10 Nisan 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

10 Nisan 1942 CUMHURfYET ON Hind Okyanıısunda Atlantik harbi zakşarktaki deniz muvazenesini esasen altüst etmiş olan Japonya, bu nıuvazeneyi büsbülün kendi lehine çevireu yeni bir muvaffakiyet kazandı ve Hind Okyanusundaki mevcudiyetini İngilizlere çok yakmdaıı hissettirdi. Japonların onar bin tonluk iki İngiliz kruvasıörünü Bengale körfezinde batırmışlardir. ingiliz donanmasınuı müteaddid cepheicre dağılmış olduğu bu sırada İngilterenin Uzakşark sulannda uğradığı Lu kaybın acısı, her halde derin olacaktır. Gcrçi Japonlarm Hind Okyanusuna hululleri, İngiliz ticaret gemilerine karşı açtıkları muharebe ile zaten hissolunmuştu. fakat Japon tayyarelerinin yeniden iki İngiliz kruvazörünü batırmaları Hind Okyanusunda da gittikçe şiddetlenmesi bcklenen bir Atlantik harbinin başlamış olduğunu gösteriyor. İngiliz donanması bu sırada müteaddid cephelerde meşgul olduğu için mevcudünden bir takını kuvvetler ayırarak Uzakşarka göndermesı çok müşkülcîüı. FilhakİKa ingiliz donanması anavatan sularını korumak, Atlantik harbile meşgul olmak, gaıbî Avrupa sahillerini güzetlemek, Akdenizde Mihver faaliyetlerüıe karşı koymak, Ortaşarkla muvasalayı temin ctır.ek gibi her biri hajatî mahiyette büyük işlerle meşguldür. Bu yüzden Japoııyanın yeniden ilti IngilL? kruvazörünü batırrr.ası, İngiltere hesabına tclâfisi çok rr.üşkül bir kayıb, Japonya hesabına, Uzakşark sularina hâkim olmak bakımından chcmmiyetli bir muvaffakiyet teşkil ediyor. Hâdisenin Seylân adasına karşı yapılan ve devam eden hava akınlarından sonra vukuu, ona ayn bir ehemmıyct veriyor ve Japonların Bengale Körfezini temizledikten sonra Seylân udasını Lstflıdaf etmeleri ihtimalini büsbütün belirtiyor. Bu ise, Hind Okyanusunda başhyan ve müttcfiklcr arasındaki irtibatı kesmeyi istüıdaf eden barbi, büsbütün şiddetlendirecektir. Dâhi Sinan için diin Edirnede yapılan ihtifal Edirne 9 (Hususî muhabirimizden) Garb mimarî tekniğinin erişemediği kıymette eserler yaratarak Tiirkün san'at ve yaratıcılık kudretini bütün bir san'ai âlemine hayranlıkla kabu! eitircn büyük mimar Koca Sinan bugün de şükranla anıldı, en ince ve en büyük eseri Selimiyenin hariminde toplanmış Edirneliler, bu büyük eserin mübdiine olan jü'.aran borcunu ödemek için onun hayatını, eserlerini anlattılar, Sinan adını tebcil ettiler, tarih muallimi Osman Peremeci mimar Kemal Altan, ressam Fuad Seyhan ve iki mektebli gencin nutuk ve hitabeleri, dinlij'enler üzerinde çok iyi tesir bıraktı ve koca dâhinin ruhu bir kere daha taziz edilmiş olcu.. A. E* E Rusyaya Yardım (Başmakaleden devam) göğüs geren Rusya, harbin uzunluğu boyunca Amerikadan ve İngiltereden yardım istemekte haklı idi. Amerika ile İngiltere de yardım işini böyle anlıyor ve muayyen zamanda muayyen miktar malzemeyi muntazaman göndereceklerini Rusyaya vadediyorlardı. Şimdi, sayın elçi Amiral Stanley Yollanan malzeme, nisan sonunda vadedilen miktarı bulacaktır» demekle acaba hangi miktarı kasdediyor? İşte merak edilen nokta budur. Amiralm sözlerini okuyup da bundan: Nîsan sonunda Rusyaya vadettiğimiz bütün malzemeyi göndermiş olacağız. Ondan sonra artık Kusyanın hiç bir şeye ihtiyacı kalmıyacak! Manasını çıkarmak şüphesiz mümkün değildir. Şu halde Amiral ancak «Muayyen bir tarihe kadar gönderileceği vadedilen bir miktardam bahsetmiş olabilir. Beyanatta, Japon taarruzu yüzünden sevkiyatın geciktiği de açıkça söylendiğine göre Sovyet Rusya, Amerikadan birkaç ay evvel tamamlanmasını beklediği malzeme miktarına nisan sonunda, yani Alman taarıuzunun hemen başlıyacağı sıralarda daha yeni yeni kavuşmuş olacak demektir. Eğer Amiral Stanley'in sözlerini yanlış anlamadıksa, Rusyaya yardım hususunda yapılan gayretler, Demokrasilerin bütün iyi niyetlerine rağmen hâlâ tam bir verinıle işliyememiş oluyor. Evet, sayın clçinin de söylediği gibi bugün İngiltereye en büyük yardım şüphesiz şark cephesini ayakta tutmakla mümkündür. Amerika, şimdilik İngiltcreyi ihmal ederek varkuvvetile çıkarabildiği malzemeyi yalnız Rusyaya hasretmekle, Deraokrasiler menfaatine en doğru yolu