22 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İç Hastahkları Kliniği ÇIKMIŞTIR. Müellifi: Pr. Dr. a. Vandamarus Müterclmi: Ord. Pr. F. Kerim Gökay Pr. Sadi Irmak Çlkaran: TIB TALEBE CEMİYETİ Sahife: 850, Flaü: 850 Satlş yeri: Beyandda Milliyet, İstanbul ve Mazlum Kitabevl 16 Postane C. İstanbul Taşra siparişleri kabul edilir. VII ı umhuri c KomitttlAşkı Fevkalâde m e r ^ ^ jBrecanlı btiyük mİMrom Yazan: M U K S PTSERTOĞLU Bugün çıktl, bütüırBMb^larda araylnlz. Fİaü:y^ Neşreden: SelâmAflMfta KitabeviAnkara caddesi i p R İ^ İstanbul. m 1 DOUI ' Telgraf ve mektub adreşi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti : 24298. İdare va Matbaa kısmı 2429924290 İSTANBUL CAĞALOĞLU 22 T8mmilZ 1943 ^ ]\eden g a yılın yedi nisanında Mussolini Şark cephesine giderek Hitlere karargâhında DÜsafir olmuştu. Üç buçuk aylık bir, ara ile Führer'in bu ziyarete karşılık verdiğini görüyoruz. Avrupa kalesinin iki yandan ateşler içinde kaldığı bir sırada. her bakımdan çok mes'uliyetli bir yük altında vazife gören devlet şeflerinin karşılıkh nezaket ziyaretleri yapabüeceğini kimse hatırından geçirenıiyeceği için bu son görüşme türlü tefsirlere yol açacaktır. Şimdiden harekete geçen Mihver kaynakları, büyük hâdiseler arifesinde olduğumuzdan, Duçe ile Führer'in harbo dair bir kaç gün içinde mahiyetini öğreneceğimiz kesin kararlara vardığından bahsederek ortahkta bir merak havası yaratmağa çahşıyorlar. Bu dakikaya kadar elimize gehniyen Detnokrasi tefsirleri, her halde Mihverinkilerc nazaran ters bir türküniin nağmelerini dinletmek isteyecektir. Belki İtalyada maneviyat çok bozulduğu için Hitler'in arkadaşına cesaret aşilamağa gittiği soylenecek, belki de çareshlik içinde Mussolini'nin Führer'e başvurduğıı ileri sürülecektir. İkisi de taraflı kaynaklarm malı olan bu tefsirlerden birinden birini seçmek zorunda isek beklemekten başka yapa cak işimiz yok demektir. Kendi kafamızla düşünmeği daha uygun buluyorsak taraflı iddialan bir kalemde çizerek, hükUmlerimizi doğrudan doğruya hâdiselere göre ayarlatnağa gayret etmeliyiz. Üç buçuk ay önce Mihver şefleri Şark cephesinde buluştuğu zaman, Sovyet o r . dusunun Alnıanları bir arallk buhranlı duruma sokan kış taarruzları yeni bit miş bulunuyordu Afrika muharebesi de Mihver için çok nazik bir safhaya girmişti. O mülâkattan sonra Mihver cepheslgüsterdiği faalijret askerî «hnftkta» ziyade diplomatik oldu. Avrupada Mihverle işbirliği eden bütün hükumet şef Jeri birer birer Şark cephesindeki umuınî karargâha giderek Hitler'le görüsliilcr. Afrikadaki Mihver stratejisSnin Avrupa müdafaa sisteraini kolaylaştırmak maksadile güdülen bir geciktirme, bir vakit kazanma hareketi olduğn gorüldü. Mihverin artık taamızdan müdafaaya çekildiği söylendi, hattâ bu devletlerin bundan böyle hareket serbestliğini bütün bütün elden kaçırdlğı iddia edildi. Yalnız Anglo Saksonlar, son koz olarak Alman ordusunun üçüncü bir yaz taarruzuna daha başvurarağını umuyorlardı. Bu manzara üç ay kadar böylece sürüp gitti. İmdi, iki haftadanberi manzara değişmiştir. Şarkta, Kursk civarında başlayan şiddetli çarpışmalar bütün cepheye yayılmış, iki taraf yıkıcı, yıpratıcı bir ateşin içine atılmıştır. Bizerte'de birinci safhası sona eren Afrika muharebesi Sicilyaya sıçramış, Avrupada açılması o kadar özlenen ikinci cephenin anahtaruıı kurcalağa başlamıştır. i Soldakl resfan Pantelleria adasında liman tesisleri ve gemilerin nasd altflst edildiğrai göster mektedtr Sagda yeniden teslhn olan İtalyan askerleri eraklı bir dava Ticaî tarikatçılarının muhakemesine dün Ankarada başlandı Şeyh Kemal Pilâvoğln