13 Haziran 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

13 Haziran 1942 BUCAK Yazan : Faztî Ahmed Aykac I Hadiseler ve eserler | E H M Nahsul mubayaatı Bu işle uğraşacak tacirler de birlik kuracaklar NALINA MIHINA Top gürültülerile uçak patırdılarmm j nahından dolayı pençesinl bütün cihaboğduğu insan üültileri arasına ikide nın boğazına takıyor. Geçen Umurr.î bir ufak bir mınltı karışıyor: Sulh rı Harb, bunun en kanlı misalidir. 1918 vayetleri... Bu ses gerçi pek ütrekdr. tarihini takib eden ahidnameleri de Ancak o ne kadar gevşek olursa olsun unutmadlk... Bence bunlardan gelecek banş konusuna ve onunla ilgili eski, insanlığın daima hatırlamasmda beşerî Yeni mahsulün tacirler tarafından yeni bazı muahedeler mevzuuna kulağı bir hayır bulunan iki tanesi Sevr ye, dubayaası ve Toprak Mahsulleri Ofisine mızı çevirmek gönüllerlmizde bir ne Lozandır. Çünkü kahraman bir ulusun devri için Ticaret Vekâletile tacirler acabet borcudur. Gerek yerli, gerek ya üzerine karmanyolacı gibi saldırarak rasmda Ankarada yapılan temaslar nebancı bir takım gazetelerde rastladığı onun bağrına bıçaklar saplandığı pek ticesinde bazı kararlar verümiştir. Muınız bu bahislerden dolayı, gözümüzü sık görülen olaylardandlr. Lâkin Sevr bayaatın selâmet ve süratle yürütülmesi biraz düne döndürmek isüyoruz: Muahedesi beşer tarihine şunu öğretti: İçin tacirler arasında süratle birlikler 18141815... Napolyon devrilmiş ve İm Anlatü ki şerefi tam bir milletin elir.i, kurulacaktır. Birlüjler mubayaata başhparatorluk yıkllmış. Yeni Avrupayı kur kolunu bağlamakla onun ruhunu dipsiz yacak ve köylüden her mıntakada mu anak davasile bir yere toplanan polilika bir kuyuya atmak kabil değildir. Şu bayaa olunan mahsulün miktar, cins ve mühendisleri hep bir arada... Fakat sebeble Sevr vesikasını (Poincarre) nin kalitesi Ofise bildirilecektir. eser?.. İşte işin acıklı tarafı! Çünkü dediği gibi yalnız bir kırık tesli dlye Toprak Mahsulleri Ofisi, mahsulü Ofis dipîomasi mimarları, sulh anıdı yap almamalı. Bunun tam tersine olarsk silo ve ambarlannda tacirlerden teselmakla değil, «tezvir> dolabı çevirmekle onu cihanm dipîomasi müzesinde saklı lüm edecek ve bedeli yekun üzerinden . meşguldüler. Çünkü Viyana Kongresi, kalacak bir ibret vazosu diye gönnek değil, mnbayaat devrelerine ayrılarak bir müzevirler ocağı olmuştu. Yeni bir daha yerinde olur. yapılacaktır. Köylüye tediyatı doğrudan Lozana gelince; bu eser, yazanı velev dogruya tacirler yapacak ve mallar OBİyasî düzen içinde insanlığa en sağlam bir banş yapısı yükselteceğiz dlyenler bütün kâinat olsa dahl (Sevr) gibi fise teslim edilince bedeli ve komisyon4:ir türlü elele veremediler. Büyük sa bir zulüm fermanml yırtmayı bilen el lan da hesab edilerck varilecektir. mlan nice adamln küçük entrikaları iere imza ettirilecek Uk vesikadır. İnijirbirile tokuştu. Bu maç içinde (Tal sanlığın İyl dilekli ve temiz düşünceli Parti Genel Sekreteri Üeyrand) m başmı en dövüşken koç ka unsurları bu iki tarihi unutmasın; hele bugünlerde! fası olarak görüj'oruz. Ancak beşeriAnkaraya gitti Şimdi, içinde clhan hürriyetinden, yeri yet hesabma kazanc ne? Anlaşıldı ki Blr müddettenberi şehrimizde bulu gene akan kanlar, dökülen yaşlar gibi varlık düzenlerinden haylice bahis genan Far.i Genel Sekreteri Memduh Şevboşuna gitmiştir. Zira savaş meydanla çen sancılı bir devirdeyiz. Bugün her1 kes kılıcını yarınüı sulhunu kendi lehi ket Esendal diin Ankaraya gitmiştir. rındaki