24 Temmuz 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

Kendi meselelerimiz Saracoğlu hükumeti başarı yolunda Feridun Osntan Birincl Dünya Har «TIT MUB Yazan : >.ıi.iı sardığı karşı hergün binin cihana hükŞefine metmek istiyen İndaha çoğalan bağhsafsız galiblerine ı' iık ve şükran duykarşı, Türklüğün tek Fakat temmuı asıl Tiirk milleö için, gularına kaynak teş başma hürriyet ve senenîn en nğurln «yı olmuştur. Şu kil etti. kutlu temmuz günlerine bakınız: istiklâlini koruma mücadelesi sona erdik yoktur. Bu yüzden yazımızda Lausanne I *** ten sonra, artık Türk silâhlarmın zafe hakkında umumî bir fikir vermekle, onu Lausanne'ı, ruh ve mana bakımmdan 1 Türk milleti, 23 teınınuz l»08 dp rini bejTielmiIel bir vesika ile kanunlaş örnek bir anlasma haline getiren unsur ebedileştiren bu vasıflar, onun milleti Sultan Hamidin istibdadını yıkmıştır. tırnıa işine sıra gelmiş bulunuyordu. ları aydmlatmakla kanaat zorundayız. mizin dış münasebetlerinde en son ve 2 Türkiye, 23 temmuz 1913 te gasIşte bugün on dokuzuncu yıldönümünü, Lausanne"la elde edilen neticeyi bir tek kat'î kadro sayılmasını icab ettirmez. bedilen Edirnesini kurtarmışhr. haklı bir sevincle kutladığımız Lausanne cümîe içinde toplıyabiliriz. Bu muahedo Her hukukçu bilir ki milletler arasmda3 Ebedî Şef Atatürk, 23 temmra Vali ve Beiediye reisi doktor Lutfi muahedenamesi, Türk kurtuluşunu sağ İle Türklüğün, mWi toprakları İçinde ki münasebetlere tatbik edilecek hukuk 1919 da Erzurum kongresini açmıştır. Kırdar, dün gazetecilere fırınlar üzerin. hyan, Türk haklarma cihan İçinde ve tam manasile ve her alanda hür, müsta kaideleri anlaşmalarla ve taamüllerle 4 Antalya, 5 temmuz 1921 de İtalde daiml surette yapılmakta olan tef ölçüsünde yürürlük, süreklilik temin e kil yaşaması beynelmilel teminat altına tükenmez, Bu iki kaynak dışında da , Bu yazı hazırlanah çok oldu. Ancak, mak pahasına, milyonlar öğüten nlzamyanlar tarafından tahliye edilmiştir. ti^Ier etrafında a;ağıdaki izahatı ver den böyle mutlu bir vesikadır. Umumi aîmmış, Miliî Misakla tespit edilen dilek mevzu hukuku tamamlıyan, eksiklerini meydana konulacak düşüncenin ne nameler mübdii teşkilâta hacet yoktur. 5 24 temmuz 1923 te Lausanne kıymetler âleminde başdöndüriicü de ve gayelere ulaşılmıştır. düzelten, tekâmülünü sağlıyan yüksek miştir: kaaar sanümi olursa olsun çok aşırı Mademki yurdun istihsali, aşağı yukan, Fakat Lausanne yanız Türkiye tarihi hukukî prensipler vardır. Devletlerarası muahedesi imzalanarak İstiklâl Haıbl <t Fınnlar üzerinde teftiş ve mura. ğişikliklerin alabildiğine bir hızla yeni sanılacağı endişesi, fikirlerimizi sırasın ihtiyacımızı karşılıyor, o takdirde en alanında, beynelmüel şerefli bir sulhla bitmiştir. kabe teşiilâtımizın mesaisi fa^ıîasız bir durumlar yaratmasına rağmen Lau bakımından değil, İnsanlık hayatı İtiba münasebetler da belirtmekten bizi hep alıkoydu. Hu büyük şart oaln «fiat taadülü» nü temin 6 1 temmuz 1926 günü, Türk desurçtte devam etmektedir. Bu teftişatın sanne, dimdik ayakta duruyor; gün geç rile de hakiki bir dönüm noktasıdır hakkın esasını teşkil eden tabiî adalete kumetin, dün akseden cezri kararları ederek istihlâk pazarlanna giden şahtoplu neticeleri üzerinde dün yeniden ükçe daha çok değer kazanyor. Laus£.nne sulhu, muahedenin başlangı aykırı olmamak sartile yeni inkişafları nizciliği filen kabotaj hakkına kavuşyurdun İaşe imkânlarım köstekliyen damarlar üzerinde sıkı bir nizam yümeşgul oldum. Ekmeğin nefaset ve ka Bugün geçtikçe umumi surette benix cmda ifade edildiği gibi sadece «1914 karşıhyan yeni yeni anla^malar yolu ve muşrur. büyük düğümleri çözmektedir; arük rütmek kifayet edecektir. litesini temin eden esaslı unsur süphe sennıe, Lausanne'ın en değerli hususi senesindenberi şarkın sükununu bozan İmkânı daima açıktır. 