15 Haziran 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

. J GOZEN HU5USİ INCE YENİ PO5TANE CAOOESI N55.TEL 41378 ITRIYAT riAĞAZA VE DEPOLARI... J IQ lü ıınnıı u ı l e a u ı UnCU yil &djl. umhuri ISTANBUL CAĞALOĞLU Tslgraf ve mekhıb adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başraubarrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 solda dünkü kürek \ Büyük Türk Mütefekkiri YA GÖKALP'm Yeni çıkan kitablan: IŞIK KltfL ELNA YENİHAYAT ÎKBAL 50 Kr. 75 » 40 » KİTABEVİ Barbarosun türbesinde {Sıvastopol cephesinde kaleieri dövett ağır dün yapılan tören toplar) Sagda: Barbarosun turbesi önünde soprcu gencler İstiklâl maifi söyluyor, yarışlannda iki hafif GalaUsaray fıtası birinci gellrfcrn Yeni Rıımanya Su sporları mevsimi Dün parlak merasimle açıldı, genc denizciler and içtiler una Mareşal Antonesko'nıın Rııınarnası demek de caizdir. Hajatlarınm en buhranh Su sporları mevsiminin açılışı nnınadevirlerinde milletlerin içinde oyle asebetıle dun Barbarosun turbesi odamlar çıkabilir ki kendi şahsijetleritâ tarihin sahifelerine olduğu kadar nunde bir merasım yapıhnıştır. Galatamemleketlerinin simasına da adeta nak saray, Fenerbahçe, Beykoz, Beşıktaş, şederler. Mareşal Antonesko millî >e Beylerbeyı, Demirspor, Denizcilık kulümilletierarası işte bu nadir seçkinler bü, Lıman Genclık ve Deniz Ticaret zumresi arasında kendi yerini kend: mektebı talebeleri büyük denizci Barba kudret ve mu\ affakiyetile temin ve rosun turbesi onunde kendılerıne tahsis edılen yerleri almışlardı. Burada büyük Uyin eylemiş olan bir şahsijettir. Rumanyada bugiın altmı^tncı yaşı bir kalabahk da toplanmıştı. Bahriye bandosu İstiklâl marşını çakutlanan Mareşal, en dar zanıanında larken direge şanlı bayrağımız ç«kilmi$, vatanse\er ve azimli iradesini memlemuteakıben Vali namına Beşiktaş kayketinin hizmetine koşarak onu her tamakamı su sporları mevsimıni açtıgını rafında açılan uçurumlardan çekip çıve hepsıne ayrı ayn muvaffakiyet dilekarmış ve adeta yepyeni bir Kumandığini soylemiştir. Eski sporculardan Keyanın vücud bulmasına onderlik etmis olduğu için milletinin minnet ve şııkra rım Kanukla Galatasaray denizcilerinBina hak kazanmıştır. Demiri çelikleş den Turgudda birer nutuk söylemişlertirmek için atese sokularak su verildiği dır. Denizci tculüblerimızin gönderdikleri jibi Mareşal dahi vatanının selâmetini çelenkler merasimle büyuk Türk deniztemin için bu jeni Rumanya; ı ateşe cisi Barbarosun türbesine Ihtiramla ko•okmaktan ve boylece çeliklestirmekten nulmuş ve merasime nihayet verilmiştir. Su spcrları mevsiminin açılısı münaçekinmemiştir. Bugun Rumen orduları kendi hududlarından yuzlerce fersah sebetıle dun Deniz Ticaret mektebile tuaklarda çarpışıyorlar ve bö>lere >eni Şeref sahası arasında $u müsabakalar Rumanyanm demırim doverek ona en 5'ppUnaştır: Tek Kadınlar: Galatasaray 5,17. fcuvvetli şekil ve mahhetini veriyorlar. Mareşalın altmış