3 Kasım 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

üyirk adamlann sözleri de büyuk olur. Aıiı MUU Şetimii İsmet İnonüniin Büyük MUBu kuvvetler, berzahlardan ve Kerç (Baştaratı 1 ınci saiıiJede; let Meclisini açarken söyledikleri nnikun lerin dev gibi ordularile Alraan Macar boğazından cenuba atıldıkları takdirde Cumhuriyetimizln yib sergüzejt . Dü. şu parçalan, bunun en yeni misalidir: Rumen Slovak kuvvetleri arasında ce tedricen Simferopol boigesıne ceki ••••••••u^^. Y a z a n : »'^'^'^•^'^•''•^ «Ülkümuz, milletlerin hürriyeti ve yirminci yıldönüka ile karısı». Eserin reyan eden muhjirebeler hiç olmazsa lerek, arkalannı Sıvastopola yani denize istiklâli «»saiına dayanan bir medemü, neşriyat hayatu başında hikâyeleri vermek suretile, buradaki dağlarda bir doğn ve cenub doğu Avrupanın talihini niyetin temeüerini satUmlaştırmakmız için de rr.es'ud alman üç Alman edi. köprubaşı mevzii kurmaları ve denizden teyin edecek mahiyettedir. tır. Faaliyetimi*, onu yıkmağa matuf bir hâdise teşkil etbi (Kleist, Chamis. ve havadan beslenebildikleri müddetçe Alman ric'ati Dinyepere dayanınca, bütün gayretlere karşı dikibnek olti. Maarif Vekâleti so. Hofmann) ve Al. onların burada kalmak ve her halde mukavemet göstermeleri memuldür. Onmuştur. klasik eserler serisine 68 kitab daha ilâman edebiyatı hakkında değerü bir etüd Evvelâ on yedinci asır meşahiri mukavemet etmek istiyeceklermi yaz dan sonra deniz ve hava yolu üe Odesa«Harbi önlemek için en cesur have etti; bir çok kitabevleri inceli ka Fransız nesrini ıslah edenlerin en var. nııştk. Almanlar, şu veya bu hafif mü ya çekilebilirler. (Eğer kâfi gcmi varsa). *¥* reketlere tereddüdsüz atümış olan lınlı, büyüklü küçüklü muhtelif eserler gelen siması Balzac'dan bir eser: .Gorit Dniepr kavsi içindeki meydan muhatalea ve heveslerle Dinyeperi bırakarak memleketimiı milletlerin esir se\içıka:dılar; hususî mües5eseler ve şahıs B.ıba». Bunu güzel tercümelerlle tanldıİngiliz klasiklerine İlâve edilen eser, meselâ Kuslan yumuşatmak maksa rebesi, Dnieperopetrovsk cenub batısüe yesine düşmemesi için de, tehlikeli lar da bu mes'ud yıldonümünü millî ğımız Nahid Sırn Örik dilimize çevir ler altı tanedir: Ücü dünvamn en vük. dile bütün Sovyet topraklannı gönul Krivoirog şimal doğusnnda şiddetle, de üniversitede dün sabahtan itibaren kütübhanemize yeni eserler vermeğe nıiştir. zamanlarda, metin bir donun aJsek facia müellifi Skakespeare'in (Vevam etmektedir. Rusların nehri Dni ff.en derslere başlanmıştır. Bu yıl tale. rızasile tahliye edemezlerdi. Bunun için vesile yaptdar. Bu İkinci kısımdan, gelemaktan çekinmedi. Bir eser de Descarts'dan. Felsefeyi iâ ned;k Taciri, yanlışlıklar komedyası ve Almanlar Dinyeper boyunca Saporoşje, eperopetrovsk'un iki yanından geçmeleri be miktarı çok fazla ciduğundan ders cek yazlrr.da bahsedeceğim. «Bi«, dünyanın yannkl oehresi tince yerine Fransız dilile yazan ilk fılo Otheilo> su; biri on altıncı asırda yetisen üzerine Almanlarm bu çok ehemmiyetli hane sıkıntısı çekilmsktedır. Bilhassa Dnleperopetrovsk, Kremençug, Çerkasy, meydana çıkarken, her xaman düşzof... On yedinci asrın yalnız en büyük ve dört tiyatro eserile söhret kazanan köprübaşım bırakarak çekildiklerini ve Hukuk Fakültesi birinci smıf mevcudu Kiyef ve Gomel doğularında birer köprüMaarif Vekâleîinin neşrettiği klasik filozofu değil, ayni zamanda keşifler Marlovv'dan (Dr. Faustus); diğer ıkisi on meğe mahkum bir tahakküm zihniKrivoiroğ'a kadar jlerliyen Ruslara şimal geçen sene kalanlarm sayısının çokluğu başı mevzii tutarak bu mevkilerin