3 Şubat 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

3 Şubat 1942 Meclis tatil edildi yon . Hind denizinin kontrolumı ele aldığımız raman Siiveyş kanalı vasıtasile Almanya ve İtalya ile temas tesis edeceğiz. O raman müttefiklerimizden mal tnubayaa edebileceğiz. Bunun için şimdiki ticaret vapurlannuzdan kat kat üstün sayıda ticaret vapurlan inşa etmemiz lâzımdır. Bu da bugün sahib olduğumuz himaye filosundan daha kuvvetli bir filonun vücude gctirilmesini icab ettirir., Japon bahriyelisinîn bu sözleri, Üçler Paktına dahil devletlerin, birbirile doğrudan doğruya temas ve irtibatı temin niyeüle hareket etmekte ve bu hedcfi gerçekleştirmek için gayret gbstermekte olduklarını izah ediyor. Japonların Birmanyaya karşı hareket etmelcrinden, Malezyayı işgal ederek Hind Okyanusu sahilinde yerleşmelerinden ve Singapura dayanmalarından harbi Hind Okyanusuna götürmek ve Hind Okyanusunda kazanacaklan hakimiyetten istifade ederek Hindistanı tecrid etmek, İngiltere ve Araerikanın Rusya ile irtibatını kesmck istedikleri, esasen, anlaşıhyordu. Hatta kısa bir zaman önce, Almanya ve Japonyanın Basra körfezinde birleşmek üzere hareket ettikleri de söjlenmişti. Bunun manası, Almanların Kafkasyaya indikten sonra İranla anlaşarak Basra körfezine varmalan ve burada Japonlarla karşılaşnıalanydı. Fakat İngilizlerle Kusya Irauı işgal ederek Mihverin bu plânı tatbik etmesine karşı gelmek istemişler, Sovyetler de Rostofu işgal ederek Kafkasyanın kilidini ele alan Almanlan buradan uzaklaştırmakla da ayni maksadı akamete uğratmışlardı. Şimdi de Japon sözcüsü üç Mihver dcvletinin Siiveyş kanaluıda birleşeceğinden bahsediyor. Demek ki Mihver devletleri, Mısın işgale muvaifak olmak ve İngiltereyi Akdenizin şarkmdan uzaklaştırmak imkânını heniiz derpiş etmekte ve Mısır yolile aralarında irtibatı temin etmeyi ummaktadırlar. Fılhakika, Mihver devletlerinin, Libyadaki vaziyetlerini korumak ve diizeltmek için hiç bir gayreti esirgememeleri, bu cepheden, Sirenaikayı kaybetmemekten daha çok mühim neticeler bekledıklerini gosterir. Yoksa yalnız Sirenaikayı muhafaza etmek, Mihvere mühiın bir şey kazandırmaz ve Mihverin duruınv üzerinde müessir olmaz. Mıhv «in buradaki asıl hedefi, Mısın işgal ederek İngiltereyi bütün Ortaşarktan sokıip atnıaktır. Japonyanın harbc girmesile Mihver devletleri arasmda irtıbat tesisi de bahis mevzuu olduğu için, Japonyanın iki Mihverci müttefikinden Mısır ışine onem vermeyi istemiş olması kuvvetle muhtemeldir. Bu yüzden Japonya Hind Okyanusu kıyılarında iyice yerleşmeğe ehemmivet veriyor ve İngiltereyi Hind Okyanusundan istifade edemiyecek hale getirmek için bu sulara hâkim olmak istiyor. Japon sözcüsiinün dediklerinden aniaşıldığına gore Japon} a bu işi başarmak İçin uğraştığı sırada diğer iki Mihver devletı de Siiveyş kanalına varmak için ellerinden geleni yapacaklar ve aradaki irtibatı bu şekilde tesis edeceklerdir. Yani Japonyanın, ingiltereyi L'zakşarktan uzaklaştırmasına mukabil, Almanya ve İtalyanın da İngiltereyi Ortaşarktan uzaklaştırmalan beklenmektedir. Mihver devletleri hakikaten bu hedef peşinde koşuyorlarsa Libya harekâtının bu mevsim içinde büyiik bir ehemmiyet kazanması ve Mihver devletlerinin burada biiyuk taarruzlara girişmeleri beklenir. Her Hitlcrin son nutkunda Japonların Hind Okyanusunda yapacakları deniz muharebelerine ehemmiyetle işaret etmesi de, Mihverin bu hedefleri gocettiğini hissettirecek mahiyettedir. Demek ki Japonların Hind Okyanusuna hâkim olmak için girişecekleri nıücadele sırasında diğer Mihver devletlerinin Japonyaya yardım için, Japonya İle irübat tesisi için ve ticaret miibadelesi yapmak için geniş harekâta girişmeleri icab edecek ve bu mütekabll harekâtın çok büyiik ve çok müh'nı bir netice vermesi beklenecektir. Tabüdir ki Demokrasi cephesi, Mihverin bu plâtunı akamete uğratmak için mukabil tedbirler almağa çalışacak, bilhassa Hind Okyanusunu kaybetmemeğe uğraşacaktır. Vazijet, hakikaten ciddidir ve azamî uyanıklıkla takibe lâyıktır. "Refah,, hâdisesine dair gösterdıği İçin hakkında Meclis tahklkatının açılmasmı icab ettırecek hıç b.r sebeb mevcud olmadığına ve tncedayı hakkmda ise kendisının de bir Vekılin vazifesi icabı yapabileceği en doğru şekılde bulunduğu aniaşılmakta ise de yalnız Denizyollan Umum Müd>!x!