10 Nisan 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 2

CUMHURIYET 10 Nisan 1942 Asheri gorüşler miktanna hukmeHindistanda durderler Buyuk hutnadan muzakereler kumdarlıklann en olmus ve bu hususbuyuğu olan Ha> t s en buyuk faalidarâbad devleti VVayetler sarfedilmistir. les eyaleti haııc Hindistan meselesi Ingiltere kadardır. esas itibarile ingiHer prenslik veja lizlerle Hbıdliler aYazan: ~ " " ~ bukumdarlık o >erasında şu veja bu Emekli General rin \arisi olan bir tarzda halli icab epren» (raça) taraden bir dava olmakfından dilendıği gila beraber buna Currhurlyet Halk bi idare oluuır.. Birleşık Ameıikanın Partlslnın tatb^ka Her prens Ingiltcda el atarak işe basladığı «San'at mu ehemmijeUe katıldığını gorujonu Bu reje bir muahede ıle bağlıdır. Bu nıukâfatn serlslle sannun sebebi Bırlesik Amerikanın kcndi ahedeîer mucıbince Ingiltere her prensEdebı> at Fakültesı dekanı Hâmid On. at ve edebıj ai" hayamukadderatuıı Ingilizlerınküe birlestir Iiğin dış menfaallerini korumakla mutımızda yenı bır demiş olmasıdır Bu surctle Ingilteıeye kelleftir. Bunun hakıkî nıanası, Hinil gunsu ıle Fen Fakültesı dekanı Fatur vır açıldı Guzel san"atlardan jredı bo^Jdışarıda mumessilîcr Akcay Anlcaraya gıtmıslerdır. Dekanlar, mun her bırıne ıkı b»n beş yuz hra mutaalluk eden her hajatî harb mesclesi prensliklcrinın ayni zamanda Birlcik Amerıkanin tia bulunduramıjacaklarıdır Biihassa Lu Ankarada \ enı yapılacak fakulte b na kâfat verıp bu mukâfatları, bazı seneler juk hukumdarlıklar dahıli idaredc larına aid ışlerle meşgul olacaklardır bir meselesi olmuştur. ıkısı bır araya geımek uzere, her bes seFen ve Edebıvat Fakultelerının Ze\ neb Birlesik Amerika, bunun için Avus mulıtardırlar. nede bır tekrar etmek... Memleketım zin traljanın mudafaası işini üzerine alBritanya Hindistanı doğrudan doğru Hanım konağının jermde a j n avn ıki habns gore bunun maddî değerı azımmış ve Filipin'e.de Bataan jarımadası j a Ingıltercce idare olunur \e 11 vilâ bma halmde japılması kararlaştırılmış sanam?z. I^ın manevî değen ise maddının mukav eraeüni te^kjlâtlandırmağa vetten ibaretür. Bu vilâjetlerin en t u tır. Dekanlı'<lar, fakultelerının ıhtıvac sınden kat kat fazladır Suya duşen ıamuvaffak olan General Mac Arthur'u ! juğu olan Bengale Holanda ıle Belç.ka 1 stelermı 'esp t ederek Maar.f Vekâle şm daırelerı nasıl gıttıkce genıs"erse bu oraja gondermiştir. Birmanya muharc | de\ letlerinin mecmuundan uç defa da tıne vernıetı uzere Ankaraya goturmuş mukâfatların tesırlerı de zaman geçükçe belerine biihassa uçakla \ardun etnıeM ha bujukıur Ing.lte^e, Hindistanı ba lerd r Bu esaslar dah'lınde projeler j a artacak de ayni sebebdindır Ingiltere Avustral rış zamaiıi işgal ve idare için oıada pılacak ve hazırania da msaata baslaBu şubatuı ylrmısınden itibaren, ıık ya, Birmanja \e Hindistanı kajbettiği 60 000 ki«ilık bir ordu bulundurur 400 nacaktır. Yanan Ze\nab Harım kcnaGefa bır Turk romam, bır kıtabcı cameve Sovjet Eusja da mat,lub ol&u£u tak miljon Hindli;. i idare eden butun In ğma aid enkazın kaldırılmasına başlankânının malı olmaktan çıkarak batuıı dirde, Birlesik Amerika her ne etse ve gilizlerle oradaki Avrupalıların jekiınu mıştır İnşaat zamamna kadar, saha\atan havasını çalkalıyan bır hâdise olT ne kadar nuljarlar sarfedcrek akla 135.000 kadardır. Orta ve juksek vaz.fe nın temızlenmesı ve Beledıj e>e aid odu Bundan scnra da her beş senede bır, hayret verecek sijıda ku\vetler, do ve memuıijetlerde bulunan Ingilızlerin lan arsanın da ıstımlâk muamelesi ıkşiırımız yalnız beğenenın, bestemız j a l Baomalar ve uçaklar japsa, artık batı sayısı ise j a l n u 3150 dir. Bu suretle bir mal edılecektır. nız konserın, pıjesımız jalnız sabncnın, Ve