22 Aralık 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

22 Birtnclkânun 1942 CUMHURIYET L E R Mühim siyasî inkişaflar aştanbaşa işgal altına ahnmış olduğu için siyasî varlığ büsbülün ortadan kalknnş gibi görünen Fransa namına, Fransız hakimiyeti hesabına neyi temsil ettiği belli olmıyan Laval, Mihver devletlerinin en bellibaşlı ricalile konuşmakta ve Italya Hariciye Nazırı Kont Ciano'nun da iştirak ettiği toplantılarda bir takım hazırlıklaıla meşgul olmaktadır. Bu hâdisenin vukuu sırasmda İspanya Hariciye Nazırı General Jordana da Portekuin baş şehri Lizbona gitmiş ve oıada bir takım siyasî konuşmalarla meşgul olmağa başlamıştır. Laval'in mesleği malumdur. Fransamn nıtıkaddcratını Almanyaya bağlamak, Fransa ile Almanya arasında sıkı bir işbiıliği vücude getirmek, Fransayı yeni nizaın çeıçevesi içinde yaşatarak onun ]\lihver zaferine yardım etmesıni temin etmcktir. Laval, daha geçenlerde, Mihverin iaferıne taraftar olduğunu anlatmış, Avrupa ve Avıupahlık menfaatlennin bunu icab ettirdiğini izah etmişti. O halde onun son seyahat ve temaslaıile, bu telâkkileri arasında sıkı bir münasebet bulunmak • icab etler Bellu Laval Fransa ile Mihver arasındakı davalan halletmek, Fransa ile M'hver arasında jeni bir anlaşmanın temcllerini ainıak, belki Fıansa ile Miiıver arasında bir andlaşnıa japmak ister. Bu bakıından onun yaptığı son temaslar dikkate dcğer inkişaflar doğurabilir. Bu inkişafların asgarisile uğraşmaktaasa azamî hedefile meşgul olnıak daha doğru olur. Bu inkişafların en ilerisi ise, Fransayı Mihver devietleri safında haroe »üüklemektir. Fakat Laval'in bunu yapması içiıı iki amilin bir araya gebnesi lâzinıdır. Birincisi, Mihver devletlerinin Fransayı yeniden silâhlamağa razı olacak derecede Fransızlaıa İtimad gösttnneleri, ikincisi, Fransız milletinin Laval sıyasetini beninısiyerek onunla birlikte hareket edeceğini belirtmesi. Halbuki bu iki amil de henüz olgunlaşmamış bir durumdadır. Yanı ne Mihverin Fıansaya tam bir itimad gösterecek vaziyette olduğunu süylemeğe, ne de Fransızların Laval jiyaseti etıafnda birieşik bir kütle teşkil ettiklerini iddiaya imkân yoktur. Gerçi bir meınleketin askerî isgal alüııda bulunması, o memleket halkına bir çok şcyler yükliyebilir. Fakat onu istemeaiği bir harbe sürükliyeceğini sanmak çok yanlış olur. Fransız oıiUetın>nse, eski mütlcfikleıile havbe sürük'enrr.ek islediği zannını veıecek bir enurer.iıı göze çarpmadığını söylemek. zanucderiz ki bir mübalâğa teşkil etmez. Gerçi Fıansada, bilhassa Alman istiUs:n<îan sonra bir takım faşist teşekkülleria vücud bulduğu gbrülnıüştür, fakat bu teşekküllerin Fıansada kök saUığı ve Fransız halkı tarafmdan beuiınsendiği söylenemez. Bu yüzden Mihverle Fransa aıasındaki muııasebctlcre hâkim olnıak üzere gösterdiğimiz iki amilin tesiri devam etmektedir. Ve iki am'iin tfsirini kaldırmak sııası da kolay kolay hulul econıez. İspanya Hariciye Nazırınm Portekiz hükumeti erkunilc yaptığı tema*!ara gelince; bunların İbeıya yarımadasmda sul hu korumağa matuf olduğunda şüphe yoktur. Ötedenberi hüküm süren ve yanlış olmpdığı da iddia edilebilecek olan bir görüşe göre ispanya Mihvere kaiı'dığı takdirde Portokizin de Müttefiklere katılncağı ve böylece harbin bütün İberya yarımadasını kaplıyacağıdır. İbeıyahlar da bunu bildikleri için aralarında anlaşmak ve yanmadalarını harbden koıumak istiyorlar. Lizbon mülâkatuıın da hedeü budur. Bununla beraber bütün bu temas ve müzakerelerin içyüzü henüz tamaruile aıılaşılmamıştır ve onun için hâdiselerin seyrini takib etmek gerektir. Tlcaret ve İktısad Vekilkrinin Ege bcîgssîndeh: tetkikleri İzmir 21 (Telefonla) Ticaret Veküi Dr. Eehçet TJz Bayramda Tanm Sa::5 Kooperatifleri Birliğinin yeni mahsul zeytinyağlarından aynen aimaoak yüzde 15 muarnele vergisine tekabül eden takriben 10 bin ton zeytinyağm toplanması, sevk ve depo edilnıesine nıüteallik Işleri tetkik etmiştir. Ticaret Vekili, İktısad Vekili Sırn Day'ı Efeste karşılamış, beraberce