araeser lerin değeri, yalnız mahıyetlerinde yapmış riyaziyecisi. Ondan yapılan ter yedinci asrın meşhur filozofu Bacon'un yetinin değil, büyük küçük bütün batıdan biiyük piyade ve tank kuvvet yjzünden iki bini bulmaktadır. Bu v a . larında nehri geriden müdafaaya koyuldeğildir. Bu eserlerin aldıklan şeklin cüme «Felsefenin ilkelen» dir. Müterci Inaüiz lisanını meydana getirdiği sövlehiir milletler arasında sambni i?birlerile karşı taarruzlara giriştiklerini bi ziyet karşısında Fakülte dekanhğı sınıfı dular. de kâğıd, tertib ve tanzim İtibarile İç mi Mehmed Karasan. nen eseri (Denemeler") ile İrianda istikliğine dayanan bir nizamın teessus liyoruz. Almanlar, Krivoirog'da kendi iki kısma ayırmış ve her kısım için «yrı açıcı bir güzelliği vardır. Bu eserlerin Fakat bir Rus ordusu, Dnieperopet karşı taarruzlarının iyi inkişaf etmekte edeceğine lnanıyoruz. Bn kanaatiSonra La Roohefoucauld .. Vecizeler lâl davasını uyandıran rahib Swift'in rovsk'la Kremençug arasına vanr var olduğunu Bildiriyorlar. Ruslar ise, Dnie ayrı ders saatleri koymuştur. Bu suret. millî kütubhanemizde eksikliğini duyup mucidi. Garb edebiyatmın bu ilk meşhur kitabı: Güliver'in seyahatl. mizden herkesin ümidsiz oldujTi j a ie bir kısım tslebeler öğleden sonra da hazırlanmasını düşünenler kadar, orı!ara [Klasiklere konulan sıra numaraiarln. maz nehri hemen geçmiş ve Krivoirog peropetrovsk cenub batısında bir miktar (Maximes) vecizelerini «Özdeyişler» ismanlarda bile şaşmadık. Bize vaziders görmektedirler. emek veren mütercimlerin, oniarı tan mile dilimize çeviren Yaşar Nabi Nayır. da tuhaflıklar var. İngiliz klasikleri. Istikametinde yürümekle beraber D n i . ilerlediklerini ve Krivoirog'da Almanlafemizi yılmadan yaptıran bu kanaat Edebiyat Fakültesi Dolmabahceden zirr ve neşreden İdarecilerin de himmeeperopetrovsk'u cennb batıdan tehdide rm büyük piyade ve zırhlı kuvvetlerle Nlhayet Moliere'in ölmez eserleri... gtçen sene çıkan bir tans İle beraber oldu. Bundan böyle de lutacagımız başlamıştı. Diğer bir Rus ordusu sağile yaptıklan taarruzlan püskürttüklerini F.ndıklıdaki eski kolordu binasma t a . İni ve zevkini takdir etmeliyiz. Dünya (Olmez diyoruz ama lâyemut mukabill yedive baliS oldueu halde meselâ dokyol, ülkümuz olan adalet nizamın ın Saproşje'yi bir hamlede zaptederek sol haber veriyorlar. E|er doğru ise Ruslar şınmış ve binanm tamiri bitmemekle nm şu buhranll ve dar zamanında meyölümsüz. değil midir?), bütün dünyaca tor Faustus'un sıra numarası 35 tir. Ankurulmasına yardım etmek olacaktır. dana getirilen eser, meydana getirenler başlanmıştır. kanadile de, çetin muharebelerden son buradaki muvaffakıyetlerini ordularının beraber burada derslere tanınan, hâlâ sevilip oynanan eserlerden kşılıyor ki eserler ayn!rr.ış, mütercim«Biz, bu cihan harbinin galibi, inİçin övünülmeğe değer mahiyettedir. ra, Melitopol müstahkem şehrini zap bu yaz başındanberi çok büyük sayılarda Talebe kaydınm arkası alındıktan sonra on blr tanesi. Geçen sene tercüme eddlen lo:e. belki kısmen de matbaaya verilmiş, saniyet ve medeniyet olmasını istiRektörlük icabeden tedbirleri alacaktır. Dinyeper hattını muhafaza et malik olduklan kudretli ve tesirli tank İk] eserle Moiiere külliyatl on üçe çıktı. fakat bu daha evvel bltirıliD basıldısı yoruz. Ona hizmet edeceklerin ayİçin üstüne bu numara konulxuş. Yunan klasikleri serisi, bu sene çıkan için, bunun cenuba, yani 'Azak de savar toplara borclanacaklardır. Goriinlıklannda deül, tesanüdlerinde uKlasıklerde tarih! seyir takib edilmedi21 eserle, 39 u bulmuştur. Feci iki kaza