: Ctenhariyet, tgtanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Basmuharrir: 22366. Tahrir heyeü: 24298 tdare re MatbaafrimM;24299.24290 Fransızca'dan İkmale kalan talebe. Bahçekapl tramvey yolunda Selâmet haninda, Lisan Mütehasslsı Prof. Albert Anjel'e müracaat edebilir. D e r s l e ^ Ş j r f p a ayriîıaıştir. Üeret: Haftada 3j . aylığı 8 Uradır. Perşembe I Haziran 1944 Husnsi : verilir. Bulgaristan Kendinıizi kornmak I karışıyor Yedi yüksek rütbeli subay Müttefikler: "Mukayemet topraklarımıza sığındılar çok şiddetlendi,, diyorlar Ordu erkânından bir kısmının komiteler ve çeteler kurdukları haber veriliyor Kabine hâlâ kurulamıyor Almanlar verdihleri ültimatomda 5 talebde bulunmuşlar Romaya 23 Km. Müttefik ordularının 1000 tankla hücum ettikleri, Alman kuvvetlerinin 700,000 kişiyi bıılduğıı bildiriligor '•••. £,•/'*••£• '••••% vrelkl günkü notknnda Başvekil Saracoglu müll rejimimfariıı ana prensipierine de dokunarsk son lamanlarda göze çarpan ufak tefek aksakUklara işaret ettikten sonra, yolunu şaşıran ba» genclerin vakit kaybetmeden kendilerini toparlıyacak. larına dair beslediği ümidl açı|» vurdu; biır vatandaşlann hür yurdu olmakta devam eden Türkiyemizde 31 martı yeAnkara 31 (R.G.) Bulganstandski niden hatırlatacak blr hürriyet kanseri mütereddld durum hâlâ devam etmekne hiç bir zaman meydan verilmiyece tedir. Moskova ve Londra radyolarinin fcini güvcnli bir dille söyledl. verdikleri haberlere göre, Nalbler rnecSon yinni beş senenin türlü türlü fır lisi, Sobranya relsi Kaifofu veya Köse. tınalan ortasında, dünya milietlerini İvanofu kabinenln teşkiline memur etkasıp kavuran çeşidli bnhran havalan miş İse de henüz yeni bir kabine kurulnın en az müteessir ettiğri memleket şiip mamiştır. Bulgar zimamdarlarınin bu hesiz yurdumuzdur; bnnu göğstimirtü hususta halkln temayülünü gözönünde gere gere söyliyebiliriz. Dünya, hiç bir tutmağa çallştıklan anlaşülyor, tarih çağında göriUmemi; derecede şidBulgarlstanda Tito hareketlerine bendetli bir muvaıene sıkıntısı geçiriyor, zer hareketlerin de başlanij olduğu bllTemel sebeblerinl belkl ekonomik bir dirilmektedir. Yüksek rütbeli subaylaı istikrarsıılıkta arayabilecegimiı bu sıbazl komiteler kurmuşlar ve hattâ bunkmtı, bemen her sahada bir inanç kri lara mensub partizanlar faaliyete büe »ine yol açmıştır. Felsefede, edebiyatta, geçmişlerdlr. Partlzanların faaliyeti san'atta akislerini gördügümüı bu inanç bllhassa Karadeniz sahillerl ve Yugos. buhranı, kütleleri, toplu olarak kökün. lavya hudud mıntakalarlnda Inkişaf etden sarsıyor ve şurada, burada aşın re mektedir. Bu partizanlar Sovyet tarafjimlerin dogmasına, büyöyiip serpilme tarl üç general taraflndan idare olunEine sebeb oluyor. maktadır. B'jna mukabil hükumet de tçinde yaşadıgımns medeniyet şartlan millî kuvvetleri seferber etmiştir. Branmemleketler arasındaki fikir alışverişini nlf genclik teşkilâtı, Bulgar yedek sueskisine nazaran kıyas Vabnl etmez bit baylar birliği ve son zatıanlarda teşkil şekilde kolaylaştırmıştır. Dünyanm dbrt Arkası Sahife S, Sfl. 8 de w* tarafından her dilde basılmış kitablar, mecmualar, gazeteler, broşürler biıc de akın ediyor. Halkımntda, bllhassa genclikte nyanan