7 Mayıs 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Sayın Müşterilerim 19 Mayıs Genclık bavramı yaklaşıyor Bayraklannm müessesemizden temin edlniz. Millî Parti, Reısicumhur forsu, Genclik klübü filâması, bilumum okul filâmaları bütün teferruatile bulunur. Taşraya sipariş tediyeli gönderilir. Adres: Galata Mahmudiye caddesi No. 106 Feyzullah Goç Ek. 19 ııncu yılsayı: 6365 umhuriyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti: 24298. İdare ve Matbaa kısmı 24299 24290 HALİDE EDİB'in şaheseri C. H. P. ilk san'at mükâfaünı kazanan Sine Ba Yedinci basımı Perşembe 7 Mayıs 1942 Ahmed Halid Davasında Pavlofun İddiaları Suçlu, bomba ile parçalananın Omer Tokad ve patlıyanın bomba olmadığını, hâdisenin de bir suikasd nümayişi olduğunu ileri sürüyor! ~+=m Almanlarla Madagaskar işi müzakere edilecek Memduh Şevket Esendal Parti G. Sekreteri oldu Ankara 6 (a.a.) Dahiliye Vekili Tekirdağ meb'usu Faik Öztrak rahatsızlığı dolayısile Vekâlet vazifesinden affını rica etmiş ve bu arzusunun kabulile Dahiliye Vekâletine Erzurum meb'usu Dr. Fikri Tüzerin tayini Yüksek Tasdika iktiran etmiştir. Yeriıte Erzurum meb'usu Dr. Fikri Tüzer gctirildi Yeni Parti Genel Sekreteri Dahiliye Vekili çekildi LAVAL BERLİNE GİDİYOR • DiinkU iddialarile tahkikatı başka bir istikamete sevketmek için çalısan Rus maznunlardan Pavlofun, muhakeme esnasında alınmış resimlerinden Başvekil "Ingilızler, lk defa olarak De uolcülerin arkasına gizlenmedi,, diyor Londra 6 (a.a.) Times gazetesinin Fransız İspanyol hududundan aldıgı bir habere göre, M. Laval, Madagaskar işgalınden doğan vaziyeti tetkik için Berline gidecektir. Times gazetesi, bu (Arkası sahife 3 sütun 3 te) • Mahkemenin karars Pavlof ve Kornilofun iddiaları yerinde bulunmıyarak tahkikatm tevsiine ve şahidlerin yeniden çağırılmasma lüzum görülmedi Ankara 6 (a.a.) Erzurum ıneo'usu Dr. Fikri Tüzerin Dahiliye Vekilljğine tayini üzerine açılan C.H.P. umumî idare heyeti azallğına ve C.H.P. Genel Sekreterliğine Bılecik meb'usu Memduh Şevket F^endal tayin edilmiştir. I'eni Parti Genel Sekreteri Memdoh Şevket Esendal Ycni Dahiliye Vekili, Erzurum meb'usu Dr. Fikri Tnxer Nuhakeme gelecek çarşambaya kaldı Ankara 6 (Telefdhla) Suflmsd nra lanm. Hayatta bildiğim, iki makasla bir hakemesine bu sabah Ankara ağır ceza | usturadır Mezara kadar da bu bilğimle mahkemesinde devam edıldı. Sabri Yol. gidecek bir cahilim. Yugoslavyadan 2,5 daşın reis'ığinde aza Reşad Bayramoğlu sene evvel geldim. İstanbulda Niyazıya ve Emiıt Bükeden müteşekkıl ağır ceza tesadüfümde bana Sovyet konsoloshaheyeti Ankara Cumhuriyet Muddei nesini sordu, gösterdim. Bu bir suç muumumisi Cemil Altayla muavini Kemal dur? Kanunlarlmızda bir memleket gösBora saat 9,30 da salona girdiler. Suç terilmesi suç mudur? Sonra Niyazinin lular daha önce yerlerine geçmiştiler. kardeşi Fayriye gonderilmek üzere bir Tercümanla Abdürrahmanın avukatı da mektub