üğüne emir verirken gemınin ne ışte kullamlacağı hususunda kâfi ızahat ver.p vermedıği ve İşın mahıyeti icabı bunun kendısi İçin mümkün bulunup buiunmadığı ve geminın icab eden tahlısiye vesaıüle teçhiz edılmemesı noktasmda müessir olup olmadığı hususları elde mevcud tahkikat evrakına gdre karanlık kalmakta olduğundan encümenin tahkikat ıcrasma salahiyeti mevcıd bulunmamasma mebni işın aydınlandbümesi için Incedayı hakkında Meclis tahkikatı açılmasında zaruret bulunduğu rey ve mutaleasında olduğunu derceinüştır. CUMHURÎYET İlk Amerikan deniz taarruzu J Mihver devletlerinin Dün bazı kanunlar müstacelen müzakere plânı ve kabuî edildi. Müteakıb içtinıa apon bahriyesinin sözcüsü yeni 16 martta vapılacak beyanatında şu sözleri söylü Millet Meclisinin kararı ömer Rıza DOĞRUL (Baştarafı 1 inci bahilede) nun bazı maddelerinin değiştirilmesine, askerın ısdhkakmdan kesileeek eknıeğe mukabil ilave edilecek gıda maddelerine ve askerî tayinat ve yem kanununun 1 değiştirilmesine aid kanun lâyiha arının ruznameye alınarak müstacelen muzaAnkara 2 (a.a ) Büyük Millet Meo. iîâve edilecek gıda maddelerine, askerî lisinin bugünkü toplanüsında, Refah va tayinat ve yem kanununun değiştirilme kerelerini ve Refah vapuru hâdisesi hakpunı hâdisesi hakkındaki takririn kabu sine, jandarma yüzbaşısı Abdürrezak kındaki îDcj.er encümenı mazbatasınm da lünden sonra ruznamedeki maddeierin Gürbüzün cezasının affma dair kanun ruznameye alınarak müzakerelerini tekmüzakerrsme geçilmiş, 1941 malî yıh lâyihalarile, ihrac olunacak yaprak tü lil etmiş vt bu teklif kabul olunmuştur Bunu müteakıb Adliye Vekili Hasan muvazenei umumiye kanununa bağlı fünlerinin 4040 sayılı kanunun 36 ncı Menemeııoıoğlu, devlet memurları aylıkriaire bütCGİerinde münakale yapılma maddesi hukmünün tefsirine daır mazlarırun tevhid ve taadülü hakkjndakı sına, 1941 malî yıh muvazenei umumiye. bata kabul olunmuştur. kanuna bağlı cetvelin Adliye Vckâle*ı sine dahıl bazı daire bütçelerinde 36976 Bundan sonra Seyhan meb'usu Hümi kısmında değişiklik yapılmasına ve Daliralık münakale yapılmasına, askeri fabrikala. tekaüd ve muavenet sandığı Uramn, Tıabzon meb'usu Hasan Saka hiliye Vekiii Faik Öztrak, jandarmı yüzhakkındaki kanunun bazı maddelerinin nın, 1 ik'nciteşrin 1941 tarihinden bugü başısı Abdıirrezak Gürbüzün cezasının değiştirilmesine, devlet memurlan ay ne kadar Meclise gelen lâytha ve tefsir affına dair kanun lâyihalarımn müstahklannın tPvhid ve taadülü hakkm^ak; lerin müh'rn ve müstacelleri intas edil celen müzakerelerini teklif etmiş ve bu kanuna bağlı cetvelin Adliye Vekâletı miş olduğundan Meclis içtimaının 16 teklifler dt kabul olunmuştur. Refah vapuru tahkikatı kısmında değişikiik yapılmasına, Toprak mart 1942 pazartesi gününe talikma dair Bundan sonra Refah vapuru hakkınMahsulleri Ofisi kanununun bazı mad müşterek takrirleri okunarak kabul ecelerinin değiştirilmesine, askerî istih dilmiş ve Meclis saat 19.45 te içtimaına daki beşıer encümeninin mazbatası okunmuştur. İmzalardan da anlaşıldığı ükaklarda,» kesileeek ekmeğe rmjkabil son vermıştır. zere bu eumen üç kişılik bir ekserıyetle ' "iıtııımıııııtlllllllllllillllllllllllllllllllIllllıllllfliMinıııınMm ı karar vermış ve azasından bulunan Kütahya meb'usu Receb Peker iki vekilin ve Rize meb'usu Fuad Sirmen bunlardan birinin.hareketlerinin tahkikat icab ettirmediği hakkmda mucib sebeb'er zikrederek besler encümeninin ekseriyet (Baştarab 1 inci sahifede) (Baştarafı 1 inci sahifede^ Lkrme mulıalif kalmışlardır. Singapur istihkâmlan fevkalâde ku\\etIerimizin sağ kanadma taarruz Beşler Encümeninin mazbatasmdi, en takviye edildi etmiştir. Taarruzlar düşmana ağır za büyük âmiri adlî sıfatile Gene'.kurmay Tokyo 2 (a.a.) Emın bir membadan yiat verdirilerek tardedılmıştir. Halen tarafından yapılan mazbatada hâd'sede alınan malumata göre, İngilızler Sin topçu ve hava topu ateşile desteklenen kanun ve