31 Temmuz 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

31 Temmuz 1942 UnutRtıyalım! fcıgilterenin kendi harb gayesi üfrit zenginlik ve «müfrit yoksulluk, bu günkü İngU.z yaşayışı içinde göze çarpan ve sebeb oldugu muvazenesizlik yüzünden bir takım ınenfi hareket ve teşeb. büslere yol açan âmillerdendir. Muha. rebenin büsbütün belirttiği bu muvazenesizîiğin, İngiltereyi dahilî bir aynîıga, dahili bir mücadeleye sürüklemesini önlemek için İngiliz siyasüerinin s öz söy. ledikçe ve bilhassa harb gayelerinden, harbden sonraki dünya nizamından bahsettikçe bu muvazenesizliği ortadan Jsaldırmayı en belli başü hedeflerden biri saydıklarını söylüyorlar. f.ngiltere Hariciye Nazın Mister Eden de geçenlerde, işçilere hitaben söyledigi bir nutukta bu meseleye dokundu ve harbden sonra bu müfrit zen. ğinlikle müfrit yoksulluktan konınmak için yeni bir içtimai muvaıene kurmak için her şeyin yapılacağını, bu sayede bütün milletin umumî refahtan hissedar olacağını, aşın refahla aşırı s«fale. tin ortadan kalkacağını anlattı. Diger İngiiiz Nazırlan da fırsat düş. tükçe ayni mevzua temas etmekte ve böylece bu günkü harbin İngiltereye, kendi dahili hayatının ıslahını alâkadar eden gayeler ve hedefler telkin ettigini göstermektedirler. Kim bilir, İngiltere bu muharebeye girmemiş olsaydı, belki dahili hayatının bu aksaklıklanna dikkat etmiyecek, yahud dikkat etmekte gecikeeek ve bu yüzden içtimai bünyeyi ihmal etmenin fena âkıbetlerile kar. şıiaşacaktı. Halbuki harb, İngiltcrede hüküm süren içtimaî sistemin bir züm. reye, başkalannın sefalet ve ıstırabı p a . hasına servet, refah ve Uıtişam temin ettigini, bu rümrenin israf ve sefahat içinde yasamasına mukabil diğerlerinin türlü tiirlü zahmeteler, meşakkatler ve çetin mücadelelerle karşılaştıklarını, bu yüzden hayatın nimetlerinden mahrum kaldıklarını, fakat ayni zamanda memleket müdafaasına koştuklarını, harb gayretini hızlandırmak iç'n canla başla çalıştıklnnnı ve her fedakârlıgı göze aldıklannı bütün açıklıgile tebarüz et. tirmiştir. Vaziyet bu merkezde olduğu için, harbden sonra bu vaziycti değiştirmek ve rcfahl azamî dercccde umuma teşmil etmek hak vc adalctin, hürriyct vc müsavatın en bcllibaşlı icabı olduğu Ingilterede anlaşılmaktadır. Göriüüyor ki .harb. dediğimiz afet dahi .mahzı şer» değilmiş, onun da bir hayırlı ccphesi varmış. Vc gene dc hiç biışeyin mahzı çer olmadığı gibi mahzı haylr olmadlğ'nı söyliyenler cidden isabet etmişler. Bu misal de gösteriyor ki dünya mUlcUcrini hürriyete kavuşturmak, dünya nimetlerini adalet esası dairesinde paylaşnıak için harbettiâini söyliyen İngilterenin kentiisi. herkesten önce kendini kurtannak, İngiliz nrlle. thıin l.üyük kü'lclerini zengin ekalliyetlerin tahakküm ve istismarından koruyarak refahı yaymak, ve inhisardan kurtannak lüzumunu harb sayesinde iyiden iyiye öğrenmiştir. Bu yüzden harb. hayırlı bir uyanışa başlangıc teşkil etmiş; iki ifratın önünü alacak, müfrit zcnginlikle müfrit yoksulluğun içtimaî bünyeyi kerr.iren tesirlerinden korunmayı temin edecek tedbirlerin şitndiden düşünülmesine ve yavaş yavaş tatbik edilmesine saik olmuştur. İngilteredeki kömür madcnlerinin kâmilen millileştirilmesi bu yolda alınan tedbirlerin başında gelmektedir. Bu sayede İngilterenin kömür madenleri şahıslara aid olnıaktan çıkmlş ve milletin mall olmııştur. Binaenaleyh kömür istihsali işi milli bir vazife mahiyetini almış ve bu haysiyetle. yığın yığın kütleleri sefalet içinde yaşatmağa mukabil, biıkaç kişiye muazzam servetler ve sefahotler temin eden bir iş olmaktan çıkmıştır. Fakat bu yolda alınan tedbirlerin kıymet ve ehemmiyeti bilhassa harbden sonra bütün şümulile belirecek ve o zaman İngilterenin içtimaî hayatı büyük bir tekâmül arzedccektir. Tavşanlıda Linyit istihsalâtı artıyor Ankara 30 (Telefonla) Tavşanlı mürü istihlâkinden tasamıf temin edil linyit istihsalâtı iyi neticeler vermeğe mektedir. Tavşanlıdan linyit istihsal başlarmştır. Halen giinde 800 1000 ton mmtakasma kadar 15 kilometrelik hatlinyit