nereden ilham aldığnu anlatıyor Müridler kendisine peygamker itibarı gösteriyerlarMişl» Gl. Giraud Londrada büyük alâka ile karşılandı Londra 21 (a.a.) Bugün öğleden sonra General Giraud, Buckingham sarayında Kral George taraflndan» kabul edilmiş ve uzun müddet huzurunda kalcnlştır. General Giraud bundan evvel hükümdarın şimal Afrikayı ziyareti esnasmda kendisile görüşmüştü. Bu sabah askerî geçid resminden sonra General Giraud Harbiye Nazırı Sir James Grigg tarafmdan Harbiye Nazırlığl binasmda kabul edümiştir. Mumaileyh Başvekâlet dairesinde M. Churohill İle öğle yemeğini yemiş ve sonra Hava Nazjn Sir ArchibaM Sinclair ile Amrallık Birinci Lordu Alexander"i ziyaret etmiştir. Ankara 21 (Telefonla) Ticaî tarikinin başı Kemal Pilâvoğlu ile bu tarikate intisab ederek âyinler yapmaktan suçlu 26 kişinın muhakemesine bu sabah Ankara birincl asliye ceza mahkemesinde başlandı. Duruşmaya öğleden sonra da geç vakts kadar devam olundu. Açık renk şık bir yazlık elbise giymlş olan ve genc yaşta bulunan Kemal Pilâvoğlu ile müridlerinden ikisi mevkuftu. Usulen hüviyeti sonıldu. Hukuk Fakültesdnin üçüncü sınıfma kadar okuduğunu soyledi ve tarıkate nasıl atıldığma dair olan suallerin cevablannı evvelce zabıtada ve sorğu hâkımliğinde vermiş olduğu cihetle ilâve edecek bir sözü olmadığmı, bunların okunmasını soyledi. General Eisenhower Amerikan Umum Şeyh, tarikatini nasıl k u r m u ş ? Karargâhı 21 (a.a.) Fasll suvariler Buifadelere nazaran, Kemal Pilâv. Jgırafından desteklenen Kanada ve Ame(Arkası sahife % «ütun 1 de) rikan kuvvetlerj 45 kllometrelik bir yürüyüşten sonra Enna'yı ellerine geçirmişlerdir. Mihver kuvvetleri Enna bölgesinde artçılarını savaşa sürmüşlerdir. Bu savaşm Messina istikametina doğru çekilen düşmanuı küllî kuvvetlerine vakit kazandlrmak için yapıldığı tahmin edllmektedlr. Enna'ya çekilen Mihver kuvvetlerl arasında iki zırhll tümen bulunmaktadlr. Enna yolundaki dağlık bölgelerde yapılan temizleTıe harekâtında Faslı süvarlerin çoK büyük hizmetleri görülmüştür. Bu şehrin almması ile, Müttefikler Slcilyayı ikiye bölerek Katanya Enna hattmm cenubunda ve Enna Agrigento hattının da cenub batlslnda bulunan bütün arazinin kontrolunu da temin etmiş bulunmaktadırlar. Enna, Amerikan kuvvetlerinin çı(Arkası sahife 3. sütun 2 de) Romanm bombardımanına dair merakh bir resim; şehlrde hiç bomba atılroıyan kısunlar: 1 Sen Piyer kilisesi ve Vatikan sarayı, 2 Meşhur Sent Anj kulesi Sicilyada dün Enna şehri zaptedildi Bu harekâtta Faslı süvarilerin büyük hizmeti oldu Kataniamn arkasına paraşütçüler indirildi Şark cephesinden resimler: Büyük tanklar himayesinde hüeuma kalkan Rus piyadeleri Montreux günü Harb gelişiminin bu manzarası, iki Mihver şefinin bir daha karsı karşiya gelip görüşmelerini lüzumlu kılacak bir değerdedir. Yalnız, bir takjm mechullerin bizde lyice aydınlanmadığına dikkat etmeliyiz: Şark cephesindeki savaşlann mahiyeti nedir? Bugün cepheye boydan boya tngiltere Fıansız Kurtuluş ateş veren çırayı kim parlattı? Hâlâ inKomitesini tanıyacak mı? kişaf edemiyen, muvaKak olamamış bir Londra 21 (a.a.) Dün Avam kamaAlman taarruzu mu seyrediyoruz? rasında, Fransız Millî Kurtuluş KomiYoksa cenubda İtalyayı, şarkta da Altesinin Britanya hükumetl taraflndan man ordusunun göbeğini hedef tutmakresmen tanmıp tanınmıyacağı hakkında ta iken vaktinde sezilmiş ve Alman tasorulan b i r suale Hariciya Nazırı Mr. Brruzile sürpriz kıymeti ortadan kaldıEden şu cevabı vermiştir: rılmış bir Müttefık kıskacile mi karşı cHükumet, bu komıtenin tanmması karşıyayız? meselesi hakkmda diğer müttefık hüİtiraf edelim ki askerlik