yıllık ha\atı asker Fenerbahçe. iikle hulâsa olunabilir. Fakat bu as tki çıfte Kadınlar Galatasaray kerlik memleketin en hakikî ihtijaçla 5,04 Fenerbahçe. Dort tek Kadınlar: Galatasaray nnı anlamak esasında siyasî bir deha ile tefrik olunmak lâzım gelen mümtaz (rakibsiz). Tek Erkekler: Galatasaray 8,33,3, bir meslek hayatıdır. Vatan ve devlet mefhumlannı en iyi tariflerinde ordu Fenerbahçe. İki çifte Erkekler: Galatasaray dan ayırmağa imkân yoktur. Mareşal, kendi askerük hayatmda orduyıı hep 7,31 5, Fenerbahçe. Dort tek Erkekler: Fenerbahçe böyle anlamış ve en buhranh zaman6 44 3, Beykoz. Bu yanşta Galatasaraylılar çapanc verdıkleri için diskalfıye edilirler. Müsabakalardan sonra Beşıktaş Halkevi tarafından konan Barbaros kupasını 25 puvanla müsabakaları kazanan Galata Deniıterde durutn Muharebe şiddetini artırdı Kathnlar arssındakl yartşta Wrtn<+ gtitn Galatasaray fıtasına birincilik forro Terillyor ikinci cephe hazırligı İrlandaya, büyük sayıda Âmerikan motörlü alayları çıkarıldı A m e r i k a n ı n Vişi Elçisine göre Peten Mihverin zaferine inanmıyormuş Londra 14 (a a.) İrlanda limanlarından brine, buyuk sayıda motörlü Amerikan alayları, takviye kıt'alan ve iaşe servisinde mümarese yapmış hususi bir müfreze gelmiştir. Bu kuvvetlerin yolculuğu rahat ve hâdısesiz geçmiştir. Almanlar, hatlarının küçük bir kısmına girmiştir Sıvastopolda Mercan deniz harbini "Stalin,,kalesi kim kazandı? zaptedildi Abidin Daver Geçen mayısın ilk haftasında yapılan ve kınun kazandığı anlaşıkrmyan Mercan denizi muharebcsi hakkında, Amerikalılar, tafsilâtlı bir resmî tebüğ neşrettiler ve iki tarafın zayiatı hakkında malumat verdiler. Bu tebliğe göre, 1 10 martta bir Âmerikan hava filosu Yeni Gınedeki Japon uslerinde bulunan ticaret gemılerini ve kıyıdaki tesisleri bombalamışlar, 20 den fazla Japon gemisini tahrib etmişler veya hasara uğratmışlardır. Bu sayede, Japonların denizden cenub ıstikametınde yapmak istedikleri hareketler iki ay geciktirilmiştir. 2 Nisan ayı içinde ayni üslerde Japon nakliye gemileri bulunduğu hava keşiflenle oğrenilmiş, Japonlarm Salomon ve Louisiade (Luizyad) adalanna doğru ılerlemeleri muhtemel görülmüştür. Nıtekim, mayıs içinde Japonlar, bu takımadakrda tayyareleri için kara üsleri elde etmişler ve kara tayyarelerile Mercan denizini hergün karakol etmeğe başlamışlardır. 3 4 mayısta Amerikanın Pasifik donanmasına mensub uçak filolan, Florida adasının merkezi olan Tülagi limanında, Salomon takımadalarında ve civannda Japon istilâ filosunun bir kısmını keşfetmişler ve bu filoya bir hava baskını yapmışlardır. Japonlar gafil avlandıklarmdan gemilerinin hemen hemen hepsinl kaybetmişlerdir. Bir kaç gemi hasara uğramış bir halde kaçmağa, bir kısmı da batmamak için karaya oturmağa mecbur olmuştur. Bu baskmda 12 Japon gemisi batırılmış veya hasara uğratılmış, 6 Japon tayyaresi düşürülmüştür. Amerikalılar 3 uçak kaybetmişlerdir. 