niıine doğrn devanunı teşfcil eden Meli lüyor ki, Almanlar Dinyeper dirseğinin On sekizinci esır meşahirinden üç âine söre. numaralar. tevzi mumi kurtuluş ve saadetin fecrin; ^ırsbile Bu yirmi bir eserin beşi, Sokrat'ın topol Saporoşje hattını da Almanlar cenubunda Kıpçak bozkın savaşını kaygörüyoruz.» Dün Tepebaşında Pirameci sokağmda meşhur talebesi Öripid (Eur.pides) den İsim: Voltaıre, Diderot, Rousseau. Birın değiî de. tshı sırasile konulsa daha ivi tahkim ve müdafaaya mecburdular. S a . betmişlerdir. Kınm tehlikededir. feci b;r kaza olmuştur. Barada 23 numa. r.Ekledİlmİstir. Mılâddan dört buçuk cisinden iki, iklncisinden blr, üçüncüden olmaz mı?l poroşje ve Melitopol duşmekle bu hat gene İki tercüme neşredildl. En büyüğümüzün sözleri şu hakikatin Moskovada Müttefiklerle Ruslar ara raîl evde oturan Daspına ismındeki ka. asır evvel yaşıyan bu meşhur adam flci ncnndan kopmuştn. Bu suretle NoDiderot, yalnıı ansiklopedisile değil, en güzel ve tam ifadesidir: «Biz, bu cisında askerî ve siyasî mahiyette bir çok dın balkonda çamaşır asarken balkcr. Trajedi. İsbnli «Saçayağı» nın üç İsBu sene biri Rus, dığeri Arab klasikg»y steni denilen eski Kıpçak bozkın tiyat/ro muharrir ve rr.ünekkldliğile de anlaşmalar olmuştur. Onun için Alman çökmüş ve bu çöküntü neticesi olarak tinad noktasından biridir. Filhakika tralerine mahsus olmak üzere iki veni seri han harbinin galibi insaniyet ve medeRuslara açılnuş oidu. Ruslar Kiyefin nıeşhurdur. Sabri Esadın, ondan yaptığı larm Ruslarla Müttefikler arasında ö evin de bir kısmı yıkılmış, Despina da ediyi ıbda eden Eşil İse İkmal ve İhya açılmıştır. Rus serisinden iki eser cıka niyet olmasını istiyoruı.» Bu harbe gitercüme. «Aktörlük hakkında düşüncecenab ve sbnalinde Çernigow batısında nemli aynlıklar çıkması ihtimaline da ev altında kalarak ölmuştür. Itfaiye nlmıştır. Biri Tolstov'dan «Harb ve ren bütün milletlerin kendilerine göre, edenler de Sofoki ve Öripid olmuştur. ler. dir. ve Gomel cenubunda dahi Dinyeperin yanan ümldleri hiç olmazsa şimdilik su celbedilerek cesed enkaz altmdan. ç;ka. Sulh., diğeri Puşkin'den «Boıis Godu güzel ve çirfcin, haklı ve haksız, âdil ve Son İkis. yekdiğerinin muastr ve rakibi Eserlerile Fransız büyün ihtilâli üzebatınna geçerek köprübaşlar knrmağa ya düşmüştür. Yanresmî bir Alman ga rılmıştır. nov». İlkini Zeki Baştımar. ikincisini zalim, açık ve gizli bir takım emelleri İdiler. Eşil onlardan otuz kırk sene evvel rinde müessir olmuş olan Rousseau'dan muvaffak oldular. Fakît Almanlar bura zetesri daha şimdlden «üç devlet müşte. Oğuz Peltek ve Zeynel Aykoç tercüme vardır. Bunlann içinde .istilâ hırsları, Galatada oturan 55 yaşlarmda Roza geimişti. Sofoki'nin bize İntikal eden verilen tercümeler ise, onun en mühim etmişlerdir. Puşkin'e aid eserde muhar tahakküm davalan, ırki, siyasî, içtimai larda onlan muvakkat dahi olsa durdu rek bir plânla Alman tmparatorluğunu ismir.deki kadm. evin penceresmcen yedi trajedisi ki bir aralık hayranlıkla İki eseridir. «İlimler ve san'atlar hsk ririn hayatı ve bu eseri hakkında uzun rabildiler; natta bazı yerleri geri bile imha etmeği deruhde ettiler» diyor. ve iktısadî ihtiraslar, birbirine kanşıyor. aşağı bakarken sokağa düşerek ağır se>rettiğimİ2 «Antigone> bunlardan birik.'ndaki nutuk. u Sabahaddin Eyüboğlu bir ön söz yazılmıştır. Arab «Idüar. klasikleri Bütün muharib milletler, kendi arzu ve surette yaralanmış, kaldırıldığı Beyoğlu dir Yunan klasikleri serisinin ılk kiMüttefiklerle Ruslar arasında ne gibi tercüme etmiçtir. Hamdi Varoğlunun serisinden yalnız