bilginlerimiz kumetlerle istişarelerde bulunmaktadır. bu noktaları yazılaruıda yeter derecede Maamafih geçen hafta size izah ve teşaraştırmadılar. Onlara bakarsanız, Alrih etmiş olduğum esas dahilinde yani rnanlar şarkta her zamanki yaz taaramelî olarak Fransız kurtuluş komitesiruzlarına bu yıl daha da geç olarak başle Fransız topraklarlnı umumî surette lamışlar ve muvaffak olamamışlardır. alâkadar eden hususlar hakkında görüşSicilyaya karşl girişilen hareket başarı meler yapılmakta olduğunu söyliyebiliile biterse, ikinci cephe açılmiş sayılacaktır. Halbuki başka tarafsız memle nm.» ketlerde yazı yazan askerlik bilginleri arasında böyle düşünmiyenler de görülüyor. Gazette de Lausanne'm askerî muharriri Kurmay Albay Lecomte, daha Sicilya çıkarmasl yapılmadan önce yazdığı bir tetkik yazısinda, bu adayı Şarktaki 14 günlük muharebelerde Almanlar 45 bin esir aldılar. 4827 tank2344 tayyare ve 2201 top tahrib ettiler ^ Dün Eminönü Halkevinde bir tören yapıldı Londraya göre Hitler, Mussoliniden, mttnferid bir sulh yapmamağı kat'î surette taahhüd etmesini istemis siyas^bi^ buhrana da karşl koymak mecburiyetinde olduğu zannmı tevlid etmektedir. Baa şayialara nazaran siyasî İtalyan mahfîlleri, Müttefikler tarafından yapılmlş olan sulh teklifi hakkmda tamamlayıcı malumat almağa çalışmişlardır. Bu hal, bittabl Almanyada büyük bir endişe uyandırmıştır. Şu haîde (Arkası Sa. 3, sütun 4 te) Ruslar Noskovada bir «Hür Alman komitesi» vücude getirdiler Berlin 21 (a.a.) Alman orduları MontreuX zaferinin yılcıönümü dün yurdumuzun her tarafında ve şehrimizde canlı bir şekilde kutlanmış, büyük günün ehemmiyeti ve mahiyeti hakkında konferanslar verilmıştir. Eminönü Halkevinde birçok vatandaşların iştiraki ile yapıian merasime İstiklâl marşı ile başlanmıştır Marşı müteakıb söz alan Profesör Hıfzl Veldet (MontreuX) mevzulu çok güzel bir konferans vermiş, bu zaferin değerini anlatmıştır. Londra 21 (a.a.) Daily Express gazetesinm siyasî muharriri, Hitler İle Mussolini apasmda tam Romanın bombardlman edildiği gün yapılml? olan görüşme hakkında mütalealar yürüterek şöyle demektedir: «Bu mülâkat hakkmda bize gelmiş oProfesörün alkişlar arasında biten lan bütün haberler, Mussolinl'nin maruz (Arkası sahife 3. sütnn 4 de) bulunduğu askerî müşküllerden başka başkumandanlığının tebliği: Mius ve orta Donetz üzerinde düşman önemli tank ve piyade teşkilleri kullanarak müdafaa cephemiö yarmağa dün de beyhude yere çahşmıştır. Şiddetli hü(Arkası sahife 3. sütnn 3 te) Norveçin şimaline Sovyetlerin yaptığı bir cıkarma akim bırakıldı Berlin 21 (a.a.) Resnî: Düşman, 20 temmuz gecesi, kalm bir sis tabakasmdan faydalanarak oldukça önemli kuvvetlerle şimal Norveç kıyıslnda Vardoe yakminda bir noktaya çıkarma yapmak istemiştir. Düşmanln bu teşebbüsü, sahilin müdafaasına iştirak eden bütün ordu, donanma ve hava birliklerinin ateşi karşısmda eriniştir. Diişman kayıblar vererek sis altında çe kilmek zorunda kalmıştır. Norveç sahilinde yapılan istihkâmlar Berlin 21 (T.P.) OUa Norveç sahilinde son büyük batarya mevziıne aid inşaat çalışmaları hitam bulmuştur Sa. 3. sütun, « p>l heyetimix Hitlerin nezdinde j • NADÎR NADİ (Arkası Sa. 3. sütnn 4 te) Topuzun Kısmeti Yazan: . Mahıtıud Yesari Maruf r o m a n c ı m ı z m b u güzel eserini b u g ü n tefrikaya b a ş ladık, üçüncü sahifemizde okuyunuz. Sicilya harbinden resimler: Hava meydanmda topyekun tahrib edilen İtalyan Uyyareleri Fotocraf. eeçenlerde Almanyayl ziyaret eden askerî heyetimizin Alman Devlet ŞeO Her Hitler tarahndan kabulü suasında alınmışty:. Fuhrerin solunda Orgeneral Toydemir görülmektedir,