16 Aralık 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SARAY Lokantası No. 31 Beğenilen üç kap yemek Karaköyde birinci sınıf 150 kuruşa fevkalâde Tabldot Ayrıca alakart balık, av etleri ve turfanda sebzeler C u m h uri yet 19 uncu yıl sayı: 6586 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posla kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti . 24298. İdare ve Matbaa klsml 2429924290 r Yurddaş: BALIK YIYINIZ! İİİ En ucuz ve en I6 n I 94Z ln , Vergi miktarı İzmirde 27, Ankarada 14, Adanada 8,5 milyon lirayı bulmaktadır Petain'in mektubu Vergi borçlarını ödemiyenler için Yol ve köprü inşaatında çalıştırılacakları yerler tesbit edildi Varlık vergisi lisleleri = lCERBE r A"das Soluk • ? ••' " / ^İ%ENAWA Eiceaabıyey 50 100 Trablusgarb topraklanna (ntikal eden Mareşal Bommel General Montgomery Kahire 15 (a a.) Ortaşark İngıliz tebllği: Mıhver kuvvetleri Elageyla mevzıinden itibaren geri çekilmeğe devara etnıektedir. Düsman, hafif bir mukavemet gosteren ardcı kuvvetleri bulundurnıaktaaır. İleri hareketimize mânl olmai gayesile bir çok mayin konulmaktadır. Bu mayinler, öncü kıt'alarımız tarafmdan toplanmaktadır. Gece avcılarımızın şiddetli hücumlarından sonra bomba avcılarımız batıya doğru yol alan düsman nakliye vasıtalarma karşı taarruzlarına devam etmişlerdir. Bir mühimmat deposuna, düzinelerle nakliye vasıtasına isabetler kaydedilmiştir. Düşmanın hafif bir hava faa[iyeti olmuştur. Batı Sicilya kıyılan açıklannda cenuba doğru yol alan bir düsman taçıtı 13/14 ilkkânun gecesi yakılmıştır. 1314 ilkkânun gecesinde bomba u çaklanmız Lagulet ve Tunus limanlanna taarruz etmişlerdir. Bu taarruz şimdiye kadar yapılanların en muvaffakıyetlisi olmuştur. Uçaklar, hedefler üzerinde 4 saat kalmışlar ve Lagulet'te bulunan gemilerin 3 tanesine isabetler kaydetmişlerdir. Bu üç gemi yanmağa başlamıştır. Lagulet adasmda ve Tunus dokları yanında yangınlar çıkanlmıştır. 160 kılometreden bir akaryakıt deposunun alevleri belli olmakta idi. ordnlannm harekât sahasmı gösterir harita ıansız Airıkasına Amerikalılar çıkarma yaptıktan sonra tekmü Fransayı ışgale karar ve.en Hitler, 26 ikinciteşrinde, Mareşal Petaın"e bir mesaj gondererek kend'sinı bu harekete zorlıyan sebebleri uzun uAnkara 15 (Telefonla) Varhk verzun anlatmıştı. Araja giren on beş günluk bir zaman mesafesi, Hitler'ın mc>a gisine tâbi olan şehrmizdeki mükellefjını heınen hemen unutturuıuş gibiydi. lerin listesi arazı, emlâk sahibleri ve Duiıku ajans telgraflarmdan oğreniyo tacir olduklarına göre ve alfabetik suruz ki Fransız Mareşalı 5 birıncinanunda retle tertib edilmiş olarak yarın sabah jazdığı bir nıektubla Fuhrerin mesajına Kızılbey, Beğenbey ve Çankaya maliye tahakkuk şubelerinin kapılarına asılabir kaışıhk gondermiştir. Bu çabukluk devrınde bu gecikmenuı caktır. Bu şubelerde müracaatlere cevab denn kararlardan, jahud da iki deviet vermek için aynca memurlar da tavzlf adamı arasında teınelli fikir ayıılıkk edilmiştir. Mukelleflere kolaylık olmak rından ileri geldiği duşunülebilir. Mek uzere lıstelerin bir sureti hükumet kotubu okumajıp da sadece havadisini du nağı, beledıye binası, defterdarhk ve yanlar, belkı Petain'in keudiui esir sa> Çankaya kaymakamlığı binalanna da dıg.nı, belki de Alnıan>a askeııerin! asılacaktır. Ankaradaki