tutruğunu gösteriyor. Fakat bu gayretler şark cephesinin yıkılmamasını temin edebilecek midir? Cevabı güç olan sual budur. Sovyetlerin VVashingion elçisi Ljtvinof geçenlerde iki defa arkaarkaya demcç vererek malzeme yardımlarının yeter olmadığını, Rusyayı kurtarmak için başka yerde de yeni bir cephe açılması lüzumunu ileri sürmüştü. Demokrasiler bu güç işi başarabilecekler midir? Uslu Okyanusta Filipinlerin bütün bütün elden çıktığı, IMüttefik Uzakşark filolarının ağır kayıblara uğradığı ve Akdenizde Mihver kuwetlerin:n ortalığa ateş yağdırdığı bir sırac'a bu suale kolayca evet denemez. Öyle KÖrünüyor ki Müıtefikler, şark cephesini herşcyden önce Rus halkının ırkî mukavemet kudretine jfüvenerek kurtarmak isliyorlar. Onlarca. Alman taarruzlarile geçecek olan yaz ayları içinde Ruslar. sayısız insan ve hududsuz arazi kayhı pnhasına da olsa elIerinde Alman ordusunu gelecek kı«ın da oyalamağa yeter bir ordu tutabilirlerse nerire memnun edici olacaktır. Göreceğiz. Bomba hâdîsesinin Sovyet suçluları Dün Ankara Adliyesine getirilerek mah keme zabıtlarüe diğer vesikalarm rusçaya tercümesine devam edildi Ankara 9 (Telefonla) Atatürk Bulvarındaki infilâk hâdisesi suçlularmdan Pavlofla Kornilof, bugün Adliyeye getirildiler. Naib hâkim HayTünnisanın nezaretinde mahkeme zabıtlarüe diğer vesikalarm rusçaya tercümesine devam edildi. Her iki mazr.un da cümle cüznle notlar elmışlardır. Bu maznunlar dünkü celsede kendilerine mahkeme tarafından bir hukuk müşaviri tayin edilmesini istemişlerdi. Mevzuatımızda yeri olmadığmdan dilekleri reddedilmiş, ancak Türkiyede avukatlık yapmağa salâhiyetli ve ruhsatnameli avukatlardan istedikleri Afrikada kıpırdantna başladı (Baş tarafı 1 inci sahifede) zilerimize kadar ulaşmamıştır. İkinci derecede çarpışmalar olmuş, kuvvetlerimiz düşmanla tutuşmuşlardır. Düşmanm hareketleri yakından takib edilmektedir. General Rommel'in elindeki kuvvetler Kadri Oğxız Müitefikler teblıgt (Baştarafı 1 inci sahifede) Pİke bombardıman tayyareieri ve av tayyareleri, cephe hattımızı bomba ve mitraıyöz ateşine tut muşlar, ağır boraba tayyareleri Bataan cenub müntehasma yaKın geri böigelerimize karşı hücumlarma devam etmekte bulunmuşlardır. Şimdiki Japon hücumu düşmanın Bataan yarımadasındaki hareketierin başlangıcındanberi yaptığı ileri atılmaların en süreklisidir. Dalga halinde hücum kıt'alan, her iki taraf için de ağır olan kayıblara ehemmiyet vermeden adeta fasılasız hücumlar yapmışlardır. Amerikan ve Filipin kıt'aları ve bahriye silâhendazları her ileri harekete inadla mukaveraet etmişlerdir. Eüşmanın hatlarımızın gerisine asker çıkarmak üzere yaptığı mükerrer gayretler, ekserisi bahriye silânendaz efradı garnizonlarının bulunduğu sahil müdalaa mevzilerimiz tarafından akim bırakılmıştır. Son 24 saat zarfında Gorregidor"a karşı hava hücumu yapılmamıştır. Eahil müdafaa toplarımız, Manilla körfezinin cenub sahilinde kâin Parungan civannda düşman dubalarile küçük teknelerinden mürekkeb toplulukiarı dağıtmıştır. General Wainwunight'nin müfrezelorinden birinin Mindanao üzerinde muvaffakiyetli bir akın yaptığı, kendisine haber verilmiştir. Bu müfreze, bir Japon ileri mevziini zaptetmiş ve düşmanın müteaddid birliklerini çekil meğe mecbur etmiştir. ÇŞarkcephesi (Baştarafı 1 inci sahifede) Kafkas kıyısında Alman savaş tayyareleri gündüz ve gece liman tesislerini ve bir petrol tasfiyehanesini muvaffakyetle bombalamışlardır. 31 marttan 8 nisana kadar doğu cephesinde düşmanın 133 tankı tahrib edilmiştir. Sofyada böyle söyleniyormuş (Baştarafı 1 inci sahifede) vaffak olamamıştır. Öğrenildiğine göre, Kral Boris, Bulgar halkının geniş tabakalarınm Ruslara karşı sempatisi bulunduğu için Rusyaya karşı bir seferde Bulgar ordusuna muhtemel olarak itimad edilemiyeceğini ileri sürerek, Alman taleblerine muvaffakiyetle mukavemet eylemiştir. Öğrenildiğine göre, Karadeniz limsnlarında bulunan mühim askerî ve bahrî komisyonlar dışmda. Bulgaristan, bugün Alman kıt'alarmdan temizlenmiş bulunmaktadır. Sofyada dolsşan şaynalara göre, Allanyanın Türkiye büyük elçisi Von Paan'in, Berline yaptığı son ziyarette, Türklerin muhakkak surette mukavemet ederek bu suretle Almanyaya karşı müttefiklere ikincl bir cephe temin eyliyeceğini ısrarla bildirmesi üzerine, Almanlar, Türkiyeye hücum plânlarını terketmişlerdir. Rus'ar Şimal buz denizinde iki A'man gemiıi bahrdıW Moskova 9 (a.a.) Sovyet gece tebiiği: 8 nisanda, cephede, hiç bir önemli değişiklik olmamıştır. Hava savaşlannda 7 nisanda 51 düşman tayyaresi düşürülmüş veya yerde tahrib edilmiştir. Biz 14 tayyare kaybettik. Şi:nal buz denizinde, gemilerimiz 5500 toni'.