7 21 temmuz 1936 da Montreuı'de açıkça konuşabiliriz. Fuzuli teşkilâta verdiğimizin yarısını siz undur. Çıkarılan ekmekler nihayet yetidir. Muahedenin akdi sıralarında harb haline hatime vermekle» kalmıyor. Biz bu İmkândan faydalanarak Lau kabul edilen Boğazlann yeni rejimi saiaşe darlığırun yarattığı sıkınülı hava müstahsile versek bir misli fazla mah fırmlara veriîen un halitalanna sıkı bir yurdun İçinde ve dışmda onu beğenmiBelki iki ayn zihnij'et ve kültür arasın sanne'daki Boğazlar mukavelesini Mon yesinde, Türk ordusu İstanbulun kepıİçinde her muhayyile, bir çarenin doğum sul almak ve o nisbette istikbaîden emin surette baglıdır. yenler eksik değildL Lloid George, Lau da asırlar süren bir mücadele, Lautreux ileıslah ettiğimiz gibi Hatay da lanna ve Türkiyenin candamanna tekağrıiarını çeker gibiydi. Ekseriyet ıki clmak kabildir. O kadar ki müstahsıle Fırınlar üzerindeki teftişatımız vezin sanne'ı tO güne kadar İngilterenin gi sanne'da doğan ve devletler camiasma vamızı da halleyledik. Bu vaziyet, Lau rar hâkim olmuşrur. esasta toplanıyordu: Bizde teşkilât yok fazla yardım suretile, mahsul maliyetini ve pişirme işleri üzerinde tekâsüf et riştiği anlaşmalarm en alçaltıcısı»» diye katılan yeni Türkiye ile ebediyen sona sanne'ın esas ve ruhuna olan sadakati8 5 temmuz 1938 de, Türk ordusu tur, bizde teşkilât çoktur. ve tabiatile satış fiatmı ucuzlatmak mektedir. vasıflandırmıştı. Krauss ve Mendelstam ermiş bulunuyor. Bütün medeniyetlere mizi asla göîgelendirmez. Lausanne hak Hataya girmiştir. Biz ötedenberi ikinci fikri benimsedik bile mümkün olabilir. Bu defaki netîceler iki ay ev^'eline gibi hukukçular, Rum ve Türk ahalinin kaynaklık eden öz ve asil varlığile, yeni ve adalet esasına dayanan bir dünya 9 23 temmuz 1939 da Hatay, anave şu kanaati muhaiaza etük: Bilgisiz, Yeni Ticaret Vekilimiz, yurda güzel nazaran daha iyidir. Bununla beraber karşıhkh müJDadeleEİne dair hükümleri ve tertemiz hüviyetile dünya karşısına sulhunun ilk temeltaşıdır. Bu bakımdan vatana iltihak kararı vererek bu uşuılu Istikametsiz, verimsiz bir çok teşküler Izmirimiz gibi bir «şaheser» vermiş a haklannda ceza tatblk edüen fınnlar gözonünde tutarak onu, ahlâkî bakım çıkan Türklük, Lausanne'da hakkı doyeni bir dünya nizamı kurmak için hak gün Hatayın kurtuluş bayramı olmuşÜreyip türeyerek, birbirine eklenip ke damdır. Şehrin güzelliğini, temizliğini, el'an miktar itibarile faz'.adır. Müte dan batıl, hukukî cihetten de hükümsüz layısile Lapradelle'in dediği gibi mekı arıyan insanlık, gözierini Lausanne'a rur. netlenerek kaynaklarımız ve dağıtma canlı hüviyetini bir tarafa bırakıyoruz, addid defalar ceza aldıklan halde iyi sa>mak istemişlerdi. Hatta Lausanne deniyeti müdafaa etmiş ve zafere uiaşçevlrmelidir. Lausanne'a hâkim olan ana yollarımızın üzerine öyle bir kargaşalık İzmirde Behçet Uz'un kurduğu ideal bir çalışmak hususunda itina gösternîiyen müzakerelerinde Ingiliz murahhas heye tırmışür. Türk milletinin fedakârbğile fikir, her milletle beraber Türklüğün Turkfin asırlar boyunea devam edip ehramı kurmuşlardır ki bu heyulânın beiediye vardır ki şehrin bütün sosyal ve mütenebbih olmıyan daha sekiz fın. tine reislik eden Lord Gurzon da gene yaratılan Lausanne nizammın, hak ve kayıdsız, şartsız hürriyet ve istiklâli dü gelen tarihinde. elbetîe, temmuzda kaaltında asıl dava kaybolup gitrniştir. uzviyetine berrak ve düzenli bir dina nın yanndan itibaren Ofisçe verilmekte ayni mübadele mukavelesi yüzünden adalet esaslarına uygunluğu, medeniye şüncesidir. Bunun sulh için, beşeriyet Bu mevzuu lncelerken, değişik telâk mizm vermiştir: İzmirde hayat ucuzdur, olan unları kesilecektir. «Dünyanın bu kararı gelecek yüz sene tin İlerlemesine elverişliliğidir ki onuve medeniyet için ne kadar vazgeçilmez zamlmış başka zafcrler de vardır; fakat bütün temmuz günlerinin en kutlusu, ki ve gaye karakterleri arasına kalın bir Izmirde ihtikâr seyrektir, İzmir pazarlaTeftişlerimiz fasılasız surette gene de. de çok ağır ödiyeceği» noktasında ısrar hürriyet ve İstiklâl aşığı milletlerin ül bir esas teşkil ettiğini bugün herkes daşüphesiz. bugündür. Bugün. aziz M1H ayırdım çizglsi koymak isteriz. Biz teş ruıda aldanmanız İhtimali Kordonbo vara edecektir. Işlerinde dürüslük ve etmişti. Eski Yunan Hariciye Nazırla küsü haline yükseltmiştir. ha iyi anlıyor. Lausanne müzakereleri Şcnmiz İsmet İnönü. L^u^arne muehekilât bahsini, prensip oluklan döşiyerek yundan denize düşmeniz ihtimali kadar hüsnü niyet göstermiyen fınnların da rmdan Streit ile" Prof. Seferiadis bu düesnasında Rus murahhası Çiçerin: «Ya desini imzalıyarak Türkün hakk»nı ve *** rejim ve ideoloji davasına doğru kay azdır. müteakıb teftişlerde alacağı neticelere şüncelere iştirak '.