21 Temmuz 1943 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Yüksek kalitç, gayet hassas ve artistik \ KADINveERKEK 18 ayar altm UNİVERSAL SAATLERİ GELMİŞTİR. Satlş yeri: EMİNÖNÜ MEYDANI AELON SAAT MAĞAZASI 20 nci yıl sayı: 6800 umhuri Daima bîrincillği zebarzed olan ARAY KANTASININ :i gene öğleye mahsustur. k ve içki listeleri asılıdır. İdare: Lokantanln bu derece inkişafım himaye eden kıymetli müşterllerine çükranlarlnl sunmayı en büyük vazife billr. ISTANBUL CAGALOGLÜ .. . ,. n Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posfa kutusu: Istanbul No. 246 LBrŞ3l11D& 2 1 I ©ITIITHJZ 1 9 4 3 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeü : 24298. İdare ve Matbaa Incmı 2429924290 Suçîu, bütün sahtekârlığı Fuad Babana yüklemek istiyor Ağır başhlık gerek Ekrem II I davası dün baş Için Kat'i Savaşlar Oluyor UYDURMA VESİKALAR Hükumetimizin İspanya işindeki bitaraflığı dolayısile, hukuki tedbirlerden ibaretniş! Nontreux zaferinin yıldonumu Ankara 20 (R. G.) Bugün Montreux'de kazanılan zaferin 7 nci yüdönümüdür. 1936 senesi temmuzun 20 sinde saat 22 de Montreux'de imzalanan mukavele, Botazlar üzerindekl kat'î Türk hâkimiyetini temin etmiş ve imzadan 14 saat sonra 21 temmuz saat 12 de şanlı Türk ordusu Bo^azlann işgalini tamamlamiştı. 24 temmuz 1924 te imzalanmış olan (Arkasî sahife 3. sütun 4 de) Dün radyo ile nakledilen resimlerden: Roma bombardunanı esnasında büyük demlryolu istasyonu ve civan yanıyor' âdiselerin son günlerde tutturduğu hızlı yurıiyüşe bakan bazl flkra muharriri arkadaşlar, şimdiden harbi bitmis farzediyorlarmlş. İçlerinde bu hususta bahse tutuştuklarını gazeteyc yazanlar bile var. Önümuzdeki yılbasuıa kadar Avrupada top tiifek sesi kalmıyacağuu iddia ederek, dedikleri eıkmazsa, bahse girenlere ziyafet adıyorlar. Dünya mukadderatınıa bahis mevzuu olduğu çok gergin ve çetin bir devirde, yarı şaka da olsa, bir at yarışı seyredercesine etrafı briyle gulümser bakışlarla seyretmeğe sakıa alışraamalıyız. Bu harbdc biz muharib bir miUet olmadığımız halde, geçenlerde Mecliste, iki tarafın da anahtarlannı cebimizde sajdığı için ordunun kısmen terfaisini teklif eden meb'usa ne cevab verildiğini unutmıyalım. Hâdiselerin dış görünüşüne göre İtalya fazla dayanacağa beıızemij or. Olabilir ki kısa bir zamanda bu millet harb dışı cdiLsin. Bununla beraber tarihinin en giiç imühanile karşı karşıya bula. nan bir devlet hakkmda dış manzara Ekrem König'in Avrupadan getirildiği zaman şehrimizde allnmış resimlcrinden lara bakarak hükiim vermek hafiflik Ankara 20 (Telefonla) Ekrem olur. İtalya ile dövüşen milletlerin Hamdi (Konig) Bakanın muhakemesi(şöyle olacak, böyle yapılacak') demek ne bugun saat 14 te Ağlrcezada başlanen tabiî bir bakkıdır. Fakat fcu husus dı. Mahkeme heyeti Reşad Bayramoğta herhangi bir tahmine kalkan taraf lunun reisliğinde Ali Karacan ve Ossız millet ferdleri, en uzak ihtimallere man Selcuktan müteşekkildi. Iddia mevkadar kılı kırk yannak zorunda bulun kiinde Zihni Betil bulunuyordu. Kaladuklarını hatırdan çıkarmamalıdırlar. balık bir meraklı kütlesi Ankarada üç Harbin dış manzarasile iç gelişi gün süren