İmriülKays'ın Şere. Bununla beraber, Almanlar, bazı yer askeri anlaşmalar olduğnnu tabiî bilraek hastanesinde ölmuştür. iradelerinin emrini yerine getirmek için tablarl olarak evvelce neşredilraişti. tercüme ettiği cJulie yahud yeni feddin Yaltkaya tarafır.dan tercüme lerinde 1 Km. den daha geniş olan Din kabll değildir. Eğer Balkanlara asker kan döküyorlar. Bu ihtiras dalgalarının, Eşil'den de yedi eser lntikal etmiş, fakat feper nehrini ellerinde tamamile saflam çıkarmak ve batı Avrupada ikincl cep Çocuk Esirgeme Kurumunun cnlar henüz neşrolunmamıştır. Öripid'in Heloise» ise şiir coşan bir romandır. Aİp edilen «Yedi askı» sı (Muaüakat) neş. bu tahakküm med ve cezirlerinin ortadağîarının bir küçük şehrinde yaşayıp redilmiştir. tutup müdafaa edemediler. sında, Türkiyemi», bir kaç barışsever ele geçmiş eserleri 18 tanedir. Şimdi heyi derhal açmak hususunda kat'î ka, 20 yılhk faaliyeti sevişen İki gencin a(k mektubları. *** Almanlarm başına 1941 sonbaharile rarlar verflmişse, Almanlann dört beş devletle beraber, bu cihan harbinin gaÇocuk Esirgeme Kurumunun merkez neşredilen beş tanesinin üçünü Hamdi Voltaire'ln «Felsefe sözluğü. nü Lutfl. kışında ve müteakıb zamanlarda gelen cephede muharebe etmek gibi şimdikin ve subeleri yirmi yıl zarfında 8.180.813 Tinpır.ar, birini Hamdi Varoğlu, diğerini Sark . İslâm klasikleri serisitıde Ni libi sadece insaniyet ve medeniyet olmaAy tercüme etrniştir. bütün o felâketler ve üstelik bugün Din den daha sıkışık ve daha feci bir duru çocuğa muhtelif surette yardunlarda Lutfi Ay tercüme etmiştif. Lutfı Ay'uı zami'nin Nihad Tarlan tarafından ter sını istiyor. Çünkü, biıim hiç bir ihtiratsrcüme ettiği cHerakles. In başında cüme edilen ?Levlâ İle Mecnun. u çık srmız yoktur. Ülkümuz, bütün milletleyeperde tutunamamalan hep Rus asma düşmeleri Uıtimali vardır. fculunmuşlardır. Ondokuzuncu asırdan tek sima: Mus mıstır. Avni serinin ilk numarası olarak nıükemmel bir de etüd vardır. kerî knvvetlerini tamamile yok edinciye rin hürriyet ve istiklâli esasına dayanan Bütün bnnlar gösteriyor ki, harb, AvKurumun 1921 yılında 18,507 lıracian set. Zamamnin en çok sevilen şairi... Eeçen sene ilk cildi cıkan ••Mesnevî» kadar, doğn cephesini daima taıe kıt'a rupada devam ediyor ve Almanya içln fazla olmıyan senehk geliri, 1943 yılının bir medeniyetin temellerini sağlamlaştıTercüme edilen dört kitabı şunlardır: nin de bu defa İkinci ve üçüncü cild'eÖripid'i »Trajedicilerin trajedkİEİ» larla kuvvetlendirecek yerde bilâkis bu den çökmediği takdirde daha devam e T ilk sekiz ayında 666,359 lirayı bulmuştur. Andrea del Sarto», «Bir kapı ya agık ri nesrolunmustur. Büvük Tiirk sairi racak adalet nizamınm kurulmasıdır. ye vasıflandıran Aristo'nun da rr.eşhur cepheden batı ve cenubî Avrupava kuv decektir. Çünkü Moskova konferansında Türklye Cumhuriyeti, siyasette daima Bugün Kurumun yurdda 750 şubesı durmah, ya kapalı», «Hikâyeler», cYap Mevlâna'mn İran dilile vazdıeı bu alemvetler yollamak yüzündendir. Almanlan Müttefiklerle Ruslar, Almanya tamaınile ve 292 muhtelif yardım müessesesı bu. bir esen bu seri arasında çıkanlmlştır. da söylerr.e ve Don Juan'ln bir sabahı». faziletin timsali olmuştur. Tarihin hnşümul eseri Veled İzbıHak tercüme etSui.d Yakub Baydar'ın tercüme ettiği doğn eephesinde harab eden ve hâlâ et mağlub edilinciye kadar harbe devam et, lunmaktadır. Tercüme edenler: Sabiha Yağızlar, Ve'.