çin birbirile müsabakınşsrkta sulh halinin tek ve sürekli te istiklâlini bü'ün dünyaya kabul ve tasdırmak istiyen zihniyeti anlamayız. KalBu yüksek ve insanî davaya hak ka meli, Türkiyenin hakimiyet ve hürriyeöre haklannda esaslı ceza kararlan a. ka etmişlerdi. Çünkü İzmirde beiediye vardır. dik ettirmiştir. dı ki böyle bir devirde, ne harb potanHalbuki şimdi, anlaşmanın üzerlnden zandırmak için kıhcuı zaferi kâfi gel tidir.» (Lausanne zabıtlan: S. 165) deBu hakikat izmirde ticarî kaidelerin lacağiz. Fena niyetli hareketler asla siyelini plânlamak, ne de iaşeyi devlet medi. Teşkilât ve askerlik sahalarında mişti. Dünyanın bugünkü durumu, bu 24 temmnz, Türkün tam istiklâlini müsamaha görmiyeceklerd'.r. on dokuz yü g«?ç.ikten sonra, dünyanın baçma geçmiş, mübadele ahlâkında baş kazandığı gündür. Bu tam istiklâl, ona elile tanzim etmek devletçilik demek deprensip olmuştur. Adımbaşmda, bu gö Bu defa kapatılan sckiz fırınm lsim yeni bir öiüm ve dirim kavgasile kan ve büyük zaferle taclanan muazzam başa hükmün doğruluğunu, nekadar canlı ve Lausanne zaferi temin etmiştir. Daha ğildlr. nyı diplomatik alanda da tekrarlamak açık bir şekilde ispat ediyor. ze görünmiyen kudretin izleri sezilir. ;eri şunlardır: Beyoğlu Kalyoncu Kul ateş deryası haline girdiği bu gür.de, evvel, Osmanh İmparatorluğu, bu isBiz aslında teşkllâtsız mîllet de deği Damarlarına şeytan giren her saücı, ayni :uğunda Ar ' n tpsiloki, Beyoğlunda Du. yurdumuzla biıükte bölgemizin barısını icab ediyordu. Bsşında o zaman Haricitiklâlden mahnımdu. Kapiülasjor.Iar Dr. Yavuz Abadan liz. Şu basit farkla ki, idarl makinemiz zamanda bilir ki bir yolsuzluk yaparsa, dular sokafcında Ömer, Galata Mahmu. koruyan Lausanne nizammın erişilmez ye Vekili sıfatile bugünkü aziz Millî denilen ecnebi imtiyazlan, devleti, bir münhasıran kâğıd üzerinde hükumet ic Dr. Behçetin beledlyesi bunu adamm diye caddesinde Hörmetkeçeli, Şişli Âbl. değerinde ve mutlak isabetinde hiç kim Şefımiz bulunan Türk murahhas heyeyan sömürge hal'ne koymuştu. Bu toptinin, 21/11. 922 de başlayıp oldukça tehrasına alışünlmıştır. Fakat Cumhuriyet burnundan getirir! dei Hürriyet caddesinde Yorgi. Ergene senin şüphe ve tereddüdü kalmamıştır. Sanayiciler kongresi raklarda yaşıyan, zengin olan her ecdevletinin bünyesindeki «inkılâbc^ vakon sokagında Eyüp Çay, Üsküdarda Bugünkü siyahî olaylar karşısında Lau likeli ve uzun bir kesllmeden sonra 24 nebi, el sürülmez bir y a n ilâh varftoplanıyor Bunun için Izmirde şeytan ve paradt temmuz 1923 te sona eren müzakereler sıf, bizdm realitelere göre canlı tedblr Hâkimiyeti Milliye caddes'.nde Hasan ssnne, meşbur Roma hukukçusu Ulyctinde idi. O, suç işler; mahkemfye aimamızı ve icabında bunlan sür'atle pek yoktur! Şehrimizde ağustos başında bOyüi bir Fehml, gene aynl caddede Zeynel ve pian'ın iki bin yü önce, «Herkese, ken safahatında, çetin bir irade ve zekâ mücadelesi geçirmesi de mukadderdi. Bu Sanayiciler Kongresi toplanması takar gitmezdi. O, para kazanır; vergi verhayata tıydurmaınızı temin etmiştir. Dr. Behçet Uz, şimdl Ticaret Vekiü İcadiye caddesinde Memo. dine düşeni verme» formülile en ır.