cenub batı Pasifiği bir daha gcri avuc Ingilizin 400 miljon Hindlije hııkFen Fakultesıne aid aletlerın bir kıs resmımız ya.mz sergınm, ve hejkelımız ftlamaz ve neticede harbi kaybeder. medebilmesi, parmak ısırtacak kadar si mı, fakulte atohesnde ımal olunnıakj'alnıi dıkılen jerın eseri o maktan çıkıp Onun, İngiltereji bu derece iltizam ede j asî ve idarî bir ustalık eseridir. Bıınun'a tadır. Burada yapılmasma imkân olmıbırer memleket hâdısesı olacak. Hakıtek Busyaya ve Çine yardım etracsi, beraber İngilizlerin umumî idare ile van malzeme de hance sıpariş edilecekkaten haj'irlı bır ış yapıldı. IKVvustralya ile Birmaujanın doğrudan polis ve ilâh.. işlerde Hindlileri bujuk tlr Bınalar tamamlandığı zaman, bu su. Bu seferkı seçım, zaruri olarak, >enı ta müdafaalarına karısması bun olçude iştirak ettirmeleri pek dikkate retle butun vesalt de hanrlanmış olaharf erın tatbıkından, janı on dort sedeğer bir usuldur: Ingilizler Hindistan cakt r tiandır. nedenberi çıkan butun romanlara şuHindistanda on beş gündcn fazla bir daki hakimiyctlerini gene bizzat Hındmullendlrılmıştı. Bundan sonrakı devrefcamandanberi dcvam eden bujuk dere liler vasıtasile ve onların yardımile teBerlin ve Biikreş elçilerimiz lerde ise eserler ancak beş senenın vemin edebiliyorlar. celerde siyasi faaliyetlerin netictlerini Fakat Ingilirlerin Hindistandaki csBerlm bu\ uk elç'mlz Husrev Gerede, rımlerı arasından seçıleceğı ıçın gelecek belki bugün, yann oğreneceğiz. Belki rarengiz idare muvaHakıjetlerine yar dunku trenle Eskişehırden şehrimıze junler daha ferah hava ıle ış gorecek de, ancak uaiumî mahiyetlerini oğreraeceğimiz bu neticeler .evet» veya «ha dım eden ehemmiyetli bir amıl de Hin ge'mişür. Husrev Gerede, yarın Ye<=il Eylul sonlarında Partımızden jurıye aza »ır> jeklinde kesin olmıyarak her iki distanda gcrek prensler ve gerek Hind kojden kalkacak olan Alman yolcu tay seçıldığıme daır mektubu alınca, dort beş a j , ders harıcindekı butun zamanımı taraf derhal ve tam uyusamamakla be vilâyetleri arasında hukum suren ihti yaresile vazlfesi başına donecektır Bukreş buyuk elçımız Hamdu'"ah roman okumağa verdım. Evvelce .pasıf» raber her turlü munasebetleri kesraek lâflardır. Muhtelif din ve mezheb sa(en kaçınarak muvakkat ve orta bir likleri arasındaki ihtılâflar da ayndır. Suphi Tanrıover, ayın 15 lnde vazifesi olarak okuduklanmı bıle, elımde kalem ve onumde not kâğıdı, «aktif» olaıak bal tarzı bulacaklardır. O halde netı Bu turlu aynhklar ve anlaşamamazhk ba^ına hareket edecektlr. tekrar gozden geçırryordum. Bu uğraşış oesini anJamak iızere olduğunaız bir lar Hindistanda haddi zatında eski ise Tramvay kazası tahkikatı faydalı olduğu kadar zevkli de oldu Bu tnesele hakkında şimdiden farazije ve de denilebilir ki Ingilizler bunlann kalzevkı yalnız kendımde bırakmamak ıçm dırılmasına değil daima artmasına çaUhminler yurutmek bcjhudedir. bitti okuduğum romanlardan aldığım ın'ıbaFakat Hindistan, esas itibarile Bıi lışmışlardır. Biihassa muhtelif dinleri Haydarpaşada \ukua geîen tram\av lan «Cumhurıyet» okuj'ucularına da susıkıca tutarak taassubu himaye etmistanya Hindistanile hukumdarlıklar kıskazası hakkındakl ehli vukuf raporu, Us nuyorum. Hepsini yazabılecek mıyim mma ayrılnıış ve bu sonuncu kısım dc lerdır. Çunku bu ihtilâflar Ingilizlere bir ordudan fazla jardım ediyor. Işte kudar Muddemmumıliğıne verılmıstır bılmem, fakat okuduklarım epeyce bır 600 kadar prenslikten murekkeb bulunTahikkatı idare eden Muddeiumuml mu jckun tuttu. milf olduğu için, ustelık butun Hind Ingilterenin Hindistan idaresinin sırrı a\ınlermden Fuad Gok de bu husustakı liler ayni din, avni ırk ve kulturde bir buradadır: Hukmetmek için dağıtmak Bızde boyle