istihsal edilmektedir. Müesseseler tın inşasına aybaşmda hemen başlana. tarafmdan kullamlmakta ve ır.aden kö. cak ve nakliyat kolaylaşmış olacaktır. ımımmmillMI Alman harp tebliği (Baslaraiı 1 inci sahifcıie) Düşmanın kurtuima taarruzlarına karşl yapllan müdafaada seri bir Würtem berg Baden tümeni dün şiddetli bir muharebede büyük bir kısmı ağır olmak üzere 68 tank tahrib etmiştir. Büyük hava muharebe birlikleri muvaffaklyetli bir keşiften sonra kara ordusunun taarruzlarına yardlm etmişîerdir. Büyük Don dirseğinde düşman kuvvetlerinin şarka doğru olan ricat yollarl kesilmiştir. Voronej kesiminde düşman dün yeniden 18 tank kaybetmiştir. Cephenin merkez kesiminde ve İlmen çölünün cenubunda arlzalı bir arazide muvaffaklyetli mevjiî muharebeler yaplbnlştır. Şimal ucunda yapılan hava taarruzJan esnaslnda Murmansk civa rındaki iaşe tesisierile deniz tezgâhlarl ve Kola körfezinin garbında büyük bir asker konak yeri ağır hasarlara uğratllmlştlr. (Baştarafı 1 inci sahifede) rildiğine göre, Timoçenko yedek kuv veilerini cepheye sürmeğe başlamlştır. Hükumetin yeni kararlanndan sonra gıda maddeleri bollaşıyor. Yarın diğer ihtiyac eşyaları da böyle olacak. Tedbirler, yalnız piyasada mevcud gizli malları meydana çıkar. maktan ibaret değildir. İstihsal kay. naklanmızdan dalga dalga yeni mal. lar gelecek ve ucuz fiatla, serbest olarak, devamlı suret:e satıla^aktır. Fakat biz, ilk hamlede Ihtiyacımı. zm bir kaç. misli erzak almağa kalkarsak piyasaya çıkan eşya da bir hamlede azalacak, gene darlık, gene pahalılık, gene «karaborsa» b3şlıyacaktır. Acele etmlyelim, ancak ihtiyacımız kadar mal alalım. Her vatandaş böy. le hareket ederse, yurdun her çeşid istihsali bütün yıl bize bol bol yeti. şecektir. Piyasayı, resmî kararlardan ziyade halkın hüsnüniyeti, teenni ve vakarı idare edecektir. Ticaret Vekilimiz uenizlide (Baştarafı 1 inci sahifede; Behçet Uz, İzmirden Aydın ve İzmir mebuslarır.dan bazı zevat ve Ticaret Vekâleti erkânile beraber, ayrıldıktan sonra ilk merhale olan Aydına varmış. tır. Vekil Torbalı, Tepeköy, Selçuk, Ortaklar, Germencik ve İncirliova istas. yonlarmda durarak halkle samimi hasbıhallerde bulunnuış. mahsul vaziyetini, sıhhi durumlarını, kasaba ve köylerinin umunıi vaziyetini sormuştur. Her taraft3 köylü rençber, çiftçi, her smıf halk hü. kumetin son kararımn kendilerinde do. ğurciuğu büyük sevinci Vekile ifade, Millî Şefe sonsuz saygılarını cumhuriyet lıükunıetine saygı ve sevgüerini iblâğa delâletini Dr. Behçet üz'dan rica etmişlerdir. londa yapllan umumî bir toplantıya riyaset etmiştir. Bazı meb'uslarımlzla mülhakattan gelen heyetlerin ve vılâyetin bir çok tanlnmış tüccar ve çiftçilerinin hazır bulunduklan bu toplantlda Ticaret Vekili memleket ve miiietin refah seviyesini yükseltmek maksadile hükümetçe alınan tedbirleri izah etmiş islihsali artlmak için hükumetle beraber bütün milletçe ve elbirliğile yapllmasl gereken vazifeleri kayd ve ijaret ey'errıiştir. Ticaret Vekilimiz pamuk müstahsillerinin. zeytinyağı ve manifatura tüccerlarmln da marazatlarını dinlemiştir. Vilâyet İdare heyetinin tertib ettiği zlyafette haar buîunduktan sonra Behçet Uz, refakatindeki zevatla birlikte saat 15 te Denizliye hareket etmiştir. Pazarlar nndan bir ay kadar evvel, başka bir vilâyette, mzamseverliğile maruf ve şahsî dostum bir valinin yanında idim. Gec vakit bir zat gelip müracaat etti: Efendim! Biz falan yerde bir dükkân tuttuk. İçiııe sermaye koydıık. Zerzavat ve yemiş satmak istedik. Lâkin seyyar satıcıların o sokakta durmaları yüzünden zarar ettik. Dükkanı kapatacağız. Size şikâyete geldim. Dostum vali biraz düşündükten sonra: Vallahi azizim, şu miiracaaünde haklısın. Seyyar satıcılann sokaklara küfe koyup ticaret etmeleri yasaktır. Buna rağmen ben bunlan görnıemezlikten gcliyorum. Çünkü bunlar dükkânlardan daha ucuz satıyorlar. Ben ise bugün halka on para eksiğine mal saülınasının çaıelerini arıyonım. Nasıl eder de bunlan kovalarun? dedi. Bir iki satır daha konuştular ama, muhavereııin