talimatlara riayetsızlık ve gapurdaki bataryalarını ve blokhavuz pıyademizle düşman kuvvetleri arasın dıkkatsizlıkıe ölüme sebebiyet vermek mevzllerinl son günlerde büyük ölçüde da dağlık ormanlarda vahşice blr mu ve vazifede ihmal ve tekâsülde buluntakviye etmişlerdır. Öğrenildigine gore harebe cereyan etmektedir. Kuvvetleri mak fıilleri dolayısıle maznunlardan firar halinde bulunan Malezya asker miz düşmanı kıyıya kadar atmışlardır. Tümamiral Mehmed Ali Ülgen, Ayetullerinin Singapuru Johor devletine bağ Deniz yolile kaçmağa teşebbüs eden Ja lah Altuğ, İbrahim Kemal Baybora, Zilıyan sedden geçerek adaya girmele ponlar bo§ulmuşlar. imha edilmişler ve ya Temoçin, Refik Ayantur, Hayri Onur, rine müsaade edilmemelstedir. Singa ya esir alınmışlardır. Refah vapuru sahiblerı Barzılay. Pertev purda İngilızler beyaz ekmek imallnl Benjamen ve Zıhni Koçak haklarında Doğu kesiminde Japonlar, 141, 142 ve yasak ve et satışını tahdid etmişlerdır. son tahkikatın açılmasına ve Hüsnü 122 nci tümenlerin iştırak ettigi bir kuv. Bütün mektebler kapatılmıştır. dkdenizer ile Albay Münir Öney hıkvetle 65 inci Japon tümeni başta olmak Singapur radyosu sustu larında mahkemenın men'ine karar itüzere bir cephe taarruzu ve bir çevirme tihan lâzım geleceğini mutalea etmekBangkok 2 (a.a.) Singapur rad hareketi yapmaga teşebbüs etmişlerdır. yosu, sebeb gostermeden neşriyatını ta Bunlar şlmdi tamamen imha edilmiş te ise de, hâdise esnasında Saffet A n kan ile Cevdet Kerım İncedayının Vekıl til etmiştir. bulunmaktadır. Düşman askerlerine Pontianag'da muharebeler hakh şecaatleri hasebile İcab eden saygı bulunmalan hasebile bunlann fiıl ve hareketlerinin ceza hukuku sahasına dahıl Tokyo 2 (a.a.) Pontianag'da karaya ile muamele olunm?ktadır. olup olmıyacağı teşkilâtı esasiye hükümçıkarılan Japon kıt'alan, Holanda BorBirmanyada Ingiliz ric'ati lerine göre Büyük Millet Meclisine a.d neosunun batı şimalinde 200 Holandalı Londra 2 (a a.) Salâhiyetli mah bir hak ve salâhiyet olduğundan Genelve 700 Hindlı ile Sang Gav yakımnda çetm bir muharebeye tutuşmuşlardır. fillerde soylendiğine göre, Birmanyada kurmay Başkanhğı adlî âmirliğmuı vaHolandalılar ve Hındliler muharebe ki İmparatorluk kıt'alan, Mulmein'den zifesi dışında bulunduğuna karar verilmeydanında 300 ölü bırakarak kaçmış çekildikten sonra düşmanın Saîveen dıği bıldirilmektedır. lardır. Japonlar, 3 zırhlı araba ve kül nehrinl aşmasına şimdiye kadar mâni İki sabık VekU hakkında Meclis tahkikatı açılması isteniyor livetli harb malzemesi ığtinam etmişler olmuşlar ve nehrin kıyısında müdafaa hatlarını tesis etmişlerdir. Encümen mazbatası bundan sonra hâdır. ' diseyi, Refah vapurunun durumu, hâBirmanyada Mulmein şehri alındi Felemenk Hindistamnda diseye tekaddüm eden hususları, Refah Tokyo 2 (a a.) Umumi karargâhın Batavıa 2 (a.a.) Teblıg: vapurunun ne suretle tahsis edilmiş oltebliği: Mmahassa'da çete harbi devam et duğunu ve hâdisenin Vekâ'.etler cepheJapon kuvvetlerl 31 sonkânun akşa mektedir. sınden gorünüşünu etraflie anlatmakta mı Mulmein şshrini İşgal etnrşlerdir. Cebel adalannın ortasında kâin Po >'e şu suretle sona ermektedir: Amboin adasına Uırac so'ya tayyare hücumu yapılmıştır. «Encümenımizı vazıfedar kılan dah:li Tokyo 2 t a a ) İmparatorluk umu. TeyicKedilmiyen bir rapora göre. Pon nizamnamenin 170 inci maddesi ise «adBiî karargâhının tebliğinde şöyle detianaç'ın Japonlar tarafından İşgal e iyece bir işın takibi sırasında İcra Venılmektedir: dildiği hükmü çıkanlmaktadır. killerinden birinın vazifesinden münbais Japon kuvvetleri 31 soniânunda feclr bir husustan dolayı vazıfe noktasmdan vakti Amboin şehri civannda ayni ismi ve verılen blr kararla Mecl se müracaat taşıvan adada karaya çıkmışlardır. uku bulursa heyeti umumiye bu huFelemenk Hindistamnda hava susta, Meclis tahkıkatma mahal olup hakimiyeti temin edildi olmadığmı tayin için evvelemirde Tokyo 2 (a.a.) Yomiuri gazetesinin beş kişılik bir encümen teşkll eder ve Malezya muhabirînln bildirdlğme göre, (Bastarafı 1 inci sahifede) Meclıse bu encümenin mazbatası arzeJapon hava kuvvetleri