ümezdi. O, Türkiyede oturur; Tüık kaSaracoğlu hükumetince verilen son ka sıfatile, bu işi İzmirdekinin beş, on misli kemmel ve veciz bir çekilde Lfadeye mu mücadelede Türk murahhas heyetinin rür etmiştir. Bu kongre üe 1926 sene. nunlarını dinlemezdi. Galatadaki boyaci üzerinde engin bir hassasiyet, hararet sinde kurulmuş ve 16 senelik bir maztei rarlar bu cevval hayatiyet cevherlnin daha geniş mikyasile başarmak yolunvaffak olduju hak ve adalet esasınm Kışlık mensucat kuponları doğruluğuru, değişmezliğini beürten en ve ısrarla durduğu, nihayet kendilerini olan Milll Sanayi Birliği feshedilecek ve ecnebi. İzmirdeki tütüncü yabano birer açık hirer misalidir. Endüstri kurmakta, dadır. büyük elçi kadar imriyazlı idileT. Devdemiryolu yapmakta, maden işletmekte Yerli Mallar Pazarlanndan pamuzlu taze ve canlı bir delildir. Gerçek mana dünyanın hâkimi görenlerden mürekkeb yeni Sanayi Birliği teşkilâtı kurulacak. let, bütçesindeki mlyonlarca açiğı kaMuvaffak olacağına katiyetle inanıyoInönü hükumetleri bu ruhla muvaffak ruz. mensucat almak üzere çimdiye kadar sile ada'et birbirine zıd ferdi diîekler bir murahhaslar blokuna kabul ettirdiği tır. patmak için gümıük resmini bir sanllk esaslı nokta, Türkiyenin diğer devolmuşlardır. Kahraman. Türk ordusu glnüfus kâgıdlarüe hiç fiş alamamış o arasmda olduğu gibi, muhtelif millî Yeni Sanayi Birli£lne bütOn »anayi tim bile artıramazdı: millet, yıllarca Ancak, unutmıyalım ki zahire flletlerle tamamen müsavi bir taraf oldu cilerin girmesi mecburiyeti konulmuştur. bi dinamik bir kudret unsuru, yaratıcı durmadan borcunu verdiği halde. Düatlarına zam yapmak, muayyen bir lanlara kaymakamlıklara gönderiîen me. mcnfaatJer arasında da herkesin payma ğu esası idL kabiliyetimizden parlak bir nümune murlar nihayet bu ayın son gününe ka. düşeni tayin etmek suretile haklı bir Bunun için yeni Birliğin azasa 6000 i a . >unu Umutniyenin kasasını ve gözünü had ve muajyen bölgeler haricinolarak her'şeyin fevkinde durmaktadır. muvazenenin kurulmasmı icab ettirir. Vli\\\ mücadelede taktik ve stratejik dar olacaktır. doyuramajc'ı! Hü ! umet, mcmlekerin şu de satışı serbest bırakmak ve topla dar fiş vereceklerdir. O halde memleket mikyasında ekip ma teşkilâtmı düzenlemekie Bundan sonra kışlık pamuklu mensu L'rr.umi Harbden sonraki anlaşmalar kudretini harb meydanlarında gösterveya bu bölgesinde, filân veya falan bütün Yeşilaym ders kursları biçme, ve toplayıp dağıtma demek olan davayı halletmiş veya nizamlamış da sa cat tevziatı yapüacağmdan bu ay so. içinde yalnız Lausanne bunu yapabil miş bulunan büyük Türk Generali, devlet müsaade etmcdiği için, demiryolu Yeşilay Genclik Şubesi Umuml K â . yaptıramaz, madenleri işletemezdi. Herİaşe davamm da bu şekilde, kâğıdm hü yılamayız. Şimdi almmakta olan tedbir nuııa kadar müracaat etmiyenler hak miş; milletlerarası adaleti gerçekleştir Noıbert V. Bischoffun ifadesile Mumiştir. Bu bakımdan Lausanne, ya!nız hasımlar cephesini İçinden vurarak, ola tibliğinden: hangi bir ecnebi beri'gânm ve çrrbakümranbğından kurtulmuş İşlek mü ler kaldırmak üzere bulunduğumuz roah lannı kaybetmiş olacaktır. devletlerin birbirile münasebetlerinde ğrnüstü esneklikle taktik vasıtaları deCemiyetimlz, türkçe, edeblyat, flzlk, anın kânna kesad gdec3k diye hiç bir esseseler kalıbına pekâlâ dökebiliriz. suîlerden, sadece iaşesi hükumetçe Altın mütemadiyen düşüyor akıl ve basirete uygun bir anlasma ve ğiştirerek, fakat bütün esas düeklerinde kimya, riyaziye, tabiiye, ingilizoe, ital. Türk, fabrika acamaz ve işletenıezdi. Biz teşkilât mefhumunu işte bu tarz deruhde edllmiş müessese ve şehirlerin Altm fiatları dün gene düşmüş ve bir rizam örneği teşkil etmekle kalmıyor, sarsıbnaz bir salâbetle ısrar ederek Lau yanca derslerinden eylul devresi imtl •Hakam berreyn ve bahreyn» olduğrunn da düzenlenmiş tertibler olarak anlıyo ihtiyacını ambarlamağa yeüşecek kadar Reçad altını 2900, külçe altınra gramı ayni zamanda yanft için de müsavi şartsanne konferansında toplanan diplomat hanlanna girecelc arkadaşlar için <ha. iddia eden Şevketlu ve Mehabetlu Paruz. Realist Saracoğlu hükumetlnin da mahdud gayelidir. 