vergi yekunugeri çekmeöe karşılık tedbirlcr alaca nun 1314 milyon lira raddelerinde olduğu anlaşıhyor. ğuıı Hitlere jazmıştır sanabilirler. Bunİstanbuldakı mukelleflere aid listelelann hiç biri doğru değüdir. Tam tersirin asılmasının, bu lıstelerin tanzimine ne olarak Mareşal Petain, cevabmda. aid bazı teknik sebeblerden dolayı iki heısejı onceden kabullenmiş, uysal, faüç gün geçigeceğı sanılmaktadır. kat ujsalhğı altında acısını gizliyenıijen İzmirde bir >azış kullanıjor. «Bütun meınU'kctİzmir 15 (Telefonla) İzmirde Varlık te ıstııabla hissedilen bu kararlar kaışıVergisi listeleri yarın sabah asılacaksıııda eğilmekten başka bir şey yapa(Arkası sablfe S stitttn 5 te) (Arkası Sahife 3, Süton 5 te) Fransamn eski Cumhur Reisi M. Lebmn manı.» derken, kalemi yuruten elin ve eli kunıldatan sinirlerin nekadar hazin. nekadar yorucu bir irade çarpışınası sonunda harekete geçüğini adeta uzakian goıur gibi oluyoruz. Petain'in mektubunda mühim ve aydınlatıcı taraf, bazı satırların altıııda son İki senelik Fransız Uajedisinin sebeblerini oğrenebilmenıizdir. « Anavatan topraklarını terketmemek ve bir mutareke taleb eylemekle Fransız milletini daha bü>ük felâketten korumak istedim.» Di>en Mareşal Petain, kendi kalbini burkan hayal kırıhşını ne derin bir hüzunle bize sojhıjor. Ihtiyar guniınde yaralı vatanınra başucunda nobet beklemeji kabul ederken o şuphesiz Fransız milletini daha bü> ük felâketten, belki şimdiki, belki de jarinki felâketten koAnkara 15 (Radyo Gazetesi ) Paris ru>acağını ümid edijordu. Bu ümidin ıadyosu Laval ile Hitler arasında yeni samimiliğinden kuşkulanmayı kimse akbir goruşme yapılacağını bildirmiştir. lından geçiremez. İhtiyar Mareşal «iki Ayni radyo bu gonişmelerde Mareşal mület arasında şeref dairesinde bir anPetain'in hazor bulunacağmı ilâve etlaşmanın imkânsız olmadığı. fikrini mümiştır. dafaa ederken de yanlış düşünmüyordu. Laval bu günlerde Vichy'den Tarıh boyunca hep dovüşen iki büjük aynlıyor komşu devletin, bütun düşmanlık duygulanndan sojunarak nihayet karşıhklı Vichy 15 (a a.) M. Laval. ecnebi bir nıenfaatlerine uygun bir münasebetlet memlekete hareketinden evvel kabineyi sistemi lüzumuna birlikte akıl erdirmetoplantıya çafınnıştır Hareketinin buleri neden mümkün olmıyacaktı? Vergün veya yann olması muhtemeldir. dun'de askerlik hayatınm en büyük zaMadagaskar'ın idaresi De Gaulle ferini kucaklarken kendi milletini yakomitesine devredildi kından tanı>an koca Petain buna inanLondra 15 (a a ) Madagaskar hakdıktan sonra, onun çocuklan, tonınlan kında Hariciye Nazırlı|mda İngiliz hüdemek olan bugünkü nesilleri de ayni kumeti adına M. Eden ve muharib şe>e inanmaları elbette kabildi. Fransa milli komitesi namına General Fakat Petain bir noktada aldanıyorde Gaulle tarafmdan 14 ilkk*nunda imdu: O, devletin başına geçmekle bütün (Arkası sahife 3. sfitun 4 te) işler kendiliğinden yürüyecek sandı. G«çen harbde kazandığı prestije güvenerek, yalnız o prestij sayesinde DÜtün vatandaşlarını zahmetsizce istediği yolUzakşark harbinden resimler: Amerikahlar tarafmdan «aptedüen Buna da yürütebileceğine inandı. Halbuki civannda tahrib edümlş bir Japon tissü çahsî bir prestij, nekadar büyük olursa ol^un, kendi başına bir deviet makinesini işletmeğe yeter #bir kudret değildir. O