Kuşadasma giderek Kooperatifler Birliğinin fabrikasmı gezmişlerdir. Bundan sonra iki vekil İzınire dönmüşlerdir. Eurcdan Ayvalığa giden Ticaret Vekili yağ fabrikatorları ve müstahsillerinln bir toplantısında bulunmuş ve akşam İzmire dönmüştür. Vekil yarın Ticaret Odasmda tüccar. larla bir konuşma yapacaktır. İktısad Vekili Sırrı Day, dün ve bugün vali ile birlikte Vekâletıni alâkadar eden meseleleri. kömür ve pamuklu tevziatı işlerini tetkik etmişür. İhtiyacı karşüamak için İzmire ilk partide 4 bin ton kok kömürü, müesseselerin lhtiyacı için de bir vapur maden kömüriinün şehrir.ıize getirilmesi zaruri görülmüş:ür. İktısad Vekıli vali ile birlikte Turyağ fabrıkasım da gezmiştir. Ticaret ve İktısad Vekilleri çarşamba günü Ankaraya gideceklerdir. Afrikada 1 (Baş tarafı 1 İnci sahifede) üslerine bir kaç defa taarruz etmişliğine ektir: '.erdir. Düşmana hissedilir hasar verdiStalingradm şimal batısmda, •Alrr.anlar rilmistir. Müttefikler Akdenizde 11 uçak bir tek kesimde 6 karşılık taarruzu yap kaybetmişlerdir. 3 Alman uçağı dönmışlardır. Bütün bu karşılık taarruzları memiştir. geri püskürtüimüştür. 400 düşman suTunus ve Cebelitarıkta bay ve eri öldürülmüştür. NewYork 21 (a.a.) Şimal AfrikaStalmgTadm cenub batısmda, bir Sovdaıı gelen telgraflar, Fransız kıt'alannın yet birliği takriben bir düşman piyade Tunusta Sus şehrinin 45 mil batısmda taburunu harb harici kılmıştır. Sovyet bulunan Penşon köyünü ele geçirdiklekuvvetleri bir kesimde, Alman karşıhk rini, düşmana ağır kayıblar verdirdıkletaarruzlarmı püskürtrr.üşlerdir. rini ve esir aldıklarım bildirmektedir. Don nehrinin orta mecrasında, kıt'aCezayir radyosu, sekizmci ordu öncülarımızm bir hücumu muvaffakıyetle neticelenmiştir. Almanlar kıt'alanmızın lerinin Sirte körfezi kıyüarına ulaştıklaiieri hareketini durudurmak teşebbüsün rını bildirmektedir. Lalinea'dan gelen haberlere göre, de bulunmuşlardır. Silâhlanmızın indirdikleri şiddetli darbeler neticesinde bü Cebelitarıkta mutad faaliyet devam etyük miktarda ganimet bırakarak çakü mekte ve büyük bir hava ve deniz hamek zorunda halmışlardır. Bir çok mes ıeketi yapılmak üzere hazırhklara dekun mahal zaptedilmiştir. 1300 Alman vam edilmektedir. Dün sabah buraya 14 öidürülmüş ve mühim miktarda ır.ülıim büyük uçak gelmiştir. Baska uçaklar demat tahrib edilmiştir. 90 top ve bir çok varolı clarak yere inmekte veya buradan muhtelif istikametlere havalanmakesir alınmıştır. Diğer bir kesimde kıt'alarımız bir tadır. Cebelitarıkta 28 ticaret geırisl ve düşman garnizonunu çember içine al bir çok büyük yolcu gemileri bulunmakmışlardır. Bir köy zaptedilmiş ve 380 tadır. düşman eri öldürülmüştür. Furious uçak gemisile Renown zırhlıMerkez cephesinde, kıt'alarımız mev s!, üç kruvazör ve bir çok muhriblerla zilerini sağlamlaştırmışlar ve taarruzl denizaltılardan mürekkeb bulunan İngiliz filosu harekete hazır bir halde buhareketlerine devam etmişlerdir. lunmakta ve Argus uçak gemisile takviRuslara göre Alman ye edilerek limanda yatmaktadır Bunkuvvetlerinin zayiatı dan başka filoya 2 kruvazörle 4 muhrib Moskova 21 (a.a.) Sovyet kuvvet daha ihihak etmiştir. leri orta Don batısmda yeniden Alman Afıikadaki Fransız ticaret kıt'alarmı sür'atle takibe devam ederek gemilerine el kondu 8000 düşman pskeri daha öldürmüşler ve Şimalî Afrikadaki Amerikan umumî böylece düşman kuv\retlerinin verdiği ölü sayısını 28.000 kişiye yükseltmişler karar?