bir yekun tutacak kadar Hindistan halkınm umumijetle uçte tahktkat e\Takım tamamlamıştır Vat zevkh roman var mı 9 Bır defa bızımhalk olmadıklan için orada ycni bir İstiklâl anajasası jaratmak ve jurut ikisi Hindu jani mecusi ve mutebakısi manın bu kazada dıkkatsızlığı bulundu kılerı garbm cıhan olçusundekı romanmek işi pek mudıl bir meseledir. Onun muslumandır. Bu suretle bugun Hın gu fakat frenlerın tutmamasmın da ka larıle mukajeseye kalkmak haksızlık için Hindistan i j i bitinmedikço onun disUnda 80 miljon muslıiman vardır. zada bu\uk âmil oldugu anlaşılmas adır olur Dığer sahalardakı mesafeyı romanMecusilik ve müslumanlık Hindistanı meseleleri lâjıkile anlasılmaz. larımız ıçın de gozorunde bulundurmaHavagazi şirketlerinden Hindistanın nufusu 1937 de 350 milıki farklı kültur ve medenijete ajırlıyız. Sonra zevk, hele tenkıd gozıle okuşikâyet yon kadardı. Fakat 5 yıldaki nufus mıştır. Hinduluk, smıflar nazarijecilınunca, j'alnız mukemmelden ahnmaz, artmasile bugun orada, Birmanja ha ğile vasıflandırılabilir. Bu din ajni zaBeledıje havagazi şırketleri hakkında sendelejenden de alımr. Muspetı yakaric, 400 milyon insan olnıak gerektir; manda, Avrupa filozofısinden ancak pek japılan şikajeüer etrafındaki tetkıkle lamak da kej'if Menfıyı jakalamak da. hem de hajrete değer olan bu artnıa mahdud surctte intıba almıştır. Hal nne devam etmekfedır. Tetkıkler esna Dort başı mamuru her vakıt nerede bunisbeti çok fena jaşama şartları içinde huki islâm dini insanların müsavatı smda saatlerın umumıyetle ^ 4 ve ro6 lursun? Bırınde romamn yapısı kuvvetli, vaki olmaktadır Hindistanda doğan ço mefhumu üzerine kumbajustur. Hindis nıspeinde bir fark yaptığı gorulmüşse bız olan tarafı zayıftır. Otekınde bıze aid cuklınn pek çoğu hastalık ve bakım tanda bu iki bujuk din cemaatlerinden de bu farkm tolerans hancmde olmadığı bol malzemeler gorulur, roman gorulmez sızlıktan olur Hindistandaki çocuk vc maada sajısı 6 miljonu bulan hıristi tahmın edılmektcdır. Bırınde hareket berekeü, fıkır az; otefiyatrnm nisbeti Avrupadakinden bir janlarla daha pek çok turlu iptidaî din kınde ıfade akışı, vak'a kıt Şunda kenve mezheb salıkleri vardır ki budistBir cesed bulundu kaç kat fazladır. dıne gomuluş, onda okuyanı avlayış.. Dun sabah Erenkovunde Sahrayıcedid Bu suretle Britanya Hindistanmda or ler de bunlann araMndadır. Romanlan yalnız kendı kıymeüerıle Muslumanlar, Hindistanın şimal bab caddesınde bir cesed bulunmuştur Cetalama ya, ancak 2627 jıldır. Halbuki değıl tesırlerıle de tartmağa çahştım sıle cenub doğusunda ve biihassa Ben sed, ı h m a r bır adama alddır Bu hususbu vasatî yaş Avrupanın simal batı Romana bır san'at eseri olduğu kadar raemleketleri için 5560 tır Buna rağ gal ile Pençab'da kcsif bir kalabalık ta Etnnıyet müdurluğu tahkıkat yap bır cemiyet hâdısesi olarak da bakmalı. te^kil edijorlar. İngiltere her din \e maktadır. men Hindistanda doğum o kadar livaSerüen Fransada kımbılır Fransız rodedir ki, çocuk olumunün binde nis mezhebe avn ayrı ehemmijet vererck mancısının da ne urperticı payı var. MılKongrede bunlann her birinden mümcs Universite şeref defteri ve beti pek yuksck olduğu halde, nüfuMi leüenn ıç âlemlerinı en zıyade romanlaher j ü takriben 10 milyon derecesindc siller bulunmasma biihassa itina eder. galerisi rıle anlıyorlar. Roman cemıyeti yuğurİşte İngiltere Hindistanda asırlann yabir t axtır.a gostcrmektcdir. Ünnersıtede ıhdasına karar verılen maktadır. Romancı kutlelerdekı meyelân digârı olan bu umumî vazijetten bilısÎ haric, Hindistan 4 066 000 şeıef defterı ve şeref galerısıne aıd. ta lan sezer ve yarattiğı kahramanlarla o murabba kilometredir Bunun 2,120,000 i tifade Hindistana toplu ve jekpare bir