31 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

PARK Gazinosunda 1 ağustos pazir günü Klvmetli ses ,anatkârt Sarayburnu SAFİYE ve AZİZ ŞENSES KONSErtLERİ Her akşam: Muazzam SAZ HEYETİ ve Okuyucu BAYANLAR J umhuri 20 nci yıl sayı: 6810 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: Istanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22S66. Tahrir heyeti : 24298. İdare v» Matbaa kumı 2429924290 r Y E V İ C I K T I ! Orhan Seyfi ORHON KııLık KuVfğa Fiati: 50 kı Bütün kitabcllardan, müve: \ isteyin: Müttefiklerin Italyaya Bugün şehrimizi şereflendiriyorlar Ankara 30 (a.a.) Millî Şef ismet teönü bugün saat 20 de Istanbula gitmek üzere şehrımizden ayrılmıştır. Milli Şef istasyonda Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Senda, Başvekil Şükrü Saracoğlu, vekıller, Parti Genel Sekreteri Memduh Şevket Esendal, mebuslar, Parti idare Heyeti azaları, Genelkurmay, Mılli Müdafaa ve cbğer vekâletler müsteşar ve müdürü umumileri, Ankara Vali ve Beledıye Re'si, Mevki ve Merkez korr.utanları ve Emrıyet Müdürü tarafından sflâmlanmış ve garda bnlunan kalabalık bir halk kütlesi de büyüklerini coşkun tezahüratla ugurlamıştır. Sefımız inonu Millî Şcfle General Franco arasında Ankara 30 (a.a.) Ispanya millî bayrarm münasebetile Cumhurreisi fcmet tnönu tarafından gönderilen tebrik telgrafına ispanya Devlet Raisi ve Başkomutanı General Francesco Franco bir teşekkür telgrafı göndermeic suretıle mukabele etm'şMr, Ekrem König'in davası Dün maznunla Fuad Baban karşılaştırıldı ve muhakeme iddianamenin okunmasına kaldı Ölçü ve Nacaristan Derhal sulh yapılmalı! muvazene kabinesi de lâzım çekildi Badoglıo'nun vakit kazanmasına 0 imkân verilmiyecegi bildirildiBalkanlardan giden ttimen4erinm yerine Macar askeri İtalyada nümayişler devam ediyor » Ankara 30 (Tele fonla) Ekrem Konığuı muhakemesıne bugun saat 14 te başlanarak geç vakte kadar Ankara Ağırcezasında devam edildi. Ekrem Köniğin kendisinın orta£ı ol duğunu ve sahtekârhğın onun tarafından yapıldığını iddia ettiği Fuad Baban şahid olarak ı İUlyaya dair resimlerden: Romada meçhul asker abidesl önünde bir nümayiş. tp , talyaja dair dünyaya yajılan h a . berler henüz bulanıktır. Askerî hareketlere Katania önünde mola vernıiş gibi görünen Müttefikler şimdilik savaşı yapıyorlar. Y'arımadanın kayıdFuad Baban, Eksiz, şartsız teslimini hedef tutan bu sa remi nasü tarudığını vaş öylesine bir şiddet kazandı ki b u . anlatarak isnadlangün İtalyada olana bitene dair tam bir nın asılsızlıgım söyfikir edinmek, havadisler arasından ledi. Erkem. König, doğruyu, yanhşı ayırd etmek hemen de Fuad Babadan müimkâusız bir hale geldi. him bir yekun teskjl Bir defa, ka\ıdsız, şartsız teslim ol eden bir para aldı ğını söj'lüyor, Fuad • rnk ne demektir? Müttefiklerin Avrupaj a çıkmaktan Baban ise verdiğı maksadı Almanyayı yenmek olduğuna paralar mecmuunun gjre, yarımadayl kendi kontrolları al 3000 lira kadar oltına vermeyen bir mütarekeye elbette duğunu ilâve edi razı olmıyacaklardır. Böjle bir mütare. yordu. ke demokrasilerin değil, Almanyanın iReis, bu 3000 lirafine yaramış sayılır. Fakat İtalya, bu nın ne maksadla gün üzerinde yalnız Italjanların hü verildiğini sordu. Şa küm sürdüğü bir diyar sayılamaz. Ora hid dedi ki: c?a bulunan Alman ordusu, Roma hü« Ekrem König, Ekrem König Ankara Ağırceza mahkemesl hnıurunda kumetini hiç değilse Müttefikler kadar bir arsam var. MerŞahid, otelden kovulacağmdan bahîsle sıkıştıracak ve korkutacak bir kuvvet. hundur. Safcmak istiyorlar. Satılmaktan tedir. Bu şartlar altında teslim bayra kurtar, diye müracaat etti ve bizim bü yalvardığı cihetle Pariste de bir defa ğuıı çeken bir hükumet, memleketi rodan 3000 lira aldı. İddia ettiği