âtoîuk bir düşman taşıtını ve 10.500 tonilâtcluk diğer bir taşıtı banrmışlardır. Ruslar bir kasaba pldılar Stokholm 9 (a.a.) Ruslar Volkhofun EOI kıyısı üzerinde %e Novgorod'un 18 kilometre şimalinde Podbereoje'yi işgal ct'iklerini bildirmektedirler. Kırımda pvskürtülen bir Alman hücumu Filipin harbinin sonu Japonlar bir taraftan bu işlcıi başardıklan sırada diğer taraftan da Filipin adalarındaki Amerikan mukavemetini tamamile kırdılar ve bütün Amerikan kuvvetlerini imha edebilecek tarzda her taraftan sardılar. Bu yüzden Amerika Curnhur Reisi Mister Ruzvelt, Bataan'daki Amerikan kumandanına, nıünasib göreceği her karan vermek salâhiyetini hni/ olduğunu, kendisine bildirmiştir. Amerikan kumandamnın da başka bir rare kalmadığı için teslim olmak karaımı vermesi beklenmektedir. Böylece Filipin harbi de nihayet buluyor ve Japonya buradaki kuvveüerinden başka bir sahada istifadc etmek imkânını elde ediyor. Acaba Japonya, bu kuvvetlerinden neıede istifade edecck? Birnıanyada mı, Avustralyada mı? Seylân adasında mı? Önümüzdeki günler bunu gcstcrecektir. Fakat Japonların Füipin har'cini de bitirmekle çok ımüjj m bir zafer kazandıkları şüphe götürmcz. Amerikanın buradaki mukavemetten iimidi kcstiğı, Filipin kumandanı General Mac Arthur'ü Avustralyaya göndermesinden anlaşıhyordu. General Mac Arthur'ün, Bataan da kalması ve teslim olması, onun müdafaada gösterdiği hüner yüzünden kazani'ıçı şerefi Dılâl ederdi. Amerika hükumeti buna, meydan vermiyerek mudafaayı başkasına devretmiş ve General Mac Arthur'ü Avustralyaya göndermiştir. Gerçi Amerikanın Filipin adalarındaki lıâkimiyeti zeval buldu. Fakat bun* mukabil Amerika Avustralyada yerleşmiş bulunuyor. Bütün görünüşlere göre Japon^anın şimdiki hedefi Avustralyayı çevıeliyen adaları işgal ederek Amerika ile Avustralya arasındaki irtibatı kesnıektir. Japonya bunu başarabilirse. Amerikanın Avustralyada yerleşmesinden doğabilecek bütün neticeleri önlemiş olur. Seyiân adasına diin yapılan taarruz Kolombo 9 (a.a.) Seylândaki İngiiz umumî karargâhının tebiiği: Japonlar, bu sabah Trinkomali üzerine bir hava hücumu yaprruştır. İlk ahnan haberler, siviller erasında ölü ve yarah olmadığını bildirmektedir. İki düşman tayyaresi, Kolombo üze rinde uçmuş, fakat bomba atmamıştır. Lorengau adası habersizce işgal edl'm'ş imiş! Melbounıe 9 (a.a.) Perşembe tebliDün, Amiraute adaları üzerinde yapı[an bir keşif uçuşu esnasında Lorengaunun Japonlar tarafından işgal edilmiş bulunduğu görülmüştür. Tarihi bilinmiyen ihrac hareketinin buraya hayli zaman evvel yapılrmş oiması muhtemeldir. Bengale körfezinde batınlan gamiîer Yeni Delhi 9 (a.a.) Düşmanın son ünlerde Bengale körfezindeki deniz münakalâtma karşı yaptığı hava ve deiz taarruzları neticesinde bir çok tiaret gemileri batmıştır. Bir tebliğe öre, bu gemüerden kurtarılan lakriben 5 yüz kadar mürettebat Orissa kıısının muhtelif noktalarma çıkarılmış ar ve mahalli hükumet tarafından geekli ihtimcm ve tedaviye maruz bıakalmışlardır. Çinde binlerce Fil ve Deve seferber edildi Çunking 9 (a.a.) Haber verildiğine öre, yakında Çin ile Hindistan arasında .