408 kuruşa kadar düşmüştür. Son za iar altında milletlerin işbirliğine dayadişah, ecnebilerden tirtir titrerdi. lara üstün olduğunu ispat etti ve yur zırlama kurslan» açmaktadır. kika kaybetmeden ele aldığı prensip ve Aal büyök dava, memleket çapm maularda bazı Avrupa memleketleri ve nan bir sulhun, karşıhklı saygı ve anlaşdunun kayıdsız, şartsız istiklâlini, insan hareket noktası da budur. Bu kurslara istlrak etmek İstiyen llae da istihsali artırmak, ve hazır mahsul bîlhassa İsviçreden fazla altm gelmesi m:ya müstenid bir terakki ve inkişaf Lausanne, işte bütün bu ecnebi saltasavvur ve iradesine nadiren müyesser ve ortaokullu arkadaşlann, ikişer fotog. Teşkilâtın azlığına hayıflcnanlara şöy satın almak yerine devlet gücünün de fiatları düşürmektedir. tanat ve hâkimiyetini yıkarak Türkü devrinin tenünatmı bünyesinde taşıyor. olan bir mükemmeliyetle karşısmdaki rafla birlikte, en geç 1 ağustos 1942 günü le bir tablo çizmek İsterdik: Yurdumuz işe katılmasile her nevi ekim sahasmı kendi yurdunun hakiki sahibi ve efenSebze fiatlarının kontrolu lere tanıttı.» (Ankara S. 110ill). akşamına kadar, (Sirkeci: Şahinpaşa da her çeşid istihsal ve istihlâki tanzim genlşletmek şeklindeki büyük mahiyetile *¥* disi yaptı ve Türk devletini tam istikoteli sırasında No: 61) deki cemlyet için 3 vekâletin bütün şubelerinden son hâlâ açıktadır ki, bu mukadder vazife Daima uzağı gören dehssile hakiki bir Lausanne muaiıedenamesi ,muhtelif devam ediyor lâline kavuşturdu. merkezine, saat 15 . 18 arasında (her ra hizmete koşulan şu müesseselere ba bizi, önünde sonunda, rabıtalı bir ziraat Sebze ve mej'va satışı dün de esaslı anlaşmalardan mürekkeb bir hak ve a barış eserinin, milletler arasında kin ve gün) müracaat ederek kayıd olunmaları Bugün Türkiye, müstakîl bir devlet kınız: Vüâyetler, Belediyeler, İaşe müs plânile salıih bir seferberliğe koşsa gesurette bir teftişe tâbi tutulmuştur. Şe. dalet sisteminin esaslarını ihtiva eder. kıskanclığı ateşliyecck bütün unsurları rica olunur. olarak yüzde yüz müstakil bir Türk tesarlığı ve 4 umum müdürlüğü, Zira rektir. hirdeki bütün manav ve sebzeciler satış 143 maddelik asıl muahede metni yanın kökünden yoketmekle yaratılabileceğini siyaseti takib ve bitaraflığını, hükümet Bankası, Toprak Mahsulleri Ofisi, DaHeybeliadada büyük tenis ranlık haklanm muhafaza edebiliyorsa, yaptıkları maddelerin üzerine etiket da Boğazlara, Trakya hududlarına, ika tâ o zaman açıkça gören İsmet İnönü, Muhterem Saracoğlu ile arkadaşlan ğıtma Ofisi, Petrol Ofisi, Halk birlikleri, met ve salâhiyeti adliyeye, ticarete, mağlub Yunanistana karşı dile'slerinde koymuşlardır. bunu, sevgili başbuğumuı İsmet İnönüSubaşılıklar, Fiat Murakabe Komisyon onu da başaracaklardu", çünkü bünyeyi maçları yapılacak Şehrimizde dalmî ve muvakkat olmak ahali mübadelesine aid beş mühim mu de insaf ve hakkaniyetin icab ettirdiği nün 24 temmuz 1923 te Lausanne'da lan, İaşe mıntaka müdürlükleri, bütün bliiyorlar, sebebleri ve şartlan biliyorHeybeliada ve Büyükada tenlsçücri üzere otuz altı kadar pazar vardır. Bun kavele, muhtelif protokollar ve beyan smın asla aşmadı. Bu hareketile, günün imzaladığı ve imzalattığı muahedeye takunile İthaiât ihracat birlikleri, vesa lar; payeye giden realizm yolunu azim. nameler yer almakta, böylece mütead münasebet ve zaruretlerinden yurdu için arasında cumartesi ve pazar günleri büborcluyuz. le açmışlardır Alman tedbirler, derdi. lar artınlacaktır. İre vesaire Fatura ile satış nsulünün tatblkı ve did meselelere taalluk eden anlaşmalarm azami menfaat elde etmesinl başaran yük bir tenis turnuvası tertib edilmiştlr. miz çin sıtmaya kirdn nev'inden o kaLausanne, blzim snIhnmnT, IstfklâHHepsinin bütçesini bllmiyoruz, fakat dar benzert bulunma* (^)eciflque) ç a . devam etmekte olan teftişler son gün sayısı on sflcize çıkmaktadır. Yalmzbaşı bir siyaset adamından daha yüksek bir Müsabakalar, Heybeliadadaki plâ] korc. miz, şerefimizdir. Onu muhafaza ve na bu sayı bile, Lausanne'm hallettiği üstad, ileriyi görerek yaratıcı bir şulannda yapılacaktır. Şehrimizin maruf her blrinde yiizlerce, binlerce memur reler ki mevzuun nükteye tahammülü Ierde sebze ve meyva fiatlannda aşağı meselelerin çoğluğunu, tasfiye etüği da urla istikbali inşa eden müstesna bir tenisçilerinin iştirak edeceği bu müsaba. müdafaa etmek için başımızdcki biiyük çalıştınlan heybetli kadrolarının yeku olsa, hükumet millî hayatı tanzimde yukan bir istikrar temin etmiştir. başın bayrağı al'ında yapmıj acağımız nuna bakarak cesaretle iddia edebiliriz sehii mümteni yapıyor, diyebilirdik. Diğer taraftan mahalle aralarmdaki vanın büyüklüğünü göstermeğe yetiçir. devlet