kanlı kesişmelerden sonra orNafla Vekili şehrimizde taya sürülen sulh senedi, kabinelerdc ne fethetmek için biliyor. Yalnız. sargeçen gizli boğuşmaların hazırladığı sılmaz bir kanaatle hemen söyliyelim; Nafıa Vekili Ali Fuad Cebesoy, dün kısa ömürlü bir bıraklşma (ilmahaberi) yarının barışma ömür ve berektt ve Ankaradan şehrimize gelmiştir. recek şey, ne tanklar olacaktır, ne de olmaktan 1leri varamıyor. Halka pamuklu tevziatı mitralyöz \Teya tayyareler. En yetişilYa Viyana Kongresinden sonrakl dumez uzmanlıkla yanlacak dipîomasi Şimdiye kadar nüius kâğıdlarile Yerli tum? Yazık ki gene tarih boyunca ayni muskalarlnın dahi bu babda hiç kuv Mallar Pazarlarmdan hiç pamuklu mentrajediye rastlıyoruz. O vakittenberi ırnvetli bir tılsım vücude getirmiyeceğini sucat almamış olanlara evlere dagıtılan ealanan bütün muahedeleri birer birer gene tam bir inanla göyleriz. Ziıa bu fişler mukabilinde tevziat yapılmaktaBayalım mı?.. Boşuna zahmet!,. Bununla saydığımız aletler harbi büsbütün vah dır. Evde bulunmadıklarmdan dolayı bir beraber yurdumuza ve tekmil Avrupaya şileştirebilir; ancak bunlar bir banş sikısım halkın bu tevziattan mahrum kalolan derin tesirleri münasebetile meşgortası obbilseydi zaten bugünkü savaşa hur Berlin Ahidnamesi üzerinde bir damaması için dün nahiyelere yeniden me şahidlik etmezdik! Hayır hiç bir zaman! kika kalmak isterim. Bin sekiz yüz yetmurlar gönderlimiştir. Henüz fişlerinl Biz yannların uzun selâmetini yalnız miş beşten 1914 Cihan Harbine kadar, almıyanlann bu memurlara müracaati bir ahlâkî umdede buluyoruz: Milletdünya huzurunu kemirecek her arstlâzımdır. lerin hayat ve istiklâl hakkına urumî ulusal felâketin tohumunu kucağında Pamuklu mensucat tevziatı Yerli Malİman! Bu mefhuma hürmet edilmpdikçe, saklıyan bu muahededen daha utandıdünyanın en b'üyük ve en kudretli im lar Pazarlannın Bahçekapı merkezi ve rıcı bir haksızlık mazbatasl nasıl İmparatorluklarl için bile beka yoktur. üç şubesile otuz beş bayilik tarafından zalanırdı? Yapılan şey, ne tarihî bir Çünkü hak yemekten çekinmiyonîcr, yapılmaktadır. Bahçekapı merkezinde adaletti, ne de siyasî bir hayır! Asla! sonra mutlaka birbirlerlni yiyecekler ve her gün iki bin kişiye tevziat yapılmaYapılan şey, kör bir taassubun taşınnihayet tarihin dişleri arasında kala sına rağmen inıizam temin olunmakta tılan ortasında Türkiyenin derisini yüzrak kendileri yenileceklerdir. Mes^le ve herkes istihkakını kolayhkla almakmek, tırnaklarlnı sökmek ve ağzım cçartık tamamile aydınlanmış bulunuyor. tadır. mış her ihtirasa topraklarımızdan bir Bunu söylemek, ne âdi bir falcılıktır, Bu tevziat bittikten sonra evvelce nülokma atmak teşebbüsüydü. Peki ama nc de yüksek bir keramet! Ancîk dafus kâğıdlarile pamuklu mensucat almı§ neticeden kim memnun oldu? Hiç kimha şimdiden dilemeliyiz: Şu basit hase! Kim zarar gördü? Bütün âlem! olanlara tekrar tevziat yapılacaktır. kikati lnsanlık blr kere daha unutmaFakat iyl bilmeli; zaman, bazı defa sın! Elektrik fiatları ne kadar bir masumun kamnı bir millete ödettiği gibi bazı defa da bir kâvmirı güartacak? Fanl Ahmed AYKAÇ Elektrik fiatlarına zam için yapılan tetkikler bi:miştir. Elektrik idaresi, malzeme fiatlanmn pahalılanması ve işçi ücretlerinin artması gibi sebebleri ileri sürerek kilovat saate üç kuruş zam yapılmasını istemektedir. Buna aid rapor yakında Vekâlete gönderilecektir. Ne falcıhk, ne keramet Bundan evvelki yazımızda içinde bu lunduğumuz