lımatname taslağı hazırlanmıştır. Şeref henuz şekil alamamış meyelânlara şaBritanya Hindistanı olup 3C0 I üsut! istiklâl jerine Hindulara ve muslüraan defterıne adı jazılacaklarla şeref gale hışlaşmış ornekler verır. Muspete veya milyon insanla meskundur. Mutebakı, lara a j n a j n dominjonluklar vermekle rısıne bust veja resımlerı konacaklar menfıye gotiıren örnekler. Hind prenslikleıine aid olan 1,800,000 beraber prensliklerin muhUrivetîerini şunlardır: Bılıyor musunuz kı bızde taze imzalamurabba kilometrede takriben 100 mil de muhafaza etmek isüyor. MilM Üniversıteyi kuranalr, Ünıversiteve te rm uçer bınden yedi defa basılmış roKongre ise bunu kabul etmediğinden yon halk yaşar. ,e etmiyeceğinden dolayı bir anlaşma sıs yapanlar, para, mal \eya ku^UDhane manlan var. Bunlan alanlaruı hemen Bu prenslikler (raçahklar), yukaııda kabil olsa da bu ancak büviık miıskü bırakanlar daıml burs verenler ve Üni hemen hepsi mektebli kızlardır. Satılan yazdığımız gibi takriben 600 kadar olup \ersiteye bujuk hızmet edenlerdır. bır kıtab, alanm uç dort arkadaşı taralâtla ve belki pek geç j n ü m k ü r ı l b i ancak 24 kadan buyuktur ve bunlar lecektir. Ankara, lstanbul ve İzmir fından da bedava okunduğuna gore, bu H. E. ERKlLET umum prensliklere aid arazinin jarı romanlan en açağı yetmiş seksen bın muhtelitleri karşılaşacak Turk kızı okumuş oluyor. Yarının ayduı Futbol federasjonu tarafmdan hazır kafah analan .. Onların şimdı kalbleri40 senedenberi Türk lanan bır programa gore, nisanın 25 ve nı hejecan, emellermı hayal, ve gozlerı26 smda Ankara Is anbul ve İzmır tem nı yaşla bu romanlar doldurmaktadır sinemacılık âleminde süi takımları arasında bır tumuva yapi Tetıkte olalım. r Hindistanda durunt H. Entir Erkilet Sehir haberleri ROMANLARIMIZ Feıt ve Edebiyat Bugünhü Fakülteleri Ismaii Habib İHEM NALINA MIHINA! Maltamn kahramanlığı Yanan binanm yerine ayrı ayrı iki fakülte inşa edilecek n harbde, en sıkı ve en çok hav a hucumlarına uğri) an yer, hiç şuphesiz, İngüizlerın orta Akdenlzdeki meşhur deniz ussu Malta olmuştnr. 600 kusur gun içinde adada 2000 defa hava tehlıkesı işaretı verılmiş ve Malta 1700 defa hucuma ugramıştır. On bınlerce ton bombaya goğrus germış olan aialta mudafıleri yuzlerce seyredıyor gibiyiz, duşman tayyaresi duşurmuşlerdır. Son Yazan: « • • • • • • • •••••••! Fakat dortluk mıra gıuılerde bu hucumlar daha artmış ve sın yansına «Yaban» şıddetlenmiştır. konmakla beraber, Geçen salı gunu yapılan hucum, şimnetıce ılk seçımdeki dıye kadar gorulmemiş nıspette buyuk sıra sıstemını aynen ve çettn olmuştur. rebıldım. Partınin roman mukâfatma bu muhafaza ettı ve yainız rakamlar değıMaltaya yapılan, adanın halkına da, bakımdan, sahsan da mınnettanm. Seçı şerek •Fahim Bey ve Bız» besten altıya, me aid, ıyi anlaşılmamış, ıkı muhım nok «Yaban» altıdan sekıze, «Sıneklıbakkal» mudafılerine de goz açtırmamak istiyen tanın da aydınlatılmasını faydalı goru da sekızden dokuza çıkmış oldular. San bu hucumlar, şu iki maksaddan birtni veya ikisini birden gutmektedir: yorum; k uç eser dahi ekleme mırasa tenezzül 1 Maltayı sıkı bir baskı altında bu. Aradan bir ay geçmesine rağmen hâ etmljerek ılk secımde edındıklerı hakıkî naltarak İngıla donanması tarafından lâ «j'ahu, ılk seçımce Yaban 30, Sinekli mev kılenne razı olmuşlardı' kullanılmasına mejdan vermemek; bakkal 28 rey aıdıkları halde ıkınc.de lkınci nokta Puana istınad eden bırin2 Gcçen ılkbaharda Gıridde muvafSıneklıbakkal nasıl bırıncı çıktı?» d.ye cı seçimde reylerın 22 esere dağıldığı gofak olan usulle adayı havadan taarruzla soranlar oıuyor. Halbuki ışln ıçyuzu h^ç ruldu. Halbuki muellıf itibarile reyler de bojle değıl. I!k reje muracaatte ancak 14 rorrancı uzerınde toplanmıştı. zaptetmek. Malta kalesi ve ussu, Libyaya giden «Sıneklıbakkal. «Yaban. dan ıkı puan Sabahaddın Alının 13 puan alan «Kuyanoksan almakla beraber hakıkatte gene caklı Yusuf» u dorduncu gelmekle bera denız yolları ustunde bulundugu içm bırıncı ıdı Bunun sırrı şundan ıle.