can alacak noktası bu idi. Cidden bir vali ve belediye reisi için bugün düşünülecek başlıca mühim iş, halkın zarurî ihtiyaclarını on para eksiğine nasıl tedarik edebileceğiniıı yoiunu bulmaktır. Gazetelerden öğreniyoruz ki Belediyemiz her semtte bir takım pazarlar kurmayı düşünüyormuş. Mükemmel fikir. Her gün olmasa bile heftada iki defa böyle pazar knrulsa hayat pahahlığına yüzde 10 20 kadar tesiri olur. Bu yüıden dükkânlardaki fiatlar da diişer. Gerci dükkâncılar şikâyet ederler, bakkallar cemiyeti. çakkallar cemiyeti, manavlar birliği, zerzavatçılar loncası bağınr çağınrlar, iflâs edecekleindcn bahsedeler ama gözlerinin yaşlarına bakmamalı ve bu pazarlann kurulmasını teşvik etmeli, bedavas yer venneli, Belediycce bazı kolaylıklar ve hiınayeler gösterilmeli ve hemen hemen her semtte kurdurmalı. İstanbul Balıkpazarının Beyoğln Balıkpazarma nazaran daha ucuz oluşunun sebeblerinden biri birincisinde gezici esnafın çokluğudur. O sayede Istanbul Balıkpazan piyasası fiatlan daha mutedildir. Londrada, Pariste hem şehrin olduk . ça parlak mahallelerinde sabahlan öğleye kadar sürmek üzere kurulan daiml pazarlar vardır. Halk bunlardan çok istifade eder. Gerçi İstanbulda da öte. de beride kurulan pazarlar vardır. Fakat bunlann adedi az, kmjulma günleri seyrektir. Onun için Belediyenin bu teşebbüsü, hele gıda maddeleri fiat ve satışlarının serbest bıraktırılacağı haber vcrildiği bu sırada gerçckten sevinilecek hayırlı bir şeydir. Umalırn ki bu işte olsun evdeki pazar çarşıya uygun çıksın! Köylü devlet hissesini seve seve veriyor Bütün bu bölgade Veküin: < Dev. lete yüzde yirmi beş borcunuzu ödediniz mi?> sualine, halkın, heb bir ağız. dan verdiği cevab şu olmuştur: «Seve seve ödüyoruz.> Bu mmtakalarda hükumet hissesinin on güne kadar odenmiş olacağı tahmin edilmektedir. Dr. Behç«t Uz muhtelif yerlerde hal. kın ileri sürdüğü ihtiyaçlan ve bazı temennileri not ettinniş. bilhassa bölge. nin her tarafmda temini taleb edilen yerli tohumluk ihtiyacının temini hakkında ofise talimat vermiştir. Vekilin İzmirdeki telkiklerinden cıkanlan kanaat Voronej çevresinde şiddetli çarpışmalar lÎBBidistaıı Kerç'ten Kafkasya'ya geçildi Ukrayna cephesi 30 (a.a.) Ofi: Salâh'iyetli bir membadan son zamanda alınaiı habeılere göre, Kerç yârlmadasında bulunan Alman kuvvetleri bu sabah fecir vakti Taman yarlmadasında karaya çıkmışlardır. Bu karaya çıklş hareketi, söy'.endiğine göre, Alman hava ve topçu, kuvvetleri tarafmdan yapllan ve bütün gece devam eden şiddetli blr boRibardımandan sonra yapılmlştır. Almanlar öğieye kadar devam eden şiddetli çarplşmalardan sonra bir kaç köprübaşl kurmağa muvaffak olmuşlardır. Ruslarln mukavemeti bilhassa anudane olmuştur. Rusyada ikinci bir kış harbine hazırlık Ankara 30 (Radyo gazetesi) Dün gece Macar radyosu rr.acarca neşriya tında Mihverin Rusyada bir kış daha gcçirmek ihtimali karşlslnda yapmakta olduğu hazırlıklardan bahsetmişür. Macar radyosu şöyle demiştir: . Sovyet Rusya bu yıl yere serilsin, serilmesin, muhakkak olan birşey varsa o da askerlerimizin Rusyada ikinci bir kış geçirmeğe mecbur olacaklarldır. Saiâhiyetli makamlar, Rusyada geçen sene elde edilen tecrübelerden istifade ederek askerlerimizin rahahnl temin edecek her türlü tedbirleri almışlardlr.» Macar radyosu bundan sonra evlerinde rahatça oturan Macar halklna hitaben neşriyatına devam ederek, bu halkl Rusyada dövüşen askerlere kışhk giyecek hazırlamağa dnvet etmiştir. Fakir ailelere önümüzdeki günlerde şeker dağıtılacak Ankara 30 (Telefonla) jjeçimi mü. said olmıyan ailelerin çocukîarile hasta. lara ve kimsezis çocuklara parasız olarak dağıtılacak şeker hakkmdaki tali. matname önümüzdeki günlerde Vekiller Heyetinin tasdikından geçerek tatbi. katına başlanacaktır. Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekilligi bu iş için aynlmış olan üç buçuk milyon lirayı tamamen almış bulunmaktadır. Bu paradan ıhtiyaca göre blr miktarı Valilikler enırine gönderilmiş ve talimatname çıkar çıkmaz faaliyete geçe. bilmeleri için hazırlık yapmalan bildi. rilmiştir. Hangi vilâyetler emrine ne ka dar para verildiğini bildiren liste şu. dur: İstanbula 45,000, İzmir ve Ssyhana 12,000, Bursa, Konya, Eskişehir ve Kay. seriye 10,000, Ankaraya 8.000, Afyon, Kocaeli, Zonguldak, Malatya, Samsun, Sıvas. Edirne. Elâzığ, Erzurum, Hatay. İçel, Rize, Trabzon, Burdur ve Aydır.a 6,000, Amasya ve Niğdeye 5,000, Bo'.uya 4,000, Sinoba 3,000 lira para gönderilmiş bulunmaktadır. VUâyetlerin hakikî ihtiyaçlan tespit edildikten sonra tahakkuk edecek müte baki miktar da derhal emirlerine gön. derilecektir. Ali Fethi Bey neyini masaya bıraktı. Eh.. peki evlâd, şimdi muhabcet edelım, dedi. Bsba. sen ruhanî bir adamsın, sana bir sorgum var. Bir insan kendisi İçin iman ve teslimiyet isterse, fakat en küçük vesileyle bu imanm üzerine basıp geçerse, karşısmdakinin inanmak ve teslim olmak kabiliyetini öldürurse bu muameleyi gören karşılık ne yapmalı? Hiç bir şeye inanmadan ve göniürü bsğhyacak bir yer bulamadan nasıl yaşamalı? A1İ Fethi Beyin bakışmda tatlı bir mahzunluk süzüldü. İnsanlar fanidir, diye boynunu büktü, hafif gülümsedi, insanların ra. bıtaları da kendileri gibi çürük ve geçici olmak gerek. Bu böyle olduğu halde sevmek ihtiyacı ezelidir. Sevmeh, inanmalı, bağlanmalı. ama çürük ve fani şeylere ne kadar bağlamlırsa o kadar. Fazla değil. Fakat iman! Fakat tesli. miyet! Bunlar ancak sabit ve mutlak bir hedefe sarfedüen ruh kuvvetleridir. Kuran yeisle başını sallıyosdu. Hayır babacığım, i.şte zaten ruhu kezzab dökülmüş bez gibi delik deşik eden de bu deŞil mi? Hayatta sevmek için sabit ve mutlak bir hedef ycktur Var... , Ali Fethi Bey kızmın gözlerinin içi. ömer Rıza DOĞRUL Kömür tevziatının nîçin durdurulduğu soruldu Ankara 30 (Telefonla) Kömür tevzi ve satlş müessesesinin İstanbulda kö mür beyannamesi tevziini durdurduğu hakkmda gazetelerde görülen neşriyat üzerine İstanbuldan vaziyet sorulmuştur. Londra 30 (a.a.) Moskova radyosunun bu sabah erkenden yaptlğl yayım, (Başmakaleden devam) Voronej çevresinde şimdiye kadar gö haiz olmazdı. Bu mesele ile Mihver Urülmemiş nispette şiddetli çarplşmalarin kımı çok yakından ve pek büyük dikdevam ettiğini bildirmektedir. katlerle alâkahdırlar. Daha dün Japon Başvekili: Almanlar Fransadan altı tümen İngilizierin ve Amerikalılann Hingetirdiler Moskova 30 (a.a.) Resmî Rus ajan distanda kalmalarına müsaade edemesınm askerî muhabiri son günlerde yiz. Diyordu. Hulâsa olarak Hindliler kenFransadan şark cephesine yeniden altı di memleketlerinin mukadderatı üzerintümenin gönderildiğini bildirmektedir. deki düşünceleri itibarile hiç şüphesiı dünya harbinin cereyanından çok müteessirdirler. Meselenin şimdiki hâd vazi(Baştarafı 1 inci sahifede) yeti almasının en esaslı sebebi elbette açllmak üzere kararlaştırlldığını, fakat İngilterenin l'zakdoğuda yekdiğerini taAlmaniarın Sovyetlerden daha çok da kib eden mağlubiyetleri neticesi olarak yanır.alan haseblle bu hesabın altüst ol ingiliz prestijinin eski kuvvet ve şaşaaduğunu söylemekte ve şöyle demekte slndan pek çok şey kaybetmesidir. Mihdir. verin muvaffakıyetleri tevali ettikçc «Herhalde, batldaki Alman klt'alarlnın Hindlilerle İngiltere arasındaki uçurum geri çekilmesi hiç bir suretle bahis mev biraz daha açılıp gidiyor. zuu değildir. Tam aksüıe, bu arada, çok Bu işler bu hâd çekilleri içinde sürükmükemmel ve büyük savaş kudretli leş lenip giderken acaba günün birinde kiiler doğuya gönderilmiştir. Stalin, Hindistanın şurasında burasında İngilmerhametsiz bir murabahacl gibi borcun tereye karşı isyan hareketleri zuhur ödenmesini istiyor. Churchill ve Roose eder mi? Bir kısım İngilizler bundan velt'in bu meselede çaresiz bir vaziyette lıaklı olarak korkuyorlar, ve şimdiki bulunmalarl mümkündür. Bu takdirde, halde İngiltere ile Amerikada bütün zeteşebbüslerinin akamete mahkum oldu kâlar Hind meselesiııe bir lıal çaresi bulğunu daha evvelden bile bile, bu mec mak için seferber hale geçmiş bulunuouriyet karşıslnda boyun eğmek zorun