Holanda Hmtüs Bingazide bırakılmak mevklinde kal dilir» denıldiğme göre encümenimizin tanmda hava hâkimiyetini temin etmış mışlardır. Bunlann oradan çekilmemiş hudud ve salâhıyetı ancak mevcud evlerdir. Sumatrada Medan hava mey olmalanndan korkulmaktadır. rakı okuyarak bir kanaate varmskla danınm tahliye edildığl ve kullamlmamukayyeauır. Ne alâkalıları ve ne de ltalyan tebliği ması İçin meydana manialar koyulduğu haricden bir kimseyi djıle"nek veya Roma 2 (a.a.) İtalyan tebliği: yapılan hava keşiflerı esnasında gorullehde ve aleyhde diğer deıâu celbine Cebel'de mevzil çarpışmalar esnasınmüştür. tevessül ödevinde olmıyan encümen mıJaponlar Malezyada ölen Avustral da düşman kıt'alan ileri yürüyüşlerine zin boyle ıkı sabık Vekil, meb'ui hakdevam etmekte olan İtalyanAlman yalılar için bir abide dıktiler larında veya birinin hakkında tam b.r Tokyo 2 (a.a.) Batı cenub sahilin kuvvetlerl tarafmdan mağlub edilmiştir. mes'uliyet veya ademi mes'uliyet karade hareket yapan Japon kıt'alannın rına varması mümkün olmıyacağmdan kumandanı, Malezjanın batı cenubunda hakıkate vusul ise ancak tahkikatla Yardım görecek talebe cereyan eden muharebelerde ölen İnglmümkün olacağmdan eski Müli Müdameselesi liz ve Avustralya askerlerl adına bir faa Vekili Erzıncan meb'usu Saifet Arıâbide dıktirmiştir. Büyük bir haçla Ankara 2 (a a.) C. H. P. Genel Sek kanla eskl Münakalât Vekili Sinob mebsüslenmiş olan âbide, geldiklerinden üç reterlığinden teblığ edılmiştir: usu Cevdet Kerim Incedayı hakkmda hafta sonra mermilerin taradığı ormanMeclis tahkikatı açıLması ekscr.yetle İstanbulda çıkan 1 şubat 1942 tarihli ların veya ananas tarlalarının bır köbazı gazetelerde Cumhuriyet Halk Par kararlaştırılmıştır.» şesinde ölen binlerce Avustralya ve İntisl tarafından himaye edümek üzere Tahkikat Encümeninden Fuad giliz askerlerintn hatırasını anmak üisimleri Üniversite rektörlüğü tarafınSirmenin mütaleası zere dikilmiş bulunuyor. dan tesbit edilmekte olan yüksek tahMazbatanın altına muhalıf olarak imsil talebesinden mecburi hizmete tâbi za edenlerden Rize meb'usu Fuad SırVefat tutulmalan için taahhüd senedi lste men, Millî Müdafaa Vekili Saffet ArıEsbak sıhhiye reislerinden doktor İb n:lmekte olduğuna ve Parti Genel Sek kanın vazifesini ifada kanun ve n zamrahım Hakkı Paça oğlu askeri prevan reterligin'.n bu lş hakkmda maîumatı lara muhaüf hareket veya tedbirsizLkte torium sabık dahiliye mütehassısı e bulunmadığma dair yazılar görülmüştü. bulunmak suretile hâdisenin vukua gelmekli doktor binbaşı Halbuki hiiıaye istiyen ve sayısı bin mesınde az çok iştırakıni gosterir her AMİL SİDAL lere balig olan talebe içinde hakikaten hangi bir delil ve emare mevcud oltedavi edümekte olduğu Sarayburnu çalışkan ve yardıma cidden muhtac mamasına ve bilâkis destroyer ve dehastanesinde (Eski Gulhane) otuz dokuz bulunanlann tefrik edilebilmesi İçin nizaltılarımızın bir an evvel mem'ekete yaşında vefat etmiştir. Cenazesı 3 2 942 tahsil derecesinin en aşağı iyi olması getirilmelerini temin ve bunları alrr.ak salı günü saat 11 de mezkur hastaneden ve ayni zamanda mecburi hizmetin ka üzere gönderilecek subay ve erîerin kaldırılarak namazı Beyazıd camıinde bul edilmiş bulunması hükumetle Parti sevki hususunda Genelkurmay Başkankılındıktan sonra Edimekapıda Şüheda arasmda evvelce kararlaştınlmış esaslı lığınm mütaleasını almak, Başvekâletnıezarlığına defnedılecektir. şartlardır. Ve mllletin parasile yetişmek ten müsaade istihsal etmek ve ha'.ta Ailesi namına blraderi: İpekiş istiyen bir vatandaşa bu kadarcık blr Savarona yatı İle gönderilmeleri husuîlrketl umum müdürü Kâmil külfetin yükletilmiş olması tabil ve za sunu temin eylemek gibi bir Vekilin yapabileceği azamî dikkat ve itinayı nırl göriilmesi ISzımdır. İbrahim Sidal Tahkikat Encümeni Reisi Recek Pekerin fikirleri r Japon harb tebliği Amerikan 1 Ingiliztebliği Şimali Âfrikada harekât Teşekkür Eşinı ve sevgili babamız İstanbul Be. ledıyesi hesab ışleri müdur muavını Kusnü Gökcan'ın cenaze merasunmde b.zzat bulunmak veya çelenk gondermels suretüe acüanmıza lştirak eden sayın Eay