çılacak oian üç yolda nakiiyata başlamak üzere binlerce fil, deve, katır ve eygir hazırlanmıştır. Yeni Kahire elçimiz Ankara 9 (Telefonla) Hariciye Ve:âleti Umumi kâtib muavini Numan Tahir Seymen Kahire elçiliğine, Cenevre başkonsoîosu Nizameddin Ayaşlı Cidde elçiliğine tayin edüdi. ömer Rıza DOĞRUL Adliye Vekili bir sual takririne cevab varecek Gradisca İtalyan hastane Ankara 9 (Telefonla) Antakya mebgemisi dün İzmirden ayrıldı usu Rasih Kaplanın, ekmeği taze sattıkİzmir 9 (a.a.) Sakat ve malul Ingiları için ceza gören iki vatandaş hakz esirlerini limanımıza getirip İtalyan kında şifahî sual takrlrine cevaben Ad •sirlerini alan Gradisca İtalyan hastane liye Vekili. Mecliîin yarınki içtimamcia ;emisi bugün saat 14 te mıhmandar ve izahatta bulunacaktır. Yarınki ruzna lilotlarımız refakatinde limanımızdan mede bundan başka iktısad encümeninin nareket etmiştir. Deniz subaylarımız gebir tefsir karan da vardır. miyi muayyen noktaya kadar uğurlamışTürkiye futbol birincilikleri ırdır. Ankara 9 (Telefonla) Türkiye futHareket ettik. Bir kaç bin melre yükbol birincilikleri müsabakalarına mayısın üçüncü haftasında Ankarada başla :eklikteyiz. Sonra yavaş yavaş aşağıya nacaktır. 27 bolgenin birincisi mayısın ioğru süzülmeğe başladık. Tam meraare ilk haftasında Eskişehir, Denizli, Msrsin im meydanınm üstündeyken t a y y erimiz gaz kesti. Açık kapının önünve Samsun merkezlerinde karşılaşacak e sıralanmış, kumanda bekliyorduk. ve gnıp müsabakalan sonur.da kazanan takımlar doğrudan doğruya çağırılan şareti alır almaz arka arkaya ve büyük i Ankara. İzmir ve İstenbul birincilerile •r sür'atle, hemen hiç fasıla vermemeğe ikkat ederek atlamağa başladık. Beş, şehrimizde ikişer maç yapacaklardır. Jtı tayyareden kırk paraşütçünün biren atlayışı ve paraşütlerin birer lirer Mevlid ;öklerde iri ipek şemsiyeler halinde aEşim ve sevgili babamız sabık İstanılması her halde uzaktan çok hoş göbul Rıhtım, Tünel ve Tramvay şirkeiünse gerek.. leri Nafıa komiseri yüksek mühendis Bu manzarayı bir kaç gün sotıra bir merhum, ;air kalemüe ebedileştirdi. Onun haMEHMED NAZEtf ÖLÇER'in alinde yağan karların, çırpınan kelavefatının kırkmcı gününe tesadüf eden eklerin, savrulan yaseminlerin, zam12 4/942 pazar günü öğle namazını mü aklarm hiç birinin görünüşü, bulutteakıb Beyazad camiinde Mevlid okuna ardan inen paraşütçüler kadar güzel ve cağından kendisini bilen, tanıyan ve ar :azib değildir. Ortaçağ şairi bugün yazu edenlerin teşrifleri rica olunur. amış olsaydı göklerden bir göçün, fatat hüznü, melâli, ıstırabı olmıyan şaÖlçer ailesi ane bir göçün başladığını iddia eder*** Merhum Ali Mahirin refikası sevgüi miş. Bu tablo, meleklerin inişi, beyaz atıraların yağışı kadar efsanevî bir anneciğim AYŞE ŞAZİYSnin ölmünün birinci senesi olan 12 nisan 1942 pazar eymiş! günü saat ikide Teşvikiye camii şerifinİşimiz bittikten sonra çabucak hazırde Hafız Bürhan, Hafız Osman ve ar anarak biz de stadyoma geldik. Mekadaşlan tarafından ruhuna okunacak asimin sonuna da olsa yetişmek istiMevlide ksndisini sevenlerin ve arzu e orduk. Şefini uğurlıyan, gönüllerinin n coşkun sevgi tezahüıleri içinde en denlerin teşriflerini rica ederim. lüyıîklerini selâmhyan halkm alkışlaŞevkiye Harunoglu Moskova 9 (a.a.) Pravda gazetesinin harb muhabiri yazıyor: Kırımda General Von Appel kumandasmda bir Alman tank tümeni şiddetli surette hırpalanmış ve bir gün zarfında 32 tank kaybetmiştir. 100 kadar Alman tankı, Rus hatlannı, muayyen bir noktadan yarmak maksadile, şafak vakti sis ortasmda ileri süzülmüşlerdir. Bunlar müsaid bir noktaya yerleştirilmiş bulunan Rus topçusunun, ilerliyen tanklara ve onlarm peşinden gelen düşmanın motörlü piyadesine, tam karşıdan açtıgı bir mermi yağmuru ile karşılaşmışlardır. Uzun menzilli Alman toplan. hücum eden tanklara yardım için boşuna, gayret sarfetmişlerdir. Alman tankları ve piyadesi, ric'ate mecbur olmuşlar, harb sahasmda, 20 kadar yanmış tank bırakmışlardır. Almanlar, 3 defa hücum etmişler ve her (Baştarafı 1 inci sahifede) defasında, ağır kayıblara uğnyarak püsEkmekte mısır miktarı kürtülmüşlerdir. Ortalık kararırken harb Ekmekteki yüzde 40 mısır miktarı busahasmda sekizi iyi işler bir halde 32 tank ve yüzlerce Alman ölüsü kalmıştır. günden itibaren yüzde 20 ye inmektedir. Dün fırınlara bu şekilde un verilAmerikanın Rusyaya miştir. yaptığı yardım Fatih ve Beyoğîu kazaları dahilindeki Kuibişef 9 (a.a.) Amerikanın yeni fırıncılar bir tecrübe olarak bugiinden büyüi elçisi Amiral Stanley gazetecilere tibaren Bölge İaşe müdürlüğünce kendemiştir ki: dilerine verilen zamkh kâğıdlara 100 er « Rusya