jorlar: Harbi müteakıb Hindistana isda kalabileceklerdir. Şu ciheti pek iyi tiklâl verilmesi için Amerikanın veya takdir ederiz ki bu adamlar, şarktaki bütün miittefik milletlerin kefaleti muharebe meydanlarlnda harbi kaybet Hindlileri tatmin etmelidir gibi düşüncemekte olduklarını nihayet anlamağa ler, ileri sürülen tedbirler cümlcsindenbaşlamış ve ümıdsiz vaziyette en büyük dir. tehlikeierle dolu bir teşebbüse girişmekAğııstosun 7 sinde toplanmağa çağırlten başka çareleri kaimadlğml görmekte lan Jlind Millî Kongresinin umumî hebulunmuş olabilirler.» yeti bilhassa Hind bakımından bu meBu sebeble müttefiklerln böyle bir ha sele Ü7erinde bir karar verecektir, ve rekeie geçebileceklerini söyliyen Dr. ejer Millî Kongrenin kararı da şimdiki Goebbels bu hareketin feci bir İnhizamla kcşmekeşi sürdürecek mahiyette çıkarsa netice!eneceğini belirtmekte ve şöyle işlc o zaman Hind buhranının daha vadevam etmektedir: him safhalara süıüklenmesinden kork• Mr. Churchill, bir çetin iki yol ağ mağa yer olacaktır. zır.da bulunuyor. Her iki yolda da kaYUNUS T^ADİ yıbjar vermek İcab edecekür. Eger İkinci cepheyi kurmazsa Sovyetlerin gittikçe Üniversite haftası Karsta şiddeti artan mağlubiyetleri, artık önüne çok istifadeli geçiyor geçt miyeceği bir dahilî siyaset buhranl doğuracaktlr. Eğer ikinci cepheyi kurarKars 30 (a.a.) Bir haftadanberi sa, bugünkü şartlarda umumî vaziyete Ksrsta bulunan Ankara Üniversite hebütün harbin mukadderatlnı tayin ede yeti muhtelif mevzular üzerinde Karsbilecek bir istikamet vermesi muhtemel Llarla konuşmalar yapmıştır. Her akbir muvaffaklyetsizlik kendisini bekle şam verilen konferanslar büyük bir amektedir. İngilizierin ve Amerikaîlların lâka uyandırmış, salon daima kapılara karakterleri yüzünden böyle bir teşeb kadar kalababk bir münevver kütlebüse girişebilecek'.erini sanlyoruz. Bun sile dolup taşmıştır. Halk ve muHtle dm dolayıdır ki eğer Alman başkuman temasları da unutmıyan gayretli prodanhğl böyle bir ihtimal İçin inceden fesör ve doçentlerimiz K.3rs cıvarında inceye hazırlanmamlş bulunsaydı, cani muhtelif geziler tertib ederek köylere yane bir İhtiyatsızlık yapmlş olurdu.» gitmiş ve bu mmtakalarda yaptıklan Alman Propaganda Nazln makalesinin tetkiklerde çok iyi neticeler elde etsonunda Avrupa kıt'asmln Ingüizlere ol mişlerdir. duğu gibi Amerikalılara da yasak olBergamada fecî bîr kaza duğunu ilâve etmektedir. İzmir 30 (Telefonla) Bersamann Seçme Alman kıt'alan şimaiî Koyuneli köyünde bir dam çökmüş. AFransaya gönderildi! liye isminde ihtiyar bir kadm ölmüş, 1 Londra 30 (a.a.) Dün Almanya küçük torunu da ağır surette yaralannın bütün radyo istasyonlan, Walfen mıştır. hücum alaylannın Paristen geçmiş oldukiarmdan bahsetmislerdir. Ticaret Borsası fiatlan Alman radyosu, bu alayları toşkil eden erlerin seçme efraddan mürekkeb tesçil edecek olduğunu ilâve ediyordu. Ticaret Borsası meclisi dün bir topVon Rundstedt, sahil boyundaki müdafaa tesislerini teftişe devam ve içgal lantı yaparak son kararlardan sonra pialtındaki arazide her türlü kıyam ha. yasada bu kararlann tatbikatı üzerinreketine mâni olmıya matuf tedbirlerin de müzakerelerde bulunmuştur. Gıda maddeleri satışının serbest bi. yerine getirilmesini kontrol etmektedir. rakaldığı hakkmda henüz Ticaret Borsa. sına resmi malumat gelmemiştir. Fakat borsanm, karaborsa fiatlanndan aşagı fiatlan tesçilinde bir beis görülmemiştir. Yalnız borsamn vazifesi, fiatlann h a . Baden.Baden 30 (a.a.) Almanyayı kiki olup olmadığım tespit olduğundan ziyaret etmekte olan Türk gazetecileri, kasden ihdas edilmiş olan fiatlann tesFransada işgal altındaki araziyllgezedik. çil edilmemesi mukarrerdir. meselesi Vekilin halka tavsiyeleri Dr. Goebbels Mahsulün bazı yerlerde kurakhğa ra§. men memnuniyet verici olduğu umu. miyetle tespit edilmiş'.ir. Dr. Behçet Uz, halka bu seneki mahsulün memnuniyet verici oîmasma rağmen gelecek sene daha çok ekim japmak lâzım geldiğı ve en başta gelen işin çok ekim ve iyi çalışma olduğunu söylemiş, her