Lutfi Kırdar'a, İstanbul Belediyesl erkân ve memurlarına, C. H. Partısi mensublarına, Galatasaray lısesi talebelenne, bıiumum alcraba ve dosüarımı. za gazetenlz vasıtasile teşekkürlerimizi 'nldirırırz. . . Gökcan allesl Pankraas kesesinde yaptıklan mühim b r ameliyatla beni muhakkak bir ölümum kurtaran Guraba hastanesinin çok dîgerli operatörü Ali Rıza ve Kemal Baran'a ve hastanede gördüğüm mük°mmeliyete ve hemşirelere alenen tegckkürü bir borc bilirim. Emekll deniz kıdemli yüzbaşılanndan Mehmed Said Sızıf Konserleri veren, Konservatuar icra heyeti grııp nallnde: Soldan sağa birinci sırada: Tamburî Dürri, kcmanî Sadi, santurî Ziya, udî Nuri, sine kemanı Nuri, arka sırada okuyucu Cemal Kâmil ve Nccmi Rıza, kanunî Artaki, kudumzen Ali Rıza ve kemençe Kemal Niyazi üstadlar İstanbul Konservatuarının tertib etmekte olduğu tarihî eserler koııserlerinin beşincisi bu gün saat 21 de Fransız Tiyatrosunda verilecektir. Konser 18 inci asnn meçhur Türk bestekârlarından Şaktr Ağay« tahsis olunmakla beraber, programda klâsıkl»rimizden Zekl Mehmed Ağadan, Zaharyadan seçm» parçalar da bulunmaktadır. Daima büyük alâka ile karşılanan seriden bu defaki konserin, tenevvü it barıle daha zengin oluşu, san'at sevenlerin bılhassa dikkatini çek Receb Peker bu sözleri müteakıb dahilî nizamnamenın bu işe ilgıli bulunan muhtelif moddelerini ayrı ayrı tetkik etmiş ve usul bakımından Vekilleri muhtelit encürrene göndermek için masuniyet aramak lâzım mıdır, değil midir, meselesi karşısında müşterek bir kanaati haiz olahılmek için 169. İ70, 171 ve 177nci maddelerj bir arada tetkik etmek icab ettiğini kaydetmiştir. Encümen reisi bu mütaleasını hulâsa ederken «Muhterem Tengirşenkle ara mızda, yani bir mes'uliyet aramıvoruz> tarzındaki ifadelerile bendenızin maruzatım arasında dağlar kadar fark vardır. Yusuf Kemal, ben istiyorum ki gitsinter bizden sonraki heyette temizlensinler, efkârı umumiyeye de bu temızlıği cyle bir heyetten işitmekle müsterih clsun müta easmdadır. İyi amma teşkil et•ığimiz bu beş kişilik encümen abesle iştiagl eden bir encümen midir?» de.niş Receb Psker bu mütalealara istinad eve şileple yasak olan seyin yolcu nakli derek eski Millî Müdafaa Vekili Erzincan olduğunu, insan naklinin, eşya nak'inın meb'usu Saffe* Arıkanla eski Münakalât memnu olmadığını ve Genelkurmay Vekili Sinob meb'usu Cevdet Kerim Başkanlığmda bu işi inceden incev^ tetIncedayı haklarında Meclis tahkikatma kik eden heyetin vardığı neticeye göre mahal olmadığı reyinde bulunmaktadır bu şilepin yolcu için değil, askeri nakil «Cemiyetin vazifesi, masumları için kullan'lmıs olduğunu kaydettiğini ve bu asksrlerin bir turizm seyahatine bir an bile zan altında çıkmış insanlar olmadıklarını, sırası gebulundurmamaktır» Mazbata okunduktan sonra kürsüye lirse kendilerinin mavna ile de Mısıra gelen Konya meb'usu Ali Rıza Türel. bi gönderilm='erine hiçbir mâni olmadığını. dayeten vekiller hakkında daha vahim yalnız aranacak şeyin bu mavnanın emfıilier İsnadına intizar olunabilirkcn niyet şeraiti nasJdır, ihtiyacları temin neticede gönül ferahlığı ile görül cdilmiş m'dır, noktaları olduğunu tebadüğü gibi kendilerine isnad oluna rüz ettirrr.istir. bilecek bır suç ve bir mes'uliyet olmadıReceb Peker, Vekillerin hareketğmı söylemiş ve Meclisi işgal edecek en lerini mucibi tahkik görmüyoı mühim mesele bu beş kişılik heyeün eBundan sonra Receb Peker, telefonla lindeki dosyada mevcud malumat karşısjnda tahKikata lüzum göstermek veya verılen emirlere geçerek demiştır ki: « Kâğıda yazış kırtasiyecilik oîur, göstermempk salâhiyetini haiz olup oltelefonla sövlemekte madığı meselesi bulunduğunu ve heyeün bürokrasi olur, elindeki emareleri bizzat tahkik edeme delâil ortadan kalkar; birincısinde İş diği için bir tahkikat açılarak Vekiller uzar dıye şikâyet edilir, o halde Vehakkında o vakit ademi mes'uliyet ka killer ne yapsınlar? demiş ve Mıllî mür a n verilsin veya kendileri divanı âliye dafaa Vekili aid olan müsteşarı bununsevkedilsin mütaleasmda bulunduğunu la vazifedar kılmış ve kendlsme esbabı ayrıca söylemiş ve kendisinin bu noktai