adamı olduğoınu İspat etti. Bu kaîar, mevsimln en hararetli bir spor fedakârlık yoktur. Bu kndar geniş ve önemli bir mua yüzdendir ki Lausanne, tam bir barış hareketi olacaktır. Müsabakalann hası. seyyâr sebze ve yemişçilerin piyasaya u. ki, birim pahahlıktan dolayı İaşe ve İhFeridun OSMAN yarak satış yapıp yapmadıklan da tef hedenin hükümlerini kısa da olsa bir eseri oldu, ve bugün Türk milletinin, latı, Adadaki yoksul çocuklann iiıtiya. tiyac eşyasına verdiğimiz fiat farkı, bu makale çerçevesine sığdırmağa İmkân gönü!den bir sevgi ve güven hâlcsile cına sarfedilecektir. tiş edilmektedir. teşkilâtlar manzumesine ödediğimiz masraftan fazla değildir! Uzüm ucuzluyor de dinledim. Neticede öğrendıkn ki, Igunluk imtihanları geçükten sonra Bütün bu teşkilât mahşerl, nihayet = KUçUk hihâye DOn İzmirden Meyva haline mühim p'.ânımız muvaffak olmuştur. Kadın o soluğu istasyonda aldun. Şimii bize günde 300 gram melez ekmekle, aygüzel, cazib delikanlıya gerçekteu t u . mıktarda çekirdeksiz üzüm gelmiş ve önümde geniş, parlak bir ufuk açıhyorda 500 gram kanşık yağ vennek İçin tulmuş, bu yuzden babamdan alâkasını yüksek giden üzüm fiatlannı düşürmüş du. Saadete doğru koşmaktan gelen bir miydi? İdare bakımından işin çapraşıkkesmiştir. tür. Dün gelen malumata göre İzmirden heyecan içinde çırpımyordum. Çürkü lığına ilâve olarak, verimin maliyeti külliyetli miktarda patlıcan ye domates kavuşma dakikalarının coşkunluğu duBabamı dinlerken için için yanan bir Mükerrem Kâmil Su noktasından da nekadar büyük bir heyükîenrr.ektedir. Dün domates fiatları rulunca anneme onu sevdiğimi itiraf eateşle kı\Tanıyor, hıçkıra hıçkıra ağhsab yanlışlığı olduğu meydandadır. decektim. Hâlâ gene ve güzel bir kadın seyerek mekrub aldığımı şimdi manalı den güne zayıflıyor, adeta eriyip gidi ladığımız plânuı tatbikına başlandı yordum. Nasıl ağlamazdjm ki, annemm birdenbire kiloda 15 kuruş düşmüştür. Biz Ziraat Bankası teşkilâtma biraz olan annem, mutlak bir arkadaş gibi be bularak bir şeyler var, aralarmda müt yordu. Bakışlarmda nihayetsiz bir yei. Heyecan içinde, bin türlü üzüntüler, saadetini, yuvamızm eski tath sükudaha takviye etmek şartile Toprak Buz nihayet müteahhide ni anlıyacak, meseleyi babama açacağım hiş şeyler geçmiş olmalı, diye düşün sin gölgesi vardı. Aşkile vazifesi arasın. vehimlerle çırpmarak neticeyi bekleme nunu iade edebilmek için ortaya, SevdiMahsulleri Ofisinin işini daha geniş, da• da mücadele ettiğini, her ikisinin de ğe koyuldum. söyliyecekti. Ve sonra.. Bir yıldır yo. düm. ğim adamı koymuş, babamı o kadın. veriliyor ha pratik şekilde ve daha az masrafla Eve bakımsız denilemezdi. Gene her ayni ağırlığı göstermesi yüzünden ümid. lumu gözîiyen, sevgisini ve hasıetini iBir gece babam eve erken döndü. dan kurtarmak için, ötekinin gencliğini gördürebileceğimiz kanaatindeyiz. YalBuz nakliye ve tevzi işi ağustosun çimin derinlerinde mukaddes bir sıı yer derli toplu ve temizdi. Lâkin insanı sizliğe düştüğünü anhyordum. Ne yap Müthiş asabiydi. Holde bir koltuğa çö. bir silâh gibi kullanmak istemiştim. nız şurada burada gene zahire çürütme dördüncü günü yapılacak bir münakasa gibi sakladığım sevgili Fahirle nişanla şaşırtan, kederlendiren öyle bir hava ,' malıydım. Gittikçe bir facia mahiyetini ker gibi oturdu. Başım avuçlarının a Bu silâhın bir gün bana, benim tecrümek için silolan Ziraat Vekâletl müte ile müteahhide verilecektir. vardı ki, bu zehirli şeyin nereden gel: almakta olan bu hâdise karşısmda eli rasına alarak derin derin düşünmeğe besiz kalbime çe\Tİlebileceğini o zaman nacaktım. kolu bağlı duramazdım. Babamla kohassıslarmın mes'uliyetine bırakmak elŞartname mucibince müteahhid, 6 milbaşladı. Herkes odasma çekilmişti. E o kadar düşünmemiştim ki. Tren hızla yeşil 'bahçeleri, gSlgeli ne diğini anlamak kolay değildi. bette doğru olacaktır. n kilo buzu Beiediye hududlan dahiAma babama telefon edince bu yüvck • nuşsam, onu bir seyahate çıkmağa ikna limde bir kitabla onu yalnız ben bekhir ve göl kıyılannı, yalçm kayaları arBu kadında nasıl bir kudret var baba. I etsem, acaba kadını unutmasına