türlü ısraftan kaçınmalarını, her sahada aza mi tasarrufa riayet etmelerini, diiğün. lerde, eğlencelerde paralannı heba etmemeîerini, istikbalin doğurması muh. temcl her vaziyete karşı mukavemetli olabilmek için herkesin kazancım tasar. ruf etmeyi öğrenmesini tavsiye etmiş ve bu sözler halkın umuml tasvib seslerile karçılanmıştır. Dr. Behçet Uz'u hâmil otoray 12,25 te Aydına varmış, İstasyonda vilâyet. parti. belediye erkânı, büyük bir halk kütlesi Vekili hararetle karşılamıştır. Vekü, Muğla heyetini kabul etti Mııfla valisinin riyasetinde belediy? ve parti reislerinden mürekkeb bir he. yet Aydına gelmiş ve parti binasmda Ticaret Vekili tarafmdan kabul edilmiştir. Aydmda temaslar Aydın 30 (a.a.) Ticaret Vekili Dr Behçet Uz Vilâyeti, Belediyeyi, Partiyi ziyaret ettikten sonra Halkevine giderek kazalardan gelen ve burada kendilerin' beklemekte olan heyetleri kabul etmiş ve istihsal vaziyeü etrafında izahat ve malumat almlştlr. Ticsret Vekili müteaklben tüyük sa İzmir 30 (Telefonla) Ticaret Vekilimizin seyahati münasebetile hasıl olan umumî kanaat şudur ki Vekilin Izmir ve Manisa havalisinde yaptığı tetkikler çok faydalı olmuş, iaşe işlerinin bir çok esasları çizildikten baska müstahsil, tacir, fabrikator ve esnaf da bugünkü şartlar altında kendi vaziyetlerini, ihtiyacLarım, fikirlerini ve dileklerini Ticaret Vekili kanalile hükumete bildirmek imkânını bulmuşiardır. Dün Ticaret Odesında yapılan içtimaın sonlarmda m^karna ve bisküvi fabrikatorları, fabrikalarmı buğday satışının serbest bırakıldığı yerlere nakletmek için hükumetin ne düşündüğünü sormuşhrdır. Vekil acele etmeğe sebeb olmadığmı işaretle: Biraz bekleyiniz, yakında ayağmıza kadar buğday gelebilir. O vakit makarna da yaparsmız, bisküvi vesaire de... demiştir. Hükumet şimdilik bilhassa çiftçinin vermeğe mecbur olduğu hububattan stok yaptıktan sonra bu gibi ikinci plâna dahil meseleler üzerinde karar vermeği daha doğru bulmaktadır. Piy?.sada inkişaf ve inşirah gün geçtikçe artmaktadır. En iyi pirinc 100 kuruşa, kırıklı pirinc 75 kuruşa satılmaktadır. Zeytinyağı satışı da fiat muayyen olmak üzere serbest bırakılmıştır. Tarım satış kooperatifleri birliği Kuşadasmda imal etürdiği zeytinyağını tabiî ve rafine olarak satışa çıkarmıştır. İzmir ve ayvalık tacirleri, İzmirde fiatı yükseltmemeğe ve başka yerlerden yiıksek fiatla vaki olacak, fakat mahallî piyasayı sarsabilecek teklifleri kabul etmemeğe karar vermişlerdir. Diğer taraftan bağcıların bir endişesi de halledilmiştir. Çekirdeksiz kuru üzüm yakında borsaya getirilmjş olscaktır. Bu rekolte tahminen 4 0 4 5 bin tondur. Halbuki piyasada 9 bin tonluk mühimce bir stok vardır. Ticaret Vekâleti delâletile yapılan teşebbüs neticesinde icabında müdahale mubayaası için 2 milyon liralık bir havale gelmiçtir. B. FELEK Not: Bana (Le chemin de bonheur) adh eseri göndermek lutfunda bulunan okuyucuma: Bir kitah takdim etmek istiyorum. Ncreye göndcrcbilirim? Münakalât Vekili Harb Okulunun yeni spor sahası beyanatta bulundu (Bastarafı 1 inci sahifede) Bağdadla memleketimiz arasındaki nakliyat mntazaman devam etmektedir. Diyarbakır ve M;rdinden hayvan nakliyatı bu sene her zamankinden erken olarak 15 gün evvel başlamış ve devam etmekte bulunmuştur. (Baştarafı 1 inci sahifede) Başvekll. gördüğü mükemmeliyetten dolayı okul komuanı Kurmay Albây Mustafa Eren'le spor öğretmsni Hüsa. meddin Gürel'i tebrik etmiştir. Müteakıben geçenlerde yapılan su sporlan bayrammda derece alanların mükâfatları, bizzat Başvekil Şükrj Saracoğlu 'arafından dağıtılmıştır. Başvekilimiz. tam spor kupasını kaza. nan Harb Okulunun mükâfatlannı da başöğretmen Hüsameddin Gürel, atletizm kaptanı S2bahaddin Doras futbol ve hendbol kaptanı Nedim Aydınoğlu, basketbol ve voleybol kaptanı Hüsnü Caner, susporlan kaptanı Hayri Altan'a vermış ve tebrik etmiştir. Teşekkür Aramızdan ebedî surette ayrılan v« bizleri acılara garkeden sevgili zevc, pe der. kardeş ve akraba ALBER R. KAMHİ'nin cenaze merasimine bizzat iştirak eden, çelenk