yıhn, ahlâk meselesinden Eik ve çok bahsedilen bir sene olduğunu, başlıca makale ve eserlere işaret eyledikten sonra bunlardan biri üzerinde duracağımızı söylemiştik (1). Şimdi «İiim bakımından ahlâk» ın tahliline başlıyacağız. Herşeyden önce eserin, ahlâk meselesini ele alan muhtelif felsefe çığırlarından hangisine girebileceğini göstermek lâzımdır. Ahlâk felsefesi tarihinin her devri gibi, yirminci asrı da bizi biri, ahlâklıhğın prensiplerini «şe'niyet» te, diğeri «şe'niyet üstü» nde arıyan iki cereyan karşısında bulundurur. Birinci isti kemet de çok çeşidlidir. Zira şe'niyetten, realiteden neyi kasdediyorsunuz? Bir mütefekkire göre bu, fizyoloji ve biyoloji âleminin dilinde dolaşan «tabiat» tir diğerine göre ise daha ziyade ruhiyal mensublarınm ağzındaki «insan tabiat» eski ifade ile «tabiati bcşeriye» dir. Nihayet bu şe'niyet örflerin topyekun ifadesi olan «cemiyet» te olabilir. Keza ikinci istikamet de ayrıca burada işarete lüzum görmediğimiz kollara ayrılabilir (2). Dr. Akil Muhtarın eseri, bu kadrolardan hangisine giriyor? İlkin kitabın ismi, sonra müellifin mesleği henüz eseri yoklamadan önce cevab vermekliğimizi kolaylaştırıyor: Müellif, ahlâkiyeü «tabiat» e dayandıracak, ilmî bir ıstılahla biyolojik ahlâk nümunesi verecek, yahud vermeğe çalışacaktır. Bu kablî hüküm, şimdi anlataoağımız muhtevanın göstereceği gibi, yanlış değildir. Müellif birinci fasılda ahlâkın tarifini ve ahlâk meselesinin tarihçesini anlatıyor. Yaşama kaidelerinden İbaret olan ahlâkın bilgisine bü;ün medeniyetler ehemmiyet vermişlerdir: «İptidaî kavimlerde gördüğümüz bazı âdetlerin, efsanelerin, tabularm, âyinlerin ve daha yüksek cemiyetlerde dinlerin, felsefelerin hedefleri, insanlara doğru yaşama kaidelerini telkin» den ibarettir (Sf. 8). Erman'dan ve Meininger'den istifade ederek Yunandan evvelki medeniyetlerdeki, Ch. Werner'e dayanarak Yunan medeniyetindeki ahlâkî tefekküre işaret eden eser sahibi, bir kaç satııia Türk ahlâk felsefesi tarihinin de hakkını vermeği unutmuyor (Sf. 12). Yalnız Kantın kendi eserine işaret olunmakta, fakat zamanımıza kadar uzayan ahlâk tarihi, bizzat ahlâkçılardan değil, ahlâk tarihçilerinden nakledilmektedir. Hulâsa bu fasıl, bir çırpıda çizilmiş bir ahlâk tarihidir (Sf. 119). Zaman ahlâk meselesi Ziyaeddin Fahri Yazan: *^»^ İyi saklanan bir sır mumiyetle Demokrasiler ve bilhassa Amerika hiç sır saklıyamazlar, sanırdık. Halbuki işte Molotof Yoldaşın gidip gelme Moskova Londra Vaşington seyahatlerini pek iyi sakladıklafı gibi Sovyetler İngiltere Amerika arasındaki görüsmelcri de sunsıkı gizlediler ve İngiltere ile Sovyet Rusya arasında imzalanan 20 yılhk askeri ittifak andlaşmasından da, evvelki güne kadar, su sızdırmadılar. Dcmek ki canları istediği zaman, en kulağı delik gazete, ajans ve radyo muhabirlerini atlatmanın yolunu, pek âlâ biliyorlarmış. m Bugün T A K S İ M Sinemasınd? Bu sene Beyoğlunda ençok ra^bet gören M ES'UD TÜRKÇE • • CÜNLER ŞARKILI SÖZLÜ ARABCA Sarkm ses krah A B D U L V E H A B m en son eseri 16 kısımlık tekmil film birden. Bugün saat 1 de tenzilâth matine. Bugün SÜMER Sinemasında mm% 2 BÜYÜK VE GÜZEL FİLM BİRDEN: BEYAZ ILAHE Kozku ve dehşet filmi Ormanda blr aşk macerası BORİS KARLOFF İSA MİR AN D A tarafmdan tarafından Bugün saat 1 de tenzilâtlı matine Gözlere yaş... Göniillere ıstırab... veren en güzel KalUere en büyük zcvki 2 Yiizlü Canavar İkinci, üçüncü, dördüncy fasıllar biyolojik bir ahlâk telâkkisine aid ilmi