ı gel bar ayni muelhfın «Içımızdekı Şeytan», Mıhver naklıyatınm bogrune sivrf bır dıken gibi batmaktadır. Mihver, bu dımektedır: «Kağnı» ve «Ses» roman'arı da bırer keni ya korletmeçe, yahud da busbutun Tallmatname ıcabı ilk seçimde her aza ıkıncliikten 6 puan aldığı ıçın bu romansokup atmağa çalışıyor. uç esere rey verecek ve yazılıj sırasııe cımız hakıkatte 19 puan kazanmış oluFakat kuçuk ada, belki de topograftunların ustundekı 3, ortadakı 2, altlakı yor. Yanı uçuncu gelen «Fahım Bey ve yasını degiştırmiş olan bomba saganafı de 1 puan sajılacak. Yanı eserler bır ne Bız, ın kazandığı kadar. Gene muel'.ıf altınd3 hakikatcn kahramanca dayan\ı bareme tâbı tutulmuçtu. Neticede en uzerınden hesab edılınce beşıncılık «Gok maktadır. çok puan alan uç eser tekrar reye kona yuzu», «Kızılcık dalları», «Eski hastaMalta, vaktıle Turk denizcilerinin hucak, bu sefer birmcılık reylerı sadece iık» la ceman 7 puan alan Reşad Nuncumlarına da davanmıs, kahraman Turk bu uç eserden bırıne verılecek Bu sıste nirdlr, 6 ncı ve 7 ncılık altışar puanla Amıralı Turgud Reis, 80 yaşmda olmame gore ılk seçimde dahı muhım olan Memduh Şevket ve Peyamı Safa, 8 ınci sına rağmen, 16 haıiran 1565 te buzat puan adedınden zıyade binncılıkleri goa ve 9 uııculuk da dorder puanla Mıthat idare etti|i bujuk bîr hucumda, kaleteren 3 puanlık reylerdeydi. Cemal ve Mahmud Yesarı arasında muşnin kulelerinden atılan bır gullenın par. terek. Halbuki eserler teker teker hesao Nıtek^m .Yaban» 30 puan kazanmakçaladığı buyuk bır kayadan sıçnvan iri la beraber 6 blrıncıhk almıştı. Demek ki edılınce Reşad Kurı sona kahyor. Bu, bir taş parçasıle ak saclı başından yabıze haklı gorunmedı. Puanları eser u hakıkî ve sağlam puan 18 dır, geri 12 puralanarak beş gun sonra şehıd olmuştu. an ıkıncılık ve uçunculukîerden gelıyor, zermden mı, muellif uzerınden mı hesab Malta adasındakl bir burnn hâlâ onun çuruk. Çunku ıkıncı seçımce bunlprm etmek lâzım, llerdekı mukâfatlarda bu buyuk adını taşır. < hıç tesırı yok. 28 puan alan «Sıneklıbak noktanın da halledılmesı gerektir. Malta. o tarihten yürierce yıl sonra, kal» da ise 8 bırıncıiık var 24 u sağ am, Bu ılk jurıde eserlere verilen reyler 10 haziran 1940 tanberi. hemen her gün 4 ü çuruk. 19 puan alan •Fahım Bey ve yenı harf devrmdekı romanlarımızuı ha tepesine yagan bombalara gogus geriyor. Bız» de de 5 bırıncılık var. Şu halde ılk kıkî kıjme'lerını gosterebıldı m ı ' Hıç Halbuki, İtalyanlar, harbden evvel, Malseçimde mevcud 23 azadan 19 u b ı n n c bır jurının elınde eczacı terazısı gıbi al tsyı b ! r kaç gun içinde alıvereceklerıni lıklen bu uç esere vermışler. Bırıncılık datmıyan bır olçu bulunamaz. Az rey soylejip durmuşlardı. Ada, ıki jıla ya8 rejle «Sıneklıbakkal» dadır. alanların daha fazlaja haldarı olacağı km bir zamandır davanmakla bu iddiaBu uç reyın harıcinde kalan diğer 4 gibi hıç rey almayıp dışarıda kaianlar lan boşa çıkarmış; Malta mudafaası bu bırıncllıgın 2 sı Sabahaddın Almın .Ku ıçınde de epeyce rey alanlardan daha harbin surprizlerinden blri olmuştur. jucaklı Yusuf> una, 1 i Memduh Şevke kıymetlılerı olabılır Onun ıcın «bugunku Hava sılâhın^ı tckâmulu uzerlne, bir tın «Ajaşlı ve kıracıları, na, 1 ı de Os romanlarımız» serısmde yalnız jurıden zamanlar, tngiltcrcde Maltayı bır kaıe man Cemalm «Çıngeneler» ıne verıl^.