okama sevgisi, bnnların tercüme edilmesini ve daha geniî bir yaym alanl bulmasını t«min ediyor. Aynca filim ve radyo propagandalan, kendi dflimlzl kullanarak, giinfin bir çok saatlerinde gözümüze Te kuiağımua hitab etmek imkâmnı bulnyor. Gcncligi yanlış yollara sürükllycbllecek olan butün bu vasıtaiara rağmen, son yinni sene içinde millî inancını yabancı mikrobiara karşı en büybk bir bajan ile korumasuu bilen millet biz olmuşuzdur. Bu başandaki şerefin astl payı, her geyden önce Kemalist rejiminin öz kudretine aiddir. Hükumet ne kadar gayret harcarsa harcasm, Parti ne kadar dikkatli çalışırsa çalışsın, özü Uibarfle yaşama kndretinden mahmm olan bir reJimi ayakta tutmaga imkân tasavvur eMoskova 31 (ajı.) Sovyet dUemez. Atatürk, tayıf bir bina kura31 mayısta Yaş'ın şimalinde kuvvetlemıyacak kadar usta bir yapıcı idi. Onun hayaU da, eserleri de baştanbaşa harika rlmiz Almanlann büyük piyade ve tank lardan ibaretti. İlhamım dofradan dog teşJcillerile yaptıklan hücumlan muvafruya Turk milletinln yüksek istidadında fakıyetle püskürtmilşler ve düşmana tnbulan o eserleri bu millet elbette be san ve malzeme bakımından ağır kayıbnimsiyecek, oniara elbette dört elle sa lar verdirmlşlerdir. Kıt'alanmız blr gün rılacaktı. Ancak, ne de olsa yukarıya bir Iistesini Eiraladığunu ngrunda mflyariar harcanan propaganda gayretlerinin de aramııda en ufak bir akis bile bırakmadan kendiliğinden akıp gitmesini bekiemek de eyimserlikte fazla ileri gitmek sayılırdı. Nitckim yirmi yıldır sağa yahud sola saparak Tiirk realitesinin dışında eennet arayan ban hayalperestlere zaman zaman rashyoruz. Bunlann İçinde samimi olanlar var, olmıyanlar var; aldanmışlar var, aldatılmışlar var. Açık konnşalım, yiirekten olduğu mfîddetçe, bir gencin her hangi bir fikre saplanması bence bir meziyettir. Hiç bir fikri benimsemeyip opportnnist ve yalan bir ömür sürmektense yanlış da olsa. kendinl bir ideale vermek şüphesiz Uslün bir şahslyet sahibl olmak demektir. Bu itibarla bu gibi genclerin yolunu şaşırması bizi ikl katü üzmeMdir. Onlan kaybederken ba. Iİ3 kıymetlerimlzden oldugumuzu iyi düşünmeliyir. Bir parazit hayatı jaşıyan, cemlyet uğrunda kafa yormıyan jçencl ben ne yapayun? Banlan pararitlilrfen knrfaracak, cemiyet uğrunda as veya çok gayret harcamaga zorhyacak kudret, idealist Atatürk gencliğidlr. ' Atatürk gencliginl daha yüksek bir mücadele giicüne nlaştırmak lse, yabancı propagandalara karşı lâkayıd kalmak, her şeyi gencliğin kenditankânlarmabırakmakla olmaz. Ba ugurda bir dakika aksamıyan, en mütevaa bir Tiirk çocuğunu bile kıskanc bir sevgi De kornyan dcvamlı çalışmalar lâzımdır. Kelünenin en geni$ manasile resmif, hususiğ bütnn terbiye ve kfiltür müesseselerlni bu yolda daima ayakta tutmagı Ihmal etmemeliyiz. Son yinni beş yıliık hayatımızda sahiden büyük işler başardık. Bunu böylece bflmiş olmak bile, yannki Tiirk nesfllerine ölçüsüz bir enerji kaynagı teşkfl edecekttr. Tapıianlan çocuklanmız iyi Sfrensinler, yapdacakları iyi beiIesinler, rejimhnize hayat veren sartlan dflşünerek, anhyarak yüreklerine sindirsinler; sağda ve solda sürten kıymetlerl içimize almak için en testrli para ber Emniyet planı Amerika, bazırladığı plânı İngiltere