malzemeyi muhtevidir. Müellif «Dimağda konuşma ve ahuâk hisleri tevlid etme kabiliyeti» bulunduğu esasından hareket ediyor ve «Ahlâkî hükümlerin huTramvay bandajı ve otobüs sulü, dimağm tabiî bir surette faaliyetine bağlıdır.» neücesine varıyor (Sf 27). geliyor Bu fasıllar, kitabın asıl ana davasım anRumanya hükumeti 100 bandajm ih latmak ve eser sahibinin İlmî telâkkisiracına müsaade etmiştir. Bandajları tes ni göstermek itibarile çok mühimdir. Bu lim almak üzere bugün bir memur Ru telâkkiyi kabul edenler, eserin bu kımanyaya hareket edecektir. Bandajlar sımlarım tasdik ediyorlar demektir. geldikten sonra yeniden 25 araba sefere Herhangi bir muhalefet İse gene bu kıçıkarüacaktır. sımların münazaalı olduğunu göstereAmerikadan gelmekte olan 25 otobüs cektir. Eminönii Taksimle Gazi Köprüsün Beşinci ve atmcı fasıl, hayvanlarda den geçmek üzere Taksim Sultanah insanlarınkine benzer ruhî faaliyetlermed arasında işliyecektir. Ayrıca dört den geçmek suretile ilk insanlarda evootobüs de Taksim Sanyer hattma tah lüsyonun arzettiği derece ve manzarayı sis edilecektir. tahlil ediyor (Sf. 4473). Yedinci fasıl, rakları yayıyor, or tasma bir dal koyu yor. Bu hazırlıklaı bittikten sonra dlşi geliyor. Evvelâ bir ağacın üzerıne kona rak kendine hazırlarian yeri teftiş ediHalbuki geçenlerde, Avam Kamarayor. Hoşuna giderse erkek kuşun yanısında, Madagaskar hareketinden bahtir. Daha şimdiden bu noktaya dikkati na iniyor. Erkek, güzel hareketler seden M. Çörçil, işgale başlanmadan mizi celb«denler haksız değildirier (4). rak kendini beğendirmeğe çalışıyor. Mu çok önce hazırlanıp yola çıkanlmış oŞimdi eserin muhteviyatı hakkındaki vaffak olursa <üşi de bu hareketlere iş lan birliklerin Madagaskara gittiklerini düşündüklerimize işaret edeceğiz. Mü tirak ediyor, düğün nihayete eriyor gazeteler yazacak, diye haftalarca ter ellif, bütün düşüncelerine kaynak teş (Sf. 60). Fakat bu neviden pek hoş ve döktüğünü söylemek suretile İngilterekil eden «tabiat» ten neyi kasdediyor? pek cazib mukabilleri bulup göstermekde en mühim askerî sulann dahi, gaBiihassa insıyakları nasıl görüyor? Bir ten müellifin takib ettiği maksad pek zeteciler tarafından duyulur duyuhnaz gazete sütununun müsaadesizliğinden vazıh değildir. Ahlâkhlık, eğer bir «tefaşedilmek tehlikesine maruz bulundudolayı metinleri tekrarlamadan diyebi kâmül insiyakı» nın mahsulü ise, o halğunu anlatmak istemişti. de bibyoloji mensubu sıfatile, bu insiliriz ki eserde yerine göre ham ve reel Gerçi, İngilizler geçen harbin başbir tabiat mefhumu, yerine göre de a yakm mevcudiyetine ve istesek de istedeta haslaşmış diyebileceğimiz mefku mesek de tezahür edeceğine kanaat ge Iangıcında askerî sırları saklamağı bilmiyorlardı. Gizli istihbarat servisinde revî bir tabiat methumu görülmektedir. tirmek icab eder. Haydi bu insiyakın Keza insiyak meselesi de ayni. Şu ciim şimdilik hâdise olmadığuu ve «tekâmül çalışan bir İngiliz generali, harbden leyi alalım: «İnsiyaklar içinde en mü hızı» ile görüneceğini kabul edelim. Fa sonra yazdığı kitabda, Çanakkale seferi himmi tekâmül insiyakıdır.» Bu cümle kat çok heyecanlı bir sesle insanın şu için «harbin en fena 'saklanan s ı m . de yalnız manükî bir tenakuz değil, ay uruna, mücadele kudretine hitab etme diye ayn bir fasıl açmış, bunda, Çani zamanda biyoloji üstadlarınm da ka ğe ve meselâ eserin sonunu dolduran nakkale seferî kuvvetine meıısub asİskenderiyeye bul edemiyeceği bir yanlışlık