^ rey alanlar değil dışarıda kalmış olan ar ve us halinden çıkarmavı dusunenler tı lkınci seçimde ışte bu dort rey de ev da görulecektlr. ve teklıf edenler bıle olmuştu. Fakat İnvelkı uç esere verılecek Acaba okuduğum eserlerdekı muspetı gıliz amualhgı bu fıkre iştirak etmedi; Goruluyor kı ılk uç esenn ikinci se ve menfıvi doğru olarak belirtebılscek Maltamn, Italyan kıjılarına çok yakın çımde bu 4 bırınclîıkten alacakları ı ey miyım 0 San'at hukumlerinde «doğra» olması ve ha\a hucumlarına maruz buler eklemedır, onlar doğrudan kendılcı ancak kanaat ve mtıbalarımızı, hıç bır lunması dolayıslıc, us olarak eski kıyıçın verılen bırıncı'ıklerı ılk seçimde al tesıre kapılmadan, o'.duğu gıbi aksettır metini kaybettiğıni kabul etmckle beradılar. Şımdı mırasa konacaklar. Fakat mekte gorulebllır. Kanaatte , aidanmak bcr, adavı Cebelitırıkla İskenderiye amırash dort rejîn hepsi evvelce ucuncu pek ehemmıyeti yok, değil mı ki ıns=mz, rasında yaıdınıcı bır dıyanak olarak de kalan esere verılse o bırıncı alabıhr fakat kanaatme rağmen aldatmak, yapa kullanmaja karar verdi; mudafaasını da ona gore hazırladı. lkınci seçımdekı heyecan buradan gelı cağım şey buna duşmemekten ıbaret. Amırallıgın bu duşuncesinde yanılmaj'or. Reyler okundukça uçlu bır koşu îsmail HABIB dıgı Maltann 600 kusur gundenberi dayanmasından ve Akdenizin ortasında İtalya . Lıbja yolunu kcsmesinden anlaşılıyor. Malta mudafaa edilmemiş olsaydı. İnçilız donanması, ondan Istifade ederck >Dhverin deniz naklivatını tehlikeli bir hale sokamazdı. Boyle olunca da Libyada, Mısırdaki İngiliz ordusundan GEZA von BOLVARY'nin vaz'ı sahne ettiği ve çok daha kuvvetli bir Mihver ordusn bulunur, Süveyşin mudafaası son derece guçleşirdi. Malta, gunun blrinde Glridin akibetine u&rasa dahi, kahramanca m ü . gibi dehakâı aktorlerin fevka'âde bir tarzda yarattıklan dafaasile İnsil'z harb tarihine şeref vermi; bir kaledir. Bu Aksam Sineması WILLY FRITSCH MATE HARELL ile THEO LINGEN EBEDI AŞK ( N t Ç E V O ) • Mukemmel, alâkabahş ve çok güzel fılmini takdim ediyor. I JENNY LIND (tSVEÇ BÜLBÜLÜ) Lâhutî sesile biitiin diinyayı ağlatan CUMHURIYET Nushası 5 Abone şeraiti Senehk Altı Üc avlık Bir aylık kuruştur. Haric Turkıve ıçın için 1400 Kr. 2700 Kr. 750 » 1450 » 800 » 400 . Yoktur. 150 » görülmemîş bir hâdise lacaktır. Futbol ajanhğı İstanbul muhBız ki mesleğimiz icabı bu islerle sıkı telitinin en kuvvetli şekılde çıkarılması bağhjız Öyleyken kendım de o romaniçin ıcab eden teşebbuslerı yapacaktır. lan ancak bu jüri azalığı vesılesile g j D ı r gun kasabaya garıb bır adam geldı'. Sırtında cubbeye benziyen bır sako, bacaklarında acayıb ışlemelı bır şalvar vardı. Ayaklarında altları tamamen erımış \e yuz derılen j e r >er tellerle tutturulmuş potınler bulunuyordu. Başında hıç saç jOKtu Yuvarlak çehresını toparlak siyah sakalı çevrebjor, sıyah ve keskın bakışlı gozlerı kendısme bakarlar uzermde derın tesırler bırakıjordu. Kım olduğunu soranlara: Eba an ceddm şerefli bir sulâleye mensubuz, şeceremız Mevlâna Celâleddıne muntehı olur. Dıye cevab verljordu İlk zamanlar bir şarlatan olduğuru kımse anlamadı Zengılerden Hacı Mansur Efendı kendısinı mısafır etmıstı «Hmdıstandan gelnış bır allâme > olarak şohreti çabucak butun kasabaj'a yayıldı. Mısaflrler ve kendısıle dınî musahabeler ve munakaşalar yapmak ıstıyen bazı dmdar ve âlım ıhtıj'arlar onunla gorusmek uzere Hacı Mansur Efendının eşığıni aşmdırmağa beşiadılar. B:r gun boyle musahabe ve munakaşaya gelen ıhtiyarlardan ıkısı gayet çetın çıktı. Dehşeth gırıft meselelere hele arabcanın oyle fasıh ve belığ kıs^mlarma daldılar kı bızım Hındıstaniı allâme kan ter ıçınde kaldı. «Ha bır pot kırdım, ha kıracağım'» dıye dokuz doğurdu Onlar gittıkten sonra da geniş bir nefes aldı Fakat artık ıplığı pazara çıkmıştı Beş on gun sonra