boğucu slcağa rağmen salomini denk yiirüyor farzetsek ve ezid nu doldurmuştu. Ankaradaki ecnebi Müttefik baskısı altında İtalvanm silâ gazetecilerden Tass ajansının mümessibı elden bıraktığını, yahud adım adım lile, Stenosu da muhakemeyi takıbe geBerlm 20 (a.a.) Alman orduları Başdövüştüğü balde harb dışı edildiğini lenler arasında idi. Suçlunun huviyeti farzetsek, hattâ arkasından Almanya usulen tesbit edildi. Ekrem Hamdi, soy komutanlığmın teblıği: nın da kısa zamanda çokeceğiri farzet adı Bakan, babası Mahmud Hamdi, an Sovyetler tarafından Şark cephesinde sek bile, bununla sulba kavuşulmuş o . nesı Didar. 1891 yılınln ikıncıkânunu yapılan taarruz, hava kuvvetlerıle desteklenen Alman kıt'alarının mukavemeti lacak mıdır? nun ikinci günü İstanbulda doğduğunu, İçinde yaşadığımız harbin en korkunc fakat mensub olduğu allenin aslen karşısında akım kalmıştır. 560 duşman iankı tahrib edilmiştir. tarah işte bu sualin içinde sakhdır. Nevrokoplu olduğunu, iki çocuğu buKuban koprübajı kesiminde Sovyetler Mîlletler, bugün şu toprak parçası, lunduğunu, liseyi bitirdiğini, sabıkası bu somiirge köşesi uğrunda dövüşmü olmadığlnı söyledi. Kararname okundu. tarafından Krimskaya'nın batısında dağ yorlar. Bütün bir dünyanın yeniden kuİspanyol hükumetçilerins teslim ettl mevzilerıne karşı Sovyetlerin yaptıkları ruluşu bahis mevzuudur. Unutmamah :i tayyareleri Türkiye tarafından sipa hücumlar akım kalmıştır. Muharebeye dir ki, ne kadar sert olursa olsun har riş olunmuş göstermek maksadile sah yeni takviye kuvvetleri suren duşman bin gene kendine mahsus bir nizamı te evrakı tanzım ve kullanmakla suç Mıus ve orta Donetz kesımlermde huvardır. Yarm o nizam herhangi bir lu idi ve Türk ceza kanununun 339 un cumlarını tekrarlamış ise de çetin mutaraf aleyhine yıkıldığı zaman ne olacu maddesi delâletile 342 nci maddesi harebeler netıcesınde puskürtülmüştür. cak? Yıllardanberi ıztırab içinde çırp1 nin birinci flkrasına göre duruşması Bielgorod kesımmde dı;,manm mevnan, sinirler{ bozulmuş, aç, sefil, türlü yapılmak üzere sorgu hâkiml'ğince a ziî hucumlarmdan başka bır şey olmaitilmiş hislerin tesiri altında marazî bir ğırcezaya verilmişti. mıştır. Buna mukabil Orel bolgesmde dinamizmle adaleleri gerilmiş milyonşiddetli müdafaa muharebeleri cereyan Suçlunun ifadesi luk kütleleri kim inzibat altında tutaetmektedir. Bazı yerlerde Sovyet kuv Ekrem Hamdiye ne diyeceği sorulcak? Başlıca Müttefikler arasında buvetleri şiddetli karşı hücumlarla geri du. Sorgu hâkimliğine verdiğj mufassal gün belli edilmiyen bircok anlaşamapüskürtülmüşlerdir. ifadelerinin okunmasınl rica etti. İfamazhkların, rekabet yarışlannın o anCephenin başka kesimlerinde Alman delerinin başında König lâkabınm da patlak vermiyeceğini nereden bilikıt'aları şiddetli muharebeler vermişler kendisine gazeteler tarafından tc.kıldıyoruz? En büyük hata, bizde birçok ğını, kendisinln hiç kullanmadığım ve ve düşmanm büyük piyade ve tank teşkimselerin bir taraf çöküvermekle or(Arkaa tablfe t sfitım 1 de) (Arkasî sahife 3. süton 3 te) talığa hemen ferahlık gelece&ini sanmalanndadır. Bu harbin iktısadî, içömal çok derin, çok karışık sebeblere dayandığını bir türlü zdhnimizde tutmak istemiyoruz. Muhariblerce başvurulabilecek silâhlan sadece cephelerde anyoruz. Unutuyoruz ki bu harb diplomatik bir sürprizle başlanmtı. 