çıkıyor Niyazi bu mektubunda hazır bulunuyordu. Abdürrahman söz kardeşi Fahriden paltosunun geleceğini istiyerek geçen celsede Pavlof ve Kor söylüyor. Birkaç defa postaneye gittim. nilof için söylediği bir cümleyi tavzih Kalabalıktı; alamadığım için paketi iado edeceğini bildirdi: (Arkası sahife 2 sütun 2 de) Yahacak ihtiyact Şimdiden karşılanmalıdır Hükumetimizce meselenin, ormam korumakla beraber halk ihtiyacını da tatmin eden en iyi şekilde halledileceğinden bizim en ufak şüphemiz bile yoktur özümüzün önünde bir mektub var. Kendisi ne oduncu ne de komürcü olmadığı halde vazijetleri yakından ve pek dikkatle incelemiş bir vatandaş tarafından gonderilen ve İstanbulun odun ve ağac kömurü ihtijacı etrafında bilgilerini ve görgülerini kısaca, fakat kesin sozlerle anlatan bir mektub. İstanbul, Türkiyemizin en kalabahk şehri olduğu için hiıkumetimiz burasının jakacak ihtiyaclarına hususî bir ehemmiyet ve ona gore de emirler vermiştir. İstanbul Valisi diğer meseleler arasmda bilhassa bu işe dokunan mevzulan görüşmek üzere birkaç defa Ankaraja giderek günlerce orada kaldı. Nihayet dün bir Ankara telefonu İstanbulun yakacak ihtiyacını karşılamak üzere vaktinde tedbirler alacak olan Mahrukat Ofisine millî korunma sermayesinden beş yüz bin lira tahsis olunacağını bildirmiştir. Öyle anlaşılıyor ki bu bes jüz bin lira, saym Başvekilimizin düşüncesine de mutabık olarak, İstanbulun odun ve mangal kömiirü ihtiyacının hiç olmazsa yarısmın bu suretle teminine tedavtıl sermayesi olarak tahsis edilecektir. Eğer diğer tertibler de buna gore ittihaz olunursa ihtiyacın diğer yarısı da ötedenberi işleri gücleri zaten odun ve kbmür üzerinde çalışmaktan ibaret olan vatandaş lar tarafından temin olunacaktır. Bir aralık Beledijenin oduncular ve kömürcülerle bir şirket kurması fikri ortaya çıkmıştı. Önümüzdeki mektub, hiç bir netice vermiyeceğine kani bulunduğu bu fikrin alej hindedir. Zaten şirket fıkrinden vaz da geçilmiştir. Şimdi bir taraftan Mahrukat Ofisi İstanbul için kendi vasıtalarile odun ve kömür tedarik edecek, diğer taraftan oduncuların ve kömürcülerin istihsallerile noksanlarını tamamlıyacak demek oluyor. Mektüba nazaran eğer Belediye (veya Mahrukat Ofisi) kendi vasıtalarile odun kestirecek veya kömür yaktıracaksa bu işleri görmek için oduncu ve kömürcülerin zaten içlerinde çalıştıkları ve çalışacakları kesim ve yakım yerlerine müdahale ederek bu sonrakilerin işlerini karıştırmamalı, zoraltmaraalı ve her halde kendisine ayrı ve tamamile müstakil kesim ve yakım yerIeri arayıp bulmalıdır. Bu hiç de imkânsız olan bir iş değildir. Abdürrahman geçen celsedeki bir sözünü tavzih ediyor Ekmek istihkakı Madagaskarda Madagaskar harekâtında faalijet gösterdikleri bildirilen İngiliz «Komandos» COHORO lanndan birisi çıkarma esnasında YOHANNA Bugün tam verilecek Mahrukat Ofisi de birkaç güne kadar faaliyete geçecek Vali ve Beledıye reısi Dr. Lutfi Kırdar