ev sahıbının istıskalı başlayınca çaresız davranmağa mecbur kaldı, Hacı Mansur Efendıye: Gayn musaferetimız elverdi. Hındistandan beraberimde getırdiğım ıtrıyat ve bundan boj'le dahi getirteceklerim ıle ticaret yapmak zımnında bir dukkân açmak isterim. Dedi. Çarşıda senelerdenberi bir işe j'aramadığı ıçın boş duran harab bır duvara dayalı, tahtadan, bekçı kulubesı kadar kuçuk bir baraka vardı. Onu ki I L S E V Y E R N E R ' i n şahessri Gazetemize eönderilen evTak ve yazılar neşredilsin edilmesiri iade edi'mez ve zıvaından mes'ulivet kabul olunmaz. rof Dikkat LEYLA 40 KİŞİLİK KORO HEYETİ KİŞİLİK MEHTER Ukımı KİŞİLİK SAZ HEYETİ 60 36 Türkçe Sözlü, Türkçe Şarkılı Fılmlerın en mut "imelıni bir haftada 49500 kisi se\Tetti ve yaşa ,bravo seslen, takdır ve alkış tezahurable L TAKSİM SİNEMASININ Ehemmiyetle nazarı dikkate: İLÂVETEN: Tt'RKÛN HAŞMET, ŞECAAT VE AZMİ KARŞISINDA HİÇ B R KÜVVET DAYANAMAZ (Tt'RKÇE MATBUAT JURNALI) Bu günden itibaren ikinci haflasına başlıyor Vâsi ve buyuk salonunu inletti. Istanbulun her tarafından akın halınde sel gıbi koşuşan sayın halkunınn gosterdığı coskun ve her gun artan rağbeti karşısında Türkiye Cumhuriveü hududlan dahılmde LEYLÂ fılminin gösterme hakkına sahıb OZENFILM, bu fılmı, bu sene, Istanbulda ve İstanbulun hiç bir semtinde gostermijeceğini tcmin ettığinden; Boğaziçi, Pendık, Adalar, Yejllkoy ve cıvarı halkımızın bu fılmı gorup vaktıle donmelerıni teminen Devlet Demz ve Demıryolları, Şırketı Hajrrıye ve Halıc idareleri tarıfeleruıe uygun olmak uzere tertıb olunan seans saatleri: 2,30 4 530 7 ve 9 da. Cumartesi ve pazar pünleri aynca 10 11,30 1 seanslan... Saat 10 da tenzüâtlı tarife. •^•^•^^•^^•i dadanmışü Herıf, her gece kenardaki bağtpra uğrujor, uzum çalıyordu Bu belâja en çok uğrıyan baglardan bırı de Yuruk Husevnjnkı idl. Yuruk Huseym bu hale dehsatlı içerliyordu Bır kaç kere bekledi. pusu kurdu, fakat bir netıce elde edemedı Nıhavet bır gece hırsızı raladılar Kuçuk şışelere jerleştırdığı manasız kelımeler katarak, jalan janlış [ mağa gelen bır kımse alışvenş bahane mut'ak yakalamak azmJe aksamdan küenvaı kokuları raflara ve onundekı ca yazıp mce san kâğıdlara, muşambalara ederdı, fakat şimdı tamtakır dukkânda tukler.n arasına sıklandı Saatlerce bekmekâna ıtına ıle dızdı. Oldukça hattatlı sarıjor, bağlayıp dağıtıjordu. nejı almaga geleceklerdı' ledı, ortalık zıf.n denecek kadar kağı vardı, mukavvaların uzerlerıne beyaz İş, kısa bır zamanda dehşetli rağbet Bunun ıçm dukkânı kapayarak sahıb. ranlı'itı. kâğıdlar çekerek bunlara, «Elkâsıbu goımuştu. Vâkıa zaman zaman huku ne teslım etti Kasabanın kenar bır ma Gecejarısına doğnı ırmak tarafından Habıbullah», «Inna fetahnaleke fethan met korkusu yureğını yoklamıyor değü hallesjıde j a n harab odasına çekılere% belıren bır golge gurultu japmamağa ça. mubına», «Errızku Alelıah» .. gıbi ıbare dı, yoklusordu amma 1 . Hanı şu kor bo yârdm, ağyardan hukumetten, pol^slışarak usul usul bağa sokuldu Bıraz ler yazarak oteje beriye astı. Kendısi de ğaz jok mu, maişet derd.?. Işte bu yuz ten mumkun mertebe gızlı olarak ışmc sonra tam Yuruk Husejmn gızlendığı geçıp verme kurulunca dukkâncık dol den yasağa fılâna rağmen bu ışte yuru ce\ama başladı. taraf a gelınıştı Hırsız, yanına ıyıce yakau, dar bıle geldı. meğe mecbur kalıj'ordu. Fakat ne yapalım kı, bıçare adamııı laşınca Huseym b.rdenoıre fırladı Şaş1 Kasabaja şatafatlı iddıalarla. reklâmBerı taraftan dukkânmdakı mallar da talıhı fena . Onun dunjada bır baltaya kına donen ve kaçmağa çaüşan golgelarla gırmeSirden daha bır ay geçmeden tu<enmege baslamıştı Zavallı adam, sap olması rahatça ekme^ parasmı ka nın tK=lme dugru elmdekı sopayı var onun bojle mutevazı bır tıcarete başla