âhı 21 (a.a.) General Eisenhodir. Kızılorduüun üçüncü büyük kış ta wer, Müttefiklerin Afrikanın şimal ve arruzile çok yorgun clüşen Alman ordu batısmda bulunan bütün Fransız ticaret ları şimdi şimal batı istikametinde ve gemilerne el koymuş olduklarını ve Don nehrinin geniş bir dirsek çizdiği u bunlan şimalî AfrLkada iktısadî istikrarı zun bir cephe üzerinde tam ricat halinde muhafaza etmek için nakliyatta kullandıklarıru da haber vermiştir. Genera! bulunmaktadır. Stalingrad cenub batısmda Almanlar Eisenho\ver, bu gemilerin Dakar, CezaSovyet hatlarım yarmak için boş yere yir ve Oran'la diğer Fransız limanlarında bulunan gemiler olduğunu söylemişümidsiz gave'ler sarfetmektedirler. tir. Bu gemilerin sayısı hakkında maHususî tebliğ lumat yoktur. Tonajları tutarmın yükLondra 21 (a.a.) Dün gece Moskosek olduğu malumdur. vada neşredilen hususî tebliğe göre, Ruslar, dün merkez cephesinde ve Don nehrinde taarruzlarma devam etmişler ve 2030 kilometre derlnlikte ilerleyişler (Baş tarafı 1 inci sahifede) yapmışlardır. Almanlar, sür'atle cenub sıntısı 25 saniye sürmüş ve oldukça batıya çekilmektedir. Geri alınan 100 meskun yer arasında 10 şehir vardır şiddetli olmuştur. Hasar yoktur. Fatsa kazasile Kayseride de saat 17,05 Bunlardan ikisi Voronej Rostov demirte hasar ve zayiata sebebiyet vermiyen yolu hattı arasında bulunmaktadır. Hususî tebliğe göre, Rus taarruzu iki şiddetli yer sarsmtıları kaydedilmiştir. Zarada da saat 17,05 te şiddetli bir yer kol halinde inkişaf etmektedir. Birinci kol, Don nehrinin cenub istikametinde sarsıntısı olmuş, halk evlerden ve u65 kilorretrelik bir cephede, ikinci kol da mumî toplantı yerlerinde kapı ve penceBüyük Don dirseğinde Sarafimof İstika relerden sokağa fırlamıştır. Merkezde ve metinde ilerlemektedır. Bu iki Rus ko nahiyelerde hasar ve zayiat olmamıştır. Kandilli rasathanesinin tebliği lunun birleşmiş olmalan muhtemeldir. Kandilli Rasadhanesinden bildirilmişFakat bu tirleşmeyi teyid eden b;r haber yoktur. tir: Dün ikindi üzeri yaz saatile on yediyi Ruslar, derir. vadiler, yüksek tepeler arasında ve üzerinde kurulmuş olan ke beş dakika on beş saniye geçe cenub issıf Alman müdafaa hatlannı topçuları tikametinde çok şiddetli bir zelzele kaysayesinde yarmışlardır. Ruslar, Alman dedilmiştir. Merkez üstü İstanbuldan batarya mevzilerini o kadar iyi tespit G10 kilometre mesafede tahmin edil etmişti ki, Almanlar baraj ateşi açar aç mektedir. Merkez üstü bir şehre isabet etmişse maz cir çok top mevzilerini dertıal tahrib eylemişlerdir. Bunu müteakıb uzun zelzelenin çok hasar yaptığı muhakkakve beyaz elbiseler giymiş olan Rus as tır. keri buz tııtmuş olan Don nehrinı geçTıişlerdir. Bazı yerlerde Alman müdafaa mevzileri 16 kilometre derinlikte ve (Baş tarafı 1 inci sahifede) dört hattan müteşekkildi. Tipilere ve kar fırtır.aîarına rağmen takib harekâtı de îarmdan bir kaç saat evvel Amerikan vam ediyor. donanması kumandanı General WrıghtGeceyarısı neşrediîen mutad Rus teb in General Giraud yu kurtarmak emrini liğine göre. merkez cephesinde ve Sta almış olduğunu emn yevmide zikretJingradda da Rus taarruzları devam edi miştir, Elde mevcud hiç bir denizaltı yor. Almanlarm Sovyet müdafaa hatla bulunmadığından Sır Andrew Brown mın arasıadan geçmek için yaptıklan Cunningharn tarafmdan Wright'a bir ümidsiz gayretler boşa gitmiştir. Sta Ingiliz denisaltısı anyet olarak verillingradm cenub batısmda Rus'.ar de miştir. Bu denizaltı, Fransız sahili yakmmda General Giraud'nun muvasavamlı bir mukavemetle nazüerin ilerlelatını büdirecek olan işareti beklemiştir. 1 3 crine mâni oluyorlar. Wright diyor ki: Jîerkez cephesinde ve Veliki Lukide « Günlerce JU altinda çetin bir inİkinci derecede ccırcısmo'.ar olmuştur. tizar. Ancak geceleri hava teneffüs edebiliyorduls. İntizar, uzun sürdü. Nihayet işaret verildi. Den:ze daldık, limana vardık, deniz üstüne çıktık. Tamamıie gece olmuştu. Bize «Bekleyiniz» işareti verildi. İkinci bir işaret daha. €Her şey Ankara 21 (a.a.) Genelkurmay Baş yclunda» gece karanhğmda ortaya biı kam Mareşal Fevzi Çakmak kurban sandal çıktı. Sandalm içinde General ayramı münasebetile aldığı tebrik tel Giraud. oğlu ve bir kaç subay vardı. eraflarlle ordu ve şahsı hakkında bil Fransız kıyılannda mutlak bir sükunet diriîen İyi temennilere karşı teşekkür hükürn surüyordu. Sade dalgaların sanlerir.in İblâğına Anadolu Ajansmı tavsit dalla denızaltmm teknelerine çarpma2tm:şlerdir. sından çıkan hafif şınltı aksi duyuluyordu. Mihailoviç çeteleri zehirli Giraud ile arkadaşlan, denizaltıya gazle mi tehdid ediliyor? bindıler. Yeni bir işaret daha: «x de bir Londra 21 (a.a.) Yugoslavyadan deniz uçağı bekliyeceksiniz.