İ mektedir. Eseri değerli edebivstcuan zurunda akyüzle ve vicdan rahatı ile bu kitab «Atinalılarm Devleti» dir. tnekte olan sey, hep o ikincl cephe kor meği taahhüd ettller. Bu, Almanyanm o kadar Kanık, Yaşar Nabi, Sabahaddin Eyüb mızdan Abdülbâki Gölpınarlı muhtelif duruyoruz. Banşseverligimi» İstanbula gelen zahire her hangi bir tarafla nyuşması ihtlmaknsudor. yürekten, siyasetimiz o kadar temiz ve oğlu. serhlerle karşılaştırmakta ve her cilde Aristo'nun hocası Eflatun, klasik*er Son günlerde şehrimıze küllıyetli dürüsttür ki, bir sulh ve farilet mükâfatı Almanlarm »yıf olmasından mükem Kni artık tamamile ortadan kaldınyor. *** bir «açılma» ilâve etmektedir. Veled Cemiktarda buğday, arpa ve sair hububat arasında kendisinden en çok tercüme H. E. ERKtLET verilmek lâzım gelirse, buna en çok lâyıfc mel surette istiıade eden Ruslar, Dnietercümesini Muhtelif dillerden bir çok tercümeler lebi. devrimizin Mesnevî gelmektedir. Dün de 530 ton bugday yapılan zattır; bu sene tam on beş eseri olan, hiç şüphesiz, Türkiye Cumhuriyeti peropetrovsk'Ia Kırım ve Karadenis agelmiştır. tstanbul mmtakası danılinde r.eşredilmiş ve geçen scnelerde biri iki neşretmiş bir tâbi, geçenlerde bana, al yapacak en salâhivetii ve ehlivetü İlim ve onun Aziz Şefi, Büyük İsmet İnönürasındaki Kıpçak bozkırlannın sonlansatış hakkı Toprak Mahsulleri Ofisine cüdlik olmak üzere çıkarılan on kltabla mancadan çevirtmek istediği eserler bu adamıdır. Bu tercümenin vaoılması dür. na kadar ilerlemeğe muvaffak oldular. aid olan maddeler yalnız Ofise gelmek. birllkte, Eflatun külliyatl yirmi beşe lunduğunu, halbuki mütercim bulamadı millî kütübhanemiz icin en büvük kaRus üeri kollan iki gün evvel AskanyaTürk milleti, yalnız, kendi tarihiue İşte bir film, iste hakiki ask, iste ğını söylüyor ve benden bir liyakatli zanclardan biri olmuştur. çJenıştır. tedir. nova'dan Şaplinkaya varmış, cenub ve degil, insanlık tarlhine şeref veren bir her insanın başmda dolaşan «Tetkik ve tet«bbua tahsis edilmiyen abnanca mütercimi tavsiye etmemi rica Toprak Mahsulleri Ofisi elinde büyük cenub batıya dönen diğer kollar da Kırı«Mevlâna» ve «Mesnevî. İsimleri medeniyet alemdan olmuştur ve böyle Alman diyen bu ediyordu. Maarif Vekâletinin stoklar vardır. Bu stok gündengune ka hsyat yaşanmağa değmez» mın her iki berzahrnın ağızlarında bulu. olmakta devam edecektir. barmaktadır. Oîis stoklarm muhafazası meşhur şair, hatib ve filozofun eserleri klasiklerine bu sene İiâve ettiği yedi eeçtisiri zaman büvük Türk sairi Nahifi'vi nan Genişesk ve Perckop kasabalarını eseri görünce, tâbie verilecek cevabı ve onun . «Osmanh Müellifleri. nde kırka yakındır, hemen hepsj «Diyalog» :çın yeni depolar aramaktadır. Lâhutî bir san'at ve his tufanı «apt ettikten sonra Perekop'un 10 Km. denilen mükâlemeli neviden eserlerdir. bulmuş oldum. Filhakika bu eserler ara denildiSi sibi . namın ile'.ebed vâde veİki köy mektebi cenubunda Armjanskı bile almışlardı. sında, Sabahaddin Alı haric. altı yeni sile olan muvaffak Mesnevî tercümesini *** Kartalın Soğanllk ve Başıbüyük koyhatırlamamak kabil midir? Eu suretle Almanlarm Nogay stepi büTramvay altında bir çocuğun Geçen sene Sezar'ın (Caesar) tek eseri isim gördüm. Maarif Vekâleti, bu serileri halkı kendi gayretlerile iki modern yük meydan muharebesini k a t t mahilerle memlekete yeni «kıymet» ler ta Mesnevî nasıl bir tşaheser. ise, Naayakları kesildi mekteb yapmışlardır. Bu mekteblerin (Gallia savaşı) ile açUan Lâün klasik nıtmak gibi bir hizmet daha ifa ediyor hifî tercümesi de,Eslın^ hattâ mısra mısyette kaybettiklerine ve Kırım berzahkuşad merasiminde Vali muavini Hilmi leri serisine, bu sene dört eser daha ilâ demek. ra sadık ka':narak ve vezni m\ıha{aza elannı