tuccar zırmjetıne vâkıf değıldı kı, yer zanması adeta mukadder değıl. Allamekuvvetıle jerle'tırdı Hırsız yere vıkılmasım havretle karşılıjan halka aldmş lerıne j'enısını getırtsın Hem bunlar o j . Kin muskacılık, buyuculuk japtığı kıs^ mıştı Yuruk Huseym telâsla çardaklaetmeden blr fılozof tavrıle oturup muş le şejler kı, getırtmenm usu 1 ünü, erkâ zamanda or aMğa ;ajıldı, tablı ış hukunn buluııduğu tarafa dcğru terılerını beklemeğe başladı. nını bılse bıle ovle kolay kolay tedarı'i mete aksettı. Çabuk bır fener getırin, nihayet Kaymakam, komıser, iyı adamlard: edılir nesneler değıl. hırsızı yakal":!ım Bakalım kimmış şu İşler evvelâ fena gnmedı. Allaha çok Onun ıçın allâme, bu'un dındarlığına Kendısme evvelâ tatlılıkla bu 's*en vaz soysuz gorelım' şukur, her gun gelen gıden oluyor, beş rağmen bıtmeğe yuztutan şejlere ya geçmesmı ıhtar ettıler, fakat Allâmemız D ye bağırdı. on para kazanıyordu. Boyle devam e bancı maddeler karıştırmağa eskıden «derdı maışet> juzunden dınlemedl, gızBırdenbıre ujkulanndan uyanarak derse hıç bır sıkâjetı olmıyacak, keyfı muayyen bır paraya verdığı şeyın şımdi lıden gızlıje ışınde devam ettı Kasabane bakıp jaşıjacaktı Hatta soz ara gene avnı paraja belki orda bır^nı ver. dakı rıbarı. da gunden gune eksilmıştı fırlıyan çoluk çocuk, kadın, erkek ellemızda o kendısıne yardımcı bir san'at meğe başladı Fakat ne olursa olsıuı, ta Onun acayıb kıvafetıle arasıra sokak rınde fenerler vak a yenne koştular. da bulmustu: şıma su ıle değ.rmen donmujor, tabJ lardan gectığını gorenler kendısıle alay Işığı yerde yatan adamm yüzune tuttnklan zaman herkes hajretle bakakalBır gun kılık kıjafetıne bakan kadın bir gun bu tedbırlerın de fajdasız oldu edıyorlardı Nıhavet bir gün mütemadl ihtarlanna dı, bu perışanlık'an artık tanmmıvacak lard^n bırı gelıp kendısınden bır muska ğu zamanlar geldı Ko^ular, asıllannda. bır hale gelen vaktıle «allâme1» ıdı. ıstedı. O, boyle şeylerle uğraşmadığmı ki keskmlık ve guzellıkten eser ka'ma ve nasıhatlerıne rağmen onu vola ge soyledı Facat kadm fazla ısrar ed nce jıncıya kadar sulaştıktan sonra gene tıremuen komiser kendisınt yakalattı Ihtyarın sopadan muthış canı yanKısa br muhakemeden sonra muskaci mıştı Bır müddet baygın gıbi yattıktan kendı kendme, «yahu neden olmasm tükendıler âr j'ilı değıl, kâr yılı, madem kı, ıstıj'or, sonra belıni uğarak zorla ayağa kalktı. Tukenmeleri de Iyi oldu Çiınku duk ı.ç ay huküm glydl b:r şevler \azar verlnm» due duşundıı kân komsuları çarşı halkı onun ış ar*** Kıllardan, saçlardan karmaknşık o h n Bır muska vazap verdi Kasabımn butun tık kepazehk dereces'nde hıleve do'^tuAradan dort Deş ay geçmiş, kasabanır çehresmde s:yah gozlerı boncuk gıbi kadmlan o gun bugundur dadandılar ğunü sezmışler, dedıkoduja başlamış bu zıpçıktı sıması artık unutulmuştu parlıj'or, kendislnı şa?kın ve hıddetle Artı'< mütemadıyen mııracaat edıvorlar lardı. Yaz sonlarma doğru Idi Mevsimi oldu suzen kalabalığa mahçub, fakat gene şöj'le baş ağnsına, hafıf tertib hastalık. O, sermayesının lukenmesinden sonra ğu ıçın kasabalımn hemen yandan faz sevımh tavnrlanle: lara sevdaya, kan koca kavgasına fılâo daha bır muddet dukkânında ot'irara? lası bağianna çıkmışlardı İş f e bu sırada D'ndaşlar taan eylemevin' Ne yamuskalar ıstiyorlardı palım cjerdı maişet bir kusurdur ettilc, veni işme, muskacılığa devam ettı. Lâ Karamık suyu tarafında bulunan bağ bağışlayın. Adamcağız habıre çalışıyor, taleble^ kın pek az zaman sonra bunun tehlıkesı larda tuhaf bir vak'a oldu: Dıye rıcalarda bulunuycrdu. Buralara bır haftadanben bir hıısız çogaldıkça bildigi bir kaç duaya manalı nı anladı. Haydi eskiden muska yazdır .<= KUçiik hıkâye f Derdi maişet Yazan: KudretSinan