> Tekrar degolen haberlere göre Almanlar Mihai nize daldık, limandan ayrıldık. Randevu loviç çetelerini zehirli gaz kuilanacak mahalline geldik. Hâlâ geceydi. Deniz larını söyliyerek tehdid etmektedirler. uçağı geldi ve denizaltımn yakınmda denize inöl. Fakat her sey birdenbirs (X) şuaının tatbikatı durdu. Çünkü ikinci bir uçak meydana NewYork 21 (a.a.) NewYorkta çıktı ve biz« yaklaşmağa başladı. Bu Rochester Üniversitesinde bir milyon deniz uçağı, 40 dakika volta vurdu. Nivolt'uk (X) şuaı cihazının 1 sonkânun ' hayet uzaklaştı. Derhai Giraud ile arka3943 den itibaren ki'llanılmağa basla j dr.şlan deniz uçağma atladılar ve ertesi nycağı bildirilmektedir. ' günü Aiikada karaya çıitılar.> (Baş tarafı 1 inci sahifede) (Başmakaleden devam) ölü bıraktıklarını, yüzlerce top, binlerce tüfek kaybettiklerini bildiriyordu. Şark cephesinden verilen tebliğlerdeki rakamlar, çok defa vasat bir okuyucunun ölçülerine tıpatıp uygun düşnıediği için onlardan müspet bir netice çıkarmağa çahşmak doğru olmaz. Şark cephesinde en şaşr.;..z jlçü. a' n^u vj;va voıllcn yerlerin adıdır. Londra ve Moskova kaynaklarına göre Rus taarruzu beklenildiği gibi gelişirse, Rostovv Almanlardan geri a'.ınabilecektir. Halbuki bu Bus taaıruzunu durdurrnak nıaksadile cenubdan ba^lıjan mukabü Alman taarruzu da müsaid bir şekilde inkişaf ettiği lakdirde. Don kavsi içindcki Sovyet kuvvetleri çok tehlikeli bir vaziyete düşeceklerdir. Askerlikten sonra siyasete geçelim. Dört bf.yram güııünün en meraklı siyasî hâdisesi. Fransız Basvekili Laval'in, şark cephesindeki umumi karargâhında Hitler tarafmdan kabul edihnesi oldu. Afrika ve Toulon hâdiselerinden sonra, iki devlet adamı arasında bu ilk görüşmedir. Uzun süren bu görüşmede Göring ve Ribbentrop'tan başka İtaîyan Hariciye Nazırı Kont Ciano da hazır bulunduğuna göre, yalnız Fransız Alman miinasebetlerinin bah's mevzuu edilmediğine inanabiliriz. Führer'in umumî karargâhında, belki Fıansanm Mihverle yapacağı işbirliğine dair umumî esaslar konuşulmuş ve bu arada herhalde Fıansızİtalyan mür.asebetleri de ele alınmıştır. Darlan ile De Gaulle, biri İngiltereyi. öteki Amerikayı tercih eden Fransız efkânnı şahıslarında sembolleştiriı ken Laval'in Mihverle nasıl ve ne yolda bir işbirliği \apacağını görmck herkesin merak ettiği bir şeydir. Bununla beraber hem manen. hem de maddeten bir çok parçalara ayrılan zavallı Fransa. küçük de olsa bir bütün değeri gösteren herhangi bir kıymetten mahrum gibidir. Bu itibarla Laval'in alacağı şu veya bu yoldaki kararlarm da nihayet semboük bir mahiyetten öteye geçemiyeceğini tahıııin edenler fazla aldanmıyacağa benziyorlarGörülüyor ki bayram günleri askerlik ve siyaset bakımından boş geçmemiş, şurada burada ehemmiyetli hâdiseler olmuştur. Ancak, bunlardan ahkâm çıkarmak için vakit henüz erkendir. Bir netjceye varmak istiyenler, her zaman olduğu gibi yonıltnadan, bıkmadan hâdiselerle birlikte günlcrin arkasmdan koşmağa mecburdurlar. *** Bayram ertesi Millî Şefimiz Bayramı Bursa bölgesinde tetkiklerle geçirdiler (Bas tarafı 1 bıel sahifede) mak, millet ve hükumet birbirine kenetlenmiş tek vücud halinde bulunmak millet kuvvetinin başlıca işaretidir. Son bir nafta içinde belki, sekiz vilâyetimizle temas ettim, Milletçe birlik duygusunu demir gibi iradeyi her tarafta sarsılmaz bir halde buldum. Hükumetin tedbirleri müspet semerelerini vermektedir. Varhk vergisi bütün milletin vlcdanmda doğru ve haklı bir tedbir telâkki olunmuştur. Bu verginin hazine kudretine, içtimaî ve ;ktısadi nizama faydah tesirleri olacağı halkın her tabakasında anlaşıhnıştır. Kanunun cıcidî ve kat'î olarak kabulü için hükumet milletin viedamnda geniş istinad duymaktadır. Bursalılar, Aranızda geçirdiğim bir kaç günden bahtiyar oldum. Tekrar görüşmek üzere ve güzel Bursa için en