1939 ağustosunun 22 nci günü, yirmi dört saat içinde Rusya ile Almanya arasında bir anlaşma imzalanabileceğini yeryüzünde kaç kişi tahmin ediyordu? Bugün muharib devlet merkezlerinde yapılan diplomatik çalişmalara dair hangimiz ne biliyoruz? Dövüşen milletlerin dayanma gücü hakkında da kesin hükümlere vannamalıyız. Harb gidişini olduğundan da iyi bulan İngiliz Başvekili Churchiil, evvelki gün (o kadar memnunum ki Kendisine cgangster» lâkabı takılan âdeta korkuyorum) demekle düsünce Fahreddın Çetm; evvelki gün tstanbul ve mütalealarda ihtiyatlı hulunmak lüCeza ve Tevkif Evinden jandarma muzumuna dair ne güzel bir ders verihafazasmda gonderildiği Beyoğlundan yordu. kaçmış ve tekrar yakalanmıştı. HâdiseNADİR NADİ nin başka şekilde cereyan ettiği anlaşıl(Arkasî Sahife 3. sfitnn 1 de) mış, Fahreddin Çetin aleyhine jandarmaları yakışık almaz yerlerde dolaştır• a suretıle kandırıp kaçmaktan, janmk darma Ali Rıza ile Hamza aleyhlerine de kaçmayı bu suretle kolaylaştırmaktan Müddeiumumilikçe dâvalar açılmış ve dün akşama doğru her üçü meşhud suç olarak nöbetçi İstanbul üçüncü Asliyeceza mahkemesine yollantnıştır. Yazan: Orta Sicilyada Müttefikler ilerliyor Kataniada Almanlar karşı taarruzları yapıyorlar müdafaaya hazırlandı Şark cephesinde Nihver adaıun şimalinde Almanlar cephe boyunca bütün Sovyet taarruzlarının büyük kayıblarla püskürtüldüğünü bildiriyorlar TÜRKÎYE^ Cezayir 20 (a.a.) Müttefülerin şimal Afrikadaki umumî karargâhmln tebliği: Amerikan kıt'aları, Sicüya cephesinin merkez ve batı kesdmlerinde ileri hareketlerine devam etmişlerdir. Batlda duşman pek hafif bir mukavemet göstermektedir. Burada yüz'erce İtalyan teslim oknuştur. Ne çevrümiştir, ne de korkuyor! Nevyork Taymis gazetesinin bize dair mühim bir makalesi Alman sulbayları tarafından kumanda edilmekte olan klt'aların yerlerini değiştirmiş olduklarmı gösteren bir çok alâmetler mevcuddur. Pek mühim bir hedef olan Caltanistta'nn Amerıkalılar tarafından zaptedilmlş olduğu şimdi ifşa olunabilir. Porto Empsdocle de elimizde bulunmaktadır. Kanada klt'alan, ileri hareketleri esnasında şiddetli bir mukavemete uğramışlarsa da gene İlerlemege devam etmişlerdir. Duşman, Katania'yı kurtarmak için ümidsiz gayretler sarfebnektedir. Buradaki mevziler, kaynakları batıda bulunan ve Katania ovasını katetmekte olan nehirlerîn himayesi altlnda bulunmaktadır. Duşman, ağır kayıblara uğramış(Arkası sahife 3, sütnn 2 de) •Hitlcr ve Mussolini'nin bir arada alkımış resimlerinden Mahpus mu, film mi çevirigor Gangster Fahredditıin yeni marifetleri Hapisaneden kaçan suçlu 6 aya. kaçma tüsünün temeli atıldı sına yardım eden jandarma Ali Rıza bir sene ve Hamza 10 aya mahkum oldular NewYork 20 (a.a.) NewYork Tımes gazetesi diyor ki: cTürkiye bugünkü askerî durumu objektif bir tarzda gören tek tarafsız memlekettir. İsviçre ve İsveç 'bakışlanm Avrupaya çevirmeğe cesaret edemiyor. Mıhverin ağına kapılmış olan tspanya