dün sabah An karadan şeh rımıze gelmıştır. Dün oğleden sonra gazetecilerle konuşaıı Valı ve Belediye reısı, ekmek miktarının pek muvakkat bir zaman için bir gun tam, bir gün yarım istıhkak uzerinden tevzii ile mahrukat ofisi teşekkülu etrafında şu beyanatta bulunmuştur: Fransız mukavemeti ilerliyeıtıediler Onlar Rus gıbi hareket ediyorlar, ben de bir Türk gibi hareket ediyorum, demiştim. Ben evvelce dalâlet içindeydim. Bunlar benim üzerime atılmış ve serpilmiş bir pislikten başka bir şey değildir, temizlemekle meşgulüm» dedı. Abdürrahman bu şekildeki sözlerine devam etti. Avukatı da söz alarak bu tavzıhi lüzumlu bulduklarlnı söyledi. Hulâsa olarak iki Rus maznunun hem Rus, hem komünist gibi hareket ettiklerini, kendisinin ise sadece bir Türk olması sıfatile başka bir şey düşünmiyerek Turk gayesi uğrunda hareket ettiğini tebarüz ettirdi. LtmM Corregidor Uzakşark teslim oldu Süleyman diyor ki: «Komünizmi ne bilirim, ne de anlanm. Bildiğim iki makasla bir usturadır.» / ? : Namroka Berber Süleyman da celse açıldığmdanberi söz İstiyordu. Elinde birkaç kâğıd tutuyordu. Bunları mahkemeye verdi. Bunun 6 mayıs 942 tarihini taşıyan İstida olduğu görülerek okundu. Berber Süleyman bunda ezcümle diyordu ki: «Günlerdenberi bütün dünya efkârı umumiyesini alâkadar eden mühim bil hâdise ile ve Alman devlet ricalinden Von Papene suikasd töhmetile ağır bir yükün altlnda, fakat her şeyden habersiz olarak burada mevkuf bulunuyorum. İleride mağduriyetime meydan verilmemesi İçin dilekçemdeki bu sözlerimin nazarı dikkate alrnmasını şhndiden rica ediyorum. İthamı altmda bulunduğum suça, bir hemşerime insanî bir yardım için sürüklenmiş bulunuyorum. Tahsilim kıttır. Komünizmi ne bilirim, ne de an Japonlar Akyab'ıda işgal ettiler İngiliz kıt'aları, 30 kilometreden fazla Bir müstemieke taburile 200 Fransız bahriyelisi Diego Suarez üssünü ş i d d e t l e müdafaa ediyorlar Çinlilerin de Şanghay'a doğru umumî bir taarruza geçtikleri bildiriliyor Vaşington 6 (a.a.) Corregidor'un teslim olduğunu bildiren Harbiye Nazrrlığı tebliği şöyle demektedir: «Corregidordan gönderüen bir mesaj, kuvvetlerimizin mukavemetinin son bulduğunu bildirmektedir. Çarpışmalar durmuştur. Manilla körfezindeki müstahkem adalarm teslimine aid müzakereler devam etmektedir.» Pasifikteki müttefık umumî karar gâhı tebliği şunlan bildirmektedir: «General Wain Wreight, Corregidorla Manilla körfezinin başka müstah kem adalarını teslim etmiştir. Bunlar; Hughes, Drum ve Frank kaleleridir.» (Arkası sahife 3 sütun 3 te) îM'aıntırano I \ ANTANA'NARIVC TAMATAV6 Andovoranto= « Vilâyetın tebliğinde de bildirüdiği veçhile muvakkat ve bütün memlekete şamil olan bu tedbirin devam edeceğı şu bir kaç gün içmde mahallî ımkânların azamisini kullanarak ekmek istıhkakının bu gün tam, ertesi gün nısıf olarak verilmesıni temin için meşgul oldum. Pek muvakkat olan bu müddet zarfında ekmek ıstıhkakmın bir gün tam