iyi dileklerimi söyliyerek size veda ediyorum.» Kavakların kerameti undan şu kadar gün evvel bir kömür lafı ede r ken bu sene kışın hafif olacağınl kavaklardan rivayet haber vermiştim. Belki hatırınızda kalmamıştır, dij"ivereyim: Bir buçuk, iki ay oluyor. Ankarada bulunduğum sıralarda kendisini ziyarete gittiğim kömür tevzi müessesesi müdürü urkadaşımız Sadreddin Enver, bana köm ü r i ş l e rimiz hakkında malumat verirI ken, penceresinin önünde caddede yükselen kavakları göstererek: Bu sene kış az olacak diye umuyorum. Çünkü Anadoluda kavağm yapraklan alttan sararırsa kış hafif olur derler. Bak bizim kavakların tepeleri hâîâ yemyeşil. Demipti. Ben de bu sözü, böyle ahvalde kalbe kuvvet verir bir rivayet diye bu sütunlara yazmıştun. Güç beğenirliği, topyekun herşeye itirar etmek şeklinde beliren bir kalem arkadasımız bu sene ayva ve kestanenin çok olmasından bahsederek beni daha doğrusu kavakları «Bakalım kavaklar mı doğru söylüyor, ayvalar mı?» diye lekzib etmek istedi. Mevsim, hava, politika gibidir. Günü gününe uymaz. Onun için ne ben kavaklardan rivayet ettiğim bu iddiada ısrar etmeliydim, ne de b w m arkadaş ayva ve kestaneyi kavaktan daha mevsuk saymahydı. Bekledik Bugüne kadar gcçen günler bana daha doğrusu kavaklara hak verdi! Bugün birincikânunun yarısını geçtik. Kıs dentcek bir soğuk gün görmedik. Hamdolsun havalar açık gidiyor. Kurban ayı açık girdiğine göre daha on beş gün havalar böyle gidecek dcmektir. Hulâsa eder«ek önümüzde ancak iki ay karakışımız kaldı. İstanbulda bir günlük arık havanın 100O tonluk bir kömür tasarrufu demek olduğunu söylersem siz de benimle beraber sevinirsiniz. Ben denıiyo mm kî martta soğuk ve kış olmaz. Hayır bu fikirde değilim. Fakat «ıartta, nisanda günler uzar. Güneş üzerimizde daha fazla durnr. Bir günlük açık hava her yeri ısıtır. Bütün bunlara bir de sonbahar ve ilk kısın açık gidişi dolayısile ekim irlerinin pek iyi gitmiş obnasını da ilâve edersek geçen sene çekilen zahmeri bu sene L'lu Tanrının unutturacağını ummıya yer vardır. Hele bu uskuımu ve torik akını da böyle devam ederse memuldür ki bu yıl nispeten rahatça bir kış gcçirelim. Millî Şef İnönünün Balıkesir halkına yaptıklan hitabe Bu tetkikleri müteakıb Millî Şefimiz İnönü Balıkesire dönmüşler ve Halkevinde Bahkesirlilere hitaben aşağ.daki nutku İrad etmişlerdir: « Balıkesirliler, aziz hemşerilerim, Bayram gününü aranızda geçirmekten pek memnun oldum. Hepinizin bayramınızı kutlarun. Bugün Bigadiç ve Sındırgı bölgelerimizi ziyaret ettim. Bigadiç sarsıntıdan çok zarar görmüş, güzel ve şirin bir kasabamız hemen tamamile harab olmuş, pek müteessir oldum. Fakat vatandaşlarımı büyük sarsıntı içinde çok metin ve azimli görme!: bana teselli ve ku\'\'et verdi. Milletimizin felâket mıntakalarına candan ilgisi ve hükumet tedbirlerinin lsabttli ve geniş ölçüde olması, felâketi az zamanda tamamile tamir edeb'leceğ mize emniyet veriyor. Bunları öğrenmekten sevindiğim gibi, benden dinlerken sizin de teseili bulacağınıza eminim. Bu sözlerim avni zamancia Bigadiçlilere, bu son günlerde onlar gibi hasar gören yerlere, hususils güzel Çorumun ve Mecidözünürı merkez ve köylerinde zelzele felâketi goren vatandaşlarıma selâmlarımı, sevşÜerimi ve yakın ilgilerimi ifade ederler. Bütün mılletçe sevinclerde beraberiz. Hele memleketimizin her köşesınde bir derdimiz olursa bütün milletçe beraber acı duymaktayız. Büyük ve kuvvetli bir milletin bütün esaslı meziyetlerirıi 3apasağlam taşıyoruz. Sındırgıyı da ziyaret ettim. Memleketimizin sevimli yerlerinden birisi olan Sındırgı, çahşkan ve babayiğit bir halkın şenlendirmesile de çok değerli bir merkezimizdir. Vatandaşlarıma fırsat buldukça Sındırgıyı görmelerini tavsiye ederim Bahkesirh'ler, bütün vilâyette her tarafta İyi çalışıyorsunuz. Sizden memlekete iyi havadis veriyorum ve bunun için seviniyorum. Hepinizi sevgl ile seâmlıyarak size şlmdilik veda ederim. Şen ve esen kalın.» Millî Şefimizin Mudanyadaki tetkikleri