başlıca cephedir. Amerika, fiş yapıştıracak ve bu suretle fişlerin Sovyet ordulanmn beslenmesinde çıkan kolayca sayılması kabil olacaktır. Lâstik, çay, kahve tevziatı engelleri aşmak için elinden geleni yapmaktadır.» Bölge İa?e müdürlüğü. ihtiyaclan saAmiral Stanley, her türlü engelin a bit oîan 102 arabaya lâstik verecektir. şılması lüzumuna dair reis Ruzrvelt ta Bunlardan 16 otomobil doktorlara aidraflndan söylenen sözleri hatırlatmıştır. dir. Kahve ve çay tevziatına da derhal Bir gazeteciye, Rusyaya gönderilen malzemeye verilen önemin Büyük Bri başlanacaktır. Bugün ve yarın askerî tanyaya malzeme gönderilmesine tesir birlikler, müesseseler. hastaneler ve koedip etmediğini sorması üzerine M. operatiflere, pazartesi günü bakkal ve kahvecilere olmak üzere 1440 çuval kahStanley şu cevabı vermiştir: « Büyük Britanyanın istediği şey, ve. 1500 sandık çay tevzi olunacaktır. Mayıs başından itibaren çay ve kahve kabil olduğu kadar fazla Alman öldürmesi için Rusyaya yardım etmektir. Rus şi İrhi=arlar idarp=ine veriîecektir. yaya verilen malzeme Moskova protoTeknik terim komisyonu kolu ile giriştiğlmiz taahhüd miktannı nisan sonunda dolduracaktır. Müttefiktoplandı lerin tek bir hedefi vardır: Harbi kazanAnkara 9 (a.a.) Teknik terimlerle mak. Aralarmda hiç bir cephede hiç bir uğraşmaya başlamış olan uzmanlar koanlaşnıazhk olmamalıdır.> misyonu bugün saat 11 de Türk Dil kurumu merkezinde Maartf Vekili ve Kuİngiliz matbuatının neşriyatı rum başkanı Hasan Âli Yücelin başLondra 9 (a.a.) İngiliz basmı: Bü kanlığı altında ikincl genel toplantısını tün basın, İzmirde yapılan İngiliz ve yapmıştır. İtalyan harb esirleri değişimini yazmaktadır. Times gazetesi de öteki gazeteler gibi, esirlerin vapurdan vapura götürülmesinde Türk makamlarının seve seve işbirliği yaptıklarını ve bütün kolaylıkları Kıymeüi edib ve tarihçimiz îsmaü gösterdiklerini minnettarhkla kaydetHâmi Danişmendin büyük Türk idemektedir. alistine dair gazetemizde çıkan maİtalyada zelzele kaleleri kitab halinde intişar sahasıMibno 9 (a.a.) Pazartesi salı na çıkmıştır. Bu dikkate şayan mügecesi, Ancone'de , şiddetli yer sarsınhim eseri karilerimize hararetle tavtıları kaydedilmiştir. Ahali, derhal evsiye ederiz. Kitabalardan arayınız. leri terketmiştir. Hasar yoktur. , Times «Bulgarlar yalnız Trakya ve Istanbul için h?rb edecekler» diyor Bu ne karışık iş! Londra 9 (a.a.) Times gazeteâ cBulgaristan ve Türkiye. başlıklı baş yazısında Kral Boris'in on beş gün kadar süren bir ziyaretten sonra Führer'in emirlerini alarak geri döndüğünü söyledikten scnra diyor ki: • Türkiyede öyle sanıhyor ki. Kral Boris'in Almanyadaki konuşmalarmda Bulgar askerlerinin Rus seferine içtirakleri müzakere edilmiştir. Bulgar askerlerinin Libyaya gönderileceği de söylenildi. Fakat bu, inamlmıyacak bir İhtimaldır. Bununla beraber Türkler. Bulgar hattı hareketinin değişmesini izah eden başka ihtimallerin de bulunduğunu düşünüyorlar. Türk gazeteleri Bulgar iltifatlarına nezaketle mukabele ediyorlar ve iki memleket arasındaki iyi münasebetlerin muhafaza edileceği ümidini gösteriyorlar. Fakat Türkler her türlü ihtimale karşı tetikte bulunuyorlar. Türkler biliyorlar ki, Filoff'tan evvel gelen'erin imzaladık'arı enlaşmalarm ne Filoffu. ne de hükümdarını Yugosiavya ve Yunarjis tanın istilâsına müsaade etmekten alıkoymamıştır. Türkler Bulgaristandan gelen yolcuların söylediklerini de fciliyorlar. O da şudur: Bulgarlar ancak şarkî Trakya ve İstanbul için harbetmek istiyorlar.» Delhideki anlaşmanın mahiyeti (Baş tarafı 1 inci sahifede) Hind dayanışması, bütünlüğü ve birligi esastır.