gizlidir. oğüdlere neden lüzum görüyoruz? Ö kerlerle yüklü olarak gelen bütün vapurların isimleri ve reİnsiyak denen şey, olmuş ve bitmiş bir nüne geçilmez biyolojik bir determisimleri günü gününe Mısır gazetelemekanizma şekli olduğuna göre «tekâ nizm, bizi ergeç ahlâkî ksmale götürecektir. Bir kısım biyolojik ahlâk taraf rinde neşredildiğini, buna İngiliz askerî mül insiyakı» ifadesi pek manalı olmamakamlarının aldırış etmediklerini yazsa gerektir. Tekâmül, ancak zekâya tarlarının bu düşüncesi, prensipleri itibarile, mantıkidir: Bize intizar tavsiye mıştı. bağlanabilir. Mcşhur biyoloji âlimi Le ederler, tabiate inübakın, insiyaka uyBu harbdc, İngilizlerin istedikleri Dantec'in dediği gibi bu bakımdan gunluğun gerçekleşeceğini söylerler. sırrı, istedikleri kadar saklamağa muhayvanla insan, iki ayn realitedir. HayVicdanlara, mülâhazalara hitabın hiç bir vaffak olduklarına en iyi delil, Molovanların sefalet ve saadetlerini, ahlâki mana ve tesiri yoktur. Fakat mevzuu tofun seyahatini ve görüşmelerini 21 veya gayriahlâkî halierini beşeri ölçü ila muz olan müellif bu grupa dahil değilmayıstan 11 hazirana kadar 22 gün hiç öçmek ve ona göre hükmetmek doğru dir. Bir taraftan tabiate ahlâklıhğı insezdirmemiş olmalandır. değildir. Kurulmuş bir mekanizma ile kâr eden sosyologlan takib ederek «ipişliyen hayvan hayatlarında dimağm Esasen, harb halinde bublunan bir tidaî kavimlerde bazı âdetlerin, dinlerin «olmuş, reşid» kısımlanna tekabül eden ve felsefelerin insanlara yaşama kaide dcvlet için, gazele, mektub, radyo, telInsiyaklarmdan başka birşey aramamalı leri telkin» eylediğini söyliyen, fakat graf, tclsiz, telefon gibi bütün vasıtadır; Yalnız insandadır ki dimağm henüz bu «telkin» in hikmetini gözönüne almı lan sıkı bir sansüre ve ciddî bir kon«olmamış, gayrireşid» kısımlarımn fa yan diğer taraftan Bergson'dan alınmış trola tâbi tutmak mümkün olduğuna aliyeti mevzuu bahsolabilir. Ahlâklılı bir tabire dayanan Dr. A, Muhtar, bizi göre, gizli kalması istenilen haberlerin ğımızı tabiate dayandırmak için insanuı ham realiteden, hayvanla müşterek ol sızmasına pek de imkân olmaz. Hatta tam bir insiy&k cihazı olması icab ederse duğumuz «tabiat» ten kurtararak veci en usta casusların binbir çeşid muhaböyle olmadığına göre biyoloji bakı beler ve vazifeler âlemine, mefkureler bcre yollan kullanmak veya bizzat semmdan insan, insiyaklar itibarile daima diyarına götürmekte, böylece ihnî ahlâk yahat etmek suretile haber uçurmala«natamam» bir hayvan olarak kalacak yapan bütün mütefekkirlerin girdiği rını da önlemck az çok kabildir. Bunun tır (5). İiim bakımından ahlâkın müm çıkmazda dolaşmakta, felsefî bakımdan böyle olduğu dünyanın yarısını dolaşan kün olduğunu söylemek «olan» dan, ya hatalı bir metodoloji takib etmektedir. Molotof Yoldaşın son seyahatinin pek ni insiyaklardan «olması gerek olan» m Bir başka vesile ile şimdilik topuna bir iyi gizlenmesile dc sabit olmuşrur. Şu çıkarılabileccğini iddia etmek demektir. den temas ettiğim bu metodoloji nok halde Demokrasiler cephesinden sızdıını ara sıra gördüğümüz askerî haberBuradaki «olan», tabiat sahasındaki hâ sanlarını ayrı ayrı.göstermeğe çahşacalerin, sanıldığı gibi faşcdilmiş değil; diselere aiddir. Ahlâkî vecibelerimiz bu ğım. muhtelif gayelerle kasdcn yayılmış olsahadan çıkarılacaksa o halde hayvan duklarını kabul etmek lâzımdır. nevileri içinde yeri olan bir insan fikri, (1) Birinci makale gazetemizin 3 hakeza hayvan