Mudanya 21 ( a a ) Reisicumhur İsmet İnönü bugün buraya gelmişlerdir. Mil'î Şef Mudanya mütarekenamesinin müzakere ve İmza edildiği müzeyi gezmişler ve bu mütareke hatırasıru ebeclileştirmek üzere başlanmış olan anıtın yerini ve plânlannı tesbit eyledikten sonra Bursaya dönmüşlerdir. Mudanyahlar Reisicumhurumuzu aralarmda görmekten sonsuz bir sevinc duymuşlardır. Millî Şefin Balıkesirde tetkikleri ve hitabeleri Bayramın arifesinde şehrimlzi şereflendirerek ayni gün Bursaya hareket buyuran sayın Millî Şefimiz, Reisicumhur İnönü oradan Balıkesire geçmişlerdir. Millî Şefimiz burada son aylar zarfında vukua gelen meş'um yersarsmtılarından büyük ölçüde hasara ve kayıblara maruz kalarak felâkete uğramış Blgadiç ve Sındırgı bölgelerine girmişler; husule gelen tahribat ve ahnan tedbirlerle meşgul olarak gereken direktifleri vermişlerdir. Birmanyaya karşı (Ayın 19 uncu günü Londra radyosu Hindistanda General Wavell'İn kumandası altmdaki kuvvetlerin Hindistanm doğusundan Bİrmanya hududunu geçerek taarruza başladıklarını ve Bengale körfezinde Akyab limanına 90 kilometre nesafede Maundoyu işgal ettiklerini büdirmişti. Ayni radyonun haber verJiğine gore Japonlar bu bolgeden hiç bir mukavemet gdstermeksizin çekilmışierdir. Pazar günü Hindistan umumî karargâhmın neşrettiği tebliğde de Japonlarîa temasın henüz vukua gelmediği ve Ingiliz kuvvetlerinin taarruzî hareketlerine devam ettikleri bildiriliyordu. Evvelki gün Londradan alman bir telgraf Hindistandaki kuvvetlerin Japon hava kuvvetierini kat'î surette mağlub ettikten sonra harekete geçtiklerinl bildirmiştir. Diğar taraftan General Archibald Wavell, İngiliz ordusunun kuvvetli ve bu taarruz için hususî surette yetiştirilmiş olduğunu söy!em;ştir. Yeni haberler şunlardır:) Alman umumî karargâhında (Baş tarafı 1 inci sahifede) miş olduğu rivayet ediliyor. Laval'in Dea'.ya Almanlarla mutabık kahndıkan sonra teşkil edilecek yeni İdarede kendisine mühim bir mevki ayıracağını. akat Doriot pek fazla ihtilâlci olduğundan kendisini yeni idarede kullanmak mümkün olmadığını söylemek suetile bu işte muvaffak olduğu bildirilmektedir. Bu m a n ^ r a sayesinde bertaraf edilen e yalnız başına kalan Doriofnun pe's ziyade yeise düşmüş ve tenkidlerinin daha acı ve daha şiddetli bir eda alınış olduğu söyleniyor. İyi bir kaynaktan bildirildiğine göre Laval. teşkil edilecek tek fırkanın şefi, Deat da bütün silâlüı ve hususî gruparın yerini tutacak ve İcabmda bunarı tasfiye edecek ve gene lüzumunda Doroit milisini ortadan kaldıracak olan milis kuvvetlerinin şefi olacaktır. Fazla olarak Laval'in Hitler'den şlmdiye kadar İşgal altmda olmıyan Fransada vak f ile haiz olduğu haklara malik e bilhassa Paris gazetelerini sansöre âbi tutmak salâhiyetini elde etmek İsemiş olduâu da dolaşan rivayetler cümlesindendir. Bu suretle hükumet ve Laval aleyhindeki bütün tenkidler ortadan kalkmış olacaktır. Petain'in Versailles'ya yerleşeceŞl ve •aval'in hükumeti Pariste kuracağı da söyleniyor. Yeni bir zelzele felâketi Harekât gayet yavas Yeni Delhi 21 (a.a.) İngiliz kuvvetleri Birmanyada Arakan çevresinde İlerlemeğe devam etmektedir. Japon uçakları tekrar taarruza geçmişlerse de, Akyabın 330 rr.il şimal batısmda bir çok harb fabrikalarım istilâ eden KaLküf.a çevresine ar.cak pek zayıf bir akın yapabilmişlerdir. Japon uçakları çok hafif hasara sebeb olmuşlardır. İngiliz kuvvetlerinin Akyab istikametinde ButHaungdan 60 mil mesafede bulunmasma ve takib edilen yolun modern bir yol olmasına rağmen Japonlar mukavemet etmeseier bile, Arakana ulaşmak için bir kaç hafta geçmesi pes mümkündür. 