> Mahasabha pariisinin Cripps'e cevabı Yeni Delhi 9 (a.a.) Cripps, başkanhk etmekte olduğu teşekkülün Hind millî hükumeüne iştiraki için Hind Mahasabha partisi reisi Savarkar'e bir telgraf göndermiştir. Savarkar, vilâyetlerin Hind birliği dışında kalmalarına müsaade eden İngiiiz projesindeki maddeye, partisinin muhalefeti muhafaza etmekle beraber, milli hükumete iştirake hazır bul'jnduğu cevabmı vermiştir. Ali Suavinin Turkçuluğu Ziraat Bankası müdür muavinliği Ankara 9 (Telefonla) Ziraat Bankası Ticari Kredüer müdürü Hâmi.1 Pekcan Ziraat Bankası umum müdür muavinliğine tayin edildi. Çok değişik ilkbahar şapka modellerini sayın Ankara bayanlarına 13 nisan pazartesiden itibaren Cihan Palas otelinde göstermeğe başlıyacaktır. ESVETs fazan: Mükerrem Kâmil Su rile kaışılaştık. O günün millî gururu, heyecanı ve harikulâde güzelliği arasında bir yığın nefis hatıra ile beraber ulvî bir sahne de varlığımda yer aldı. Önümde oturan ihtiyar bir kadın avuçlarını göklere doğru kaldırarak: «Bize bu günleri gösterdiğin için sana şükürler olsun Allahım!» diye Tanrısile konuşuyordu. *** Füyük bir memlcktt gezi4ne çıkıyoruz. İstanbula, Bursaya, Izmire, Adanaya falan gideceğiz. Tam on iki tayyare ile. Oralardakı hava meydanlarına paraşütlerle ineceğiz. Hepimiz sevıncliyiz' Göklerdeki bu uzun yolculuk ve şehirlere kuşlar gibi yüksek tepelcıden süzülerek iniş bizi çocuklar gibi sevindiriyor. Bilmem herkes böyle midir? Ben çok Eevincli oldu";um zamanlar uy'iyamam. Sonra sevdiğim bir işe başlıyacağım, güzel bir yolculuğa çıkacağım ziman da göziime kat'iyyen uyku girmez. Durduğunı ytrde duramam ve onların haricinde en küçük bir şeyle bile alâkadar olamam. Yapacağım şeyleri önceden uzua uzun düşünmekten, adeta hayalen yaşamaktnn pek hazlanınm. Nihayet işte on beş kişilik dört motörlü tayyaremizin içindeyim. Üç, dört bin metredeyiz. Torosların yalçın ve beyaz başları üstünden uçuyoruz. Köpük yığınlarını, birbirine dolanmış ipek çilelerini andıran beyaz bulutlar arasmdan süzülerek ilerliyoruz. Genc göğüslerimizin bütün kudreti ve neş'emizin sonsuz hamleleri içinde şarkılar söylüyoruz. Bu on beş ağızdan çıkan gür ses. bütün hususiyetleri, reakleri. ezşileri ve kırıhş dökülüşlerile motör gürültüsünü tamsmile bastırıyor. Uzağı yakm kıbn, mesafe T.efnumunu birdenbire değiçtiren kanadlanmızla günlük yolu saatlere sığdırıyoruz. S;rin rüzgârlı Torosî:rdan sonra yüzümüzü, vücudierimizi bir samyeli gibi Ada No. 49 r.a ovalanndan yükselen hava kavuruyor. Fakat biz bu sıcaktan şikâyet etmiyecek kadar sıhhatliyiz. Bünyelerimiz çoktan her türlü hava sürprizierine, tazyiklere ve cereyanlara alışmış bulunuyor. İşte hava meydanı ve hangarlar göründü. Meydanı dolduran halkm heyecanh bakışları ve sürekli alkışları arasında birer birer toprağa İndik. Hiç birimiz yorgun görünmüyoruz. Hemen paraşütlerimize sarılarak işe başlamik için can attığımız halde lüzumlu görülen dinlenme saatini sükunla geçirmeğe mecbur oluyoruz. Bir müddet sonra hazırlanmağa başladık. Herkes susmuş, derin bir hayranlık ve heyecanla bizi seyrediyordu. Motörün kuvvelli sesile tavyareye doğru ilerliyerek yerlerimizi aidık. Bin met reye kadar yükseldikten sonra motörün sesi dindi. Tayyare gaz kesmişti. Ayağa kalkarak kapının önünde sıralandık. Atlıyacağuruz yeri hesab eden kadar müdafi tayin edebilecekleri kendilerine bildirilmişti. Her iki maznun da henüz bu hususta teşebbüste bulunmamışlardır. Mahkemede, bu hususta Sovyet sefarethanesine müracaatte bulun duklarından da bâhsetmişlerdi. Bu münasebetle Rusyadan bir hukuk müşavir getirildffi hakkındaki haber dolayısile müddeiumumilikte malumat mevcud deTobruk limanının bombardımanı ğildir. Berlin 9 (a.a.) Abnan başkuman Suikasd meselesl hakkında İstanbulda dinlenecek şahidler 9 kişidir ve bunlar danlığı bildiriyor: Alman savaş tayyareleri dün Tobruk dan birisi kadındır. liman tesislerine hücum etmişlerdir. Yere sürtercesine yapılan bu akın esnasmda rıhtım tesislerine ve malzeme depolaruıa bombalar atılmıştır. Dönüşte Alman tayyarecileri bombaladıkları hedeflerde yangınlar çıktığmı görmüşlerdir. (Baş tarafı 1 inci sahifede) Marmaricada düşman otomobil kollan malarile köy okullarmın sayısı ve tale tayyare teşkillerimiz tarafından müessir besi de artmağa başlıyacaktır. Üç yıl surette bambalanmıştır. sonra bu müesseseler senede üç bin meİtalyan tayyarelerinin Afrikaya zun vereceklerdir. Bu tempodaki verimle taşıdıkları kuvvetler 1950 senesinde Türk köylerinin ilk tahsil Berlin 9 (a.a.) Askerî kaynaktan İhtiyacı karşılanmış olacaktır. öğreniliyor: Son istatistiklere göre mecburî ve paMuharebenin başındanberi İtalyan tarasız ilk tahsil çağında 7 ilâ 16 yaşındaşıt tayyareleri Afrika şimamlinde şimdiki çocuklarımızdan şehir ve kasabada ye kadar yapılan çarpışmalarda büyük oturanların yüzde 61 i ilk ve orta obir hisse ahnışlardır. 