gönderen, telefon ve telgrafla taziyetlerini bildiren ve acılanmızj pay. laşan bütün akraba ve dostlanmıza ayn ayrı teşekkür etmek, acılarımız mahal bırakmadıgından. muhterem gazetenJL zin tavassutunu dileriz. Bayan dul Alber Kamhl , Bay ve Bayan Edi Kan Bay ve Bayan Jozef Kamhl Motörlerle yapılan nakliyat Denizlerde motörlerle yapılan nakliyst yaz aylarından istifade edildiğinden genişlemiş bulunuyor. Havzanın direk ihtiyacının bir kısmı küçük vapurlarla, diger kısmı da motörlerle temin edilmektedir. Kendi sahillerimizckn yapılan ve İstanbulun odun ve kömür ihtiyacmı karşılıyan nakliyatta 170 motor ve bir çok yelkenli çalışmaktadır. İstanbulda bu sayede büyük odun stoku rimdiden temin edilmiş bulunuyor. İstanbul ve Burgaz limanlan arasındaki motör seferleri, zaman zaman durdurulmakla beraber, devam etrr.Ektedir. Şimdiye kadar iki büyük, bir küçük motörümüzle 3 yelkenlimiz batrılmıştır. Buna rağmen ihtiyatî tedbirlere müracaat ederek bu seferlerin devamına çalışılmaktadır. Meclisin pazartesi celsesinde müzakere edilecek lâyihalar Ankara 30 (Telefonla) Meclisin pazaıtesi günkü toplantlslnda ikinci müzakereleri yapllamıy^an lâyihalar müzakere edilecektir. Bu meyanda fevkalâde hallerin dsvamı müddetince askerî işîerde İhtilâs ve irtikâb vesair suçlardaki cezalarln teşdidi ve vahim hallerde ölüm cezası hükmedilmesi hakkmdaki lâyiha ile memlekete iltica edecek askerî mültecilerden suç işliyenler hakkında askerî muhakeme usulü kanununa bazl maddeler ilâvesi hakklndaki lâyiha da vardır. arasmdaki telefon muhabereleri genişliyecektir. Telefon ve telfrraf şebekesi genişlioyr Almanyaya sipariş ettiğimiz yeni telefon malzemesi İstanbula gelmiş ve 22 temmuz tarihinde büyük telefon kablosu Sarayburnu ile Salacak arasında denize atılmıştır. Bu tesisat eylule ksdar ikmal edilecek ve bu suretle İstantuüa x^ıkara aras'.nda 15 telefon ve 6 telgıaf, A\Tupa ile İstanbul arasında 10 telefon ve 3 telgraf iriibatı, mevcuda ilâve edilmiş olacaktır. Ayni zamanda Ingiltereden sipariş ettiğimiz ve Anadoluda muhtelif şehirler arasında muhabere imkânlarını artıracak üçerli kuranportör cihazları da gelmiştir. Bunlar mahslline konulunca garbî ve cenubî Anadolunun büyük şehirlcri Sevgili oflum Sümer Bank memur. \ lanndan Selim Kocaboranın ölü. münün kırkmcı gününe tesadüf eden 2/8'942 pazar günü ögle nama. zından sonra Heybeliada camiinde merhumun ruhuna mevlidi şerif okunacaktır. Kendisini seven akraba ve dost. larile arzu edenlerin teşrifleri rica olunur. Mahmud Kocabora Not: Vapur saati: 1.40 Köprüden hareket MEVLİD Matbuai heyetimizin Almanyad^i fetkikleri Torpillenen yağ gemimiz kurtanldı Suriye sahillerinde Ruat adası civarmda torpillenerek karaya oturan «Antores, yağ gemisi, İngiliz tahlisiye gemileri tarafmdan yüzdürülerek İskenderuna getirilmiştir. Geminin makine dairesi hizasıhda kıç tarafmda yar^sı vardır.» lir? Öldürünciye kadar. Sonra? Sürüp giden ne bir haz vardır, ne. bir elem. Her şey geçer. Çeken için de, çektüen için de • âhiri toprak dedüer!.» Nuran bu cevabı kâfi bulmadığmı göstermek isterken kaşlarını kaldırıyor, dudağını büküyor: Ben kendim mahdud, fani bir insanım. Birisi gelip beni vurursa bu benim için dünyanın en büyük acısıdır. Diyemem ki: Ne zarar? Bir Nuran ölmekle insan cinsi kurumaz, daha pek çok Nuranlar yetişir. Yırtılan zavallı etim, dökülen bir avuc kanım bu hâdiseyi Tanrının ebediyeti dairesinde muhakeme edemez, bütün kâinatın ıstırabını duyar Sizinkisi bir felsefî kaçamak yoludur. DERİN NEFES ÂLMÂ İDMANLARI Japon doktorlarından Şozabüro'nun eserinden tercüme olurtmuştur. Mes'ud bir akid Eskl Diyarbakır meb'usu ve Nafıa Vekili Feyzi Pirinççioğlunun kızl Bayan Kadriye Pirinççioğlu ile değerli genc arkadaFlmlz Vedad Diclelinin nikâhları dün Beyoğlu Belediyesi Evlenme dairesinde akdolunmuştur. Bu samimi toplanhda her İki aüenin dostlarl hazır tulunmuşlar ve genc evlileri tes'id etmişlerdir. ten sonra bu akşam Strasbourg yolile Baden.Baden'e gelmişlerdir. Perşenıbe günü. buradan