12 den fazla ırmak ve nehir, kıyı boyunca suîannı ovalara akıtmaktadır. Sarp ormanhklar ve su birikintileri kıtaatın hareketini güçleştL mektedir. Buralarda sandallar veya sallar veyahud kış malzemesi kullanmak zarureti vardır. Japonlarm mukavemet göstermeden geri çekilmeleriniı: sebebleri de bunlar olsa gerektir. Varlık vergisi ömer Rıza DOĞRUL Prafikfe Elektro Kardiyografi Yazan: Dr. Kemal Saracoğlu Her pratisyen hekimin ve talebenin bu eseri okuduktan sonra elektro kardiyografi anlamamaslna imkân yoktur. Eser çok açlk ve güzel yazllmlştır: Tevzİ Mahalli: Ankara caddesinda Üniversite Kitabevidir. General Giraud (Baş tarafı 1 İnci sahifede) Mükelleflerin tediyatlarını kolıylıkla yapabilmeleri İçin maliye şubelerinde bugünden itibaren İcab eden ttdbirler almmış bulunacaktır. Dığer taraftan piyasada varlık verAkbaba refikimiz isinin esasıi surette tesirlerl görü'.meğe bcşlamıştır. Gıda maddeîer!, m^nifatura intişara başlıyor e diğer eşya üzerinde tedricî surette İki hafta müddetle kapatılan Akbaba nir fiat düşüklüğü göze çarprpiKtsdır. gazetesinin yarındari itibaren tekrar Önümüzdeki hafta İçinde piyasaya ge intişara başlıyacağı öjrenılmişür. Reiş mikyasta mal çıkacağı ve fntlarda fikımize başarılar dileriz. da hissedilir surette bir düşüklük vuaa geleceği anlaşılmaktadır. Bütün bunlan yazmakla size gerçi rr.addî bir şey kazandırmış değilim. Lâkin sevffiîi .okuyucularım bugüne kadar gcçen günler ve güzel havalar kavakla(Baş tarafı 1 inci sahifede) rın kerametini dcğru çıkardı. Hem bunu ta İlyaya aid dokuma fabrikası ve altın ortava atmp.k, hem de sizinle biraz fccı katta da Nıkoya aid dokuma fabrika rahlık lâfları etmek arzusuna dayanası tamamen yanmışlardır. Yangında bir madun. kasid olması şüpheleri üzerine zahıta ve B. FELEK adliye tarafmdan tahkikata ehemmiyetle devam olunmaktadır. Zabıtanın yaptığı tahkikata göre üçüncü katta dokuma fabrikası olan Marmin o gün fabrikasına yanında beş kişi olduğu ha'.de gelerek çalıştığı ve soba ile mangal yakÜç kulüb arasında tertib edilen dosttığı ve ateşin de buradan çıktığı tespit luk kupası maçlarımn ikinci karşılaşolunmuştur. Yalnız Marinin yanmdakı ma.u cuma günü Şeref stadında Penerbeş kişinin hüviyeü meçhul olduğundan bahçe Bîsiktaş arasında yapılmıştır. bunlarm kim olduğu tahkik edilmektc Birinci ve ikinci devrede Hakkı vasıtadir Zararın yarını milyon lira olduğu sile birer gol yapan Be^iktaş takımı bu söylenmektedir. Bugün^erde tahkikatm marı 2 0 kazanmışt»r. sona ererek hâdisenin aydınlanacağı Üçüncü oyun pazar gunü Galatasatahmin olunmaktadır. ray Bcçiktaş arasında yapıldı. Doksan lakika devam eden bu maçta iki tatam Diğer yangınlar da sayı yapamadığından maç 00 beraFatih itiaiye grupu Balcı hanmdaki bere bitti. İki taraf yenişemedigi için yangmla meşgulken Sultanselimde 31 Galatasaray Fenerbahçe arasmda yanumarah HaUceye aid 15 odalı büyük pılacak ikinci bir maçtan scnra en iyi ahşab konaktan yangın çıkmıştır. Bır ıt derecG alan takıma dostluk kupası vefaiye müfrezesi mezkur yere giderek rilecektir. faalıyete geçmiş, koca konak tamamen Bayramda yapılan lik maçlan yandıktan sonra ateş söndürülmüştür. İkinci devre lik maçlanna pazar günil Bu konağa bitişik bir odada oturan Fenerbahçe ve Şeref sahalannda başSultanselim camii müezzini hafız Meh lanrnıştır. Kadıköyde VefaKasımpa^ayı med odasından eşyalarını kurtarırken 3 1 mağîub etmiştir Şeref stadında çıkan dumanlardan zehirlenmiş, itfaiye karşılaşan İ. Spor Beykoz takımlan neferleri tarafından yanmak üzere iken c!a 1 1 berabere kalmışlardır. kurtarılmışsa da yolda ölmüştür. Fenerbahçe Davudpaşa kupa Ayni gün saat 4,5 ta Eminönünde 16 maçı numaralı Hakkıya aid Özyurd şapka Bayram günü Kadıköy sahasmda yafabrikassndan yangın çıkmış, fabrika ta pılan kupa maçında Fenerbahçe, Davudmamen ve yamndaki 18 numaralı Zahar paşa takımmı 4 2 mağlub ederek kupa yaya aid kasıkbağı imalâthanesinin de harici etmiştir. üst kısmı kısmen yandıktan sonra Dün yapılan lik maçlan ateş söndürülmüştür. İkinci devre lik nıaçiarına dün de Fe Sultanhamamında büyük bir han yandı Bayramda yapılan dostluk kupası maçları nerbahçe ve Şeref stadlarında devam edihnıştir. Şeref stadmda yapılan maçta GaJatasarayla Davudpaşa 1 1 berabere kalmışlardır. Kadıkby sahasmda Fenerbahçe takımı da Süleymaniye, ile yaptığı maçı büyük bir