4 7 mayısta Âmerikan tayyareleri Louisiade takımadalarında Japon ana kuvvetlerine hücum etmişlerdir. Japonların Riyukaku uçak gemisile 1 ?ğır kruvazörleri batırılmıştır. Japon uçak gemisine 45 bomba ve 10 torpil isabet ettiği için, bir kaç dakika içinde, uçaklarmın büyük kısmile beraber batmıştır. (Arkası sahife 3, sütun 5 te) *""" Yazan : Harkofta kuşatılan Rus kuvvetlerinin bir kısmı yok edildi Düşmanın lazyikı bütiin cephe üzerinde devam efmektedir Moskova 14 (a.a.) Sovj'et bğle teb13 hazlran gecesi cephenin Harkof ve S:vastopol kesimlermde savaşlnr devj.n etmıştır. Cephenin başka kesimlerinde (Arkası sahife 3 sütun 4 te) (Arkası «hife 2 «fitun 1 d«) Rumanya Basvekili ve Rumen orduları Başkumandanı Mareşal Antonesko larda memleketin selâmetile siyasî istikametinin daima bu millî kudrete dayanacağı fıkrine yalnız snhıb olmakla kalmıyarak onu vaziyete hakinı kılmağa da çalışmıştır. 1924 te memurijetle gittijji Cenevreden hükumetine gbnderdiği raporlarından birindeki şu cıunleye bakınız: « Hududlarını Cenevreye ve fcollektif emnijete istinad ettirmek istiyen nrillet, hududlarını ka\beder.» Harici hâdiselerin hücumıı karsısında Rumanya hududları heınca homen her tarafta yıkılarak memleket umnd«uz denilecek kadar feci bir vaziyete düştükten sonradır ki Mareşal, hapisaneden çıkarak milletinin başına geçmiş ve o gun bugün Rumanyayı bir aralık icine jnıvarlanmak tehlikesini geçirdiği uçurumlardan kurtararak herkesin gördtiğii şerefli mevkiine çıkarmıştır. Güdülen siyasetlerin doğruluğunun, iğriliğinin tenkidini tarihe bırakarak bir sadece son olaylarını ele almak suretile Rumamanın karşılaştığı zorlukları hatırlıyabiliriz: ÇekoSIo\ak inhidamını biiyük garb devletleri herhangi bir hareketle onliyememis olduktan sonra küçük itilâf devletîerinin bu derde deva bulmaktan âciz kalmaları kadar tabiî bir sey olamazdl. Rumanya bu işde Lehistanın teküfine rajjmen dünkü müttefikin İ7nıihlulinden istifadeye tenc7zül etnıemek faziletini ol'un gostermisti. Rumanya. Almanyamn kendisile akdetmek istediği iktısadî anlasmanın baxı şartlannı ağır bularak Londıanın fikar ve mü<aleasına müracaat ettiği zaman kendisine, baska m<>mleketlerle ayni şekillerde mukavele akdptmekte serbest ve muhtar olmak kaydile bu anla«mayı yapabileceği ifade ohınmnsfu. Rumanya bbjle yaptı. Fakat h^diselfr Japon ordusu Çinde 2 şehir daha aldı Büyük bir Japon hava filosu dün Avustralya sahillerine hücum ettiler Almanlar Amerika sularmı da harekât sahası ilân ettüer Berlin 14 (a.a.) Alman hükumeti, 26 hazirandan sonra Âmerikan sularına girecek olan her geminin her türlü muhatarayı göze alması İcab ettiğini resmen ilân etmektedir. Birleşik AmerikaÇungking 14 (a.a.) Çin tebliği: iın harbe girmesi üzerine her an hareÇungking ve Kyangsi cephesindeki ketlere sahne olması muhtemel sahanm, meydan muharabesi, şimdi Şunsiye'nin Amerika sahiline kadar genişletıldiği 40 kilometre kadar batısında kâin