yani esZaten mektub sahibi odun ve komür kısi gibi, ertesi gün nısıf venlmesini teihtiyacının karşılanmasında en büjük mm ettik. Buna nazaran halkırmz ekmek ehemmiyeti ötedenberi odun ve komur istıhkaklanm yarın tamam alacaklaristihsalile meşgul olanların muhtac ol dır. dukları hususlarda azanıî jartlım gorMahrukat işine gelince, mahrukat omelerine atfediyor, bunlar japılırsa mak. fısmın kadrosu Vekıller Heyetınden çık. YUNUS NADI mıştır. Pek yakında teblığ olunacaktır Gün kaybetmeden faaliyete geçeceğız.> (Arkası sahife 3 sütun i te) Londra 6 fa.a.) Londranm salâhiyetli mahlüleri, Madagaskardakı mukavemetın kafıleştığıni büdırnıektedır. İngiliz kuvvetlerı karaya çık'iktanberı cehennem sıcagı altmda ancak 30 kıo S N * t lometre kadar ılerlemışlerdır. Maamafıh DİegoSuarez ile An'sırana şehri hedefMadagaskar adasınm umumî haritası ve harekâta sahne olan yerler lerıne, dun henuz ulaşılmış değıldı. Hareketlere bugün de devam edılmektedır. dar kuvvetü değildir. rafından neşredilen haber ezcümle şöyBundan başka, İngıLzlere gosterüen Taarruzda paraşütçü ve koman le demektedir: mukavemetın, bütun mutecavızlere mu«Diego Suarez koyunda, yardımcı doslar kullanıldı kavemet için Vışıden verılen emre muNevyork 6 (a a.) Amerikan radyo kruvazör «Bougainville» ile her bir tabık olduğu da soylenmektedir. sunun oğrendiğine göre, Londranın ıyi 1500 tonilâtoluk «Le Heros» ve <Beveİngiliz bakımmdan onemli lıman Die haber alan mahfıllerinde İngiliz ku zier» denizaltılarmdan ibaret 3 Frango Suarez'dır. Tamır kolaylıkları bu mandanlığımn Madagaskar muharebe sız harb gemisi bulunuyordu. lımana kıymet verdırmektedır. Çunku sinde muhim mıktarda paraşütçü ve Muhasamat başlaymca, 3 Fransız burada buyuk bir knnazoru alabılecek komandoslar kullandığı söj lenmektedır gemisi, kıyıya yaklaşmalarma ve asker nıspette hajlı genış bir kuru havuz bu Bunlar bir an evvel adayı zaptetmeğe çıkarmalarma mâni olmak için hemen İngiliz fılosuna karşı taarruza geçmiş lunmaktadır. uğraşmaktadırlar. lerdır. Fransız gemileri bilhassa hü Fransaya göre Soylendığıne gore, berzahı koruyan Clermont Ferrand 6 (a.a.) İyi cumlarını içlerinde 56 bin kişilik cenub müdafaa vasıtaları muazzamdır. Dıego haber alan mahfiîlerde söylendığine gö Afrikalı askerler bulunan taşıt gemileSuarez limanı ağzmda 8 top bataryası vardır. İkı ağır batarya çok eskıdir. Fa re, Fransa kara kuvvetlerı Madagaskarda rine tevcih etmişlerdir. Çarpışma esnasında «Bougainville» ve kat altı ve oeş pusluk başka ıki batarya mukavejıete de\ am etmektedir. «Beveziers, batmışlardır. Fakat müretHarekât nasıl basladı? bulunduğu gıbı uç pusluk hava karşıkoyma toplan da vardır. Vişi 6 (a^.) Madagaskar hâdisele tebaün büyük kısmı kurtulmuş ve kı(Arkası sahife 3 sütun 2 de) Ccurier koyundakl mudafaalar o ka riae aid olarak Fransız resmî ajansı ta Corregidor adasında, ray «zerine oturtalmiış ağır toplardan birisi ateş .esnasında