düşmana verdiklerine artık şüphe Dün öğle üstü Beyoğlunda Istiklâl Balcı ile Maarif Müdürü Necmcdd:n ve edilmiştir. İkisini Plot (Plautus) dan, edilmez. Almanlarm şimdilik bu alanYaratıcllarl: Almancadan yedi Iritab... İlk ikisi yal dilerek Türk dilile vücude setirilmis bir caddesinde feci bir tramvay kazası ol. birini Temas (Terentius) dan olmak üBora bulunmuş, bu münasebetie halk ikinci «şaheser. dir: larda heniiz Cherson, Berislav ve Nikomuş ve 11 yaslarmda Ahmed admda bir zcre üçünü Nurullah Ataç, dördüncü nız Almanlığın değil, bütün insanlığln J E A N G A B İ N bayram yapmıştır. Dinle neyden kim şikâyet etmede pol köprübaşlanm tutmakta olduklan çocuk Şişli . Tünel arabasına atlamak sünü de Tasit (Tacitus) den Hamdi De büyük dehalarından sayılan Goethe'nin, İ DA L B P İ K O Ayrilıklardan şikâyet rtmede zannolunur. Fakat Ruslann Saporoşje isterkeri düşmüş ve zavallınm ayaklar». bir üçüncüsü Goethe ile ayni sırada tuCivar vilâyetlerden reli dilimize çevirmişlerd.r. Ayrlca: Korku, dehşet ve esrarl bevtile başlıvan ve 1851 de. Mısırda. ^ekerlekler arasında kalarak iki bacajı batısında Dinyeper nehrini batıya geçPlot Lâtin komedisinin banisi, Ter tulan Schiller'in. Goethe'yi tercüme getirilecek zahire dünyayı kapllyan Bukk matbaasmda gavet nefis bir şe da kesilmiştir. miş olmalan ihtimali de vardır. r.as ise dehâsıdır. Plot'un mezar taşında edenler Sabahaddin Batu ve Şükrü Adlı kilde basılmıs bu'unan bu eserin çimdi Satışa arzetmemek şartile halkın ci. Yarah çocuk imdadı sıhhî otomobüiltf Buna göre, Almanlarm Kınmı, her iki şu cümleler yazılıdlr: «Plot ölelidenberi İle Cemal Köpriilü'dür. Sohiller'i Melâhem nüshası bıılunmaz. hem de bulun. Beyoğlu Belediye hastanesine kaldırıl, var vilâyetlerden ve kazalardan kendi hat Özgü tercüme etmistir. berzahm cenub kapılan olan Taganas komedi matemdedir. Sahne ıssızdır. sa bile eski harflerle o'dueu ic'n venl mıştır. ihtiyacları için az miktarda hububat Kahkahalar, sevincler, neşeler artık göTefadüli hesab prensiplerinl keşfeden ve Yusun ilerlerinde, şimale karşı müîer okuvamaz. Maarif Veki'etinden. ecgetirmelerine müsaade edildiğinc dair rünmeğe cesaret edemiycrlar. Herşey âlim ve filozof Leibniz'in filozofiye müdafaa etmek imkânlan heniiz varsa da Ba}âlere kibrit verildi nçbj kl.i'iklerine müvazi olarak. bir de Vilâyete henüz bir iş'ar vaki olmarmştır. artık gözjaşlarl içinde.».. tealük «Monodolojf. S İ Suud K. Yetkin Kınmdaki 4 5 tümen tahmin olunan Türk klasikleri serisine başlamasını ve Maamafih halkın zati eşyası taharri Cumhurıyet Bayramını müteakıb ev. Alman ve Rumen kuvvetlerinrn yanmPlot'un ıssız bıraktığı sahneye yeniden tercümesile; Alman halk hikâyelerini bu arada Nahifî'nin bu •rsaheser. İni de edilrr.ediğir.e göre böyle az miktarda velki gün ve dün piyasada kibrit bul. adadan kara yolu ile ric'atleri artık madhayat veren, kendisinden yetmiş sene derleyen Grim kardeşlerin, meşhur temenni ede*'im. hububatm getirilmesine esasen mııhale. mak imkânsız bir hale gelmişü. Evvelft «Masal> lannm ilk cildi Kemal Kaya deten mümkün değildir. sonra gelen, Ternas olmuştur. Onda hâKemal Salih SEL fet edıldiği vaki değildir. herkes kibritlerin yeniden fiatları arta. kim olan fikir şu İdi: «Ben insarum. İn tercümesile; Höiderlin'in mektub şekcağım zannederek birçok kimseler ihti. Mısırçarşısı dükkânları linde yazılmış lirik ve filozofik romanı Balık ihracatı E3nî olan hiç bir şey yoktur ki beni yacmdan fazla kibrit almıstır. Bu vazi. «Hyperion» u da Melâhat Torar"ın tercüEvvelce taleb edilen 1500 lirahk de. Torik akınının başlaması