yardım Ziraat Vekâleti teşkilâh dururken linde nakil ve tevzi edecektir. liyordum. Onun bu hazin görünüşü kada bırakarak ilerliyordu ve ben o.sızlatan soğukluğun ondan,, ona aid biı Buzun kilosu azamî beş kuruşa satı turduğum yerde hep bu güzel şeyleri şej'den gelmekte olduğunu hissettim ve etmiş olur muydum? Fakat meseUye bu içimi sızlattı. O anda kendimi tutma cığım, diye haykırmak istiyordum, Önmahsul vaziyetini tespit ve tahkik İçin ce sizi, sizin gibi makul, ciddî, evine koca bir umum müdürlük kurulmasın acak ve beher kilo için müteahhide bir düşünerek kendi hayal alemimde uçup bir kadm, mutlak bir kadın meselesi suretle el koymak çetindi, hem netice sam ve sonunu düşünmesem <beni afpek de umud verici görünmüyordu. Kaâ;ik bir adamı çileden çıkardı. Onun diye ürperdim. daki hikmeü kavrıyamadıktan başka, kuruş elli santim bırakılacaktır. fet babacığım. Bunu biz yaptık. Bir gidiyordum. Minimini, tatlı, ışıklı bir edsna baş vursam, babamdan vaz geçnıeiçin her şsyi, hepimizi tereddüdsüz feda zihniyet bakımından bizi tâ âşar ve iltiİlk günlerde zahiri korumak için ga sini, yuvamıza hürmet etmeğe mecbur plândır. Hepimiz için. Evimizin kurtu. etmek üzereydiniz. Mevkiinizi, şerefini. vim olacaktı. Sevdiğim erkeğe büzam de\rine sürükler gibi görünen sutün bir hayat için elimi verecektim. Ço yet hesabîı hareket ettiler. Babamm yü olduğunu, onun bize çözülmez düğüm luşu namına böyle hareket ettik. Lâ zi, saadetimizi korumak arzusile hareSına! müesseselerle. banka. banbaşı teşkilâtmı da nekadar garibsediğiluğa çocuğa karışacaktık IMes'ud, çok, zünü ancak yemeklerde görüyorduk, lerle bağh bulunduğunu söyıesem... kin ıstırab çekmene dayanamıyorum. O, kete geçtim. Bu defa sevdiğim adanu mizi, şirr.di, söylemekten kendimizi aiaker ve sigorta şirketlerine, İthaiât Kardeşim iştahsız iştahsız lokmalan Fakat kadının her ne pahasına olursa o bana aid bir erkektir.» diye boynuna kaybe^tiro. ^ v e t baba, b u kadmdaki pek çok mes'ud olacaktık. mıyoruz. Koylüden vatan için fedaKâratılacaktım. Fakat bu öyle tehlikeli bir tacirlerine: Her yıl olduğu gibi beni sabırsızlıkla yutmağa çalışıyor ve somurtuyordu. olsun babamla evlenmeğe karar ver. teshir kuvveti nasıl şeydir ki, bana çıL. lık istemek, elindeki vasıtasım, tohumBabamın yüzü çatıktı, annem ve büyük miş olduğunu, hiç bir kuvvetin onu bu şeydi ki, bana ebediyen babamı kay gın gibi bağlı olan insanı da elimden aibekliyeceklerdi. Daha peronun üstünde luğunu İstemek, milleti beslemek İçin Muamele vergisi ve bettirebilirdı ve meseleyi öğrenince asla kucaklarına aülarak ellerini, yüzierini annem bir ölü evinde gibi gayet scssiz tasavvurundan döndüremiyeceğinı söy. dı? Nasıl şeydir bu kadın? Bir şey'aa mahsul İstemek, yetişmeyince iki misiini Fahirle evienmeme razı olmazda. Çareve mahzun görünüyorlardı: Hiç birı de lüyorlardı. öpecektim. Babam esmer yüzünü ışıldamı nedir, kimdir bu mel'un kadm? tatbikatile ıstemek. sonra mahnm kıymetini vermesiz sustum. tan vekarlı bir gülümsemeyle beni t t b . bu gayritabiliği izaha yanaşmıyordu. Fakat sustum, çünkü susmağa mec. Annem aynlsa, hiç olmazsa babam mek, nihayet de «Sen hırsızsın, tarlana Nihayet pek güçlükle büyük annemi rik edecek; annem kirpiklerinin ucımİçim binbir çapraşık duygu içinde burdum. Onlar gittiler. Annem kendiferh ve izahları saadetini başkalarında bulsa. Buna da bekçi koyscağız!» demek!.. Bu, hiç deda titriyen sevinc yaşlarile yüzümü Eöyletebilddm. Bu Sure'Je babamm bi: içim razı olamıyordu. Derin, çapraşık parçalanarak ona sokuldum. Ayakları ni toplamağa başladı. Yüzünden, bakış. ğilse insafa uygun değildi ve çiftçiyi koklıya koklıya öpecekti. Ve sor.ra mes kadına tutulduğunu, kadmın babömla ve öidürücü bir iş karjısmdaydım. Hu. nın ucuna oturarak başımı dizlerine larından, o ölüm kederi yavaş yavaş Yazan: mahsul saklamaktan hiç ekmemeğe kaud günler, mes'ud geceler birbirine bağ evlenmek için kocasmdan ayrıldığmı, zurumuz kaçmıştı. Babam çıkınca an dayadım. Önce hareketsiz kaldı. Sonra dağılıyor. Babam sızhyan kalbini aradar herşeye zorlıyacak tersine mahrekii her gece buluçtuklarını, annemin t a . lanarak geçecekti. Nihad Âli üçüncii nem odasına çekilerek asabî buhranlaı ateş gibi yanan ellerinin Saçlarımda mızda tedaviye çahşıyor. Bir çok yıl bir. bir hesabdı. Lâkin böyle olmadı. Annem tanmmı hammülünü kırmak için münasebe*s;2 geçiriyordu. A>Tı ayn ıstırab çeken, dolaştığuu hissettim. İkimiz de ağhyor. den ihtayarlamış görünmesine rağmen 500 sahife, 14 niimune, fiatı 6 Saracoğlu hükumeti, memleketi, millî yacak kadar zayıfiamış, solmuştu. P e . bir çok şey yapıldığır.