lâve ediliyor. Şangşan'ln batı cenubunda kâin KiBelçikada Alman]arın aldıkları angşa'nm doğusunda cereyan etmektedbirler tedır. Japon kolları, 40 kilometre kadar Londra 14 (a.a.) İnbel Belçika abatı cenubda kâin Yukban'a doğru iler ansı, Almanların, Avrupada ikinci bir fArkası sahife 3 sütnn 6 da) (Arkası sahife 2 sütun 2 de) M. Rnzvelt ve M. Çörçil bir arada BÎRLESİK MİLLETLER GÜNÜ Berlin 14 (a.a.) Alman ordularl başkomutanlığının tebliği: Sıvastopol onunde goğus göğüse yapılan şiddetli çarpışmalarla gelisen Alman taarruzu, tabıat ve teknığın her çare ve vasıtasile korunmuş bulunan kale çevresinde daha derıne girmektedir. Hâkım bir tepe üstündeki çok kuvvetli ve çok modern Stalın kalesi zaptedilmiş ve Sovyet karşılık taarruzlan akim kalmıştır. Savaş uçakları. kalenin cenub koyuna gıren 10.000 tonilâto tutarında bir taşıt gemisini batırmışlardır. Karadenizde bir İtalyan hücumbotu, 1213 haziran gecesi Kırım sularında kuvvetle himaye edılen büyük bir düsman gemisini torpillemiştir. Alman hava ku\rvetleri bir Sovyet uçaksavar gemisini tahrib etmiş ve bir duşman gemisini sakatlamıştır. Harkof doğusundaki çevrede, kuşatılmış bulunan düşman kuvvetierinden bir kısmı yok edilmiş, başka gruplar da esir alınmıştır. Yenilen düşman kuvvetlerinden geri kalanlann takibi savaşlanna halen devam olunmaktadır. Şimdiye kadar 20.000 den fazla esir, 109 tank, 113 top sayılmış, büyük miktarda harb malzemesi ele. geçirilmis veya tahrib edilBerlin 14 (a a.) Resmî tebliğ: miştir. Şimal Afrikada, Alman ve İtalyan Cephenin merkez ve şimal kesimle kuvvetlerınin yaptıkları hareketlere ba rinde yalıuz mahallî hareketler olmuşşan ile devam edilmektedir. Düşmanın tur. derinliğine uzayan "yanlarından birine Volkov eephesinde düşman taarruzlan yapılan taarruz esnasında 54 İngiliz püskürtülmüştür. tankı tahrib edilmiş, 400 den fazla esir (Arkası sahife 3 sütun 2 de) (Arkası sahife 3, sütun 3 te) Afrikada Ofi ajansına göre Ruslar Sıvastopolun tahliyesine başladılar Tobruga karşı şiddetli bir hücum Almanlar 54 tank tahrib ettiler ve 400 den fazla esir aldılar İngiliz tebliği; Akroma bölgesindeki tank harbifiin nelieesiz kaldığım bildirîyor Sedad Çetintaşın Rölöve sergisi l Angîo Saksonlar safında fıarbeden 27 millst Dün birbirlerînin bayraklarını kutladılar ve M. Çörçille M. Ruzvelt birer mesaj neşrettiler Londra 14 (a.a.) İngiltere Kral ve Kıaliçesi yanlarında kızları ve Norveç Kralı Hnakon, Yugoslavya Kralı Pierre, Holanda Prensi Bernhardt ve başka muttefık milletler şeflerile Çörçil ve Bııleik Amerika ve Rusya buyuk elçileıi başta olmak üzere diğer diplomatlArkası sahife 3 sütun 7 de) YUNUS NADI JArkasî sahife 3 sütun 4 te) Yüksek Mimar Sedad Çetintaşın Rolöve sergisinden nefis bir eser: Sokullu Mehmed Paşa camisinın cepheden gdrünüsU (Sergiye dair san'atkâr Ali Şami Bojarm makalesi ikinci sah'femizdedir) Libya harekâtından resuule;: Ağır İngiliz batarjalan devamh