ahlâkiyetleri içinde yeri ziran tarihli sayısında çıkmıştır. Molotafla yapılan görüşme ve antaşolan bir İnsan ahlâklıhğı karşısındayız (2) Bk. Fransada bugünkü ahlâk ce malarda Avrupada ikinci cephenin 1942 demektir. Gerçekten de müellif aşağı reyanları, İş, Sayı 2, Sf. 91. de acele açılmasına karar verilmiş olyukarı bütün ahlâk hâdiselerinin aşağı (3) Biyolojik ahlâk cereyanının mahi duğunun söylenmesini de, isterseniz bunevilerde mukabillerme işaret ediyor. yetinden bahseden bir araştırmamız na yeni bir delil olarak alabilirsiniz. Meselâ hukukçunun bahsettiği evlâdlık 1934 tçjıeşredilmiştir. Bu hususta «İş» İn müessesesinin, ceza müessesesinin, içti ikinci ve beşinci sayılarına bakılabilir: maiyatçının veı folkloristin yokladığı Tabiate dayanan ahlâk sistemleri, Sf. düğün merasimlerinin karşılıkları hay 121, 11. Limanlarda tahmil ve vanlarda da mevcuddur. Detzner'e atfe(4) Bk. Dr. A. Adnan. Bir eser mütahliye ücretleri dilen şu eğlenceü satırlara bakınız: Er nasebetile, Akşam gazetesi, 27 mayıs kek cennet kuşu bir ormanda iki met 1942. tzmir llmanının tahmil, tahliye ve dire uzunluğunda ve bir metre genişli(5) Bk. Ch. le Dantec: İnstinct et ğer liman ücretleri tarifesinin değiştiğinde bir yerin otlarını kaldırıyor, ora servitude, Revue philosophique, 1903, rümesine karar verilmiştir. Bugünün sını temizliyor, üzerine çam ağacı yap mart nüshası. şartlan nazan dikkate alınarak ticretlere bazı ilâveler yapıunıştır. Münakalât Vekâletlnin yeni tasdik ettiği tarife ayın yirmisinden itibaren mer'l olacakhr. Asherî vaxiyet Harkof taarruzu Genişlemekte olduğu bildirilen bu harekâtın beklenen büyük Alman taarruzunun başlangıcı olduğuna şiiphe yoktur SINEMASI ve TIYATROStTNDA Sıcak dalgası 2 aşk romanı Bugün L A L E Sinemasında 1HASRETŞARKISI 2VAHSİ AŞK L A U R A A D A N İ Bugün saat 1 de tenzilâtlı matine İ 1 k de t T a m a m e n R e n k l i İki gündenberi şehrimizin üzerinde şiddetli bir sıcak dalgası dolaşmaktadır. Bununla beraber, Kandilli Rasadhanesi, sıcaklann bu mevsim için bir fevkalâdelik arzetmediği fikrindedir. Çünkü, geçen sene haziranm ilk haftasında hararet derecesi, bu senekinden daha yüksekti. Havalann mevsim iktizası böyle sıcak olarak devam etmesi tabiî görülmektedir. Eldimede Edirne 12 (Hususî) Edirnede blr kaç gündenberi şiddetli sıcaklar hüküm sürmektedir. Hararet güne§te 36 dereceye çıkmıştır. RAY MILLAND . P. MORİSSON AKİM TAMİROFF Bugün S A R  Y Sinemasında |l Dr Küdar'm ELİC AŞKI 2 Eğlence Kadıhı Herkesin görmek istiyeceği Şayanı hayret bir şaheser. Eğlendirici güzel bir aşk filmi çok güzel bir film LEW AYRE S Tyrone POVVER . Linda DARNELL Bugün saat 1 de tenzilâth matine Sünnet edildikten sonra ölen çocuklar Kandıra (Hususî muhabirimizden) Kasabamız4a yapılan bir sünnet düğününde 20 çocuğu, ötedenberi sünnetçi olan 60 yaşında İbrahim isminde bir sünnetçi sünnet etmiş ve fakat az sonra çocuklardan ikisi fazla kan zayi ettiklerinden dolayı ölmüş, üçü de İzmit memleket hastanesine kaldınlmıştır. KIZILAY Fabrikası Müdiriyetinden: ANKARA . MAMAK ZM CEMİYETİ Bir medeniyetin sonu Medeniyetlerin doğuş ve batışı Medeniyetin doğuş ve ilerleyiş devresi Marksizm ve inkılâbcı sosyalizm Medeniyetin çöküş ve yıkıhş devresi, faşizm ve nasyonal sosyalizm Bir medeniyetten diğerine Reçiş Yeni medeniyetin kurulma unsurları. A. Hamdi Başarın yeni ve büyük eseri K A L O R İ F E R VE S I H H Î TESİSAT YAPTIRILACAK 1 Moıakta Kızılay Gazmaske fabrikasmda inşa olunan idare ve lâboratavar binalarına kalorifer ve sıhhî tesisat yaptırılacakür. 