üzerine son s'âkaslz bıraksm!» yet butün şehre yayümış, hiçbir bayide niesile... Bu seri erasında çıkmıştır. Misilsiz fedakârllk ve zengin pnzitonun talebinden sarfınazar edilmesi Tasit'e gelince, Roma Inlıırazınin bu yıllarda kuvvetlenmiş olan balık ihracat tertibatla bu mevsimin en m u . Nihayet bu serinin en cazib kitabmı üzerine Mısırçarçısmdaki dükkânlardan kibrit kalmamıştır. Bayram tatilinien firmaları, Avrupa memleketleri ve Fılis, meşhur müverrihi, Lâtin edebiyatının da Hakkındaki telefonların lutfen bundan Sabahaddin Ali veriyor; Alman roman 12 tanesi ic=ra verilmiştir. Bunlar bakkal sonra daireler tekrar çalışmaya başla. azzam eserin şerefine tin ile büyük partiler halinde balık son mümessilidir. sonra 1820 arası yapılması rica olunur. tik edebiyat çığınnın bellibaşlı üç mü dükkânı olarak kullanılacaktır. Dieer ymca Kibrit Inhisarı bütün bayilerin Bugün matinelerden itibaren ihracatı için mutabık kalmışlardır. Ev. siparişlerini karşılamış ve kibrit buhra. Fransız klasikleri serisi, Yunan kla messilinden seçilen «Üç romantik hikâ dükkânların icara verilecep de ilân Turan Aziz Beler velki gün ve dün Tioaret Vekâletinden nı da dün öğleden sonra önlenmiştir. taleb edilen lisansların yekunu bir mil siklerinden sonra gelen serilerin en ka ye» i!e "Bir nişanlanma Bir aca edilecektir. Warner müessesesinin müstesna yon liralığı geçmiştir. Bundan da geçen labalığıdır. 941 de 3, 942 de biri iki cildTelefon şebekesi genîşliyor şaheseri, ahlâkî ve İçtimaî seneki tecrübelerden sonra bu sene d a . iik olmak üzere 8 eser neşredilen FranŞişli telefon santralindeki yeni tesisat heyecanlar faciası ha çok balık ihraoatı yapılacağı anla sız klasiklerine bu sene 23 eser fcirden yapılarak Besiktaş,, Taksim, Cihangir ilâve edildi ve yekun 34 e batğ oldu. şılmaktadır. A\Tupa memleketlerinden mmtakaları aboneleri buraya bağlana. taze balık ve Filistinden tuzlu balık is Bu sene neşredilen 23 eser, on yedirıci cak ve Beyoğlunda boşalan hatlara da esrın dört, on sekizinci asrın üç ve on tenmektedir. İKİ BÜYÜK SİNEMADA SENENİN EN MUAZZAM FROGRAMI Ann SHERİDAN . Pat O'BRİEN* yeni aboneler almacaktır. tki aya ka. dokuzuncu asrın bir şöhretinden çevBugün matinelerden itibaren iki büyük film bfrden: dar tstanbul santralleri bu şekilde ç a . Oduncularm şikâyeti Herkes görecektir, halkın birbiri ri!rnişt:r. lışmağa başlıyecaktır. üstüne yığılmasına lüzum yoktur. Odun ve kömürcüler Belediyeye mü racaat ederek kendilerine vagon ve ma. Mekteblerde kış ders saatleri • Ç A R Ş I K A P I zut verilmediğinden iskele ve istasyon. Mekteblerde kış devresi ders saatle. larda birikmiş odun ve kömürlerıni ge. rinin tatbikına başlanmıştır. Yeni vakit tiremediklerinden şikâyet etmişlerdir, cedveline göre lise ve ortamekteb. Büyük fedakârhklarla meydana Türkçe Sözlü Türkçe Şarkılı Holivud'da 1942 altin madalya Balıkçı tayfalarının bir dileği lerde sabahları ilk derse saat 9 da, ilk gelen senenin iki muazzam 40 kişilik Saz 16 kişilik Orkestra kazanan şaheser. Baş rollerde: mekteblerde ise 9,30 da girilmektedir. Balıkçı tayfalarından kalabalı* b.r Cihanın son harikalar mahşeri filmi birden Bayan BİRSEN'İn en yeni tangosu GABY GRANT Nakil vasıtalarını, talebeye uygun saat. grup matbaanuza gelerek şöyle şikâyette Siyah Afrikanln klzgln çöllerinde JOAN ARTHUR lere göre tertib edilmesi için alâkadar. bulundualr: «Yanlarmda çaliştığımız geçen aşk. İhtiras ve sergüzeşt RONALD COLMAN lara müracaat edilmiştir. reisler balık hasılatınm yarısını kendi. sinema romanı. Muazzam aşk ve heyecan filmi leri alıyor. Geri