ise ancak işine gelen tarafı görebiliyor. Fakat Turkıye ne çevrilmiştir, ne de korkuyor ve Avrupa kıt'asına tereddüdsüz bir nazarla bakıyor. Bundan dolayı Ankaranın Sicilya istilâsını harbin gerçek bir dönüm noktası olarak gönnesıni biz NewYork, 20 (a.a.) Vaşingtonobjektîî ve müstakü bir hüküm sayadaki askerî eksperler, General Eisenbüiriz.» hower'ın ne zaman olursa olsun nefsi Italyayı istilâ edebilecek bir rnevkide olduğunu beyan etmektedirler. Akdeniz seferinin stratejisi ihtimal böyle bir hareketin icrasma lüzum göstermez. Fakat bu hareketin her an yapılabileceğı muAnkara 20 (Telefonla) Büyük Mil hakkaktır. Müttefikler hava üstünlüğület Meclisince meslekî ve teknik okul ne sahib olduklarmdan İtalya yarım adalar açılması hakkındaki kanunla ka sma asker çıkarılması, Sicilyaya asker bul edilen programın tatblkatından o çıkarılmasmdan ziyade müşkülâta malarak dün de, Ankarada yapılacak olan ruz kalmıyacaktır. Sahillerdeki İtalyan Yeni ihtimaller Hitler'le Mussolini Italyada buluştular Berttn askeri mahfilleri Müttefiklerin yakın«Diişman Sicilyaya çıkmca taarruz' da ana İtalyaya ihrac etmenin mi? yoksa şimdi 10 tümenîerini yapmaları umuluyor imha etmenin mi mühim olduğu yakmda görülecektir» diyor Berlin 20 (T.P.) Führer'in Umumî bu mülâkatm en yakın zamanda tesîrleKarargâhından bildirildiğine göre, pa rinin görüleceğini söylemektedirler. zartesi günü Hitler ve Mussolini yukarı Mihverin harbi sevk ve idare ediş tarItalyada bir şehirde buluşmuşlar ve as zının şimdiye kadar şark cephesinde tatkerî meseleler hakkmda görüşmüşlerdir. bik ettigi hırpalama ve aşmdırma tabiyesi bundan sonra Sicilyada da tatbik Berlinde mütalealar Berlin 20 (T.P.) Reich hükumet edüecektir. îngiliz ve Amerikalıların ismerkezinin askerî ve siyasî mahfilleri tilâsmm birinci salhasının nasıl muvafFührer'in Mussolini ile bir ttalyan şeh fak olduğu meselesini şimdi ınceleştirrinde buluşmasma gayet mühinfi bir hâ mek faydasızdır. (Arkasî sahife 3, sütnn 1 d (Arkasî sahife 3, sütun 3 te) dise nazarile bakmakta ve hiç şüphesiz Erkek San'at Ensti Topuzun Kısmeti Mahmsıd Yesari Yeni romanımızı neşre yaıın başlıyoruz. Erkek San'at Enstitüsü esas yaplslnın temeli, Maarif Vekilimiz Hasan Âli Yücel tarafından saat 10,30 da Gazi Terbiye Enstitüsünün arkaslndaki aianda yapılmıştir. Bu törende Maarif Vekilliği müsteşarlarile talim ve terbiye heyeti feisi ve Vekillik ileri gelenleri hazır bulunmuşlardır. Hasan Âli bu münasebetle bir söylev vererek okulun ga yesini ve müstakbel çalışma şekillerini izah eylemiştir. Zevk ve safa fasılları! Davaya gore; Fahreddin Çetin, geçende Zambo Janısoğlu isimli biri aleyhine Beyoğlu üçüncü Sulh Hukuk mahkemesinde alacak davası açıp evvelki gün (Arkan Sa. 3, sütun | tel Gl. Giraud Londraya geldi Londra 20 (a.a.) General Giraud bugün Kanadadan İngiltereye gelmiştir. Harbiye Nazırı Sir James Brıgg bu akşam General Giraud'nun şerefıne bir aksam yemegl vermiştir. Ankarada yapılan atletizm müsabakalanndan intıbalar: Başvekilimiz birincilere mükafatlannı veryor, ^ampiyoaumuz Ömer Besim Ko şalay ^r:f '.v^i isin eski Fahreddin Çetin diinkü muhakeme esnasında