2 Taübler bu i v e aid proje, şartname ve mukavelename suretlerlni metai saati zarfmda fabrikada tetkik edebilirler. 3 Taübler bu r;c aid teklif mektublannı en geç 15/6/942 pazartesi gür.ıı saat 12 ye kadar Ankara Mamakta Gazmaske Fabrikası Direktörlüğüne tcvdi etmiş bulunacaklardır. 4 Tck!:fler Kız'.lav Genel Merkezince tetkik ve tasdik olunduğu tak. dird? en ehven fiat teklif edene ihale edilecektir. 5 Ta'ibler teküf mektublarile beraber 5000 liralık bir muvakkat teminat mektubu \ereceklerdir. 256 sahife; 150 kuruş. Başlıca satış yerleri: Istanbulda Ankara caddesinde Üniversite, Beyoğlunda Haşet, Ankarada Akba Kitabevleri. eserin asıl ismine elverişli kısımdır. Hatta diğer bütün fasıllar, esasına bakılırsa bu faslın paragraflarını teşkil etmektedirler. Filhakika insan psikolojisine hasredilen yedinci fasıl yanında bu Son harikalannı kaçırmayıniT. psikolojinin muhtelif tezahürleri tetkik Her gece saat 21 de, Cumartesl, ediliyor. Bu arada on ikinci ve on beşinPazar günleri matine saat 16 da ci fasıliar bilhasa alâka verici bahisleıi diğer yandan Tobruğa doğru taarruz(Baştarafı 1 inci sahifede) muhtevidir: Cinsiyet ve a^ile ah'.âkı, al ziyetlerde yıldırun harbi bahis mevzuu lara devama imkân verebilecektir. trüist ahlâk hisleri (Sf. 149). Son on olamaz. Son Alman tebliği taarruzun Rommel'in hedefi de şimdilik Mısır huBİtıncı fasıl, eserin neticesidir. Buıada yer kazandığını ve Rus mukabil taar duduna kadar ilerlemekle beraber kamüellif ilim meydanında dolaştıktan ruzlannın geri atıldığını bildiriyor ki bilse Tobruğu almaktan ibarettir. O sonra birdenbire ve hiç bir sebeb göster buna göre Sıvastopolun zaptı daha bir bu suretle ehemmiyetli İngiliz kuv2 BÜYÜK FİLM meksizin realiteden kopan ve bizi «mü kaç günler sürecek demektir. vetlerini Mısır Libya hududunda tutteal» e götüren bir filozof edası takınSıvastopolun zaptı, cenub Alman or muş bulunacağı için de Birülhakim'in maktadır (Sf. 190). tamamile ifa etmiş dularının durıımunu kolaylaştırmakla zaptile vazifcsini Eserin bu kısa tahlilinden sonra de beraber Rus donanmasını Karadcniz bulunacaktır. Her halde ne Birülhakim'in ğeri hakkındaki düşüncelerimizi kayde şimal ortasındaki en ehemmiyetli bir zaptı, ve ne de hatta Tobruk düşse de debiliriz. Herşeyden önce birinci yazıda üsten mahrum kılacağı için Mihver ba Libyadaki hareketlerin şimdilik harbin Baş rollerde: dediğim gibi bir tıb profesörümüzün ah kımından ehemmiyetli bir kazanc o gidişi üzerinde değiştirici herhangi bir ROBERT MONGOMERY tesir yapmıyacağı aşikârdır. Harbin talâk meselesini ele alması, tefekkür ha acaktır. CONSTANS COMM1NGS lihi Avrupada Rusyada ve Asyada Çin yatımızın pek karakteristik hâdisesidir. Libyada: ile Hindistanda taayyün edecektir. Millî kütübhanemizin bu neviden başka H. E. ERKlLtT bir esere sahib olup olmadığmı bilmiRommel'in zırhlı ve piyade kuvvetyorum. Fakat gene mütefekkirimiz HilBaş rollerds: eri, her halde Alman Stukalannın büÇekirge mücadelesine mi Ziyanm bu sahadaki bilgisine dayaLESLY HOWARD ük yardımiarile, Birülhakim mevküni narak ben de «İlim bakımından ah zaptettiler. Bu mevki ilk taarruz hahazırlık ISGRID BERGMAN lâk» ı, bizde müspet ilim mensubların reketleri sırasında düşürülemediği için Bugün saat 1 de tenzilâtlı matine Bulgaristanın baa yerlerinde tren dan birinin ahlâk telâkkisini gösteren Tobruğun ccnublaıına kadar