nazar istirahat vesaireyı temüı için emirler vermiştir. Incedayı da Müdafaada omaadığını tebarüz ettirdikten sonra dan telefon alır almaz, İstanbuldan bir şu mütaleada bulunmuştur: vapur tahsisini istemiş, netice almış ve « Arkadaşlar. bir mes'ulün, bir suç yanında bulunan deniz nakhyat yolları lunun adaıet huzuruna sevki cemiyet reisi Ayetullaha derhal d.kte ettirerek , için nekadar ehemmiyetli, nekadar lü aid olduğu daireye vermişir. Bu zatı tazumlu ise suçsuz ve mes'uliyetsiz bir nımıyorum, fakat, görülüyor ki hâdise adamı da gitsin, mahkemede işini hallet vukua geldıkten sonra mes'uliyete kensin, denilerek adlî mahkemelerde tah disinin de karıştırılması ıhtimalini duşukikat ve muhakeme safhaları ile uğ nerek büyük bir telâşa düşmüş ve kenraştırmak da o kadar hatalı ve zararlı disine sorulduğu zaman cVekİl telefonve cemiyîlın menfaatlerine aykırı bir la yapardı, bize haber vermezdı» deharekettir Çünkü, cemiyetin vazifesi, miştir. Hatta İstanbuldan vupurun tahmasumları bir an bile zan altında bu sisi ve tahrıki hakkında aldığı cevabı «Yanında idim, bana dikte etUrdı, yaiundurmamaktır.» Bu sözJcr Meclis tarafından Lİddetle nında olmasaydım yapmıyacaktım» demiştır. Bunu demek için İnsanm ne kaalkıslanm:ştır. dar insafsız olması lâzımdır.> Yusuf Kemal Tengirşenk, için Bundan sonra İsmet Eker (Çorum), usul hakkında mütaleada bu'unarak Hasta bulunan encümen mazbata mu mevcud evrakın mütale3sından enlaşıl ' h^rriri namına söz alan Sirob meb'usu dığına göre, suçun sirayet etmeTiesi ka ! Yusuf Kemal Tengirşenk. reyıni ne gibi naatinin bir tarafta, ve sirayet edeceği saiklerle verdiğini izah ederken, ekseri kanaatinin de diğer tarafta bulunduyetin de reyini müdafaa edeceğini söyle ğunu ve bu hususta takdinn heyeti ce ı Gene muhalıf olarak imza eden^eşler Encümeni Reisi Receb Peker, esk. Mllî Müdafaa Vekiii Saffet Arıkanın etrafımızı saran şartlar içuıde İngılterede mşaları bıten gemılerımızin yurdu.r.uza getırllmesi İçm hatıra gelebılecek bütün imkânları vakule ınceledığ.nj ve evvelce mürettebatı Denizyollarma mensub bir yolcu vapurıle gondermeyı düşunmüş olmasuıa rağmen sonradan Münakalât Vekâleti tarafından tahsis olunan Refah şılepinı kabul etmesinde bir suç mevzuu gormeyi haklı bulmadığını ve şileplerle yolcu naklinın kanuna muhalif oluşu telâkkısinin üzerinde durulan meseleye taallukunu goremcdığinl, yapılmış olan işin malum olan ağır şartlar içinde askerî bir heyet n bir hizmete gonderumesmden ıbaret bulunduğunu ve bunun alelâde zamanlardaki yolcu naklıyatına benzefhğl olmadığını ve buna rağmen heyetimızi götürecek vapurun bır şılep olduğunu gozönunde tutan Mılli Müdafaa Deniz Musteşarlığının aynen tPersonelin istırahat ve ibateleri ıçuı İcab eden tertıbaün teminın:» vazife sahıblerine emretmiş olduğunu bildırmekte ve Mıllî Müdaiaanın gidecek vapurun tahsisini ve zamanında ve yermde hazırlanmasuıı temin edecek tedbirleri aldıktan sonra kendine düşen vazıfeleri bitırmiş olduğunu, kurtarma vasıtalarının tamamlanması vazıfeslnde kusur ve bu kusurdan doğan mes'uliyetin' işın teknik taraflarına aid olup Vekâletten aşağıya doğru derece derece ilgilı makamlara teveccuh edeceğLni iıâve etmekttdir. Receb Peker, kanaatince bır Vekihn asker götürecek vapurardaki kurtarma vasıtalarının tamamlanması gıbı teferrüata kadaı bizzat emırler vernıekle mükellef tutulamıyacağuıı da ilâve etmektedir. Eski Münakalât Vekili Cevdet Kerim İncedayıya gelince, bu husustaki miiracaati alır almaz, Istanbuldaki komisyona derhal emir vermış ve Refahın tahsisini haber aünca Mıllî Müdafaa Vekilıne yazı ile b:)dirmış olduğunu ve geminin Mersinden hareketınden evvel liman reisinin teigrafını alınca Vekilin «Gıdecek şahıslar tamamsa ve geminin liman mevzuatınj gore hareketine mânı sebeb yoksa gıicbihr. Mılli Müdafaa emrındedır. demesi kendısınin son anda dahı herşeyin tamam olması şartını koşmuş olduğunu ve bu itıbarla vazifesındekı dikkatini gösterdığini, diğer taraftan gemmın îvlcrsınde kaldığı ıkı gün içinde sal yaptırnıak içüı gemi kaptanüe kafile komutanı arasında teşebbuslerdeıı bahsedıldiği haide