haczi 3000, diğerinde 2000 frank verdiğlni ilâve kendi elile bir harb meydanı haline kaldırmak için gitti. Ondan sonra da ettt. Reis sordu: getirmiş sayılır. Detnek ki Müttefikle kendlsini göremedik. (Arkası sahife 2, sütnn 4 te) rin istediği, kendilerile birlikte Almanlara karşı silâh çekmeğe hazır bir hükumettir. İtalya yolile Avrupaya dalmak ancak böylelikle kabil olabileceği için kayıdsız şartsız teslimin mânası da bu olmak gerektir. Fakat bu kolay bir iş midir? Müttefikler ordusu Şimalî Sicilyadaki Nihver hatlarına girdi İngiliz donanması cenubî İtalya sahillerini bombardımatı etti Londra 30 (Radyo) Cezayir r a d . yosu bu akşam İtalyaya son ihtarl yaptı ve Mareşal Badoglio'nun vazifesini Berne 30 (a.a.) Britanova: Mııssoliunuttuysa son sözün İtalyan milletine ninin sukutunu müzakere etmek üzere aid olduğunu anlattl. Cezayir radyosu toplanmış olan Macar kabinesinden bahbilhassa iki noktayı belirtti: seden Isviçre radyosu, Başvekil Kallaym 1 Faşizmin yıkılması nazizmin yıistifasının kabııl edildiğini bıldirmiştir. Horty şimdi Kallayın yerine birini in kılmasına yardım ederse müfid olur. Yoksa müfid olmaz. tihab etmek üzeredir. . 2 Derhal sulh yapılmalıdır, Badog Balkanlara Macar kıt'alan mı Uo vakit kazanmakla meşguldür. Mütgöndcrilecek ? Stockholm 30 (a.a.) Svonska Dağ tefikler, İtalyanln bu oyunu oynamasına imkân vermiyeceklerdir. Buna mukabil Roma radyosu, yeni hükumetin sulh içinde en mühim intikali yaptlğı ve bu yolda muvaffak olduğunu, halk içinde sulh istıyenlerin bulunduğunu, fakat hükumetin ıaziyete hâkim bulunduğunu bildirmiştir. Popolo di Roma gazetesi diyor ki: «Sulh kolaydır, fakat yeni hükumetin karşılaştığı realiteler bunu gücleştiri. yor.» (Arkası sahife 3, sütnn 3 te) yollanacakmış? Maneviyatı ne derece sarsılmıs olursa olsun, bir milletin bütün ferdleri tehlike karşısmda ayni derecede boyun bükemiyeceklerinden, kayıdsızı, şartsız teslim prensipinde ısrar edildiği takdirde hiçbir hükumet otoritesinin İtalyada disiplin kuramaması ve memleke. tin anarşi uçurumuna yuvarlanması ihtimali vardır. O zaman Müttefikler, taIihsiz yarnnadayı kanş karıs ele geçirmek, şehirlerde, fabrikalarda, köylerde otorite kurmak, 45 milyon insanı disiplin altında tutmak vazifesile karşüaşacaklar ve bu vazifeyi başarmak i . çîn de Almanyayı yenmek maksadile hazırladıklan kuvvetlerden büyük bir kısmınl ayırmak zorunda kalacaklardır. Ticaî Şeyhi müşahede altında Mussolin>"nin kudretli günlerinden bir hatıra: 1939 manevralarında Kral ve Veliahdle bir arada, neş'eli bfr mükâleme esnasında Almanyanın Polonya, Belçika, Fransa, Yugoslavya ve Yunanistan gibi Av. rupa memleketlerine karşı tatbik ettiği bu hareket tarzl Müttefiklerce bir zâf eseri sayılmıştı. Onlar, Avnıpaya ayak bastıkları zaman, memleketleri birer birer işgal etmek zorunda kalmıyacaklannı söyliyerek övünüyoriar ve: Alman boyunduruğu altında inliSicüja harbinden resünler: Bir İtalyan şehrine giren Müttefık yen mslletler bizi görünce cosacak, silaskerleri halka yiyecek dağıtıyorlar kinecek, böylece karaya çıkan ordula(Telgraflar 3 üneü sahifemizde) runız, her adımda bir çığ gibi kabara. rak Mihvcri ezecek! Diyorlardı! 45 milyonluk bir anarsi yuvasını başa be!â alıp Avrupaya rıkmak tehlikeli bir harekettir. Çünkü İtalyadaki a. narsinin ne sekilde iııkisaf edeceğini şimdiden kesrirmek îmkânsız olduğu gibi, o anarsinin öteki Avrupa memleketlerine sirayet ctmiyeceğini de kimse temin edemez. Bu takdirde bir yandan polis vazifesi çörmek. bir yandan da harbe devnm p»ntek Müttcfik. \ Berlin 30 (T.P.) Almsı crdulart manın hücum faaliyeti yavaşlamaktaJ ler için çok zor ohır; hatt.