1940 yılı 10 hazikullara, köydekilerin ise yüzde 19 u üç ranındanberi Libya ile İtalya arasında ve beş sınıfiı ilk okullara devam edebiltaşıt tayyareleri 5600 akın yapmışlar mektedir. dır. 34 bin saatlik uçuş esnasında tayya1 Köy okulları ve enstitülerini sağlam, reler, takriben iki milyon kilometre kadevamh ve düzgün bir şekilde işletmek tetmişlerdir. Şimdiye kadar 10 bin asüzere teşkilât kurulması takarrür etmiş, ker, 7 milyon kilo malzeme ve orduya bunun için de bir proje hazırîanarak mahsus bir milyon 300 bin kiloluk posta Meclise verilmiştir. Bu kanun lâyiha taşımışlardır. sında köylerdeki resmî, mecburî ve pa Maltaya yapılan şiddetli akınlar rasız ilk tahsil okulları ve kurslarının Malta 9 (a.a.) Çarşamba akşamı şunlar olduğu nkredihnektedir: neşredilen tebliğde deniliyor ki: 1 Eğitmenli köy okulları, 2 ÖğDüşman, çarşamba günü üç saat faretmenli köy okulları, 3 Oğretmenli ve eğitmenli köy okulları 4 Pansi sıla ile çok sayıda bomba tayyaresi teşyonlu veya pansiyonsuz bölge köy okul killeri kullanmak sistemini takib edelan (bu okullar vaziyeti ve arazisi elve rek Maltaya hücum etmiştir. Başııca rifli olduğu takdirde nahij'e merkezle hedefler, liman ve hava alanlarıydı. rinde tercihan açıbr), 5 Akşam okul Tahrib ve yangın bombaları atılmıştır. Ağır ve hafif tayyare karşıkoyma topları, 6 Köy meslek kursları. çusu harekete geçmiş ve İngiliz hava Lâyihanın son maddesine göre köy enstitülerine ve köy okullarına paralı kuvvetlerine mensub avcılar, gelmekte veya parasız olarak temlik ve tesçil edi olan düşman tayyarelerini hırpalamışlen bütün gayrimenkullerin ferağ ve lardır. ingiliz avcıları, sayı balcmınintikal muamelelerile bu muamelelerle dan aşağı olmakla beraber düşmana aaiâkalı kâğıdlar ve sened ve saire her ğır kayıblar verdirmişler, bir Messertürlü vergi, harc ve resimden muaf o schmitt 109, bir Yünkers 88 tayygresini muhakkak, diğer bir Yünkers 88 tayyalacaktır. resini muhteme! olarak tahrib etmişler, 6 Yünkers 88 ve bir Messerschmitt 109 tayyaresini hasara uğratnıışlardır. Tayyare karşıkoyma topçusu 3 Yünkers (Baştarafı 1 inci sahifede) ve 4 Messerschmitt 109 tayyaresini kurtulan vardır. tahrib etmiştir. Büyük bir deniz harbi bekleniyor Tayyare karşıkoyma topçusunun ateKalküta 9 (a.a.) İngiliz ve Japon şile daha baçka tayyareler de hasara filoları arasında Bengale körfezinde de uğramışsa da ilk bombaiar düştükten niz hâkimiyetini tayin edecek olan bü sonra adanm üsıünü kaplıyan duman ve yük bir muharebenin yakında yapıi tozdan dolayı, düşmana verilen zararması beklenmektedir. lar tam teferruatile görülememiştir. Bu körfez hâkimiyeti her İki taraf Sslı akşamı gece karanhğı çökmeden İçin de çok ehemmiyetlidir. Çünkü bü e\r\el, Alman tayyareleri, senînin en tün Birmanya ve Hindıstan çevresin şiddetli hücumuna geçmişlerdir. Başlıdeki hareketlerini kolayca yapabilmek ca hedef, Valetta hava alanıydı. bu hâkimiyrte b?ğhdır. Kuvvetli Japon İngiliz hava kuvvetlerine mensub avdeniz birliklerinin Rangon ve Port cılar, bir düşman ' tayyaresini hasara BUir'e gönderilmiş olduğu haber alm uğratrr.ışlardır. Tayyare karşıkoyrria mıştır. topçusu da faaliye'.teydi. Sivil ahaliye Bengale körfezinde daha şimdıden aid binalara büyük hasarlar verilmiş, çarpışmalar olduğuna dair Mihver kav umumî binalardan bazıları kısmen yınaklarmdan verilen haberlere rağmen kılmıştır. Kalkütada öyle sanılıyor ki İngiliz harb gemileri Japon filosunu araştırmaktaTalebe olamıyacak dır. Bu filoya, Colomboyu bombalam;.k İçin tayyareler göndermiş olan tayyare memurlar gemileri de refakat etmektedir. Ankara 9 (Telefonla) Memurlann tahsil müesseselerinde talebe olmıyaAkdenizde de bir İtalyan caklanna dair kanunun birinci maddekruvazörü batırıldı Londra 9 (a.a.) Amirallık deiresi sini tadil eden lâyiha Meclısin aiâkalı encümenlerinden geçerek nıznameye anin tebiiği: Yüzbaşı Tomkinson kumandasmdaki