kaptanın navlundan istifade maksadını güderek gayretlen krom yüklemek teşebbusünde teksif e'jne:! ve hatta zaman kazanmak için dolu olan depolanndaki ihtiyacdan pek faz:a su istiyerek bahaneler yapması ve denizaltı filotillâsı komodoru olan kafile komutanının bir kere dahi vapura gitmemesi ve şilepte eksik olan vasıtaları yanıbaşında Deniz Okulunda bol mıktarda bulunanlarla tamamlamaması vazıfe kusurlannın nerede olduğunu göstermektedir. (Bastarafı \ inci sahifede) larla mevzilere isabetler kaydermişlerdır. Diğer cihetten deniz üstü genuleri karada düşmanın birçok kilid mevzilermi şiddetle bombardunan etmışler«?ir. Deniz üstü gemilerimiz kendilerine miş ve Alı Rıza Türel ile esas ıtıbarile bır fıkirde olmakla beraber encümenin doğrudan doğruya İsabet etmiyerek yanmes'uüyeı aramadığını, dahili nızdmna. larında patlıyan bombalarla ehemmiyetmenin 169 uncu maddesi mucibmce ha siz hasarlara uğraüuşlardır. 11 Amerıkan tayyaresi üslerine dönreket edıldiğini söylemiş ve Vekiller hakkında mes'ulıyeti mucib bir vaziyet memiştir. İnsanca zayiatımız henüz malum değilhâdis olduğu vakit takıb olunacak usul hakkında dahili nizamnameye istinaden se de hafıf olduğu zannedılmektedir. Uçan Kalelerin muvaffakıyeti lâzım gelen izahatı verdikten sonra kenVaşıngton 2 (a.a.) Teblığ: dilerine havale oiunan işin çok ağır ve Cenub batı Pasifıkte Uçan Kaleler ü mes'uliyetli bir iş olduğunu ve beş kişilik encümenin vazifesi tahkikat ıcrasına pinde ağır bomba tayyarelerindan mümahal o'up olm&dığmı tayinden ibaret rekkeb küçük Amerikan hava teşkilleri bulunduğunu ve Adliyece hukuku âmme düşman deniz kuvvetlerıne ve hava alandavası açılnuş olduğu ve başkalarmın da larına birbirıni müteakıb birçok taaralâkadar bulunduğu bu meselede ve nızlar yapmıştır. Bomba tayyarelerimlz rilecek kararın diğerlerinin muhakeme Malezyada Kualalampur ve Kuanta.iclaki si üzerinde de müesisr olacağını, mes Japon hava alanlarını bombalamıştır: Japon av tayyareleri, Borneo adalauliyet meselesini inceleyecek makamm beş kişiLk encümen olmadığını ve cğer rında Balıkpapan lımanını ve Japon olsaydı buru da cesaretle yaparak mes gemilerini bombalamağa giden 4 bomul veya gayrimes'ul diye Meclis huzu ba tayyaramize tesaduf etmişler ve yaruna getinleceklerinde şüphe olmadığını pılan muharebede 9 Japon tayyareâi Föylemiş ve fakat bes kişilik encümen düşürülmüştür. azası sıfatıle Vekillerin mes'tıliyetine Japonlara bakılırsa... mahal yoktur diye kendisine verilmij'en Tokyo 2 (a.a.) İmparatorlu(c umusalahiyeti kullanır.ağa kalkışmıyacağı o mi karargâhı tebliği: vekillerin açık tahkikatla efkân umuTii1 şubat sabahı tayyare gemilerinden, yeye ve âlemin karşısına daha pâk ola kruvazorlerden ve düşman muhriblerinrak çıkmasmı tercih edeceğini ilâve et den murekkeb bır fiio, Marshall adalan sularma gelmıştir. Japon fılosu birlikmiştir. Ali Rıza Türel Yusuf Kemalle leri bu filoya derhal hücum etmişlerdir. Japonlar, bir kruvazörü tutuşturnizamnameyi anlayıs noktasında muşlar, 11 düşman tayyaresi düşürmüşayrılıyor ler, dığer gemilere ağır hasarlar verBundan sonra Berç Türker (Afyon>, dirmişlerdir. Japon denız kuvvatleri pek mazbatayı aynen kabul ettiğini ve tahki cüz'i hasarlara uğramıştır. Ezcümle bır kat yapılmasına lüzum olduğunu söylemiş kuçuk yardımcı gemi hasar görmüş, dive tekrar soz alan Ali Rıza Turel, kür ğer gemiler ve adalardaki askerî tesissuye gelerek profesor Yusuf Kemalden ler, hiç bir isabete maruz kalmamışnizamnameyi anlayış noktasında ayrıla | tır. 28 ölü ve yaralı vardır. cağını ve 169 ile 170 inci maddeierin ayni hükümleri ihtiva ettiklerini ve fakat Beden Terbiyesi yüksek mes'uliysti tayin membaları ayn ayrı istişare heyeti azalığı olduğu ıçln iki madde halinde yazılmast Haber aldığımıza gore Terbıyei Bedemecburiyelinin hasıl olduğunu söylenuş ve vahim bir neticenin gelişigıizel niye umum müdürluğü merkez istişare bir iddia üzerine bina edilmesi siyasî heyeti azalığına Başvekıllıkçe Afyon hayatımız için mahzurlu olduğundan do meb'usu Hamza Osman Erkan seçilmiflayıdır ki dahilî nizamname parlamento tır. Muvaffakıyetler