varabilmünakalâtını sekteye uğrattıkları telgTaf ilk eser addedeceğim. Bu ilk olma, bun miş olan Rommelin asıl kuvvetlerini dan sonra memleketimizde müspet ve büyük nıüşkülâta düşürmüştü. O za haberlerinde bildirilen çekirge sürülerimanevî ilimler mensubiarı arasında el man Konımcl'in düştüğU çetin durum nin Trakya mıntakasına da yayılması birliği ve işberaberliği vücude getirme dan ancak ricat ederek kendini kur ihtimali olduğundan Bölge Ziraat Başmüdürlüğünce çekirge akınma karşı gecereyanım uyandırırsa müellif, büyük arabileceği tahmin ediliyordu. Fakat reken tedbirler almmışar. Çekirgeler, bu bir hizmet görmüş sayılmalıdır. ric'at etmedi ve bilakis mevzilerini mıntakada, ancak temmuz ortalanna Bu hizmet yanında «İlim bakımmdan doğuya doğru tahkimden sonra Birül doğru uçkun haline geldiğinden, şimdi(Türkçe sözlü şarkılı) büyük film ahlâk», isminin de gösterdiği veçhile il hakim'e şimaldcn hücum etti. Birülha den bunlann yumurtalanm imha etmek me dayanan, her türlü metafizik ve dinî kim çöl ortasında yükselen tepeler or kabildir. Ziraat Vekâletince, biihassa S A F O (Fransızca) esaslara yabancı kalan bir ahlâk telâkasında kuvvetli bir müstahkem mev dikkatle tatbik edilen çekirge mücadelesi, Paris Komedi Franses artistlerinln gisinden mülhemdir. Avrupada geçen kidir. Bundan başka dairenmadar ma şimdiye kadar çok iyi neticeler vermiştir. nefis eseri. Bugün saat 1 de asrm sonlarmdan itibıren yeniden başın tarlaları ve her türlü mânilerle tenzilâth matine. Terzi levazımatı lıyan biyolojik ahlâk cereyanı, bu su çevrilmiştir. Bazı İngiliz kıt'alarile takMemleketimize gelip de şimdiye kadar retle 1942 Türkiyesi için yeni bir hâdiiye olunan Hür Fransız kıt'alan da se oluyor demektir (3). Anlaşılıyor ki burasını iyi müdafaa etmişlerdir. Fakat tevzi edilmemiş olan terzüere yarayacak Türk rönesansının başka bir İfade ile Alman Stukalan ile Alman ve İtalyan malzemenin dağıtılmasma dün başlanNüshası 5 knrusrur. Türk ümanizminin yeni başladığını söy zırhlı ve piyade kıt'alan Birülhakim'in mıştır. Şimdiye kadar evrakı kabul edi• Türkive Harfc len terzilere ayın 15 ine kadar tevziat liyenler aldanmıyorlar: Garbda Onaltın nihayet şimal çevresinde bir gedik lcin 'cin cı asırla ortaya çıkan ve Yirminci asır açarak buradan içeri girmeğe muvaffak yapılacaktır. 1400 Kr. 27(io Kr Senelik başlangıclarında müspet ilimlerin inki oldular. Müstahkem mevki, ayni zaEkmek karnesi çalan kız 750 . 1450 » Alb avlık şafından kuvvet alan • ahlâk meselesi manda cenubdan da çevrilmiş olduğu 13 yaşmda Muallâ isminde bir kız. Üc avUk 400 » 800 > nin beşerileşmesi» hâdisesi, gerçekten çin Rommel burasını yalnız zapta deBeşiktaşta Aktariye caddesinde bakkal 150 » Yoktur. Bir avhk Türkiyede yeni belirmekte, hatta pek ;il ayni zamanda bir kaç bin esirle Ziyanın dükkânından ekmek karnelerini güçlükle tezahür etmektedir. Muhterem külliyetli top almağa da muvaffak ol çalarken yakalanmıştır. Kızm üstü aDr. Akil Muhtar, bu bakımdan da muştur. randıgı vakit ayakkablarmın taban as lazetemize eönderileD evrak m vnzılaı Türk tefekkürünü yoklıyacak müstakBirülhakim'in zaptı, Rommel'e artık tarlan içinde 68 ekmek karnesi bulun •eşredilsin edilmesin lade edilmez ve bel tarihgiyi yakından alâkadar edecek , bir yandan doğuya Mısır hududuna ve muştur. . • zlyamdan mes'uliyet kabul olunmaz. ZATİ SUNGUR' MELEK'te •BUGÜN ^ " 1MACERA ADAMI 2AŞK RUYASI Bugün ElHAMRA'da Peri Kızı CUMHURİYET Abone şeraiti Dikkat