lındı. Bu lâyiha ile 3661 sayılı kanun hübir denizaltımız orta Akdenizde sekiz kümlerine tâbi olan subay ve askerî mepusluk toplarla silâhlı 10 bin tonilâto murlar da filen vazife gördükleri müdluk bir İtalyan kruvazörünü torpillemiş detçe her hangi bir tahsil müessesesine li talebe olarak devam edemiyeceltve batırmıştır. Kruvazörün refakatinde muhriber ve tayyareler bulunmakta idi. lerdir. İtalyan kruvazörü isabet olduktan sekiz Hava postaları dakika sonra geminin parçalanıp battığı Elâzığ 9 (Hususi muhabirimizden) duyulmuştur. Biraz sonra bir muhribin Hava yollarının ilk postası bugün şehkazazedeleri kurtarmakla meşgul oldurimize geldi ve dört yolcu alarak Anğu görülmüştür. karaya hareket etti. Hava postalan buİtalyanîar tekzib ediyor rada büyük rağbet bulacaktır. Roma 9 (a.a.) 10.000 tonluk bir İtalyan kruvazörünün bir İngiliz denizAçık teşekkür altısı tarafmdan batırıldığı haöeri salâEşimin ağır ve güç doğumunda büyük hiyetli İtalyan kayr.aklarmca kesin olabir hazakat gösteren ve müsaid olmıyan rak yalanlanmaktadır. Bu sınıftan hiç bir birllk taarruza uğ şartlar altında çalışarak bana refikamla ramamıştır. Belki de bu haber, 2 nisan beraber gürbüz bir kız çocuğu kazantarihli İtalyan tebliğinde orta Akde dıran, Ortaköy Şifa Yurdu sahibi denizde battığı bildirilen torpido mutırl ğerli dogum ve kadın hastalıkları mütehassısı Dr. Asım Onura ve bu çok tebine aiddir. miz müessesede gösterdikleri derin şefhocamız tayyarenin açık kapısır.ın kat ve ihtimamdan dolayı Yurdun hasönünden çekildl ve sabırsızhkla bek tabakıcı hemşirelerine alenen teşekkür lediğimiz «Atla!. emrile harekete geç etmeği bir vazife bilirim. Yüksek mühendis Suad Erim tik. Bir elimiz açma halkasmda oldufu *** halde birer birer boşluğa doğru atılıEmekli harb malulü Cudi Tokgözün şımız o kadaı zevkli oldu ki... eşi, Dr. Nevzad Tokgbz ve öğretmen Cumhurıyet bayrammda olduğu gibi Samiha Tokgözün anneleri, Kadıköy hızla ve fasıla vermemeğe gayret ede ikinci orta okul öğretmeni Naciye Toirek atladığtrruz İçin birbirimize çok gözün kaymvalidesi, emekli öğretmen yakın bir şekilde aşsğıya doğru süzü Hayriye Tokgözün vefatı dolayısile gelüyoruz. Hatta aramızda şakalaşıyor, rek defninde ve gerek mektubla ve biahafif hafif şarkılar bile söylüyoruz. Kim zat taziyede bulunanlara ailemiz şükran bilir şu meydanı dolduran binlerce İn arzıru bir borc biliriz. san, Adana göklerinin beyaz bulutları Tokgöz ailesi içinden doğan bu ipek şemsiyeli para*** şütçüleri nasıl seyrediyor. Aziz kardeşim Battalgazi ahfadından İndiğimiz yer çok yumuşak. Adeta Akif Paşa oğlu emekli topçu mümtaz a l . elenmiş, kabartılmış, yumuşatılmış bir bayı Hamcii Akif Battalgazinin cenaze toprak parçası. Acele acele paraşütle merasiminde bulunan lutufkâr, vefakâr rimizi tophyarak otomobillere giriyo arkadaşlarına ve arkadaşlarıma, Üni i 4 ruz. Müthiş bir alkış tufam... «Yaşayın çocuklar», '<Nur oiun», «Var olun» ses versitemizin kıymettar profesörlerine, leri arasında yerlerimize dogru ilerli aziz ordumuz erkân, timera ve erlerine, bühassa vatanımızın müstakbel doktoryoruz. ları olan canım Tıbbiye talebeleri evBirdenbire müthiş bir kuvvetin bakış lâdlanna, telgrafla, mektubla ve bizzat lanmı çeker gibi olduğunu hissettim. gelerek taziye lutfunda bulunan bütün Gözlerimi kaldırır kaldırmaz üstümüze akraba ve dostlanmıza arzı şükran eydikilen binlerce bakış arasından onun ler, Tanrımdan hepsine uzun ömürlor kuyular kadar derin ve sırlı bakışlarile dilerim. ':İ Kardeşleri: Emekli profesSr Dr. karşüaştım. Etem Akif Battalşil ve Adnan (Arkası var) Akif BattalgU Londra 9 (a.a.) Londranın salâhiyetli kaynaklarında dün denildiğine göre Libyada düşmanın faaliyeti artmıştır. Bu faaliyet artmaEinm bir taarruz için mi olduğu bilinmiyor. General Rommerin elinde iki zırhlı ve bir motörlü tümen bulunduğu tahmin edilmektedir. İtalyanlarm elinde de Ariete tümeni de arada olmak üzere 6 tümen kadar bir kuvvet vardır. Son dövüşlerdenberi tümenler kuvvetlendirilmiştir. Fakat Libyada yeni zırhlı tü menler bulunduğu doğru değildir. Kültür ışığını bütün yurda yaymak için Hind Denizinde