dılerız. içinde biı heyet tarafından iptidal bir Mevlid tahkikat yapılması gibi siyasî ihtiyatktrlığa uygun bir hüküm vazetmiştir diVefat eden zevcim ve kardeşim dokyerek sczüne nihayet vermiştir. tor Hazım Pekin'in ruhu için 4/2/1942 Bundan sonra mazbatada muhalif rey çarşamba günü öğle namazını müteavermiş olan beşler encümeni reisi Receb kıb mevlıdı şerif okunacağından muhPeker (Kiıtahya), kürsüye gelerek de terem meslelcdaşlarile dostlanmızın ve arzu eden diğer lhvanın muayyen j»miştir ki: manda Beyoglu Ağacamiini teşrifleri Mes'uliyetin tayini hakkındaki rica olunur. Zevcesi: Kadrlye Pekin fikir ihtüâflan Kardeşi: Osman Pekln « Arkadaşlar, 168 yığıd, yetişkin, olgun Turk gencinin hayatına mal olan bir Doğum hâdisenin tetkıkı gibi ince bir vazifÎ ile Gazetemlzin Manisa muhablrl ve çalıştık ve fıkırlerunizin neticesini sun Kurtuluş gazetesi muharriri arkadaşıduk. Bütuc encümen azası, birbirinden mız Ömer Özkayanın kızı, Mons Şınasi zerre kadar farklı olmıyarak bütun gay hastanesı makinisti Sadık Yücelin eşiretlerile bütün akiî, vicdani ve teurube nin bir erkek evlâd dünyaya getirdığıni vî kudretlerile çalıştılar. Ayni mütalea haber aldık. Gcnc anne ve babayı. genc da birleşe^ek tek cepheli ve bir kararlı yaşında dede olan arkadaşımızı kutlular düşünce mııhassalası halinde bir mazba «Bulend» adım alan yavruya uzun öta yapabilmek için gayret sarfettık. Fa mürler ve yurda faydalı olmasını dilekat hepıruze görüs ufkumuzun hususi rız. yeti neticesı tesir yaptı. Bundan dolayıdır ki bir iki çeşid arzeden kararla gelÖlüm dik. Eski Şurayı Devlet azasından ve mülga Hazmei Hassa umum mucîürluğünden mutekaıd, maliye memurlanndan Csmil Gonen'ın ağabeysı, Darüşşafaka Kurumu azasından Mehmed Emın Vulkan'm ve Devlet Demiryolları Işletme Sıhhat Başmufettışı Hakkı Olgaç'ın lcaympeden, tüccardan Vazıl Vulkan'ın büyuk babası HAFIZ FEYZİ GÖNEN rahmeti rahmana kavuşmuştur. Cenazesi salı 3 şubat 1942 günü Serencebey yokuşunda 39 numarah hanesinden kaldınlarak Beşıktaş Sınanpaşa camıi şerifmde oğle vaktı cenaze namazı kılmdıktan sonra aile kabrıstanma (Ferikoy Turk mezarhğma) defnedllecektir. Mevlâ rahmet eyliye. Çelenk getlrilmemesi rica olunur. *** Hacıbeyzade Ahmed Muhtar Beyin biricik kızı msrhum BujTilt Cemal Paşanın yaverlerınden merhum Yuzbaşı İhsan Beyin eşi, Avustro Türk Limited tütün şirketi memurlanndan Ferıde Şehsuvaroğlu anl gelen bir kriz netıcesı Teşvikıye sağlık yurduna kaldınlarak yapılan ameliyat ve ihtimamlara rağmen şifayab olamıyarak 1 şubat 942 gecesi saat 23 te vefat etmiştir. Cenazesi bugün Teşvikiyedeki Sağlık yurdundan kaldınlarak; öğle namazı Beyazıd camiınde kılınıp Merkezefendldeki aile kabristamna defnolunacaktır. Merhumeye Tanrıdan rahmet dileriz. *** tstanbul Türk Protestanlanmn vekil! bulunan BAT OTON CİLACYAN vefat etmiş olduğundan, cenaze merssımi yarinki çarşamba günü saat 14 te Beyoğlunda Aynalıçeşmede kâin protestan kilıseslnde icra kılınacagını ve ondan sonra cenazesinin Feriköyünde Protestan mezarlığmda aile makberesine defnedileceğıni teessürle ilân ederiz.. İstanbul umum Türk Protestan cemaatlerl lileye aid olduğunu söylemiştir. (Meclis muzakeratınm arkası vardır.) Meclisin karan Ankara 2 (a.a.) Bdyük Millet Meclisi bu gün Refah vapuru hâdisesi hakkında cereyan eden uzun müzakerelerden sonra Dr. Sadık Konuk (Bursa), Zühtü Akın (Kırklarelı) ve Alâeddm T : ritoğlu (Kütahya), diğer 13 arkadaşları tarafından verilen takriri kabul etmiş ve bu suretle eski Mıl.î Müdafaa Vekili Saffet Arıkanla eski Münakalât Vekili Cevdet Kerim İneedayının hareketlerinde tahkikatı mucib bir nokta mevcud bulunmadığını karar altına a'mış.Ur. Kabul olunan takrir aynen şudur: «Yüksek riyasete. Okunan mazbata ve kayıdlardan ve arkadaşlarm konuşmalanndan anlaşıldığma göre Vekillerin mes'uliyet'ni belirtir bir dayanık görülmemektedir. Buna göre noktai nazannı vazıhan belirten Receb Pekerin kanaatine uyarak S3ifct Arıksn ve Cevdet Kerim İnceda\nnm hareketlennin tahkikatı mucib bu.unmadığmın reve konulmasııu teklif ederız.» Adliyece incelenmesi doğru olacağı fikrinde mekteda.