müşkülât için 3 1 kazanmıstır. Rumen sefarethanesinde kokteyl parti Pazar günü şehrimizdeki Rumen sefaretinde bir kokteyl parti tertib edilmiş, İstanbul Valisi Dr. Lutti Kırdar, Üniversite Rektörü Cemil Bilsel, j'erli ve yabancı basm me:isublannın bulundııgıı bu toplantıda Rumanya Ataşemiliteri Albay Teadoresku tarafmdan şark cephesinde Rumen ordusunun harek£tına âaır bir konferans verdikten sonra muharebelere dair iki filim göstsrilmiştir. Müteakıben davetliler büfede izaz edılnıişlerdir. Remzi Sakanın yeni eseri Tekirdağında varlık vergisi Tekirdağ (Hususî) Tekirdağîndaki rlık vergisi bütün vilâyet dahilinde 576,000 lira tutmaktadır. Şarköy 103.700, Saray 58.912, Malara 36,850, HajTebolu 3OJ0O lıradır. Tekirdağmdaki varlık vergisi nıükeleflerinin başlıcaları şunlardır: Fabrikatör Remzi, Mehmed ve ortakları 55,737, Mehmed Yenicell 15,000, Bauh Aitaras 15.000, Avram Benezra. Maye ve Levi 20,000. Ovadya Habib 15.000, Mazmi Doyuran 12.500. Mustafa Topçu,ğlu 10.000, Ömer ve Niyazi Uzunel ,000, Yasef Benezra 4.000, Sabri Alİ Pekyalcm 3,000, Samuel Mİrzahi 5,000, Yahya Soyuer 6,000, Jak Bensason 5,000, ül Bensason 1.500, Ayşe Habib 5,000, Albert Mİrzahi 3.000, Nisim Bensason 1,000, Zühtü Gökaçan 2,000, Salih Türker 1,000. Nişan Acı bir öliim Manısarun tamnmış aüeletinden Şişed Hal Erbilin kızı, Manisada Saarai Kâmü Erbilın, İzııurde Tanm Satış Kooperatıfleri Bırliği İncir İşletme şefi Ahmed Erbılin, istanbul Hukuk Fakültesi talebelermden Senıih Erbüin kız kardeşler: Bahriye Erbil, duçar olduğu zaIUTI haitalıktan bütun tedavi ve Uıtimamlara rağmen kurtulamıyarak kurban bayramının birinci günü, genc yasta hayata gözlerini kapamıştır. Merhumun cenazesi. Lâlelideki evlerinden, aılenm, dostlarının iştirak ettlği törenle kaldırılarak namazı Valide camimde kılmdısıan sonra; Merkezsfendi nıezarlığında lıazırlanan ebedî istirahatgâhına tevdi edümiştir. Merhumeye Allahtan rahmet, kederli ailesine de derm sabırlar dileriz. ASRÎ DANSLAR Hususî yeni metod İle evlerlnde dans öğrenmek arzu edenler, Bey. oğlu Anadolu hanln pasajı ilerisinde Aliyon sokak No. 19 a müracaat. Prof. Panosyan Albay Kâzım Yeyman kızı Nebahat Yeyman üe jandarma binbaşısı merhum Aü Arif Erdağın oğlu Naklıye Teğmenı Mahmud Erdagın nışan cemiyetleri 19/ 12,942 gecesı sabaha kadar Tokatlıyan saloniarında iki taraün güzide davetüleri arasında tes'id edilmiştir. Mes'ud çiftlere saadetler diieriz. Teşekkür Mare^al Fevzi Gakmağın f€şskkiir!eri Kcoperatifçüik dersSeri Satış yerleri: İstanbul Ahmed Halid Kitabevl, Ankara Akba Kitabevİ. TURAN TİYATRO ve SİNEMASINDA HALİDE PİŞKİN Yüksek san'atkâr MÜZEYYEN SENAR ve Kemanî NECATİ TOKYAY ve saz arkadaşlarl Halide Pişkin tarafından ARTİSTLER REVÜSÜ, DÜMBÜLLÜ İŞMAİL takmil kumpanyasile birlikte bu geceye mahsus büyük varyeteye iştirak edecektir. Genc yaşmda ve çok anî bir surette aramızdan kaybettığımız Guzin Tem'zkanın emri tedavUinde lutufları sebkeden ve hiç bir şefka: ve yardımı esırgemiyen Heybeliada sanatoryomu başhekimi doktor Tevfik İsmail Gokçe ils mesaî arkadaşlarına ve emrazı entaniye hastanesı başhelcimi Yakub Çeleoi'ye, gerek cenaze merasimine ıştirak eden ve gerekse kederlerımize ortak olan dostlaOrdumuzun değsrli askerî hâkimlerinMüreftede Mürefte 21 (Hususi» Müreftede rımıza, Temizkan, Köker ve Soylu aile den Yarbay Fahn Engin kısa bir hastavarlık vergisine tâbi mükelleflerin ve lerirün borçlu olcus'jmuz teşekkürleri lığı müteakıb mezutıeiı bulunduğu şehmizi arzederiz. rimizde vefat etmiştir. Harbiye mezunu rereği para 88,200 liradır. bulunan ve binbaşı iken Hukuk Fakü'tesini bırincilikle ikmal ederek Divam Temyızi Askerî müddeiumumî muavinlığî, Harb Okulu askeri ceza muallimltğini yapan merhum çok kıymetli bir 24 birincikânun perşembe günü akşaml şahsiyetti. Kendisine rahmet, kederli ailesins sabırlar dileriz. GEGESİ | f İYr i tstanbu! Beleriıvesl S EHİ R TtYATBOLARI B O A K S A M Sr>at 20.30 da t) R A M K I S M I B Ü Î Ü E İ H I İ L  L