ile Rusyaya veriyor Rooseveltin yapılan ve yapılacak müzakereler hakkında beyanatı Washington 31 (RJ3.) Waöhingtonun diplomasi ve mattouat mahfillerinds bütün dünya İçin devamlı bir emniyet rejimini emniyet altma alacak olan bey J ^ . >T 3&î Bomanm cenubunda muharebe hatlonna gtrmek uaere ilerliyen bir Müttefik piyade müfrezesi Tarihî abideler BaşvekilinMediste Evkaf bütçesi konuşulurken verdiği izahat Bu âbidelerin ihyası ve tamiri için sarfedüen emekle para çoğaltılacak Aniara 31 (a.a.) Büyük Millet Mec şı Başvekil Şükrü Saracoğlu aşağıdaki llsinin dünkü salı günü yaptığı toplan beyanatta bulunmuştur: tlda Evkaf Umum müdıirlülü bütçesinin c Arkadaşlar, ortada büyük bir hamüzakeresi esnasmda bazl hatibler ta kikat vardır: O da memleketimizin blr rafından İlerl sürülen mütalealara kar Arkast Sahife 3. Sü. S te kabinenin teşkiline memur edilenlerden Köseivanof Şark cephesinde Napoll 31 (a.a.) Müttefik umuml karargâhlnin bugünkü tebliğınde bildi, rildlğine göre Valmontor.e'den denıza kadar uzanan hat boyunda çok şiddetlİ düşman mukavemetüe karşliaşılmaktadir. Düsmanin bu hattı her ne pahasına olursa olsun tutmak azminde bulunduf ğu şimdl açliça anlaşllmaktadlr. 8 inci ordu kuvvetlerl, düşman a kuvvetlerinin her şeyi yıVraslna ve yük manialar ihdas etmeslne Llri yadisinin ötesinde ilerlemeğe devam etmektedir. Alfedena, Fontana, Strangolagalll, Pofl, Ceccano ve ArpU no kasabaları isgal edllmiştir. ( «Btn tank Romaya yüriiyor!» \ Londra 31 (LP5.) Baa gazete mtt( habirlerl, Romanin eenubundaki Alman kuvvetlerini 6070 bln arasinda tahmin etmektedirler. Londra Defsirciüeri bit tahmiain az olduğunu ve hakikî yekufc nun 100 bln kadar olduğunu bildirmek. tedirler. Diğer teraftan Almanlara göre Roms üzerlne yapıİBn Müttetlk taarruzunda bln tank kullanllrnaktadlr. Albano dags lannda ilerliyen Amerikan tanklarf Romaya 23 kilometrelik blr mesafeye kadar gelmlşlerdlr. Alman radyosu, şlmdiye kadar top seslerinin Romadan bu kadar iyi işitilmediğini llâve etrrif. tlr. 1 Alman teblİği ; Führer'In umumî karargâtu 31 (T.P.)* Alman orduları başkumandanlığinın tebliği: Albano dağlannuı cenub ve eenub do» Arkası Sahife S, Sfl. 2 de Yaş şehri şimalinde Alman taarruzu Ruslar Alaanların ba kesimde büyük kuvvetler tahşid ettikkrini bildiriyorlar Esrarlı ölümün bir kaza olduğu anlaşıldı Talât ismindeki genc kadınla münasebeti olduğu söylenen mühendis Rahmi diin serbest bırakıldı Adanada ilk buğday mahsulü alındı Adana 31 (Hususl muhabirimizden)* Bugün 10 ton miktannda ılk buğday mahsulü Adana piyasasına getirildi v kilosu 26.5 Vunıştan sıtıldı. Hasad ha« raretle devam ediyor. Bu yıl mahsul geeen seneki kadar bol ve kalite itibarlle lyidir. Toprak Maasulleri Ofisi henüz emir gelmediği için mubayaata baslamadı. Arpa piyasada 12 kurustan fazla flat bulamalıtı için çiftçi Ofisia alıma başlamasmı beklemekte ve mah. sulfinü satışa arzeonemektedir. Almanyada öldürülen Amerikan tayyarecileri Alman Hariciye sözcüsünün beyanatı ve Alman basınımn neşriyatı içinde 27 düşman tankı tahrıb etmişler Amerika Cumhur Reisi 3Ir. Boosevelt veya kullanılmaz bir hale getirmişler ve 58 uçak duşürmüşlerdir. Aünan ta nelmilel teşkilât günün en çok