büyük çarkı baş'an ile döndürebilmek için tükenmez enerji kaynaklanna maUk bulunmak ve bol bol mücadele etınek lâzımdır. Petain mücadele etmedi. Yaralı Fransamn başucuna dikildiği gündenberi bukülmez iradeli bir kumandandan ziyade sefkatli bir hastabakıd, hatta bir anne gibi hareket etti. O kadar ki, sori iki buçuk yıllık Fransız politikasım takib edenler, zaman zaman, Mareşal Petain'in hiç bir şeye inanmadığına, her Libyada Mihverin ricati devam ediyor Elageylanın 144 Km. batısına varan Ingilizlerin yürüyüşü cöldeki mayınlar yüzünden yavaşladı Tunusta Almanlar harekâtın elverişli bir surette inkişaf ettiğini bildiriyorlar 8 inci tngiliz ordusnnun öncü birlikleri Llbya kasabalanndan garba geçerlerken Fransada yeni hadiseler Eski Cumhur Reisi Lebrun tarafsız bir vaziyet memlekete kaçmış Laval yeniden Hit Zirat Ierle görüşecek Madagaskar De Gaulle çok mükemmel Vekil Raşid Hatiboğlunun izahatı kuvvetlerine teslim edildi dün Parti Grupunda büyük memnuniyetle karşılandı Müttefikler büyük zayiat verdiklerinden şimdi yeni takviye ve teç hizai bekliyorlarmış Berlin 15 (a.a.) Tunus cephesmln bütün kesimlerinde Mihver kıt'alarmm hareketleri dün de plân mucibmce devam etmi?tir. Hiçbir yerde Amerikan İngiliz İstilâ kuvvetleri Alman ve İtalyan kuvvetlerinin ilerlemesini önliyememişlerdir. İngiliz Amerikan kuvvetleri her tarafta temastan büyük bir itina İle kaçmmışlardır. Batı ve cenubbatı istikaiıetlerinda ilerlemekte olan Mihver teşkilleri şimdiye kadar ne Darlan'cı, ne de De Gaulle cü Fransızlarla karşılaşmamışlardır. Çok etraflı Alman İtalyan hava keşiflerinden anlaşıldığı üzere Tunusta ve doğu Cezayirde bulunan İngiliz ve Amerikan kuvvetleri iaşe teçhizat ve nakliye bakunından zannedildiğinden de ziyade sıkıntıda bulunuyorlar. İngiliz Amerikan istilâ ordusunun ağır silâh, kamyon ve diğer lüzumlu malzeme bakımından uğradığı kayıblar şimal AMka sahillerinde ve Cezayir limanlannda bir çok vapurların batırılması veya hasara uğratılması üzerine o kadar yüksek olmuştur ki bir çok birlikler teçhizatlarını limanda beklemek zorunda bulunmaktadır. İngılizler ve Amerikalılar pek çok hava kuvvetleri ve uçak malzemesl kaybetmişleıdir. *** (Arkası .ahife 3 sütnn 4 te) 9 ayda yapılan bağış» Amerikan kuvvetleri Buna kasabasınıda lar 4 milyon lirayı geçntiş bulunuyor işgal ettiler, Japonlar yalnız iki çıkmtıda tutunabiliyorlar General Mac Arthur umumî gâhı 15 (a.a.) Resmî teblığ: kararDun 14 bırıncikânun sabah saat 10 da kıt'alanmız Buna'yı ışgal etmışlerdır. Kıt'alarımızın hücumundan evvel J a ponlar için öldurucu bir topçu baraj ateşı açılmıştır. Japor kruvazorlenle üç torpido himayesinde bulunan bir kafile karadaki Japon kıt'alarma, iaşe maddesı ve takvıye kuvvetleri getirmek için ümidsızce çalışmışsa da dağıtılmışlardır. Bunlann içinden Kumusı ve Estumaru admda iki gemi batınlmıştır. Bu gemllerden kurtulan Japonlar yuzerek sahıle çıkmışlardır. Büvük bir kısmı dalgalar arasında kajbo'.muştur. Halkımızın havacılıgımıza Japonlar Yeni Ginede müşktil durumda büyük yardımı Son sistem Amerikan avcı tayya relerinden bir filo uçuş esnasmda (Arkası Sa. 3, sütnn 3 te) İzmir 15 (Telefonla) Ticaret VeFransız kuvvetlerinin kilinin bugünlerde İzmire yapacagı seyahatte zeytinyagı işlerile beraber tümuvaffakiyetleri