Müniche hareket edecek. lerdir. Borsa, tacirleri bir an evvel mübayaat yapıp piyasaya arzetemeğe teşvik etmek. tcdir. Yalnız büyük stoklarm muayyen ellerde toplanmasına mâni olunacaktır. FIRTINASI «Cumhuriyet» in edebî tefrikası: 45 Dr, Şükrü Senozanın ESERİDİR. Derin nefes alma. cencliği veremden korur. vüksrk tansiyonlan nüzülden muhafaza eder. çöğüs tutukluğu. ro. matizma. nörasteni. sinir buhranı ve İrade kudretinin zavıflığına karşı en faydab çaredir; tatbiki usuîleri bu kitabda yazılıdır. Halid. İkbal, Üniversite Kitabevlerile sair kitabcılarda bulunur. Fiatı 75 kuruştur RAŞID RIZA TIYATROSU Harbiyede. BELVÜ Bahçesinin Alaturka kısmmda Bu gece 21,30 da Yataklı Vasonlar Kontrolörü Yazaı: ne bakarak kuvvetli bir «var» la onun sözünü kestikten sonra tekrar yavaş. ladı. Yumuşak bir sesle Allah! dedi.. Allah?!. Eyvallah... Odaya derin bir sükut indi. Nuran başını iğdi. gözlerini önüne çevirdi. o. muzian sarktı. Genc kız sandalye üzerinde biraz çöktü. Titrek ıçıklarla yanan mumlardan iri taneler yuvarlaniycrdu. Dışarıda rüzgâr çıknııştı, dokuma perdeleri oynatıyordu. Sobada kömür. leşen bir kütük devrildi. Kavrulan elma kabukları daha kuvvetli koktu. Nuran gözlerini biraz kaldırmış. sofra üzerinde yeşil salata ve zeytin tabakları ara. sında yatan neye dalıp kendini unutmuştu. Anlıy&rdu ki babası Allah demekîe mezheblerin ve kitabların fevkin. de blr varlık kasdstmiştL Nuran bu ulu S Â F İ Y E £ R O L Festival Bulmacası H B E O A Y O R E N Z R B K Bu 14 harften millî oyunlanmızın baş. lıcalarından üçünün isimleri buluna. caktır. Doğru halledenler arasında 10 ağustosta çekileoek kur'a neticesinde bi. rinciye bir yastık, ikinciye yağlı boya bir tsblo, üçüncüye bir doîma kalem, dörcüncüden on beşinciye kadar birere fes. tival konsumasyon fişi, on beşinciden yirmi beşinciye kadar birer fesetival şar. kısı plâğı verileccktir. Bulmacalar 9 aştustcm kadar Env.nönü Halkevi Festival Komitesi aciresine gönderilmelidir. varlığı nasıl oluyor da bugüne kadar hiç düşünmem.şti? Şimdi, ilk defa şu anda, uzak bir ummanm ahenkli çağ. layışını duyuyordu. Bu hududsuz um. man hep çağlamıştı ve çağlıyacaktı. F a . kat Nuran sanki şimdiye kadar sağır yaşamıştı. Babası. bir bestenin yanıar.ı giden saz gibi Nuranm düşündükerini söylüyordu. UmmF.nlarda durulan. rüzgârlarda cîuyulan, güneş sistemini işleten, sıra sıra mevsimleri başlatıp bitiren, tarladaki "otlar. gökteki bulutlar, fani insan Cınsini doğumlarla, ölümlerle tazeliyen Ali Fethi Bey bir semai çaldı. Yüzünde öyle bir nur, öyle tok ve tamam bir saadet vardı ki Nuran onun gibi ola. bilmek iştiyakile tutuştu. Sakin yaşa. mak, kendi kendine kifayet edebilmek. an kabil olsa. Demleri tazelesek mi? Peki baba.. Nuran durdu durdu. hız biriktirdi; yeni bir sualle babasma saldırdı. Bu defa, az bir şey değil. hak ve haksız. l)ğın ne olduğunu, birinin nerede bitip. öbürünün nerede başiadığını ve Allah yapısı olan bir kâinatta haksızhğm nasıl yer buldugunu bilmek istiyordu. Hâşâ!. Nuran ssnmasm ki Ali Fethi Ai Fethi Bey dedi ki: Bey tarikata girmekle vakarsız bir te Hangi cevherli genc vardır ki bu vekkül yolu tutturmuştur. Nuran unutsualleri cenk bayraklan gibi savurarak masın, babası doktordur ve... askerJir. üzerimize hücurn etmesin? Vaktile biz Öyle yırtılan et, dökülen kan, çiğnede böyle yaptık. Fanilik dairesi içinde nen iman filân diye Nuranm mitraiyöz görülünce haksızhi, dünyada yapılan boşaltır gibi takır takır endaht etfiği zulüm ve eziyet bir insana hemencecik mefhumlar ne oluyor? He...y evlâd! ^norada ölüvermek arzusunu verir. Hak. sana müdafaa vasıtaları verilmiştir Kan sızlığın dünya yüzünde niçin oduğunu pek kolay dökülmez, kendi kendini kohiç bir insan bir insana anlatamaz. Bu. rur. İmana gelince, bir defa çiğnenir. sahibi olur. bir nu da Tannnın ebediyeti dairesinde sonra insan tecrübe seyre:mekten gayri çare yoktur. Bir şeyi naehline vermemeyi öğrenir. (Arkası var) İnsan blr insana ne kadar zulüm edebi GÖZEN KHE Hakikî güzellik kremi