kalan yarısını da tay. Petrol tevziatı Baş rolde «Notre Damln falar arasında taksim ediyorlar. Mevcud Kanburu» filminin baş artis*i Vilâyetten tebliğ ecüLmiştir: bir «balıkçılar kooperatifi» var. Onun CHARLES LAUGHTON Birinciteşrin 943 ayına aid gaz ku. da bize hiçbir faydası dokunmuyor. Bir Dünya sinemadllemln eşsiz harikasl ponları 9 ikinciteşrin 943 günü akssmı. taraftan haksızhğa öbür atraftan ihmale ve Aloma filminin kahramanl na kadar rr.uteberdir. Halkın bu kupon. maruz kalıyoruz, dediler. ilgili makam. T u J O H N H A L L ' l n Ur mukabili gazi almak üzere bayi bak. larm dikkaüni çeker, bu yardıma muh. müştereken yarattlkiarl Cenubî ş e b a kallara müracaatleri lüzumu tebliğ olu. tac vatandşları bir parça rahat ve r e . denizlerinin tatll rüyalarl, HaTarzan yaratlclsl: nur. faha kavuşturacak tedbirlerin almaca. vayen kitarlarln aşk ve sev^İ ğır.ı ümid ederiz. W E İ S S M Ü L L E R nagmeleri, Aloma fflmine nazire Kitab sohbetleri Sedir haberleri Yirminci yıldünümii neşriyatı Sark cephesi ve Avrupa Üniversitede Asherı vazuyet j CUMHURİYET 3 tkmciteşr&ı 1943 'MIHINA En Büyüğümüzün büyük sözleri karşısında I Bir sınıfta 2000 talebe var Rektörlük sınıfları iki kısma ayırıyor Maarif Vekâletinin neşrettiği 68 klasik eser Kemal Satth Sel P NARNÂRA • KADER BEKLEDİĞİM KADIN DOKTOR GİLDER ŞÜPHELENİYOR Bugün Başladı f luredı aılesı ALKAZAR da /[Görülmemiş Hiicum! [ \ DİKKAT: NAMUS SÖZÜ Çemberlitaş Turan DİLLERDE DESTÂN ALEMDAR MİLLİ TÜRKÇE GARFIELD SHERİDAN OBRIEN AZAK'ta Saim Paşa Tarzanın BUGÜNDEN İTİBAREN ıTAHİTİ Besiktaş SUAD PARK Sinemasmda RİO GECELERİ Ayrıca: TT E E FR I A İ R T N I TN BU AKŞAM 7 ™f " J »^.».ııu BİR HAFTA QAHA uıattlğlnı ilân' eder. Bu mistesna filmin görülmemis zaferi şerefine: bütün dünyayı leyecanile saran MEÇHUL KATİL PA.TÎİCİA DANE VtEONİA GRET Rrlikte srbsteıilccektir N'amus Sözü: Filmlerin mucizesi Namus Sözü: Beyaz perdenin incisi Namus Sözü: Sinemanın ölmez eseri olacaktlr. Lutfen dikkat: Sayln müşterile. rimizin bilhassa Üniversite ve Yuksek tahsii genclerimizin mütemadî İsrarl karşlslnda bugün. den itibaren bütün mevsimde LÜKS BALKOVUMUZ VUMARALI OLACAKTIR Gece İçin numBrah yerlerint»;i I evvelden aldırınlz. Tgl: 425S2 Tamburî İzzet şehrimize geliyor Memnuniyetle haber aldığımıza göre Ankara radyosunda tambur ve yaylı 'tJimbur taksimlerile etrafında fevkalâde bir hayranlık toplamlş olan üst=.d tam. burî izzet yakında Istanbala gelecek ve burada devamlı surette kalacaktır. tzzet gibi kıymetli tamburinin şehri. mizde bulunmasından tstanbul radyosu ve Istanbul knservatuvarı azamî kazanc temin edecekleri gibi, üftadm verpce^i konserlerden de Istanbullular sık sık istifade etmek fırsatı bulacaklard'j, olarak yapılan bir şaheser. 2 Binlerce meraklmm isran üzerine • • Seanslar: Hergün 2.30 4,30. Suare: 830 da. Tel: 43143 m Her zaman için beyaz perdenin kraliçesi I CUMHURIYET Nüshasl MİHRACENİN KIZI Türkçe Sözlü Tiirkçe Şarkılı Hind saraylarmda geçen bir aşk vak'asl. Şarkılan okuyan bülbül sesli MÜZEYYEN SENAR Yer bulmak İçin lutfen tam seans saatlerinde teşrif olunmasl rica olunur. NELEK Sinemaslnda CRETA GARBO tarafından ?ahane bîr surette yaralılan Abone seraifi Bir aylık Üç aylık Altı aylık Senelik IKI HA YATLI KADIN Nefis ve mükemmel şaheseri (akdim edilecektir. Numarall koituk'ar erkenden aldlrılmalıdir. Telefon: 40SS8 10 kuruştur. "Ii Türkiye Haric için için 300 Kr. 6O0Kr. 800 > 1600 > 1500 . 2900 . 2800 . 5400 > Dİkkat Gazetemize eönderilen evrak ve yazılar neşrcdilsin edilmesin iade edilmez ve zdyaından mes'uldyet kabul olunmaz.