î davalarını I ırı"komütTi;lığının tebliğı: devara etmiştir. Bolşevılılerin uçak teşJ bir cıkm37a sokabiür. Orel savaş bolge^ınde djşframn killerınin hımayesinde yaptıkları kuvi Eğcr biîmeHiğimiz bir »ikım ırsk'ad Ikuvvetli piyade ve tank bırliklerile vetli taaıruzlar kanlı muharebeler neJ ı aptığı taarruzlar tardedilmiştir. lara perde diye kulla'nlmıvorsa, katicesinde püskürtulmüştür. Ladoga golünün cenubunda düşN A D l R NADÎ (Arkası sahife 2, sütnn 5 te)] JArkası Sa. 3, sütun i te) Şark cephesinde Ruslar Orel etrafında 30 piyade ve 13 zırhlı tümenîe taarruzlarma devam ediyorlar Ankara 30 (Telefonla) Tecaî tari. kati mensublannın muhakemelerine devam edildi. Nümune hastanesi sinir mütehassısı Dr Hüsnü Yusuf Sanbaş, 1926 senesinde Ziraat mektebînde okuduğu sırada da bir sinir buhranı geçirdıği anlaşılan Kemal Pilâvoğlunun ruhî vaSabık Macar Başvekili Kallay ziyetinin tetkiki için hiç olmazsa üç ıladet gazetesinin Bern muhabirinin bi] hafta müşahede altında kalmaslna lüdirdiğine göre, icab ettiği zaman Macar ium gösterdi. Mahkemenin kararile Kekıt'alarımn Balkanlarda ttalyan kıt'ala mal Pilâvoğlu İstanbul Adlî Tıb ır.ües. rınm yerini tutması lâzım geldiğini Al sesesine sevkedilmiştir. manların Budapeşteye kafî bir lisanla NewYork 30 (a.a.) General E : sen sedilmiş olduğunu bildirmektedir. Halifesi Ramazan, eskî halife Hasan bildirdiklerine dair Berne'e bazı haberler Mussolini istifa etmemiştir. Kendisi bir ve mevkuflardan diğer Hasan 50 şer li hower umumî karargâhmdan gönderdiği lelmiştir. ra kefaletle tahliye edildiler. Muhake ıir telgrafta bir harb muhabiri, Musso. hükumet darbesUe devnlmiştır. Jaşist ininin Rcmada bir otel odasında hap meclisinde gürültülü olan büyük bir celme 19 agustosa kaldı. seden sonra Mussolini ıle Kral arasında geçen sözler yüzünden siidetlı bir m ü . nakaşa çıkmıştır. Duçe, Hitlerin Sovyct. lere karşı durmak ve Balkanlarda da t u . tunmak zorunda bulunması itibarile italyanlara da fazla yardım edemiyeceğini bildirmekteydi. Bunun üzerine Duçe 1 talyanlarm Faşizmi muhafaza etmek için dövüşmeğe devam edeceklerini ilân etmiştir. Bu sözler üzerine Kral ayağa kalkmış ve Kral olmak itibarıle Mussolininin sözlerine tahammül edem^ve. ceğini ve İtalyada Mussolıninin değil, kendisinin icrayi saltanat.ettiğini söy!emiştir. Mussolini de ayağa. kalkarak Kra\m emrine karşı protesto eder gibi göLondra 30 (Radyo) Mr. Roosevelt, rünmuş, fakat tam bu sırada 8 general Mussolini, her hangi taraisız memlekete ellerinde rovelver olarak igeri gırmışler ıltica ederse, bu memleketin onu kabul ve Mussolininin etrafını alarak dışarı çıîtmemesi lâzım geldiğini ihtar etmiş, karmışlar ve bir ctelin oda^ına bapset. oyle bir memleket Mussoliniyi kabul emişlerdır. | j . ^, '{ lerse ona karşı tedbir alınacagını söyemiştir. İngiltere hükumeti Rooseveltin Hitlerden Mussoliniye hedive ıu beyanatmı teyid etmistir. Führerin umumî karargâhı 30 (EP.l Führer Duçenin 60 ıncı rtönum jılı raüPapanın fngiiiz kiliselerine napebetile kendisine bir hadiye aondeıhediyesi miştir. Nitsche'nin bütün eserler nıa Londra 30 (Radyo) Papa, Londrahufusî surette hazırlatılmış cildler haski müraessilı vasıtasîle, Mihver taralınde ihtiva eden ve Hıtların samımî ıtndan tahrib olunan kiliselerın tamihafıle bezenen bu hedo'e italyıda DUÎUine yardım olmak üzere 10,000 tngıliz nan Alman hava Mareşalı Kesserling taDün jübileleri yaptlan ilk dişçi mektebi mezunlan lirası teberru ettiğini t>ildirmi§tirf ^ «Yazısı 3 ün«ü sahifemizde) rafından Duçe'ye verilmlştir. Bir harb muhabirine göre Mussolini istifa etmemiş, Kralın huzurundaıı tabancah 8 General tarafından çıkarılarak bir otele hapsolunımış . Mııssolim'nin hiç bir tarafsız memlekete kabul edilmemesiilânedildi! Birjhtar! Diş Tabibleri Dün büyük bir jübile yaptılar