konuşulan mamlayıcı malumata göre 30 mayıata mevzuunu teşkil etmektedir. Osmanbeyde Suna pastanesinde vukua Mr. Cordell Hull, Büyük Britanya, Yaş'ın ştmalinde yapılan savaşta Kit'agelen ölum Mdisesinin bir kaza netice Arkast Sahife 3. Sü. 3 te laruruz 95 düşman tankı tahrıb etmişler sinde vukua geldiği dün anlaşılrruştir. Arkast Sahife 3. Sü. 2 de Asabî bir buhran neticesinde cebinde bulunan tabancanm patlaması ile yaralanan ve kısa bir müddet sonra ölen Talât admdaki genc kadın, Teşvikıyede Esertepe apartımanmın jkinci katında oturmakta idi. Alü sene evvel birile evlenen Talât, ıkl senedenberi hemen ayni semtteM Doğupalas apartunanında oturan Yüksek Ziraat Enstitüsünden. mezun Yugoslav Kurtuluş Ordusu ve likör fabrikasında imalât atfilyesi şefi Rahmi ile münasebette bulunmakta idi. Bafkumandanmın Londraya Rabminin kısa bir zaman sonra ihtısas için Avrupaya gideceğini ögrenen Talat, bir müracaati bu vaziyete sinirlenmlş ve bir aralık AvStockholın 31 (TJ>.) Londrada in rupaya Rahml ile beraber gitmeğe de ti^ar eden «Daıly Sketch> gazetesinin karar vermistlr. Fakat Rahmifrunaşidverdiği bir habere göre, Tito, İngiltere Arkast Sahifa 3. Sü. A te hükumetine müracaat ederek, gerek MüttefjS büyük devletler ve gerek bir kaç tarafaz memlekette, yani Türkiye, Portekiz ve İsveçt« mümessiller Ihdas etmek niyetinde oldugnnu bildırmiş ve tayin edecegi bu mümessiller için bir diplomatik statü taleb etmiştir. Arkast Sahife 3. Sfl. 3 te Tito bize de mümessil yollıyacakmış Izmirde ba sabah bir kadın idara ediliyor tzmir 31 (Telefonla) 941 senesinde Ovacık köyünde âşıgı Hasan birlikte kocas Rıdvanı bo§up öldüren Nezahet namırjdaki kaduı yann sabaiı tzmirde idam edilecektır. Kadın henüz çok gencdır. Âşığı 30 seneye mahkum olmuştur. Kubilay ihtiffali ' kurban giden Bayan Talât îzmtr 31 (Telefonla) Şehid Kuböay JhtifaU pazar günü Menemendekl abidesl dibinde aengin bir törenîe kuüanaçaktır. Polonya davası Moskovanın Londradaki Leh hükumetine verdiği son cevab Moskova 31 (a.a.) Alman istilâcıaıile mücadele eden demokrat gruplarl ve partileri etrafında topîayan «Krasaya Rada Narodovaya» isminde bir Poonya millî mecllsi sonkânun 1944 te Polonya topraklarında teşekkül etmlşBu mecllsin murahhaslarl, Sovyetler Birliği ve Müttefik devietlerin hükumctlerile temas etmek iizere son zamanlarda hududu geçerek Moskovaya gel. mlşlerdir. Polonya millî meclislnln mümessilleri Stalln Yoldaş taraflndan kabul edilerek Arkcm Sahile 3. Şü. 7 tfe Bombalanan Alman şehirlerinden bir manzara ve harab olan yerlerde asılan levhaJardan birisi. Bu rcsimdeki levhada •Almanyantn birinci işçisi olan Adoll Ü. HHIer'i selâmlıyoruz!» cümlesi okunmaktadır Berlin 31 (TP.) Alçat irtlfadan uçan Amerikan pilotlannın kadın ve çocuklara karşı yaptıklan taarruzlar. çarşamba günü llk defa olarak Alman Hariciyesinde bahis mevzuu edilmiştlr. Sözcü bu hususta şöyle demlştir: •T B U kaidelerine karşı işlenmlş bir suç demektir. Devletler hukuku kaidelertnin bu suretle flılali tetklk edilmekte ve bu hususta askerî mahkemeler taraündarj takibata geçilmesi meselesi üzerinde clddi bir surette durulmaktadır.> Arkası Sahife Ş. ^fl. Ş te ; Bulgyistan.da kabine bubranı devtm SÜX%L<