tün piyasasmı da tetkik edeceği söylenLondra 15 (a.a) «Ori» Şimalî Afrimektedir. Bır ihtimale göre, tütün plka Fransız resmî tebliği Fransız kuvyasasını bizzat Vekil açacaktır. Ege vetlerinin Tunusta yapüklan çete harbi mmtakasmda tütünlet tamamen satışa hakkında tafsilât vermektedir. Bu kuvhaardır. Amerikalılar ve İnhisar idare vetler Sfax ile Susa arasında Alman assinin piyasaya girecekleri ve bilhassa keri nakleden bir treni berhava etmişİnhisarların fazla mübayaat yapacağı ler ve eski mitralyözlerle mücehhez bir haber verilmektedir. Ancak fjat meselesi otomobille bir İtalyan motörlü kolıma etrafında hiç bir malumat yoktur. Tü aid bir kamyon ve beş motoslkleti tahtün müstahsilleri, bu yıl maliyet îiatınm rib ederek iki tank ve bir çck ksmyongeçen yıla nisbetle çok yüksek olduğunu lan da düşmandan zaptetm^lerdir. A'.ıHabeşistan ilânı harb etti ileri sürmektedir. Tütün üzerinde banka lan trende bulunan bir çok mühimm^tla Ankara 15 (a.a) Türk Hava KuruLondra 15 (a a ) Habeşistan, Al kredilerinin genlşletilmemesi takdlrinde 300 Alman askerinden yalnız 38 kisi kurmu genel merkez heyetjnin, Mardin manya, İtalya ve Japonyaya harb ilân fiatlarm da o nisbette iyi gitmemesl tulmuştur. Tren, hücümdan evvel mavinlerin infilâkile yoldan endisesi vardır. meb'usu General Seyfi. Düzgörenin baş etmiştir. kanlığında yaptığı son toplantıda geçen toplantıya aid zabıt hulâsası, merkez J İdare heyeünin ve murakıbların raporları kabul edıldikten sonra altı aylık hesab hulâsasile 943 bütçesi tasdik edilmiş ve Kurum başkanile Kurum teşkilâtmın çaliFmalarından alman iyi verım teşekKürle karşılanarak toplantıya son verilmlştır. Bu rapora göre her zaman İyi gören ve lyı sezen milletimizin kurumun plânlarını gerçekleştirmek yolundaki yar dımlarının bu yıl tam hızı gelişmiş olması neticesi 1942 yılı için tahmm edilmiş olan üç milyon lira gelire karşı dokuz aylık bir devrede Kuruma yapılan Afrika harbinden fotograflar: tngUiz n r h h birlikleri çölde ilerUyorlar (Arkası sahife 3, sütnn 6 da) Ankara 15 (a.a.) C. H. P. Meclis Grupu heyeti bugün 15 12/1942 saat 15 te reis vekili Trabzon meb'usu Hasan Sakanın reisl.ğinde toplandı. Celse açıldıktan ve geçen toplantıya aid zabıt hulâsası okunduktan sonra ruznameye geçildi. Ruznamenin birinci maddesini Bursa meb'usu Nevzad Vahasın, ispirtolu İçkilerle tütün istihlâkinin artması scbeblerinin neler olduğuna datr taki'irl teşkil ediyordu. Cevab vermek üzere kürsüye gelen Gümrük ve İnhisarlar, Sıhhat ve İçthnaî Muavenet ve Maarif Vekillerinin bu husustaki beyanatlarile bu arada söz alan hatiblerin mütalealan dnkndikten sonra Diyarbakır meb'usu General Kâzım Sevüktekinin, ekilmiş veya ekilecek hububat miktarına ve istdhsalin fazlalaştırılması için hükumetçe ne gibi tedbirler alınmakta olduğuna dair takıirimn müzakeresine geçildi. Takrir sahibini müleakıb Z:.raat Vekili Şevket Raşid Hatiboğlu kürsüye geleıek ekim vaziyetinin memnunivete şayan olduğunu ve istihsalin artmlmasi için alınan ve alınacak olan tedbirleri etrafile izah ettikten ve bu rrevzua dair sorulan bir suale cevab verdikten sonra Vekilin beyanatı umumî heyetçe tasvib olunarak saat 17,50 de toplantıya son veriidi. Ticaret Vekili izmire gidiyor Tütün piyasasının da Behçet Uz tarafmdan açılması ihtimali var ••