ı öğrendim. kıvTanan, bu çok sevdiğim iki inssna duk. hisSediyorum ki, iyileşmektedir. Hebünyeyi, sosyal ve ekonomik kuruluşuliradır. ronda yalnızdı. O kadar mahzun bir eö Bu hâdise beni o kadar sarstı ki, karşı nihayetsiz bir acı dujTiyordum. Ondan sonra hemen hemen her'akşam pimize karşı nazik, tath ve şefkatli. Umuzi'. çok iyi bilmek meziyetile, büyük rünüşü vardı ki... Babam, babama bir hattâ sevdiğim adama verdiğim sözü daBir gün Fahire rastladım. Kırgın biı buna benzer sahneler oldu. Babam er nutması ve daha az ıstırab çekmesi içia İstanbulda Cihan, Üniversite, davayı fuzuli sargı bezlerinden kurtaşey mi oldu, diye dehşetle ona doğru hi hatırlamak istemiyor, önce j'uvanıızı Rülümsemeyle tam sitemlerine başhya. kenden eve geliyor, hasta gibi bir * ö . etrafını sıcak, yumuşak bir sevgi çemİnkıiâb Kitabevlerile diğer kitabrarak makule irca etmektedir. Bu harlkoştum. Hangi meş'um rüzgâr o şen ka eski hsline getirebilmek için bir sütü cağı sırada ona çok bedbaht olduğumu şeye siniyordu. Ona sigara veriyor, kah berile çevirdik. cılarda, Ankarada Akba Kitabekulâde pratik ve seyyal idare üslubu, dının üstünden esip geçmişti AÜahım? fedakârlığa katlanmak lâzım geldiğini söyliyerek, beni mazur görmesini rica ve getiriyor, bir çocuk gibi ddzîerinm Bana gelince.. ben.. Fakat bunun üsvinde satılmaktadır. İthaiât metaı olan nazariyelerin iflâsına Kederini gizlemeğe çalışmasına rağmen düşünüyordum. ettim. O zaman her şeye karar vermiş dibine oturarak hafif bir sesle konutünde durmağa değmez. Beni tahii'e na da delâlet eder. Bizde cehrî Hisinlin Eurgayet kolay anlaşıhyordu ki, pek, pek Görünüşün babamı suçlu çıkarmasına bir insan cesaretile hâdiseden haber şuyordum. Aramızda doğan bu yepyeni lüzum var? Gencim, sıhhatliyim. Asrın mustaribdi. rağmen ona kin bağlayamıyordum. Gerçi dar olduğunu ve evimizi bu müthiş münasebet bizi birbirimize eskisinden icablarını cesaretle karşılamağa müsa. Otomobilde işleri yüzünden babamın böyle bir maceraya düşmesi, bu yaş'an sorsıntıdan kurtarmak için bütün kal. fazla bağlamıştı. Şimdiye kadar bu id bir karakterim var. Önümde uzıyan gelemediğini temine çahşıyor, mühimce sonra, bilhnssa yetişmiş iki çocuğu var. bile bana yardım edeceğini söyledi. mevzu üzerinde kimseye açılmad'ğı hayat yoluna emniyetle bakmamak için bir hastahk geçirdiği için böyle zavıf ken böyle bir mür.asebete saplanıp kal Aşkımızı, kendi istikbalimize aid o halde bir gece derdini bana döktü ve ortada pek de ciddî bir sebeb gönnü30 bin kilometre yapmış, gayet iyi beş lâstiği var. Ehven fiatla satıhktır. ladığını, fakat çabucak kendifîi toplıya ması hata idi: İrade zâiından doğan bir renkli, tatlı şeyleri bir tarafa bırakarak ben onu gözlerimde yaşlarla, aniıyan, yorum. Henüz yanmakta olan kalbime Beşiktaş Kılıcalİ bakkal Ziyaya müracaat bileceğini söylüyordu. O yıl, babamdan hata. Lâkin o da ıstırab çekiyordu. Gün. harekete geçtik. Günlerden sonra hazır. affeden, sızhyan bir kalb sıcaklığı içın ,rağmen!. Muvaffak olacaklardır. çünkü bünyeyi de, sebeb ve şartları da Valî, iki ay evvelkine biliyorlar, realist yolu tutmuşlardır nazaran daha iyi netiYazan: ce alındığını bildiriyor Fırınlar sıkı surettc teftiş ediliyor Sehir haberleri CUMHURTYET  2İ NALINA Bugünkii şartlar karşısında IHEM MIHINA! Türkün tam istiklâlini kazandığıgün T Dr. Yavuz Abadan emmuı, mnhakkak ni hak ve adaletin haksızlığı ve zulmü yendiği aydır. Birleşik Amerika milletleri 4 temmuz 1776 da istiklâl ilân etmi?, Fransıı milleti 14 temmuz 1789 da zulme karşı ayaklanmıştır. O Sarsılan yuvalar r i. Spor marka Sevrole otomobili salılıkfır